장음표시 사용
2쪽
Hungariae, & Boemiae, &c. Regi,Archiduci Austriae, Duci Burgundiae,Arabantiae, Stiriae, Carinthiae, Carniolae, & Marchioni Moraulae, Duci Lucemburgiae, ac superioris, & in serioris Silesiae, Vultembergae, & Techa. Prin cipi sueuiae, Comitis Haspurgi, Tirotis, Ferretii, Κiburgi,&Guritiae. Landigrauio, Allatiae, Marchioni. S. POD.
To certo haberem, cum ceteris numeris Serenissime Erneste, si ingenui animi tui ornamenta memoria, ac retittone complecti bessem, fore, ut tuarum poΠdere laudum, quas meres, obrutus magis ingenis mei imbecillitatem detegerem, quam tuam virtutem sicut paren, representarem. Ouare tacito sermone, mente autem sesicita tuam omnium potius m rabor expectationem quam inconcinnis verbis exprimam. Hoc unum fit satius, te ab inuictissimo Imp. Perdinando ortum trahere, a quo Uno Germania
amissa,vel desperata pace donari potuit, qui plurimis triumphis ea peperat,qua haereditaria virtute, oe tu pariter tueri valebis. Testantur Hungaria, s
Boemia regio te nomine decorantes; tanti enim honoris meritum sitam virtutis studium praestare cognouerunt. Sed prae omnibus animi ornamentis humanitatis dulcedo, ut videre est, tuum tu ingenium ita penetrauit, ut non ar
duum. aut dissicile reperiat iter ad tuum pectus grati animi significatio, ' ne tanto patri rigener videaris, ad tuam tutelam profugiemes constantssime, caesortissime risendere coneris. Verum praeter caetera maxima tum necessι- tudo, pariters cognatio, qua mihi cum sapientissimo Fratre Sabino plurimos aUVos apud patrem tuum inuistisimum contionatoris munere fluum mihi istercedit, donauit animo, quo nouisima haec mea volumina tibi commendα- ω voluerim, ut via, s Patris Patrocinium, ου Filij defensionem uno obfle uam , de uotioniss mea pignore adipiscerer. Vale, Neptoreos, annos vitali rore stru liceat.
3쪽
QVISQVIS i : MOLES. ATLANTICAS CERNIS. OPUS. GRANDE. HERCULEUM. MARMORIBUS.IN.IPSIS.LECTISSIMIS.BOEMLE. m. HUNGARLE. AETERNUM. REGI. MAXIMO.
AUGVSΤISSIMI. CAESARIS. AUGUSTISSIMO. FILIO. EXPECTATISSIMAM.CUIVS. EXCELSI.ANIMI. INDOLEM MORTALIBUS. CONSPICUAM.VNIVERSIS. VIRTVTVM. NIVM.SEGETE.FAECUNDISSIMAlit. AUSTRIACI. DECVS. SANGUINIS. ORBIS. AT INCREMENTUM.AVGURATUR. FUTURAM. CERTISSIMUM.
ΗvIO vALERIVS. MARTINIVS.PHYLOSOPHUS. MEDICVS.VENETIARUM. VENERATUS. IN. IPSA. SPIRANTEM. PATRIS. CESARIS. MAIESTATEM.
PERPEΤva. 1 M. OBSERVANTIAE. OPUS PRAESENS. ET ANIMUM VOVET, DICAT.
4쪽
Nedum cuncta, quae scitu,& memoratu digna sunt,uberrime continentur, verum etiam rerum plurium, quae valde latentes,ancipitesque exitum, adnotationes, simulque dilucidationes
Adoardus Ciuesandus perperam a istotelem negligentur adnotarit.χῖ. e. dineri subsantia qualis sit. 6. a Ur in vita acribus ci Mapargiant in mordicant.
e V tms ignarus eos esse potest,s impedimentin
-UmIat ιovum tenorsensibilis, oe certus in omnitius infitiauibus, er in abrιbris ιacet facultatibus: sicuti sanitatis sensibitis tenor eertus ιn faciatate guli bilisiavi, O mites diu. ae pingui residet. 3 S . . a. 3O.37. 8. c. Atarotan tu in siluriones piales esse debent, ut honeste, erireste t. IorAegrotans magis cogitur relinquere Medicum impium G aara Dei nexugente recriuitione, pro suasaluta, qua Mericum negligente morborum cognitIonc Ila cineseras iam 'mei nullos euitum gi ave committit
peccatum, ad quod eobibendum necessaria est Dei ut Tomus Quartus. iussa , quae prohibebit quo mihvs Medicus pius diuino incumbens culini, eam divina e sequi possit felicit
' rem; inde morborum occulto re exactam adipisci ne quit cognιιι ηem,nec coaesequerer curationem. Ir6.e
Alimentum falubre euomum e debet. I. probisucci, O facilis digestumis, O minimi excrementi. 3 9.b
Alimento facultas nredicini UrineR. 39.c Alimentum quoad s.rporem fra tantinn mutatur insistrinem : sed ratione partis m-mismurata mat twrspeete, genere ibid. Aluum subducetia omnia macria, vel mordaci Uessalsi et nitros se tim opus esciunt. 3o .ae marum, falsum q omodo, e a quo , Grex quo fiat. 39.a marit m priuatio est oppositum dulcι forma nutrimentati pini; ius.ῖς. f. sed impropric., ars terminas en abstergere. .d Aesculapii s cum Lampacea sua uxore duos filios has his Podalmam ct Naebaonrem, quatuor filias nempe Hygeam, quam venerabant Idolatrae cera Deam fam- tatem conservantem, oe Panaceam, qnam venerabant Antiqui iam Eam Deam sanitatem deperduam revocantem O Aglam, O Lasam quam venerabans7 Iediel Antiquiores veluti Deas, quae Medisol apra ma notabant ; Unde hae quatuor filia meeν Deas ab H ιπ.con numeratae sint,iu illsiurando Sed Nachaono Podaltrins inter Deos ab Hipp.ccnnumerati sunt, quia propi Aesculapi remptum m babitariint, Du1 ad besumimiamin accessermi, atque Agamen memDucem selmisum, cum 'Teges Graecia esent: At-
5쪽
tamen ea ingenti multorum vulnerum occasione set ees elia ferant,et e iurgia inuentores deo ι ter Deos seidaph mirris recensiti non sint. Iai. h. o e ima rationalis secandum eius virtutes acquisitas augescit: o id magis, minus quatenus magis. O mi nus studio, Vempore,experimcneo, solertia, agacitate perfectiorem, ac nud nsore n, Mquiris operationem 1 Hinc magis, o mixtis feliciter viti mas,prout maris,ominos prompti simus ad ea obtinendam perfemorem,ae uadiqstorem operationem. t.' Anima rationalis trest paetentiae tint, ne e factitiis. βιου
opera tua, Ospe latiua, o assiiua factius eIl p=i. mum piincipium essedi tim Artium; specularis Ostientiarum, lactis3 philosophia morali adeo mimae rationalis tres pratipuae sunt felle tales ibid.e Ammae rationalis potentia factiva, pecudativa, uti tia nudentiam sibi eo anem primes: Animae si propriam, qua omnia hominis ianima ipsa regit, O
felicitatem altivst.2.c imae rationaris potentia specula ista cognoscens, seu
mentima tres Ortutes 3ω proprias acquisitas possidet , hoe en m essectam seleas iam, Osapientiam.
Animae ratiena is potentia facti , quae intellcctus pr Elicus meatu DE s- ριο rarisas Artem habet ut sibi propriam virtutem. 2 .d Anima rationalis potentia activa, quae interream pr aleas actitius vicitur pradentiam siti propriam iam net ut eius virtutem propriam. a. d. ima primm agens es absoluitim, calidum rere imnarum prιmtim agras relatum quomodo primum agens obsolatam aph ilosopho decipitur,o γο- modo primam agens reti: m a medico disimitur, in homine, declaratur. . d. O .a A via , qua in homine est primum agens at latum, o speculab Ie non consideriarur m primum agens a Medico, sed ab ea eati tire iηnat m accipatur vi py
-s Nedica es additio eorum, quae docisne Osubtractis torum,quae emperant: o hae don tio ab Hippo. crate sonitur generalissima Medicinae. . b. s Nelea ea hae ab eo quod molestim en liberario id, qtio quis agrotat auferendo sanitatem νeddat diactica adem Mura facit hae definirio ab Hippocrate Iuth risi . is medicari quamosiortim vehem etiam ebi nono in torum a morbo etiam paruo agros vindicat, ut ait Hippocrates. . binnis Medua partem pristipa m sessibilam certam esse, quemadmodιm mentia mathematica certa ha-
in, Medica certior es,phaseaseientia. Isors Nediea certa , O inculpabilis es perdem Πνationem potissmam proprie mediciηalem, O communiterscientscam, quoad modumscientifetim dignoscendi, etiam mathematieis scientiis communem,quatentis per innr mentum commune omnibus doctrinis, tum communiteritum proprie sienti eis.dio. d-s Ned ea demonti rabilisseti demonstrata eodem do O eadem vi,qtia math maticae scient aese habent, ergo s medica cemor es, quam phasica scientia 2 i. b. c.ea paries hsbiti . x Ais quaelibet Hiuersitia dignoscit.ae .a a q. ains medita cena habetur ex certis isti ei satibas insensu certistiuo Diauris ibid. intra δεν mah 6. M pν acipuli ex certaesum,ex miser. salibus per intelligentiam operativum an eatis exis
Artes intellectuales sunt. 2 a.dini cissim omne triue, sole ego intelam deformaliter non autem pariscalare,nequesensibile si funda
ins Nediea ad siνammaticam comparara, quo ad eras certitudinem. 23.c ιes certaestini persensis in Anima semiente fandamentati er existentem, seu mareνratiter exsingularιιus .et .a. Obis nniti ut ratioηalis mise Ubiis perse intelligibitio, ac rationabilia digη sit ubique, O sempei qhin etiastitim exerceat opus circa materiam externam Uti, larium per sesensibilium,mipotentia rationabιlauta in Isto,ae in tempore hic, xkne exissentem. 22. a fetes principatiter certae Πν ratιone sunt ea certis nil exsulibώs rationabimbus. 2 2 .a inres quibus sientiis specula risis tertioris c um perbosum,cen perfundamentum ceu M. et 2. a
6쪽
Mitifex vltra substantiam senstim nactum adiam eam sam priorem sua mente famia dignoscit ,sed predecidens , erat rumento dissonente, animism fam-tiam ad eunsferata in gratiam operationis faciendr, Mirer mente spectitaritia ad aliam causam priorem eos ostendam Is a
Apud ortificem substansia elementorum Duabilis incisum essectiatim est senstitutis.1 f. bAries mente operativa tanto extendunIur Ait operationibos ersiis cogηitionibus; quanto a sensu apprehen .
Artes eertae tos prineipio sens bilitatis in mente operatista,consederantes fragularia sensibitia,m rationa. lilia sub γeti e speelsea umuersali.a s.ccirtium certae veritatas uniuersatia artifieissis, interita parte uali perfectu, O composita ex doctrinali, experimentali parti reperiuntur. id Ars mediea eerta es ex uniuersutibussumsi tui, O ualibus compositis ex miserstabas doctrinalibus,
Ars mediea ineulparus,ct rentis habitus es, quando ea aequiritur stib optima Praeceptoras eradiri e multifida writate cum exercitationis constantiar O emgnitio a rei natura assumenda est, mox ad veritatem tum particularium, tum uniuersaliam perdaei debeι ex Hippocrate. s. d
Ars medica certiον in , qaam philosophra naturalis a II A tem medicam certam esse ex philosophia sensura ex qualitatibus ginabilibus certis desumptu,dilacida
proponitur 27 .e Artes per omnessensius earum opus exercent.28 .a
Ars medica peculiariter per sensum ginus prurus
regunt corpus non ram aegrum ibid. Ariis medica instrumenta. I.medicamenta ex saporibussoquam ex faciaturitas Itistabilibassat,bribus fum
men potissmum ex faciata e gastabiti a s.a
Artis medicae qualitares maximam, ct certam habentes iam a sint prima quatitates sed stenndae, ae ter tiae,nec nan subnantia sinabiles 3 r. 32.33. 34. O3s .a Ars medica cena m priores itarississibilissa sens ta,ac certa cognitione i. dAnis medita primum agens natura her natura ess,vs per se, O primo sanat Ars medica vero natAra minis ra amati,ct imisutrix Ideo Ars medica cereisν est tanto aliis Artibus, quanto natura βis actionibus certior est. 2.43 .a.b Ars medica primum agens artificiale Maνte istor Ni tura Deraprimum agens naturale en, cum Ars ipso Tomus Quartus. secundum naturam β.42.c
Arris medicae forma disserentia ab aliis formis aliarem
Artis medica pars spreulabilis scientifica, o certistien, ex ondrome sientifico e vertibile assimariatio, ab Autore eonnatato: a folio si. usque ad folios TArtis medica fassueta ferentius en in regnitione fal
nimae potentia speculatio cognoscenda exinis,lau. quam ab isti mento disponente innima polenta amfactitiam,sa operativam ad exactam,o rectam cura. tionem morboram spe labilium a Menie ea speeulatiua iam cognitorum. qam primario Me parasperarabitis famuasea operativa est,quia habetur pars habi tus iam aequisita recta ratiocie factitiis 2.3.ra 8 I. 88 His medreae principia certa t 93. 9 .93 96 Artis medicae dunttutes duae sina vicissim contrarias r
Artis medica devitas prima es smilia, ut naturatio
nis medicae similia, Gnathratia conservanda oedi smilia ut praeter raturatio auferenda a medulo sim νprimario perpendendo sint,ibid. Artis medicae dvios conti tuis me odos siuiem Animiri. methodum tueno nisatιs,o methodam cinatruam medendi,ρον Aas eius dignitates, ad duos sines,in num conκenientes finem generuum, relatas. 9 c. d. ct 9s.st Arris medie 'suppostiones Pales sint i eeris. M .b Artis messice definitiones terres . 9s .e.d Anis medica regulae seu puceptiones certa sunt.ssArtis medies Dis,quatuor vitrys moras bas, nempe avaritia, a gloria vana,ab honore indirecto,et ab irapisis occupari potes.s .atanis medies finis rectus quomodo atiaritia impiasti prDoccupari potes. m. b. H9p.inmo1ias longis 98.a. ιn morbis aeutis. 98.b Artis medicae pars Laisa metaphisca raria attini pο-
7쪽
Ars medica quotquot vincit, hμα Oau.vi, O ope vix Isis quia media a viasti dum sapiensiam Di.M. munus e Ir, o νemediorum escasis ab eo p des ait Μιρ erates: sed hae inte luenda en ex parte Ianum medicina duravis metaphoca;eum adi hae non credat ex parte medie se sensebatis, me ex parte medimas eurabilis .ium sciem cautim eomeriuratis, nec ex
cosimas ut Thilosophus, est Medicas asanir ealidii
Omi Phili Ophi, O Medici opinio de nomine, o essem
8쪽
specul ibius, non sic primum agens in Arte riuisa 4
Nedieta perpendendum. qq.a calor naturuis ille est .vi is primus motorior rix , o Imperator in Arte Medica ut meήιcinalis , Ersadu bris perseis salubris Ucro per accidens alteraturmonaiatem anima vegetat illa: unde anima ipsa nou βω-
calor iunatus aberabilis, edi salubris etiam in eorpore nou dum orsa ζψto ante anima ingressam bcalor iuvatus Medin uatum es,tacer amitiam,m corpus,
quia baee d simul iungit M. bcalor naturatis a Medi factino non consideratur ut notura media inter anima ,er eorpus, nec preM lue duo
9쪽
nantia ealitam illud denominari debet. q. bnlidi innati ham dum radicule subsan iuisa obflatio
alimentati re tiarasar, o integratur ergo a sua stib-suntia eastam innatam denominari debet a medicisq9. bcalirim innatum per conseruati Ab nuntia emfoditur, refleuario integraria ergo a sua stibi an iaealidam iutiὰ denominandum en . q9 bcalidum eordi institimo primogenitum nuncupatu, per se motii primario vita ibus ,seeundario unimatibus insemens actini bus as substantia essemiadirer armetiri debet 49. d. Io. O 3 .a calidum primogenitam eordi complantatum, qtiod ii 3 spiritus es suaspome semper in ilis intro, O foras, ut primum agens corporeiam sensibile, e salubre emstodientam,renaurandi integrandum a sua subnantia denominaηdum en a medito. 9.d. O so.acesidi eardi instimortis resoluas, compositas ea das hvis motius rectis ρi oportione respondet morai perenni ei curari stellarum. .a solidam cordi implantatum sis mota resexitio perram
proportione resondete ememo mobili flessuram ei
olari, ratione eius subnantiae mohilis semper persae .erra eatidum iliud digne in serie raediea a sua substantia denominandum est. 3 o. acalidum eordis mobile,es primks mo or eorporeus ni eorde exissens, vi vise motus circularis erit refrexitiam, O νectum compositum, o perennem possidet motu , toto vitae seminis curriculo M. ue .a. O II 3 .c.O d.
calidam innarum Hippocratis, O guleni sententia non si piritus est. O .aculidum eordis mobιle per sesuum es tiam Ab Iunii Iemlantam is esse ees o, perdurante illius V
cassidum cordi insitum primogenitum a Gal. appellatur 3 o. b. substauria mohili, ibid. . Hi eordi insui mobili us motorem holet duplicem apbilosophis consederisum empe naturam, o AniMa
bes. 3o dcesilaum iηnatum cordis per arteriarum tunieas eius nim
scia subsantia stim nomen essentiale des mere debere
cultrim cordi complantatam caloris innati priveipium es, iis, focalare cererekne, o accommodaremalus reliquas cunctis otiendis partibus, tit stilliantia mobilis hallities of xilis, euo calidum illad lare' merito est substantia qGe etiam ita insio robore eos die, illa rasaurantia O integianda. 3I .c calor insuens a eo, de promisnar 3 r.e. O tishnantia liter, ergo a sua βιstantia is denominandas en ibi
nantιa adimpletur,e Io eae parte sua subsantia culiadum id dexominandum en. 3 I. ecalor naturalis ni lus in hepare gignisuris et . . sed totus an corde oritur qui influens d citis ibiscfatidi innatι viritim cordis commtinis omnibus aliis partitas substantia triplex es, ratione huius subsan iaci foditur,regitur, NI .ivriatur, antegratων ergo eat dum istud a sibilantia ditis denominandum en s a. bcalor iuuatus cordιque insons ex sermottiis mente etiam fons es caereris partibus accommodatus,el eius
notetissententia denominari debet. 32 .e. dolidi innati, o corri insti elemento stellarum mobili prophytionata suo morti renex uo pereenna triplex et euitas est ex Hippocratιr sententia sed hie triplex eir
s. acatitam innatum intentum fingularium prahfearioniis retens visebsantia deserκit, ergo calidam illud GAbsantia. 3 3 . b.c. HOcutidum ingeniitim Abstantia trittiosa es. Π.b calidamd spiritus ingenitas vi purus elementarius, a reus, O aqueus, in se nataram continer perpetuam in succes- esse singaturium proportione res Mentio elementa mobili freti ruis ex Hippoe.er Iris. 3 3 .d.
10쪽
Imitas fit Anima ingressa. inculam est,quo Anima corpori iungitur, ratιstne eius abnantia, ergo GDbnuntiis s. doloν. sta 'iritus minit facundus 'utifamitiarissi mini en ita familiaris est,er eongeneus partibus hermatisis. Midis vocaris non auem inguinei sine poetei camosa;dum genitus est,s 3 . . oum subnantia escit, ergos substantia. celi dum innvisi sua scit muneram substantia ergo est
subflantia. Prieterquam quod etiam ad Aa mune eaudum innatum a medicis consederari debet relatum subIta uti a temperamenti calidi o humidis μνὰ medicis eustodienda/mquamnate, o qualitate. Orestauνanda. σ integranda , Unde calidum innatum elisubstaηtia aphd medιeos. 6. a Olidi cordi insiui primus motus et foras, ope suasubstantiae ergo calidum ιliud asuasubstantia denomιηari debet. 6.a. Obsitidum mna umquidsit. 6. b. σ38. d.es 9.a Calidum innatum ad praedicamenIa rediatim, Pomodo in praedicamento substantiast , o quomodo inprad camento quanti, σ quomodo in praedicamento qualitatis vel relationis,MI GL 36.ccali Ium innatum se ad artem medicam eoarctetur, tune sane tantum in substantra praedicamento reponitur .
maneat implatatum eordi fili: ratione causa materia iis , o quomodo evanes aridem Vti mecas faelcim
calor naturalis seminis fecundus etiam ex Osristotelis sententias' uure Ii, ergo aspiratu denominandus en 8.b.OT7.dCalidi innata ὰ medicis aecepti definitis. 48. d. Os 6.b alidum nobis insisti m nil aliud e nisi ubstantia aere pauca Mutae substantia iuncta,mollissuavis oleo a Jenis. exhalabilis sita naturasubicchua,perfecti uae onstruatiua,restam aliua, O integratitia calidi tem peramenti O humida eius substanti ilis;membiis cun 'is praesertimsolidιsinhaerescens; exseminisssuritu, atque tenuiori parti, exsanguinas mensui ursubtilior portione oborta; υt i a primus naturalis motor sit eoi porrassensibilis salubris perse, insalubris uero per accidens et bis c ctιs Fodis antea narratis cuiusl bet operis eorpori salubrιs tutor, o propugnaculum et te. 8A.O Masalicum innarum est substantia. 3 9.in Arte medita bulidi innati dua Pnt partes, nempe temperamentum,
subnantia. 'a salidi innati temperamentum simplieitex pars pristi prilis es diat tamen a Medico Accindario consideraltim ut salubre. botidι ιηnati substantia in arte medica primario υt fatu. brii tonsideratur, primo ante catera omnia salubria. Ilodienda, renavranda, O integranda, ut conse . quenter etiam securidario temperamentum emi ad suas actiones agendas cun odiendum, reRahrextim, O integrandum ιbid. calidi innati ιn arte medica pars principalior ut fatu-brior en sabflanua, non temperamentiam, in cur.
O ccuti dι innati subnantia cur modis, suavis,oleosque sit
calor imatus in funguane, pituita naturali est ut in moribus suauiter ciuitas. .d calor naturalis dest laxius est, G tenust Wro asper retini&lis 6 .ccatoria pueris valde balituosus 6o. bsalor in florenti aetate minus halituosus ibid.6alidum innarum en subsanna aerea, O aquea, ct cur
calidum innat m multis modis exsiccatur, ideo bimido natur 4Ie eget, etsi trunmugrum renati retur.M.
6ulidrm mnamm in nobis primum naturalem corporeusalubrem esse mo orem, ad omnia corporea obeum
opera, onenditurins falidum mnatum Anima semιam esse Πωcipularunt. 6 s.ccalidum innatum primum Anima instramentum e t.