장음표시 사용
2쪽
CLEMENTEM VIII PONT Μ A XORATIO
PALATm S LUNCICIENSIS AC SI GISMUN I m. Folonorum Suecorum Rem orarer, Et D ΕΜ SANCTIS S. D. IN AULA RECUMLegationibus excipiendis destinata Regis sui nomine ob dientiam praestaret v I. Kal. Feb. M. D. XCIV. 3ΥLVII Ad TO IANI S. D. P . CVBICULI Fraefecti, o Secretari, Apostolici, responsis eiusdem Sanctis. D. iussu reddita .N
pographia Haeredum Ioannis Liliotti. C I I ID X civ.
4쪽
CLEMENTIS VIII. PONT. MAX. FRATRIS IUG
pans cim o um uor uncia da Reis sui nomine ob agendi , ,esuis mea in dicendo uti opera,es Hr eloquentisnetini huic vinneri cumulatius rideretur
perse fit acturus,s remi ag regi reluisset.quod ab eo deo η t mcensio,xen quas infertio dignitate E et, Omoris,sed, consilio modestiae pleno, a laude per alios homines militares, minime quaesita, abstineret, seu Alexandro forte ad imitationem propositio,qui certam in Olympi costadio victoriam pollicentibu, si periricitatem pedum, ac ad decurrentam hometantibus prudenter respondit,st id acturums habiturus es t cocertatorer. Mihi igitur onus eiusmodifulisubeundum, non sine magna animii voluptare,quod apud N O 'T IFIC EM M AXI MVM erga me optime animatum de P. Vis maximi summo in eumstudio disendum,quod amplissimo inter Polonorum Proceres primarii ordinis Senatori, belli pacisq; arii bus inchto,operam nauandi ublimi si occasio praeberetur, cuius ut ciuilem in sublimi flatu animum Vrbs est admirata, sic insumvra ornatae orationis cuia aIienum ἀ captanda facundiae laude ingenia MViropere commenda: sit, ac ex eo de reliquae Tolcmorum nobilitatis iraule atq; modestia iudicium secit. I t autem vel muneri satisfecerim, vel expectationi, aliorum esto iudicium, tuiq; inprimis : Cardinalis Amplissime, qui omnium bonarum artium ornamentis excultior, anisam eloquentiam sudiose trieris, D, stro auo haud inferior futurus. Me certe mea nunquam dc lectarunt, πbi praesertim alienis vel oculos vel aures accom)modaui. Quara cum praesens Orasio vis excepta, cist in Posentam transentit enda sum ae pro tua hu manitate oris ηMeme, P ET A LDO BR A DIO CARI IN LI s
5쪽
accipiet, spectata, proiret in ' tacunis. Amat enim Polo , σχάice, ueratur nomen Aldobro orum,. CLE ME T I V III patruo itis salutem se debere, per me publice profes a G. C X HIVM ardiM- leviamurnum tuum, in familiam adstitum , o vidit , s amoribus suauissimi, acadmirab Henitate, prudent , eri ditione miri claudauit. Me te i stiri simu nt, tum qui seniam inde ad sum Pomfris petis confluunt, tum quid An ηqκ4 famam. virtutum tuarum astris acceperinit. VI enimin ea nos in inu nili aetate sensus, omnibusq; virtutibus exanisatumavimum depraehenderimita qui absunt, a suis edo ii, te qκυι ηοκnm cIθlendue κm Stimanae aulae ac Dei Ecclesiae lumen, enerantur. Patere igitur Cardinalis Amplissime, tuo ductu orationem nostram tam longinquum iter suscipere, ac me auctoritate tua ita protectum velis, Ni omnes intelligant litterarios labores meos, Ῥt CLE-M Ε'I V III. grata hactenus fuere, ita tibi, qui sanguine illi coniam. ctissimus, is ingenio simul limul existi, non esse iniucundos. Vale
6쪽
A LAELio PE EG RiNO HABITA ORATIO. DES T Beatustae Patera Serenissimo Potentissimoq; Polonoriny atque Suecorum Rege
S i Gis M v N D O III. ad te orator destin tus, in publica obedienti professione summum Pontificatum gratulaturus, qui etsi expectatione serius adiiciait, pluribus tamen hoc
loco minime censet immorandum excusationi tarditatis; tum quod Polonorum rebus tot tantaeq; nuper sese transuersas opposuere difficultates, ut earum enumer tio longior sit atq; molestior futura, tum quod eas m*gna tibi ex parte per Regium
internuncium expositas repetere, Videatur superuacaneum.
Quod si quantum laetitiae Sisi sΜvUDO REGI tuus attulit Pontificatus,tantum commoditatis ad eam solemni legatione
testandam tempora dedissent, 'genti quamuis locorum spatio distinctus, nulli Christianoria φ Pripcipum eius ossicij exhibendi celeritate fuisset concessui sis . id enim tua in Aegem nostru promerita, id illii inter de amplurimaos Principes arctissima olim necessitudine coniunctos, post iniquitate tcmporum alienatos per te reconciliata gratia id Polonorum Regno tranquillitas idomesticis,securitas ab ex erpix, salus domi, dignitas foris tui unius industria parta, id omle'ta pace ijsdem firmanda tibi su- ceptiliaustiq; labores, postulabant, ut quemadmodum praeter ceteros christianos Principes unus Rex noster peculiari quodaanioris,obligationis,necessitudipisvinculo tibi esset obstrictus, ita ad sanctissimos istos pedes osculandos, ad Regni vires offerendas,ad fidem,operam,obedietiam pollicendam eius Orator aliorum studia anteuertisset. Quod cum ille sui muneris esse intelligeret,ubi primum de Pontificatu tuo auditum est, homin i spectat; fidei,staq; a s ecretis, pr clara cum suae voluntatis tςstificatione , magnis itineribus priuatim ad te cotendere ius. sit. impedimentis vero sublatis, quae maiora Regni negotia,ae in primis hanc solemnis leo attonis celebritatem morabantur
habuκ antiquius qua e primarij Senatoribus virym sum-
7쪽
nio loco natum, Stanissaum Minchy Palatinii eneic iensem ad te legare, ac se regnumq; suu debiti huius obligatione exobuere. quod enim antea priuatim exhibuerat,a Sigismudo,quod nunc publice defert, a Rege deberi censebat . Verum diuino id
plane consilio factit in videtur, ut cum Suecorum, Gothorum, uandalorum valida & vetusta Regna successionis iure ad Regeni nostrum nuper deuenerint, moram dilatae in hanc diem obedietiae tam in ligni accessione c5pensaret, ac una legatione
horum quoq; Regnorum fasces sanAissimis istis pedibus stibij-
cerct,ad quos maΣime cuperet mortales omnes aspicere pro uolutos . Ita enim sentit, quae Regna Christi Vicarium , Petri luccessorem , summum Ecclesiae Pastorem Romanum Pontii cem non agnoscunt, nec ab co fidei, atq; morum leges accipiunt, salutem& dignitatem non magis integram consequi, quam membris a reliquo corpore auuliis, ac vim Capitis, motu
videlicet atque sensum, haud excipientibus pristinae viresco' stare possint. Ita vero Rex noster sentit sub piae Matris discipliana ad Orthodoxae Fidei normam educatus, fatis etiam amplis Doctoribus instruetiis Poloniae Regibus maioribus suis. Ser nissima enim Catharina mater CathoIicis a primo Iagellone sata maioribus, pietatem,instar necessariae cuiusdam haeredit iis, nedum sibi retinuit, sed ad liberos quoque transmisit, ac Sigismundum filium ita instituit, ut qui a Romano Pontifice pasci,moneri,corrigi recusaret, eum ab ovili domini longius aberrare, ac Deum ipsum, qui suas illi vices in hoc orbe commisit, contemnere existimaret. Quare id unum Rex noster inter oues mala gramina pastas diu versatus,enixe curauit,ne se haeretica peste sineret infici,sed incorruptam B. Petri fidem permanus a maioribus tradita integre seruaret, & quod fabulose proditum de amne quodam, ferri per maris undas, aquis impermixtis , dulcore custodito,nulla humoris ambientis contracta salsedine, id vere in se ipso exprimeret, ac litter illas maiori ex parte haereticoveneno amatas gentes vitae cursum ea rati ne institueret,ut ab impiorum vicinitate nulla concepta mac hi,se ipsum quasi dulcibuςfanae doctrinae aqu1s fluentem riuum populis Borealibus exhiberet. Regum vero Polonorum tam tus fidei retinende di amplificandae ardor, tanta in Romanos
8쪽
Pontifices exstitit reuerentia, ut quo maius firmae volunt alis . argumentum praeberi non poterat, pro fusione sanguinis ita se animatos non semel fuerint professi. Mecisaus ille,qui reiecto Idolorum cultu, primus Euangelio Poloniam aperuit, eius animi suos esse voluit, Linxitq; ut Poloni, dum inter sacrificia
recitaretur Euangelium,gladios ad medium evaginatos capulo tenerent, ac ea caeremonia testaretur,se pro fidei defensione& propagatione ad mortem certaturos. Quod ille publico ritu instituit,etia facto docuit,& probarunt posteriores. unius enim Euangelij in ulteriores terras inferendi studio ita cum serocis. simis nationibus bella susceperunt,ac feliciter progigarunt,ita barbaras atq; qua superstitione illigatas gentes Christo aduihxerunt, ut nemo non diceret Polonos bello inuictos, militaris glori ,& immortalis famae natura auidos,ex illis tamen celeberrimis,nec sine multo sanguine partis victorijs, nihil praeter diuini cultus splendorem, & fidei incrementum quaesiuisse.Debellata enim Cimbrica Chersoneso, & adiacete Baltici Maris ora in potestatem redacta, domitis Pomeranis, Prussis, Valacchis, alijsq; non paucis,id unum victoriae iure victis imperatum,abiecto foedo Idola colendi ritu ad castiores se c remonias & Christiana sacra traducerent in reliquis,recepta libertate,suis legibus viverent, proprijs Magistratibus uterentur. O Reges verEChristianos, abiecta omni regnadi libidine in unius Christi Domini obsequium mancipatos. O singulare studium Religionishulla humanorum commodorum cupitate corruptu. Hic ego,
si aves aemulatus, quas innata leuitas agit ad sidera per Polorum Regum laudes quasi aperto & sublimi C lo inuehi velim di quae illi facinora laudis & gloriae plena ediderunt, c6sectari,
si Barbarorum c fas mycades innumeras,s Illyricum & Macedoniam armis peragratam,ac Turcarum Principem pace orare coactum,si ad internecione deletos Tartarorum immanes exercitus,aliaq; his maiora explicata bellicae virtutis exempla reserre tentaverim,nullum in ea spatij immensitate satis certum teneam cursum ac dies viresq; me deficiant, priusquam e tanto
fortissimorum Regum numero , vel unius Sigism udi Primi pa mas, selici quadraginta annorum decursu Poloniae partas oratione sim com equutus . . In summos quoq; Pontifices ita per- petuo
9쪽
Detuo stelmati suere Reges no i, yt ab eorum ore Christum
loquente agnoscerent,ac in eo uno maxim verti salute dignitate existimations suam arbitrarentur, si Romano Potifici ob dirent. cuius mentis cum Vladisiaus existeret eius nominis tertius, rebus cum Turca e Polonorum compendio compositis
tuis is ab ili' Iy. 3rina resumere, Quod ita Christianae Rei-
pqb. expedi et, parui 3c se regnumq; suum in incertam belli cryentissimi alea conieci , ne sanctae Sedi ulla non in re per P lonoriim Res s fuisset obtemperatum. Viadinaus quoq; hoc ntiquior alius opulentum Boemia: Regnum ultro oblatum re- uit quod Hussit na haeres corruptum 8 Summo Pontifice, a r
per illum a Christo desecisset, indomit armis pentem, qu
vectigalem habere poterat,maluit expisi i hostilem. qi se. Pesiccetari omnibus animi sensibus iunctum coniurmaret. ve rum quid antiqua prosequor, si recentia sunt ad n3anus,vi- .uit ii in omnium memoria Stephanus Balihoreus victor triumphat' rq; augustissimus cuius praeclara castant in hans sancta sedem obseruantiae argumenta λ Moschuni Polopiis ot in hostem acerbissimum ita attriuerat, ut si paulo amplius institisset bello, lihiliti polierum ab eo ipςtuendum videretur. CeteruGregorio XU1. sertis ιμ ca sis, yt arma poneret, & pacem faecretςsagit 'te, e ictoriae cursu suorum impetumis iocauit, non sine ij snata j j querentium, eripi sibi victoriis, quam si u cyntiqerent, ructu blaeoq; se insumaniter Vatiari, yx qui siti equae, aululata biberint,perhummam iniuriam Mi avelluntur ab aquis. Als maiorum exem
pulimus , statuit non es egrediendum terminis, quos Romana Ecclesia omni tui mater Ecclesiarum designarit. quam porro mentem cum erga omn8s 0'an'si Pontifices, quos diuina bonitόs dedisset,e a re insucime in te uno Poluit Ic, quietis suin datore c0 n o ob seiugn hi totu Esere ella defixunt Ad I sum veni. valde lubricum , ut sine aliqua moderati ii in vere sacri animi tyi φρlestia vix Iediter latui, ne d Miltius premi potest. dum ei in causas refero peculiaris, si sismundo Rege in te nodp0ssumi; tulis
10쪽
tulis auribus excipis . Sed in Ieruiendum causae, indulgenduna Atempori,parendum veritati, quae ubi conspirant, viros excesso animo praeditos meritorum suorum praeconia aversari non debere Sapientes senserunt. Revoca igitur in mentem res in Polonia, cum S IXTI V. ac Sanctae Sedis Apostolicae de latere Legatum Cardinalis ageres, a te gestas. fruere tantisper cogitatione meritorum tuorum. utere fama tui. & qui fructus aliorum labores vix post mortem consequuntur, hos tu Vigente. adhuc state uberes di maturos Collige . Poloniam a donacsticis dissidijs& externis impetitionibus pacaturus, aduentastire non integra, cum fuisset de summa rerum totis viribus certatu, & multum humani cruoris effusum. madebat terra Christiano sanguine. acies utrinque dispositae ad repetendam pugnam,vlturae suorum neces . totis interiacentibus campis horribili aspectu hominum iumentorumq; cadauera visebantur suo vel ali no sanguine inuoluta. hic fratrem intuebatur exanimcm, ille filium, alius genitorem desiderabat, alius cognatione iunctum vel amicum; omnes vero par ultionis libido, idem animi impetu s agebat in praeceps. Iam classicu in denuo personabat ad pugnam , iam gladios distrinxerant, cum tu quas Dei nuncius e. Coelo delapuis,isto humanitatis, grauitatis, moderationis pleno aspectu tuo,quem constans prudentis &Sanctimoniae fama praecesserat, tantam exacerbatis ad vindictam animis iniecisti reuerentiam,vt omni pervicacia deposita gladios condiderint, ecquid interim iuberes, quibus conditionibus controuersias componendas censeres experiaturi. Sequuta est disceptatio ardua anceps, periculosa.nodi incurrebant Gordiano implic tiorcs , quos non expediret ferro di tui. actum de pace apud homines,Vt regnorum arcana postulant, ubi praesertim de summa rerum agitur,cunctatores atque dissiciles . tua vero tanta in consultando vis exstitit atque copia, tanta in dcliberando prudentia,tanta dexteritas in agendo, ut facile omnes in tuam venerint sententiam, sentiebas vero quod partibus tutum&honorificum,quod Christianae Reipub. osset salutare, tata enituit ingenii tui praestantia,tanta suauitas di integritas morum, tanta dictorum constantia, tantum sudium aequi ct hcni,vi ctiam