장음표시 사용
11쪽
praesidio speciminum Academicorum loco nobis tradiderint ; hae autem dissertationes non solum doctrinae et rerum ubertate sese commendarunt, sed et ingenii sale ubique conditae, semper nostram sibi conciliabunt adten. tionem. Earum titulos heic adferre liceat, quo ex ipso fon re hauriantur adserta; in his autem primariae sunt :-ν habitabilis , Motus poldiebrestus, Respiratio diaetetiea, de
Varietate erborum, a lina mutata, Potus theae, e eae, ehocolatae, de Pinguedine animali, Mora, o conomica, Plautiae estulenta patriae, Fundamenta valetudinis, de Aeetariis, S ι- ritus frumenti, 'me diatetico, Diaeta aridularis, Ma- rellam olrtorium, Fructus estilenti, Inebriantia, Senium salomoneum , de Meteo Si ipsius , Diueta per Dalam aetatis hinmanes observanda , circur fervidorum gelidorum Quin paraenesis die. In quibus omnibus reformatorem saepe egir, scientiaeque illam conciliavit evidentiam, quam hactenus desideraverant omnes cordati Medici. Verum antequam haec omnia missa faciamus, speciatim illam dissertationem nominandam censeo, cui titulus Nutrix noverea. Convenerunt dudum inter se Medici de noxio nutricis memeenariae lacte , quorum sententiae etjam Philosophi accesserunt, inter quos nuperum JPAN JAQUEs Rouss EA Unominaste sufficiat. Anno i 7st Facultas medica Parisi. ensis hanc materiam ad ulteriorem dilucidationem proposuit praemio, quod reportavit D us LANDA Is dissertationesuries avontoges de I altatramene des eoans par leurs meres, quam ob elegantissi inum scribendi genus omnibus medicis commendatam volumus; sed tantum abest, ut hunc auctorem, laudatissimum quamvis, LINNAEo de eadem ma
12쪽
teria disserenti praeferamus, ut potius contendamus, primcipia, quibus D:us LANDAIs suam stabilire vult sententiam, minus inniti eruditione medica, pompa licet verborum quam maXime superbiat opus. f. VI. Quantacunque autem fuerit LINNAEI opera in omnibus iis, quae sui officii erant et medicinae inserviebant ilis lustrandae, in eo tamen quam maxime laudanda est, quod totam funditus emcndaverit Materiam Medicam, cujus,
inde a Diosco RIDEs tempore usque ad Bolanices reformationem, defectus neminem, vel paullulum in medicina versatum , fugere potest. Si enim illam agnoscimus veritatem, Regnum scilicet vegetabile et optima et plurima nobis praebere medicamenta, haec autem fere sola Therapiam constituere , prono simul alveo fluit, Horum talem futuram cognitionem, quale fuerit illius scientiae fundamentum, unde adserta de illis hauriuntur ; illo autem Vacillante, ut per plurima secula vacillavisse novimus Bo-tanices certitudinem, nec ullam dari Materiae Mediea certam rationem, hincque nec ullam Medicina certitudinem. Verum ut nostra adsertio magis indubitata evadat, exemplis ex Historia litteraria medicinae breviter allatis, illam collustrare lubet. Diosco RiDEs omnesque ejus affectae Q. la experientia suffulti, dogmata sua, quo potuerint modo, explicarunt, nullam a priori rationem noscentes,
quam pro illis stabiliendis adducere possent; Florumque
nomine Empiricorum, meminit vetustas. Hos excepit Gens breviori se credens incessuram tramite, quaeque,
13쪽
in astrorum influxu et plantarum cum certis constellatio. nibus congruentia sese invenisse vires plantarum, haud dubitavit, indeque Astrolagi fuerunt vocati. Hos secuti sunt Signatores, qui ex habitu et eolore floris, facieque externa cujuscumque plantae, ad vires illarum in corpus
humanum Vanam omnino deduxerunt conclusionem. Surrexerunt tandem Chemici, qui ad artis suae rigidissimas regulas omnia eXaminanda voluerunt, putanteS se constitutiva plantarum principia resolvere, extrahere et ire. rum componere posse, unde quoque, quibus adyta naturae paterent, se solos esse credebant. Illorum autem scientia, medico licet non minus utilis , quam necessaria Omnino, Medicinae tamen in medicamentorum viribus
investigandis, nunquam qua talis inservivit; heic enim adeo nihil valet, ut bis mille analyses plantarum, Parisiis factae, sat demonstrarint, illam plurima elaborare posse, Ied nulla detegere medicamenta. Cadente sic Chemicorum theoria, botavies novissime in scenam prodierunt, qui, quoniam adserta sua systemati naturali superstruere sunt ad nisi, propositum etjam finem facilius tandem sunt assecuti. Horum in numero plures habuimus, qui, e X principiis Bolanicis, plantarum vires eruere inceperunt. Ast illorum conamina, quo certioribus principiis fuerint innixa, eo certiores etjam fecisse progressus facile constat; urrde quoque prona est conclusio, quod, illis infuseficienti ratione stabilitis, totum quoque corrueret systema, id quod de pluribus valet, unico excepto LINNAEO , cui soli opus tan rae indaginis condere fuit reservatum.
Tenebris enim Historiae Naturalis ab I o discussis , pro
14쪽
diit Meantea iis suffulta principiis, ut nulli scientiae nec
major certitudo. nec utilitas evidentior sit, si vel nullam aliam allegare possemus, quam, quod basin et fundamentum constituat Materra Messica, unde aegrotantibuS tota salus.
Medicamentorum nomine veniunt illa ipsa instrumenta, quibus medicus in debellandis et curandis morbis utitur, suntque haec Vel simplicist vel composita. Ilia ex tribus Regnis naturae colliguntur, haec autem ex collectis conficiuntur et commiscentur, prout cujusvis fuerit ingenii captus. Materiae Medicae statorem illam dicimus conssummotismum, qui sedulus coPigit simplicia, ea ad ereis priurisia exponit et dignoscere Iusscienter docet, ignotorumque usum metbodo Icientifica nobis communicat, et tandem qui de ignotorum et novorum cognitione adquirenda si te nos instruit. LiNNAEUM primum se talem praebuisse Materiae Medicae scriptorem, plurimis argumentis demonstrarum. ibimus, in quem finem Materiam Medicam, ab Ipso conscriptam, examini subjicere liceat, quae typis impressa piodiit Upsaliae 1 49. Meum vero qualecumque judicium antequam adferre ausim , audiamus Illustrissimi HALLERI sententiam , qui illam commodibsimum praelectionibus Compevium vocat, quodque inter optima se Auctoris, dicit. Plures omnino habuimus Mareriae Medicae scriptores, quorum quaedam opera in majora congesta volumina, alia iterum in formam complandiorum fuerunt digesta
hujus generis est Misteria Medica Illustrissimi LiNN Us , quam lectionibus suis destinavit. Ast sit licet opus hoc
15쪽
eompendii nomine insignitum , plura tamen continet, quam quae antea ullum comprehenderat tale opus; nam omnia, quae fundamentum cognitionis cujusvis plantae ossicinalis constituunt, ab Ipso sunt allata et octo propemodum lineis absoluta, scilicet iro Nomen, quo quaeVis planta ossicinalis Bolanicis est nota, adeo ut ad genus et speciem relata optime nobis jam innotescar. 2:o Synonymon exposuit, quo Veteribus nominabatur. 3 o Notitiam dedit Loes, utrum ab exteris adferenda, an in nostro climate proveniat, an culta Vel sua sponte, annua Vel perennis, crescat. 4:o Nomen addidit Pharmaeeuticum
et, quae praesertim partes in usu sint, docuit. uero Qualitatum cognitionem dedit, si lapida fuerit, quo sopore suam exserat Vim, si odor gratus, Daveolens &c. 6 o Vires exactissimus descripsit f . 7: o Praecipuos adtulit Morbos, ubi specifico modo agir, et tandem 3 o Compositum, si ejusmodi memoratu dignum fuisset. Tale est opus, quod immortalis HALLER tanta dignum censuit laude, et de quo celeb. UICQ. D'AZYa minus favens judicium ferre susti. fiet. Atqui cujusnam horum testimonium praeseratur, judices sint Materiae Medicae scriptores, quorum nuper rimis Quae nostris temporibus adeo eclebrata suerunt remedia specifica, in seriptis suis LiNNAEus dudum pro talthus etiam cognita adfert, quis rum nominare liceat Radicem Filicis maris, quae, ut areanum remedium in Tarnia debellanda, magno pretio a Gallorum Rege fuit emta, et Geum urbanum, cujus in febribus intermittentibus usum, ut novum detectum, proposuit D:us Bucn Ava Danus; quarum de hae tamen in Materia Medica,
de illa in Thra Getica mentio facta est. Diuitiam by Corale
16쪽
rimi et egregii Proses . D ni BERGIus et ANDR. MURTAYconfitentur, LINNAEUM praeceptorem et statorem facem Ipsis praetulisse. Ne praetereamus nobil. D:um SCHREBER , qui novam nobis procuravit Materiae Medicae LINNnreditionem, maXime adauctam, adeo usi non quae Ipse si, tum observaverat post impressam primam editionem, sedetjam, quae alii detexerunt Isio demortuo, in hac se, cunda Scμ g3gRr editione fuerint adnotata. Verum qui dem est, nonnullos LINNAEo imputavisse, Materiam Medicam insufficienti ratione fuisse traditam, eo quod illam de Regno Minerali, ut et illam de Animati collectam omisisset; hos autem delegatos volumus ad Dissertationes sub Lisis N ai praesidio de his habitas, quarum hujus auehor fuit b. des nobili T. Reg. Colle g. Μed. Assess. LiNDRuLT et illius D:us SiDREN Profest. Upsaliensium Celeberrimus. Cetera autem, quae de LINNAEO, ut Materiae Μedicae stato. re, dici queant, brevibus his complecti liceat Corollariis.
1:o Simplinum exactissimam dedit coenitionem, et quoad principia Bolanica et vires, quae hactenus omnino inter demaerata Materiae Medicae erant. Etenim vires a fructificatione desumere docuit, habito simul respectu Saporis, Odo. ris, Gloris et Loei e , quo simul novam omnino tradi.
dit Theoriam, scilicet: Pluntas, quae pvere covinniunt, virtvte ebam eonvenire; quae ordine naturali continentis etffam virtute propius acredere, quae classe naturati eongruunt, etjam viribus quodammodo congruere; quibus omnibus
17쪽
expositis, Medicis Bolanicis illam conciliavit facilitarem, ut, ubicunque terrarum fuerint jam constituti, de simplicium natura et indole certissime judicent; hinc est, quod, si illis offerretur planta hactenus ignota, modo unius alteriusve plantae ejusdem Generis, ordinis vel Classis sibi antea notas habuerint vires, illam in hocce vel
illo morbo efficacem futuram amrmare non dubitent olim ex ignoratione Classum Naturalium varia exstiterunt incommoda, adeo ut Mercurialis intrinsecus adhibita fue-xit , cujus solummodo usus externus est, Heracleum intene mollientia receptum, quamvis inter Um,lgato Dultra hanc virtutem quaeramus. Ad hoc erjam Principium plures detectas habemus, quarum numerosam cohortem heloesistere possem, sed exempli solum loco Casae genus a d. ferre liceat, in quo, ob vim purgantem, Senme adeo inter Medicos invaluit usus, ut omnem sere impleat in dicationem ', unde etjam pretio emitur saepe nimis magno, ici quod Medicis Bolanicis ansam dedit , novas ex eodem genere species experientior subjiciendia quum species Vusdem generis inprimis virtute conveniant; sic Cassia Ligustrina et Chamacrista ut purgantes fuerunt derectaeo
Horum autem omnium fundamentorum in eruendis pIan rarum viribus, si quis optime gnarus esse cupiat, Disser rationes de vi/ibus Pliantarum , Sapore Medirumentorum, Odore Medicamentorum, Medicam viis Graveolentibus e . ab
Illustr. LINNAEo editas, sibi normam sumar, in quibus sufficienti Theoria omnia haec tradita sunr subsidia , quae tanta omnino sunt, ut Auctorem unius ejusmodi operis plus Medicinae praestitisse constet, quam forsitan praesti
18쪽
eterunt olim conjuncti, quotquot fuerint, Μateriae Medi.
eae scriptore S. 2:o Dudum nota et usitata propitis determinare et ad
species re erre docuit; ut enim Species morborum exacte esse determinandas quam maXime inculcavit, ita quoque Speciem cujuscunque plantae ineinalis distinctissime esse describendam voluit, quo, cognito morbo, medicamenti simul haberetur cognitio solidissima, quod sundamentum constituit omnis sanioris Μedicinae. Huc usque rantam, non inter Materiae Medicae scriptores solum , dissentionem, sed et Pharmacopolarum ignorantiam animadverterat tantam, ut opus hoc, si quid unquam, utilissimum judicaverit, & species rite describendas et determinandas in se susceperit, ne ulterius incerti essent Medici, de . dole et natura simplicium, utque rite noscerent distinguere plantas. Quod ajunt, quid pro quo substituere, de Pharmacopolis nolitis diu multumque valuit, quod eos BO-ranices ignaros prorsus fuisse demonstrat; at ex hac ipsa ignorantia quanta fuerint omni rempore mala, nullus ignorat. Sic Ipse LINNAEus observavit, 'pocharidem agis eviatam pro Arniea fuisse substitutam, Centauream stabis. Iam Pro vera sobiosa et radicem Hermodactyli cum Cololiri vel Iridis cujusdam radice fuisse commutatam. Unde facilis est conclusio, optima remedia in desuetudinem ab re, eo ipso, quod substitutis aliis minus esticacibus, promisso effemi frustatus Medicus, culpam in medicamentum referat, quam in Pharmacopolam referre debuerat.
Sic etiam de beeacucuba diu multumque fuit disceptatum;
19쪽
nunc enim ad Loviceras, nunc ad molas fuit revocata, donec tandem nuperrime constiterit, illam Pyhotriae esse
speciem, id quod in reliquas species hujus generis inquirendi magnum erit incitamentum. Praeterea, quum unius hominis non fuerit opus, omnia ea rite determinare, quae ignota erant, dum primus tenebras discutere inciperet LiNNAEUs, Catalogum ignotorum nobis reliquit, ut, quibus in posterum contingeret Materiam Medicam tradere , hunc ante oculos haberent; cui velo placuerit melius ad hanc plantarum, quo ad species ignotarum, enumerationem adtendere, constabit maximam partem ante
LINN Ei obitum dudum fuisse detectam, tanta enim fuit et LiNNAEORυM et Isiorum Discipulorum b) opera sedula. In his vero merito numerandus est Cel. Noster BERGius Hist. Nat. et Pharmac. Pros longe dignissimus; nam Hic ille est, qui exactissime tales adhibuit, in opere suo egregio, specierum determinationes, id quod praeter alia multa Materiam Ebus Medicam nobilitat. 3:o Nova Indigena introduxit ' vel frequentius Gurpare doluit, quo simul Medicinom Domesticam per Aeetae regiones usitatam breviter exposivit, et Aea natalia Plantarum opud nos indicavit. De indigenarum plantarum usu ante
LIN-h Celaberrimus Pros. ΤμυMagna Rei Medicae in hoe genere utilissimum sese praestitit S laudatissimum. i Ad hanc methodum alii quoque operam suam eonferre volnerunt, inter quos Cel. ΚοNio, Danus, dissertationem de Remediorum tu digenorum 'd morios euiuis regioni endemieos expugnandos emacia, edidit
20쪽
LiNNAEUM nullus sera recentiorum cogitaverar, vel si co- . gitatum suisset, ob desectus in plantarum descriptionibus
et virium genuina determinatione, omnem harum cognitionem et usum in desuetudinem tandem abiturum constat. Hinc opus illud aureum, Floram Mericam loquor, conscripsit, cujus novam editionem dolemus omnes LINNAuM Filium, ad unguem licet a se rite perductam, locupletissimam et ut typis mandaretur paratam, nobis qui communicaret, non supervixisse. Heic enim Gazam invenimus ditissimam rerum indigenarum non minus usus oeconomici, quam medici; talem enim se heic praeis buit Auctor, ut coronam civicam apud Romanos merito reportasset, nunc autem memoriam perennem et nostram admirationem, ipsi post fata superstitem. Nam praeterquam quod medicamenta indigena non possint non pretio constare multo minori exoticis, eo ipsis essam a nobis praeferri merentur, quod sibi semper possint haberisimilia, id est, bene dignota et optime collecta; quid Τquod indigenorum habeamus plura h), quae virtute eXoti- corum plantaS longe antecellunt: qualem non dubitamus adferre Dahmiaram, cujus jam per spatium XL annorum in patria nostra multum invaluit usus, idque in summum aegrotantium emolumentum. Specifica enim virtute omnino commendabilis in Rheumatissmo, Artueritide, Seoris
Hinc quam iniqua sunt verba D. ni Vieth n'Aχva constat, ubi dieit ζ 'Quoique ii a sali des Iouabies efforis polir substituer des Plantes' indigenes aux errangeres , nous ne pouvons dissimuler que certe Produ- 'ehion est peu digne de son aut eur. Diuitigod by Corale