장음표시 사용
81쪽
t Quinqste requirunmr ut bona distrahantur de iure cos.
14 Debitores collectarum detinentur, non autem carceri mancipantur communi iure, π nu. I F. 16 De conssuetudine contrarium seruatur, quia carcerantur.
27 Lupd debitores carcerentur, eorumis bona distrahuntur in potestate exactoris.18 In priuato debito hoc non conceditur. δ' Minorem carceribus mancipari iura admittunt pro debito collectarum. 2o Poenam proclamatum non incurrunt minores, si quid in damnum eis contiriat, curatores resarciunt.1I Mulierem pro Ascali debito iura carcerari non concedunt, in pluribus i casibus non procedere tesantur Doctores. 22 Recte renutint debitores coliectarum soluere nis exactor incentiam ostendat.
23 De facto exequenti de facto pors resisti
et De Iudicis licentia exactiones flenda sunt.11 Iudex qui negligit,uel exequi sine eius licentia patitur, punitur,ct qua pinna. a 6 Annum exactoribus concedunt patres nostri quo finito si fuit negligentes punitur is quomodo, is nu. 27. 18 In exigedo issatuta corus co uetudine eruari cogitur. et ' Exactore no exegisseArmat Ba in consi. 219 .in 1. nisi cum essem exigat, licet debitores carceribus detrudi curet. 3 o Exactor si pecuniam communis ad alium usum quam ad desinatum impendat, etiam utilem communi,.maci agit,ideo punitur.3 1 Quod procedit si licentiam a communi detineat, quando
destinatione non expressit. 3 1 Cum pecunia commimis lucrari prohibetur exactor etiam in foro conscientia, is se cum ea negotiatur, mulctetur, et hue adnu. 3 3 Depositum in easterie reddendum est. 9nu. 3 8. 39. 3 s Pecuniam communis commutare exactori prohibitum est.
3di Elia ad tepui sita restiueda venit,quia es communis. o Si
82쪽
o Sidua militant rationes, una cessante, altera dispositi nem validat. I Exactor pecunia Principis illam non potest commutare, nec iimpendere, quia parata apud eum continuo esse debet pro necessitate Principis, is nu. 2. 43 aEod mihi non nocet tibi vero prodes non pracedente at quo contractu,me inuito facere non licet. 1 Exactores pecunias apud se libenter retinent. 6 Impendentes illasgrauiterpuniutur etiam furtho nu. 7. Et qui minisserium ictis praebent ea mulctantur poena. 8 Exactoribus de receptis pecuniis a debitoribus mandant iura vochas flen. esse. 9 Ω d exactores ossicio completo rationem reddat Iura pracipiunt.1o Idem Hatuunt in tutore,curatore, procuratore, in patre, matre, fratre,patruo, filio, commissario praelato, hoqitalario,capitulo , sede vacante, negociorum gessore, socio,hἀ-rede, sdeicommissario in eo qui se pro tutore gessit. Et quolibet adminis tore qui alterius gessit negocia. Et in
66 An administratores βpra citati conficiant librum particularem, in quo,qua annotentur, is sinegligunt qua muLctentur poena, si debitores eorum culpa essem sint non soluendo, an teneantur is contra eos in litem iuretur,an eorum libri sint edendi. . 67 Exactιr codectarum librum conficit, is in eo qua amotet. 6 8 Officio finito, is librum regentibus vel calculatoribus com .
69 Impensa magna sunt probanda per adminiseratorem, de
paruis Iuramento eius creditur.
o Relationi is calculatoribus facta de ratione reddita per exactorem, si is sit prasens taceat,an sibi noceat, is an ci- 'tandus sit exactor in relatione facta per calculatores. 1 Si furto 'btracta sint pecunia communis exactori,au teneatur in aliquo in quibus casibus excusetur, in quia
83쪽
PARS TERTIA De officio cxactoris circa collectas . Cap. I.
V I A parum esset collectam indicere, si
executores deficerent. argum. l. i. g.post originem. ff. de Orig. iur. de exactoribus
ergo videamus , si ab t uniuersitate singulo anno eliguntur,qui et communi iu
re per aequatore S nuncupantur . cum
aequaliter ab omnibus exigant. Alciat. in cit. de agri. α3 cens. C. lib. I i. in partibus t vero Lombardiar consules vocantur, ad hastam ponitur huiuscemodi officium,& meliorem conditionem offerenti deliberatur a can- cellario communis, is collectam suscipit in quodam
quinterno annotatam, qui rotulus vocatur,in quo Domina illorum qui in aestimo descripti comperiuntur scribit cancellarius, & quid, & quantum debeant, hic consul ab incolis, qui intra minitia & extra in suburbi)ss degunt exigit, in villis tali j consules electi a deputa tis earum, singulo anno creatis, Qui & ipsi collectam indictam ab uniuersitate iuxta rotulum sibi datum pero cancellarium communis. Exigunt i & quidem maiorem , quia addunt aliam collectam exigendam inter eos, pro Oneribus, quae occurrunt, cum maiora i s cundum quod urget necessitas onera in villis accidunt, τ contra 'debitores executive aget . compellendo eos abiaque citatione ad illius solutionem . Bald. in consit. 33. licet. in 3. Crauet. in consil. 3. numero I. Bald. in consi. 13 8. ad veritatem. in l.nouissime, per Rober. Maran. de ord. iud. in 6.parte. versic.audio. tamen. Imprimis i s ment dicitur proclama instante exactore, quod unusquisque intra tale tempus soluat collectam in eius manibus , quae est de tot solidis pro quolibet denario aestis mi , unust vero denarius octo bubulcas terrae impo
tat in aliquibus locis, in alijs minus, & plus iuxta lo-
84쪽
eorum diuersitatem de quo loquntus est Barto. in trisC.de indict. Idem & Angel .in l .fin. eod. titu. Bald. in d.l. placet, colum. numero 3 . versicu. sed an . Quod locoeto citationis subrogatur, lapso tempore distringuntur 11 .debitores captis pignoribus, quae t ad hastam venduntur plus offerenti, ut tradunt Bald.& Castr.& alij in l. h. columna prima, in si. versiculo Item possunt. C.si prop. public.peusit. Bald.in l. fina.in si C. si aduers fisc.in multi tis partibus, vigent statuta & consuetudines.Quasi seruantur, ut inquit Bald .in d.l. I. numero 3. & bona quet in numero pondere vel mensura consistunt non subhastantur, quia eorum pretium est manifestum, nisi crederet affectio, quia non distrahuntur sine subhastatio-13 ne. Bald. in d. l. I, in fi . in alijs vero casibus t communi iure necessaria sunt quinque glos. in l. I. C. de piaescript. 3 o. anu. Bald. iii d l. f. in fine. C. si eduerffisc di Doct.incitata l. r.
1 Aliat via exactori succurritur, si personam debitoris
distingat per carcera tionem, cum in eius potestate sit, ut videtur firmasse Bar.in l. nemo carcerem. in 3 . not. C.de exacto. trib. lib. Io.Et annotat Alexan.debitorem fisci nedum carcerari. Verum & illius bona distrahi posse iura concedunt. Quae opinio prius etiam placuit Bart.in l. . f. Ait praetor. versi quaero an .ss de re iud. in l. I. C.de cap.& distra. pigno.lib. Io. Bald. in d.l.placet, col. q. num. versi sed an Bar. ibi num. 27.
is Haec opi. t si e simpliciter intellecta non videtur vera. Quia quo ad detentionem personae procedit, no quoad carcerationem, concedo enim debitorem detineri posse, & sub custodia mancipari, in carcerem vero detrudi minime. ut declarat Bart. in l. cum eo. col.2. T. ad legis Iul. pecul. Qui asseuerat dicta in d l. nemo carcerem ita intelligenda esse, ut non soluentes capiantur,ac sub c 16stodia assidentur. Et vera sin talia quae in citatis locis adducta sunt, approbat Abb.in c. 2.num. 3 .de pignori haec tamen de consiletudine nou seruantur. Q ma aebi- F torta
85쪽
tores nedum detinentur, at carceribus mancipantur. Et non relaxantur donec minimum soluerint quadran-17tem. Et nihilominus texactor manus ad illius bona extendet vique quo integre sibi sit satisfactum, ut inqui e
18 Aliud est' in debito priuato, quia prius bona capiuntur deinde persona. Bart. in d. l. cum eo,& Doct. in I.a Diauo Pio.f. in venditione. fide re iud. Ampliantur 't haec in minore qui capi potest, ut supra, ut inquit Bal. in d. l. placet, col. pen. num. f. versi. 1'. nunquid, non incurrit tamen petnam proclamatum qua infligunt inobedientibus. Alex. in cons. 3 I. in s. Cumao eis non currat hodie aliquod tempus. Et si ' damnum patiuntur, curatores vel tutores resarcire obligantur, glo. in l. tutoris. C.de admi. tuto Bart. in l. 2. C.defund. patri. lib. II. Neve absentes in poenam eorum incurreis xent,ut inquit Alex. in citato consiJ I. columna prima.
at Limitant i Doctores nostri in m ut iere, quae non capitur pro fiscali debito, ut Barto. in d. l cum eo. Bald.ind. l.placet, nu. 3 s.col. pen. tex. ad literam citatur in auth.
sed nouo iure .de ossi.diuersiud. in auth. sed nouo iure. C. de cust. reo. firmant Bart. & Doct.in l. plerique. Tdein ius vo c. maxime Alex. num. I 2. Matii. in praα cri- mi .f. attingam. nu,6 I. qui more solito quam plura congerit. Hoc sublimitatur a Doct. pluribus modis qui ci- iiantur in d. l. pleriq; , & Marsi. in d. g. attingam . Soci. in
consi. I 26. colum. 2. versi. confirmatur hoc, in I, Roma. in
consi. I I 8. adprim. ubi de illa muliere quae cum sciret esse tu tricem, inuentarium non confecit, quia nedum detinetur, sed torquetur. xx Quaero j. iux. hoc t nunquid debitores renitentes luere, vel quia asserunt se non esse in quaterno descriptos recte agant,nisi exactor ostedat eis notulam descriptorum, Docti dicant recte facete, quinimo exactoremialiter
86쪽
aliter procedentem ad damna impensasq; teneri, teste 23 Bar.& Ang.ini. I.C.de exacto. trib. lib. Io. Et cum iniuste exequatur illi de facto resisti potest. l. prohibitum. C. te iure fi c. lib. Io ibiq; not. Bart. in l. palatinos. C decol.fund.fis lib. Io. Franc.in e cum parati. col. 8. versici sed limita.de appellat. Bar.in l. contra. C. exemp. & exact. lib. I 1.idem est D ultra debitum pignora capiunt. Bar.ind.l. contra. in ultimo not. restituunt enim quod exegerunt, ut inquit impen. in cui, ff. te adrnua. Ier. ad ciuit.pertin .
α Et licet i ordine iuris non seruato procedatur in huiusmodi oneribus, exactiones vero, non authoritate pro*J pria,at delud.mandato imponuntur.qui iudex si ne gligit vel patiatur aliter fieri, punitur in duplum, amittit salarium illius temporis, & de suo soluit, licet repotat haec nota. Bar.in l. m fiscalibus, & in l. missi opinato
bu .eo.lib,& Bald in d. l.missi opinatores. versic.in .par.& versi c. nota. & in s. criminaliter etiam potest illi poena infligi, vi per Ang.& Doct. ibi. α6 Secundo i quaeritur a maioribus nostris, quot lepus habent si exactores ad exigedum, de iure communi annus conceditur, nisi aliud appareat.l. sicut. C.de exach. &execu. lib. I x. testatur Bart. in l. . g. actor. versicu.quaero
an pro tali debito. ff.de re iud. Quo finito, ut inquit ibi Bar. Capiuntur & detinentur, cui assentiunt Ang. Alen 27& alij,& Guid. Pap.q. 87. si villa. nu. 3. Nisi i causam iustam ostendant, fortius & puniuntur d.l. siue, Et de suo proprio soluunt, ut inquit Bart. & Doct. in l.Meuia. E
ista. in 1. licer,a debitoribus repetant, ut inquit Barto. dc Doct. in locis supra citatis.18 In exactionibus t locorum statuta, & consuetudines seruare debent, licet executive in ijs proced*nt, etiam quod in mandatis haberet exactor exigere omni collo latione,&c. Bal.iu l.j.C. si pro pub. peni. col. I. ver sic. I ea F x poenae
87쪽
19 si modo,exigi sse autem non videtur, etia quod ad detentatione person ς debitoris deuenerit,nisi cum effectu exigat,teste Bal. in cos 219. primum dubium, nia. .in I. 3o Quaero tertio tfingamus exactore pecunias impedis.se ad utilitatem cornunis, non tamen in usu iam destinato, non recte egisse credimus, imo punitur in duplum, cum auilioritate oroDria negociu Sesierit, ut inquit Baciant. I. E. Je his qui ex nubii. coli. lib. IO. citat. l. ilia. C. deform.urb. conss.lib. Io. clamans contra tales quibus ma-ciatur, ut aduocatis soluant salaria, pecuniasque in alium sum conuertunt, nec ullo modo excusiuatur, nisi licentia, vel mandatum regentiu ostendant. Alex. in cos ros. colum. s. versi c. similiter videtur,in a. sortius etiam habi3I tallicentia eoru , nisi exprimant quod ad certum usum
iam erant pecuniae uel tinatae, exactori sus nil ovi tui rar, cum a iure lubreptilia centeatur, oc non ea cuset eos
za pqua, ut atteitatur Eur. Iun in consi. I'. num. I 3 & li cet 1ia casuJlso contrarium assirmet, in quo etiam Iac
cusari, id contigisse dicitur, quia impendit ille superextantes pecunias, non ad certum usum destinatas, alioquin poenam incurrit, ut ibi deciditur. 31 Quarto tex praedictis ad aliam q. insertur, an cum pecunia communis, illam impendendo in mercibus vel aliter negociando, aliquid lucrari valeant. Exactores faltem in soro conscientia', ut fiscus quoquam repetere ab eis valeat,decidit teT.quod non . l. unicae, ibiq; Bart. not. C.de auripiab.persecut.lib. Io. cum alijs, quς citat Dec.in 33 consi.6. in prin.in I. Quin imolpetna quadrupli mulctatur. l.Diu minime.C. desii scep.pro. & archa.lib Io. Ibul; Bart.&in l. I.& 1. C.de his qui ex publi. rat. mu .pecu. acci. in l. I. C.de his qui ex publi. coli .lib. IO. Cotrariu asseuerat.Comen. in cos. I 3 3.Thesaurarius in a.dubio,exactores licito, cum d. pecunia lucrari solutionem
88쪽
3 tionem ex dictis Deci. in citato cons 6. colligimus ' si
pecuniam quam statim impendere cogebantur exact res non soluant in mora constituuntur, aliter illam impendendo, ideo lucrum restituunt fisco. Idem si in necessitatibus communis illam erogare tenebantur, at si certo tempore,& non citius pecu uiam communis soluere tenentur, si intra id tempus cum ea aliquid lucrantur, id sibi quaerunt. 3 s Haec l solutio non satisfacit, quia est cotra dicta Bar. in I. r. C de aur. pub. persecut. ubi dicit exactores pecuniam exactam in flore nos, debent reddere cum aute cuilla negociantur non redditur, cum enim nomine comanis illas exigant, in depositum penes se dicunt retinere, quod in ea specie reddendum est, quo fit ut nec intra tempus solutionis eorum quicquam lucrari valeant cuillis,ut attestatur Deci.ipse in consi. 73. num. 8'. in s .fivero eandem speciem restituunt, in suam utilitatem coaUertere nequeunt, Bart. in d. l. I. haec ratio militat, & intemp re praefixo ad seluendum, cum illa pecunia sit id-met depositum nomine communis exacta. 3 6 Quapropter i Deci. in citato consi. 6. ad hoc animaduertens asseruit citata pro secunda opi.esse vera si statim pecunia erat soluenda, at si in tempore praefixo ad quantitatem videtur Obligatus,& non ad certam speciem, e go quod quaerit, sibi non fisco venit quaerendum. 37 Ista consideratiot non enervat rationem a Bar &ab ipsomet Deci consideratam in locis citatis, quia si prohibetur exactores pecuniam communis commutare Vesrmat Bart. in dI. r. quia in eadem mei specie debet restitui, cum nomine communis & in depositum censean 3 3 tur retinere, cuius natura est, ut ea species reddatur,& Deci .fatetur in d. consi. 73. Vigenthea rationes viroque casu, siue statim pecuniam debet solui, siue in tempore statuto. Et dicere qui certo tempore debet soluere videtur ad quantitatem obligatus, ergo potest lucrari, cum eandem speciem non testituit. Respondeo n9n
89쪽
3 9 esse verum ' quia licet tempus habeant certum ad redis dendum pecuniam, illam tamen pqnes se in depositum
retinent,cum nomine communis exegerint, ut affirmat Bart.in d. l. I. nec inficiatur Deci. in citato consi. 73. α quae quandocunque reddenda est ante terminum, cummin potestate deponentis voluntatem mutare. l. I.f. priss depos ubi Bar. Bal. Castr.3c alij. firmat Alex. consi. go. colum et . circa fin .in 3 ideo semper parata debet eme poenes depositarium, de licet ratione praefixi temporis concedi hoc possit squod negaturi non cessat ratio, quod 4o pecunia est communis, quae in ea specie restituenda est, siue statim siue ad tempus, venit reddenda, & quam
rationem uti potentiorem considerauit Deci. in d. cons. 73. num. 9. ad e fictumne commutari valeret ideo dispositio nou cessat.glos in s. affinitatis. instit. denup. cum alijs quae citat Iasin consi. I 7.col 3. versic.quinto principaliter. in secundo. 4I , Quapropter topi. Bar. ab eo in citato consi. firmatam veriorem puto, maxime cum in casu Deci. consi. 6. non constet de termino aliquo exactori allignato ad reddendum pecuniam.QIam tame paulatim a debitoribus exigebat, ut ante terminum reddi valeat, nil ergo refertis statim vel ad tempus praefixum depositum reddere
teneatur,quare utroque casu uti non valet, cum ad libitum deponentis reddendum sit in ea specie, cum depositum restituendum est.at post exactionem quod assignatum sibi suerat tempus ad restituendum nullum verba,
unde credo quod si quod lucrum quaesiuit, Principi, nosibi sit quaesitum. inia in dies exigendo in dies pecunia
Principi reddere tenebatur, cui necessitates in dies illam erogandi obuenire poterant, ideo paratae apud eum eo x se debebat impendendae in necessarijs rebus Principis, nec cum illis lucrari quicquam potuit, ut concludit idecolum. fin. in fi. 3- Rursust pro communi opinione citatur communis' regula ab omnibus commuter 'recepta si no praecedetea contractu,
90쪽
contractu, quod communitati non nocet & prodest ab. teri ad lucrum consequendum, concessiim non videtur. Bar. communiter approbatus,in l. 2. in prin.st. Blu.mat. ibiq; Iasnum. 33. ergo inuito communi non lucratur' exactor cum illius pecunia. Non obst l. diu i minime, dc D. I.ab eo citatae, dunis taxat verificari in eo qui statim quod exegit in aerario debet reponere. Quia iura non excludunt casum, quan do exactor ad illorum restitutionem ad certum tempus tenetur, intia quod cum sint communis,& illius nomine exacta in depositum p nesse habere censetur,& in quem dominium non est translatum, rationibus praedi- 1 ctis. Verumtcasum exprimunt qui frequentius accidit. cum libenter apud se pecunias isti exactores retineant. 6 ideo tetiam grauiter puniantur,pςna. l. Iuliae repetund. toto tit. E&C.ad i Iulia. repetun. Iacin consi. .col. 3. versi. nec hic potest. in I. Alex. in consi. 2os .col. 3. versit. 7 cum minus, in z. ubi eadem ipςna mulctantur ministerium praebentes, pqnam etiam furti ad duplum non effugit exactor. Cur. iv. in consi. I9. num. 13.
8 Et de exactis pecunijs apocam debitoribus soluentiabus iaciet exactor, quae contra eum probabit tot exegi si se ab eis, dicitur Bar. in l. I. de apoc.publi. lib. IO. versiculo sequitur. y Officio copleto t rationem reddere compellitur. hoenobis pro regula a maioribus nostri traditum est in quolibet administratore qui alterius gessit negocia ut rati nem reddat,iuxta illud Euangelij.Lucatacap. I s. redde raso tionem villicationis tuae, in t tutore testantur Socin.iu
consi. 2.col. 2. vers est enim regulare.& in consi. I92. col. pen. in 2.& Deci .in consi. ito. num. 7. in consi. ITS.nu mero Lin I.