De syphilide dissertatio quam ad medicinae lauream assequendam in pervetusta ac celeberrima Universitate Patavina publicae eruditorum disquisitioni submittit Franciscus Fettauer Tergestinus

발행: 1843년

분량: 69페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

11쪽

dolem assumunt, non raro aecidit ut ex una et alia conditione prodeant , tandem adsunt qui putantur vel contagiosi vel epidemici, et sub hisce respeetubus neutri sunt.

Sed quid P cognoscimus eontagia a priori vel aposterioris et si a posteriori, cognoscimus et definiamus contagiosos morbos statim ac exsurgunt Hisee denique de rationibus, quamplures, ne omnes dicam, morbi contagiosi forsan suam originem occultavere.

Quae conditiones syphilidi tempore Moysis praecia Pue verberante ita sole, innumero populo ita aggl merato, indequo omnibus temporibus quihus libido, immundities, calor intensus viguere et vigent, imo quiabus persecti homines non omnes sunt, syphilidi dicam

eoncedantiar.

Sed et sponte in simpIici individuo syphilis e

surgere potest. Et hic monte solis causis aliorum, o horum universalibus sibi vult. Praeter historis in illius aetatis praesertim in qua syphitis ita grassabatur ut nec aetatibus, nec innocentiae, nec pueris, nec senibus, nec conditionibus, nec virtutibiis parceret et analogia quae, quamvis parvi Ponderis, tamen nonnullius est,

nostram defendit sententiam. Desunt revera castis mosebi alicuj iis contagiosi et non contogiosi, qui ex causis omnino vel non omnino contagiosis, vel individualia hiis, et sorsan peculiari influxu atmosphaerae, πευθgant 2 Quot eruptiones cutis non sunt spontaneae, qtio etiam quae ex. gr. ex immunditie vel ex acribus substantiis productae sueres unde certe liquc acre principium in immunditie est admittenda . Ita ex ei-bis nimio sale, vel aromatibus conditis, inflammatio membranae oris mucosae, Phthae, exulcerationes exori utitur et non raro evenit ut si quis bibat in poculo, ubi prius insertus potum hausit, ab ipsa assectione eo ripiatur. Scribies est sane contagiosa, sed non desunt casus ubi ex irini unda cuti, et etiam sponte Propria, in lucem prodiret cita de scarlatina, morbillis, variotis, miliaribus, hoIera asεerero fas est. Et quid de conexaenis et Praecipuo de illa hospitii, si de omnibus, et de Phthisi quoque, brevitatis causa, taceam inanes tandem auctores pus generice qua contagiosum admiserunt et certe aliqua species puris est humor en-norrhoiciis et qui ex ithonibus te. siluit Disce

12쪽

omnibus adde quod permulti morbi eutanei non contagiosi et sano contagiosi originem progressum, finem sub aetatum respectu i celebrarunt et inde vel in alios mutati fuere, vel omnino siluerunt, quod certe ex simplici contagio explicationem non obtinet. Nec duae epi-demiae saeculio et 16 in nostram certant opinionem. Hisce observationibus innixi liceat admittamus r

lyphilidem per contagium et sponte enasci Posse; b originem illius multo antiquiorem tem Poruetiam Moysis suisse. Dissilia m. Orale

13쪽

DE SYPHILIDIS DECURSU

Duobus sub respectibus decursus syphilidis observandus est.

I. Quoad epocha -- II. Quoad organismum. Decursus quoad pocham in duas aetates subdivia ditur, nempe a. ab origine incognita ad ultimos san- euli XV annosa a. ab his ad nos. Decursus quoad organismum ad morbum Iocatum, et generalem respiciet.

De Decursu quoad vochiam.

aetas prima tenebris pro maxima arto hv Iuta est demonstravimus vero syphilidis existentiam tempore egislationis Μoysis apud Haehreoc in Anglia saeculo XI et XIV. tempore Dioscoridis apud Graecos, Iuvenali etiartiali viventibus apud Romanos. Et sane ante annum 49 in terris Americae a Iombo primum detectis est admittenda.

Certum est quod tum morbus erat contagiosus, quod sub blennorrhoeae serma communissima invadehat et sere omnes Ita formae apud Romanos tempore Iuvenalis et artialis, nec non apud graecos , Dioscor ud Vivente, cognoscebantur. An morbus uerit maligni ratis nota obrutiis deduci non potest. Astas secunda in periodo permultas ab auctoriabus dividenda censetur.

I. Ab anno 49 ad 15i4. Hispani Christophoro Colombo duce Antillas acquisiverunt et in Haiti praecipuo degere. Hoc annis 49a, 49 accidit et ubi foedissime eum mulieribus india

genis vcncris consuctudine morbum contraxerunt. Sed ιiceat mihi observare quod si mulieres vim orant in

14쪽

sestae ut tot homines anicerent, morbus ibidem unia versus suisset et Hispani magnam ad illum praedispositionem habuissent. Ex his anno 494 Neapolitani, ad quos suppetias verunt, insecti evasere a utrisque, x Franc Galli, quibuscum illo tempore bellum erat, contaminati, celer o contagione uere en per hos tres Populos revi reliquum Europa et Asiam et Africam grada giganteo conflictari.

Charactores generales erant sequentes Pavor tristitia, ulcuscula ad pudenda, Pustulae crastosae Per eu-tem a milio ad achorae magnitudinem augendae, siccao v I Pingues, lividae, albescentes, rubrae, Paucos Post dies erumpentes, exulcerationes carnes et ipsa ossa so-dientes palatum ipsu in velum palatinum, auces, tonsillae, labia, nasum, pudenda rosa ad distructionem Usque gummositates Per membra sectae humoremiPsum dentas dolores diuturcii crudelissimi, nocta Praecipuo serociores per Iacerta ; haec omnia vel sola, vel simul juncta, longiori vita molesta, vel membra Pinnia languentia, macios corporis universa ullo desiderio cibi ullo somno, sed moeror, iracundia assidua, desiderium deeubitus, acies et crura turgentia, quan- ωque o sobricula quaedam continua a nullo Inedicamine auxilium.

Perstabant haec eadem vehementia, sed duae se mae adjungebantur, nempe exostoses ad ossa eum cario Plerumque, et excroseetitia puerrucae, Pori clavi ad genitalia.

Ferocia morbi aliquantulum cedebat, scd dua aliae s vinae in acetiam veniebant, idest Buho, Alopecia. IV. Ab anno 154 ad 55ο. Adhuc temperari visa sunt phaenomena sedi norrhaea viruletit palam sese fecit. U. Λ 155 ad 6io. Tinnitus aurium superaccedit, Praecipue in morbo valde confirmato obscrvandus; quod forsan de ex ptosibus intortiis in canali carotideo suspicionem injicit.

VI A sit ad 16bo. Crystallinae vesciculae a phthae ad genitalia adjuv-

15쪽

Multa evanuisse videntur H Prolapsus oculorum. dentium, nasi caetera rariora et vatilo mitiora fieri ut gummuta steatomatos et ateromatosa, lopeciae, Estulae crustosae, caries, ulcera maligna, Palati, e umellae, narium et dolores nocturni in summa supererant onorrhaea, bubo, ulcuscula Cancerosa, verrucae, imo utPlurimum morbus iri sola onorrhaca praesertim consistehat nisi negligeretur; gonori haea autem diaeta et congruo regimine persaepe alia remi siora et cura mitiori stigabantur, ita ut auctores putarunt cito nugi, vel in alios morbum transire, vul nec amplius contagiosum ad Parere.

VIII. A 1 48 ad nos.

Morbus omnibus suis formis mae permulta sunt et numero valde majori ac numerata indole potius contagiosa novitus sese expandit ac incrudia it a uia

dicitia imperio verum saepissimo profligandus. Diuitia mi Coos e

16쪽

DE DECURSU OUOAD ORGANISMUM

Ol ervare hie oportet: Temporis spatium ab acquisitione usque evo

lutionem. . . . .

M Stad; quibus persolvitur syphili tum Iocalis

Min universalis.

6 Transitus ad universalem. Quoad tempus adnotari debent argumenta ut ues enere contrahatur, quae ad haec praccipua reducuntur. r. A parentibus acquisita.

a. Per aerum.

5. Per attactum immediatum 4. t media um. Adnotandum quod hic de acquisita et de spori ta- ne a causis ognitis, idest relativis, semper syphilido loquamur, nam spontanea absoluta indetorminatum habet tempus. . An oetus a parontibus syphilidem acquirat uti uc dubium perstat, hine licebit nobis inervare quod 1 Pater vel mater syphilide Iaboret, humores ex quatius quoad matrem laetus nutritur, et quoad Patrem Ilius vita accenditur, puri esse nequeunt; quod 1 Ux-Purientiae Per sanguinem institutae demonstrarunt Iiam immunem semper e contagio exire, hoc non ooPUrinate asseri Potest praetore experimenta In sanguine Venoso principiis destituto tum nutrIvionIs, tum

exeretionum instituta fuere

Conceditur vero e genitoribus Phthisicis, Pο- Plecticis, scrophulosis, dyscrasiacis etc. Persaepe eadem Progenies exoriri quidem in horum sanguine quia Peculiaris observandum accidit Diqiligo b c Orale

17쪽

Si vero assectione locali sub momento conecptionis pater praecipue conflictetur, an negaremus cum syrmate biennorrhoeam in utor ingredi P si mater, vasa lymphatica artium genitalium non inter se eo- municant et ad glandulas mittunt

Praeterea si per absorptionem syphilidis ab locali ad

universalem transferatur immunis oetus evadet TS vero vel sub graviditatis decursu, vel sub Partu existat, Practer absorptionem, Pponemus foetum Pr

prio muco obvolvi 2 Inter remedia palliativa quid valuit pinguedo in hominibus.

An per aerem syphilis acquiratur ab Omnibus, gatur; nam contagium est fixum. Cum vero mihi plus quam liceret liceat observemus nisi non tam contagia suppurativa, uti variolae , phthisis etc. sed omnes morti es luxus per aurum admittere quod ab odoro Aularum hospitiorum elausarum comprobatur cum insuper myasma tum sit divisibile ut o per Anima lymphatica absorbeatur, ita fluvia contagi s syphilidi negare non auderem iti aulis Praesertim hoc magis apparebit rolato ad illa quae eum de attactu

immediato Pertractaretur, demonstrahimus Hinc et, ra in loco syphiliticorum et in eodem lectulo Praecia

Pue summa cum circumspectione fiat.

Omnia loca cuti subtilissima obtecta et mucosistracdita, vel etiam cuti detecta svphilidis atria sucit rinc partus genitales Per coitum, os Per Oscula, lactatum, vel alio modo oculi, nares, sorum an Et vulnera omnia, vel simplices excorationes denique attactus simplex ad loca haec sufficit. Cavoat ergo Chirurgus ut Anatomicus ne innocenter aflligatur qua omnia ita sunt uiuersalia ut omnis demonstratio inutilis evadat. Indirecte, Per vestes, iustrumenta uici, idest Permateries in organicas, qua veneno syphilitico imbutas licit, illo ilici possumus. Natura vera contagii vj iis, ut aliorum omnino est ignota tamen cum iis, ex Perientia constet Omnia contagia et indirecte ad Plicata acquiri, ita de syphilide eoticossiam sit, quapi optur b-btetriCaus, hirurgus etc. summa utatur cautela sub in-ε tria mutatorum usu, etiamsi tempore valde distanta hoc fiat. Ab acquisitione ad momentum quo in orgavisin. mauisestatur intervallum est incertum hi lcrum tuu uria

18쪽

si ad partes a cuticula mucosa tectas contagium adplieitum fuit ad octo decem ad viginti et ultra dies Pro-irahitur; si ad vulnera, citius nam thidem praetor influxum contagiosum et illum mechanici corporis, ille

quoque rerum externarum undo inflammatio suti iaetialia tantum vetiit, observatione est dignum. Stadia

vero localis dividi possent in acutiem et chronicitatem; illam plerumque ad mensem, hanc ad annos etiam Perstriti itur, sed quoad sormas ali lim habetur distinctio. Quod vero cum de natura et formis loquemur clarius et magis determinate patebit. Hic tantum adnotetur syphilidem universam praecip&e plures etiam annos in Organismo latere osse, quin ullum manifestationis indicium Praebeat, quod explicare nequimus nisi er influxum causaru in disponentium et occasionalium ad organa et systcinata illius Potestati subjecta Si per fluxum humorum vel aliam formam localem, syphilisexterno PPareat, hae Persaepe sub stadio chronicitatis innocua sit, cujus ratio cum de natura loquemur clara videbitur Persaepe anni cyclus transit ut syphilis postquam localis fuit universalis Pateat, sed quo citius illa supprimatur, haec adparet et fere semper ira relatiora etiam vehementiae et longaevitatis stadii primi decurrit. Non raro vero accidit ut vel sponte, vel artis auxilio loculis, et generalis destructa adpareat, et Postoniatim saepissime sub Ormis iisdem, ira scenam redeat, quod nobis dicta posse symptomata silere quin

morbus deleatur, vel seri neutum semper in organismo manere et Producta tantum destrui, vel potius in orgii Dis et systematibus talem modiscatione in impressione in in ei licere rit sub iisdem organismi, anni temporis modificationibus certe non arvis' vel causa nita inferna vel externa inductis, iidem essectus eveniant. Ili e Dii est aviam si adsint revera morti aliqui etiam

iaciti contagiosi et cuia Dei praecipuo qui eriodum

temporis arari servant.

Decursiis vero quoad organa et systemata valde inconstans est. Diximus glandularum systema Praediligi, sed ad Dola Ddum tantum mucosum, Et lym Plin-ticum. Quod si glandulae conglomeratae noncinna vel di ille illiine a syphilido afliciantur ratio clara Patet cum

ex vasi Fritigrii iuri Praeci Dua illarum Oinpositio n-stut UL,ci, ut iam timi est εanguis erum systema Don ab

19쪽

illa invadi. Quod etiamsi invadi admittamus tum propter

sanguinis continuum intimum et externum motum, tum propter illius extensionem, tum Propter conatum

sanguinis ad omnia ejicienda aeterogenea, nullo vel Iovi tantum modo sanguiferum systema a illa obruatur Sanguis vero in syphiliticis quam plurimis colen-nosus ex vena extractus valet ad influentiam exaltationis syphilidis prohandam. Cujus vero influxum in glandulas conglomeratas non negamus, dissicillimo tantum continger asserimus.

Hinc decursus clarius patebit cum organa trans-ἡissionis vel depositionis observabimus, et semper loca determinata invasa. Ita a loco insectionis primitivae ad glandulas contiguas ecundari transfertur. Et constitutionalis saeta est cum in loco longinquo, vel integro systemate appareat ut ad guttur, osseum Syst

ma et derma praecipum absque vero ordine definito. Monendum tandem est in aliquibus individuis syphilidem universalem quin rius localis fuerit, d-Parere, quod nisi per nergiam absorbentis systematis exi licari osset.

20쪽

DE SYPHILIDIS NATURA

Si do origino non minus de natura Modici e tant, hoc et jure cum prognosis et methodiis medendi exitid sunda trientiam Ohtineant. Sed praecipuis P Dioni hiis pertii stratis, clare sequentia lucerit. a Syphilidem contagios lim saltem esse morbum m Omnia atria hi adplicatur inficere e Formis vel saltem symptomatibus vitae exaltata sese manifestare G Determinata, sed non propria symptomata horc o Principium sui generis includere; organis et systematibus vitae vegetativae potiusqliam animalis insons iam esse ;g Faeilius acheniam Producere.

Quae omnia nunc recensemus.

Et primum lion contagiosam syphilidis naturam inutilis sermo fit, si omnibus temporibus, experientia latissima duco , talis admissa fuit. Tantum observandum hic non omnia individua ad illud suspiciendum disposita esse sed, quod male, quRenam magis quaenam minus, vel non disposita sint, determinari nequit Lymphaticae vel scroPhulosa constitutiones revera magis ohnox inoa lparere cherent, quum systema Primum quod allicit glandulare esso innotescat.b Sed et nullo atrio parcit. Qua de ro sus sit deduceres in niversali constitutione adesse materia-lcirincipium, qui sub parva etiam sermenti quantitate in is extensione valde observabili so somnia is stet et rc producat vel iit Iaco molius.

tali vi organis infesta praeditum contogium sit Dissiligo by Orale

SEARCH

MENU NAVIGATION