장음표시 사용
391쪽
timatione filiorum naturalium per rescriptu Principis. Legitima f. sed & aliud quiddam. Tertia de nuptiis praesumptiuis. tio siύο in s. illud quoque. Quarta de nuptiis uere contractis a rum .su per illustribus & illustribus, uel in ecclesia a militibutionestis,uel negotiatoribus, uel professoribus 9. denique in tantum. Quinta de nn p. aedilibus in g. quisquis
autem. Sexta de poena contrahentium ill citas nuptias. f. sin. Vt hi qui Obligatas se habere perhibent rei min dirum ,aut obligaii sunt eis, ad eorum gubernationem penitur non accedam G uic ιratores uulsi mo Is fusicipiant ce Ones ad ter μι,
quorum curationem agunt,aut egerunt,h.ec arexem geneτα-
uteruileiunt in omni curatione ,in q'sibur per senis leges curatores praebent: Et de glibernatione pecuniarum compete n-tium eis quorum negotia adminiserantier. Et quando eas r
randi, aut mutuare oportet,aut eae eis reditus comparari.
- Prima pars exponitur usque ad s. quod si quis. Et ut curatores: hoc exponitur infra I. quod si quis. Haec autem,Sc.de hoc infra eo. S. haec dicimus. Et de gubern treme, dicetur infla eo p. g. quoniam. De insirumentorum cautela ct me et primum de deposito,ea de mutus,et aliis documentis priuate quidem scriptis haben. tibus testes,ct non habentibus ises. Et de insertimentis ' bliee consectis: ct de collationibus manus propriae sis ipturae: O de expositis instrumentis ab illiteratis, aut paucas liter ars entibus , de non siriptis contractibus , ct de contractiabus u ue ad unam libram auri , ct de contractibus qui in agris fiunt,o ut in documen:is ct contractibin futuris Actim habeat ista lex. Insin εStricte capitur hoc titulo Instrin pro chartis latum. tum . Aliis large, ut Teod. l. i. Alias pro instro sundi: ut T. de cautela. sun. instr. l. quaesitu i. respon.Cautela, sin faciedo Habetur fides postquam eii factuan,& dupi citer dicit de fide. Primo in quibus instrumetis debeat fides piniatis & publicis:& hoc S.eo. usq; ad s.si uero napriantur. Secundo qualiter fiat ut habeantur fides lia erat in dubium reuo catum quod fit per comparationem .ut 3. e. g. si uero moriantur.& b. seq. usque ad 9.oportet. Et deposito, id es c. Aa 6 qualiter
392쪽
qualiter fiat caute instrumutum priuatum super contractu depositi, de mutui, & aliis contractibus:& haec expediuntur infra eo. g.si quis. Sc .sed & si quis. ει f.si t men. Et de instrumentis publice confectis .hoc exponitur 3. eo .f. si instrumenta. Et de collationibus. c qualiter probetur fide instrumenti: hoc expeditur infra e. f. si uero. Et sic respicit secundum capitulum. Sequentia autem omnia utrunque respiciunt. Et de expositis instrumentis ab illitatis, id est, de contractibus celebratis in scrip-ptis ab illiteratis: quod expeditur 3. eo. f. oportet. Et de non scriptis: hoc expeditur eo .f. Sc hoc dicimus. Et de
contractibus. hoc expeditur infra .eo.3.ait. Et contractibus suturis:hoc exponitur infra eo. I. ut autem omnia. nec conmtatio interpretamr priorem eo itutionem, lebis qui ingrediuntur in monoteritim, de subiectis
eorum ex quo tempore oporteat eam ualere.
Dictum est: supra in titu. de monach. , illud. coli. I. quod ingredies monasterium se & sua dedicat Deo ipso ingress Ruerum quia re locabatur in dubium, An dicta constitutio haberet locum in illis, qui ante legem illam fuerunt ingressi monasterium: ideo pro illa dubitatione
ponit hunc titulum. Ut n on luxumientur contra naturam 'neque iurent per capisios, aut aliquid huiusmodi teque blasphement in Deum. Peccata contra naturam, & blasphemiae contra, Dea Sc iuramenta per membra Dei, per hanc legem prohibezur contra acientes ultimis suppliciis punio tur. de hoc 2 2. q. s. c. si quis per capillum. De prima, de ui. 8c hone. cIer. c. ut clericorum .de exces prael .clerici.& 3 2.q. 7.flu-gitia. De secunda parte,extra de maledicis .c. statuimus. Ut liberti de caetero aureo non indigeant a nullo. ct ut pria linis resiliuatur natalibu .Et de cetibratio ne dotalium in Hismentorum in libertis mulieribur facta, ex hoe ipsa etiam nuptias legitimas fiari di silior μοι o si nuper etiam ansilia fueris,ct ipsam liberam es celebratione dotis, o nuptiar legit mas ct qui ex ea processerint suos.
Dominus manumittens seruum suum , denunciat euciuem Romanum. Et ius aureoru anulorum,& rege ne rationis,
393쪽
rationis, ex ipsa manumissione manumissus conseqtur. patrono iure manumissionis per omnia reservato: nisi ab eo fuerit remissum.Tunc enim ius patronatus in hoc sibi reseruatur,ut ei reuerentia debeatur. Et ex certis ingratitudinis causis licet in seruitutem reuocare. Item liberti &liberte pro ingenuis quoad nuptias reputantur. Et si dominus eum propria serua matrimonium interuenientibus inutilibus instrumentis contrahit: ipsa se ex ipsa nati,liberti essiciuntur: de quo etiam in Authen. sed nouo iure. C. de nupt.quae siumpta est hic ex s.fi. De prima parte expeditur usique ad F. si quis autem. dixi T. de iure aureo anu. Et de celebratione,&c. In hac secunda parte duo dicuntur: unum de libera, & aliud de ancilla:& haec expeditur infra eo .f.si quis autem.
qua quos oportet causis dicere monachor,
Monachi & moniales pro causis eorum cora episcoispo debent conueniri,qui disponere debet, an per se uel per alios debeant respondere Et sim legem & sacras,regulas decet cognoscere & iudicare. Civiles aut iudices talium causarum cognitionem non habent: de hoc et in in Auth. causa quae sit cum monacho. C. de epit. 3c cler. hinc sumpta. Hodie autem pene omnes sunt exempti,& ideo sub Papa conueniendi sunt, qui est ordinarius exemptorum,d. Auth .causa.ubi per glos.&glo. 6.q.3.c.
placuit.& de priuig.c.tuarum .per In n. e. tit. recepimus.&c. ex ore.& quod hodie habetur in c. I. de priuil. lib. 6. Assisteriar autem uel Astisteriar,ut quidam uolui, moniales sunt eo op insistant Orationibus & ieiuniis quotidie, quas uulgo appellamus Reesulas secundum glo. hic. de quibus aliquid C. de epis.& cler. dixi. De quesiore.
Officium Quaestoris in inquirendis personis in urbe Recl.
Constant. manentibus consistit: & inquiritur quae sint,& unde uenerint , & qua occasione , & cuius sint uitae: ualidos & potentes operari facere,aut expellere: exceptis ualetudinariis,'qui dimitti debentide officio huius dixi. ff.eod.tit.
394쪽
constitutio quae de dignitatibus o episivam ct sitium liberat dpatria potestare. Dignitas consulatus & patriciatus 1 patria potestate liberat sola dignitatis tollatione. Et generaliter o is alia dignitas quae a curiali fortuna liberat,etia a patria liberat plate quales enumerant plure; in l. C. de decur. II.x. De iudicibus. Et ut nullatenus eu iureiurando ea Igatur aliquis iudex, quo i permanet ei. Et ut appellationes accipiant modιs omnibur iudices. Tu ut in media lite factae formae quomodo oporteat decidi cognitionem non arcendant iudices. . .
Quatuor partes habet rubro: primo de iudicibus. l. aDi ID Phinei pe delegatis in ciuitat Romana , qui sunt
si ' octo minores, & quatuor maiores .ut infra eo. f. uetu s Et sedet quilibet eorum in suo praetorio in basilica: ut infra eod. g. sedebunt.& haec pars expeditui s. eo. utq; aaε.quia uero . Permanet ei. s. una quaeq; pars permanet. i. stabit. Ei .s quod iudicabit Iudex,& exponatur Permanet. i. permanebit, ut sis pe sit. Alia ς est, Permaneat. n uc planum est. Vel dic, haec. Et quod permanet ei, Sc. laperflua, nec reperiuntur in nouell. Aeto.& hoc expeditur i. eo. g. quia uero. Et ut appellationes accipiant, Sc. nam Iudex tenetur recipere appellatione. instae.utnuili iudi c. g. illas.& ff. de appellat. re. l. sicut. &C. de appellat. l. Iudicibus. Nisi in casu,ut in prassect. praeto.Orient. cni dirigitur haec constitutio, qui recipere non tenetur appellationem, sed supplicationibus: ut in fi . f. noltros. infra e. - . de pcib. imp e. offer .l. aduersus.& nisi in calibus duobus. qui sunt infra.eod. f. audient.& alias calibus quos dixi ff. de appell. reci p.& a qui b. appel. non lic. N' C. quorum appellat. non reci p. vide hic gl. In g. norit os Et ut in media,&cide hoc infra eo. omnis autem ad n. N infra eo.ut in medio litis non si. la. formae.' mi clerici apud proprios epi vos primum conueniantisτ, ρομ, hoc apud ciuiles Iudices.
ubi liti- . Clericus apud proprium episcopu in causis pecunia-xire conueniendus est, qui ex non scripto & sine da no cam decidere debet. Sed si causa talis sit, uel alia cinicultas Ire ha .
395쪽
cultas,quae episcopum cognoscere impediat, tunc ciuiles Iudices cleri causam decidere debent. Sed si clericus de crimine criminaliter conueniatur, tunc ciuilis iudex causam intra secundi mensia spatium decidere debet. Si uero de crimine ecclesiastico couenitur, tunc ad Glii episcopum spectat decisio. De materia huius tituli ham. betur in c. si quis contra clericu . de soro com p.& c. quo nia contra. de probat.& per gl. i. q allegat. l. si os in hoc genu S. in s. a. q. i.e. si qs cia clerico.& de re iudi c. c. f. li. 6. sit quatenus hic tractat de citi: li iudice, hodie est correctu. collat.x. de flat. cotra li eccle. q. flatus.& in aut . statuimus. C. de epist.& cle.& i c. nuli' iudex .de foro cop. De eonfangliines uterinis fratribus. Frates consanguinei & uterini simul , praesertitur sta coissisistribus consanguineis tantum, & uterinis tantum . Sed si sint superstites consanguinei tantum,& Dacres uteri j raseri. ni tantum ad successionem secudum leges antiquas ad- Gisini mittuntur. Sunt autem consa guinei, qui ex eodem V Vidiimutre nati sunt. quasi ex communi uirilis stipitis & semi- i ainis sanguine. Vterini autem sunt, qui ex eadem matre tantum nati sunt: quasi ex solo utero materno fratres. Vtrinq; autem coniuncti, qui ex eodem patre & matre geniti sunt: ut hic dicit glo. Sinstit.de leg. ag n. cc.
Princeps arma publica fieri iubet, sed priuata fieri &uendit prohibe. Cultellos at minores fieri & uendi privatis permittit, ut hic,& 3 .q. I . g. hoc aute.& 6. hoc igi tur. de hoc in l. I.& 3. q.ad te. Iul. de ui pub. De delatione aute armoris ponitur in l. j. ut ar.usus. lib. II ubi de hoc gl. Et q malai ducat bella&arma. ponit hic.gi 2. De depositoindenuntiationibus inquilinor iιm,ct de suspe denda adminisi ritone pantam.
Nulli licitu eli depositu, aut petitu pretia, uel pessone retinere, uel interdictione alicui facere: poena contra
facientibus imminete defensi etiam petitione. De primae parte ponitur. C. de rei uen. l.osticium. & l. bona fides.s .depo.& in I. s. C. depos. ubi posita est autheiulc.hinc
396쪽
Quibus modis naturales efficiuntur sui: ct de eorum ex test mento,seu ab interiatoseuccessitone. τ τ Ie titulus differt ab alio. s.quib. mo. na. essi. Ie. quia
hie generalior est,ut I.authent.ut in medio primae coli.ibi bene se habet. Item hic imperator faciens suum
exordium,naturalitatis,seruitutis,& libertatis ius ostendit:& docet quemadmodum legitimationes fiuis oblationem curiae & successores eorum active & passue: de hoc insti .de haere.ab in te. f. 2.& inst.de nup.f. s.& l. communi.C.de nat.lib.in e.per quas. qui s. sint leg. De eoru. successione ex cestamento uel ab inte.ponitur in s.discetis. usque ad fin.& in authenti.ex complexu. C.deincest. nup.& c.cum haberet.de eo qui dux.in ma.& c. per nenerabilem qui fit. sint legit.
De istibus. Quia usus testium frequens est,ideo de testibus ponit De hoc dixi.Teo.ti. pag. s i. De immensis donationibus insiliisfactis . Si parens in aliquem,uel aliquos ex filiis immensam fecerit donationem,aliis filiis legitima portio de necessitate debetur. Hoc uerum in filiis gratis: ingrati uero penitus exeluduntur: de hoc in l.donationes.C.de dom inter ui.& ux.l. 2.C.de in ossic. don.& in i .donatione .C.decolla.& in auth.unde si parens.& in I. I .C.de inos. don. Hi sine prohibitione matres debetrices o creditrices tutelam gratu minorum'. nesue iusiurandum praestent,psod neni 'renient ad secvnda uota .
Mater De inre Digestorum mater non ponit esse tu trix, nisi mris . imperator confirmaret: ut T.de tute. l.ul.& de testa. tu.ia iure nostro. Sed iure codicis admittebatur quae non el-set debitrix , aut credi trix pupilli: iit supra,ut hi qui ob. per.ha. dummodo iuraret de non conuolando ad secundas nuptias.C.qnmul.tu.l. 2.&l .ult. & stupra de nupt. g. si uero tutela.Sed hoc iure matres debitrices,& creditrisces ad tutelam & curam filiorum admittuntur, neque iuramentum de secundis nupt. non fiendis exigitur. dummodo
397쪽
modo & senatuscon. Vesteiano, & omni auxilio renuntiauerint Romnia alia adimpleuerint, quae alii tutores facere tenentur: de hoc in auth. matri.& auiae. C. quando mul. tu.osside quo gl .in c.ex parte LX tra, de appel. D exactione insiante dotis primae ct secundae,nim ad secunda vota migranti praeponatur mor prima , uel ex priori matrimonis filii: o nisi uoluerit uxor, aur is qui pro ea dotem insicribis. dare uiro quae siripta sunt diritalerit autem uir susciperes
luso mat.exigi eum ab ea et coscripta amentitiale donatione. '
Si res primae & secitds uxoris in dote datae apparer, uel altera earurilli restitui debet, & eius filiis, cuius res illae fuerint. Alias at rebus no apparetibus, tunc ille inhonis mariti potior est in iure, q priori est in t pe: de hoe usq; ad , illud quoq;.& expone, filii, cpponator.Ite dote promista uiro ab uxore,uel ab alio F ea oblata & coia signata mulier donatione prcpter nuptias ex pacto interpositam de lucro perinde lucrabatur,ac si soluisset. de hoc in S. illud. usq; ad fi.& expone, eum, scilicet uirum, de hoc etiam in authen. dos data. C. de don. ante nupt, De administratot bus. Administrator si provincia durate administrationis tempore citra principis iussionem dereliquit,crimineleste male. punicur. Et si administratione finita ante qnquaginta dies recesserit, antiquis poenis punitur.de hoc
in s. I. C.ut Omnes tam ciui. quam mili. De executoribus , ct his qui conuemuntur O reconuentantur. Duae sunt parres.prima het,l libellus reo porrigino det priusqactor cautione legitime exponat, lintra duos me se s litem cotestabit .allas Omne damnu reo conuento restituat, hac cautione 3 6. aureos non tran- scendente. de hac cautione inst. de satisd.F. sed hodie. de in Authe. libellum.& authen . cfferatur. C. de litis con . quae est. 3. q. f. offerantur. Item conuentio & re conuentio mox a principio coram eodem iudice fieri det: allias causi
398쪽
causa conueni ionis finita, reconuentio fieri poterat coram quocunque iudice antiqua cessante calumnia: de hoc in f .i Iliad. infra eo . de hoc. C. de sentent. authent.&consequenter.& de nup .pe. c. I . tex.& glo. extra de ord.cog. c. cum dilectus. De aequalitate dotis .propter nuptias donationis .ct de augmento dotis, o propter nuptias acnaticnis , de priuilegio dolis , quia aliis praponettir privilegiis,tit ex piantur hoc priuile eo creditores in emptione militiae : de dote remeante
ad patrem ct rursus dara pro eadem filia secundo uiro
de dotis .collatio inope marito moriente.
In dote & donatione propter nup. constituenda , &augmetis ea risi aequalitas per ola seruari debet. De aequalitate dicit, usq; ad , 6. aliud. de augmeto dicit a g. aliud. usq; ad 6. his cole quens. Vbi et tradit, dotis augmentum debet uere,non ficte celebrari: de quo in auth. dos data C. de don. ante nup. S auth. atqualitatis. C.de pac. Dolisphi conuen. Item mulier priuilegiis dotalibus uti potadueruitiga. ius creditores uiri et si eorum pecunia res sic empta, uel resecta exceptis creditoribus, quorum pecuniani li- . tia est empta. I. his consequens. infla eo. de quo in auth.
quo iure. C. qui po. in pig. ite dote a patre pro fisi a data,& in ipsius patrimonio reuersa, no licet patri cu filia si cunda nubit ea diminuere: nisi patris substantia fuerit
dimi iluta: tunc. n. secudum eius facultates dos erit constituenda. g. quia uero iam infra eo . de quo in authenti. quatris. Ite rei ux .act.&Pdoc.& gl. C. de tu. do. l.re qua .
I te si filia cu fratribui uenit ad successione paternam, de Viri ino. bet dote conferre, aut tanto minus in sua portione recitia: pere, ut in exiliente locuplete. Viro aute ad inopia ducto, si mulieri pol imputari, cum uir male inchoauerit uti subilanria, tunc dotem conferre debet, uel tanto aut minus accipe te. Alias si mulieri nihil imputati poterit, cur dotem non exigerit, sola actione,licet inautem .d e bet conferre. infra eo .f.illud quoq;, usq; ad fi . de hoc, in auth. quod locum. C. de collat.& C. de bo. quae lib. l cution solum . in glos naagna no. in l. 1. S. si in patris .ff. tu.
399쪽
selu. matri. lDe duobus reis promittendi. De hoe dixi st.& C.&institui .eod. titu. De tempore non flutae pecuniae super dote. Exceptio non numeratae dotis olim toto tempore matrimonii,& eo soluto intra annu co petebat: hodie ueros matrimonium intra bienniu durat, praedicta competit cxceptio,& etiam eo soluto competit intra annum. Matrimonio uero soluto ultra biennium intra decennium dicta exceptio uiro & haeredibus eius eompetit. Sed matrimonio poli decennium soluto,si uir est maior, nullu habet remedium. Si uero est minor, tunc ei restitutio datur usque ad Ia- annos a tempore nuptiarum: haeredi autem eius maiori datur annus. Sed si minor maiori uel minori successerit, quinquennium ei datur infra de hac exceptione non numeratae dotis dicitur in i in contradi bus.in fi. C. de non numera.pecu.& in l. praeses. C. de ςpiscop. audi. & ini. quod de sua.C.dedo. cau. non nume
2 eque rurum quod ex dote esi,neque mulierem ex sponsalitia laγgitare lucrum proprium habere , sedseruare dominium sivis filiis obuelsi ad secundas nuptias non ueniat, u Do in lucro
consistente. Et ut ex repudio transigentes nustias lutarentur, aut dotem,aut ante nuptias donationem, ipsis similiter dominium seruare siliis ussin habentom personam cogendam stalios alere . Si uero bona gratia fluantur nuptiae, o uidean ur occasione damni detineri quaedam . hac ante perimend*quae delirientur aliis seruentur.
MAtrimonio soluto morte,diuortio, uel bona gratia lucru dotis uel donationes propter nupt.debet ser- uari liberis illius matrimonii quoad proprietatem, usu- fructu solo a lucrante reicio:& idem quod ab altero con , iugum qu*ritur retinetur.Siue coivges ad secunda uoIaciat ille iliar,
400쪽
transierint, siue non . de hoc in i .generaliter.f. s. & l. hae edictali. s.fin. & Is quis priori. C. de secun d. nup.& s. de
non eli. fecundo nub.3.gregoria.& de nup .f. soluto.& melius in authen. uxorem quae hinc sumitur , posita C. de secun .nu p.& in Authen .si tantum.quae sumitur ex g. fin. 3.ut fra. si . quae corrigit dictam Authen. uxorem. De appellationibus .
Differt hic tit.& s. de app.& ille, de his qui ingrediuntur ad appell. quia primus de app. aractat de principio appellatione,Secundus, si de his qui ingre. tractat. de fine: hic autem incidenterpositus suit non ex proposito, sed ex quaestione tali facta, ut in principio huius constitutionis qua dicitur , quod si pendente causa appellationis copromittatur in arbitros,tempus quod ibi fuit,non nocet exercitio quod fieri habet intra annum uel biennium S. de his qui ingre. ad app. f. i. de hoc in Authen. si tame . C. de temp. app.& in sti .f. illud.& in auth. ei qui eo. titu. C.
Detestamentis impersestis a parentibus in filio, Iactis . o de diuisione rerum siliis coram patrente, o de eius f cultatibus jacta ex sinscripta. Τestamen tui inscriptis imperfectu inter liberos ualer, si pater literas sciens propria manu claris literis & in diibuatis p consequentiam,non signa, seripsit liberorumniamina,& numerii unciarum,& signa rerum. Et cum ea
legata, fidei commissa, & libertas relinqui potuerunt qatest memeti primum conditum a testatore no tollet, nisi test/tor expressa declaret coram septem testibus illud testamentum non ualere:& secundu testamen tu faciat Plactum mel non scripta pfecta uoluntate. de hoc a prin .us quc ad s. quia uero. ubi tractatur, et diuisiones bonorum liberis a parentibus factae ualent, dummodo ipsorum fi liorum subscriptiones interuenerint: uel ipsius parentis subscriptione inter silios interii eniet e. de hoc s. de trie. S se .f. S si saepe. posita C. Em .erc. Authen. si modo.
De re Iitutione Deicoram s. Disserui hic ti.& s. de resti.& ea pa.& illii a. de resti. fidei. no. fac. quia tu isto fit restitutio in morte restituentis:ite corum q sup sunt. In suPeriori aute sit uatim,uel