장음표시 사용
431쪽
lior fructibus aridis,qui sic colonorii labore proueni sit: ideo de Agricolis in genere, & Censitis Colonis in speciali. Na Agricola generaliter omnis colens agrum. daci la. - tur: de quibus Oibus dicit hic.Et sunt octo genera colo- . .
norum:asscriptitij,Censiti, Perpetui coloni , Conditionales coloni, Inquilini, Originarii, Simplices coloni: de quibus omnibus uide glo.hic super rubro .
De capitatione ciuium censibus eximenda.
Cives Romani habitates in urbe essugiunt onus capitationis. S est Capitatio tributu,qJS capite pilabat. In quibus causis coloni capiti censili dominos accusarepositim Coloni capite cesiti qui sunt, dic ut infra l. 2.&dic laccusant dominum quado ultra do bitum exigit ut l. i. Item in publica actione prosequitur suam uel suorum iniuriam: ut infra l. a.in s. Dicuntur autem capiti censi-ti,qui pro singulis capitibus censium praestant. De colonis Palectinis. Coloni Palfflini no possiit a terra recedere,sicut allirta eoru dfiis datur plena potestas reuocadi domu .Putae bant.n. hi se plus priuilegiatos, eo i in Palaestina, q eit puincia Hierosolymitana, natus esset Christus, fui gl. 'μ' De colonis Thracensibus. Thracenses capitationis no praestant rributa, sed tributa terraunon tame possunt a terra discedere, & occultans uel retinens colonum Thracensem, id est, ex Thra zo cia,ipsum restituit domino cum peculio, & cum agnatione,& punitur in duabus libris auri. I De colonis Illyricianis .
Illyriciani dicuntur,qui ex illyria , id est, Sclauoniaunt.& tales a 'terra separari non possunt: contra facien Ioriae. tes reuocantur, & reuocati submittuntur in uinculis.
De omni agro deserto, quando Heriles fertilibus
Nuc de pdijs ex sibus cesses pcipitur.Et dici ager relinquitur ob sterilii ite,& qnque datur a P squalore uesce sit ore nouo posscssiori: ut 3.e sun.paga. fi quis a praetoribus. Ali in traditur a principe.J.eo.l. i. Et quando steri-
les, id est,qn steriles fundi suscepti cu fertilibus compeni semur . s
432쪽
santur infra. I. s. Impo mititur id est, diunguntur. . . . Defundis limitrophis,ct terris es paludibus, disiciat, . est limitandis,o casellorum. Quidam habet Lutii trophis,a trophos deseriptio , di limite i.descriptis ad usum militum , qui milites imperis ci stodiunt:ut . infra.l. i.& sn.Se in quibus cesset alluuio: ut T. de re. dod .in agris. Ahas est limitolis, haec siue de nos raς. sitie de deuiistis sundis erant . Item in limine imperii nullus debet esie caselli detentor . nisi is solus, cui pcr principem detentio est commissa. infra. l. 2. De pascuit publicis o priuatis. Pr ,uidit fundis linii tu nuc pascuis,& tractatur hic de eo di ct thus prata publica di de deuastanibus ponit l. i. Defundi, patrimon alibus ,9 βαθΜensibus,ct emphtemicis, G
Tam de propriis, v de sicalibus dicit: cum omnes sint
principis quasi proprii,ar.infra e.l. I. secundum quosdi. Sed a 'i i de patrimonialibus tantum dicunt. bt quidam ex his non possunt lucrari, ut constituri per Mesopotamiam. Nec mirum, quia sunt militibus assignati. infra.e. I.omnes.& l. nulli. Et saltu ensibus: de his dicit i.fi. Et emphyleuticis: ad quam emphyleusina non permittitur accedete . nisi dato fideiussore,etia si desertum accipitur. in Daeto. quicunq; & s.de omni ag. destrit 3. Et conductoribus Apersbnis quibus speciale ius conceditur, tam pro eis,quam contra eaS. infra e.l. 3. Et nota st si perpetuo accipiunt,domini sunt,& ideo donant.infra.l. i .nec imperator potest eis auferre . infra de loca .sun. ci .l.s n. De mancipiis ct cob nis patrimonialium, ct saltum iam, emphyleuia corum Iundbrum. Minu missio facta de mancipio fundi patrimonialis a domino,rescinditur per pro iuratorem Caesaris. Elem ptoi sendi patrimonialis tenetur nare colono et quem fiexpillerit, possessione priuatur,infra L 2.&3.
De fugitivis colonis patrimoniali ι, o emputetiticis, o saliuersibω. Tales coloni quocunque se transtulerint, reuocantur ad piastinam culturam grυxum n
433쪽
De collationesvniarum patrimonialium , O' -- phyleuticorum.
Ad quas collationes teneantur isti landi, hic tractat. Tenemur enim ad ea obsequia, ad quae alii anfra. l. i. Defundis rei priuatae,o saltibus diidnae domus. De rei priuatae,scilicet fiscati,, Diadis dicit,q res propriae de priuatae principis dicuntur: ut.ff. ne quid in loco publ. l. 2.3. item hoc. S qui tales coin parauerunt propria firmitate possessionis ad posteros suos sine quacumluere tractione perpetui dominii durabilitate dimittunt. s. i. de ultima parie rubricae ponit l. nemo. Defundis Osaltibus rei dominicae. Si quis oves, uel a quorum gre ges, fundis aut saltibus rei dominicae immittit, fisco ilico uendicentur. Disa.l. I. De agricolis o mancipiti dominicis , uel si cadibus publicae ieipriuatae rei. Coloni originales rei priuatae imperialis,quae eadem est quae & fiscalis, a r. s. te offae. cc . te. pri.i rub. ad aliquoS
honores uel munera ciuitatis non de uocentur .infra.l. I. De praedix tamiacis , o de his qui ex cumis dominicis,aliasque liberae conditionis lσι reantur.
Quidam dicunt debere sci ibi, De praediis dominicis,
non tam iacis ,& probant hoc ex eo quod subiicit, Et de his qui .&c. Et uolunt in lege prima dicere dominico,uel nunicae r non tam iacae.& in ulti. Fundos dona: nici iu-m,non tam iaci, fm P. Sed melius est sim lo. dicere Tam iacis, s praediis, in quibus sunt cellulae. Unde Tamia cus, i. cesterarius,uel cellularius.Tam enim Graece quam Latine dicitur cellarium. Vel aliter : Praedia empta erant ut canonem redderent inter cellulas , secundum Io. Et eorum coloni dicuntur Τamiaci, i. dominici coloni: quia dicta praedia erant Imperatoris. Tamias dispensator dicitur thesaurorum domuS , oeconomus.
Aedificans in loco publico, soluere det debita pisione 3 aedilicio, si expediat Rei p. alius ipsum solii cu aedificio taedicatur ista.l.j. Et tertia pars canonis si redigii ex fun
434쪽
LIBER XJ - - .dis & locis Reip sussicit ad restauratione muroru .J.l. 2. De locatione praediorum ciuilium , uel calium ,siue rempi rum siue rei dominicae Deipriuatae. Pra dia priucipis quae in perpetuu locant , sunt locanda diuitibus,uel aliis cu sideiustione idonea pltita:& omcialis pdicta negliges,det de suo resarcire oe decrementum. l. l. I.Et a colonis perpetuis fundorum publicoruno auferuntur standi,licet alius meliorem conditionem osserat,insta l. 3.de quo. s. de fundore.pris. I. infra.l.hn. De conductoribus, procuratoribus, siue a ctoribuspraedior
sis alium ,ct domus rigustae. Conductores tandorti domus fit calis,& alij homines dictae domus,cu agere uolut,uel cx perirI,debet ordinario iure:&nulli aliorum patrociniu praeliare debeqt, uel executionis ministerium, ut hic. Et dicit, Domus Au ustae adiective mam de suis hominibus, non uxoris:&vius res uiri dicuntur supra de pact l. hac generali.
Quibus ad conducitonem praediorum calaum accedere non licet
Palatini milites prohibentur a locatione landorum
ce,uel ciuitatum,uel templorum. .
Praeses 3uinciaeμ sui officiales, pnt exigere coductores dfiicos. N et impedire fauore curialibus Caesaris uolentibus facere dictam exactionem. Et omnia pr dia, ex ouacunq; causa ad fiscum pertinentia,a trans actione publicarum specierum non habent immunitatem.lntia.I.f. De priuilegu domus Augusiae,uel rei riuatae M quarum colla: ionum excusationam habeant. . Ad extraordinaria munera,vel superindicta, etiam h-
scalis possessor non cogitur. I.l. I.nullus aut: hus a si perindicto excusat , excepta Principis possessi'neq.t.b. De grege dominico . 4. Subtrahens equum a grege dominico, id est Irincipis ipsum restituit:& in una libra auri punitur.Subtrabens de grege priuati, punitur in medro libra: aqua popna releuatur,si eum obtuleri iponte, infra
435쪽
Da palatiis et domibus dominicis. Pedes Principi consecrat , id est, inclyta palatia ab Ois priuatorum usu , & cc mirunt habitatione excipiuntur Piluatorum dixi : quia iudices in eis reddunt ius ut supra de Osre .proum .l. nullus. & facit supra deope.pub. I. quicunque,de Iudaea .in synagoga. De cupressu ex loco Daphnes, uel Pcrseidit per Aet 71 tum ncne cidendis,uel irenuendis. Emetes, uel uellentes arbores cupi cssi in locis hic nonainatas, puniunt.infra. l. i. Perseis nome loci es in Ac gypto, ubi crescit cupressus: sicut Daphne. Et est ro, a coti. Net aggeres teneres aqua Nili, q Opportunis teporibus in udat agros,cu i Aegypto non pluit: ut S. de Nil lag. l. I.
QVia ius publicii,de quo s. dixit, no pol expediri, nisi per existet es in dignitate: ut T. de orig. iv. l. 2.f. post origine. io de dignitatibus dicit , s. qui ad eas admittant, & reiiciant:& quae priuilegia ex his com ri petant & quanto tempore durent. Est autem dignitas qualitas , uel peminentia quae inhaeret personae.Et quae sit differetia inter dignitatem personarum, S officium,no. in c. de multa. de praeb.& hoc per Bar. De pratoribu et honore praeturae,et collatatione glebae,et claui,
ei filii , ei septem findorum functione.
De prima parte loquitur.l. i .Et collatione , sublata. Et erant quaeda speciales functiones, quas hic remouet: scilice colatio glebae,uel follis, net claui, uel septem solidorum.Talis enim actio perpetuo conquiescat.infra .l. 2. De consilibus , o non spregendis ab his pecuniis o de pro
eris, et magi iratibus militum , et patriciis. .
Olim cosules creati p urbe spargebat pecunia, appel Mi sita
labat Missilia. inst. de re di. 3. hoc amplius.& hoc i signulaetitiae: qa ad honores eligunt, largius ex pedunt: quod hic probili et .I. l. a. ne cupidus lucri populus eos sequatur,sed eoru merita. Sed et hoc hodie corrigit,& in uoluntate eoru ponitur spargere uel no, praeter auru,q ss solet principi coceditur: in auth. de costa l.f. spargere. col.4.
436쪽
De praefectis praetoris, siue urbi, o magistris militum indignitatibus exaequandis.
Oes istos dicit esse pares gradu, licet habet dignitates distinctas ct ille pseri, si primo fuit electus in dignitate.
De praepositis sacri cubiculi, de omnibus cubicula riis, priuilegiis eorum. Custodientes cubiculisi principis uel a ugustar,eandem dignitatem habent, et praesectus urbi, S praesectus praetorio,& magistri in ilitum. Et hac dignitate deposita , nulla interest distinctio reseruata, nisi reuerentia teporis.J ld. poteriit tri etiam deposita dignitate,cili vadunt extra v be uti cingulo suae dignitatis d. l fin .ubi uide de cingulo. De quaestioribus, ct mustris officimrum,o' misi ιμ-
crarum largitionum,ct prauarae.
Ossicia istorum sunt. s. de osti. qito. cu tribus seq. titu. De primicerio , ct secundicreis, o notariis. Primicerius estis,qui primus scriptus est in matricula notat torum, S qui primum locum obtinet: Secundice- ritas, qui fm: ad quod .I.de dome.l. ult. Et notariis: i. caeteris postea scriptis. Alii dicunt, Et, pro,i. Nam idem est secundi certus, quod primicerius, secundum eos. Vel dicitur primicerius, quia primo portabat cereum in aliquo sesto:& erat in dignitate,quia spectabilis. iii fra. l. proxi. Alibi capitur pro eo qui primus est in choro, uel in ca
tutabsente Archiepiscopo. extra eo. tit. l. Vt dignitatem ordo struetur.
Vsurpans scienter honorem sibi indebitum, crimine sacrilegii punit insta. l. i.& hns dignitate cu administratione j, fert habetibus ea de sine administratione .isra.l. 2. De magistris siriniorum. Magistri scriniorum dicuntur magistri notariorum actorum magnae curiae: quia imperiali etiam quodammodo assidere uidentur maiestati: etiam dignitate finita υna cum eorum filiis a gravamine priuato , & publico
sunt immunes: concor. sunt in gi. De eomitibus confictorianis.
Comites consistoriani sunt illi, qui steterunt in primcipiis c si sistorio: S lcosulibus ad aetitiant. infra a. I.& sui specta-
437쪽
CODICIS. 2II spectabiles ut in Auth. de app.&in a quae temp.3. illud.
De comitibus,ct tribunis scholaritim. Praepositi si holarium, i. ill0rum qui sunt per principem ad ahquod officium deputati, principem adorare, possiant, i. si lutare. inter quos etia Palatini numerantur, Palatini. si eis suerit data primi ordinis comitiua cum administratione: deposito officio,si non aspirauerint ad maiore digni atem, pares sunt comitibus Aegypti & dioecesis Ponticae. Alii uero milites soluta militia numerantur inter eos qui fuerunt prouincia ruin duces. De milibus rei militaris. Missus ob sua probitate ad pies tra smarinas custodie das, illis dignitatis insignibus adornat, sibus proconsul.
Archiatri, id est, militantes mermi militia: intra pala- Archia istium principis , si primi gradus militiam obtinuerunt, tri. eam dignitatem adipiscuntur,quam duces Ruicarii principis, qui nil iam administrauerunt,& etiam comites primi oldmis:& dicuntur archiatri, i. summi medici secundum glo. hic: ab archia,i.principatu. De comitibus qui prouinci. D regimi.
Comites qui gubernaverunt provinciam, depositio ossicio,priuilegio dignitatis uicaliae funguntur ibis a. l.j.& talis est spectabilis, ut in Auth.de appel. F. illud. . Sed ldam sitne illustres: ut infra. de ero. mili.an. l. prouincialiu De professoribus qui in urbe Conctant impolitana docen
tes ex lege meruerunt comitiuam.
Gramatici & Sophistar& iurisperi a qP 2o. an. sciam docuerint i Costatino potitana ciuitate P illius ciuitatis coetu i arte docedi aestim adi sunt digni ea dignitate qua fungunt uicarii pricipis.1 .l r. Sed uicamuS SQ parat conli. .
α duci: ergo ssit comites & duces mi S. a comi.& arc. l.j, i De silentiaris, o decurionibus eorum .
Decurio & Silentiarius a tyronii equorum is p statione lir immunis: nec pstare cogitur collectas extraorilinarios i necessario imponuntur. Et dri r Silentiarii senato Silentiares, eo quia silenda & occulta consilia eis coicantur. Et ricdnx Consiliaribui.sside mi.l. uet v. f. ex facto. Et sunt ex-
438쪽
eucati a muneribus infra l.decurionibus descriptis. Sed
non nisi tree Decuriones,& 3 o. Senatores,ita demum si per I 3.continuos annos peregerint in culpatum ossicium eorum immunitatem hanc habent, ut ibi. De d ,mesis, protectoribus.
Domestici sunt serui,& liberti,& similes sim quosda:
ut T. de hi; qui ad eccl. consu .f. sane. quod non placet Accurs quia ingenui seruiunt principi: ut supra de praeponcr. cub. l.iubemus. g. hoc non sol u.Quare dic,de domesticis,ut sunt teptarii,& quida fratres ad papam:vt infra l. s. Protector uero est, qui stat armatus cora principe, si stipatores d icunt. Vii. Obelericus.&Belifatius fuerunt domestici & protectores Iustiniani: ta primi qua secundi erant plures, ut Virgil. Magna stipante caterua. Et habebant praepositos,qui p rimicer ij dicuntur.la. . t De mepositis labarum. QMda habet in tex.& rub. Laborum me edicunt cui lazibοrv. bditi sint praepositi,alii Labioru a labiis . q, forte corrigebant eos, qui male loquebantur de principe:& tunc me litis staret labragorum .i. praesumptuose loquentium. Vel
dicit hoc laborii, signum bellicum ex auro & lapidibus pithiis, quod fecit fieri Constantinus inter alia signa bellita, filii Hug.& secundum hoc ponit pro genitivo plurali syncopato,ut Deum pro deorum:& uicarium pro ui carrorum in s. ti. prox. l. s.& derivatur a labor,uel a labros, id est,abundans,qui ergo ratibus signis deserendis praeponebatur, dicebatur praepositus laborum.
t De proximis sacromm sic insorum,ceteris ; pia insacris seri ni is militant. Quidam habent praepositis, ut idem est. Dicuntur au-τroximi, tena lxim ,quia magis se principi proximant,quam alii qui sub eis sunt, qui sunt plures s. eo.hac parte. Et nO. Ptria sunt scrinia seu camerat,de quibus infra dicitur: una epistolaru,quae principi, uel ab eo mittebantur,ut fit Bononiar. Secunda libellorii conuentionalium,& cogniti num infra eo.l.ul.Tertia dispositionum. i. regiltrorum infra de argenti. in re. l. . & tales hodie dicuntur Scribae,& Cacellarii.& sunt hi Em Pla. quibus arcana principis committuntur
439쪽
CODICIS. a ra mittuntur infra e. l. prox imos. Et est dignitas quae de proximatus.1. e. l. si qui s. item alii,qui dicuntur melo proximi infra e. peculiarijs.Sut & alii inulti gradus militantium in sacris scrini is,de quibus infra co. unicuiq;.
Ad euidentia praemitte, et agentes in rebus, sunt illi, de quibus fit mentio per g l. infra decuriosis. l. fi. Et sunt Agetes hi,quibus elationum cura manditur, ut ibi. Et erant ptu rebus. res diuersi per diuersos numero :ue infra l.3.& quilibet numerus habebat praepositu .ut supra de 'Lma. Os.l. I. i&dicebatnr principes,ut infra ti. I. fmgl. hic. Vel dic me - i lius sim Bar. l principes agentes in rebus , de 'bus i. tit. a. sunt illi,qui palmam laborum emeriti per lapsum. 2s. an . per principe, postea quieti traditi sunt.J.ti. 2. l. I.&q. De praepositis agensibus in rebus.
: De hoc suprall. pro X. De prineipibus agentibus in reb . . . i De hoc sipra. ti. 2. De curiosis θstationariis.
Dictum est in gne de agentibus in rebus,& eorsi principibus. Nunc de duabus speciebus. Prima de curiosis,
quorum officium erat,nuntiare crimina,& remittere crsminosos. infra e. l.fi. Scssa de quibus da qui praeerant qui curissi. busda euictionibus, ut in tribus is sed tales dicunt curiosi, sorte quia disceptaueriit de his, i no multu expediu t, Stationa& plura sapere si oporteat uoluerunt.c. I .deremi lib. 6. HRuel quia maiores curas exhibere uolebant, si res exige- Irenam ret q. dist. denique.de conse. dis. . quinque. hi&flatio- chae. nari dicti, qui sorte flabat certo,loco unde auscultaret crimina, & criminosos serent, qui & Irenachae dicti. st de cust. re. l. diuus. ab iron,quod est cauillator, & archos princeps: quasi princeps cauillationis & delationis. De palarmis sacrarum largitionum raram priuatarum.
Palatini primicerit,ia tres scriniorum primicerij, & Palatini tribuni praetoriani militari dignitate iunguntur,&nulla pleis iniungi necessitas, publica uel priuata .s. l. pe.& dicuntur palatini,qui alias uicarii: qa quodam odo gerunt uices principis, ut dicit gl. I.l. a. Et cosueuerunt P Suin-
440쪽
eias transmitti: anno tamen lapso,cingulo, id est, dignitate liberantur infra l. placuit. & idem est de palatinis principis. quod de his infra l. s. in m. De Lissoribus. Stratorium,id est,stabulum.Vnde in Genesi. Rachel hoc uidens posuit idola patris in liratorio cameli,& Ω-dit super ipsum unde stratores dicuntur ,qui praesunt itabulis, seu equis stantibus in stabulis: ut dicit hic gl.
De casirensianis,et ministerianis.1n lib. Irn .est,de castra fariis,& ministeriariis,qui sorte praeerant castris principis ordinandis, uel metandis , Serant plures,& eligebatur de communi.I. tit. 'ro X.qui ei etiam a ministerio ministeriani dicti sunt: hi rficali rensanis,tanquam praepositis suberant,& seruiebant.
Decanus. i. decem uirorum societas Fm Hug. uel qui praeeli d ece: unde decanissa. i. uxor decani. Et quatuor ex decanis, q primum locum in ordine tenuerunt per biennium , ad primiceriatus Orficium assumuntur, &alij in locum eorum debent surrogari elapso biennio.. Demens ribus. νMesores dicti sunt, qui mensurabant moenia iuxta castriam, uel similia,ut dicit gl .in rub. s. ti. 2.uel columnarum,uel hominum.Vel sic, mensores frumentarios,ut T. de excu. tu. l. mensores.& fi .de ivr.iminua. 5. ut illos qui metabantur hospitio militum: ut infra de mer.l. I. De priuilegi s eorum,qui in acro paratio militant.
Intellige in quocunq; ossicio, illa. i.ubi dicitur, palatini a cunctis muneribus sordidis sunt immiae es, ipsi & eorum filii,& nepote; ut ibi. D. priuilegiis f holarium.
Schola est, in quibus tyrones militiam addiscunt: uel est societas militum: ut j. l. 6. Et magi iter militum non potest suos scholares Senatores uerberare. uel degradare.sed illud spectat ad Oificium magistri officiorum. I.LI' De caserensi omnium palatinorum peculio.
d est, de militibus palatii: qui principem sequutur: utS s.li.superiori. Sed hic circa peculium. Et tales habem