Storia dei principi di Savoia del ramo d'Acaia, signori del Piemonte dal 1294 al 1418 Pietro Luigi Datta

151쪽

juribus et pertinentiis suis omnibus pro parte domini regis Et quot de cetero terra ipsa cum dictis juribus et pertinentiis suis omnibus pertineat et sit pleno jure quo ad

usumlauctum et Proprietatem semper dieti domini regis h redum et successorum suorum et omni iuri sibi competenti

super hoc dictus dominus jacobus renunciabit quod habet uel habere posset per se uel alium directe uel indirecte in terra favillani predicta ac juribus et pertinentiis suis eisdem et si quod jus haberet cedet dicto domino senescallo et capitaneo generali reeipienti terram predictam nomine et pro parte dicti domini regis. Item quot pro predictis obseruandis dictus doininus jacobus dabit pro obsidibus duos ex fratria

hus suis sillicet stomam et unum ex aliis et duodecim v salios suos de terris suis et de favillano ad ellexionem ipsius domini senescalli et capitanei generalis hoe addito et tali conditione quot si dicta pax et coneordia plaeebit dicto domino nostro regi quod dietus senescallus et capitaneus habita dieta terra invigilani ut dictum est restituet diei obsides et hi dicta pax et concordia modis facta dicto domino regi forsitan non plaeeret quod dietus senescallus et capitaneus restituet dictos obsides et erunt in guerra prius

et quod dicta fidelitas per dictum dominum jacobum prestita sit nulla et presentia pacta nullum habeant vigorem. Interim tamen debet esse inter predietns partes treuga d nee de predictis responsum habebitur a dicto domino rege et octo diebus postquam significatum fuerit de responso per dietum dominum senescallum et capitaneum dicto domino

jacobo uel per dictum dominum jacobum ipsi domino senescallo de respontione domini regis quod dictus dominus rex nollet acceptare treugain et pacem predictam. Item quod de terris eastris villis questionibus et litibus seu controuersiis quas habet dictus dominus jacobus eum magnifico dominomarchione montissereati et cum domino hederi eo de saluciis et comuni astensi stabit determinationi domini regis predieti

seu dicti goffredi si dominus rex sibi committet. Et si sorte

152쪽

dictus dominus jacobus nollet obseruare predictam determinationem regiam seu dicti goisredi si sibi eommittet quod

predicta terra saviliani cum juribus et pertinentiis suis remaneat dicto domino regi nicti dominus predictis non Obstantibus dictus dominus rex et eius senescallus sint cum obseruantibus pronunciata contra dictum dominum jacobum. Et si dictus dominus marchio uel dictus dominus Dedericus

uel cornune astense non obseruarent pronunciata sit dictus dominus rex et eius senescallus cum obseruare volentibus et contra non obseruare volentes. Item quod omnes fideiussiones et eautiones prestite domino philippo de satiaudia seu alteri recipienti nomine eius per captos in loco tegeronicassentur et liberentur per dictum dominum jacobum clxedemptiones pro infrascriptis solute restituantur eis et si-nibaldo de solario quod soluit pro redemtione gulone filii sui. Quibus capitatis per ipsos dominam caterinam et jacobum hortensis coram nobis ac per nos visis et diligenter inspectis ac seriose Perlectis prelata domina caterina infra- seripto die et in nostra presentia prius ad sancta dei euangelia corporaliter tacta iurauit predictum dominum jacobum eius filium esse predicte etatis maiorem scillicet annis quatuordecim ut presertur seque esse idoneam euratricem eiusdem jacobi nati sui. Et simili modo jurauit idem jacobus

ad sancta dei euangelia corporaliter tacta se esse elatis maiorem annis quatuordecim ut presertur et quod ipsa domina caterina est curatrix sua ut premittitur.

153쪽

Lellera at ineario di Torino per Ia publilicatione desta tragua col re Roberto. 3335. i8. iuglis. Katellina de viennesio etc. Significamus vobis quod nos christo dum feeimus bonam

et perdurabilem treuguam cum domino senescalco regio Prose et omnibus gentibus terre regis qua propter vobis inium simus et expresse mandamus quatenus dictam treugam statiinet de presenti publicari et cri dari faciatis per ciuitatem taurini Iocis consuetis et quod quelibet persona dictam treugam debeat inuiolabiliter obseruare et se abstinere ab omnibus offensionibus terre regis et PersOuarum et rerum earundem sub pena eo oris et avere et eciam faciatis cridari quod nulla persona debeat dare ossensionem sub eadem Penu ge tihus seu terre marchionis inoniisserrati donee aliud a no- his receperint in mandatis cridas uero supradictas statim cum lacte fuerint saetatis ad cautellam in actis curie nostro

registrari. Datas pinuriali die XIIII. tulit.

N. V. Levera di pubblicatione delia trema col marchese di Monfer Io.

Catelina de viannesio principissa ete Treuine que et marchionem ii Ontisserrati inlii te sunt et firmate luciorem obtineant firmitatem procedit de beneplacito

154쪽

nostro quod durantibus dictis treuguis omnia contra inhiasint suspensa mandantes vobis et vestrum cuilibet firmiter iniungentes quatenus vissis pressentibus per vestra regimina saetatis et publice nunciari et quod nulla persona de terra nostra aliquo cainbio vel . . . . . . Miti non debeat per se vel per alium contra terram dicti marchionatus sed totaliter ab ipsis abstineant ab ipsis contracambiis capiendis sub pena a quolibet contrafaciente nostro arbitrio auferenda.

Item eridari modo similli faciatis prout alias mandavimus quod quelibet persona de terra nostra se debeat abstinere ab omnibus dampnis et offensis terre dicti inarchionis gen-cium et rerum sub pena corporis et here. Item quod nulla

persona de terra nostra audeat vel pressumat equitare cum armis pro subsidio alicuius causa dandi offensas terre prediete inarchionis vel uvis districtualibus absque nostra licentia vel mandato suti eadem pena a contruaciente quolibet nostro arbitrio auferenda presentes vero postquam eas inspexeritis et in actis feceritis registrari restitui volumus Pressentanti. Item nulla persona vadat ad stipendia alicuius cum armis absque nostra licentia vel mandato.

Daeta pynarollii Udie XI. mensis augusti MCCCXXXV. N. VI.

Promessa di mastimonio tra Giaeonio SMaia, e matrisuria di Salu O. 1337. 5. - . In nomine domini amen. Anno eiusdem milleximo tercentesimo trigesimo septimo indictione decima die quinta mensis murtii in castro pancaleo presentibus dominis leone

de ripa joanino de cuppis juris peritis meri me de Plosasco

Danne de scalangis rietardo provana et jacobo organna te-

155쪽

stibus vocatis et rogatis infrascripta sunt pacta tractata conventa et vinculo sacramenti firmata inter illustrem dominain caterinam de vientia principissata achate et jacobum filium

suum ex una parte et illustrem virum dominum uiomam de saluti is ex altera.

Priino promisit et iuravit prelatus dominus princeps habita dispensatione a summo pontifice accipere in uxorem heatrismam filiain ipsius domini uiome et ad ipsam dispensationem obtinendam usque ad medium mensis augusti promiserunt ci iuraverunt prelata domina principissa et jacobus pro viribus operari ita quod si per ipsum dominum rema-ineret quominus dictum matrimonium compleatur quod ipse ex nune quitat et liberat et absolvit ipsum dominum uio-inam de fidelitate quam idem dominus thonias eidem domino principi sacere tenetur et debet de castris carinagnialerae unixi et revelli versa vice promisit et juravit idem dominus thomas se iacturum et emeaciter curaturum habita diispensatione predicta quod beatri sina eius filia consentiat in ipsum dominum principem tanquam in eius legitimuin maritum et ei prestabit nomine dotis tantum quantum diacent domitius gultielinus de montebello bertolonus provana benedictus de blandrato et pallucius de noceto et si predicti convenire non possent quod predicta domina principissa et domina rizarda uxor domini thome sint de medio et si Per ipsum dominum iliomam remaneret quominus predicta effectui mancipentur ex nune supra dictus dominus thomas eidem domino principi pleno jure predicta castra carmagnolieraeuniri et revelli dedit et uadidit et ad predictam dispe sationem obtinendam juravit dictus dominus thoinas dare pro viribus operam et virtutem et juraverunt partes non impedire dictos dominos milielmuin de montebello bertolonum provana benedictum de hiandrate et paliueium de Dueeto quominus dicant et declarant prout eis videbitur in

predictis qui predicti domini milielmus heriolanus benedia Crus et palluctus juraverunt bene et sideliter in predictas

156쪽

Beere dictam et declaratam prout eis videbitur et predicta dictentur prout melius dictari poterunt ita quod habeant

robur et firmitatem rei substantia non mutata. Anno indici. quibus supra die martis sexta mensis mareii in eassali grasso in domo mansredi de sancta victoria eo

domini dicti Ioel presentibus dominis leone de ripa joanino

de cuppis juris peritis merione de plos eo ugonino et ri- Eardo de provanis et joanne de seale is testibus vocatis et rogatis predicti domini gultielmus de montebello hertolonius Provana benedictus de blandrate et paliureius de noceto presentibus et eonsencientibus illustribus domina principissa et domina rizarda predictis dixerunt et pronunciaverunt vigore diete halie eis a partibus attribute quod prelatus dominus iliomas dare debeat nomine dotis dicte beatrisfine eidem domino principi florenos tredeeim millia boni aurici ponderis videlicet medietatem quando dominus princeps

ducet ipsam beatriminam et aliam medietatem prout ordinaverint dicti quatuor et super augmento dotis et seeurit tibus prestandis et aliis opportunis Predicti quatuor reservarunt sibi potestatem omnimodam de ipsarum partium voluntate presencium approbanesum jurandium attendere pronunciarionem predictam et omnia alia que per ipsos quatuor pronunciabuntur super Predictis.

N. VII.

Arbitrio dei conte Almone neus disserente tra Giacomo primim SMaia, e Gioanni marchese di Monferrato. i 34i. 5. sebbrais. In nomine domini nostri Ihu xpi amen. Anno eiusdem nativitatis millesimo CCCXLI. die quinta mensis februari per hoc publicum instrumentum cunctis apparcat euidentor Diqitigod by Corale

157쪽

quod dudum exorte fuerint cause questiones dissenciones inultiplices et querele inter viros illustres inelite recorda elonis doluinum philippum de s audia principem active

quondam ex una parte et dominum theodorum marestionem montissereati quondam ex altera nec non inter ipsum dominum theodorum marestionem ex una parte et virum illustrem dona. jacobum de satiaudia nunc principem achaye ex ultera et eciam inter ipsum dominum jacobum et virum illustrem dominum johannem nunc marestionem montisser- rati. que adhuc vigent multipliciter et vertuntur inter ipsos dom. johannem marestionem et dom. jacobum prinei pernoccasione Huriam eastrorum villarum locorum seu loruin et iuri uin nec non dampnorum offensionum et iniuriaruin qu

una pars ab altera petebat sibi restitui et emendari. Et multis ac diuersis aliis occasionibus et de causis ex quibus inter dictas partes ac nobiles et vassallas villas terras loca homines et subditos eorundem insurrexerunt et subsequute sunt inimicitie odia maliuolencie oscuritates guerre bella

neces strages et captiuitates hominum obsessiones et Oecu-Pationes castrorum et villarum incendia resne dampna o

sensiones et pestes multipliciter hinc inde. latantuin quod tota patria pedemontis canapicii et montissereati Peste mer- raruin oppressa ruine periculis et prodicionis scandalis su iacebat. Tandemque saluator noster Flius xpus qui Paeem suis reliquit discipulis pacemque humano generi predicans quam hostis condicionis humane cecitatis subiectorum sensibus semper satagit impugnare corilibus dictorum domin rum inseruerit qui ab ossensionibus dampnis guerris iniuriis et pestibus aliis laetendis dandis et inserendis abstinentes hine inde ad paeis statum et tranquillitatis essentiRm se r duci consenciant et conforment circa quem bonum statum tractandum et procurandum illustris princeps dominus amo

Comes sabaudie dominus dicti domini principis et amnis dicti domini marcitionis qui tam ex debito vinculi consanguinitatis et carnis quam caritatis et naturalis amoris dictum

158쪽

bonum statum inducere et procurare tenetur jam sepius eo dialiter et effectualiter laboravit. Hinc est quod prelati d minus jacobus de satiaudia princeps acliaye et dom. johannes

xi archio montisserrati elegerunt concorditer et unanimi voluntate dictum dominutu comitem sabaudie inediatorem et compromissarium eorundem et in eum se se pro se et suis heredibus et successoribus quibuseumque compromiserunt et Plenum validictusque compromissum secerunt tamquam in dominum arbitrum et arbitratorem amicabilem compositorem et eoinuuem amicum. qui quidem dominus comes

dei nomine inuoeato a quo prodeunt cuncta bona definiuit dixit pronunciauit arbitratus suit precepit et ordinauit. In primis quod dicti domini Prineeps et Inarchio itineinde et alter alteri sibi de presenti renutant bono corde

omnem rancorem et odium conceptum in cordibus eorundum et omnes iniurias guerras et maliuolentiam existentes quomodolibet inter eos et eriain eodem modo remittantraneorem et odium in eorum cordibus generatum contra quaseumque alias personas racione Mel occasione guerrarum

paritum Predictarum et de cetero sit inter dictas partestiona pax tranquillitas et eoncordia. Item quod se a sidelitates et homagia castrorum et mandamentorum septimi mehe leynici et duruenti sint et esse debeant et remaneant in manu dicti domini comitis visque ad X. annos Proxime subsequentes et quod dicti domini prineeps et marchio premenire teneantur cum effectu quod vasgalli et consortes dictaeastra et Ioca tenentem infra XXX. dies p ximos ea recognoscant a dicto domino comite se tenere. quod si quod absit declaratum fuerit per dictum dominum comitem aliquem dictorum dominorum infra ipsum tempus x. annorum mntra Pacem predietam venisse sedelitates prediete ad pa--m seruantem Pertineant pleno jure. Item idem dominus

eomes declarauit predicta seuda itidivisa. Item quod dictus dominus prineeps infra octo dies Postquam prostite fuerintea utiones pro Parte dicti domini matellio uis eastrum eatu

159쪽

151 quod ad se idem dominus inarchio pertinere dicebat eum

omuibus suis iuribus et pertinenciis saluo tamen jure alterius cuiuscumque persone non habentis causam a domino principe memorato reddat et expediat eum essectu dicto domino marchioni et jura in eo sibi competentia ei cedat. Item quod dictus dominus princeps possit recuperare dimia diam partem ripe quam astenses nunc detinent occupatam. Dein quod dictus dominus princeps non obstantibus supra et in irascriptis possit dom. regi roberto seruire sicut bonus vassallus domino suo seruire tenetur. Item quod idem do- . minus inaret,ici possit thome marchioni salueiarum ad de- sensionem terre sue non intrando tamen terram ipsius domini principis causa ossensionis auxiliarii et seruire pro libito voluntatis quum dictus inomas in pace presenti non intelligatur comprehensus propter specialem guenam quam liabet eum eo 'dictus Prineeps. que omnia et singula per dictum dominum comitem pro nuntiata et arbitrata ut supra dicte partes ibidem psesentes

incontinenti Iaudauerunt emologauerunt approbauerunt et confirmauerunt. Acta suerunt omnia et singula suprascripta in castro ciriaci in sala ipsius castri presentibus etc.

Et ego thomas poncie de ripolis imperiali auctoritate publieus dictique domini comitis notarius omnibus et singulis supra seriptis Presens sui et ea propria manu seripsi.

N. VIII.

Goanni marchese di Monferrato dichiam Lia inerra a Gaeomo miselm d'Maia. 134i. 8. dicembre. Anno domini millesimo CCC. XLI. indiet. IX. die VIII. mensis decembris in eastro pinariati presentitius dominis

160쪽

isset

jacobo de giliis johanne desantinis de pinarolio iuris peris

vieto de ayrassia atque aliis ad hec vocatis. Nouerint uniuersi et singuli ad quos Presens peruenerit instrumentum quod frater jordantis de braydis de riparia ordinis et conventus fratrum minorum de clauaxio dicens et asserens se

nuncium specialem ad hoc domini johannis marctionis montis reati obtulit et presentauit ex parte ipsius mar-ehionis montisserenti illustri et magnifieo viro dom. jaeotio de sabaudia principi aestare litteras inhascripti tenoris sigillo ipsius marckionis cera rubea sigillatas exterius continentes illinstri et magnifico viro domino iae bo de s audia

principi achaye consanguineo bonus et intrinsecus ut inha. Sicut vos non credimus ignorare jamdudum cum magnis i tris dispendiis et laboribus tactis nos et Vos assectamus Pacem et bonam voluntatem et pro nobis non stat nec stetit quia pax et concordia ut decet et conuenit perseneret aeriinde collera submiximus et nos et nostia expossuimus sub nominibus domini comitis sabaudie auunculi nostri qui sicut placuit et voluit inter nos et vos Pronunciauit et quamvis ex cius tali pronunciatione nos in excesso sentiremus esse grauatos nichilominus propter honum paeis contentabamus de vobis si ea non modica sura nobis forent restituta que Pereum dom. comitem pronunciata stiterat et speetabainus de die in diem ut nos vestra humi vias et cor vestrum demin- Iaret sed ad finem nos esse nostra intentione et spe delia datos inuenimus quia dum aussi eramus soluere querimus nedum inuenimus ligavisse et vestrum cor erga nos induratum extitit more saronis ut nec circa ipsam nobis nocumenta inserenda quotidie speratis et toto ebonamine vestro intei ditis prout ipsa vestra opera dissucide mani stant. Quare Cum non possemus ulterius oeulis conniventibus pertranxire taIta et tanta discrimina chonamine licet inuicti ad recuperationem nostrorum jurium nostro posse solerter intendere ut tenemus et iuris ratio nos abstringit et idcirco serie voLVesumus per presentes et per hunc familiare ut nostrum Dissiliaco by Corale