장음표시 사용
651쪽
uiae, singul. 3.ii. storum cord . pii .coque in aqua sussi.ad m.i. 0- rupi de succo fumariae, J. iii. fiat apoZema clarif&aromat. cin- Damo. pro tribus do sibus . . Iteretur potio purgans humori destinato ut supra, quam cap. finito apogemate. His peractis si cacochymiae adhuc superest quaedam portio, secundo M tertio iteraicia est purgatiis, vel paretur sequens syriapus magistratis. Polypodii querni contuli, j. iiii.sem. carthanai,& sennae mund. v tr. 3. ii. epithymi, 3 i. rad. ellebori nigri, &sem. anisi,
Vir. J. si . turbith,a. ii. caryoph integrorum,9. si coquantur quo decet ordine in lucco ros rub. ad m. i. g. In parte una colaturae infunde per noctem super cineres cal. rhab. optimi, J. ii. myrobal. citrearum,&cepular nolco violato confricatatu, utriusque j. i. agarici troch. S. 6. cinnamo. 3. iii. in altera vcrd parte colaturae bis aut ter super colum medicum traiectae pro omni clarificatione coque in syrupum mannae Cal. & syriapi vio- lati cx s. infusionibus, cuiusque j. viii .deinde affunde expressum infusionis & recoque lentis trunis ut seruari possit. Dosis crita l. s. aut duarum cum liquore idoneo: cap. semel aut bis in hebdomade mane tantum. Sic cxpurgatis vitiosis humoribus qui morbum fouent Maugent, ulcus detergentia,agglutinantia,& siccantia,& hepar,&intestina corroborantia praescribere oportet. Omnes has dotes lac vaccinum habet: ad medias si coquatur hoc modo humoris acrimoni .m lenit,vicus terget,agglutinat, & siccat. Vel utendum sequentibus . .
marum rubi tenerrimarum,taxi,&rosarum rub.singui. m. i. ab
sinthii p. maioris,m. s. cytini,& rosarum rub. calycum glandiu singui. p. i. sem. portui. plantag. & rhois , singul. 3. it. passul. mund . tu iubarum, M scbesten, singui. pa. viii. ficuum, pa. iiii florum rorita. p. i. coquantur in aqua chalybeata ad m. ii. 0- rupi myrthini, aut de rosis siccis,dccoto eorum,utr. 5. iii . fatapoZema pro vi. dossibus clarita. de aromat. santalo albo, bis in die sumendis. V. Cornu cerui usti,&loti aquarosarum, coralli rub. spodii Arabum,& gummi Arab. super batillum cap dens leniter assi, singui. B ii. terrae lemniae,& botrotient. lotae aqua pediculi ro-
suum , hepatis lupi praepar. ut de pulmone vulpis ut dixi,
652쪽
esiari albi aqua rosatum solut .viii. fiat clect. in rhombos p do 3. ii. aut triae c.Vnu ante usum decocti praescripti. Vel loco sacch. pui .excipiatur si po myrthino, aut coton corii, N: sticlea molle addendo carnis cydonio rus acch. coditae,&conseruae rosatu, utriusqq. ii. c. J. si post singulὐdoses cius dedecocti,& tantunde ante alimenti sumptionem. Vel huius pul. quotidie mane, c. B. i. cum ouo sorbili. Simili ratione soleis Medicus alia praesidia excogitare poterit. Huic negotio caue niunt troch. de spodio,de succino, de terra sigillata troch. ra mich.&c. Et ad iomnii conciliandu valent pil. de cynoglosso aut laudanum spagyricorii in parua quantitate sumptu au i dia-codium,aut sy rupus de papauere, aut philonium Rom. aut the
U.Troch. de spodio de de succino, utriusque Θ iiii. rosarum Dic a. rub. B. ii. nardi ind. schaenanthi, dc sem. portui. de absinthii p. ma. singul. 9.i. fiat pul. dissoluendus aquarum plantag. de pediculi ros cuiusque m si. oc acuti rosati, 3. ii. ῖat cpit ema he- pati de intestinis admouendum.
V. Vnguenti Comitissae, vel styptici, D. Fornelii, j. ii. ol. lentisci, si extiteritὶ vel myrthini, 3. i. fiat linimentum quo deparcum umbilico illinetur post epithema ter in die panno cannabino apposito.
Curatio D seu teria verae quum crassa intestina obside
Hrie Dysenteria a superiore no distat in methodo neque , in uniuersalibus, dctopicis descriptis: se in clysteribus Deos radescribendis. Quoniam initio morbi astringentes nullo mo se do conueniunt: quia febrem & inflammationem a aget, de vi-tiosam materiam prohibent necffluat eaque prohibita,regur- 'gitat in partes superiores,hinc grauior febris fit, hinc fiunt saepe epilepsiae de conuulsiones,aliaque eiusmodi mala enascuntur. Adhaer astringentia intestinorum ulcera exasperant. His tamen utemisum in fine, vel inclinante malo, quum magna ex
parte vitiosa materia est evacuata.
Quae leuius id praestat, ab initio sui meliora: deinde ad fortiora progredi licet. Videndum est , ut astringentibus partim lentcntia misceamus, partim etiam si per os sumantur ca quae per urinaa ducunt : sic nullo periculo materia pro hila, '
653쪽
ad urinas reuellit nec refluit in partes superi es ac mobiles Clysteres primum leniant, deinde detergeant,& abluant: postea carnem regenerent, & consolident, in quibus olea non conveniunt, quia ulcera sordidiora ddunt: cuius loco corroborantia intestina sic sunt miscenda. Hordei integri, m. i. rosarum rub. 5c furfuris macri, utriusque m. g. coquantur in lacte recens mulcto. Colaturae dissolue mellis rosati, sacch. rub.& unguenti rosati, singui. J.Ls. vitellos duos ovorum,fiat cir ster supponendus, δί saepellerandus ante Se post corporis vacuationem. Vicere satis deterso quod ex samei paucitate cognoscitur paretur sequens. V. Decocti praescripti clysteris,la. i. dissolue succi plantag. depurati, S. ii. sacch. rub. mellis rosati, & butyri recentis, singul. 3. i. si. vitellos duos ovorum, fiat clyster, vel patetur sequens. -
v. Hordei integri . bursae pastoris, hippuris, rosarum rub.
florum chamaemeli, meliloti,&furfuris macri, singui. m. i. coque in aqua vel in hydro mellς ad m. i.dissolue mellis rosati,MLacch. rub. utriusque 5. i. si . terebinthinae lotae vitellis ii. ouo. rum se lutae , 3. vi. fiat clyster urgente necessitate iniicien
Cremoris hordei ib. i. muccag .sem. psy llii aqua pedicu liroi .extractae,3. iii sacch.rub. x mellis rosati,vir. i. s. vitellum unum oui, fiat clyster, cum decocto praescripto, vel cum lacte,& erit magis anodynus Vtin inflammationibus curandis ex Galeni praescripto,circa initia solis repelletibus utimur, ω in augmento aliqua digerentia miscemus: & in statu repellentium de digerentium portionem aequalem : & in declinatione solis digerentibus vivitur. Sic in intestinorum viceribus curandis progredihndum erit, dum clysteres praescribemus. Nam astringentia sola ante detersionem plus nocent quam prodesse possint. I . Iuris extorum, q. Lin eo coque rad. symphyti ina. &bistortae,utriusque J. i. gallorum, nuc: cupressi, rostrum rub. hyperici,singul. 3.si. colaturae dissolue succi centi Melae depurati, aut equiseta aut plantag. 3. ii. adipis hirci aut capri liquati, cui extra ignem affunde vitellos duos ovorum, sic non coalescit j. ii. sat clyster. Inclinante malo paretur sequens. Succorum plantag. M polygoni,vtriusque m. i. incoque taxi barbati, equisicit, cymatum cynorr odi, de rosarum rub.
654쪽
singui. m.i. sem. portui.&sumach, cuiusque 3. i. colaturae dissolue amylli 3. si . pul. gummi Arab. assi, & terrae lemniae, taboli armenae, singul. 3. ii. Pulveres subtiles esse debent, ne in
vicere remaneant, illudque exasperent, & dolorem inferant. Vel colaturae pul .infundantur,demum per linteum rarum vel
stamineum fortiter cxprimentur: Dein do dissolue adipis caprae, vel hircia ii. cum vitellis i) ouorum s ut insuperiori clystere dixi dissoluti fiat clyster: hoc clystere non utendum priusquam ulcus optime detersum fuerit, neque fortioribus utendum, quibus an uisus utebatur, nisi in ulceribus putridis &serpentibus, i bibus dissoluebantur aliqua caustica, idque raro,& in deplorata Dysenteria. Conueniunt thermae aluminosae cum uallicidio super ventrem spatio multorum dierum: quales sunt Aquis grani Allobrogu. Interea optimum erit hypogastrio admouere epithema dc unguentum praescriptum, de fouere podicem cx decocto astringentium 5e suffire ex iisdem medicamentis quorum vapor per tubum infundibuli dirigatur intus. Rad. bistortae,pentaphylli ma. singui. J. i. rhois, malico- ω rh,balaustiorum,nucum cupressi,calycum glandium,&myrthillorum, singul. 6. fol. absinthii p. ma. polygoni,rosrub. bursae pastoriae,lysimachiae, aut equiseti,singui. m. i. coque in
aequis partibus vini rub. 5e aquae fabrorum pro fotu podicis cum spongia ter in die: sedente aegro in cathedra deiectoria vapor intro dirigatur per tubum infundibuli: vel paretur se
V. Cort.thuris,masticis,ladani puri,rosarum rub.&bac. myr- thi,singul. 3. Vi. succini, 3. iii. styracis cal.& caryoph.virg. i fiat pul. crassus pro suffitu intestinorum dirigendo vaporem per rubum infundibuli, exonerata prius aluo, sedente in cathedra deiectoria bis aut ter in die. Vel pul .excipiatur terebinthina de parentur pastilli satis crassi usui dicto. Cucurbita vinbilico saepe admota sine scarificatu prodest.
655쪽
schoenanthum , xilaloe, menta, cortex thuris, cyperus, dictamnus, mastiche, aloe, myrrha,viscum, iris, gentiana, artito lochia, inula, paeonia, rosmarinus,saluia,Origanum, calamentum, anisum,cuminum, nasturtium, coagula licedi, Sc leporis, caseus inueteratus in aqua coctus, siccatus,&in puluerem re-
Inter frigida censentur folia vitis viniserae, de capreoli, rosa rubra, dipsacus, rubi fructus, germina, stores de Irucius S spongia cynorrhodi, quam vulgus pharmacopoeorum bedegar appellat. Dactylli, fol. & fructus myrthi, plantago tota, balaustiti trinus, malicorium, corna,sorba me sp illa immatura, pira δί pruna sylvestria, galla, rhus, o XTacantha, acaciavera&nostras, hypocistis, licium, salix, lysimachia, lupuris,
nux cupressi, quercus membrana,& eius glanS,cotonea mala, bolus armena,& terra lemnia, lapis haematites, corallus uterque , sanguis draconis,coriandrum in aceto castigatum, succinum, caphura,vniones, santalum triplex,cornu cerui,Vni corinnis,rhinocerotis, spongia marina ex aceto imbuta pice, en prela & cremata, crystallus, smaragdus. Composita calida, cimhi asyrupus absinthij,&mentae,miua comp.cum aromate. Composta frigida,*rupus cotoneorum, granatorum, omphacusi z rosarum siccarum, tu lepus Alexandrinus, syr. conseruationis myrobal.Stercus canis ostibus nutriti: pul. diacydoniten sine speciebus troch. de spodio, de succino, de terra fgillata er mich. oleum rosarum, omphacinum , cotoneorum, lentisci, myrthillorum.VnguentaComitissae stipticum descrip. Ferne-I ceratum santesinum,empl. palmeum,contra rupturam,ceratum pro fracturis de dissocatione ostium. Repcllentis natura est cohibere,& repellere,veluti frigus ipsum, quod in crassa,terrenaque substantia consistat. Adstrictionem iuuat, substantiae tenuitas : secus in altum corpus penetrare non ponset,& partes inflammatas minus iuuarent: quia densata cute, viam sibi praecluderent .Ex his varias remediorum formas solers& parum exercitatus Medicus componere poterit pro . morborum temporibus,cuiusque aegri aetate,sexu,parte affecta,&c.
656쪽
De Tene mi Curatione a causa frigida.
I Enesmus a causa externa si extiterit, qualis accidit iis qui tempore hyemis per nives ambulauerint: aut lapidi fui-gido diu insederint: imprimis describatur leniens δε detergens clyster qualis est descriptus initio curationis Dysenteriae in crassas intestinis. Deinde eo reiecto ini)ciatur sequens calfaciens. Origani pulegii ,rutae, &anethi,singui. m. i. storum cha maenaeli, m. si. bac. lauri, j. g. coquantur in vino,& in m. 6. c
lat. dissolue bened. lax.S diaphoenici,vir. 3. vi. mellis antho- sati,& olei rutae, vir. J. i. si . falcIyster. Quantitas clystcris minor esse debet,quam in dysenteria : quia rectum intestinum squod est abluendum in est breue: sed clysteres sunt saepe iterandi. Clystere reiecto,aegro sedente in cathcdra deiectoria, foueatur imus ventςr,& anus, ex reliquo decocti cum spongia: vel eius vapor per aliquem tubum dirigatur in rectum ut superius annotaui. Vel paretur sequens encathisma. U. Calamenti, mentastri,melissae, hyopi,salutae,iauendulae, thymi, maioranae,& fol. lauri singui .m. ii. bac. lauri. 3. u. sem. q. calid. ma singui. J. i. florum chamaem. meliloti centaurumi. singui. m. i. coque in aqua sussi. pro semicupio , cui allande vini rub. optimi m. viii. in quo sedeat per horam exonerara prius aluo. Deinde Liminctiis 2 . Oleorum laurini,& petrolaei, utriusque δ. i. cerae albae,3. ij. pul.castorii, δί bituminis, utriusque J. i. si. fiat linimentum uo perinaeum, de imus venter tepide post solum aut insessi
reatituita V. Ladani,ἶ. i. thuris,&myrrhae, vir. ἶ.si. styracis cal.&be luini, caryoph. & troch. galliae mosch. si diues est aeger, aut sumptibus parcere nolit: vel huius loco ligni aloes, aut calami aromat. singui. B. iiii. cum terebinthina pulueres excipiantur & fiant orbiculi satis crassi in suisitum : cuius fumus dirigatur in intestinum per tubum infundibuli ut bis dixi. Vel hu . ius loco, si est pauper fiat suffitus ex anguilla in frusta diuis
Vt plurimum cum Tincsmus fit a pituita crassa , de vi,
657쪽
scida,quae per putredinem, acrimoniam acquiric , dc podicem exulcerat. Hinc dethciendi cupiditas , quae contumacius podici inhaerens, non nisi cum masno conatu incerni potest. Prima fronte supponendus erit sequens clyster emolliens Scdetergens.
Rad. althaeae, J. i. lini,&Renugr. vir. s. herb. maluae, ch sterViolarum, mercur. de brancae ursinae, singui. m. i. florum chamaem. de meliloti, vir.m .si. coque in aqua sum. &incolatura m. si disi. lue cassiae cum sacch. S. i. hierae Gai. J.si. mellis mer- ν' 'curialis,& olei violati,vir. s. i. si.fiat cli sterialiis diebus utatur sequenti. V. Scri lactis,q. sin eo coque hordei, m. i. centaurii mino h γ M.tis, florum chamaem.& meliloti,singui. m. si agarici ,3. ii. in II. stirmasti, s. colatura dissolue sacch. rub.& mellis rosati,utriusque S .i. ei P .si. vitellos duos ovorum fiat clyster saepe iterandus. Deinde praescribi poterit clyster calfaciens, incidens , tenuansvi fatus discutiens iam descriptus. His peractis adpituitae resollationem infestis,suffumigium, fotus, 3c Vnguentum erunt ex 'su, ut supra. Si a toto corpore tinesmus pro -- 'dierit,per podicem sese expurgante, vomitus, frictiones , de eis, evincula ad reuulsionem, de humoris euacuationem concedi
possunt detersa materia,&sedato dolore,astringentibus nonnullis utendum,ad partis corroborationem, & non prius. Si causa effectrix est bilis quae a toto corpore se expurgaue- Si abi rit,in sphinctorem retenta,consequitur ulcus,& dolor: chola- rogis, & aliis remediis in biliosa dysenteria supra enunciatis utendum erit. Quod si prae nimio dolore perseuerante, vigiliae urgent, de praedictis remediis non cedit, paretur glans,sic Thuris, licii, & gummi Arab. singul. 3. i. opii, et. i. s. castorii, S. s.cum melle rotato, malaxentur puluerata in massam, si
ex qua parentur glandes teretes cum serico , aut panno lineo tenui & raro,ano indendae filo alligatae coxae, nc idem con- man.
tingat ut Philippo Mediolanensi D. M. qui glandem post aliquot dies euomuit, cum aegri vitae discriminc, ut refert Gnaynerius in sua Praxi cap. a. curationis tinesmi. Vel huius loco para glandem ex philonio Romano, aut theriaca recenti. Si aeger profunde dormit, balanus per filum sensim trahatur. - . Si a parastatum inflammatione scaturit,exonerata aluo,sanguis erit mittendus, pro virium ratione, aetate, vitae genere,
658쪽
sexu, M anni tempore, ex vena basilica dextra: dein utendum crit purgatione blanda , & alterantibus: tum clysteribus lenientibus, S refrigerantibus denique epithematis, fomentis.& unguentis praelariptis.Victus erit refrigerans dc humectans cum leni astrictione. Si ab vlccte ducit originem: primi, utendum clysteribus lenitivis, detergentibus, &intestinum roborantibus. Deinde ulcus via generali curabitur,l ad cicatricem perducetur,vnguentis, fomentis&suisitibus in curatione vera: dysenteriaecnunciatis pag. 168. Multi neotericorum ab Aetio edocti lib. 9. cap. 44. laterem veterem in fumo denigratum , in frusta comminutum, & aceto seruenti immersum foetici successu sedi applicant. Si ab ascaridibus in ano generatis fit,curabitur balanis compositis ex medicamentis amaris hoc modo paratis. V. Aloes, myrrhae, utriusque 3. ii. absinthii p. ma. tanaceti γ mici & seni. contra vermes singulsi. i. cum felle bubulo fiat pasta, de qua formentur balani teretes cum sericorub. tenui, aut panno linco, quae filo suspensae,&coxae alligatae, ano indentur,& saepe iterentur. La via; si sorte fortuna contigerit ab aliqua febre colliquante, stagnis mecu- ro tamen in erit recurrendum ad cap. is . prioris Tractatus .si a meatis. malignis medicamentis in maiore do si quam par est, sumptis, aut male castigatis : tunc recurrendum crit ad amuleta, te ad encathismata ex aqua dulci parata cum taxo barbato, chamae melo,meliloto,absinthio, anetho, rosis. roremarino & caei. Vci ex aqua chalybeata,&vino rub. comparata, vel ad fomenta ex cadem materia composita, & ad linimenta ex cremore lactis cum vitellis ovorum, cum tantillo croci, ut eorum acrimonia de qualitas maligna corrigatur. .
Si ab haemorrLoidibus, aperiantur, ab hirudinibus aqua prius repurgatis. si a praegrandi calculo , manu periti lithotomi educatur. -- Si ex vehementi desidenti conatu anus procidit quod pie rumque accidit imprimis laua anum vino rubro calido, de repone,reposito sum suffitii,vel tu ex medicamentis astringentibus descriptis pag. ss8. in catalogo medic. astringentium cum vino rub. decoctis, vel recurre ad caput sq. in quo csimus de ani procidentia.
659쪽
sumpsit, a colo intestino, quod obsidet: veluti Ebεος ob istis i. Graecis atque Latinis Ileus dicitur Voluulus, pariter nomen sumpsit ab Leo intestino quod obsidet.Nonnulli Graecorum, iliter quos fuit Diocles & Caristius, ut refert Celsus lib .ca. 13. χο λιψον appellarunt, nomen deductum a verbo Graeco χιμεα ω- id est, in chordo, seu implico, seu inuoluo. Vulgus
astinitate verborum deceptus Miserere nuncupat, a verbo Graeco ines , i. misereor, pro ίλεω: i. couo tuo. Ita duo affectus
sunt sympl. nox functionu naturaliu facultatis expultricis in testinoru. Horu duoru sympl. assinitas in causis, de signis magnae autoritatis mcdicos decepit, inter quos fuit Gal. ipse, ut fatetur li. a. c. i. lo c. astect. Quibus signis ab inuicem distingui Disumqpoterunt,ex eodem Gai. Tralliano,Paulo,& Auic.ostendam, ne quis in curando errorem committat. Imprimis Ileus, a Colico distinguitur dolore , loco, excretis,&symptomatis. Dolor Ilei quam Colici est maior. Locus, dolor, Ilei semper est fixus, & supremam umbilici partem occupat. Colicus verbnon fixus , quia interdum dextrum, alias laeuum latus occupat alias utrumque S saepe vagus,& maxime quum fit a materia fiatulenta. Ab cxcretis,in Ileo vomitus , quam in Colico est frequentior, quia cstuc triculi propinquior. His succrescit, Ileus non iuuatur balanis, neque clysteribus acrioribus: contra, Colicus iuuatur. Ad haec, ex Ileo grauiora consequuntur symptomata, quam ex Colico dolore. Per anum nihil ei satu dignum cxcernitur, autore Gal. comment. in aphor. 4 . scct. 6. quia in eo intestinorum facultas expultrix est abolita. Colicus dolor a nephritide distat spatio,loco,ino tu, ab ex-In quo ια' cretis,& a causis praecedentib. Spatio,quia ureteres sunt parui Dic si & angusti, si conserantur cum colo intestino. A loco, do or, alor nephriticus incipit a renibus , ad vesicae corpus secundum longitudinem ureterum extenditur. Colicus vero dolor ad plures partes mouetur, Ze paulo in altiori loco con- tinetur. A motu , dolor colicus cst vagus mephriticus vero, est fixus & non mouetur. Ab excretis, in nephriticis arcnulae
quaedam per urinas excernutur,& non in colico, in quo faeces
660쪽
retinentur. A causis praecedentibus: in colico dolore de ci-
tur appetitus,nausea,& vomitus fiunt grauiores, quam inne-
phritico dolore. Gal. lib. 6. lo c. assectorum & Trallianus. Colicus denique ab uteri dolore distinguitur, quod huius , dolor, non solui ire ad pubem extenditur, verum etiam ad co-iblita, illius voro ad superiora tendit,& s leniens clyster iiiijei
lim riti tur,acfxces educantur, mitescit dolor & non hystericus in re si quo mulier strangulari videtur,a vapore nempe corrupto sut-gulatu. sum sublato,quum menses sunt retenti,quod non accidit coli eo laborantibus. Cause horum symptomatum sunt externae,aut internae. Ex-ος μυῖ ternae sunt potus aquae frigidae,alimenta pinguia,aut crassum succum lentumque generantia: qualia sunt legumina, caseus antiquus, castaneatum & brassicarum esus, pisces glutinosi, carnes viscidae, ut pedes & exta animali in reliquae quae prauum succum aut malignum generant,nec non usus medicamentorum malignorum de venenatorum csus , ut fungi, ostreorum. His succrescit nimius fructuum astringentium usus,coitus intempestivus, equitatio succusans, tempore hyemis peregrinatio per Alpes , de exercitium violentum mox ά cibo . Causae internae sunt idiopathicae aut sympathicae; idio- pathicae, sunt intemp. frigida, cal. sicca , &non humida. Obstructio aut solutio continui. Intemperies frigida,excrementorum viam praecludit, & intestinorum facultatem expultriacem imbecilliorem reddit. Intemperies calida, faeces indurat, ω nimis humores contentos calfacit. Sicca verb materiae portionem tenuiorem resoluit,reliquam immedicabilem aut difficulter solubilem reddit. Ad obstructionem referuntur inflammatio,tumor, abscessus,scirrhus,cruditas,enterocele, pituita crassa, lenta, & pituita vitrea, flatus,& humor acris. Ad solutionem continui, referuntur ruptio , erosio , contusio , incisio, fractio, tensio, humor acris,dc vermes. Ad sympathiam referuntur, corpus uniuersum,aut viscera sese exonerantia in intestina: & febres tertianae &c. quoties E venis reliquias propellunt in intestina,
inde colici dolores. Si quis plura desiderat legat Auic. λn
Is. tertii tract.3. cap. 6.qui longiori oratione causas persequis
Horum duorum symptomatum assinitate impulsus, in causis, signis prognosticis,ac curatione, in unum caput redegi,