장음표시 사용
791쪽
num. Si quis sanguinem aut pus meiat,renum aut vesicae exulceratio significatur,aphor.7 . eiusdem sectionis. Renum & vesicae vitia in senibus dissicultet canantur Hip. De et saphor. s. scct. 6 Renum ulcera per se considerata, dissicillime
curantur , δί si sunt inueterata, nunquam : maxime si ab acti humore fiunt. Quoties uterque ren cit ulceratus, maius periculum consequitur, quam si unus tantum ulceraretur: maius
quoque si in profundo quam si in superficie fuerit. Si ulcus ab atra bile seaturit est immedicabile quia cancro sum. Si qui- bus e renibus laborantibus praeter supra dicta signa dolores
etiam circa spinae musculos fiant , siquidem ad loca exteriora sentiantur,extrinsecus abscessiim quoque fore expecta: si vero ad interiora magis vergant,abscessum etiam intrinsecus futurum potius sperandum est. Hi p.aphor. 36. sca. 7. His addit Arculanus distinct. Σ. spina dissicile innectitur, tussis difficultas, Sc corpus aegre erigitur. Curatio fiet tribus remediorum generibus: Victu nempe, n eis a-rypticis, s. detergentibus δί epulo ticis: I. cicatricem indu - iisue. centibus,tam sumptis quam admotis. Victus talis esto : Imprimis aer temperatus csse debet,qui si a natura talis non fuerit, arte comparetur,quantum fieri poterit: nonnihil ad caliditatem,lc ficcitatem declinans.Na calidus urinae acrimoniam auget,& frigidus viceribus aduersatur teste Hi p. aphor. 2 o. stys. Esculenta N: potulenta detergere debent : qualia sunt hordeatum,auenatum,amyllum,puis ex farina hordei de lacte parata,cum vitellis ovorum de saccharo rosato: oryza bene cocta in iure carnium, aut lacte: iura quoque carnium cuchymarum: pedes quoque vituli, agni, hoedi,veruccis . Inter oleta conueniunt, malua,viola atriplex scriola, portulaca, rumex, cucumis, lactuca , asparagus: omnia cocta&non cruda vianis notauit Aetius. Inter carnes probantur,gallina,capo,Verue X, vitulus,phasianus, perdix,&aues quae in collibus, montibus, de sentinis degunt carnem teneram de non duram habentes,& pipiones. Inter pisces conueniunt aselli parui, gobius,gammarae,locustae, cancri fluviatiles,erinaccus, luctus, perca, acipenser,astacus:& inter bellaria, uuae damasic. dc pallulae ex acinatae,corinthiacae,nuclei pinei recentes aut prius in aqua macerati,amygdala diu cia, pistacta N: ficus recentes. Varietas ciborum in una mensa osticit, ob excrementorum multiplicationem. V itanda omnia cruda & quae sunt concoctu dissicilia,
792쪽
quaeque facile corrumpuntur,&quae flatus generant, & acida nisi in parua quantitate sumantuti acria, salsa, & quaecuque
acrimoniam generant. Si acidis utendu,tem pyrentur mixtione sacchari. Panis sit similagineus bene sermentatus : Pro potu ordinario utendum hydromelle optime despumato, aut pli- sana parata hordeo, pallulis ex acinatis,& glycyrrhim: aut hydro saccharo condito fantalo citreo,vel cinnamo. aut decocto rad. sarrae parillae,& ligno salsanas cum saccharo. Et quotidie hauriat 3. vi aut scrphum unum lactis asinae, aut equar recens mulcti cum saccharo rotato, horis A. ante prandium,continuando per multos dies, si detergere cupis: aut tantundem Iactis ovilis vel vaccae si glutinare, quod sufficere potest pro
omni remedio. Si vires fiant deiectae,&prostratus est appetitus, vinum oli- sopborum,aut album dilutum ptisana, aut aqua simplici cocta, concedi potest: modo actu frigidum non sit sed temper tum. Si quis Tralliani consilio uti volucrit, ante omne cibum ad cluendos renes bibat scyphum aquς tepidae aut tantundem .hydro mellis,aut ptisanae,ut antea annotaui, pag. 678. nonr 8jcio.) Vitanda sunt salictas, inaedia litis, coitus, labor, Vigilia, ira atque diu retica, S: quaecumque bilem atque pituitam generant, atque de cubitus supinus super culcitram plumeam, sed quae lana aut gompio sit facta. Aluus libera esse debet,quaes talis no fuerit, solicitanda balanis , aut clysteribus superiori capite descriptis. Vomitus in hoc affectu probatur, quia r uellit humores qui e ventriculo in renes defluunt, & eu
.Humores qui cum urina miscentur, si acres fuerint, conciquendi 5 purgandi sequentibus praesidiis.fre,visis V d althaeae,glycyrrh. graminis, & asparagi, sing. 8. i. her- ἀιeu Θι. barum cich pimpinellae, hordei, portui. 3c capiti. communium sing. m. Lro rub. m. si. uuarumdamast.mund .pa xii. prun. dui tui lib. dc sebcsten, sing. pa. vi. ficuum pa. .sem mesuae,5.iii. b bacis,& 4.srig ma sing. 3. i. florum 3. cord . & nymph. sing. p. t. coquantur ex arte in aqua aut hydromelle ad usum sequen
τι i. -- U, Cinnamo Birliab, B. iiii. thamarind. s. ii. Elect. diaseb M. s. sten, J L. calliae recens a canna extractae, S. i. infundantur omnia simul per noctem super cineres cal. in parte una de cocti
793쪽
praescripti. Expressioni dissolue strupi olati sol aut violati, ex s. infusionibus, j. i. fiat potio. Deinde; a . . Syriapi violati, & de tu iubis , utriusque g. ii. decocti Iuli is . praescripti m. i. succi granatorum 3. iii. fiat tu lepus clarific. &arom. santalo albo , pro iii. velim. matutinis. Pro delicatis vice minorantis diuolue in iure capi insulso mannae Cal. 3. ii. deinde validiori sequenti purgari poterit. ν' 'V. Diaphoenici. 3. vi. bilem, & pituitam purgat'. vel tantunde in diacarthanai, si pituita falsaὶ cui adde agarici troch. 3. i. infundantur simul in parte una decocti detergentis praescripti per nocte,expressioni dissolue syrupi de cichorio dupl. Bebi rhab. i. fiat potio finitis tu lepis sumenda. Terebinthinae lariccae decocto hordei lotae, J. i. pulsem. melonis mund . & glycyrrh. vir. 3. i. pul. diatragacanthi
B. i. cap. cum obaeliis, aut pane missati, aut syrii po violato boli instar sequenti mane horis 4. ante primu pastum : his pCractis ulcus erit detergendum sequenti pul. mutuato a Rha: P-L sis ad Almansorem cap. 76. hoc modo. dei Gems.
c. Sem. melonis ex corticati, 3. xxx. sem. cucumeris citri. nati,sem. cucurbitae domesticae, sem. portui. & papaueris albi, singuI. 3. iii. sem. alterci albi, id est , hyoscyami , 3. ii. sacch. albi omnium par pondus, fiat pul. cuius cap. quotidie mane 3. iii. M tantundem: rursus sub vesperam dormituro agro cum I. i. syrupi violati, dc decocto glycyrrhietae permul
Si hoc remedio ulcus satis detersum videtur, c cognoscitiae si nullum aut paucum pus cum urina excernitur , aut si album,laeue & aequale appareat ) oportet exhibere siccantia, astringentia, dc glutinantia: qualia sunt sanguis draconis, bolus armena , terra lemnia , corallus , troch. Gordonii ab eo descripti, particula 6. cap. Io. pondo S. ii. aut trium cum lacte caprae si detergere, aut cum lacte ouilo , aut vaccino, si glutinare cupis , modo eger expers sit subris , cui lac aduersatur autore Hi p. aphor 64. scct. V.
Si vero pussa crit crassum loco Iactis puluis dissoluatur in hydro melle, iii quo parum nardi ind. de hyssopi coxerint, co-tinuando dum ulcus persa natum appareat. Optimum erit bis in mense propinare bolum compositum ex cassia, eleist. dia-1ebellen, rhabarb. sem. melonis de saccharo. Haec forma erit
794쪽
utilior quam liquida, quia diutius remoratur in ventriculo. Vcl. V. Massae pitularum imperialium, g. i. aut. 9.iiii. capiat bis in mense. Aquarum chalcanthearum, I. Vitri Olarum usus quibus datur facultas ) spatio unius mensis mirum in modum prodest: quia refrigerant renes . & ab omni illuvie eluunt. Deinde ad viceris exsiccationem , utendum erit balneo aquarum aluminosarum , quale est Aquis grani Allobrogum , per multos dics, 5 extrinsecus admoueatur emplastrum contra rupturam , aut de mastiche , vel renes illinere unguento Comitissae. Si haec non sussiciunt utatur sequenti. Radicti chinae per tenucs laminas dissectae , vel sartae parillae minutim incisae, 3. iiii. ligni sessanas, g. i. aquae libras vi. coquantur in fictili vitrato satis capaci ad medias: sub finem iniice passul. Damasc. mund. 3. ii. glycyrrh. Iecentis rasae contusae , 5. i. 6. Huius colaturae capiat quotidie mane 3. vi. & tantundem sub horam secundam pomeridianam , sine sudoris prouocatione diu continuando, aut cousque ulcus exsiccatum fuerit. Loco vini in pasta utatur secundo decocto cx iisdem rad. parato , dulcorato saccharo rosato, de vescatur carnibus boni succi assis , de pane biscocto , cum semine anisi : & initio pastus prunis dulcibus ex aqua & saccharo coctis, & in fine uvis Damasse. exacinatis,& auellanis assis, & nucleis pineis recentibus , vel
prae maceratis in aqua,Ob rancorem.
Medio tempore si aluus non fluxerit, solicitetur clysteribus praescriptis.
795쪽
tioni, calculo & ulceri ab iisdem causis quoque omnes hi affectus fiunt superioribus capitibus cnunciatis. Superest in quibus Ggnis differant nunc ostendere. Signa sunt febris acuta,cum magno ardore,& grauitas circa pubem dc inguina, mentis alienatio,vomitio bilis syncerae, metendi difficultas : vigiliae urgent, atque delirium , egerendi cupiditas veluti in tenesmo,& quod cgcritur est tenue, sine subsidentia, aluus fit dura ab inflammatione rectum intestinum comprimente, & pubis dolor grauis, cum duritie, de inflatione. Aeliusti. H. cap. 26. ex Russi sen
Vesicae inflammatio,inter caeteras est grauissima,& lethalis, & quanto grauior,eo febris est maior etiam Gal. autore com-si: ment. in aphor. 44. seist. 6.&praecipue quum dolor est magnus& urina,&aluus omnino est suppressa. Contra , minus est lethalis, quum signa contraria apparebunt. Hoc est quum s bris est mitior, de dolor minor: dc urina& aluus fluunt, cum Ieui ardore S grauitate in pube. Facile degenerat in gangrinnam ob morbi magnitudinem nisi breui occurratur. Praemissi, prognostico sic occurrendum.. Imprimis pauco cibo ac potu initio morbi sint contenti Decur aegri . pro potu Vtendum erit ptisana, aut hydrosaccharo : reli D . qua victus ratio petenda erit e cap. de Renum inflammatione. . Deinde a primo morbi insultu si fieri potest priusquam inualescat aflectus iniecto clystere si aluus est astricta) educatuν sanguis ex vena basilica dcxtra: prinid si aeger est plethoricus ad reuulsionem: sin minus, ad euacuationem 3c derivationem ex poplite, aut malleolo, ex Gal. li. de sang. missione per vena sect Quantitas decernenda erit proviribus,& morbi magnitudine: Cotra,si vires sunt deiecta ut quid aliud dissuadet vena:
796쪽
sectionem , vel partiatur, vel se moribus internis vel biadmoueantur cucurbitae cum scarificatione, vel podiet hirudines famelicae. Si corpus cacochymum appareat, purgari poterit medicamentis cap. 68. pag. 672. enunciatis. P rvi Topica pio 4. morborum temporibus Vari ri debent ut diximus pag. 673. eo tantum discrιmine, quod initio curationis intense frigida te astringcntia non conueniunt: quia frigida
partibus neruosis qualis est vesica sunt inimica, teste Hi p.
aphor. i8. sect. v. Contra temperate calida, iisdem partibus amica. Ratio, quia nigida urinae meatum occludunt, ne utina profluat; impediunt quoque ne humores inflammationem efficientes discutiantur , de concoquantur. Contra, calida mediocriter, sunt utilia, quia sunt relaxantia de anodyna, quae dolorem lenire possunt, urinae meatum laxare, atque inflammationem discutere: Ex quibus epithemata, fomenta, inseia sus. Se linimenta componantur. In statu vero illis, discutientia sunt miscenda, ex quibus componantur cataplasmata, em. plastra, qualia sunt farina fabarum , orobi, de similia. Si cathe tere est utendum, mulieribus de non viris adhibeatur, ad urinam proliciendam , quia mulieres collum vesicae breue de latum habent δc facile admittunt. Contra, viri collum longum de angustum re dissicilius, sic inflammatio de dolor augetur. nisi a perito de exercitato in anatome Chirurgo indetur. Si
prae nimio dolore vigilia: urgent ', optimum crit propi- Mare pitulam unam aut alteram ex cynoglosso aut laudano Chimicorum, aut indere podici balanum longum ex philomo Romano, paratum . & filo coxae alligatum ut extrahi possit. quoties libuerit. Quae vehementer urinam cient, aduersan - tiar. Trix remediorum genera in sumendis Madmouendis sunt HI DC cessaria, nempe rcfrigerantia & temperatὸ repellentia ratiota Q. a m Q inflammationis , id partis obsessae natura , de temperato
pqui δε- cia , atque diaphoretica. Inter refrigerantia sunt int3bi genera ' Iaicracium , ten, palustris ,'umbilicus veneris, hyoscyamus,
'di. ocrisium , solam M plantaginis succi, papaueris genera, por
id uia τ i ς , Polygonum , Vtrunque semperuiuum , dcc. ΙΠxzr Composita oleum rosatum, nymphaeae , Vnguentum Wosorum , Aperientia temperata sunt rad. acerosae, grami- is, rusci, asparagi, ad tantum omne, glycyrrhi Za, semina en- liui* q. frig. maiora dc minora,hordeum, pruna, uuaedamast.. corinthiacae
797쪽
corinthiacae , pruna, strobili. Inter paregorica calida primo ordine sunt althaeae radix dc eius partes, lilii radix, folia, flores S: succus semen lini,&foenugraeci, flores chamae meli, meliloti, S: sambuci x inter composita,oleum dulce M amygdalarum dui. chamaemelinum, liliorum, lencoi lutei , ouorum, anethinum,irinum,oesypus humida, lana succida, adipes gallinae,anseris, anatis,unguentum resumptiuum, de althaea sim- Plex,& compositum: e L de muccaginibus , diachyllum simplex, S: compositum, butyrum recens, farina hordei, fabarum, orobi: lac omne. Ex his solers Medicus exanimi voto componat sua remedia tam interna, quam externa, insessus, fomenta linimenta, catapLcmplastra, &c. Si inflammatio ad suppurationem vergit, iuuanda erit m lacticis, reliquis cap .proprio describendis.
De Calculo Vesicae. CAP. L X X II.
dicitum Generatur aut ab arenulis te renibus invet cam deturbatis, a pituita erassa lenta glutinatis: aut a calculo paruo prius in renibus generato, & in vesicam delapso, qui a crassissima viscidaque pituita ibi indu- cta augmentum suscipit veluti in ostreorum testis fit. Lapides frequentius pueris generantur in vesica, quam aeta- Λ prouectis,quia sunt voraces,nullumque seruant ordinem in cibis oblatis .Quinetiam priusquam prior cibus assumptus co- coquatur, alium ingerunt, dc ex intempestiuo motu , cibus crudus Se incoctus in venas distributus,ex his in renes,hinc in vesicam crassescit & a calore partis in calculum condensature Gai comment .in sect.3. lib. s.cpid. textu 13. qui refert causam ad Irinae crassitudinem, undecunque prouenire possit, siue ex cibis, siue ex lactis sucti crassitie. Senes vero, calculo renum sunt obnoxii,non quod sunt voraces: sed quia desectu caloris innati crudos de crassos humores in renibus accumulant, M
798쪽
facultatis eoaticis imbecillitate pollent, qui non resoliati, in lapide coeunt, iuuante calore renum, modo adsit dispositio, sine qua non fiunt calculi, neque in pueris, neque in adultis. Quod ita sit, multos pueros videmus qui lac crassum sugunt intempestiu e vivunt senes quoque qui sine delectu
Vivunt, S tamen calculis renum toto vitae decursu non labo
Signa tam diagnostica quam prognostica huius calculi sunt
petenda ex cap. 69. pag. 6 s. ne frustra conteram tempus.
Quibus in urinis subsident tabulosa , iis vesica calculo la borat. Hip .apho. 79. ct.4. Arenulae quα in urinis cepe apparent, non semper calculum in vesica denotant: quia saepe ex assatione humorum a febribus ardentibus , fiunt sui dixi pagi 676. Alias ab aliis causis,nempe a renibus male affectis,idem eontingit. Alias ex feruidiore hepate assante humores qui
Curaturus vesicae calculum considerare debet anni tempus, aetatem,& calculi magnitudincm, & futura praedicere, sic vitabit calumniam Incipiendo ab uniuersilibus, quae non diis rutab iis quae in renu calculo sunt annotata eo discrimine; bculus vesicae, validiora exposcit remedia multis rationibus. Vna,qui in vesica generatur est grandior, durior , eo qui fit in renibus, ob eius amplitudinem εc maiorem colluuiei quat, talem quae in ca colligitur: altera, quia vesica ab ore est magis dissita quam rencs: sic remedia priusquam eo perueniant, eo rum vis maiore ex parte vanescit. Si calculus adhuc paruus & tener suerit, quique per v trum excerni potest,ab initio solis detergentibus est utendum: paulo post aperientibus simul ac detergentibus. Postremo v lentioribus incidentibus de lapidem se gentibus medicamentis quam in renum calculo utendum, tam in sumendis, quam admouendis & iniiciendis. Si lapillus est ita paruus ut meatum urinarium obturet, iniice oleum scorpionum, com p .cum pauco succi limonum, vel utere sequentibus. U. Pul. tabaci, B i. aquae stillatitiae calcitrapae, vel eiusdem decocti 3. ii. fiat potio praemissa purgatione & exonerata aluo, mane sum cnda. Vel
U Olei vitrioli,9 5.hydromellis,vel ptisanae j. iii fiat potio
mane sumenda. Vsus aquarum chalcanthearum permultos
dici plurimum valet, si datur facultas, M anni tempus & aeria
799쪽
eonstitutio permittit Sin minus utatur encathismate, tu,tabellis ac reliquis calculum frangentibus cap .de renum genuina curatione peg. 686. descriptis. Vel mulier, aut pauper,sugat veretrum,his artibus liberari poterit. E diuerso, si calculus est magnus , extrahatur ab aliquo Ii- curas a sthotomo perito: facilius de tutius praemissis etiam uniuersalita calculus esbus pueris ab anno '. ad I . propter eorum mollitudinem: facilius in vere & autumno, quam in aestate, aut hyeme : senibus vero difficilius, quia eorum ulcera aegre sanantur. Mediae inter hos aetates etiam in hoc medio modo se habent. His succrescit, qui magnos calculos habent, caeteris facilius curantur,quod inflammationibus sunt assueti: contrarium acerudit iis qui non assueti, de qui minores calculos habent, autoribus Celso lib. 7. cap. 17. dc Paulo agi n. lib.6. cap. 6 o. Si
aegri vires sunt deiectae ante lithotomiam alimentis boni succi
ve 'ficae viceratione. CAP. L X X I I I. EMinu τὴς μάυς Vlceratio Vesicae Latinis dicta, fit ab iliadem causis tam externis quam internis,quibus renu Ulcus Desieri, ad equo egimus cap. o. pag. 687. Vesicae ulcus, aut est in eius fede μη- corpore,aut collo, aut in penes. Si in eius amplitudine; dolor pt pubem obrepit: si in collo, tempore mictionis, dolor tantum
percipitur, & maxime quum mei re incipiunt de desinunt: δρvbi minxerint dolor adhuc perseuerat, praecipue si urina solito est strior,& humorum acrimonia,sive a toto corpore siue renibus,sive ab hepate,sive a medicamentis acrioribus sumptis. Vel admotis scaturuerit:veluti a cantharidibus. Succrescitvrinae immittendat dissicultas, de pudendi arrectio, petulantia, de dolor, non solum quum urinae meatus fue rit affectus,verum etiam quum tale in pro sudo existit. Omnes
quidem assidue decubunt,& neque crecti stare possunt, neq; reclinati quiescere ab indesinente dolore. Febribus,vigiliis, decolliquatione perimutur, alij citius,alij tardius. Si ulcus in pe- ne fuerit pus urina praecedit, ea reiecta dolor acris in eo loco Pcrcipitur,de eius indusium pure saepe maculatur. Si ulcus so
800쪽
didum fuerit, faeculenta metendo excernuntur ,& muccosa, crassamq; subsidentia urina farinς instar habet. Aliqua lo pelliculae tenues ad modum foliorsi& lanarum cum urina exce nuntur. Si vero serpendo depascunt, ulcera subcruenta excer nuntur,& saniosa ac sortentia. Si ulceratio in v tetere constiterit,dolor est in rene,& pube,de in lotio praeter pus P veluti capilli tenues animaduertuntur. Plura Actius li. ii. . 29. Si quis
sanguinem aut pus meiat renum aut vesicae exulceratio sini-De θόν- scatur. Quibus cum urina crassa exiguae carunculae,aut veluti νωσι. pili exeut,a renibus excernitur. Quibus cum urina crassa, furfurosa quaeda una exeunt, his vesica scabie laborat. Si quis sanguinem,aut pus,aut squamulas melat,& grauis odor adsit,vesicae exulceratio significatur. Hi p. sect. q. bor 7s.76. 7 T. M8I. Grauis puris odor, ulcus esse sordidum denotat. Si quae metendo excernantur faeculent S muccosa, crassam substadentiam instar farinae urina habet. Ulcera in vesicae profundo sunt incurabilia : quia vesica est
ncruosae substatiae, necnon ob urinae acrimoniam quae semper ulcus erodit, nec glutinari permittit. Ad haec nunqua uniuersa urina in ca contenta excernitur, &id quod remanet ulcus, exedit. At ulcera quae fiunt in eius ceruice, facilius curantur: quia eius ceruix catenus non cst ncruosa & exanguis , sed carnosa,vi exploratur in lithotomiis,quoties calculus evesica trahitur. Gal. comment in aphor. 18.scet. 6. Quaquam cu multa videamus praeter spem euenire in morborum curatione, tin hoc malo,nihilo secius huius curationem aggredi oportet, ut si prorsus ulcus tolli no potest, dolores saltem unde febres,&vigiliae oriuntur, minuuntur,ut recte cosulit Aetius loc. cita Curatur ut plurimum & non in omnibus eade methodo iis dzmque remediis quibus renes vicerati tam in sumendis qua admouendis: quia variat in ivlepis administrandis N aliis quae ore sumuntur, in quibus remediorum qualitas maior esse debet, qua in renum ulceratione ut dixi. Quinctia vicus vescae diuretica non admittit, exceptis sem. 4. frig. ma. & iis quae stringendo & siccado id praestat: qualia sunt herba herniaria, myossetis, cortex mali granati, post toti incorporis purgatione. Victus ratio talis sit qualis ea quae fuit cnunciata in renu vice ' ra ione pag. 6 8 9. Aeger quiescat in lecto,b pro potu Uraturi Masinae,aut caprae ii detergere, aut ouili vel vaccae si glutinare aut chalybeato si siccate consilium fuerit.