장음표시 사용
61쪽
De Mustulo. aris locus in eo examinatus.
AT enim ego ad Mustulum eo, quem dixi intc Subitae oppugnationis instrumcntasia ille Caesar me docuit in Isi. Cjult cum Gomphos oppugnare ex itinere tentaret Caesar 'stris munitis scalas muscuhsque ad repentinam oppugNati nem, rates parari iussit idem de Gallis, qui Alesiae inclusi cum subit perrumpere Iuliana castra vellent f Vercingintorix vi oc redit r.e cactris longurios, musiculos , alces, reliquaque, up β nlocat a parauerat , profert. Vbi transiens moneo, male P calii ut scribi. ni o modo enim .pido egreditur, proscri instru menta P caHω Nulla iam verbipse castra habebat,&in opi dum copias reduxerat sed nec peterea sociis potuit, Romanis interiectis Vocula abest libro scripto optimo : atque ita reformandam sequentem censeo, in nites Uerissimum est:&n Ox in re narranda Caesar auere , cratibus aditus expediunt. Solent enim aggerem, deli virgultorum fasces m fossam coniicere , longurio protendere a labro ad labrum , super eos eratibus iniectis, vel 4 ponte transire. Sed de Musculo, video&in Asexandrina urbe cum Caesar rem gereret, subit,de prehensus , conaretur varia urbis loca sua faceres, sic Hirtium scribere: Loterim munitiones cottidie operibus augentur, atqωορmVes vidi partes a M minus firmae esse et iderentur , tectu imbus tqtie musculis aptantur sesequentibus liquet, Caesarem haec secisse, ut munitiones suas proferret, plus loci occuparet. Ita que sententia Testudines musculos admotos ad opidi mi' nus firmas partes, easque deieci as. At enim vox aptantur satis--Πς bicapta non videtur quatiuntur capiuntur aut tale mal lem. Quid autem Musculus ini sidoro lego muscula cuni-
c bsimilis sit, quo murus perfoditur , ex quo nentur μ si
Murustulus. Quid dicam de iis verbis , nescio. An cuniculo si milis cui animali, an fossori, Sed&murus, inquit, perfoditur quae verba induxere vulgὁ nostros Mechanicos aut militares scriptores ut putent torment Musculum acuto et O stro, eoipso muros perfodientcm. Nihil tale olim: Des et lice 1 Teie-
62쪽
Terebra potius sed tamen Isidoro quid faciam , ignoro AnMusculus uniculo similis , sub quo id verum esseta est velut specus ligneum, in quo milites constituti de ruunt murum&demoliuntur. Distet a Vmeis, Pluteis, cum forma, tum modulo& firmitate. Exiguus enim est muris quasi facie oblongior sed lignis validis structus, sine perfringi desuper possit. Credo equidem Musculum dictum , quia instar eius
animalculi foderent sub eo terram aut quia milites, ut mures, cauum id subirent Graeci hoc tale nomen non habent, sub communi illo Testudiium comprehendunt. Atque ita etiam
Vegetius planissime : Musculos dicunt minores Machinas, quibus protecti belgatores, si lutum obfuerit, ciuitatis fossatum etiam appo talis lapidibus ignis ac terianon solum complent, sedetiamsolidant,
'ut turres . bulatoriae sine impedimento iungantur ad murum. Uo' cantur autem a marini belisis os cun num quemadmodum illi,
tum minores sint , tamen baianis auxilium adminiculumque iugiter exhibent ita issae machinae breuiores , deputatae turribus magnis, aduentui Parum iam faciunt. Ista egetius : qui , ut verba&descriptio sunt , cum Testudinibus miscet, quarum finis, aequare. Quod in eo est silutum obfuerit, legendum Sudetum auferunt, alibi docemus. Sed de Musculo, alium a Vegetiano Caesar praeit, sub eo muros dirutos ut diximus, ostendit. Describit accurate Civilium secundo, in obsidione Massiliae atque utinam liber ad manum LVerba enim intricata, itura sunt , nec commemini. v R. Quin liber ecce hic ad manum : cape. LIPs. Tune istum inde in hoc rure FuR.Nempe hoc viaticum erat, quod instruxi: praesagiebam eo opus fore. LIPs. O te argutum, an malum i hoc iam tunc agitabas sed cedo librum. Ait: Ubi ex ea turri, quae circum essent opera, tu riseposse con si Vimi, Musculum sexaginta pedes longum , ex materia bipedali quem a turri latericia ad turrim hostium murumque perducerent sacere in Zituunt cuius i musculi haec erat forma. Duae primit trabes in obaeque longae distantes inter se pedes quattuor collacantur inque eas colume ae pedum in altitudinem quinque eritintur. Has interseca'
preolis modifastigio coniung in , rubi tigna quae musculi tegendi caussi ponant , o ocentur. Eo super tigna bipedundisiiciunt , eaque la
63쪽
LIBEAE PRIMUS. 3Minuci ut que relirant : ad extremum musiculi tectum trabe queex- mas qua rutas regula: , quattuorpatentes distitos desistunt quae) cres , qui super musculo struantur contineant. Ita ingrato at Τqη ordinatim structo, mitrabes erant in capreob sciolgocatae, Ateri in lutoque musculus , mi ab igne qui ex muro iaceretur uim esset, contegitur. Supra titeres coria inducuntur , ne canalibus aqua ιm
missa Ateres diluere sit Coria autem , ne rursu igni ac tipi libur: ό
ad ipsum turrim persiciunt, subitoque inopinantibus hostibus,m chinatione nauali , pati iis subiecti s , ad turrim hostium admo μcut , it aedisicio iungatur H malo perterriti subito vi dant, δε- ,
qμammaxima pol Iunt et e Iibus promouent , praecipitataqtie muro: γή musculum euoluunt. Ibium Ormitas materiae sustinet, quid ,, quid incidit anilio musculi delabitur. Id ubi Nident , mutant con-di sinum cupas raeda ac pice refertas incendunt , eoque de muro in mus , , culum deuoluunt Inuolutae Iibuntur detipsae , ab Ateribus longu- ,riu furci que ab opere remouentur. Interim sub musculo militesve' , ctibus inlima saxa turris hostium conuellant. Compluribis iam Apidibus ex ea quae suberat turri subductis , repentin ruin i pars eius , a
Hactcnus Caesar, sed an Caesar N. Ambigere te, utrum clara luce lux situ Lip s. Non est simile Caesaris nomen prae scribi,hoc scio sed teterem fama invi fidem esse , de Caesare auctore cum tamen curiose scriptum ipsum examino intueor, cogor dubitare, aut dissentire L AMPs. Ala Lipsi, haec illa sunt, ob quae studia ista ios alibi male auditis, quia ambitiose sic innovatis. In re tam recepta, tam testata, ambige- 'us, ob tenuem aut leuem caus am 'desiste, antiqua Li Ps. Si vis, facio sed liceat tamen obiter diceres, multa in Caesare isto legi, Caesare veteri parum digna. Pluscula notaui sed uniuer e, quam frigida aut hians 'supina saepe tota scriptio est tquam conatur potius aliquid dicere, quam dicit Itaque obscuritas&intricatio denique nomen Caesaris nisi es et in tanto pretio fortasse liber non esset. Quod ad verba, dico: nam res ςζrte bona est,&Caesaris ipsius, nec sugillo Ut in aliis quo et libris, manus aliqua pruriens, colorem suum pulcherrimae Uuic tabula illeuit corpus tamen latum non mutauit. 3 CARON.
64쪽
14 POLIOR CETIC sa Nox o, At enim , Lipsi , disertissimi etiam viri hunc librum pro exemplari eloquentiae habent, stiadiose imitantur. LIps. Hoc ideo, quia praesumptio de Caesare accessit. Quis illum virum non aestimet, quem constat alterum a Ciceronc fuisse,imo ambiguam ei palmam fecis 2 4 alia quaedam fragmenta eius hoc clamant. Sed tale in istis libris conspici nos qui aures de animum ne superbum sit subactum lectioneri Latinitate veteri habemus,non fatemur. OR AN O quam hoc iudicium OL fendat multos L LP s. Sed multos non tam bene cum hum,no genere agitur, ut bonam vera pluribus placeant sed nos mi tamus. Dixi haec in occasione, quod ista Musculi descruptio longa copiosa est , sed parum lucidari proprium incoscriptore vitium, dicere multis nec multa. Verba videamus,&appendamus. Ait Musiculum LX pedes longi . Liceat dubitare super numero : Sexaginta pedes muli mihi videantur, ut Musculus sit,is dicatur. Deinde quae analogia latitudinis ad hunc numerum nam ponit quattuor modo pedes latum. Enorme hoc opus sit. informe, pro meo quidem sensu Amplius, materia uniuersa Caesar bipedala est in quadrum opinor: idque obfirmitatem, quae praecipue hic quaesita Si igitur talis age,quis mihi dabit trabem sexagenum pedum in ca ubique diametro rara aut nulla silua. Quat id, quis usus huius machinae, sic longae, sic angustas Muro ad nouenda est a
fronte igitur, an a latere Si a fronte palam est, inutilemi tum illum tractum a tergo, porrectum corpus. Si a latere, plures tum viri utiles, fateor scd qui stabit, quod Caesar mox
dicit, Gidquid superne incidisset astigio 3 Nam
'Colume rectum duplex, siue displuviatum in Musculo isto fuit,ex Cae-φ ό li sare eroo si pars in murum dependet, quidquid iniicitur, in
tita les ita fuit, si omnia examinatic quomodo vectibus tam fa-πυ ni is ilevi cito propelli ad murum potuerit, id quoque videndum.
xem hi Eroo inclinamus numerum arguere , in uertere in nouena sim, si trivio, Musculum IX. pedes longum. Omnia sic consentiant, consistant Vere Musculus,&exiguus interuallum in longolicovouiat S analogum, tua symmetriae columella notantii quattuor, quarum etiam numerus ideo inon expressus atquei in
65쪽
LIBER PRIMUS. Iasingulis capitibus singulae. Denique facile admouendum OpUS, impellendum. Atquin exiguus tunc eius fructus Gellica Lia, inquies, quia pauci subibunt. Respondeo, pro hac magia,tudine viros denos aut duodenos potuisse latere sed Opus facere , ex successione , binos binos. Nec moueat, si exigua par muri ita dirutari transferre enim machinam suam iidem
illi subsesib res leuiter poterant. ad infracta admouere. Sane hoc videndum, caput est non in magnitudine Musculi milites in nouasi aut accurasse, sed in robore firmitate Ut tric-duersus quoscumque ictus valide staret. Haec ita dubitantes dicimus alibi nobis factum in scriptis: namen vel sic carpi
ire, apte dubitare. Per bona quaedam, sed calida ingenia, nech Dc licebit At vident aliquid quod nos minimes scilicet ni hil nos in quo eorum oculi Homerici tamen exemplum nunquid praebeo illusionis Θ Oro vos per communes Musas, Ipin communem agamus, bono more, bona modestia: rii quis alibi cautior uel acutior sciat iste ubi neutrum ei adest. In iuuentute prima aliquis nobis fortasib seruor fuit, sed quod Qua ne fateantur, sine liuore: aetas, valetudo, sapienti asa CXxζmperarunt. Spero&in aliis , qui Palladis verae proles sunt: siqui Saturni aut Martis abeant,ri clari magis, quam boni, ς ῖς pergant into autem ego pergo a Musculis ad mutes istos Vixi Os , qui rodunt sed ad illos iam reuertor. Estri in Caesa -xς Gadratas regulas, quattuor putentes digitos. Regulae, dire'cta sunt tenuiora igna, quibus lateres suos cohibeta firmat hq P tWcre inquit, quattuor digit,s id est , tot illos lati fuere in a mu,. xere quoque, nisi fallor An aliquis retulerit magis ad interual-ldm, quod inter regulas singulas non nunc ego Mox Late ri tu Moque musculus, ut ab igne tutus esset, contegitur. J Hoc quidem aliquoties legas ut in Vitruvio, te Testudine: Insuper Ve-r' V:cta cum capit subacta, deam crasitudinem inducatur , Ptig- is non positi nocere in Ammiano, de eadem timo a Perguntur' i' suprema. aferiore quoque aeuo famam de in Nicera Cho Diate scriptum , Cum Iohannes Comnenus Imp. nar arbam urbem' sideret atque armeni idesen oressaepim machina ea obsistent tan-
66쪽
ut in Musculo hic Iuliano Mox Interim sub Iusculo milites vectibus infima saxa turris hostium conuellant. Ῥῖc Vectibus id
facitant, eserro scilicet: nec ignotum, quae eorum vis aut forma. Graeci Mo tria vel κολλάς vocant,& sunt pali e ligno,aut serro , ad era subleuanda aut promouenda. Vitruvius & torculari vertendo adhibet , eumque qui vecte immisso torquet, Uectiarium dicit. Si eligno essent, lingulae ferro in altero capite addi solet, atque hos tales Lingulatos dixere , siue Rostra tos. Vtebantur ad muros subruendos , thla, sed serreis haud dubie atque ita in Festo meoiicularia vita dicitur eorum, qui vectibus parietes perfodiunt furandigratia. Et in Glossis: μ
χωος ει ργ υ Uectis. In iisdem Vectis , κακοζωδ: ς. Quia autem sui saepe in militia, utroque hoc fines ecce inter militaria exercitia erat, in vecte robur ostentare. Sallustius de Pompeio tum velocibus cursu , cum validis etre certabat. Et utiles lane isti ad lapides praegrandes emouendos moliendosque, ut saepe inveterum muri ubi minores aut infirmiores Dota labris magis hoc peragebant Liuius XXI ctam muros defenso ribus nudasset, tum Annibal occasionem ratus , quingentos ferme . ros cum dolabris ad subruendum ab imo murum mittit. Distinguit a Securibus idem Liuius, xv III. Et aliis partibus securibus dolabr que caedebantur m refringebantur portae. Tacitus III. Histor Mox conuersus ad singulos , num secures, dolabrin, cetera expugnandis urbibus , secum attulissent, rogitabat Forma Dolabrae in columna Traiani crebra est , qua milites ligna caedunt, ad muniendum Eo sensu Corbulo apud Frontinum: Ho siem dolabra vincendum esse id est,opereri munitionibus. Iuuenalis item, de Mario
Silentus pigra munisset cania dolabrg.
Forma est securis, sed unicari simplici acie parte altera in mucronem acuminata, quae seruiebat maxime muris deruendis,
vi prior illa vallo, lignis caedendis.
67쪽
II. DIALOGISMUS I. De Circumuantione Eliu multiplicuis operos exemp9. BsoLvIss me censeo quidquid ad Subitam op pugnationem ordo me vocat ad Di urnam. Etsi quaedam e iam dictis, ut Tectudine ut ineas,etiam ad hanc adhibita, memini in loco monere. Diu xvina igitur oppugnatio admota scilicet, ubi prior non successe silet ac aut artibus ingeniisque vincendi hostes, aut longa se H me do-
68쪽
ue Pota ORCETIC GNme domandi erant. Sed hanc exspectare anceps, arduum ideo ad maiora opera aut Tormenta conuersi. Inter per primum, O cumuasium. Ea sollemniter olim adhibita Gr cis LatCaussa iustissima claudere enim prius erat,ne nunc8,cibi,au que accurate usi Veteres eoru historici, θίλα se πλινθία ad hos muros struendos adhibent: id est lateres aut laterculis,sed crudos scilicet, nec ratio aut otium fuisse videtur ad excoquendum. Et in 'p'R . si Figulos tame alibi plurimos in eorum exercitu lego sed non 2 hoe fine, existimolpotius ad militandum. Fuere igitur, Ut Ro manorum cespes etsi de modo aut magnitudine nescio, nisi i qua bilem tamen uniformem fuisse. Docet Thucydides,lib. ii qui Plataeenses obsessos a Peloponnesiis muro clausos,d mensos eminus dicit Etitudinem iustam muri,ex numero se modulo &terculorum inque ita scalas appares' ad trans cenderim. Posteriores,
etiam vallista stipitibus interpositis si videntur, ex Polybij
xvii. ubi Graecam Romanamq; militiaim hac parte componit. Lib. . De in Romanorum porro vallo quid fuerit, ' alibi dicimus nunc
D f. addo, non simplicem saepe hunc murum fuisse, sed duplicem, contra exteriorem etiam hostem. Si enim auxilia metuebatur, vis aliqua maior ipsi sese includebant, ne subito ductu aut impetu possent superfundi. Hoc in obsidione illa Plataeensium
factam Thucydides sic describit: circumuallati tota Pelo onnesiori iubebat duos ambitus siue muros. Vnum in Plataeenses ipsos alterum exterius blectantem, et siquis Athenis edet adoriri. Distabant in ter se pedessedecimunt eruatam mediuinaedificabatur tabernaculis Di-1ilum et u odum ersu discrimina Ea tamen ita crebra I perpetua erunt. Yt totis opus μ murus Videretur rufior qui pinnas utrimque baberet. Inter denas autem qua uepIIIas, Turrca raot magnae,
69쪽
LIBER DECIM Dus. 'o' aequabili crassitis, quae tangerent interiorem exterrore rontem. sic, ico, tambire eas non liceret,sed per medias ipsas transeundum effset. Nec obscura tota ea res, aut aliter illustranda. Atq; opus, ta' xζOr, per se nec vile, nec improbum: sed quid ad Romana, si contendis ξMulta exempla sunt: sed quia eligere mos noster, nocolligere pauca dabo illustriora. Primum,P. Scipio minor,Carthampinem cum obsideret, ita eam de cinxit, in Appiani Libyco: Vibmo potitus in quo urbs ita,fosiam inibi duxit a mari ad mare: ipse hs semotus,quintum teli iaAIM eget. Atque id quidem instabant in impedire conabuntur oed Romani operantes simul pugVautes perfecere, quod stadia viginti quinque in 'ronte habebat E ij ostia bsoluta,alterum haudprocul inde duxit,pari magnitudine, quis admediterranea pectabat iterumque duas similes iis circumponens, totum v quadrungulum fecit. Omnia deinde Pallas acutis muni t, post v*Zi,alias fossas duxit Parte autem ea, quae Cartbaginem spectabat si r Rr m altamque fruxit, in vigintiquinque studia: altum,ab que loric aut pinnis, pedes duodecim; itemque absque turribin, qui per JJati ivterponebantur. Crusties autem muri quasi dimidiati, iden pe- m senum. In medio autem eius propugnaculum excellum erat , si inc t*rris lignea quattuor tabulatorum. ndepro picere erat , iii iuur c ageretur. .ec omnia statio viginti dierum octium breuitas xζmporis notetur absoluit: toto exercitu per vices pugvaute ope rWVte ac vix cibum uulsomnum capiente quem deinde uniuersum V septum istud induxit se locauit. Atque haec eisiimul seca ira erant, in m nimentum unde e re pus in impetu aciens, commeatum a frebat, qui terra inuehebatur. Nam hac ceruice except , reliquapar ς, mari Carthago assuebatur Hoc Scipio ius opus,facile intellectu squis situm Carthaginis veteris pictum in tabulis,cum lecti O- ne ista confert. Nec contentus terra sic clausisse, mare iis aufert,p0 tu per aggerem clauso, inter septo quem ille duxit &iecit icueui ita Delut terrae fusis , quae inter lacum es mare interiecta, Li Ma dicebatur Progrediens autem i in in mare, recta tuos pq tendens, firmauit optis magnis stipat que lapidibus, ne a fus 5- ' a ferrentur. Erat autem superne latitudo Aggeris,pedum vigint q*attuor . in ea aute, is aquis vel quadrupla d opus initio Petui ridebant, e tardum , longu=n, aut potius nunquam absoluensi . V Vm tantus illa exercitus operas conferret, nec diu aut noctu late
70쪽
co POLIOR CETICΩNmitteret territi parte taportum sibi fodere,ad mediam mare,carpserunt. Grande profectori admirabile hoc quoque opus consideranti,4 in quo pertinax labor naturam paene vicit. At enim idem Scipio, cum Numatiam, in Hispania urbem nobilem,obsideret grande quoque opus, hales Appiano in Ibericis narrante struxit. Erat ambitus Numanitie stadiorum lintiquattuor: circumualtationis quam parabat supra eius duplom. Atque idy atium diu um totum per partes operantibu fuit, cuiqueparti praefecti qui dam, operis exactores probatores Praedictum autem, ut siquid hostes impedirent aut turbarent, num inessparte toperent e diequidem Ῥessem purptaream in long pertica, de nocIe, ignem. ut ipse Scipio Fabius maximi eiusfrater,i necessariis alibi in isnti, is nutu currere. Vt igit; et haec perfecit,altera usum iterum duxit au longe ab ita et ador in ea de xit , murum inaedificauit cuius latitudo ei ut, pedeso io titudo, ecem, absque propogna ulis. Turres a stem Ῥbique inter positae,persingula iugera tu centenos peris Lacum autem contiguum Elapidi cu n non liceret muro peruadere aut instruere 'therem ei iniecit,paremantistitie i muro, altitudine, crustie, ' is esset loco muri Tὐm autem et
bant, D scaphae interdum, ventograndiore aut, remu, adiutae nec iungere, ponte acile est, larum, violento, propuInacula duo iuvir queripa constituit. oco pontis. et ex propugnaculis iis unibus su pendit trabes longas , in per totum lumen' rtinentes, quibus in xi velutgladi diti acuta erunt quae nubes impullae a luna in se neq;
rotantes,neque natantcs,neque nauigantes en nec rinantes patieban
fur latere aut tru ire 'o max e Scipio volebat, i neminei re Hente aut transeunte, ignari essent omnisim, quae extragererentur. Vt
autem parata siclunt omnia, in turribres catapultae impositae, da iasae: adpin n. sa propugnacula appositi lapides, tela, in iacula; castella autemsurittarii iunditores habuerunt: tum nuncios di posuit per totum opus, qui die ac noctZe, ali ab aliis diecta excipientes, significarente quidquid ageretur. In turribus autem iussit, siquod euenis et Jgnumto i in prim , ico earunt, Thi periculum esset. Et sequi deinde atque attollare consequenter alias, cum icta in prim vidi belli viper ignum
quidem celerrime cognosceretur motus aut hontium molitio sed certitudo rei per nuncios. Exercitus porro niuersis,cὐm ad L, missa per 'tinger dix