Seneca,
Hercules Furens

Soror Tonantis (hoc enim solum mihi nomen relictum est) semper alienum Iovem ac templa summi vidua deserui aetheris locumque caelo pulsa paelicibus dedi;? tellus colenda est: paelices caelum tenent, hinc Arctos alta parte glacialis poli sublime classes sidus Argolicas agit; hinc, qua tepenti vere labatur dies, Tyriae per undas vector Europae nitet; illinc timendum ratibus ac ponto gregem passim vagantes exerunt Atlantides. ferro minax hinc terret Orion deos suasque Perseus aureus stellas habet; hinc clara gemini signa Tyndaridae micant quibusque natis mobilis tellus stetit. nec ipse tantum Bacchus aut Bacchi parens adiere superos: ne qua pars probro vacet, mundus puellae serta Gnosiacae gerit, sed vetera sero querimur una me dira ac fera Thebana tellus nuribus a! sparsa impiis quotiens novercam fecit! escendat licet meumque victrix teneat Alcmene locum, pariterque natus astra promissa occupet, in cuius ortus mundus impendit diem tardusque Eoo Phoebus effulsit mari retinere mersum iussus Oceano iubar. non sic abibunt odia; vivaces aget violentus iras animus et saevus dolor aeterna bella pace sublata geret. Quae bella? quicquid horridum tellus creat inimica, quicquid pontus aut aer tulit terribile dirum pestilens atrox ferum, fractum atque domitum est. superat et crescit malis iraque nostra fruitur; in laudes suas mea vertit odia: dum nimis saeva impero, patrem probavi, gloriae feci locum, qua Sol reducens quaque deponens diem binos propinqua tinguit Aethiopas face, indomita virtus colitur et toto deus narratur orbe. monstra iam desunt mihi minorque labor est Herculi iussa exequi, quam mihi iubere: laetus imperia excipit, quae fera tyranni iura violenta queant nocere iuveni? nempe pro telis gerit quae timuit et quae fudit: armatus venit leone et hydra, nec satis terrae patent: effregit ecce limen inferni Iovis et opima victi regis ad superos refert, parum est reverti, foedus umbrarum perit: vidi ipsa, vidi nocte discussa inferum et Dite domito spolia iactantem patri fraterna, cur non Tinctum et oppressum trahit ipsum catenis paria sortitum Iovi Ereboque capto potitur et retegit Styga? patefacta ab imis manibus retro via est et sacra dirae mortis in aperto iacent. at ille, rupto carcere umbrarum ferox, de me triumphat et superbifica manu atrum per urbes ducit Argolicas canem. viso labantem Cerbero vidi diem pavidumque Solem; me quoque invasit tremor, et terna monstri colla devicti intuens timui imperasse. levia sed nimium queror; caelo timendum est, regna ne summa occupet qui vicit ima: sceptra praeripiet patri. nec in astra lenta veniet ut Bacchus via: iter ruina quaeret et vacuo volet regnare mundo, robore experto tumet, et posse caelum viribus vinci suis didicit ferendo; subdidit mundo caput nec flexit umeros molis immensae labor meliusque collo sedit Herculeo polus. immota cervix sidera et caelum tulit et me prementem: quaerit ad superos viam. Perge ira, perge et magna meditantem opprime, congredere, manibus ipsa dilacera tuis: quid tanta mandas odia? discedant ferae, ipse imperando fessus Eurystheus vacet. Titanas ausos rumpere imperium Iovis emitte, Siculi verticis laxa specum, tellus gigante Doris excusso tremens supposita monstri colla terrifici levet - [sublimis alias Luna concipiat feras] sed vicit ista. quaeris Alcidae parem? nemo est nisi ipse: bella iam secum gerat. adsint ab imo Tartari fundo excitae Eumenides, ignem flammeae spargant comae, viperea saevae verbera incutiant manus, i nunc, superbe, caelitum sedes pete, humana temne. iam Styga et manes ferox fugisse credis? hic tibi ostendam inferos, revocabo in alta conditam caligine, ultra nocentum exilia, discordem deam quam munit ingens montis oppositi specus; educam et imo Ditis e regno extraham quicquid relictum est: veniet invisum Scelus suumque lambens sanguinem Impietas ferox Errorque et in se semper armatus Furor - hoc hoc ministro noster utatur dolor. Incipite, famulae Ditis, ardentem citae concutite pinum et agmen horrendum anguibus Megaera ducat atque luctifica manu vastam rogo flagrante corripiat trabem, hoc agite, poenas petite vitiatae Stygis. concutite pectus, acrior mentem excoquat quam qui caminis ignis Aetnaeis furit: ut possit animo captus Alcides agi, magno furore percitus, vobis prius insaniendum est. Iuno, cur nondum furis? me me, sorores, mente deiectam mea versate primam, facere si quicquam apparo dignum noverca; vota mutentur mea: natos reversus videat incolumes precor manuque fortis redeat, inveni diem, invisa quo nos Herculis virtus iuvet. me vicit: et se vincat et cupiat mori ab inferis reversus, hic prosit mihi Iove esse genitum, stabo at, ut certo exeant emissa nervo tela, librabo manu, regam furentis arma, pugnanti Herculi tandem favebo - scelere perfecto licet admittat illas genitor in caelum manus. Movenda iam sunt bella: clarescit dies ortuque Titan lucidus croceo subit.

Iam rara micant sidera prono languida mundo; nox victa vagos contrahit ignes luce renata, cogit nitidum Phosphoros agmen: signum celsi glaciale poli septem stellis Arcados ursae lucem verso temone vocat. Iam caeruleis evectus equis Titan summa prospicit Oeta; iam Cadmeis incluta Bacchis aspersa die dumeta rubent Phoebique fugit reditura soror. labor exoritur durus et omnis agitat curas aperitque domos. Pastor gelida cana pruina grege dimisso pabula carpit; ludit prato liber aperto nondum rupta fronte iuvencus, vacuae reparant ubera matres; errat cursu levis incerto molli petulans haedus in herba. Pendet summo stridula ramo pinnasque novo tradere soli gestit querulos inter nidos Thracia paelex, turbaque circa confusa sonat murmure mixto testata diem. Carbasa ventis credit dubius navita vitae, laxos aura complente sinus, hic exesis pendens scopulis aut deceptos instruit hamos aut suspensus spectat pressa praemia dextra: sentit tremulum linea piscem. Haec, innocuae quibus est vitae tranquilla quies et laeta suo parvoque domus; spes immanis urbibus errant trepidique metus. Ille superbos aditus regum duraeque fores expers somni colit, hic nullo fine beatas componit opes gazis inhians et congesto pauper in auro. Illum populi favor attonitum fluctuque magis mobile vulgus aura tumidum tollit inani; hic clamosi rabiosa fori iurgia vendens improbus iras et. verba locat. Novit paucos secura quies, qui velocis memores aevi tempora numquam reditura tenent, dum fata sinunt, vivite laeti: properat cursu vita citato volucrique die rota praecipitis vertitur anni; durae peragunt pensa sorores nec sua retro fila revolvunt. At gens hominum fertur rapidis obvia fatis incerta sui: Stygias ultro quaerimus undas. nimium, Alcide, pectore forti properas maestos visere manes: certo veniunt tempore Parcae, nulli iusso cessare licet, nulli scriptum proferre diem: recipit populos urna citatos. Alium multis gloria terris tradat et omnes fama per urbes garrula laudet caeloque parem tollat et astris; alius curru sublimis eat: me mea tellus lare secreto tutoque tegat. venit ad pigros cana senectus, humilique loco sed certa sedet sordida parvae fortuna domus: alte virtus animosa cadit. - Sed maesta venit crine soluto Megara parvum comitata gregem, tardusque senio graditur Alcidae parens.

O magne Olympi rector et mundi arbiter, iam statue tandem gravibus aerumnis modum finemque cladi. nulla lux umquam mihi secura fulsit: finis alterius mali gradus est futuri, protinus reduci novus paratur hostis; antequam laetam domum contingat, aliud iussus ad bellum meat; nec ulla requies tempus aut ullum vacat, nisi dum iubetur. sequitur a primo statim infesta Iuno: numquid immunis fuit infantis aetas? monstra superavit prius quam nosse posset, gemina cristati caput angues ferebant ora, quos contra obvius reptabat infans igneos serpentium oculos remisso lumine ac placido intuens; artos serenis vultibus nodos tulit, et tumida tenera guttura elidens manu prolusit hydrae. Maenali pernix fera, multo decorum praeferens auro caput, deprensa cursu; maximus Nemeae timor pressus lacertis gemuit Herculeis leo. quid stabula memorem dira Bistonii gregis suisque regem pabulum armentis datum, solitumque densis hispidum Erymanthi iugis Arcadia quatere nemora Maenalium suem, taurumque centum non levem populis metum? inter remotos gentis Hesperiae greges pastor triformis litoris Tartesii peremptus, acta est praeda ab occasu ultimo; notum Cithaeron pavit Oceano pecus. penetrare iussus solis aestivi plagas et adusta medius regna quae torret dies utrimque montes solvit ac rupto obice latam ruenti fecit Oceano viam. post haec adortus nemoris opulenti domos aurifera vigilis spolia serpentis tulit; quid? saeva Lernae monstra, numerosum malum, non igne demum vicit et docuit mori, solitasque pinnis condere obductis diem petit ab ipsis nubibus Stymphalidas ? non vicit illum caelibis semper tori regina gentis vidua Thermodontiae, nec ad omne clarum facinus audaces manus stabuli fugavit turpis Augei labor. Quid ista prosunt? orbe defenso caret, sensere terrae pacis auctorem suae abesse tristes: prosperum ac felix scelus virtus vocatur; sontibus parent boni. ius est in armis, opprimit leges timor, ante ora vidi nostra truculenta manu gnatos paterni cadere regni vindices ipsumque, Cadini nobilis stirpem ultimam, occidere, vidi regium capitis decus cum capite raptum, quis satis Thebas fleat? ferax deorum terra, quem dominum tremis? e cuius arvis eque fecundo sinu stricto iuventus orta cum ferro stetit cuiusque muros natus Amphion Iove struxit canoro saxa modulatu trahens, in cuius urbem non semel divum parens caelo relicto venit, haec quae caelites recepit et quae fecit et (fas sit loqui) fortasse faciet, sordido premitur iugo. Cadmca proles atque Ophionium genus, quo reccidistis? tremitis ignavum exulem, suis carentem finibus, nostris gravem. qui scelera terra quique persequitur mari ac saeva iusta sceptra confringit manu nunc servit absens fertque quae fieri vetat, tenetque Thebas exul Herculeas Lycus, sed non tenebit, aderit et poenas petet subitusque ad astra emerget; inveniet viam aut faciet, adsis sospes et remees precor tandemque venias victor ad victam domum.

Emerge, coniunx, atque dispulsas manu abrumpe tenebras; nulla si retro via iterque clusum est, orbe diducto redi et quicquid atra nocte possessum latet emitte tecum, dirutis qualis iugis praeceps citato flumini quaerens iter quondam stetisti, scissa cum vasto impetu patuere Tempe; pectore impulsus tuo huc mons et illuc cessit et rupto aggere nova cucurrit Thessalus torrens via: talis, parentes liberos patriam petens, erumpe rerum terminos tecum efferens, et quicquid avida tot per annorum gradus abscondit aetas redde et oblitos sui lucisque pavidos ante te populos age. indigna te sunt spolia, si tantum refers quantum imperatum est. magna sed nimium loquor ignara nostrae sortis, unde illum mihi quo te tuamque dexteram amplectar diem reditusque lentos nec mei memores querar? tibi, o deorum ductor, indomiti ferent centena tauri colla; tibi, frugum potens, secreta reddam sacra: tibi muta fide longas Eleusin tacita iactabit faces, tum restitutas fratribus rebor meis animas et ipsum regna moderantem sua florere patrem, si qua te maior tenet clausum potestas, sequimur: aut omnes tuo defende reditu sospes aut omnes trahe. trahes nec ullus eriget fractos deus. O socia nostri sanguinis, casta fide servans torum natosque magnanimi Herculis, meliora mente concipe atque animum excita. aderit profecto, qualis ex omni solet labore, maior. Quod nimis miseri volunt hoc facile credunt, Immo quod metuunt nimis numquam moveri posse nec tolli putant: prona est timori semper in peius fides. Demersus ac defossus et toto insuper oppressus orbe quam viam ad superos habet? Quam tunc habebat, cum per arentem plagam et fiuctuantes more turbati maris adit harenas bisque discedens fretum et bis recurrens, cumque deserta rate deprensus haesit Syrtium brevibus vadis et puppe fixa maria superavit pedes. Iniqua raro maximis virtutibus fortuna parcit; nemo se tuto diu periculis offerre tam crebris potest: quem saepe transit casus, aliquando invenit. Sed ecce saevus ac minas vultu gerens et qualis animo est, talis incessu venit aliena dextra sceptra concutiens Lycus.

Vrbis regens opulenta Thebanae loca et omne quicquid uberi cingit solo obliqua Phocis, quicquid Ismenos rigat, quicquid Cithaeron vertice excelso videt, [et bina findens Isthmos exilis freta] non vetera patriae iura possideo domus ignavus heres; nobiles non sunt mihi avi nec altis inclitum titulis genus. sed clara virtus: qui genus iactat suum. aliena laudat, rapta sed trepida manu sceptra obtinentur; omnis in ferro est salus: quod civibus tenere te invitis scias. strictus tuetur ensis, alieno in loco haut stabile regnum est; una sed nostras potest fundare vires iuncta regali face thalamisque Megara: ducet e genere inclito novitas colorem nostra, non equidem reor fore ut recuset ac meos spernat toros; quod si impotenti pertinax animo abnuet, stat tollere omnem penitus Herculeam domum. invidia factum ac sermo popularis premet? ars prima regni est posse * invidiam pati. temptemus igitur, fors dedit nobis locum. namque ipsa, tristi vestis obtentu caput velata, iuxta praesides adstat deos laterique adhaeret verus Alcidae sator. Quidnam iste, nostri generis exitium ac lues, novi parat? quid temptat? O clarum trahens a stirpe nomen regia, facilis mea parumper aure verba patienti excipe. si aeterna semper odia mortales gerant nec coeptus umquam cedat ex animis furor, sed arma felix teneat infelix paret, nihil relinquent bella; tum vastis ager squalebit arvis, subdita tectis face altus sepultas obruet gentes cinis. pacem reduci velle victori expedit, victo necesse est. particeps regno veni; sociemur animis, pignus hoc fidei cape: continge dextram, quid truci vultu siles? Egone ut parentis sanguine aspersam manum fratrumque gemina caede contingam? prius extinguet ortus, referet occasus diem, pax ante fida nivibus et flammis erit et Scylla Siculum iunget Ausonio latus, priusque multo vicibus alternis fugax Euripus unda stabit Euboica piger. patrem abstulisti, regna, germanos, larem patrium - quid ultra est? una res superest mihi fratre ac parente carior, regno ac lare: odium tui, quod esse cum populo mihi commune doleo: pars quota ex illo mea est? dominare tumidus, spiritus altos gere: sequitur superbos ultor a tergo deus. Thebana novi regna: quid matres loquar passas et ausas scelera? quid geminum nefas mixtumque nomen coniugis nati patris? quid bina fratrum castra? quid totidem rogos? riget superba Tantalis luctu parens maestusque Phrygio manat in Sipylo lapis. quin ipse torvum subrigens crista caput Illyrica Cadmus regna permensus fuga longas reliquit corporis tracti notas. haec te manent exempla: dominare ut libet, dum solita regni fata te nostri vocent Agedum efferatas rabida voces amove et disce regum imperia ab Alcide pati ego rapta quamvis sceptra victrici geram dextra regamque cuncta sine legum metu quas arma vincunt, pauca pro causa loquar nostra, cruento cecidit in bello pater?

cecidere fratres? arma non servant modum; nec temperari facile nec reprimi potest stricti ensis ira, bella delectat cruor. sed ille regno pro suo, nos improba cupidine acti? quaeritur belli exitus, non causa, sed nunc pereat omnis memoria: cum victor arma posuit, et victum decet deponere odia. non ut inflexo genu regnantem adores petimus: hoc ipsum placet animo ruinas quod capis magno tuas; es rege coniunx digna: sociemus toros. Gelidus per artus vadit exanguis tremor. quod facinus aures pepulit? haut equidem horrui, cum pace rupta bellicus muros fragor circumsonaret, pertuli intrepide omnia: thalamos tremesco; capta nunc videor mihi. gravent catenae corpus et longa fame mors protrahatur lenta: non vincet fidem vis ulla nostram; moriar, Alcide, tua. Animosne mersus inferis coniunx facit? Inferna tetigit, posset ut supera assequi. Telluris illum pondus immensae premit. Nullo premetur onere, qui caelum tulit. Cogere. Cogi qui potest nescit mori. Effare potius, quod novis thalamis parem Regale munus. Aut tuam mortem aut meam. Moriere demens, Coniugi occurram meo. Sceptrone nostro famulus est potior tibi? Quot iste famulus tradidit reges neci. Cur ergo regi servit et patitur iugum? Imperia dura tolle: quid virtus erit? Obici feris monstrisque virtutem putas? Virtutis est domare quae cuncti pavent. Tenebrae loquentem magna Tartareae premunt. Non est ad astra mollis e terris via. Quo patre genitus caelitum sperat domos? i Miseranda coniunx Herculis magni, sile: partes meae sunt reddere Alcidae patrem genusque verum, post tot ingentis viri memoranda facta postque pacatum manu quodcumque Titan ortus et labens videt, post monstra tot perdomita, post Phlegram impio sparsam cruore postque defensos deos nondum liquet de patre? mentimur Iovem: Iunonis odio crede. Quid violas Iovem? mortale caelo non potest iungi genus. Communis ista pluribus causa est deis. Famuline fuerant ante quam fierent dei? Pastor Pheraeos Delius pavit greges. Sed non per omnes exul erravit plagas. Quem profuga terra mater errante edidit? Num monstra saeva Phoebus aut timuit feras? Primus sagittas imbuit Phoebi draco. Quam gravia parvus tulerit ignoras mala?

E matris utero fulmine eiectus puer mox fulminanti proximus patri stetit. quid? qui gubernat astra, qui nubes quatit, non latuit infans rupis Idaeae specu? sollicita tanti pretia natales habent semperque magno constitit nasci deum. Quemcumque miserum videris, hominem scias. Quemcumque fortem videris, miserum neges. Fortem vocemus cuius ex umeris leo, donum puellae factus, et clava excidit fulsitque pictum veste Sidonia latus? fortem vocemus cuius horrentes comae maduere nardo, laude qui notas manus ad non virilem tympani movit sonum, mitra ferocem barbara frontem premens? Non erubescit Bacchus effusos tener sparsisse crines nec manu molli levem vibrare thyrsum, cum parum forti gradu auro decorum syrma barbaricum trahit: post multa virtus opera laxari solet. Hoc Euryti fatetur eversi domus pecorumque ritu virginum oppressi greges: hoc nulla Iuno, nullus Eurystheus iubet: ipsius haec sunt opera. Non nosti omnia: ipsius opus est caestibus fractus suis Eryx et Eryci iunctus Antaeus Libys, et qui hospitali caede manantes foci bibere iustum sanguinem Busiridis; ipsius opus est vulneri et ferro iuvius mortem coactus integer Cycnus pati nec unus una Geryon victus manu. eris inter istos - qui tamen nullo stupro laesere thalamos, Quod Iovi hoc regi licet: Iovi dedisti coniugem, regi dabis; et te magistro non novum hoc discet nurus, etiam viro probante meliorem sequi. sin copulari pertinax taedis negat, vel ex coacta nobilem partum feram. Vmbrae Creontis et penates Labdaci et nuptiales impii Oedipodae faces, nunc solita nostro fata coniugio date. nunc, nunc, cruentae regis Aegypti nurus, adeste multo sanguine infectae manus. dest una numero Danais: explebo nefas. Coniugia quoniam pervicax nostra abnuis regemque terres, sceptra quid possint scies. complectere aras: nullus eripiet deus te mihi, nec orbe si remolito queat ad supera victor numina Alcides vehi. congerite silvas: templa supplicibus suis iniecta fiagrent, coniugem et totum gregem consumat unus igne subiecto rogus. Hoc munus a te genitor Alcidae peto, rogare quod me deceat, ut primus cadam. Qui morte cunctos luere supplicium iubet nescit tyrannus esse: diversa inroga; miserum veta perire, felicem iube. ego, dum cremandis trabibus accrescit rogus, sacro regentem maria votivo colam.

Pro numinum vis summa, pro caelestium rector parensque, cuius excussis tremunt humana telis, impiam regis feri compesce dextram! quid deos frustra precor? ubicumque es, audi, nate. cur subito labant agitata motu templa? cur mugit solum? [infernus imo sonuit e fundo fragor] audimur! est est sonitus Herculei gradus. O Fortuna viris invida fortibus, quam non aequa bonis praemia dividis. Eurystheus facili regnet in otio: Alcmena genitus bella per omnia monstris exagitet caeliferam manum: serpentis resecet colla feracia, deceptis referat mala sororibus, cum somno dederit pervigiles genu* pomis divitibus praepositus draco. Intravit Scythiae multivagas domos et gentes patriis sedibus hospites, calcavitque freti terga rigentia et mutis tacitum litoribus mare. illic dura carent aequora fluctibus, et qua plena rates carbasa tenderent, intonsis teritur semita Sarmatis, stat pontus, vicibus mobilis annuis, navem nunc facilis nunc equitem pati. illic quae viduis gentibus imperat, aurato religans ilia balteo, detraxit ^ spolium nobile corpori et peltam et nivei vincula pectoris. victorem posito suspiciens genu. Qua spe praecipites actus ad inferos, audax ire vias inremeabiles, vidisti Siculae regna Proserpinae? illic nulla noto nulla favonio consurgunt tumidis fluctibus aequora: non illic geminum Tyndaridae genus succurrunt timidis sidera navibus: stat pigro pelagus gurgite languidum, et cum Mors avidis pallida dentibus gentes innumeras manibus intulit, uno tot populi remige transeunt. Evincas utinam iura ferae Stygis Parcarumque colos non revocabiles. hic qui rex populis pluribus imperat, bello cum peteres Nestoream Pylon, tecum conseruit pestiferas manus telum tergemina cuspide praeferens: effugit tenui vulnere saucius et mortis dominus pertimuit mori. fatum rumpe manu, tristibus inferis prospectus pateat lucis et invius limes det faciles ad superos vias. Immites potuit flectere cantibus umbrarum dominos et prece supplici Orpheus, Eurydicen dum repetit suam. quae silvas et aves saxaque traxerat ars, quae praebuerat fluminibus moras, ad cuius sonitum constiterant ferae, mulcet non solitis vocibus inferos et surdis resonat clarius in locis, deflent Eurydicen Threiciae nurus, deflent et lacrimis difficiles dei, et qui fronte nimis crimina tetrica quaerunt ac veteres excutiunt reos flentes Eurydicen iuridici sedent, tandem mortis ait 'vincimur' arbiter, 'evade ad superos, lege tamen data: tu post terga tui perge viri comes, tu non ante tuam respice coniugem, quam cum clara deos obtulerit dies Spartam que aderit ianua Taenari. ' odit verus amor nec patitur moras: munus dum properat cernere, perdidit. Quae vinci potuit regia carmine. haec vinci poterit regia viribus.

O lucis almae rector et caeli decus, qui alterna curru spatia flammifero ambiens inlustre latis exeris terris caput, da, Phoebe, veniam, si quid inlicitum tui videre vultus: iussus in lucem extuli arcana mundi, tuque, caelestum arbiter parensque, visus fulmine opposito tege; et tu, secundo maria qui sceptro regis, imas pete undas, quisquis ex alto aspicit terrena, facie pollui metuens nova, aciem reflectat oraque in caelum erigat portenta fugiens: hoc nefas cernant duo, qui advexit et quae iussit, in poenas meas atque in labores non satis terrae patent Iunonis odio: vidi inaccessa omnibus, ignota Phoebo quaeque deterior polus obscura diro spatia concessit Iovi; et, si placerent tertiae sortis loca, regnare potui: noctis aeternae chaos et nocte quiddam gravius et tristes deos et fata vidi, morte contempta redi. quid restat aliud? vidi et ostendi inferos. da si quid ultra est, iam diu pateris manus cessare nostras, Iuno; quae vinci iubes? Sed templa quare miles infestus tenet limenque, sacrum terror armorum obsidet? Vtrumne visus vota decipiunt meos. an ille domitor orbis et Graium decus tristi silentem nubilo liquit domum? estne ille natus? membra laetitia stupent. o nate. certa at sera Thebarum salus, teneone in auras editum an vana fruor deceptus umbra? tune es? agnosco toros umerosque et alto nobilem trunco manum. Vnde iste, genitor, squalor et lugubribus amicta coniunx? unde tam foedo obsiti paedore nati? quae domum clades gravat? Socer est peremptus, regna possedit Lycus, natos parentem coniugem leto petit. Ingrata tellus, nemo ad Herculeae domus auxilia venit? vidit hoc tantum nefas defensus orbis? cur diem questu tero? mactetur hostia, hanc ferat virtus notam fiatque summus hostis Alcidae Lycus. ad hauriendum sanguinem inimicum feror: Theseu, resiste, ne qua vis subita ingruat. me bella poscunt, differ amplexus, parens, coniunxque differ, nuntiet Diti Lycus me iam redisse. Flebilem ex oculis fuga, regina, vultum, tuque nato sospite lacrimas cadentes reprime: si novi Herculem, Lycus Creonti debitas poenas dabit, lentum est dabit: dat; hoc quoque est lentum: dedit. Votum secundet qui potest nostrum deus rebusque lassis adsit. O magni comes magnanime nati. pande virtutum ordinem, quam longa maestos ducat ad manes via, ut vincla tulerit dura Tartareus canis. Memorare cogis acta securae quoque horrenda menti. vix adhuc certa est fides vitalis aurae, torpet acies luminum hebetesque visus vix diem insuetum ferunt.

Pervince, Theseu, quicquid alto in pectore remanet pavoris neve te fructu optimo frauda laborum: quae fuit durum pati, meminisse dulce est fare casus horridos. Fas omne mundi teque dominantem precor regno capaci teque quam amotam inrita quaesivit Enna mater, ut iura abdita et operta terris liceat impune eloqui. Spartana tellus nobile attollit iugum, densis ubi aequor Taenarus silvis premit; hic ora solvit Ditis invisi domus hiatque rupes alta et immenso specu ingens vorago faucibus vastis patet latumque pandit omnibus populis iter. non caeca tenebris incipit. primo via; tenuis relictae lucis a tergo nitor fulgorque dubius solis afflicti cadit et ludit aciem: - nocte sic mixta solet praebere lumen primus aut serus dies. hinc ampla vacuis spatia laxantur locis, in quae omne mersum penetrat humanum genus. nec ire labor est; ipsa deducit via: ut saepe puppes aestus invitas rapit, sic pronus aer urguet atque avidum chaos, gradumque retro flectere haut umquam sinunt umbrae tenaces. intus immensi sinus placido quieta labitur Lethe vado demitque curas, neve remeandi amplius pateat facultas, flexibus multis gravem involvit amnem: qualis incertis vagus Maeander undis ludit et cedit sibi instatque dubius litus an fontem petat. palus inertis foeda Cocyti iacet; hic vultur, illic luctifer bubo gemit omenque triste resonat infaustae strigis. horrent opaca fronde nigrantes comae, taxo imminente quam tenet segnis Sopor, Famesque maesta tabido rictu iacet Pudorque serus conscios vultus tegit. Metus Pavorque + Funus et frendens Dolor aterque Luctus sequitur et Morbus tremens et cincta ferro Bella; in extremo abdita iners Senectus adiuvat baculo gradum. Estne aliqua tellus Cereris aut Bacchi ferax? Non prata viridi laeta facie germinant nec adulta leni fluctuat Zephyro seges; non ulla ramos silva pomiferos habet: sterilis profundi vastitas squalet soli et foeda tellus torpet aeterno situ. [rerumque maestus finis et mundi ultima] immotus aer haeret et pigro sedet nox atra mundo: cuncta maerore horrida ipsaque morte peior est mortis locus. Quid ille opaca qui regit sceptro loca, qua sede positus temperat populos leves?

Est in recessu Tartari obscuro locus, quem gravibus umbris spissa caligo alligat. a fonte discors manat hinc uno latex, alter quieto similis (hunc iurant dei) tacente sacram devehens fluvio Styga; at hic tumultu rapitur ingenti ferox et saxa fluctu volvit Acheron invius renavigari. cingitur duplici vado * adversa Ditis regia, atque ingens domus umbrante luco tegitur, hic vasto specu pendent tyranni limina, hoc umbris iter, haec porta regni, campus hanc circa iacet, in quo superbo digerit vultu sedens animas recentes dira maiestas dei. frons torva, fratrum quae tamen speciem gerat gentisque tantae, vultus est illi Iovis, sed fulminantis: magna pars regni trucis est ipse dominus, cuius aspectus timet ' quicquid timetur. Verane est fama inferis tam sera reddi iura et oblitos sui sceleris nocentes debitas poenas dare? quis iste veri rector atque aequi arbiter? Non unus alta sede quaesitor sedens iudicia trepidis sera sortitur reis. aditur illo Gnosius Minos foro, Rhadamanthus illo, Thetidis hoc audit socer. quod quisque fecit, patitur; auctorem scelus repetit suoque premitur exemplo nocens: vidi cruentos carcere includi duces et impotentis terga plebeia manu scindi tyranni, quisquis est placide potens dominusque vitae servat innocuas manus et incruentum mitis imperium regit animoque parcit, longa permensus diu felicis aevi spatia vel caelum petit vel laeta felix nemoris Elysii loca, iudex futurus, sanguine humano abstine quicumque regnas: scelera taxantur modo maiore vestra, Certus inclusos tenet locus nocentes? utque fert fama. impios supplicia vinclis saeva perpetuis domant? Rapitur volucri tortus Ixion rota; cervice saxum grande Sisyphia sedet; in amne medio faucibus siccis senex sectatur undas, alluit mentum latex. fidemque cum iam saepe decepto dedit. perit unda in ore; poma destituunt famem. praebet volucri Tityos aeternas dapes urnasque frustra Danaides plenas gerunt; errant furentes impiae Cadmeides terretque mensas avida Phineas avis. Nunc ede nati nobilem pugnam mei. patrui volentis munus an spolium refert?

Ferale tardis imminet saxum vadis. stupent ubi undae, segne torpescit fretum. hunc servat amnem cultu et aspectu horridus pavidosque manes squalidus vectat senex. impexa pendet barba, deformem sinum nodus coercet, concavae lucent genae; regit ipse longo portitor conto ratem. hic onere vacuam litori puppem applicans repetebat umbras; poscit Alcides viam cedente turba; dirus exclamat Charon: 'quo pergis, audax? siste properantem gradum. ' non passus ullas natus Alcmena moras ipso coactum navitam conto domat scanditque puppem. cumba populorum capax succubuit uni: sedit et gravior ratis utrimque Lethen latere titubanti bibit. tum victa trepidant monstra, Centauri truces Lapithaeque multo in bella succensi mero; Stygiae paludis ultimos quaerens sinus fecunda mergit capita Lernaeus labor. post haec avari Ditis apparet domus: hic saevus umbras territat Stygius canis, qui terna vasto capita concutiens sono regnum tuetur, sordidum tabo caput lambunt colubrae, viperis horrent iubae longusque torta sibilat cauda draco. par ira formae: sensit ut motus pedum, attollit hirtas angue vibrato comas missumque captat aure subrecta sonum, sentire et umbras solitus, ut propior stetit Iove natus, antro sedit incertus canis leviterque timuit, ecce latratu gravi loca muta terret; sibilat totos minax serpens per armos, vocis horrendae fragor per ora missus terna felices quoque exterret umbras, solvit a laeva feros tunc ipse rictus et Cleonaeum caput opponit ac se tegmine ingenti tegit, victrice magnum dextera robur gerens. huc nunc et illuc verbere assiduo rotat, ingeminat ictus, domitus infregit minas et cuncta lassus capita summisit canis antroque toto cessit, extimuit sedens uterque solio dominus et duci iubet; me quoque petenti munus Alcidae dedit. Tum gravia monstri colla permulcens manu adamante texto vincit; oblitus sui custos opaci pervigil regni canis componit aures timidus et patiens trahi eramque fassus, ore summisso obsequens, utrumque cauda pulsat anguifera latus. postquam est ad oras Taenari ventum et nitor percussit oculos lucis ignotae novus, resumit animos victus et vastas furens quassat catenas; paene victorem abstulit pronumque retro vexit et movit gradu. tunc et meas respexit Alcides manus; geminis uterque viribus tractum canem ira furentem et bella temptantem inrita intulimus orbi. vidit ut clarum diem et pura nitidi spatia conspexit poli, [oborta nox est, lumina in terram dedit ] compressit oculos et diem invisum expulit faciemque retro flexit atque omni petit cervice terram; tum sub Herculeas caput abscondit umbras, densa sed laeto venit clamore turba frontibus laurum gerens magnique meritas Herculis laudes canit. Natus Eurystheus properante partu iusserat mundi penetrare fundum: derat hoc solum numero laborum, tertiae regem spoliare sortis. ausus es caecos aditus inire, ducit ad manes via qua remotos tristis et nigra metuenda silva, sed frequens magna comitante turba. Quantus incedit populus per urbes ad novi ludos avidus theatri, quantus Eleum ruit ad Tonantem, quinta cum sacrum revocavit aestas; quanta, cum longae redit hora nocti crescere et somnos cupiens quietos libra Phoebeos tenet aequa currus, turba secretam Cererem frequentat et citi tectis properant relictis Attici noctem celebrare mystae : tanta per campos agitur silentes turba; pars tarda graditur senecta, tristis et longa satiata vita: pars adhuc currit melioris aevi: virgines nondum thalamis iugatae et comis nondum positis ephebi matris et nomen modo doctus infans, his datum solis, minus ut timerent, igne praelato relevare noctem; ceteri vadunt per opaca tristes. qualis est vobis animus, remota luce cum maestus sibi quisque sensit obrutum tota caput esse terra? stat chaos densum tenebraeque turpes et color noctis malus ac silentis otium mundi vacuaeque nubes. Sera nos illo referat senectus: nemo ad' id sero venit, unde numquam. cum semel venit, potuit reverti; quid iuvat durum properare fatum? omnis haec magnis vaga turba terris ibit ad manes facietque inerti vela Cocyto: tibi crescit omne, et quod occasus videt et quod ortus, parce Venturis: tibi, mors, paramur. sis licet segnis, properamus ipsi: prima quae vitam dedit hora, carpit. Thebis laeta dies adest. aras tangite supplices, pingues caedite victimas; permixtae maribus nurus sollemnes agitent choros; cessent deposito iugo arvi fertilis incolae. Pax est Herculea manu Auroram inter et Hesperum, et qua sol medium tenens umbras corporibus negat; quodcumque alluitur solum longo Tethyos ambitu, Alcidae domuit labor. Transvectus vada Tartari pacatis redit inferis. iam nullus superest timor: nil ultra iacet inferos, stantes sacrificus comas dilecta tege populo.

Victrice dextra fusus adverso Lycus terram cecidit ore; tum quisquis comes fuerat tyranni iacuit et poenae comes, nunc sacra patri victor et superis feram caesisque meritas victimis aras colam. Te te laborum socia et adiutrix precor. belligera Pallas, cuius in laeva ciet aegis feroces ore saxifico minas; adsit Lycurgi domitor et rubri maris, tectam virente cuspidem thyrso gerens, geminumque numen Phoebus et Phoebi soror: soror sagittis aptior, Phoebus lyrae; fraterque quisquis incolit caelum meus non ex noverca frater, huc appellite greges opimos; quicquid ludorum seges Arabesque odoris quicquid arboribus legunt conferte in aras, pinguis exundet vapor, populea nostras arbor exornet comas, te ramus oleae fronde gentili tegat, Theseu; Tonantem nostra adorabit manus, tu conditores urbis et silvestria trucis antra Zethi. nobilis Dircen aquae laremque regis advenae Tyrium coles. date tura flammis, Nate, manantes prius manus cruenta caede et hostili expia. Vtinam cruore capitis invisi deis libare possem: gratior nullus liquor tinxisset aras; victima haut ulla amplior potest magisque opima mactari Iovi, quam rex iniquus, Finiat genitor tuos opta labores, detur aliquando otium quiesque fessis, Ipse concipiam preces Iove meque dignas, stet suo caelum loco tellusque et aequor; astra inoffensos agant aeterna cursus, alta pax gentes alat: ferrum omne teneat raris innocui labor ensesque lateant, nulla tempestas fretum violenta turbet, nullus irato Iove exiliat ignis, nullus hiberna nive nutritus agros amnis eversos trahat. venena cessent, nulla nocituro gravis suco tumescat herba, non saevi ac truces regnent tyranni; si quod etiamnum est scelus latura tellus, properet, et si quod parat monstrum, meum sit. - sed quid hoc? medium diem cinxere tenebrae. Phoebus obscuro meat sine nube vultu, quis diem retro fugat agitque in ortus? unde nox atram caput ignota profert? unde tot stellae polum implent diurnae? primus en noster labor caeli refulget parte non minima leo iraque totus fervet et morsus parat. iam rapiet aliquod sidus: ingenti minax stat' ore et ignes efflat et rutila iubam cervice iactans quicquid autumnus gravis hiemsque gelido frigida spatio refert uno impetu transiliet et verni petet frangetque tauri colla. Quod subitum hoc malum est? quo, nate, vultus huc et huc acres refers acieque falsum turbida caelum vides?

Perdomita tellus, tumida cesserunt freta, inferna nostros regna sensere impetus: immune caelum est, dignus Alcide labor. in alta mundi spatia sublimis ferar, petatur aether: astra promittit pater. quid, si negaret? non capit terra Herculem tandemque superis reddit, en ultro vocat omnis deorum coetus et laxat fores, una vetante. recipis et reseras polum? an contumacis ianuam mundi traho? dubitatur etiam? vincla Saturno exuam contraque patris impii regnum impotens avum resolvam; bella Titanes parent, me duce furentes; saxa cum silvis feram rapiamque dextra plena Centauris iuga. iam monte gemino limitem ad superos agam: videat sub Ossa Pelion Chiron suum, in caelum Olympus tertio positus gradu perveniet aut mittetur, Infandos procul averte sensus; pectoris sani parum magni tamen compesce dementem impetum. Quid hoc? Gigantes arma pestiferi movent. profugit umbras Tityos ac lacerum gerens et inane pectus quam prope a caelo stetit. labat Cithaeron, alta Pellene tremit marcentque Tempe. rapuit hic Pindi iuga, hic rapuit Oeten, saevit horrendum Mimans. flammifera Erinys verbere excusso sonat rogisque adustas propius ac propius sudes in ora tendit; saeva Tisiphone, caput serpentibus vallata, post raptum canem portam vacantem clausit opposita face. sed ecce proles regis inimici latet. Lyci nefandum semen: inviso patri haec dextra iam vos reddet, excutiat levis nervus sagittas, tela sic mitti decet Herculea, Quo se caecus impegit furor? vastum coactis flexit arcum cornibus pharetramque solvit, stridet emissa impetu harundo - medio spiculum collo fugit vulnere relicto, Ceteram prolem emam omnisque latebras, quid moror? maius mihi bellum Mycenis restat, ut Cyclopia eversa manibus saxa nostris concidant. huc eat et illuc valva deiecto obice rumpatque postes; culmen impulsum labet. perlucet omnis regia: hic video abditum gnatum scelesti patris, En blandas manus ad genua tendens voce miseranda rogat: scelus nefandum, triste et aspectu horridum! dextra precantem rapuit et circa furens bis ter rotatum misit; ast illi caput sonuit, cerebro tecta disperso madent. at misera, parvum protegens gnatum sinu, Megara furenti similis e latebris fugit. Licet tonantis profuga condaris sinu, petet undecumque temet haec dextra et feret. Quo misera pergis? quam fugam aut latebram petis? nullus salutis Hercule infesto est locus. amplectere ipsum potius et blanda prece lenire tempta, Parce iam, coniunx, precor, agnosce Megaram. gnatus hic vultus tuos habitusque reddit; cernis, ut tendat manus?

Teneo novercam. sequere, da poenas mihi iugoque pressum libera turpi Iovem; sed ante matrem parvulum hoc monstrum occidat. Quo tendis amens? sanguinem fundes tuum? Pavefactus infans igneo vultu patris perit ante vulnus, spiritum eripuit timor. in coniugem nunc clava libratur gravis: perfregit ossa, corpori trunco caput abest nec usquam est. cernere hoc audes, nimis vivax senectus? si piget luctus, habes mortem paratam: pectus in tela indue, vel stipitem istuc caede nostrorum inlitum converte, falsum ac nomini turpem tuo remove parentem, ne tuae laudi obstrepat. - quo te ipse, senior, obvium morti ingeris? quo pergis amens? profuge et obtectas late unumque manibus aufer Herculeis scelus. Bene habet, pudendi regis excisa est domus. tibi hunc dicatum, maximi coniunx Iovis, gregem cecidi; vota persolvi libens te digna, et Argos victimas alias dabit. Nondum litasti, nate: consumma sacrum. stat ecce ad aras hostia, expectat manum cervice prona; praebeo occurro insequor: macta - quid hoc est? errat acies luminum visusque maeror hebetat? an video Herculis manus trementes? vultus in somnum cadit et fessa cervix capite summisso labat; flexo genu iam totus ad terram ruit, ut caesa silvis ornus aut portum mari datura moles, vivis an leto dedit idem tuos qui misit ad mortem furor? sopor est: reciprocos spiritus motus agit. detur quieti tempus, ut somno gravi vis victa morbi pectus oppressum levet. removete, famuli, tela, ne repetat furens.

Lugeat aether magnusque parens aetheris alti tellusque ferax et vaga ponti mobilis unda, tuque ante omnis qui per terras tractusque maris fundis radios noctemque fugas ore decoro, fervide Titan: obitus pariter tecum Alcides vidit et ortus novitque tuas utrasque domos. Solvite tantis animum monstris, solvite superi, rectam in melius flectite mentem. tuque, o domitor Somne malorum, requies animi, pars humanae melior vitae, volucre o matris genus Astraeae, frater durae languide Mortis, veris miscens falsa, futuri certas et idem pessimus auctor, pater o rerum, portus vitae, lucis requies noctisque comes, qui par regi famuloque venis, pavidum leti genus humanum cogis longam discere noctem: placidus fessum lenisque fove, preme de victum torpore gravi; sopor indomitos alliget artus nec torva prius pectora linquat, quam mens repetat pristina cursum. En fusus humi saeva feroci corde volutat somnia (nondum est tanti pestis superata mali clavaeque gravi lassum solitus mandare caput quaerit vacua pondera dextra, motu iactans bracchia vano) nec adhuc omnis expulit aestus, sed ut ingenti vexata noto servat longos unda tumultus et iam vento cessante tumet. pelle insanos fluctus animi, redeat pietas virtusque viro. vel sit potius mens vesano concita motu: error caecus qua coepit eat; solus te iam praestare potest furor insontem: proxima puris sors est manibus nescire nefas. Nunc Herculeis percussa sonent pectora palmis, mundum solitos ferre lacertos verbera pulsent victrice manu; gemitus vastos audiat aether, audiat atri regina poli vastisque ferox qui colla gerit vincta catenis imo latitans Cerberus antro. Resonet maesto clamore chaos lateque patens unda profundi: et qui medius tua tela tamen senserat aer. pectora tantis obsessa malis non sunt ictu ferienda levi: uno planctu tria regna sonent. Et tu collo decus ac telum suspensa diu, fortis harundo, pharetraeque graves, date saeva fero verbera tergo; caedant umeros robora fortes stipesque potens duris oneret pectora nodis: plangant tantos arma dolores. Ite infaustum genus, o pueri, noti per iter triste laboris, non vos patriae laudis comites ulti saevos vulnere reges, non Argiva membra palaestra flectere docti fortes caestu fortesque manu, iam tamen ausi telum Scythicis leve corytis missum certa librare manu tutosque fuga figere cervos: [nondumque ferae terga iubatae] ite ad Stygios, umbrae, portus ite, innocuae, quas in primo limine vitae scelus oppressit patriusque furor, ite, iratos visite reges.

Quis hic locus, quae regio, quae mundi plaga? ubi sum? sub ortu solis, an sub cardine glacialis ursae? numquid Hesperii maris extrema tellus hunc dat Oceano modum? quas trahimus auras? quod solum fesso subest? certe redimus, unde prostrata ad domum video cruenta corpora? an nondum exuit simulacra mens inferna? post reditus quoque oberrat oculis turba feralis meis? pudet fateri: paveo; nescio quod mihi, nescio quod animus grande praesagit malum, ubi es, parens? ubi illa natorum grege animosa coniunx? cur latus laevum vacat spolio leonis? quonam abit tegimen meum idemque somno mollis Herculeo torus? ubi tela? ubi arcus? arma quis vivo mihi detrahere potuit? spolia quis tanta abstulit ipsumque quis non Herculis somnum horruit? libet meum videre victorem, libet (exurge, virtus) quem novum caelo pater genuit relicto, cuius in fetu stetit nox longior quam nostra, quod cerno nefas? nati cruenta caede confecti iacent, perempta coniunx, quis Lycus regnum obtinet [quis tanta Thebis scelera moliri ausus est] Hercule reverso? quisquis Ismeni loca, Actaea quisquis arva, qui gemino mari pulsata Pelopis regna Dardanii colis, succurre, saevae cladis auctorem indica. ruat ira in omnis: hostis est quisquis mihi non monstrat hostem, victor Alcidae, lates? procede, seu tu vindicas currus truces Thracis cruenti sive Geryonae pecus Libyaeve dominos, nulla pugnandi mora est. en nudus asto; vel meis armis licet petas inermem, cur meos Theseus fugit paterque vultus? ora cur condunt sua? differte fletus; quis meos dederit neci omnis simul, profare. quid, genitor, siles? at tu ede, Theseu, sed tua, Theseu, fide. uterque tacitus ora pudibunda obtegit furtimque lacrimas fundit, in tantis malis quid est pudendum? numquid Argivae impotens dominator urbis, numquid infestum Lyci pereuntis agmen clade nos tanta obruit? per te meorum facinorum laudem precor, genitor, tuique nominis semper mihi numen secundum, fare, quis fudit domum? cui praeda iacui? Tacita sic abeant mala. Vt inultus ego sim? Saepe vindicta obfuit. Quisquamne segnis tanta toleravit mala? Maiora quisquis timuit. His etiam, pater, quicquam timeri maius aut gravius potest? Cladis tuae pars ista quam nosti quota est? Miserere, genitor, supplices tendo manus. quid hoc? manus refugit, hic errat scelus. unde hic cruor? quid illa puerili madens harundo leto? tincta Lernaea nece iam tela video nostra, non quaero manum. quis potuit arcum flectere aut quae dextera sinuare nervum rite cedentem mihi? ad vos revertor; genitor, hoc nostrum est scelus? tacuere? nostrum est. Luctus est istic tuus, crimen novercae: casus hic culpa caret.

Nunc parte ab omni, genitor, iratus tona, oblite nostri vindica sera manu saltem nepotes. stelliger mundus sonet flammasque et hic et ille iaculetur polus: rupes ligatum Caspiae corpus trahant atque ales avida - cur Promethei vacant scopuli? vacat cur vertice immenso feras volucresque pascens Caucasi abruptum latus nudumque silvis? illa quae pontum Scythen Symplegas artat hinc et hinc vinctas manus distendat alto, cumque revocata vice in se coibunt saxaque in caelum expriment actis utrimque rupibus medium mare, ego inquieta montium iaceam mora. quin structum acervans nemore congesto aggerem cruore corpus impio sparsum cremo? sic, sic agendum est: inferis reddam Herculem. Nondum tumultu pectus attonito carens mutavit iras quodque habet proprium furor, in se ipse saevit, Dira Furiarum loca et inferorum carcer et sonti plaga decreta turbae - si quod exilium latet ulterius Erebo, Cerbero ignotum et mihi: hoc me abde, tellus; Tartari ad finem ultimum mansurus ibo. pectus o nimium ferum! - quis vos per omnem, liberi, sparsos domum deflere digne poterit? hic durus malis lacrimare vultus nescit, huc arcum date, date huc sagittas, stipitem huc vastum date. tibi tela frangam nostra, tibi nostros, puer, rumpemus arcus; at tuis stipes gravis ardebit umbris; ipsa Lernaeis frequens pharetra telis in tuos ibit rogos: dent arma poenas, vos quoque infaustas meis cremabo telis, o novercales manus. Quis nomen usquam sceleris errori addidit? Saepe error ingens sederis obtinuit locum. Nunc Hercule opus est: perfer hanc molem mali. Non sic furore cessit extinctus pudor, populos ut omnes impio aspectu fugem. arma, arma, Theseu, flagito propere mihi subtracta reddi, sana si mens est mihi, referte manibus tela; si remanet furor, pater, recede: mortis inveniam viam. Per sancta generis sacra, per ius nominis utrumque nostri, sive me altorem vocas seu tu parentem, perque venerandos piis canos, senectae parce desertae, precor, annisque fessis; unicum lapsae domus firmamen, unum lumen afflicto malis temet reserva. nullus ex te contigit fructus laborum; semper aut dubium mare aut monstra timui; quisquis in toto furit rex saevus orbe, manibus aut aris nocens, a me timetur: semper absentis pater fructum tui factumque et aspectum peto. Cur animam in ista luce detineam amplius morerque nihil est: cuncta iam amisi bona, mentem arma famam coniugem gnatos manus, etiam furorem, nemo polluto queat animo mederi: morte sanandum est scelus. Perimes parentem, Facere ne possim, occidam. Genitore coram? Cernere hunc docui nefas.

Memoranda potius omnibus facta intuens unius a te criminis veniam pete. Veniam dabit sibi ipse, qui nulli dedit? laudanda feci iussus: hoc unum meum est. succurre, genitor; sive te pietas movet seu triste fatum sive violatum decus virtutis: effer arma; vincatur mea fortuna dextra, Sunt quidem patriae preces satis efficaces, sed tamen nostro quoque movere fletu, surge et adversa impetu perfringe solito, nunc tuum nulli imparem animum malo resume, nune magna tibi virtute agendum est: Herculem irasci veta. Si vivo, feci scelera; si morior, tuli. purgare terras propero, iamdudum mihi monstrum impium saevumque et immite ac ferum oberrat: agedum dextra, conare aggredi ingens opus, labore bis seno amplius. ignava cessas, fortis in pueros modo pavidasque matres? arma nisi dantur mihi, aut omne Pindi Thracis excidam nemus Bacchique lucos et Cithaeronis iuga mecum cremabo, aut tota cum domibus suis dominisque tecta, cum deis templa omnibus Thebana supra corpus excipiam meum atque urbe versa condar, et, si fortibus leve pondus umeris moenia immissa incident septemque opertus non satis portis premar, onus omne media parte quod mundi sedet dirimitque superos, in meum vertam caput. Reddo arma. Vox est digna genitore Herculis. hoc en peremptus spiculo cecidit puer - Hoc Iuno telum manibus immisit tuis. Hoc nunc ego utar. Ecce quam miserum cor palpitat pectusque sollicitum ferit. [metu Aptata harundo est. Ecce iam facies scelus volens sciensque. Pande, quid fieri iubes? Nihil rogamus: noster in tuto est dolor. natum potes servare tu solus mihi, eripere nec tu; maximum evasi metum: miserum haut potes me facere, felicem potes. sic statue, quicquid statuis, ut causam tuam famamque in arto stare et ancipiti scias: aut vivis aut occidis, hanc animam levem fessamque senio nec minus fessam malis in ore primo teneo, tam tarde patri vitam dat aliquis? non feram ulterius moram, laetare! ferro pectus impresso induam: hic, hic iacebit Herculis sani scelus.

Iam parce, genitor, parce, iam revoca manum. succumbe, virtus, perfer imperium patris. eat ad labores hic quoque Herculeos labor: vivamus, artus alleva afflictos solo, Theseu, parentis, dextra contactus pios scelerata refugit, Hanc manum amplector libens, hac nisus »ibo, pectori hanc aegro admovens pellam dolores, Quem locum profugus petam? ubi me recondam quave tellure obruar? quis Tanais aut quis Nilus aut quis Persica violentus unda Tigris aut Rhenus ferox Tagusve Hibera turbidus gaza fluens abluere dextram poterit? Arctoum licet Maeotis in me gelida transfundat mare et tota Tethys per meas currat manus, haerebit altum facinus, in quas impius terras recedes? ortum an occasum petes? ubique notus perdidi exilio locum. me refugit orbis, astra transversos agunt obliqua cursus, ipse Titan Cerberum meliore vultu vidit, o fidum caput, Theseu, latebram quaere longinquam abditam; quoniamque semper sceleris alieni arbiter amas nocentes, gratiam meritis refer vicemque nostris: redde me infernis precor umbris reductum, meque subiectum tuis constitue vinclis: ille me abscondet locus. sed et ille novit. Nostra te tellus manet. illic solutam caede Gradivus manum restituit armis: illa te, Alcide, vocat, facere innocentes terra quae superos solet.?