장음표시 사용
251쪽
ao 4 I 13 a T 1 L r P s I Isiones, Laudationes, dc uno verbo, quicquid paullo magis serio scribimus , & una. 4n revehat figentes pedem. Quod genus Lepe incurrit, de plerumque necessari in terdum animi cauisa, usurpatur. Do IT A Mdico quae ea quae ad stientiam aut sapien- Iiam, Continet, &res non epistolae, epistolae veste velat. Talis triplex r aut enim Philologa e & in amoenioribns studiis Occupatur,ut olim Varronis Quaestiones Epistolicae , Valgii Rufii Quaesita per Epistolam. Aut Philosopha, & de Natura vel Μoribus agit: ut Senecae nostri epistolae, sed 8r Platonis. At denique Theologo, . quae in sacris rebus dedita, ut sunt Augustini, Hieronymi, Cypriani, Basilii, Gregorii utriusque. Denique FAMi LIARsM disco, quae res tangit nostras aut circa nos, quaeque in assidua vita.) Ea propria & cre herrima Epistolae materies: & si verum fateri volumus , germanae illius una. Cui priora illa duo. Seria, inquam, & Docta saepe admixta , sed admixta ἀ variumque ei tempυ nec simplex argumentum.
De Inventione pauca is ordine . SAtis de universa Materie dimam : de Iuventione de ordine addendum att-
252쪽
quid est. sed breviter. Nam ad Inventionem uberibus praeceptis quid opus t cum semper ea prompta, nec ad epistolam scribendam veniatur , nisi argumense, conce- pro. , & metire ut ita dicam tumente. Quod in Familiaribus verisque Epistolis Perpetuum est. In Seriis aut Doctis paullo aliter .quibus quomodo aggerenda aut amis pi i ficanda Materies sit, nihil hic ego , sed Rhetorum te libri docebunr. Nec in Ordia
.ne quidem .admodum laboro,qui optimus in Epistola neglectus aut nullus. Ut in colloquiis incuriosum quiddam Mincom--positum 'mamus, ira hic. A deo ut nec in Responsionibus ordine Se distincte ad c Pita semper respondeamus: sed ut visum, atq; uo hoc illudque in mentem aut calamum venit. Omnino decora est haec incu Hariam agnus ' Magister recte monuir,
- Epistolas debere interdum hasturinari Iraq;
ille ipse haesitar,revocar,turbat, miscet, C quicquam magi curasse videtur, quam ne quid curae praeserret. Tamen in Seriis, noni nego de Ordine paullo magis satagendum, sed ira , ut semper infra oratoriam illam liligentiam consistas , dc imirere eam, non - aeque S. Praeceptis cur te alliges Ut imperatori in acie certus aliquis ordo est , nec tamen unus: sic tibi in omni materie,quam. - Pro re, pro judicio dispone. cicero ad Attic. C A P.
253쪽
V Enio ad Sermonem: cujus caussa, sa- rear, Institatio haec suscepra. Nam de Materie, rorum mediocrescu jusdam pru dentiae est : &' vix peccatur. ar in Selmo ne . Labor & Error e st , nec corpus illud hodie crebro cultum vidimus libere eisετο decenti hac vesta. Sermonem appello,
ilis fiat, dupliciter eum considerabo : Vnim sede Distincte. iverae, in toto Habitu& conformatione epistolae: Distinctae, in partibus, id est Phxas te Verbis. De habitu igitur sermonis epistolici, praecipio ut quinque ista serves Ereτitatem, Peu cuitatem. Simplicitatem, Venustatem, vocentiam Prima illa, prima mihi sermonis virtus est: adeoque epistolae propria, ut si
longior, cum Demetrio sentio Libri iam
nomen assumat, Epistolae amittat. cum
tam multa ea nuntiet, qui debet ultis p Addo , quod ut in sermone aut fabulis sicia epistolis odiosa garrulitas. Quam tamen, quod observes, imperitissimus qui Gque a mediat, de loquentes seres lurimum, qui minimum eloquentes. Ut corporo tenues
254쪽
nues, veste se dilarant, sic qui ingenii aut sapientiae inopes, diffundunt se verbis. At Brevitas mihi amata , ik iis qui sapiunt: si tamen cum judicio ea usurpata & modo. Peccari enim & hic posse scio Se ut in sagitta mittenda, non minus aberrat qui citra scopum, quam qui ultra jaculatur, sic in scribendo , quisquis pauciora quam prore, aut plura dici r. Modum autem a materie spedio. si Seria Epistola aut Sapiens, diffundi paullo magis velim, S rei per se gravi λddi verborum aliquod pondus. Si Familiaris contrahi : nec res renue S ac multas ornari lacinia sertanis. Scilicet ut vela pro magnitudine navium : sic verba debent esse, pro rerum. Judicium porro sumo a personis : idque dupliciter : A usitaten ea u. Ab illa: ut si ad Ignotos aut Μagnates scribitur,uberior & floridior paullo epistola sit . quia stricta illa brevitas apud hos tales, non abest a contemtu. Ali- . ter , sikad amicos, aut aequales. A captu ut si ad leviter doctum aut acutum, si adjuvenem. extendam tunc profecto, nec tenebras Ingentis offundam per se parum claris. Atque id mihi in omni persona valde nora: ut illi, inquam, te stilumque
tuum atrem peres. quoniam caput artis, scribere ae commodate. Qui fiet igitur Sermo brevis observatione triplici, Re' rum
255쪽
mm, Compositionis, Verborum. rerum, ut G pervacuum nihil admisceas, nil repeta S, in primis non capita ad quae respondes. Compositionis , ut structuram de periodum longiorem omnem fugias : membris utare, Masyndetis saepe. Verborum, ut laetior omnis phrasis, allegoria, imago abdicetur : Parca
& pura oratio sit , necessaria supellectile
' Habes de Brevitate ; quae viris mihi di- ω,non juventuti, sunto. adeo enim hanc ad eam non voco,ut etiam absterream: sive quia tuto adsumere vix potest,& Brevitatis imitatio facili md aetatem hanc deci
pit . sive quia ira utiliter potest, te juvenili illo brevitatis studio saepe vidimus
aridus plerumq; 8c exsuccus stilus evadit. nec facile ad laudatam illa temperiem venit , nisi initio ubertas quaedam Sc luxu,ries sit, quam aetas paullatim depascar.
CAPUT VIII. Perspicuitate, quἱ peccetur in eam, qui paretur.
VIrtus altera . Perspicuitas , de indu
stria a me Brevitati subtexta, quia periculum magnum huic ab illa. Quam ardua , quam rara illa Brevitas , quae non praetervolet aures aut defraudet λ in qua
legentia sensua non opus sit intendi Z Atqui
256쪽
qui semel hoc imbibe r summum in sermone vitium esse, non solum non capi, sed etiam aegre capi. In quo peccant quidam
Natura , quidpsi obscuri 8c reconditi talia efferunt: plures, studio, qui nihil doctum aut laudabile putant, nisi reconditum, de quod fugiat vulgares mentes. Stulti l quia male ingeniosus ille, ad quem capiendum opus est ingenio : praesertim in Epistola ,
quae arbitrum aut interpretem non quaerit. Clare ergo scribito, si potes, Sc breviter. sed ita, ut hoc laudis esse scias, illud
necessitatis. Clarus autem sermo erit, princeptδ triplici : Si verba in eo propria : si usitata, si collocata. CAPUT IX.
De Simplicitate duplici,ct ad ham monita.
TErriam virtutem posui simplici ra- lrem: inrellectu duplici, quia & in stl- l
lo Eam exigo , ω in Mente. De stilo: certum, Ze veterum exemplo testarum est, simplicem eum esse debere , sine cura , sine cultu , simillimum quotidiano ser- .moni., Itaque Demetrius , ut Dialogum, Epistolam scribi vult: de ipse Cicero , c texti eam quotidianis verbis. Seneca apposite : Qualis sermo meus esset , si una sederemus aut ambulare
257쪽
mus , illaboratus u facilis , tales volo esIe epistolas meas. ) Quod seminas ornare dicitur, non ornari, hoc e Pistolam. quam se. Qui decor deber, non ab ea aut in ea af clari. At de mente ἰ ita intellego, ut simplex quiddam 8c ingenuum in rota scriptione elucear, dc aperiat candorem quendam liberae mentis. Nulla enim ex re main
sis natura cujusque ic certa indoles elueeti Demetrio vere scriptum ) quam ex epi stola. Itaque Optima ea tibi lepraesentanda, bc imprimis illi ad quem scribi amica, ut inquam lenium affectuum .ia benevolentiae illud, ut sic dicam, saccharum , inspergatur,fiatque delectabilis, Sc ad legentis gustum, Quo in genere Cicero un,cus,& unice imitandus. Praeceptis enim aliis reS non continetur. Cautionem addo sive exceptionem: pro re interdum epistolam
assurgere , bc paullo studiosius scribi sui in seriis : sed tamen ita, ut cmplicitatem
totam non exuat, ic ornamenta interdum
habeat, lenocinia nudquam. Nam illae quae ad pompam Sc ostentationem ingenii scri-
prae squales Philostrati te Phalaridis, item Sunesii dc Plinii nonnullae ) nescio an tue -
ri nomen verae epistolae apud judices vero. Possint.
258쪽
CAPUT X. Eliquae mihi duae virtutes Venustaι8c Decentiare vix reliquae. Utraque enim ejusmodi, ut admonere de ea breviter possim, nou docere. Illa ab Ingenio tota est: haec a Iudicio: quorum utrum que spernit ligari praeceptorum his vin 'elis. Vepustatem appello, cum sermo to rus alacer , vivus , e rectus est, Mallicien- rem quandam gratiam veneremque praefert. ) Quod natura sere dat, nonnihil tamen & duplex haec monitio. Primum , ut Adagia Allusionesque ad dicta aut facta
etera, versiculos aut argutas sententias
utriusque linguae interdum immisceas. um, ut jocis salibusque opportune condias : quos animam te ritam epistolae esse, non fugiam dicere. At Decentiam intelligo , id quod Graeci τὸ περm , quae tum in epistola; cum omnia apre Sc convenien er scripta. Quod si et
aspectu duplici: Persona & Reio Persona dupliciter: si tuam respicis, & ejus ad quem
scribis : Rel autem , simpliciter: ut Omnia pro argumento : & sententiarum Phrasiumque vestis apta sit corpori rerum. Ma goa haec,sed oculta virtus: ' nec immerito
Iunctim de Venustate Θ Deeentia.
259쪽
Σix JusTI LIPs Ir' Cicero monuir, ut In vita, sic in oratio .. ne, nihil dissic lius esse , quam quid decear,videre.) Nec verba hic perdam : quia scio J udicii totam hanc rem eme ἱ quod a
CAPuae XI. Ad Sermonem distincte transitum, eum parari Imitatione: ad hanc tria praecepta.
o primum da iis qui, o quando,
legendi. HIxl universe de Sermone : magis di- stincte ad partes ejus transeo, Phrasim& Verba. Illam appello, VOCES DuΑ s
In illis Elegantia & Nitor requiritur : in hia Latinitas & Proprietas. Ea omnia hodie, vel ex Auditu haurienda sunt: vel ex Lectione. Ex illo leviter : quia nec adhaerent audira animis, seque ac lecta: nec est fere ut o prima audiantur,quia & rarus Latinus sermo, di pauci ea cura loquuntur qua scribunt. Itaque do tissimi ac disertissimi , saepe lusermone alii: nec temere exemplum vidimus, aut videbimus eloquentiae, quam for mavit Auditio sola. Lectio thitur magis tuta, magis utilis, sic ramen , ut Imitatio ei adjuncta sit: sine qua languida haec, imo
260쪽
vana. Imitationem dico, SERMONIS NO- aTRI AD SERMONEM VETEREM, APTAM CONFORMATIONEM , ET STILO EXPRESSAM. A qua uno verbo
dica spes omnis crescedi huic segeti Phrasium Sc verborum. Nam Ars alia,quicquid conentur , non magis disertos secerit, qua vates somnium in Parnasso. De illa igitur cum cura δe ad usum dicam: & quidem
haec tria, sinos de Quando legas: Quid& e quibus seligas: Quid exprimas 8c quid
vites. In primo : ut tuam ea copia scriptorum hodie, ut jure ambigua haberi haec iis possiti Pauci relicti veteres : qui6 conrro verter,quin ii legendi omnes sintρ nisi forte nuper aliquot Itali, qui in arctum re- durum eloquentiam concluserunt finibus tantum Tullianae lectionis. o vani & fastidio sit non solum praeter mentem ma gistrorum veterum, sed praeter rationem
praeterque usum. Quos nunc non refello, de adhaesisse olim me scio paullo juvenilius , donec repressit & revocavit maturioris judicii fraenum. Tu mecum somnes legendos imitandosque tibi certo statue : non simul tamen aut omni aevo. Discrimen aliquod temporum est , quod utiliter enotabo. Est Puerilis quaedam deprima, Imitatio : est Crescens, est Adusta.