장음표시 사용
241쪽
nunquam defietat , sed etiam libretur in aere, de velut adglutinuus adfriteat, nimirum res hie similiter se nobis habere videtur, ae eum planta destillatoria, quam depictam sistit rarast. Grim Mistest. Curios. Dec. II. Ann. LObs. 146. quae humorem radice susceptum ope totis per eaules dc nervos soliorum defluentem, tandem in naturali va se reeipiente eollegit. plantae hujus parum acris est,&acerbus, polletque praeprimis vialexipha maea & in eastris non saltem in peste, sed S aliis morbis malignis esticaeissima experta est, si vel in pulverem saltem redacta in furnoque siccita, exhibeatur, teste laudato Melsibio, qui de Tincturam liquidam multb potentiorem ex ea paravit ope spiritus Udon. ceras juniperi aut etiam terra gistata de boli armenest additione salis proprii ex fecibvi extracti. Quia veri, planta haee Deile in se suscipit rorem illum melleum acerrimum arsenicalem, non mirrum, qui,d in Anglia observatum sit si Opilionibu oves quae erebro hae herba veseuntur habui illa hepar&pulmones malὸ affectos& marcore quoiadam vitiatos. Deeoctum ejus & aquilegiae in Mania certum est remedium juxta V. s. teste cit. Inisbio in Microm. LXXXIX. Estque apud nos Ros solis solio oblongo, stil. Lunaria quibusdam & Artem illa Gesneri intract. de Lunariu Creteilloeis desertis, arenosis, aptieis , sed riguis
de rati, alibi quam in ipso humi naseente eandido palustri musto aestate viret: Majo & Junio floret. Creteit in Fracto.
FILIX , 8aritiatratu : a findendo ob soli a fissa Latinis, sed Graeeis
dieitur, quia folia in lateribus pennata sint & laeinlata. Elelerau in I g. P0s tr. refert illam spiritu saturnino esse resertissimam, hineque artibus magicis esse expetitam, si in exaltatione die Se hora Saturni colligatur, nimirum semina seeollecta in silentio hominem invulnerabi lem tacere si gestetur, rard ali Is in Medi ei na loeum habet,quanquam radix natura sua sit sieeae temperaturae de in pulverem redacta ac pondere siemuncia ex aqua mulsa sumpta, latu lineu ventris eneeandis eoiadueat, v. g. in seq.Cerexista medicata Maldschmidii: N. Rad. Alic. 3j. Dictamn. Cret. Angeia
aa. 3 g. Passul. min. gg. F. Nodulus. Eadem in vino cocta & per aliquot dies pota laborantes 1 lienis in farctu liberat : ad ambusta teste Murali. in CaIIN. Anat. p. spo. singulari experimento radi eis expressus suceus Deit, si ei miscueris aquam rosaceam, aqua me fimo vaecino, alit star bis tilia desulatam. Referturiis hinsin Mictomim. .i . Aquam rad. licis ct card.ben cum aq. cinam. litho 'ermo in omnibus assectibus ab obstructione hepatis uti. liter exhibitam fuisse, &- ad hernias extus valere. Non solum Filix sed& adianthum, a lenium, lingua cιπina semine rarere dicuntur, sed falsδ, semina
242쪽
semina enim aversis foliis minutissima in eapsulis continetat, iisque ruptis in eli artis suppositis colligi posse diximus, Regv. get. Part. I. Cap. xl. p. 7. Filix allum pia non scelus tantum ejectiva sedristerilitiva penitus existit, unde furenti ure voeatur. Idem de semine, Draeunculi radice dieitur, quod odoratu abortivum sit.Vid. Cardilucius Prax.p. m.772.6c cit. Eleler.Isag. . P0sMq. p.r3. Cineres Filicis ustae vitro conficiendo sunt prae aliis utiles, qui a se. nitroso sale abundant.Sie & ex Fili eis maris &sceminae eombustis ei neribus eum aqua in massam eoactis, pilas seu globulos faciunt Anglae mulieres & in sole exieeant, locoque s a ponis aut lixivit ad linteamina mundanda usurpant. Antequam autem iis utuntur in ignem luculentum immittunt, donee eande fiant, tune enim faeit E in pulverem fati seunt. R tu Bist. Plant. pag. i s. peculiariter rachitidi Pilicem marem conferre reseri, prout & Adianthum febrem lentam &raehitidem in Decocto sanat. Radιx fili eis ramose per transversum seu obliquξ dillac a duplicent aquila n, Romani Imperii insignia, nitidῆ repraesentat. Vid. Misiest. Curio . German. Filieis hae species sunt plantae dorsiferae,ut sipra Polypodium,Tricho manes. Filix ramosa major pinnulis obtusis non dentatis, garrentrant cibo
uiii: Fili eis majoris primum genus, Trag. Filix foemina, Matth. Fue h. Dod. Tab. in sylva Augustana, & alibi. Filix ramosa minor pinnulis dentatis : Filix petraea emina . b.
Filix non ramosa pinnulis tenuissimis &tenuissim dentatis r Filix
petraea I. Tab. In dumetis ad U iesam.
Filix non ramos a dentata major, 8arrentraiugnati nitin: Fili x vulgaris, Trag. mas, Matth. Fue h. Dod. Lob. Tab. In Muteto. Filix querna: Filix arborea, Trag. Dryopteris , Matth. Filicula petraea foemina, a. Tab. Ad arborum troneos, & in monte VasIerfall. Fili eula sontana major,sive Adianthum album filieis solio: Dryopi xis eandida, Dod. Adianthum album Plinii, Lob. Fili eula fontana minor: Fili eula sontana, Tab. a Filix aeuleata major & minor e Lonehitis aeuleata major de minor, Tournesori. Utraque in Prodromo deseripta. In monte V assertati.
Filix ramosa non dentata flori da sive Osmunda Lobelii. In palustrubus ad montem Fractum.
Filix palustri maxima I. in Prodr. Cirea Ramstein areem Basiliens. Filix saxatilis alpina erispa. Filix saxatilis eornim lata. In saxosis montis Llinae. Filix saxatilis ramosa nigris maeulis punctata, C. B. Rilix pumila saxatilis prima vel mas, Clus. In monte V assetfill, in monte ei sunberg.
244쪽
2os MUSCUS, saeusi Graeeis, tenera solia, voeatur omnis viliariosa substantia radicibus annosis aut saxis madidis aut aquis palustribus aut mari adnascens, ubi praeeipnὸ notabile est, quδd nullus erescere possit, nisi ubi aeris praesentia adest. Elelerus obinde saturninae naturae mustos esse dieit,& pilos saturninos firmare : C Uelius haud absurdὸ ex iis maxi- in verb querno, prun ον. hirsr. herba item bursa pastor.artem is rubr. ροθ-goni, IUim. fol. querc. parast at eubilia & eulei tras, in quibus foeminae& viti fluxibus nimiis menstruis haemorrhoidalibus affecti jaeere& quieseere possint. Sie enim odor ex hisee ealore lecti exiiseitatus spiritus & humores ita afficiet, ut potius ad retentionem qu m expulsionem disponantur, prout eleganter Hel montius: Quia odors'mbolumfermenti, ct hincseminarium, transmutationu causam continet, concludo, rerum vires ac robur masculum
ex odoribus esse; Imὸ si penitius res ipsa spectetur, etiam interna pharmaca, tam
solutira, quam correctira, solo odorerenus agunt. Fit enim hinc quod odore pharmaci semel exuto, νινes pereant ejusdem. Vidi nempe septin quartanam, uteri exundationes, melancholiam, dolares colicos, m. solis urauentis suparata.
Certum est autem non ipsum unguentum, sed ejus saltem odores, intro serpere re agere: sic namque Nilepticus Odore cadit. imo Cerebrum in F lepsa, quod non audit, non sentit, nec si in ignem ceciderit, sie retrahit,solis paret odoribus. Sic namque Erysipelas. edore Iiηtei leporino cruore tincti, sanatur, si suum a&getur. Sic vulnera, ulcera ct apostemata, odoribus per inuncta applicatis, mitescunt vel ex. iterantur. Museorum multae sunt differentiae,quae omnes juxta RHum sunt, ut Equiseti penera pleraque, velut plantae imperfectae, quae partibus praeeipuis flore scilieet vel semine carent vel earere videntur, ut Muscus arboreus, pulmonarius, &e. Ammanno autem Muscus persei ius est,qui habet semen & florem suum, exemplo Musci elavati vel Lyeopodii, vel aliorum etiam,quamvis semina obtutum sugiant. In Helvetia sitne Mustus terrestris repens vulgatissimus et dinos : Mustus hortensis, Trag. terrestris vulgaris, Lob. Dod.. Museus vulgaris pennatus major&minor, uterque in Prodromo subprimo deseribitur,& loeis uliginosis in sylva V ilensi provenit. Aprili. Muleus terrestris elavatus, Murtelircuit ι aearlap sa sit nititeritin:
Mustus terrestris, Trag. Matth. Dod. clavatus, Lob. Lycopodium, Tab. In
sylva Augustana. Iulio & Aligusto.
Muscus ramosus repens spicatus, oc Muscus ramosus repens apieibus eandieantibus sub A. in Prodromo. Uterque ad arborum radices inmotue
Museus ramosus erectus major, qui s. in Prodr. Eodem quo prior loco : at elegantior & viridior, in dumetis ad Biram fluvium.
245쪽
Mustus ramosus erectus minor, qui s. in Prodr. In Crentetaeensi
Mustus saxatilis erieoides. 7. in Prodromo. Ad V leam fluvium saxis adnaseitur.
Mustus polytrielloides, qui io. in Prodr. & triplex est, quorum primus in sylva ilensi: duo posteriores muris insident.
Museus parvus stellaris: Mustus in ericetis proveniens,Lob. In montis Mutetae herbosis , qui ad areem primam itur. Museus pyxioides terrestris: Mustus terrestris pyxidatus alabastrie Ios imitatus, Lob. In montosis. Museus terrestris eoralloides incanus , qui undecimus in Prodromo: hie ad si iesam in sylvis oecurrit. Mustus terrestris coralloides erectus eornibus russeseentibus, qui 31. in Prodr. &musto terrestri vulgari innascitur,& in fluvii are nosis latὸ expansus reperitur. Mustus coralloides sive eornutus montanus, gorazinmo=: Mus seorallinus,rib. In montosis Mutetae. Mustus arboreus sve V snea ossiet narum, quemininos: Mustus arbo reus, Tras. Matth. Dod. Tab. quernus, Lob. In arboribus antiquis. Mucius arboreus, eum εe sine orbiculis: Museus ramosius, & Mustus ramosus floridas,Tab. Arboribus sylvestribus adnascitur. Mustus pulmonarius δc arboreus, iungimo, : Pulmonaria. Trag.
Matth. Fue h. Dod. Tab. Liehen arboreus 3. Pr. Quercubus adhaeret. Mustus silicinus minor floridus, a. in Prodr. In monte Fracto. Musei dentieulari ' In sylvis ei rea Bernam. Muleus stellatus roseus. Hie in saxosis montis Telamontii provenit.
Mustus elavatus foliis cupressi, Cypresen mob: Ad radicem montis Pilati. Iulio. Muscus pyxidatus saxatilis. Ad Pilatum.
Mustus eoralloides saxatilis eervi eornua reserens. Muscus erustae nodo arboribus & saxis adhaerens. In Pilato &po, stremum in Gotthardi rupibus. Ex his enarratis Muscia pulmonarius arborem saporem habet secum, subinduleem & adstringentem, modi ee refrigerat, secat, eon solidat, eonglutinat, usus praecipuus est in affectibus pulmonum phthisi,expuitione sanguinis, haemorrhagiis. Extrinsecas in vulneribus adhibetur. Musicus terremu cia ris, Lyeopodium &Aurum horizontalevegetabile etiam dictum, praeter eaulieulos folioses repentes pedieulos in eae umine elavatosJuli instar emittens saporem habet terreum,amaticantem, sieeum,
adstringentem, salivam prolieientem, hine refrigerat, moderate sierat, adiastringit,
246쪽
CAP. XII. DE LICHEN. PETRAE O. austringit , ealculum movet, consolidat vulnera, in fluxu alvi Utilis est. ln- flammationibus conducit. Reperitur in eo farina, ut in J illis corylinis, Alni de tenellis conis pineis, quae certe insigni vi pollent anti epileptiea, uein Des ripi. Μat. Med. Oscin. Fraηιofare. Wald bmidim asseruit: Colligi autem debet haec farina, monito Eit mysteri, S in Ariel. existente, ubi mustus & juli ejiismodi se leviter aperiunt. AdebRebiu in exiguu Vis bona saepe latet. Brunse is vocat id M. in traiit ebqubd vinum pendulum restituat. Pulis vis hie eannula exceptus, si per flammam eandelae exsuffletur, eum strepitu ineenditur, & qua si sulgurat, eui. si mastie he, benetoin, deci addantur gravito nares replet odore, quare & ad ignes ludicros eo Moseo vitas uti praeter Olearium resert Elfholtius in Flora Mari hica pag. Is s. Mustus arboreus, iasnea Uicinarum, ex arboribus adultis villorum in-eanorum instar dependens, eui comparat Nuia .in Adenogr. glandulas eo n- globatas, quas o fibrosum eontextum muscosu voeat, ut eonglomeratas vasculosa odorem habet gravem, terreum, saporem fecissimum, nau seo sum, gravem & terreum adstringentem. Hinc ejus ulvi praeeipuus est in nimio mentium fluxu si v. g. museus quercinus eum eoralliis aa. 36. in vino rubro exhibeatur) in ealculo Si sabulo expellendo, in seorbulo quoque eommendatur, dysenteria, ictero in deeocho Cerevisae ad dimidias, de quo vid. Ephem. Germ. Dec. I. Anu. III. Obserν. 29o.) vomitu, externe fianguinem vulnerum sistit, singivarum laxitati eonfert. Praeprimis autem curat hernias, ni umbiliealem, si eum plantagine in vino rubro eoictus ap- . plicetur instar Cataplasmatis. Sim. Pauli Exomphalum saepius ita sanavit: IV. Musi. acac. ηομ. He .plantag.bernio. auricvl. mur. aa. M s. perfoliat. m. Coq. in vino rubro, & applieetur. Valet & mustus acaciae pulver. intus in
Caleuio vesteae assumptus&extus decoctus pubi applicatus. Qui Monspe-lii in annosis quercubus reperitur, basin praebet pulveris Cyprii, qui copio. Monspelii paratur. LICHEN PgTR. us, Stelnεithertratu: Ita dieitur, quia Iubenes de impetigines eurat. Iuxta Rajam autem est planta impersecta eaule earens erustae modo in terra reptans , euius semina sustinent pedienti Θ foliis enati: Quare de haud math post museos loeatur, quia scit. ineon spieuo iti-
. dem mule donatur. Saporem habet aromati eum, odoriferum, gravem, gluistinosum, amari eantem, pisees redolentem, hine modicὸ calefaeit & seeat.
abllergit, hepati ea insonis est, usus praeeipuus in hepatis obstrue . hecti ea. phthisi, tussi, Empyemate experientia Medieorum Basiliensium stabie, Gonorrhaea-vulneribus. Estque Lichen petraeus latisolius, sive Hepatiea sontana: Ieeoria sive Nepais Dd 1 tiea
248쪽
a13Boletus Cervinus seu Tubera Cervina. Fungus rotundus orbieularis seu trepitus Lupi. Lycoperdon vulgate. Omnes reperiuntur in montibus, duo posteriores in Pilato. Fungus Lari eis sive Agaricus. In monte quodam Rhaetorum super Taminium. Agari eus, qui in speluneis montium Helvetieorum reperitur, seu Agari eus saxatilis vel Fungas petraeiis, Lae Lunae Ineolis sudstantia alba& spumosi, Geis. In deseensu montis Fracti. Crestit etiam ita Rhaetia. .
Ex Fungorum divisione patet. quδd tangi alii eseulenti,alii noxii,alii lapidei sint. Ex eseu lentis optimi sunt poron illi, qui Germ. Moro en dicuntur, & eum jure piperato eoquuntur pro excitanda venere, signaturam enim glandis penis habent,&odorem feminalem spirant: unde Poeta :- - - cum Di tibi languida membra,
Nil aliud balbu quam satur esse potes. Comeduntur etiam ex Fungis illi,qui Piperitides a sapore vitisersing dicuntur, quibus in praeparatione ad evitandam strangulationem additur acetum& aromata; verum si de viribus Fungorum in genere loqui volumus, dicendum erit, quδd tantus qualiscunque sit semper malignus & exitialium qualitatum apparatu instructus, etsi non statim sei itiatur, frequenter tamen comestus neseio quid Recessu temporis Oeeultae maehinationis in interiori viseerum administratione molitur , ut benE Drcherus de Peste observavit. In speeie ulterius eommendatur Auricula Τuda in Gargarita tibus pro affectibus taurium, imbin aqua rosaeea macerata, oeulis & oeeiapiti applieata,eontra ophthalmiam optimὸ valet. Injectus in Potum, juxta Ammannum in Manud. ad Mat. Med. p. 62. eurat etiam batrae hium puerorum. imb si in lacte prilis eoquatur. & eum lacte isto pulmenta parentutInfantibus, eorum abdomen tumidum, experientia nostra, eurat. πινes Baleria Ceryi,alias Tubera Terrae, Germ. Diruibriing ita dieitur, qudd reperiatur in iis loeis, ubi cervi suam libidinem exerrant,nim notante Baubina is Pinac. p. 376. Cordus invenit etiam in praerupti iasimis montium sylvis, quo ne damae de rupicaprae quidem pervenire pota sunt, nedum eervi. Matthiolo autem referente in Epi I. p. m. I s. sealpunt Cervi anterioribus pedibus loeum ubi globosus hie fungus sub terra deli- testit, odore se patefaeiens. qui nimirum gravis est, extima autem eius e tieula subnigri eat, earnosa verb& ipse fungosashbstantia albieat. Signatura ipsius monstrat esse aphrodisiaeum, si pulveris M. in lacte exhibeatur. Nee desunt superstitiosae muliereulae, qirae eo abutuntur in amatoriis p eulis. Dan. Ludov. in Dec. I. Misi. Cur. Ann. IV. p. 27 I. refert, omnia quae de Dudaim in S. S. Genes 3 o. & Cant. 7. di euntur, perquam ipsi quadrare.
249쪽
Bollandi voeant glandes terrae, dc in Tritico inferius ciet cente: repetitur. Crepitus Lupi dictus seu Chirurgorum fungus inservit pro sistendo sanguine, uti de alia π ira fungorum genera, quae sistit Exc. Eri nivi
Agaricus seu Fungus laricu caporem habet primo gustu aei diu seu lum, post modiim intense amaricantem , siccantem, nauseabundi im, salivam a undξ prolieientem : Salibus hinc aculeatis, ierosos & pituitossis humores purgat, urinam Sc metri es movet, catarrho suffocativo subvenit, si ejusdem pulvis eannula gulae infletur. Furii quercus singularis meminit Clarus D. Theod. Caroli in Misc. Cur. Dec. H. Ann. VIII. p. ioo. saporis subausteri &adstringentis, unde egregius est in haemorrhagiis sistendis. Deseribit &Bre nius in Misc. Cur. quendam Fungum coriaceum quernum. Lae Lunae a Cl.D. D. suto Lucern. e monte Pilati nobis transinissum d scripsimus in Regn. Miner. Fungum ver b edulem ex lapide Lyncurio enas tem deleribit Exc. θ Ampius. D. D. J.Georg. Volcamerus p. m. Praeses in Mist. Cur. Dec. II. Avn. III. p. qIq. Hie & mentio facienda C i lii seu Coeli floris quae circa aequinoctium in locis sabulosis hie in Helvetia manε ante ortum solis reperitur, de quam primum solis radii illud attingunt, in aquam resolvitur, adeoque ultra: horam post exortum solem non durat, nec uspiam tota die reperiri potest. Helvetius quidam, ut est in Medicam. Cnophel. An n. VI. Dec. I. Misc. Cur. p. i8s. ex eo fecit pulverem album de eum ejus granis duobus vel tribus sistebat omnes dolores internos intensissimos, eoque ut exterius in uleeribus, ita etiam intra eorpus summa selieitate utebatur. Reperitur instar fungi magni vel spongiae, foraminosum est 5: leve tendens in fulvum eolorem. De s ingulis minimis semini seris vid. Eri.
D. D. Schri hius Dec. H. An n. X. Misi. Cur. p. 6 II.
CARDIUS,'Disteli Est planta spinosia, solio constans aeuleato,quod
tamen non est de essentia Cardui solum, bene notante Au anno in Chara LPlant.nat. p.79. alias enim &aloe,Datura, Eryngium, o nis, S e. forent Cardui, eis a Bauhino nostro una in statione loeentur. Dicuntur autemaeanaeeae eorrupte notante Salmasio in II l. Τ a tr. C. III. velut acanthaeearunde eorrupte vel latξ sumendo Aeanus denotat illud quod velut malum aut caput in Carduo protuberat, nimirum Carduus est plantaeapitata, spinosi, pappescens, praescindendo utrum pappus ille solum lateat sub muricato capite, vel per modum barbulae aut scopulae semini ata haereat. Estque Carduus pratensis lati solius e Carduus pratensis, Trag. Lob. Ra1o est herba eapitata pappescens spinosia spinulis mollibus, hi neque a Tourne sotatio e numero Carduorum rejicitur, ut aliquot aliae sequentes speei es;
250쪽
C p. XII. DE CARDUO, CIRsIO, Ipsiqile est Cnicus pratensis aeanthi folio. In omnibus pratis humidis, de ad rivulos. Iulio & Augusto. Carduus pratensis Asphodeli radiee, foliis prosundὶ & tenuiter laetis niatis: Iaeea aeuleata seu tuberosa, Tab. Cirsum pratense asphodeli radieelati solium. Tournesori. In pratis Michel feldae.
sexto in Prodromo deseribitur. iisdem, quibus prior, locis. Carduus palustris, in Prodromo sub s. deseriptus. Cirtium pratense polycephalon mille minor spinose, Tournesori. In pratis Mie hel feldae, dc in arenosis herbidis ad V iesam. Carduus vinearum repens folio Sonelii : Ceanothus Theoph. Lugdii-nensi. Cirsium arvense Sone hi solio radice repente, Tournesoria In vinetis Muttensibus. Carduus in avena proveniens, Dabertistis: Carduus sylv. Trag. a ven sis, Tab. Carduus mollis latifolius lappae eapitulis. In montibus propὶ Curiam
Cardui pratenses humectant & refrigerant, multδ magis tamen palustres& viribus adsonehum &hieraeia accedunt. Praeter hos datur Carduus benedictus qui semen pilis barbatum habet) cujus sapor amarissimus, M. hine Febribus convenientissimus tam in pulvere quam in aqua.Dissolvit &intus viseosum sangui n em est,ut Carduus Mariae, de quo mox &in Descript. Viri. mplic. Ucin. Basiliens Condueit & egregi E in Cephalalgiatum aqua
intus pota dc extus linteolis applieata, maximε si una pulvis eum pane assumatur. Exc. D Pem asylum languentium ob vires polychrestas meritb nominavit o. peculiari de eo eonscripto. Florent mense Julio.
dolores kινο-seu vari eum sedete cujus summitati insident eapitula in Himmo purpurea, quae in pappos seu lanugines solvuntur, cujus ratione etiam ad Carduos refertur, ut Ciruum Itali eum , quod Lugduni in Horto Phar- maeopoei vidi. Ejus Vires autem nee Ueteribus nee Reeentioribus sussis eienter explicatae sunt, nullum tamen est dubium, quin ad ulcera&ad vulis nera amaritie sua aikalina egregi eondueat, ceu ali s vigeliin Isag. in Rem
Neriar. L. I. C. q. p. m IsI. refert ex tribus plantis semper unam vi vulnerum sanativa pollere;Qilippe eum montes Pisanos dc Bononiensis,ait,per agrarem habitu rusti eo, ne agri eolae me eognoscerent, ae latrones depraedarentur, multa de Plantarum Viribus colonos sedulh pereunctatus quorum quae nova erunt, incognitaque hactenus herbariis de a pluribus eonfirmata, in librum Obseruationum redegeram, quem in posteritatis commodum