장음표시 사용
451쪽
aliis remediis prius adhibitis minime cedentibus, mirabiliter profuisse, mentesque praeter omnem pem provocasse, visa fuit. Quo pacto talis herba, alioquin nullius vis aut stimuli, uterum irritet, vel ullo modo a lat, et sanguinem adeo emcaciter foras Propellat, explanatu difficillimum est hoc autem plenior Xperientia doceat. Int rim, magis forsitan dolendum est quam mirandum, remedium adeo lene et tutum, delicatissimis etiam foeminis facile tolera bilem, omnibusque morbi casibus pariter accommodatum, non semper pari cum successi adhiberi, et quidem in multis jam 'gris frustra fuisse tenuatum.1342. Alia vero medicamenta quod attinet ad provocandos menses adhiberi solita, quae ali S, et magis generales et manifestaqvires possident, quibus in suppressis mensibus opem ferre videantur quamvis naturae non modo diversae, sed plane contrariae 8ai. sint, actio et administratio eo rum s Gle intelligentur, si nobiscum perpenclimus
452쪽
Pendimus quam Variae 819. o. causae menses vel siltere vel arcere soleant, et quot quamque diversiae affectiones morbosae ab illorum defectu in variis casibus proveniant. Quicquid enim causam mali summovet, ipsi quodammodo remedio erit; quicquid praeterea mala a suppressis mensibus oriundis sublevat vel tollit, vel quibusdam
tantum ex iis occurrit, menses saepe denuo revocabit, corpore nimirum, propter hujusmodi levamen, ad solita sua munera melius in posterum valente. Non secus enim ac menses rite fluentes ad prosperam Valatudinem, prospera valetudo ad istum fluxum maxime conducit. 1543. Menses vero a duabus causis generalibus frequentissime deficiunt; scilicet νel a defectu vis quae sanguinem per vasa atque foramina uteri propellere debuisset, nihil praeter solitum exitu ejus obstante;
vel a renixu aut impedimento aliquo praeter naturam, quale neque solitae corporis vires, quae sanguinem propellerent, neque sane
453쪽
sane multo majores, qua Vel natura vel ars suscitaverit, superare queant. Saepis me vero utrumque vitium simul adest, vel ab initio casus, vel si hic ab alterutro, et Praesertim a posteriore primo inceperit, tamen ipse mensium defectus alterum haud raro essiciet, unde morbus gravior, diutusenior, an tu dissicilior. XS 4. Si propter pravam uteri vel vagitanae fabricam, sive a natura derivatam, sive morbo corruptam, sanguis vel in illum exprimi vel per hanc ei bi nequeat, sejusmodi apud idoneos auctores nonnulla, quamvis rarissima, extant exempla, perspicuum est, tale impedimentum vel sola hirurgia esse summovendum, vel morbum omnino insanabilem fore, et omnia duntaxat medicamenta ad provocandos menses
frustra adhibitum iri. 1343. Quod si menses, ut saepe solent),
Propter impedimentum multo levius, et sublatu secilius, substiterint, veluti nimis Rrctam
454쪽
arctam vasorum et foraminum teri contractionem, seu Bymum, frigore, aut gra ui animi affectu, ' aut febre, lic indu tu . Vel si impie generalem Corporis infirmitatem, sanguinisque imprimis motum nimis languidum, menses defecerint; vel θ. propter abnorme alias partes versu Ssanguinis derivationes, hic mi rore quam par esset impetu et quantitate ad iterum fuerit delatus vel si per diuturnum mensum defectum, vasa atque foramina teri paulatim coarctata et pene Conclusa fue- rint vel demum, si nullo dato per uterum exitu sanguini illi qui dehu 1sset effundi, toto copo multum turbatum fuerit, et nimius imprimis sanguini impetus, ejusdemque distributiones morbosae, dum-borumque, et VentriS et capiti. dolores, .et convulsiones II rise, c. acciderint, cunctaque tandem corporis munera impedita vel laesa fuerint; tum plane variis remediorum generibus erit locus, veluti emollientibus, infirmantibus, stimulantibus, sedantibUS,
455쪽
sedantibus. anodynis, ini pa odicis,' Variisque demum evacuantibus.1346. In mensum defectu, memoria usque tenere Oportet, non semper ullis opus esse remediis ad ipsos eliciendos aut revocandos, sive solita aetate non proruperint,
sive, postquam aliquoties profluxissent, prae ter naturam substiterint praesertim si valetudo caetera bona fuerit. In tali enim statu . natura ipsa, menses, si antea nulli fuerant, suo tempore, arte vix festinando, proferre
latet, eosdemque aliquandiu subsistentes
denuo reducere. Neque alia prosecto videtur esse ratio virium quas nonnullis imputare placuit remediis quibusdam anilibus, quae revera nullas in mensibus eliciendis habent si vero per tempus satis longum adhibita fuerint, corpore interim reliquis suis mediocriter functo IrIuneribus menses fere iterum prodibunt laudesque sic tempori et naturae solum debitae, inutilislsimo forsitan medicamento facile tribuentur j Hinc quoque cogi potest, Uze-Vo L. II. G cunque
456쪽
cunque ad mense provocando dentur remedia, idoneum victu et vitae genus, quale scilicet ad generalem corporis anitatem, variis saepe modis laesam, maxime Conducat, nunquam esse negligendum.
I 547. Singula vero remedia quod attinet ad eliciendos menses dari solita, tametsi uniuscujusque actio et usus haud male
intelligantur, tamen aegre in pulchrum aut accuratum ordinem reducuntur Propterea quod multa et incacissima eorum non uno tantum sed varii modis prosint, variosque simul necessarios aut salutare duntaxat effectus saepe praestent variis ideo consiliis, inque varii casibuS, pariter adhibenda. 1348. Sic idonea corpori eXercitatio, quae omnium hujusmodi remediorum longe optimum est, diversisque cassibus accommodatiuimum), sive a defectu virium quae sanguinem propellere debuissent, sive ab insolito impedimento atque reniXu, iis
457쪽
aegre superando, menses substiterint, sive utrumque simul vitium adsit, totaque demum detudo labascat, utilissima esse poterit corpore scilicet probe excitato, suseno, si quis forte adsit, soluto, motu sanguinis expedito, impetuque ejus intenso, derivationibus ejus abnormibu atque morbosis submotis, et aequali et naturali distributione per totum corpus effecta hujus simul viribus refectis, cunctisque demum Corpori muneribuS, morbo laesis et languentibus, efficacissime adjuti atque pro
13 9 Proximum forsan huic, inter remedia quae menses eliciunt, locum occupare meretur aura electrica, quae etiam toti cor
pori per ictus Iaos. admota, sed promptius et certius adhuc circa lumbos, et abdomen, et pubem, adhibita, menses adeo potenter movet, ut saepe ipso temporis punctorino adhibetur, inopinantibus prorumpant et hoc stimulo ejus plane tribu endum est.
458쪽
ISSO Excitantes etiam animi affectus, quorum tantu tamque salutaris saepe reperitur stimulus 1214.), haud parum saepe
valent in reducendis mensibus, non secus a Contrarium genus affectuum eosdem
p cohibet ISI I Plurima quoque medicamenta sit mulantia ad ciendo menses saepe dantur, et haud raro manifeste profunt pleraque etiam et optima medicamentorum quibus specialis istiusmodi vis imputari solet, nihil aliud sunt quam stimulantia generaliari neque obscura ratio, qua stimulato corpore, motuque imprimis sanguinis incitato, menseS, quacunque causarum jam i 343. expositarum suppressos, talia medicamenta saepe propellant. Ex his vero gummi calida seu foetida, et castoreum, et similia, optima fere sunt et emcacimina; non desunt tamen qui varias herbas acreS, earumque olea essentialia, aliasque praepara tione multum laudant velut rutam, a binam, pulegium, helleborum nigrum, aliasque
459쪽
liasque bene multas minorum et magis incertarum virium quales sunt aristolochia,
crocus, scordium, marrubium, matricaria,&c. Amplissimum profecto, et prorsus mirum, de viribus hellebori nigri in mensibus eliciendis, testimonium accepimu a viro experientissimo et celeberrimo, qui summos in arte medica honores diu occupavit. Non dubitavit clarus hic auctor firmissime asseverare t iatam in ista herba inesse virtutem, ut vi meminisset eam, cum ad menses eliciendos data esset, spem suam unquam fefellisseri seque praeterea notasse, quotiescunque, Propter Pravam partium conformationem, vel aliam
quamcunque causam, frustra adhibita fuisset, tum sanguinem per alias vias fuisse propulsum unde collegit, egregiam et singularem prorsus Vim sanguinem propellendi remedio suo constare. - Sed dormitabat certe bonu seneX, nunquam aliter tantum de tali medicamento, inque tali morbo, testimonium daturus, honesti
scilicet viri et sapientis medici gravitate ea atque
460쪽
atque prudentia pariter indignum, et X- perientiae pene quotidianae dissentaneum. Quamvis enim herba adeo laudata bonum aliquando remedium fiat, et sanguinem forsitan, per Uterum minuS Xeuntem, Per alia vias nonnunquam fora propulerit, quod sane de omni acriore medicamento stimulante credibile est); tantum abest ut hoc perpetuum aut certum sit, ut ne decimae cuique aegrae quae eam hauserit remedio fuerit, neque millesimae cuique alia et morbosa sanguinis profluvia esse-cerit. Issa. Cum stimulantibus quoque mediis emmenagogis recenseri debet argentum Vivum, quippe cuju non alia videtur
esse vis et usus in eliciendis mensibus. lim quidem multis medicis persuasum fuit menses saepissime supprimi a morboso fua-guinis lentore seu spissitate, et argentum vivum insigni vi pollere sanguinem resolvendi et attenuandi nunc vero ambae hae ψpiniones pariter obsoluerunt remedium