장음표시 사용
2쪽
Quae praeclara Majorum monumenta
BRUNSVIC AC LUNAE B. DUCIS, Ad Ecclesiasticae historiae lucem
ae posteritatis emolumentum . Ex antiquissimis Codicibus MSCtis
CAESAREIS DUCALIBUS' ACADEMICIS
4쪽
N SEXTUM OMUM rerum arduariam,quae In public magni Concilii theatro, sub coelo Germanico Consam ouondam gestae. me si ponderentur, non admirationem duntaxat pariant, sed, in stuporem posteros simian Siquidem ista aetate, longiore iam intervallo a nobis remota,vana' gotia a totius Christiani orbis capitibus in Germaniae sisti ractata,
quae coelum terramq; moverent Momentum enim prope universum
iti sublime Ecclesia regimen emendandum redundabat: Illa tempestate profecto res grandis, res sormidabilis,invia&inaccessa, scrupulis plenis Avi, non sine metu .pavore tangenda. Et hanc nihilominus Caminin insuperabilem, inexplicabilem,&vere ancipitem, magno ani-'mo aggressus CHRISTIANISSIMUS CAESAR SIGIMM UNO US, nutu ct consensu Regum, Principum, meliorisque cleis
Hoc saxum, mole vastum, vix ullis machinis movendum, Invictisn,
mus πιπεφ tor augiistissima fra μ' uvantium Resum Principum
Quemadmodum. ergo M'enitamus Imperator conellis e vescit, quod orbis Oi filiis non potuerat,ita 3 Concilii automisa ae
serere, roborares vindicare, juraque illius in Ecclesiae regimen lasestruendum,redintegrandum, emendanduinque, urgere defendere sedulo allaboravit. Tantoque sortiori hoc egit animo, quanto e
lior erat, si Concilii ope omne consilium in re tam scrupulosa fore se itum& inane, quantoque maristaeus perspiciebat, se consiliis, viseris, ausibus, precibus,monitis, gum Principum,confirma geri vel limitantem adi ac compelli. Quae inter praesidia, adi
menta, cescaria, Cardinalium erant, Epistoporum, aliorumin erudire
5쪽
rem magis magisque armarent atque animarent, ut Goncilii integri- tatem, dignitatem ac iura immoto pectore tueretur. Neque inficias plane eundum, extitisse, qui scrupulos statim in-
licerent, qui Caesaris voluntati Concilii conatibus Omnis generis impedimenta obvolverent, si qua vel Concilium dissolvi, vel consili- um eludi, dc seopus frustrari possiet. Comparuere certe, qui autori- talem Concilii, in Ecclesiastico statu, nimiopere tunc corrupto, emen- dando, vellicarent, vel dubiam reddere conarentur. Ex quo in ipsos Concilii ambitu certamina literaria subnata, his Concilii vim rob
Quas res magno quondam molimine in Germanico solo versi tas penitius intueri interest posterorum. Ialtem, ut intelligant, ma- ores difficillima jam expertos fata intra Ecclesiae cancellos, nequa mquam sopore obrutos dormivisse, sicubi salutem publicam periclitari animadverterent, qui pro sua admirabili sapientia, collapsa restaura
res, maculata mundare. corrupta emendare eniX contendisse .
Adeo, ut imperterrito pectore anfracto studio, sine periculi metu, . opus aggrederentur, quod Ecclesiae salutare ieipublicae incolumi tali utiles accommodum fore perspeXerant. Ceterum, quando hoc Tomo exhibere constituimus antiqua istaec monumenta de jure, autoritate Ofatis Consamiensis Coiicilii dimit laudata Synodi transgredi noluimus, contenti illa recensuisse, quae in ipsa dinodo publice omnium oculis exposita. Quae vero sparsim superioribus Tomis de hoc argumento advecta, huc revocare haud fuit necesse. a Quandoquidem tamen non plane silere oportebat, quid asne Concilii de illius autoritate dignitiateque a viris illustribus illa aetate' esset judicatum, e re fore judicavimus, Commentarii numero in hanc de autoritate dignitiateque Constantiensis Concilii quaestionem , ex NSCto antiquo Codice adsciscere praeclarum etsi prolixum Andrea
Episcopi Magorensis Hissan Opus Quippe qui Constantiensi Con
cilio, non ignobile illius membrum, interfuerat, cui haec in illo contigerat fortuna, ut in memorabili illa Sessione quinta , qua autoritas Concilii novis decretis roborata, solenni ratione publice hac de redissereret. Quanquam ver,illud opus sub Basileensi demum Concilio scripserit, in Appendicem tamen hujus ut imi Tomi accivimus, quod Commentarii locum in totam hanc Synodum Constantiensem et potissima eius decreta apte referret Plura ejus generis praeclara monumenta huc anem potuilbent, quidus Viri illust res illorum temporum, resin praecipue autoritatem Constantiensis Concilii fuse explicarunt, illustrarunt, ac ab exceptio nibus vindicarunt. Nerum, quod ad res Concilii Basleensis pertine- rent, eo ablegavimus, ac tantisper quiescere jussimus, donec, exemplo
magnae hujus Synodi, ingens Basileensis quoque Concilii pparatus
Nihilominus, ut aliquis saltem avido lectori suppetat praegustus, pauxilla ex aureis quorundam Basiliensis Concilii patrum monumen-
6쪽
ris praelibabimus. Hoc maxime fine, ut solers lector perspiciat, quid, primo illo aevo de Sessionis Quinta decretis, nec non Bulla Papae Mur olivi V. Constantiae in Concilio A. t i8. d. ra. Febr. edita stipra Tom. IV f. si 8. O seqq. recensita, cuius exordium, Inter eunctas Pastorali cu me sollicitudines , iudicinerint Viri eruditi, Constantiensii Concilio proximi, i quam sollicite, Dequenter ad illa in publico Basileensis Concilii theatro provocarint anquam ad insignia pro Concilii aut vitate argumenta atque praesidia. Quod igitur istnae etiam Dilla, cuius initium Inter cunctas, proxi ne a Constantiensiis Concilii fine, a magnis anclytis in Ecclesia viris illustribus doctoribus diserteci saepe produceretur, ac vocaretur approbatoria Concilii, lectori iudicium relinquimus de recenti controversia ititer Maiinburetiιm, Ricb rium rachel Iratenum de hac bulla, quam bie pro consi natoria' non admittit, aliam novam substituens, illa vero cum Basileensis Com vilii Theologis urgent.
Theologus in Bassiliensi Concilio
in vasto opere SC Basileae edito
es, De inseparabili sanctitate Ecclesiae Uuprema Generalis
Constat, inquit, in generalibus Conciliis factos fuisse plurimos canones ad regulandas actionessummorum Pontificum. Ex quid Memur, quod Ecclesia se habet ad Papam ut formalis causa. Potestas enim Papae es informabilis ct dirigibilis per regidas celsae. Unde manifes patet quod illud verbum Nemo potest dicere Papae, Cur ita facis i ve simile, senerale concilium non comprehendit. Et licet de bis hactenus fortasse sueri dubium apud aliquos, jam tamen , ut nemini Leeat dubitare, puper bae materia sacta tui per Geloiam declaratio
in Concilio Constantiensi illigunt 'st, provinciis , die VI. Aprilis, Anno Dominii CCCcxv sub hoc tenores Generalis synodus in Spiritu sancto legitime congregata, generale concilium faciens , unis versalem Ecclesiam Catholicam militantem repraesentans, potestatem christo immediate habet, cui quilibet, cujuscunque status vel dignitatis, etiamsi Papalis existat, obedire tenetur innis, quae pertinent ad fidem, ad extirpationem schismatis, S ad generalem reserma tionem Ecclesiae in capite dc in membris A Item quod quicunque cujuscunque status , etiamsi Papalis existat, qui mandatis , statutis sive ordinationibus atque praeceptis cujuscunque concilii generalis legitime congregati,super praemissis, dc ad ea pertinentibus, factis seu tendis, obedire contumaciter contemserit, nisi resipuerit, condignae
munitentiae subjiciatur,4 debite puniatur, etiam aualia uris subsidia
7쪽
recurrendo, si opus fuerit. His inibi literaliter sententialiter: Et quum bies mentio de generali reformatione, O de verbo gene. ralitatis consevit dubitari utpote eum dicitur , de generali statui clesiae de simili manifestum es, in hoc decreto declararrores ea. sus generalitatis, primo, quiequid pertinet σι Papam, qu icitur caput ministeriais Ecclesiae, secundo ad memis a communiter, tertio ad utrumque simia, scilicet membra eaput. De hoc autem ultimo non .idetur dubium.sed de primo aliqui faciunt dicendo, quod eum Papa sit una neularis persona, quicquid tangit ipsum, non videtur peritne re ad generalem reformationem, ideo, quia hoc decretum debet interiis ei solum conjunctim scilicet tertio casu, non autem in primo Sed si ad mentem reducantur quae supra exposta sunt, non erit dubium,nuin reformati Papa tangis everalam reformationem , sue genera levi statum Ecclesia. Cum enim Papa non singulari 1ed publica persi,na δcaIur ex eo, quod repraesentat personas omnium melium, quibata praeesse dicitur, sequitur, quod inter personam Papa ct multitudinem Meιium medius quidam eri respectus generatiuatis qui ex parte alterius extremi, scilice multitudinis Melium , avijesum es, quod I.- sine ae retinet nomen generalitatis. Et cum hic respectus habea temminari ad Papam, nonsecundum quod una persona inse, sed prout consideratur gestare sive reprHentare omnes perhonas dicta ubitudinis, ex hae etiam multitudine similiter retinebit nomen generalitatis Unde, quicquid tangit Papam in eo, quod ea persona communis ac rector ιltitudinis fletium, adgeneralam re ormationem me ad generalem statum Eccles dicitur pertivere, non ιtem id, quod Iangere eumpronest, secundum quod perhona singularis intelligitur H quia βλω. formatione nedum fraterna sed autoritativa correctio comprehenditur. manifestmn es quod autoritates dictorum summorum Pontificum nouomprehendunt Accusam vel concilium generala, ita, quod Papa ab his sudicari non post tande haec declaratio, facta in concilio Consta
tiensi evidemer monsrat, ad correctionem ummorum Pontisici is
letiime fuisse practicarum in aliis conciliis generalibus. Declaratio essani manifestatio veritatis antiqπη. E
in alio non min6ri operemstain Concilio Basilea itidem edito
De admissione Praesidentis mapae.
,ostquam Concilium legitime congregatum est eo ipso prout claratum es in Concilio Constantiens, immediate have potest 'tem a Christo, potestas universalis Ecclesiae transfianditur in cora' lium, sive continuatur, aut juxta praemissa loquendo cum sit damn
8쪽
lata materia, potestas, quae erat inhabitu efficitur in acti exercitio, Itaque, etsi Papa suos oratores, legatos aut praesidentes refocet, non propterea revocatur aut desinit potestas, quam Concilium immediate . habet a Christo. amen im concilium eo ipso, quo congregatum estν propter conditiones supra tactas, quae Ecclesitae, nec Papae conVenI . I unt, intelligitur habere stiperioritatem sive majoritatem. Et mani festum est, quod inferior non potest tollere legem superioris, aut i psam destruere Est enim repugnantia conditionis, quod Papa teneam
I tur praeceptis Sc statutis concilii obedire, quod possit pro suo libito illud disssolvere S destruere. Praeterea illa decreta, quae dicunt, quod solus Papa congreget concilium, loquuntur comparando Papam 'I alias personas Ecclesiae, non autem eximitur potestas ipsi Ecclesiae, , quin possit, sicut factnm in Concilio Constantiensi, ordinare, quoa
concilia celebrentur certis temporibus , quod ad illa absque alia
γ' conVocatione Papae,Praelatii alii, qui tenentur, debeant venire. Et sic
, apparet, quod scilicet de communi lege concilia quoad congregationem suscipiant a Papa robur&autoritatem, tamen id etiam non est de , ' necessitate, prout patet in casu praemisso, ac in aliis multis, in quibus , , licet etiam invito Papa vel sede vacante concilium congregare. Ex praemissis igitur apparet, quod, cum ipsi concilio principaliter com petat autoritas definiendi, statuendi, ac declarandi, etiam Papa te netur ipsius decretis acquiescere, desiis legatis non videtur competere talis autoritas praesidentiae juxta sormam in dictis bullis conten-N tam Equidem non possiet stare, salva generalium conciliorum auto ritate . Tertium principale, ex quo dicebatur probari praedictia con clusio, erant gesta Concilii Constantientis, or decreta Ousdem, δεn eas
in quae generalia sunt de autoritate , potestate generalis concilii, quam di, ea, quae fuerunt ibidem facta in processu contra Papam phalavem XXIII, pro uvionis coiissecutione. ix cujus clariori videntia sciendum, quod habetur in libro de gestis ipsius concilii Dictum concilium fudi, it convocatum autoritate Papae Johannis XXIII. Et die Veneris XVI. mensis Novembris, Anno Domini 14r fuit tenta prima sessio, ct prae sedit dictusJohannes Papa qui celebravit missam,& fecit sermonem. . Deinde, cum Papa de nocte clandestine XXI die Martii, Anno Dominii CCCC v. recesserit, ex cujus recessa aliqui putabant concilium esse ditatutum, statim successive factae sunt tres sessiones. In quibus,, decretum est, quod perdictum recessum Papae aut Praelatorum, vel an illorum sequentium ipsum, dictum concilium non esset ditatutum , sed quod remaneret in sua integritate Sc autoritate , etiamsi quae Ordi, dinationes per dictum Iohannem in contrarium facti essent, vel fierent in futurum. Item, quod ipse Johannes non mutaret vel tran ferret Romanam curiam Sc ossicia publica illius de dicto loco Con
distantiensi: Et processus, si quos contra faceret, dccensuras, esse irrita. Idem quoad privationes Ictranslationes quorumcunque Praelatorum
A beneficiorum in laesionem ipsius Concilii. Et quod non creareto novos Cardinales. Et si quos crearet, declarabat concilium pro non
Cardinalibus haberi. Item secit decreta duo de potestateo autoritate
9쪽
concilii generalis, qliorum tenor sequitur Et primo suo ipsa Θ V dus in Spiritu Sancto legitime congregatacte. Deinde in quinta sessi ne induxit certam formam procuratorii, in qua id us Johannesia et
lipa deberet constituere certos, per concilium nominato procurato D res, cum juramento, Deo, Ecclesiae Zc Concilio, de nunquam eos revo
is cando, ad cedendum lenunciandum papatui, nomine suo, omnes ipsos procuratores, vel duos ex ipsis. . In quo procuratorio inserum tu aliae multae clausulae, tangentes signa plenissimae subjectionis ad ' concilium, is inserioritatis. Item in eadem sessione nominati sunt a tliqui, qui nomine Concilii requirerent ipsum Papam, quod infra dua os dies deberet eligere certum locum, quod dederet personaliter se , transferre ad eum infra decem dies. Item in sessionibus continetur is de citatione: processu contra ipsum PapamJohannem, de Simoniaca pravitate dilapidatione bonorum Ecclesiae, ratione quorum4 aliorum eriminum contra eundem latae fuerunt per concilium , primo ' sententia suspensionis ab omni administratione papatus, in spirituali . ius&temporalibus, deinde sententia depositionis desprivationis &χυ jectionis a papatu, inhabilitationis, ut reeligi non posset maresau di tem omnia supradicta, utrum perhibeant testimonium de superiori tritate Papae respectu concilii vel e converso, quilibet habens gratiamsi de intellectu, lacillime judicare potest. Item hoc patet manifeste ex decretis XXXu. Sessionis, ubi instituitur de perpetua in futurum . celebratione conciliorum, ut, si casu schisma contingeret, quibus oc- cirri deberet remediis. Nam inter caetera statuitur contra eos, qui ' pro Papa se gererent, poena suspensionis ipso facto ab omni admini-Μ stratione papatus, in multis casibus, ct inhabilitationis ad illum, quaslibet alias Ecclesiasticas dignitates. Item in eadem sessione statuta est certa sorma juramenti, quam quilibet electus in Romanum Pontificem debet praestare. Et inter alias clausulas inseritur, quod jure tenere fidem secundum traditionem generalium conciliorum. V Itaque cum generale concilium poenas infligat summis Pontificibus propter proprietates desexcessus, Scindicit leges, quibus suas in futura rum dirigant actiones, irritum decernens, quicquid contra attenta ., tum merit, manifeste constare videtur de issius Concilii superiorita tre respectu Papae. Sed quoniam supra dicta, specialiter quae de processu contra Dominum Johannem Papam, propter hoc, quod com ' muniter de his non omnibus constat in quoniam non generaliter de t ' terminata sive declarata sunt, sed in certo processu continentur, qui 'ex diversis circumstantiis diceretur justificari posse pro tempore oc-m currentibus, non reputantur tantae autoritatis ad arguendum hujusmodi superioritatem: Ideo ex praedictis duobus decretis, quae jam in ,, Ecclesia divulgatissima sunt, inducitur. Et primo ex hoc, quod dicitur In Spiritu Sancto legitime congregata. Namque, ut Salvator in quit, Quos Deus matrimonio coniunxit, homo separare non potest: 'Ita& quia Deus dicitur fecisse conjunctionem, quoad eius separati ramem homo potestatem non habet, etiamsi summuS Pontifex iuerit ,, qui tamen in omnibus dicitur praesidere: Quanto a sortiori, cum Con .cilium
10쪽
cilium sit in Spiriti sapcto legitime congregatum, summus Pontifex
non habebit potestatem dissolvendi. Constat autem, quod, si in Con- a cilio non sit alia autoritas, nisi quae ab ipso conceditur suis praesidentibus, ita, ut ipsi possint absque Concilio, vel eo renitente, Concilium vero ipsis dissentientibus nihil valeat definire, tunc manifeste seque-I retur, quod in potestate Papae esset dissolvere separare conciliunata, in suos praesidentes revocando, sicut diebus nostris fieri tentatum est in Conditio Senensi, hoc Basileensi. Sed si hoc non potest quantum I ad conjuuetos in matrimonio, quia coniunxit eos Deus, multo minus dis luere poterit concilium legitime congregatum a Spiritu Sancto. Et per consequens non videtur habere autoritatem praesidentiae simpli- citer supra illud. Item ex illo verbo r Generale Concilium faciens. Constat enim, quod singulari universale bonum , generale particulari praeponitur ' Cum ergo Concilium de sui ratione includat PM 'pam, Scalios singulares, permaxime eos, qui interesse tenentur, sicut omne totum, qui majus praeponitur suae parti, ita generale concilium Papae. Item ex verbo: Ecclesiam militantem repraesentans. Quod cunque enim, prout in responsione cogitanti dicitur, de autoritate Ecclesiae assereretur, ad generale concilium, quod ipsam repraesentat , trahi necesse est. Alioquin non recte esset repraesentatio, si eadem in erepraesentante Ic repraesentato non esset autoritas. Cum ergo Ec-
, , clesia multiplici ratione, ut supra dictum est, praeseratur Papae, ergo Concilium generale. . Item ex verbo Potesatenaci chris inim diate habet. Si enim Concilium hahet potestatem immediate a Christo, Ergo inter concilium & Christum nihil quoad ipsam potestatem est medium, quod diceretur esse inferius Christo, Iuperius conci- ς. 'lio. Si igitur illud tale quodammodo assereret, se esse superius Con t, cilio, non diceretur esse aequale Christo sed superius, cum inter Christuma Concilium, quoad ipsam potestatem, nihil sit medium. Et
sicut summo mentis numanae nihil praeeminet, nisi Deus, quia ipsa , , immediate affective a Deo illuminaturin vivificatur, ita videtur di cendum de Concilio, quod immediate recipit suam potestatem a Chri sto, vel ab ipsis Spiritu Sancto dirigitur iegulatur. Si enim, ut pra H ,1 dictae bullae de praesidentia videntur dicere, potestas concilii a P pa dependeret, Iam non a Christo immediate , sed mediante Papata, diceretur recipere potestatem Constat autem, quod a Christo pote . di statem habet immediate, Ergo in ratione potestatis Papa non videtur
praeeminere. Quinimo si concilium dictam Papa sive suorum prae sidentium potestatem, quasi data sibi a Christo non lassiceret, acce ptaret, videretur iniuriam facere Christo, quo est omne donum perfectum. minc sequitur , quod, cum potestatem immediate habeat a' Christo superiori, quod Papa ei potestative non praeeminet.. Quinto II patet ex verbo: Iuilibet etiamsi papalis dignitatis existat, tenetur ob di e. Quo nihil clarius dici potest . Nemo enim necessitate coactiva
tenetur obedire legi vel statuto, ipsius duntaxat propria autoritate fa I cto. Sed Papa tenetur obedire statutis&mandatis concilii. Ergo sta, tuta concilii non habent vigore duntaxat ex autoritate Papae. Opo