장음표시 사용
3쪽
AUCTORI UIXDICAUIT SEC DUΜ CODIC HAMURG SEM CORREXITC- INTERPRETATIONE ITALICA
LIPSIAE, APUD GER HARDUM FLEIS CHERUM.
5쪽
.Fxanciscum Petrarcliam, poetam nobilissimum, historiae Iulii Caesaris temero vulgo Iulii CeIsi nomine inscriptae auctorem esse iam pridem, qui suspicarentur, cxstiterunt: qui demonstra
'Tet, repertus nondum quisquam est; Partim, quod tam combrupta circumferebatur, ut ex indole eius nihil certi de auctora statui posset, partim Petrarcham nemo eorum, qui illim attentius conliderarent, satis cognitum habebat. Nunc codice bono εt in legro ad eius emendationem adhibito nulli, qui Petrarchaa notitiam aliquam ex eius Latinis sibi comparaverit, non ab eo conscripta videbitur: tanta orationis, sententiarii , rerum dentia quo omnium sunt litudo intercedit; ut, si vel exiguum testimoniorum momentum accedat, facile omnes assensum sint prae
bituri. Iulium quident Celsum, de quo Vossit, Graevii, Dod
velli et aliorum commenta silentio nunc Praetereo, quem medioxumi novi litterati Caesaris et reliquorum commentarios digessisse opinabantur, si quis suit illo nomine, qui ei rei
operam dederit, huius historiae auctorem non fuisse necesse est,
quippe in qua ad testimonium dicendum citetur cap. III. S T.
8. et XIIII, 15. Sed ut ordino et via procedat demonii ratio rei ad Itilioriam litterarum pariter atque ad iudici uin de commentariorum contextu nonnihil collaturae, primum similitudinem illam declarabo, deinde argumenta ab rebus olernis P tita proponam, denique operae meae rationem reddam. Historiae studio non minus, quam Musis, deditum suis , Petrarcliam quaevis eius pagina docet, et vere ipso in opistola ad polleritatem, pagina secunda editionis operum omnium, qua usus sum, Balileensi anui MDLXXXI. Iucubui unice, inquit, inter multa ad nolitiam vetuitatis, quoniam mihi semper aetas ista displicuit, ut, nisi ma amor carorum in diversum trahoret, qualibet aetate natus esse semper optaverim et hanc obi i vi sci nisus animo me aliis semper inserere. Ilistoricis itaque delectatus sum, non minus tamen Oileia sus eorum dii cordia, secutus in dubio,
6쪽
quo me vel veris militudo rerum Vol scribentium traxit aucio. ritas. Neque obscurum inter aequales host iuvenis studium fuit, sed valde celebratum et, quia scriptis quoque innotuerat, una
cum poesi die illo Paschali in Capitolio magisterii titulo approbatum est. Ita enim litterae publicae in eius rei memoriam editae testantur T. III. p. 6. 7. quarum quae ad ho C pertinent verba, secundum codicem Academiae noItrae Petrarchais librum, de Miris ii queribus, brevem collationem, quam fecit coram re ge Ungariae missus pro lsum a communitate Venetorum,
collationem Ba Ionici et Romani imperii, cottalionem Romani imperii ad Carthaone e et Macedonicum, Heclamationes Collutii Pierii FDrentini, Dilvin Petrarchae a Boccario scri- ' Pt , privilegium laureationis P. trarchae, denique hi Ilorin m de obedientia et si de uxoria, soliis nunc CXIIII. nam VIII. excisa sui t) chartaceis forma maxima continentem pabsim emenda ta subscripsi. hQuod secum reputans ingeniosus vir et talium studioruin ab adolescentia scrutator ardentis limus Franciscus Po-trarclia Florentinus, poeta et historicus, atque hoc cod. haeo praesertim tempore pereunti scientiae succurrendum ratus, quo neglecta magis erat ab omnibus et cod. Om. deserta, Post veterum volumina diligenti primum indagine cognita et relecta, deinde post proprii ingenii opera historiarum praecipue et poematum, quorum partem adhuc liabet in manibus, honesto cod. honeyso condignae laureae flagrans desiderio etc. Nos et regio testimonio et famae publicae, quae idem do eo multo ante praelocuta erat, sed multo maxime operum evidentiae certissimam fidem dantes praefatum Franciscum hodierno videlicet Pascalis solemnitatis die in Capitolio Romano, locorum celebe
ximo, tam dicti regis, quam nostro et dicti populi Romani nomine magi strum Vulgo ma numin poetam et scod. om. historicum declarantes praeclaro magisterii nomine in Iignivimus et in signum specialiter poesis nos Ursus cod. Ursus. Sed V. Epist. L. II. ep. 1.
T. III. p. 88. Comes et Senator praelatus pro nobis et pro collega nostro coronam lauream nostris manibus capiti eius impressimus, dantes eidem tam in dicta arte poetica, quam in historiis atque in omnibus spectantibus ad easdem autoritate prae
sati domini regis, Senatus et populi Romani tam in hac sacrali
sima urbe, quae omnium urbium ac terrarum caput esse non
ambigitur et magistra, quam alibi ubicunque locorum legendi, disputandi, interpretandi veterum scripturas et novos ex seipso omnibus seculis auxilianto deo mansuros libros ae poema ta componendi liberam tenere praesentium potestatem etc. Datum Romae in Capitolio praesentibus nobis et tam alienigenarum, quam Romanorum Procerum ac populi multitudine
7쪽
nurnerosa V. Idus Aprilis anno domini MCCCXLI. Poncoletus, scriba Senatus. Iain aetato provectior Musarum consuetudine parcius utens sacras Iitteras inter et Ii illoriam tempus omne, quod a negotiis sero liberum habebat, partitus in primis Virorum Illustrium vitis conscribendis va abat, cuius operae mentio,iem ipso identidem facit. Scribo de viris illustribus, contra Medicum Invectivarum L. II. p. 1095 prostetur, quale, non ausim dicere, iudicent, qui legent, de quantitate pronuncio, haud dubie magnum opus multarumque vigiliarum v. υQuarta timid et, si non ab auctore, certo a subiecta materia nominaniadum. Nihil ibi de medicis nec do poetis quidem aut philosophis agitur, sed do his tantum, qui bellicis virtutibus aut magno rei publica a studio noruerunt et praeclaram rerum gestarum gloriam consecuti sunt. Et L. III. p. 110T: Poteram. ut aiunt, de calumnia iuraro, me poetarum libros ante hoc septenni uim clausisse ita, ut eos inde non legerim, non quod legisse Poeniteat, sed quia legere iam quasi supervacuum. Legi eos, dum tulit aetas, et ita mihi medullitus sunt insxi, ut ne divelli quidem possint et si velim. - Aecedit, quod in eisdem studiis agere senectutem, in quibus adolescentia acta est, minime mihi magnificum videtur. Melior fieri studeo, si possum, et, quia impotentiam meam novi, posco a ilium de coelo et in sacris literis delector. Non poetas lego, sed scribo, quod legant, qui post me nascentur, et raro plausore contentus acies insanorum sperno. Et do contemptu mundi dial. III. p. 365 ita secum loquentem Auguli in una facit: Ideo quo manum ad maiora iam porrigens librum historiaruiti a rego Romulo in Titum Caesarein, opus immensum temporisque et laboris capacissimum aggressus es, eoque nondum ad milum producto, tantis gloriae stimulis urgebaris, ad Africam poetico quodam navigio transmisilli. Eidem p. 368 his so increpanti Abii co ingentes historiaruin sarcinas. Satis Romanae res gellae et suaptosama et aliorum ingeniis luctratae sunt. Dimitte Africam escirespondet p. 369: Utinam haec mihi ab initio dixisses, priusquam his animum studiis addixissem. Ilaec erant studia, de quibus Rerum senilium epistolis L. XIIII. ep. 5. p. 937 Io-quitur : IIonestis studiis nunquam magis incubui, nunquam maiorem inda voluptatem percepi, quam hodie percipio. Dicam tibi rem mirabilem, sed veram: cum ad reliqua omnia tene lCamus, ad hoc unum quotidio iuvenesco. IIae litterae, quaa ib. L. XV. ep. 4. p. 953 ad Philippum Sabinensem scribena dilaudat: Si leo, quanta quamque honesta nobis esset ex alterno sermone delectatio, dum nil nisi de nostra salute vel da litoria atque rerum illustrium memoria loqueremur terrasque omnes et Diuitiaco by Corale
8쪽
omnia secuta smul ante oculos haberemus. Ilinc inter ce tera lii Ilorici nomine salutatus fuerat a Francisco Bruno ib. L. I. eP. 5. P. 745: isTu me oratorem, tu histori cuna, tu philoso-Pliuin, tu poetam, tu me deniquo theologum facis. Huic historiam Iulii quoque Caesaris conscribere in inentem venire Potuisse, quis est, qui neget Τ Iam vero inter omnes viros illustres nullus est, cuius tam crebro tamque accurath genus et sacta et casus et dicta commemoret, quam Caesaris. Quod quum plurimum ad hanc qua ellionem momenti habiturum Videretur, Omnes ex omnibus Petrarcha a Latinis de Caesare locos excerptos et cum similibus plerisque, nam omnes haud praestiterim, noltra otiistorias collatos apposui, rerum Ordinem Secutus.
Rerum familiarium epistolis L. VII. op. 13. p. 683: Unus erat Iulius Caesar: fratrem non habuit nec sillos De remediis utriusquo fortunae L. II. dial. 13 l. p. 220: Nolli, ut Iulius Caesar prolo carens sibi Augustu tu silium fecit.), et patris
nomen occultum est. Quid tamen Unus egerit, norunt omnes.
Remed. L. I. d. 16. p. 1S: Quantum patro clarior Caesar Ib. L. II. d. 131. p. 220: quod nusquam evidentius, quam in Iulii Caesaris patre cognoscitur, quem pene ignotum siti splendor fecit. Rerum senilium epistolis L. XU. ep. 5. p. 956: Praeserti in cum ipsius pater Caesaris vel nulli veI paucisi is cognitus rhabeatur; quod mirarer, nili quia eositaro soleo fuisse tantam illius viri gloriam oumque nominis splendorent, ut non aliter, iquam sol stellas, ille circa se positos vulgo posta obscuraret. - Η istoria Iulii Caosaris cap. I. 3 2: Cuius aliquando dEnomine a me ipso ot ab aliis dubitatum memini; creditumque, quod, ut sol stellas, sic paternum nomen filii claritas obscurasset.
Remed. L. II. d. s. p. 116: Iulius Caesar, suturus mundi dominus et testamento dominos mundi relicturus, adolescens pauper fuit. Ib. d. 63. p. 155: Modicis aedibus futurus mundi dominus natus est Caesar. - Ηist. 1, a : Adolescens haud sane dives fuit. Bom. L. II. d. i. p. 107: Etsi enim Africanus Scipio celsus corpore, Iulius Caesar statura fuerit excelsa, brevi tamen Alexander Macedo et Augustus Caesar. Do contemptu mundi dial. III. p. 362: Quod si tibi calvitiem obiecissem, pulo Iulium Caesarem protulisses in modium. FR. Non alium Profecto;quid enim illustrius potuissem Τ Rem. L. II. d. 84. p. 175: Quis
aequis auribus audiat vel Iuliu in Caesarem do timore nocturno et quieto visis turbida, vel postremo alios -- quere u-les I Rerum memorandarum L. ΙΠΙ. cap. 4. P. 473: Divus Iulius Caesar, adhuc Romanus eques, visus erat Per quietem Diuitiaco by Corale
9쪽
VII cum matre misceri. Nihil est equidem, quod noli et possit et
soleat somniantibus Occurrere: et, quas nunquam Cogilarunt, et, quae cogitatu liorrida, et, quae secundum rerum naturam
impostibilia inauditaque sunt, vident. Ipse iam foedo somnio
graviter turbatus rem ad interpretes retulit. Illi eum spe non modica repleverunt Promissum orbis imperium asserentes, quoniam mater, cui incubuisset, terra est et, communis ei et cunctorum genitrix. Non dubito multos iam idem somniasse non eodem successu; Ceterum, ut ea vera interpretata vide
rentur, singularis viri virtus et fortuna praestitit. Rem. L. ILd. 113. p. 197: Iulius Caesar - - qui et ipso tempore extremo, ut de illo scriptum est, repente Iinqui animo solebat. - Ilist.' XXVI, G: Corpore quidein altus fuit valitudine usque sub
extremum Prorpora, tunc lamen et animo nonnunquam Iinqui solitus et per quietem visis conculi. Ib. II, 3: Romam reversus foedo illico turbatus est Dinnio, visus sibi dormiens cum matro concumbere. Est haec quidem etc.
Memor. L. II. c. 3. P. 4IS: Illusit Cicero et in Iulium
CaeIarem, ad quem cum post civilis belli victoriam venisset, interrogatus , cur homo doctus in electione partium tam puerilia ter aberrasset, hoc unum, quod responderet, habuit: Praeci clura me decepit. Caute limul et iocose. Cum enim meritorum comparationi locus amplius non esset, habitus dueum contulit et quaIL reruni omnium prae et lentiam Caelari tribuens solo, quo videretur inferior, deceptum astirmavit. Conflul, at enim Caesarein propter habitus negligenti aut ab ineunte aetate malo Praecinctum puerum vocari solitum. ib. L. IIII. e. 1. p. 462: Iulius Caesar, futurus rerum dominus, ad illud principatus s liigium, lino vero ad coelum opinione hominum Perventurus, quippe imperium oceano, samam quilei uinet astris, ut Virgilius ait, ipse is, inquam, ut mundus agnosceret nihil non licere so lunae , inopem atque sollicitam et inquietam egit a dolos conliam. Persequente eum L. Sulla, qui tunc eversae rei publicae imperitabat, e medio atque lion inum ex oculis fugiens nee in Ial bris lutus erat, nisi eas crebro et . ut ait Suetonius, prope pornoctes singulas commutaret seque ab inquisitoribus pecunia redimereti Importuno morbo quartanae Praeter cetera VeXalua sic cum amico auo Iudebat eo tempore sol luna, dum inter XVI. et XX. aetatis annum agere l) interventu tandem virginum Valla liuin et clarissianoruni virorum, qui eum assinitate et Persa- Culorent amicilia contingebunt, vix veniam coli secutus est. Cum enim Sulla preces eorum non admitteret atque illi ex adverso obstinata importunitate precarentur nec iacturi linem viderentur,
10쪽
noveritis hunc ipsum, cuius salutem tanto studio procuratis, suturum quidem Optimatum, quorum Vos me utra propugnatores
fuistis, et publicae salutis everiorem. Nam Caesari multi inia sunt Marii. Idem Sulla optimates crebro, sicut Suetonius refert, et nominatim Pompeium Magnum, ut est in Saturnali bus, amicum et familiarem suum, tum, cum nihil omnino sommidabile videretur, admonuit, ut caveret illurn puerum malo Praecinctum. - ΙIilh. Ι. 3. 4: accestit et quartana febris, iners taedium Iongaequa molelliae et omni sebra periculosius
Syllae odium dictatoris; qui civili bello victor etc. Remed. L. II. d. 64. p. 156: Iuliu in Caesarem piratarum custodia summum misit ad imperium. De vita solitaria L. II. secl. 9. cap. 1. p. 282: Transeo Iulium Caesarem, qui licet admodum iuvenis dum e procellis forensibus in otium Rhodium secedere decrevisset atque ibi literis operam dare, probibitus tamen tunc incursibus piratarum et postea hinc civilium, hine externorum aestibus bellorum implere non potuit, quod optabat. - Ηist. I, 6. 7: absoluto reo rebusque undique citra vota fluentibus in insulam Bliodum so conserre disposuit, Iimul, ut otio operam daret ac literis . Sed dum eo navigat, a
Fam. L. VI. ep. 4. p. 667: Nunquam Iulius Caesar in illud gloria a culmen ascendisset, nisi mirari et imitari Marium ab adolescentia didicisset. Quin et Alexandri profuit imago intemplo Herculis Gadibus conspecta, quo mox ad cupidinem magnas res agendi non exarsit modo. sed, ut ait Tranquillus, ingemuit. EpistoIarum variarum ep. 24. p. 1003: His orbis ipse terrarum earcer videtur et angustiae, quod do Alexandro Macedone ac de Iulio CaeΙara lectum est. - II in . II, 2: apud Gades in templo Herculis sorte Alexandri Macedonis contemplatus imaginem vehementer indoluit, quod, cum aetate illa, quam ipse tunc ageret, Alexander in fines terrae famam sui nominis extendisset, a se nil adhuc dignum gloria gelium est ei.
Remed. L. I. d. 99. p. 84: Caesar quidem bello Gallico
cum adversus Atuaticos turres maximas erexisset, Primum COH-
temptui hostibus suit, quasi rem impossibilem humanis viribus
moliretur; ubi autem moveri et moenibus applicari illas videro, e contemptu in stuporem ac pavorem versi omissa defensione ad deditionem confugere. Famil. L. I. ep. 3. p. 574: Paris corvincivitatem, regni caput, quae auctorem Iulium Caelarem Praeis tendit, introii. Apologia p. 1083: Parisiorum urbem - Iulius Caesar eroditur condidisse. Fam. L. I. ep. 3. P. 575: Gandavum quoque eodem arein condi loro superbum
vidi. - Itili. VII, 10: qui machinas procul intuiti irridebant Diqiitreo by Corale