Fortunii Liceti ... De proriorum operum historia libro duo

11쪽

De propriorum operum Hi loria. 9

t una ge nera tinatum etiam speciatim acceptae in singulis animantium generibus naturam, essentiam, Operationes , &proprietates: operique manum admouens trjbus libris uniuersam contemplationem distinxi: quorum primum , iuxta o praeceptum & b morem Aristotelis, alienis opinionit,tis e X-ache discutiendis assignaui; in secundo propriam sementiam attuli, comprobaui qtae, diligenter agens de Vita tum in communi, tum speciatim de Vegetali seu Plantali, de Brutali, de Humana, de Caelesti, & de Mundana; singularum specierum Vitae propositarum definitiones, operationeS,S conditiones aperiens pro virili: demum in tertio plurima quaesita, dissiciliaque circa pr cedentium librorum sentcntias Contingentia determinare tentavi. Qui huic opcri contra dixerit, neminem hactenus ego vidi; plerosque tamen noui, qui non meum, sed Federici Penda sit, quo Praeceptore glorior, asserere non dubitauerunt: inter quos diu fuit Cesar Cremoninus, in Patauino Lyceo non ita pridem ad plures annos Collega meus, et iisdem Magistri discipulus antiquior: sed lpostea videns e meo calamo non dissimilia volumina plurata in dies prodire; animaduertensque stilum, & sententias plurimum ab oratione, atque ab opinione Magistri communis abscedere, abiecta prorsus omni suspicione furti litterari j, meos mihi labores concedere coactus est. Opus Pisis a me conditum, Genuarc usum anno salutis MDCVI. prodi j te

Typographia Iosephi Pavonii medio mens ec Octobri, sub forma quarti Folij. Triplicem habuit dedicationem; etenim primus liber Serenissimis Ferdinando, & Christinae Magnis

Ducibus Etruriae consecratus; Secundus Carolo Antonio Puteo Archiepiscopo Pilano dicatus; tertius Camillo Boerio Genuensi Philosopho Medico Clarissimo, viro mei amantis. simo nuncupatus prodi jt in lucem, ascendens ad soli a centum & notiem cum dimidio: totum volumcn impress una est expensis Boerianis .

Ouatuor libror m de his qui diti sitiunt sine alim ut o Historial Einceps autem quum Pisis etiamnum Philosophus age di rem inter Sapientiae publicos interpretes, anno DO

c die

r et nutri

12쪽

ι; AHI. puclla I unci sis agri diti turno ieiunio simigcrabilis , , lari ae Ducis Christinae, Thcologis , Philosophis, ac Medicis oblata fuit in contemplationen, ruam quid adeo longae abstinenciae veta caiissa pollet in uestigari: Conuenientibus omnibus ad consultationem , & varijs Opinionibus in omnem partem allatis, conice talis acuam est; nihil omnino ccrti determinatum . Ab eo tempore semper animo rationem tam admirabilis euentus perquirere satagens, interim consultis autoribus de proposito peragentibus, post annos plures elaboratum est a me plurimarum vigiliarum

opus, quod imi ulgaui Pataui j legens anno ChristianoMDCXll. sub titulo De his qui diu vivunt sine alimento, ldistributum in quatuor libros; in qu Crum primo quam plu- tres Abstinentium historias attuli ex probatis Autoribus ad veritatem subiecti siue argumenti comprobandam in secundo varias opiniones insignium virorum expendi ad veritatem propositi prospiciendam; in tertio propriam sententiam de causis diuturni letiani j diligenter e X primere, comprobare que studui;& in quarto demum enodaui dissicilia, quaecumque rebus antea determinatis obstare vidcbantur Huic operi coronidem imposui Pataui j Philosophiam publice docens; ibidemque lupis excusium impensis Petri Berte iiij bibliopolae, folia centum & septem cum dimidio repleuit. Dicaui volumen Andreae Mauroceno Senatori Veneto, qui Patauini Gymnas j Moderator anno MDCIN. cum Collegis Triumuiris Litterari js, me Patauinam ad Cathedram Philosophiae primam extra ordinem e Pisano consimili sit bsellio

Vocata erat, atque traduxerat. Hos libros quum plerique viri docti collaudarent unanimes, tres reprehendisse videntur; duo quidem aliqua in parte, tertius vero penitus; nam egre-- ' 'l gius Medicus Io. a Dominicus Sala placitum in eis de Viven-bdh b ἡ i. est rium, seu mistorum corruptione a caussa interna ; de non Oh- l scurus Theologus b Aloysius Albertus, alterum dogma d caloris habitudine ad humorem a me positum reprobar nititur; qui duo viri morata disputatione rationibus agunt; quibus responsum dedi in opere dec Reconditis Antiquorum Lucernis: at quidam Stephanus Rodericus de Castro Lusitanus , non Hebraeus ille Anaburgensium Medicus, ast alter eiusdem nominis de cognominis, nunc etiam Pisis Medicinam

13쪽

De propriorum opertam restir ia. fi

dicinam theoricam publico stipendio legens, edito libello De Amia instripto totum meum Volum zn Conuellere conatus est iurgiis potitio quam argumentis: cuius procacem di-l cacitatem Nemesis mea castigauit in opere de Felijs Allaicis Animae; de quo suo loco fusius in Da . Daniel autem Senner tus, vir amo nostro celeberrimus, etsi videatur onnullis ivi- ius operis dogmatibus aduersari, tamen nos sen tentiae plane subscribit inquiens, ct nihilominus compertum sit,quosdam sine cibo diu vixisse: hoc iam inue ligandum est , quae caussa fuerit, cur in talibus nulla instauratione opus fuerit: Rectissime autem hic resipondetur, hoc ideo falsum, suia nihil ab umptum fuit, aut certe non nisi longo tempore aliquid absumptram fuerit. Atque ita primaria quaestio in hac controuersia haec emer it, cur in nonnullis corporibus nihil dissutiatur, aut absumatur, ut nullo alt-

Atque ita diuturnae ab stinentiae caussa est humrdi ad calorem ea proportio, ut illud ab hoo non nisi longo tempore ab umi possit.& paucis adiectis. Si ergo etiam in h omine humiatim illud pingue 2 oleosium, quo calor innatus, tamquam flamma oleo,alitur, ita dijona ur, ut a calore non absimi, vel non nisi tarde abomipossit,o nihil et ei parum Hssipetur, etiam nullo alimento opus est. et enim partes tum non attrahunt e venis , quia ipsis nihil deest Qtris sunt caussie diuturnar abstinent Rae perspicuis verbis a nobis e relatae. Licet vir eruditus falio supponat nos cxisti-lmasse diuturno ieiunio claros fuisse sanos homines integra , valetudine gaudentes; qua de re litigat; nobis non ossiciens, qui eos inter corpora neutra, & morbosa collocauimus.

e 3. de is qui

A Gebatur annus Domini MDCXV. dum mihi legenti

publice librum secundum Aristotelis de Anima declarandus erat contextus xx I. in cuius explicatione quum paullo latius comprobare studuissem , Animam intellectricem nihilo nus corpori toti coextensam esse, quam sit Vegetalis, & Sensititia; varijs Auditorum animis acceptum fuit hoc theorema, quia doctissimo viro Don Alexandro Mamio Clerico Regulari s qui tum forte meum Auditorium praesens illustrabat) non ita facile probabatur; e contra Vero

14쪽

Fortuni, ciceii lib. I.

Don. . . . , Niger ei asciem Regula' Sacerdos, eo tempore celeberrimus in Cathedrali Patauina Contionator, cuius itidem praesentia de suggestu dicens honestabar, meam opinionem collaudabat, ac tuebatur. Hoc talium viro tu dissidium cum a Io: Benedicto de Ferrarijs Patricio Genuen se mihi nunciatum fuisset; e re mea duxi problema tractat diligentius; & proxime sequentibus aestiuis vacationibus a legendi munere publico duos compegi libellos De Animarum Coextensionc corpori; qUOrum prior cx rei natura , & ex Aristotele comprobat singulas animas coextendi corpori sibi subdito, non autem in una tantum illiu S parte principe contineri : posterior dis luit omnes dubitationes, quibus contendunt ostendere viri docti rationalem animam, ad sensita icis & vegetatiuae discrimen , non esie toti corpori coextensam Editum est opus foliorum decem in quarto soli j: curauit proprijssumptibus imprimendum Petrus Pertet Iius anno Christi MDCXVI. Vulgatum est Calendis Aprilis. Dicatum Antonio Priolo Gymnasii Patauini Moderatori, paullo post in Ducem Serenissimae Reipublicae Venetae creato. Contradictorem hic liber habuit Mundinum Mundinium in opere suo de Genitura; cui non duxi nccessarium esse respondere ; quod eius obiecta facile dilui valeam in specto vero

b3. de An. t.

A Ggressurus contemplationem de Monstris, animaduertens uniuersam Monstrorum essentiam sitam es in lapsu Naturae quomodocumque impeditς ne rectum opus efficere possit; errorem hunc Naturae genitricis dignoscere satis non valebam, nisi prius introspecta eiusdem Naturae perfecta Operatione ; quoniam ut rectum esto index sui, &obliqui; sic priuationes non nisi per δ habitum introspici queunt: Quare tractatu ius ex arte de Monstris, praemittendam censui Commentationem De Perfecta Constitutione Ho- lminis in Deror quam unico libello complexus, ad Nicolaum Conrar num Senatorem Venetiam Gymnas j Patauini Mo- lderatorem, ac tandem Serenissimae Reipublicae Principcm inauguratum inscripto. Prodijt volumen foliorum unde viginti st

15쪽

De propriorum operum Historia. 13

ginti sub specie quarti mii j eodem anno MDCX VI. Calendis Aprilis e Typis, a re Petri Pertet iij. Contradictorem habuit eumdem Mundinum Mundinium, Venet ijs Medicina

facientem; qui licet fere totum quartum librum suae dispi irationis de Genilura scripserit aduersus mea dogmata in hoc libello proposita, non tamen ideo me trahere potuit unquam ad responsionem ullam ; quoniam etiam hic viderim ipsius conatibus meas theses non expugnari; quibus accurate totum opus facultatis formatricis, ac generatricis in utero pertracto; proindeque libellum non indigere nouae meditationis auxilio.

Duum librorum de Agonfrrorum Natura, Caussis , ct disserenti's Hintoria VII.

PAtefacta iam perfecta Naturae generantis animantia functione, potissimum in Humano foetu procreando; statim opus de lapsu ac impedimentis Naturae Monstra generare coactae urgere coepi; & ad umbilicii eodem anno MDCXVI. perduxi sub titulo De ZMonstrorum vis, Natura, ct Di ferenti's, in duos libros distributum ; in quorum primo de Monstris generatim agitur, in secundo diligenter tractatur de Monstris Humanis. Volumen Serenissimo Genuensium Duci Bernardo Clauaritiae dicatum : typis G asparis Cri uellari j Pataui j cusum in quarti folij specie, viginti tria folia complens, Calendis Augusti publicatur. Contradictorem habuit nescio an dicam sugillatorem de Castro quedam Medicum Lusitanum in opere suo de a Meteoris Microcosmi; cui responsum dedit non ita pridem mea Nemesis in b disputationibus de Ferijs Altricis Animae. Sed ex aduerso doctis viris adeo placuit meditatio no stra, ut eius exemplaria cuncta breuissimo temporis interuallo e bibliopolarum ossicinis erepta non 'amplius venum prostarent; & frequentissimis postulationibus efflagitata Paullum Frambolium Bibliopolam, & Typographum insignem impulerint ad opus denuocudendum adiectu pulcherrimarum imaginum aenearum, pluriumque meditationum a me recens habitarum. Quod volumen auctum ad folia triginta octo secundo prodi jt inta

l lucem longe venustius anno Domini MDCXXXIV. dica

tuma liue. 2.b disp. et r. 26.

16쪽

Fortuni' Licui. Lib. L. tum Eminentissimo Principi cx Comitibus Guid ijs Io. Francisco Cardinati a Balneo, Hero meo singulari.

Ata gressus iampridem difficillimam contemplationem

, de caussis & origine viventium illotum, quaecumque vulgo dicuntur oriri ea putri materia ; multis vigilijs deinceps iri eam Incumbere satagens; denique post plurium annorum improbum laborem, aliorum operum textura sae pius interruptum opus De Spontaneo viventium ortu quatuor libris distinctum ad exitum perduxi: quorum primus Opini nes alienas filii us examinat; secundus omnes caussas OrtUS spontanei viventium generatim ex rei natura depromit; inistertio 1 pecies omnium spon te nascentium animatorum scorsim explicantur, quartus demum dissicultates,& quasiones circa proposita contingentes diluit, atque determinat. Opus maiori forma foliorum nonaginta trium Vicetiae cusum typis Dominici Amadet, prodi jt in lucem Calendis Iuni j MDCXVIII. consecratum Laurentio I tu iniano Senatori Veneto. Contradictorem habuit Antonium Ponce Sancta crucium Archiatrum Regis Catholici in opere De Hippocratica Philosophia: cui viro responsum dedi non ita pridem edito libello de Anima subiecto corpori nil tribuente . deque Seminis vita, dc em cientia primaria in constitutione tatus :verum in quo reprehenditur opus a Sanctacrucio, vicissim laudatur a docto a Sennerto, dicente, Qua ratione autem in intestinis Cermes generentur , a multis prolixe disputatur : quae mea sit sententia lib. . Instit. pag. 11 F. 2 de Chymic. cum Arist. er Galen. con et u 2 dissensu cap. a. exposui: quam iam confide tius tueor, quum pluribus eam defendere videam Philo ophum ductitimum Fortunium Licetum in libro de Spontaneo viventium

ortu.

QVatuor librorum de Lucernis Antiquorum reconditis Historia IT, VIX e tenebricosa Spontaneae Viventium Originis spe

culatione me receperam, quum statim Genius abdita

17쪽

l f De propriorum operum Historia.

meditandicii pidub me riabit, seu taudit in Obsci iri Olcm con templationem Antiquiorum Lucernarum, qUae recens inuentae sunt ardentes adhuc a multis annis intra sertae tumulos, nulla noui fomitis adiectione tamdiu conseruatae. Diuturnis vii iiijs ad hasce Lucernas e tenebris intellectus eruendas elucubrauitam dem Opus in scri pium, De Lucernis Antiquortim reconditis libri quatuor; in quorum primo diligenter earum detectarum varijs locis, ac temporibus historiae plures afferuntur: in secundo diuersae clarorum Autorum opiniones de caussa tam admirandi Luminis cxpenduntur : interito caussae verae deteguntur ex rei natura mirabilis huius euentus: in quarto demum occurritur dubitationiblis plurimis ; qi aestionesque inultae circa proposita contingentes determinantur. Liber inscriptus est Augustino Nani Senatori Veneto Triumuiro Litterario. Cusus est Venet ijs apud Euangelistam Deuchinum in quarto folij, complectens integra filia sexaginta cum dimidio; promulgatus Calendis Iuni j. MDCXXI. contradictorem neminem habuit, quem ego viderim , laudatores plurimos, inter' quos autor NIulata Calceolari j.

Librorum siex de Nouis AH, is ct Cometis Historia X. Α Subterraneis luminibus ad aethereas faces, si non corporeis oculis, saltem aciei mentis longe occultiores, evehor eodem tempore: quum enim studiosorum hominum Intellectus admirando spectaculo nouorum siderum & Cometarum in caelo micantium commoti, talium eventuum alij locum ab Astronomis, alij caussas generationis inquirerent a Physiologis: hos autem summos humanae sapientiae Dictatores simul non consentire de proposito , sed miris dissensionibus nunquam non altercari ad inuicem aegre ferens . animum appuli ad inuestigandum an aliqua ratione duae partes hae Philosophiae, Mathematicam dico & Physiologiam, possent conciliari: tandem eas amico scedere iungi posse conspexi: quarum consensum multis laboribus a me procuratum promulgaui sex libris editis De Nouis Aseris ct Cometitiquorum sane duo priores dicati Io: Baptistae Fuscareno Patauini Lycei Moderatori proponunt attributa cCmmunia de talium

18쪽

s Fortuniν Liceti. Lib. I.

tal una plienomenon conditionibus passim obseruata ; &Tli Prum dogmata plurima perpendunt: Tertio nouorum siderum &cometarum subcaelestium natura & attributa diligenter excussa; quarto eorumdem theoria ab obiectionibus Ma thematicorum vindicata: liber uterque Octauiano Bono Senatori Veneto nuncupatus: Quinto canestium cometarum& recentium astrorum origo de causta in Peripato deteguntur, Sc excoluntur; sexto demum eorumdem aethereor Um phasmatum contemplatio vindicata prorsus a recentium Peri pateticorum obiectionibus r utrumque librum Dominico Molino Senatori Veneto consecraui. Opus uniuersum, a Galileo per epistolam celebratum titulo laboris Atlantici, tres habuit contradictores; duos quidem insignes viros, Scipionem Clara montium, qui nonnulla sua dogmata mihi perpensa, S veluti meis theorematibus repugnantia labefactata restaurare firmareque studet ingenua disputatione; ut ad me non ita pridem scripsisti, eruditissime Naudare, qui ab eo viro catalogum operum ab se promulgandorum ad me misisti: ceterum ubi prodierit in lucem ea disputatio, vel acquiesca oraculis viri docti, vel excitabor ad veritatem forte depressem iterum subleuandam : Alter fuit Libertus Fromundus, qui nobili suo volumine Meteorologicorum ut passim plura meorum dogmatum collaudat; ita nonnulla sibi non placere

fatetur ingenue, rationibusque depromptis ex rei naturata

propriam opinionem communire satagit : cui viro praestanti magna ex parte satisfacere conor in opere de Natura & Em- cientia Luminis; quod multo antea coeptum, varijs Occupationibus, aliorumque subnascentium in dies operum compositionibus interceptum, nondum ad umbilicum ducer potui; quem tamen proximum videor Tertius fuit quidam Mathematicus, qui conuicijs potius quam rationibus agens, meaque vellicare magis quam sua confirmare studens, omniali uide subsannat: cui breuiter Prima mea Nemesis occurrit, Cometarum controuersias tractans. Opus octo folia cur

dimidio supra quinquaginta complectens, cusum Venet ijs in quarto folio typis Ioannis Guerriiij, prodi jt Calendis

Iuli 1 MDCXXVII.

19쪽

l Se propriorum operum Historia. i

Controuersiarum de Cometarum attributis Historia M. IAmmeos de Nouis Astris & Cometis libros in uulgaueram; in quorum secundo quum omnium mi nostri, superiorisque seculi Scriptorum insignium opiniones examinassem: ac inter eos cuiusdam Mathematici , qui tunc nondum aliquid publici iuris fecerat, nullam omnino mentionem habuissem; eius profecto culpa, qui rogatus a me suam de pro-l posito sententiam, aspere satis & in ciuiliter denegauerat: visis meis de Cometis δc nouis astris lucubrationibus, adeo liuore tumuit, ut post biennium editis quibusdam suis lectionibus, non ita bono fato pridem exceptis in Patauino Lyceo, virus omnis maledicentiae in me iaculauerit: Cuius petulantiam ut coerceret mea Nemesis quam Primam appellaui, non quia secundam in hunc autorem comminarer, sed quia nullam hactenus aliam priorem Apologiam conscripseram Nemeseticam in primo Controuersias de Cometarum attributis exposuit, quinque disputationibus agens de Cometarum iniete, Loco boreali sine occasu, Parallaxi Aristotelica, Sei de celesti exacta theotia Peripatetica ; meas ad Aristotelam interpretationes ab oppositionibus liberans, & alienas

euellens, ad aures non solum Aristotelis, verum etiam ex rei natura, & ex Astronomiae penetralibus omnia comprobans

unico libello, Venetus apud Georgium Valentinum excuso soliorum undecim sub forma quarti folij, anno Domini MDCXXV. Volumen Donato Mauroceno Senatori Uene to dicatum, salibus quidem aculeatis rcspersum, ut apo Og ticum prouocatum decebat , sed tamen non opprobamentis inquin eum.

A D hasce Primae Nemesis Controuersias quum resipisce XL re debuisset Licetomastix ille Mathematicarum pro fessor; adeo vicissim exarsit ira, ut prostituto penitus omni pudore libellum famosum aduersum me calumni js onustum vulgauerit: quod probrosum volumen SGcrates meus veluti Xanthippes mulierculce rabidas exclamationea maledicen- C tiasquc

20쪽

tiasque flocci pendens, alto silantio decreuerat aspernari; sed tamen exorari passus est ab amicis , cordatis doctisque viris, ut breui Scholio de Camoto Bulla conuiciatoris calumnias eluderet, silentium rudicens omnibus eius iurgijs in posterum afferendis: Quare strictim obscoenas illius voces reprimens, velato vultu ac nomine, pudibunda Nemesis iura trit adeo procaci scriptori se tertio non responsuram. Scholium c di - , tum fuit in folio tri lium ad calcem operis de Intellectit Agente ; quod tunc impressionis finem aspiciebat. Dicatum in Ara, in qria Camelus Mineruae laesae sacrificatur, Dominico Molino: Cui Senatot i Vcneto postea Camelus ille, cluasi

rediuiuus, iann erubuit inscribere librum quemdam tertium, ceu plaustrum leo loriarum non solum in me , quem scIcbat promissis esse staturum, quibus dixeram nolle me amplius euvlla responsione dignare; sed etiam in Souerum insigne ita Mathematicum , virum candidissimis liticiis pariter ac moribus , a quo non semel di putans victus fuerat, ram vita defunctum; adeoque cum laruis i uetari, & cum umbris depugnare, leporina quadam audacia mortuo Leoni procaciter insultare, surdamque terram ignaue verberare. Sed valcat ille Bulla, cuius nomine coinquinanda non est mea charteata supelles; cuius opprobramenta non habcbunt via quam me llectorem . Cusum fuit Scholium t atauij, apud Gai parena Criuellarium anno MDCXXVII.

Quinque librorum de IntellecIti gente Historia TIILSCripturus de Rationalis Animae Immortalitate in Peripato ad quod opus it cratis me suasionibus impulerat Franciscus Ferrantes amicus optimus) operar pretium duxi prodromum dare volumen De In teste Iu gente, quo dirue -rcm Omnes Hic Xandraeor tam machinas aedificio Immortalitatis infensas, & omnia Aphrodisaeorum subter flagi i ,

ne meas interrumperent meditationes; quae magnam ob subtilitatem attentionis indigae non debebant obstrepentibus auribus & animis excipi. Quinque libris igitur uniuersis in negocium de Intellcctu Agente complector : quorum primu S alienas opiniones expendit de Intellcctus Agentis Γχistentia, siue Necessitate: Secundus examinat aliorum di cta , de