장음표시 사용
3쪽
Gl enim argumentorum territus solidas parere Margaritas nequirem, sed imperiecta gignerem Mon1hra, partusque degeneres formidinis vitio, Irti qua trepidum ingenium, suae conscium imbecilia t. lita iis aboraret sed tanto occurrit periculo fau-
stissimae sortis indu entia, quae mihi tuum obtulit patrocipium, sub cujus Tutela ac presidio nullus timori l cus relinquitur Tu Coelum vel luti serenum tua mihi facilitate arrides, nulla
supercilii nube turbidus, nullis fulminibus se- ζην
veritatis armatus, omniumque virtutum inexhausto Splendore conspicuus. Tua decora tanta lucis ubertate coruscant, ut laudibus non indigeant, cum sponte se oculis ingerant. Omni- η i, gena doctrina, morum elegantia, probitaS,nulla unquam vitiorum affinitate infuscata, aliςquer eximiae dotes, quae Te ad sublimioreS hΟΠΟ- - α 4 Lia rum apices evexerunt, Tibi congeniis videntur. Tuam igitur huminitatem , cui supplex' advolvor, enixe rogo, ut mihi Coelum veluti se tranquillum, ac defaecatum affulgeat, ut candi- te das, ac sinceras philosophicae Veritatis margaritas mihi in lucem edere confingat: quod fau-
2 tua erga cunctos profusa Benignitas citra omne
4쪽
Pria tectum materiale 'Uogicae non sunt voces ne ires omnes , nm γε inteste his, itaut Objectum attributionisi iis ) vel visces rem
dispostar, vel res ictu cognitae . vel intellectus lem intelliunq; sed Objectum materiale sunt operationes intellectus, quastnuuel di- οῦ Γ ristibiles objechim Mimale est ipsa restitudo' & operatib
sim te Logicae Aristotelicae esse syllogismum demonstrativum. ΠME 3- Entia rationis Logica, ut esse cogniti im I esse genus, &e. x unive sim omnes secundae infentiones Logkm non constituuntur se filites per aliquam relationem fictam , he e per aliquod ens diminutum, atque abusivum, sed sunt denominationes extrinstes ima re les pr mlimes h semis realibus , sciliat cognitionibus tali-
5쪽
tem possibiles, praedicatur de suis inferioribus per modum totius
dimerenti, Speci-. Diaerentia spi fica. Oissistit in dissimilitudia
ne essentaria plurium in eodem genere contentorum p rursus dici particu
lin non se pit magis,& imus, Lydeoque mi propositis, heu non volt aliamtest tamen eo tilsior. Non est adaequath intrinseca actui uno. Ex duabus pmpositionibus cumradi riis de rutum 'nsi mri , tam absoluto , ponditionato altera est dete minFς .vem , Ral a deis may ista e tiam prescindendo 'ima silentia & Divino de elo. RG semel verus non potest transre inuat m, nec hoc Vario. 4. s Piscurru ab una notitia in aliam; hync .ψq mr aci 'sionem discursus requiri sturalitatem notiti rum . itaui una notitia ab alia inseratur. u ursos includit essem
missis, quibus intellectus assensum praestitit, necessitatur, ad assen- Sola I sum eo lusimi , rum quoad specificationem , turn quoad exerci- R tium.., Demonstrusci est syllogiimus faciens stire alia est 1 priori, Neta ealia , .posteriori. Memonstratio 1 Priori procedit ex veris, primis immiaiatis, & notioribus, causisque conclusionis. Datur scientia de povo , quae non est pura reminiscentia , N definitur cognitio .m eerta uti evidens demonstras de suo objecto proprietates p*r ce tu demonstrationes. Dividitur in practicam ,&lpeculativam, quet ' Esdiversitas desumitur ex fina utriusquo. Possunt in eodem intelle stare simul astus varae scientiς, opinionis, & fides tum divinet, tum h ia te manae circa idem objectum materiale. EX U
6쪽
HYSICA , quae est vera Scientia speculativa habet pro
objecto astributionis corpus naturale, ut naturale. Principia intrinseca corporis naturalis sunt illa, quae neque ex aliis, neque ex alterutris, sed ex his Omnia fiunt. In fieri cor
poris naturalis sunt tria, scilichi Materia, forma, &ejus privatio; Q I E nimirum Materia,& Forma; Materia prima, quae est substantia incompleta, definitur positi vh,& negativh, positi vh sic: Est primum subjectum uniuscujusque, ex quo fit aliquid cum insit, non secundum accidens,&si aliquid corrumpitur in hoc abibit ultimum, Negativh definitur, quod per se ipsam neque . est quid, neque quantum, neque quale, neque aliquid aliud, neque negationes horum, sed id, de quo omnia praedicantur, est ingenerabilis, & incorruptibilis, est pura potentia physica, no
metaphysica, quia includit actium entitati vum; Habet propriani existentiam, per quam saltem inadariuath existit, praescindendo ab existentia sormq; & lichi materia prima non possit naturaliter eXistere spoliata omni forma substantiali; supernaturaliter tamen γ' v K AAE test; Appetit appetitu innato omnes sermas, non quidem appetitu simultatis , sed simultath appetitus .i Hic appetitus est indistinctus a materia ,& est appetitus aequalis ad se as in uales. N eessitas materiae primae colligitur ex conceptu quidditativo transmutationis substantialis, & ex universalissima inductione in caeteris mutationibus , tum naturalibus, cum artificial1bus. a. Forma substantialis definitur communiter: Ratio ipsius quidquid erat esse rei; Formae materiales educuntur de potentia matellae; Formae spirituales sicut non substentantur materia, ita nec in illius potentia continentur, nec ex illa educuntur, sed creantur l. Deo. Hlsissima est, imo periculosa in fide sententia Atomistarum is negantium omnes sermas substantiales excepta anima rationali & omnia accidentia physica distincta v substantia, & motu localieorporum , & constituentium omnes mutationes substantiales , &accidentales mutationes per meram Atomorum diversimode figu- r istratarum combinationem. Dantur igitur incompositis naturalibus, praeter krmas accidentales sermς etiam substantiales, quae sunt ve- Mrae substantiae incompletae,& partes compositi actuantes materiam, cum qua constituunt substantiam completam. o tForma lichi sit pars principalior compositi, tamen non est tota illius quidditas. In eodem vivente non dantur simul, praeter ara mam totalem aliae formae, vel corporeitatis, vel partiales, adeoque Caro, os, Cor, M. solum materialiter,& non formaliter diffe-,' a a ct A 2 runt v quia 'νε ri .Qq .aeaeaeaeaeaeSQ .s---aeuuaeustaeaeae - - πω
7쪽
irant, Privatio formae subsequςhus est principium per se fieri cor. potis naturalis. Composixum praeter materiam, & formam inciu-
dit unionem, quae nectit utrumque extremum. Haec unio est modus substantialis superadditus materis, Brmae essentialiter requi situs ad constituendunt unum compositum , in quo unica tantum datur unio xecepta in materia. Non distinguitur realithr compositum 1 suis partibus collecti vh sumptis 3. Natura definitur: Principium, & Causa, motus, & quietis ejus, in quo est primo, & per se,& non secundum accidens , Ars dicitur naturae imitatrix, quia applicando activa passivis producere potest plures enectus naturales: Ars Chymica directivh crancurrens verum aurum eruiens repugnat moraliter, non physich ; Causa est principium determinans cum virtute adesse aliquid; Alia est mat rialis, alia formalis, alia inciens, alia finalis. Negamus in causis incientibus mutuam causalitatem, & admittimus posse supernat raliter eumdem numero effectum pendere ii duplici causa totali. Causa ad hoc ut agat indiget conditionibus requisitis ad agendum, scilices, ut detur approximatio, dissimilitudo,& distinctio inter agens,& passum; Negamus actionem in distans naturalistr loquendo,&actionem similis in simile in qualitatibus corruptivis. . Actio, quae definitur: Actus hujus ab hoc non distinguitur realiter , passione, quae definitur: Actus hujus in hoc , Probabi lius est actionem recipi in pata. Causia finalis est illa, cujus gratia caetera fiunt ; Virtus causae finalis est sela bonitas appraeliens a vera , vel apparens ipsius finis . Sola agentia intellectualia agunt formalithr propter finem. Substantia producitur immediast ab ac cidentibus, tamquam , causa instrumentali. s. Deus immediath, & necessario concurrit ad omnes, & singulos effectus causarum secundarum; Hic concursus Dei non est physica praedeterminatio, quae multiplici ex capite repugnat, & praesertim
ex eo, quod non murrat cum libero arbitrio, de repugnet potentiae resuendi , di dissentiendi , faciatque Deum authorem peccatis quae tamen non censorih dicimus , sed illative J ad quod Deus
nullo modo prςdeterminat voluntaxem creatam, etiamsi peccatum consideretur secundum esse materiale; Per hoc tamen non negamus, imo asserimus Deum praedefinire ιictus bonos erraturae; Est igitur concursus Dei in actu primo cum causis secundis exhibitio
qua', & creatura indivisibiliser agunt .a λ ά prFipuR proprietas corporis naturalis, defini-δ . Actus entis in potentia, prout in potentia, quae definitio coninvenit successivis,& instantaneis motibus. Dividitur motus in m tum generationis, alterationis, augmentationis, & in motum localem. Φ-- -- .m-θύωωvc vis, mis. ωω-ωm--π- ἄ
8쪽
nutatio totius in totum nullo sensibili remanente, ut si in
Generatio est mutatio totius in totum nullo sensibili remanente, ut . subjecto eodem; ejus terminus formalis in sola unita Subjectum inlit-κ accidentium materialium non est totum compositum, sed mate- Υ- ria prim , in qua recipiuntur mediante quantitate , Hinc negamus fieri resolutionem usque ad materiam primam in generatione substantiali . Alteratio corruptiva est mutatio in qualitatibus contrariis 3 aut mediu manente eodem subjecto sensibili , est motus successivus, &continuus , Intenso qualitatis alterativae fit m additionem gra- dus homogenei ad gradum in eadem parte subjecti . Locus physicus est seperficies prima corporis continentis immobilis ; Priter locum extrinsecum tur etiam locus intrinsecus,seu ubi modaliter distinium 1 loco extrinseco, & corpore locato, Per ubi res est is alites in loco, & per idem determinatur ad hoc H ut sit potius in uno, quam in alio loco. Summaturaliter non im
is Pitcat penetratio corporum, licet mugnet naturalites 3 potest idem B lit e corpWs de potentia Dei absoluta esse in pluribus locis non solum definitivh, sed eti m circumscripti vh , non potest tamen replicari ipsiim ubi. Non potest dari creatura, quae sit, & nulli bi sit. ipstim ubi. Non potest dari creatura, quae sit, & nulli bi sit. 8. Vacuum philosophich consideratum est locus realis carens compore contento , repugnat naturaliser, plura perimenta, quae asi . 6-runtqr nonnullis ad probandum dari naturalithr vacuum non pro bant intentum, & in specie experimentum praeclarissimi Mathematici lg Evangelistae Tortieelli de Batometris, seu Uitreis Fistulis cum ΗΡdrasyrra non probat in segmento extante, seu parte relicti , Mercu-
ἀ - τio descendoriis iisq- αδ --atii mensuram esse vacuum; adeoque
egregid allucinantur illi , qui dicunt esse demonstrationem ocularem loci sine locato in praedicto segmento extante Barometri, im---mo reponimui esse demonstrationem ocularem loci cum locato. s. Rursus machina Pneumatica Roberti Boyle , neqae probat
r G fieri vacuum in Recipiente, quod est vas vitreum, negamus enim ηο totum aerem Recipientis deducto pluries embolo, commeare in An-
totum aerem Recipientis deducto pluries embolo, commeare in Anthlyam, attenuatur quidem aer in tali casu, totus non extrahitur; ex tali autem aeris attenuatione sequitur ut non possit deservi animalium respirationi , dum autem animal in recipiente positum respirare nequeat, mirum non est si intereat, idem dicimus de caeteris Phoenomenis, quae succedunt in praedictis experimentis non probari ex illis fieri vacuum. Natura igitur, quae maximis abhorret vacuo, utitur tamquam instrumentis vi elastica corporum , virtute trahente embolum in Anthlys, aeris praesone , tensione, gravitate, si mre gravi telo levitate, rarefictione, & densitate eo porum ad impediendum vacuum , Cum toto hoc tamen psserimus praesertim contra Chartesium per Divinam omnipotentiam posses, veri vacuum, di in tali casu potest fieri motus gravium,& levium, alii
9쪽
aliique motus, dummodo non fiat nova corporum disjunctio. Da- tur vera corporum rarefactio,& condensatio independenter 1 va- euitatibus , & introductione, vel exclusione corpusculorum. Io. Tempus est mensura, seu numerus motus secundum prius & posterius , praeter tempus extrinsecum datur etiam intrinsecum, scilichi duratio , quae est modus superadditus determinativus rei, ut hoc potius quam alio tempore duret, implicat creatura , quaesit, i& nunquam sit. Ir. Admisse infinito synchathinorematico mamus omne infinita catheg rematicum Creatum, negamus etiam possibilem esse creaturam persectissimam,qua perfixtior sit impossibilis. Negamus etiam creaturam aliquam potuisse esse ab aeterno, vel sit permanes, vel successiva. 12. Quantitas est accidens distinctum a re quanta, ejus effectus malis non in extensio localis , aut extensio partium in ordine ad se : aut ratio mensurae, sed est naturalis impenetrabilitas subjecti, cui inest, cum talio subjecto eodem accidente affecto. I 3. Continuum non componitur ex indivisibilibus, sive hse indivitabilia sint mathematica, ut voluit Zeno , sive sint M alites
indivisibilia .& virtualithr divisibilia , sive indivisibilia divisibili-
thr locata, quae alio nomine vocantur puncta inflata, sive sint indivisibilia physica, quae vocantur minima physica . 'r4. Premabilius existimamus cum Aristotele continuum componi ex partibus divisibilibus in infinitum lion a , sed potentia tantum distinctis, & hanc sententiam problematict tantum pri*ugnamus.11. Mundus est simpliciter 'per hino, M orirae: non est anima tus , non fuit, nec potuit esse ab aetemo. Coeli, sed regiones stellarum sunt liquidae. Negamus systema Copernicanum ,ο admittimus Thyconicum Syderibus fixis inest lux innata. Agunt sedera in hare inferiora non solum per lucem, sed etiam per alias influentias . Eiementa, quae remanent in mixtis solum virtualiter sum qu tuor, scilichi Terra, Aqua, Aer, & Ignis , & constant ex materia, & forma substantiali distincta a primis qualitatibus. Unicui que elemento conveniunt duae ex primis qualitatibus una in sum,mo, alia in Excellenti, Sunt autem primς qualitates quatuor , omnes positivae, & activae,r nimirum Calor, Frigus, Humiditas; & Sicecitas. Virtutes motrices elementoriam sunt distinctae , substantia ipsorum elementorum & a combinatione, & temperamenin prisimarum qualitarum , & sunt qualitates positivae. Elementa in pro mis locis non gravitant, neque levitant ' LI ο ὶ 'ors. Anima benh definitur actus primus corporis organich phy-sci potentia vitam habentis. Conceptus vitae in actu tecundo est perfinio simplicithrsimplex, & praedicatur univoch de Deo, & crea Iuris. Non dantur in eodem vivente, nec simul, nec successive plu
10쪽
-ini 't res anime, sed solum unica anima , quae est principium plurium, operationum vitalium a Partes fluita, & humores non sunt anii mari; partes .mi, quae vivunt in actu secundo, ut organa, C i ro, Nervi, Piu, Ungues, M animantur. Omnes animae praeter Iud rationales sum ni teriale , , adeoque divssibiles . Potentiae animae nec inter se, mei ab anima disting natur realiter. 1 . Potenυη animae vegetativae sunt nutritio, augumentativa, & generativa. Est verissima sententia de circulatione sanguinis in corpore. animus .. Potentiae animae sensitivae sunt semius, tum imrreni, tum φκι ni. Danxut species impressio non solum in potemtia visiva sedi etiam in adiit sensibus. ivisio fit seu introsusceptio nem specierum non per extramissionem radiorum. Lux est quali. ias . sic3 . M corpuscula evibrata , Sole, Stellis , vel η e minhvninosis, ut salso in ginantur nonnulli , Preter e ἀρτ -amrema, & transeuntes, dantur etiam colores reales , &peri nente . ,rit Visio in Retina . Allucinantur ergo aliqui At nvstae Oeentes nullumi Gum dari sensim in animali puter rarium, qui prout magis, ves minus acutus diversimodiὶ nominatur nunc mutua, nune auris . M. sensatioues . vero aliud non ego , quam titill tiones, seu ut stationes atomorum sensibus occurrem G, xium, qui solum ratione diversarum vellicationum , quas percipiunt diversificantur inter se. Anima rationalis est Brma insem eo ua humanum, est immaterialis, indivisibilis, & immortalis 3
habet anima rationalis duplicem statum, alium in eo ore, alium extra corpus, utrumque tamen illi con turalem. .
ETAPHYSICA , quae est Scientia speculativa, habet
pro obiecto adaequato ens reale, quod ens reale b - - nh explicatur, quod sit illud, cui non repugnat existere physich r, perfecte praestindit 1 suis differentiis, & differentiet ab ente , adeoque conceptus entis respectu Dei,& creaturae , fu, stantiae , & aecidentis est uni vocus. Possibilitas actualis alterius mundi non est aliquid physich existens intrinsecum mundo possibili, & a Deo contradistinctum, quocumque modo vocetur, sive ens diminutum, sive ens abusivum, neque talis possibilitas est stala denominatio extrinseca ab omnipotentia Dei potente alium mundum creare , sed est possibilitas intrinseca , quae consistit ilia hoc , quod si alter mundus existeret, non sequerentur duo COntradictoria. Potest . intellectus cum creatus , tum increarus facere ens rationis metaphysicum , 8t concipere impossibile , quod ens