Hieronymi Fracastorii Homocentrica Eiusdem De causis criticorum dierum per ea quae in nobis sunt

141쪽

' .at in avibus indultio ad omni ingulariot,aut in qvibus omniastergutis ris prors Amisia .nt,er nurum acridens pati mathematica,aut is quibus indatis in paucis qui si id ratis ad naturam communem et ad iniues est,quod si nec in omnibus induttiuia nec fingi, aprorsusimila int,nec ratio adcin aenem natur sit' ita, tum quaesit indutiis probabilissolum est, impliciter quidem prob. Billi,si inualde multis sit haslato,aut ratio ad communem naturam quidem fruid per commini Dinodum quid autem probabitu π ad hominem si is paucis inductum fit. quia igitur dicemus de AEgyptiorum inductione, primum quidem si dixerint in Omnibus evr quartis cum et rebus omnisin ita obstruasse, em quidem uulgo . impossibilem Omabunt 4 certe nec singularia prorsus miliasiunt,quarotae quidem enim coeli,quatenus quartae Ibn π mathematice confiderantur. miles nimirum .nt omnes, at quatenus agentes quatenus in illis lunaveratur,non miles certe Ant, sta accidentia multa patiuntur, at uero me fuctamis ad natura communem demonyatiram,dicendum sinam queuidem communis es ratio pου ad naturam quartarum etai t nisi stris dicant in quadraturis sunm terrae proximiorem feri, in oppostiarib plus Iuminis ad nos demittere. Verum hoc erat in ei istu mi invi is Iu nari,de quo nunc quaerimusquartae autem Imaris mensis ut plurimum exstra quadratura μnt. ex his igitur 6 vjdere necessitatem nullam habere Iurptiorum industiones id necfmpliciter probabiles es sua nec in ualde multis obstructione cerint,nec probabilem rationem ad uniuersis. Cur igitur phistas admus uocaricar maledictis incessi omnes,lid rem φhanc uelint rationibus inu gare , fi enim uixprctilile feraridum quia, o ad hominem si quod Iiptis dicunt nilui necessitatis continens, quid

prohibet aliter es epust,quod aequa decem p est a Philosepho hae inquiri.

S Ei qidi ario labor mu flentur omnes AEgyptior m obstruationes, sleant nautarum agricolarum s testimoniomoueat Ima ornus per quartas caeli utriusque mensis, utat per qκartas Natalic3 puncti struus,quam tamen causis illis cri ibus dabimus quae extra quarta utriusque meo exstra quartos NMAbsunt.rarigme enim conti int siptenari, morborum s cum siprenar3s Ioue coincidant. At lae consergunt recentiores quidam Ooncini simul π medici ac uos rem tollunt,cIamanis nos orologorum decreta non interger neque enim

142쪽

cRITICI. rantes , lare enim exempli basn se ita auripi oportere , lavet aue is puncto quis etretesiit,l-- per quarta cccli ad eumptostam, commotionem inferre,ut si heri Dion hodie Carias in morbum incidi per μι- sis

rumam Dion per Aram Calliae Iuna impetum dabit quare Ur ad omnes Crisis concurrere cd perseptenarios eidque μυ. dies uero medicos Mos atque astrologos rogamus,utpaulisper est Mider te aecem demittant. uὰumus enita quaedam eos placide percinctariar primum trud nunquid qued dic t de lana, in morbis fili missimo omnibus esse quae nevasunt i quidem in Ommbin ita esse dixerint,nunquid igitur=praxiteles Iove fifturus,ridie marmor tricidere evit, dissi, o

ptimasaelicior aut infaelicia sculpet i re si 'ntem quis ridie deriuauerit, lTquid largius iss fluet ιη'timaret ita enim ieri oportet, quando re in lyuxu humorum nostrorum idem conting' , e fi coIonus agrum stercorarit epimiorem in siptima uidebit quam in octaua quoniam itast habet erhumer qui in nobisputrescit . quae certe omnia quam ridicula sint, nemo est non uideat.si uero in Hismo buseptenar3hil metus sum Amba,. hen mi upro is est cocti quarta uirtutes has dare Iuna insilis mutis rei oesiae Calinus dicit omari aio agricolis et nautis ,sid multo ampliuι testimonium asserre uoluit .fid quoniam placide cum his astrole sagi νplacet quidem ut in solii morbis inquiramus quale sit quod de Iuni ti, d

per dixere,primum autίm illudflatuatur Crifim esse localem in in hu, morum i igitur Iuma hunc motum scit,quaerimus an eam iam seculiatem' mouendi humorem persee Er ut armi ebentialiter habeat,an ab aete acqui, rat,aut ut se triaut refexione luminis,aut acto is quidem essentia, ut d habet luna,non igitur in septima malis quam er in odi amouebiter nona quae enim perse wμηt, per is , T idemstemper operantur.

1i uero ab Hio acquirit,qinquid sit sui , si id quidem unumser determis

eum ergossum mouebit Ima,quum in eo erit At laco,aut a M,- alio recedens autem non movebit, at uero si unum G determinatum non est iis quo uirtus Iunae datur ed testasimi omniapmst in qui bin quis Guae taetper septimam cuique Arum sicariorsit iuri primum quidem hoc poni ia e mirum est,sid tamen ponatur is ergo ut hodie tam gratet, eras Cariss Jelaidie Plato,in Hist . , onmes pridem eadem aegritudine, eradi 'aemini Actura, persam igitur coeliquartaminina inicuique Crispm dabit, inseptima quidem Dioni,in octava Cariae quaeirseptima est, in

143쪽

tude lem ficii risim videsuet,er uiam metum binorum. εκοοι enim in Dione Iit in siptima, in corio su in octaua,m Platone in nesna,m inis in decim idem autem erectu fiat diebin singulis, Oportet eur . ea sum continentereantem esse, e se enim si fit,eundem enei tum nonsus

eleui igitur a Ieco acquirit luna eam uim et Iacultatem mcuendi,omnia qui Lm locas cessive o punita omnia eandem habibunt ui qua re quογ ..cunque in loco sit Iuna,idem semper operabitur,igitur ita in octava mouere Dionem poterit sicut e in septima locin enim in quo est in octaua,eandemi vim habet per se. Nec cet te dici illudpcte' non moueri in ottana Dionem,

quoniam illastptima non est,quod enim punctus aut Iocus siptenarius alteri fit,r stretis quidem est oris c- ueniens quem Gr nos, in , res ectus autem nihil ipsi per se agant,ns in rem is cui se mutatio aliquot. f erago Iecus,qai in eoiaua est, am uim per fi habet mouendi humorem sive 'ti infit'e Octauis Ner eodem modo mouebi quam ob rem nihil tan esse maninum est, quod dicunt lanam egrotanti cuique per μαε sieptimas mmmctionem ad Cr m dare. Platerea pen/ risu dignum .' dicere primum uerbi gratia punitum arietis primo cancri σ primo librs flum rea

stonderescundumstcundo,tertium tertio e nam alys.simplex enim com .pus est caelum et eiusdem naturae π uirtutisper totam orbem,quod si taursae natura primus arietis e sicudus cancri,et quo ergo modo luna eundem

effectum serit,er in sicundo cancri, nam σνneo humorem in Callia mos . uet usitant ad haec paulister Astrologi quidam,tamen aliud quid comministuntur,ac dicunt,eo in punicto quo qui Hrotat,in undi a lana nescio quid, quod ηοn tu i per 'tenaria periodos uim iam sdit,sid certe er hoc ridiis culum est,m in idem redit,quod enim hodie Dioni infoditur,cras in isti tur Cassiae,piridie Platoni idem ergo quotidie fritu se quare em eodεeportet continenter causam existere,unde m idum diebusfingulis sitiet Iuna,m in emnisi testes paratum fit. Eadem dicantur si Iana eam vim

astutu acquirit,aut rinxione aut alio.

Postremo ut tandem Inem'uam 1 iam enim molesti uideri possumis

aperta in re,ad haec aduertere astrologorum amicos rogamus. Asprea Mutem iri primis insonem omnem non nis contactu fert,coelum autem et lyν .dera quum i huc non pertingant, gere quidem per aliquid huc de sum, id uero aliquid stirituale esse,dico autem syiatuale qualitatem controrio ca .rentem, quae π momento d ni flet. quale lumen or fi quid aliud eius. modi demitti a coelo potest. stiritualium autem actiones ut in iis quae delet ne Lumin omne; haec ιη6 π mn dbearimum quidem videnisu s

144쪽

st quiuialesi producere,quae prime uocantur,tu Iumen videmin cedorem sacere, quocunque id modo sui. Deinde uidentur re nim trahendi ac fogandi quaedam habere,quod in Magnete Adamante Electro et esse quibusdam est maniflum,certa enim attraho quod non aliter possescere quam persti inuale aliquid,demonstrarum est in aliis.aut uero π in Antiparisto

deinde ex haec eadem stiritualia in animalium membra modo tri litiam dy centiam,modosisai itatem υ uoluptatem ingerer recepta enim in nos bii, necesse est aut ut grata a que amica recipi, aut ut ingrata π inimica..μβημι, V sapor,er odor,υ lumen,. idgenus reliqua recipi consseu re. Postremo quod eadem possint id cognitioni repraesentare, unde es, xere,mam Ulum est tot igitur π non plura posse facere stultua tum unuma

quodque,supponendum ist nobis. Si igitur aliquo horum mediante conscurrit ad Crisis Iu a, quarendum est quo nam predictorum modo concursrat generanὸo ne aliquam qualitatum primarum,an trahendo,uel Iligando humores,an digi licentiam uel uoIuptatem ingerendo I horum enim aliquid dici,necesse est,nam cognitionem ad Cristi faciendas praebere, nemo est qui dixerit, sed certe quetcquid horum detur, uina quaedam communis ratio constra est, particulares autem multae . nam primum quicquid ponant ,superuas

caneum est,m sine aecessitate iue enim stirituale illud calorem generet,nostrum' eo modo augeat, iue trahere uel igare dicatur diue digi licentiassmulum p iri membra ingerere, inca se m pon-t omnia, quando ea in nos bis omnia fiunt,quantum sit sitis,caeo'propusitio, limul starticula, autem inquirendo sistitituuIe illud ob id ad cristi concurrit, quod caloris'

productauum , lumen ergo id erit, at certe lumen non inna die mans quamaeia caeMemAggerit,nisi qua plus ad terram refectit, quod infle quidem

accidit,quanto diret horsi nobis, ni a uero quo piiss luminis a si e recrupit, eripit autem continenter plus,quo magis ab eo remouitur, quare quum

erita 'non die obstedat a Fle magis, utiqueri in 's calorem apporotabit maiorem si ef,quam in Buma .si uero dixerint nρn hoc modostis rituale illud operaraod magis aut trahendo humores aut figando, iri quis dem primumstant, quaesist inuicem trahunt, aut perrunt, omniasnem inrisura ha ere,quo Ac mkωο construentur,hinc quidem reperendo controris ra trahendo astinia consimitus, at inter coclum humores nostros hionis es non potest,nes enim mimicitiam uram cum hamoribus coctum habet, ec trahendi necesstatem,quo aut construet aut crestruetur. Pr

145쪽

DIES Ziant .hie erum inra is autem Fhmcres vis ad cessim neminem distarum arbitror, nilis quis etiam putare pesset, poris der Mantiqui poeta dixere. Impediri sero coctum perptiuo tempere a Ine ροῶ, nisum corpin m mmcrtale, receηueriens ηcn parvum est, ac Demum fisirituale illud perstu m ea trahendi, aut fiet di bilet , per quidem per si trahet,o ηοη mgis septima quam octava, rufi quid aliud ex parte recipientisAbieriti Obstet d neque postremo quis pore' dicere Pirituae il.

Induti triste receptum dis licentium in membra ingerere, atque irritare ad eam exput ionem sciendam quae Cris dicitur, primam quidem quid e dicere quidem non possunt cur ma orem dist licentiam dies 'tima ingerat quam clitana m nona, s per si eam inimicitiam cum membris habet, dein de Tillud ualde mirhm uideri debet Dioni triste es stiritualiboein si, ptima,Calliae uero non,eadem in domo eorim in Icstulo iacenthmox eidem Calliae in Octaua trifera inimicam feri,Dicni non amplius, ac demum frrcpter segestam dist icentiam dicatur id Cristi Iacere,imo magis προφtum siqui uidetur,m impidiri potiin ea de causa Crisis, quemadmodum ince milibu saepe uirimu feri sepe enim futura existente Crisi,accidit eam inpediri ex nouo recepto dolore,ant ex ira Dr eiusmodi,quod iuresi,diuero titur erum natura a priori imhIo, noua receptasterie tristitiae alterius,' militer re si optrari trud Crasti Acumr quod uisitaui recepto corroborens tur m mbra,eadem oppetii pessint,non usi enim suaue rufi cui Direarium accissi,m in eodem lectulo Dioni,nen autem Calliae ridiculum certeo rhilosepho bomine indignum. Ad haec igituo quis recto resticiat ecula deposito fictae amore,uidebit Iuriam,m beata ira corpora non later ad Crifoucere quam cibi cen, cereiones G generationes,m uiliaid genus,neque e- fmusqui rassem Iunam, ετ alia Idera negemus multa isthic operari e mouere, ad Cristi quos ac trire posse,quemadmedum ad alia, uti uniuersites multo, r. V causis,propria vero costi esse, nilui aliud ad rationem dierum is

146쪽

CRITICI. Tamsibuι,qκem corruptinumι, inimisin humor in membra seger alterumo digestio,hoc est praeturatio illa,quae requiritur di experi debet,utrunque enim quum simul conuenit, tum maxime propulseuo humoris corrupti quapropter restissime Calenus dicebat inparexistas π circa morborum flatus maxime ut ri Cristes, in par i ο enim stimulus atque irritamen, tumst maximum, circa status uero,concocta digesta); materia est, accidit tamen quandoque tantum es irritamentum, ut quaquam nec plane dige 'us sit humor, Aras tamen peratur , conatu quodam maximo a natura 'octo, quod enim ea uis infit membris ut nocentia repellat maninum est, quaquam quo principio π quo pacto illat,non ita est munimum. Ergo π' quum plus nim:o humor exuberat, σ quum furenti est simi. hu,quaeqdam ante tempus accidit Crisis eri sed certe eiusmodi non propriς Cristisintsed uisentiae quaedam mvs,in quibuι nurus durum,nurus nas.

De ιν igitur quae Cristi non proprissimisi irregulares quidam impe euhnullus nobissimo erilsed de ise cum quae proprie Crisii .nt, o carasam certam habent,o rationem dierum aliquam.

AD haec e trud quoque constituendum est rarissime feri,ut transis

te in humores uitio aliquo, in tantum humor corripiatur, nam ut pIurimam uel duo uel plures uitium idem concipiunt,aut v aut post. Q uippe ea in massa singuinis quae intra uenas comtinetur , confisi comm - --iφμnto reliqui uocati humores,costra segma, zmelancilia,sidita

ut quodammodo alia,quodammodo potentia in ea masse sint, potentia quis σύ a, ndem quia ad minimuι,π indiu biles particidas redacti Ant, nec mostraori possunt hoc quidemsegma, illud celera aud melancesta, nis particulae uniantur,at actuunt,quoniam tames ad particulas minimas diducti , propr3 tamen generis rationem baben igitur propter vicinitatem con usionem); eorum rarissimos,ut infictionis causa communis pluribuς non fatili enim conteto putresecto in causa est, aut Iiquefinio, aut obstructio, aut iubad id genu aegre fi ut uitium ad imam tantum M applicet. Incipiensibis autem se uitiari, tum quod corruptum est*erturum, qua notam feri pore', a re uo,quodsincerus se, ita operante natura radearis. inest,ac tunc assu humor st, coeuntibiu in mum particulis, ac sinfibi humorem constantibu per que mota tale et expulso de inti', T cris, modo pir unam nodoper aliam parte lua niis naturae amorim

147쪽

tum dant, nec morbum unum sed plures, de re morbi composei funt. si intur qui peccat humor simple er i in tantum sit, aut plures piisd m, d in formam mam redam, tunc nulla dierum eriticorum ratio est expεflanda id Paroxi miscli confiderandi .nt,er eorum dies, insegma; te quidem cotidians,in colera tertianae , in melancella quarto , m qnibus cadent qaidem suae Crisessi ut accidit materiam digestam esse, quod cera: . tam diem nullam per se habet, prcpter quod in tertianisquae purae si Lia uia quintam indiferenter resipimam ex nonam, ET DAmma em nes impares dare Crisis. Nec Hirpocrates aliud in hiis fracitu attend/nda

nes impares dare Crisis. Nec Hippocrates aliud se hiis principis attendenta esse, quam d: ei impares, at vero ubi e .pIares peccant humores, e nonsub Drmam urium ccmmisti ,fd OH solum, propriam naturam strua meritum cI erare possumus certa dies uidere, inquibus Crisisper multae furat, certas in quib- rari spinae,alias medie modost habentes, quorum omnium cassim er certam rationem habere pessumus,ae talis maior est morborum pars. quoniam uti raro est humorem simplicem peccare, ira plures σῶ amfrmam ccnuenire per rarum est.quare in malis morborum aut Crissis uideri possunt cerKs diebus,aut motus sustem humoxum. Illud neo νο inter i i ter humeres,quod ad eam mistionem consciendam, quae mi formae est,aptissimhm est Ilegma, quoniam humidum liquidum s ac bene . nisibile,ineptissma meIancesta,quoniam siccior terrestriors est,m adnu scendum durior,nihil tamen prohibet e segmastorium merbum secer er melancestam ad uinum 'mam uenise.

PInres igitur quum humores in merbis peccant,non autem sub firma ima, accidit quidem interdum ut unusquisque illorum muniritum prodat par smum, Colira quirim tertianarium,fegma questidianam,me IMD in uancella quartanarium, de er morbi mani e compositis t. interdum a guam ut . Aero accidit,ut non cnines mani um dent patremisimum,fidesquilitari latentiorem stini. dico autem Iatentiorem parerismum, non quod humormn redura turdid quod metus ire sub eccultu fit, quod nonnullis de eos, accidit ut rem qui monetur humor non multus est, eram perceptibile

'quo l

148쪽

am. Ex his ratio emnis Criticorum dierumpende peccantibus enim binmoribus magna ex parte morborumpluribu ,er 3s quidem non fiscientis instrinam μή -ο queque autem motum Aum pro natura faciente,co ιπσε idem per tertias melancoliaper quartas, indest ut quibustam dire more qui peccant mul emnes commoueantur,quabusdam aequis

ἄσμηt ad Cristifcienda in qui ι coincursus It humorum omnium, eri mus enim tum parem uot, ac limurus er irritamentum naturae maximum,qMdpraeripuesequi ad agendas Cristes dictam . upra. perro

149쪽

potiere it enim qm principaliter humor peccat, colera, non quidem puris,fid commista,c mista autem cumIlegmate quidem subforma una umane Iancolia uero uicisitate fila Er eoui one, Ab peccet autem melantesia aenon multa,nec ualde crassa ,stdsubtilieri π in siumma quae cito terminum dare possit,igitur putrefiente colera simul quidem er eadem die computre fiet π melancina morsus Τ; stuerit parot mreprimin utpote duos

rum humorum sici Uda autem dies quietissma redibit, in qua nullus humωrum motus Iet,at tertia par ismum coleris quidemsentiet, Crisim tum non Arie tum quia stimulus nondum maximus, tum quia totum nondum digrestum est,quarta autem dies motum habebit melancoliae ed Iatentiorem, quia non multum est quod tunc mouetur de meIancolia, partim quidem quia sub peccabatfIum,partim quia putrestritio eiusquodammodo pendet a celeris, qua cessente in die quarta , aliquem quidem motum dat melancolia ob cens repta putrestitionis feminased paruum er Iatentem, quoniam origo e fomes putresectionis quiescit,quinta uero colerae morant uidebit,stexta nullius. at uero 'tima acerbissimum omnium paroxismum apportabit,concurr entia binfimul humoribus qui peccabant, omnibus,ac Iargius meIancolia,quoniam e terim contagione π impulsiu non parum motionis recipit,qua die,quoniam o esto est melancesia,fuerat venim=ιbtilis pauca nuta cito termi, .m m recipere, contivet etiam Crisis.

SEa d bis latentioribus pWoxismis operaepretium est non nulla dicere nam quaerant'rtu se δημi n quid Iatentes hoste meIantolii motis Uinxerimus nos, an etiam pers exerim s in merbis, si enim persteximus, ear er alii non perstexere, ηοη Hippocrates, non Galanin er al3 ,si uero non pers eximiM,quid e gi oportet, qMe non Ant i si enim essent iuderesto tur utique. Ad quos dic non e gere nos εos metis sed in morbis σst, et uideris diligenter quis animadμerta nec protio dicere possem Fotiens non flum ego constexerim,sed re alios etiam medicos siensisse , idδεν rim, admiratos ares iras quaσ qvietissimas expellabant,redust tamen in quietas morosas, Urum3; laetari εν conqueri, nestientes unde haec ecet in gissent. Interdum vidio me icos alios, quod quartarios quosdam mot

150쪽

quum tamen ne quartana subsecuta An siet,Er σgritato Auo tempdire absiliis Laago vero qui pri-mρω hoste considerassem,nurum horum timebam aut mirabar,quin Jaepe monui diei qua iriquietissimas expectassens, morosios resesse Iuturas,qu re o Hippocratem π Galenum et alios uidiise eosdem mouin existimo ,sedfirmis tulit, ut ad causam non animaduerterint, nam qi id aliudod bot diis illi 'ui indicassai dicunture,qui omnes quarti funea die is qua Critis per a Iutura esl,qrid aliud indicat totuι progressus Cristum,qui non perseptenaria ,sid per quartanarias periodos pergit, quarum duae septenarium unum Iaciunt. Hippocrates quoque quasi remi'hane innuere uidetur mihi,quum dicit quartanarios motin is morbi stractandosust id necesserium non est uertasse plura hac in re adducere,quum H Mo quoqu6pectari pes quod A medici emnes sectent,'rem ita es. uidebunt,m magnum quoddam principium ad mi illa nacti erunt,er mad . t. mul definenter admirari: timere. . i

Edrursus dubitare omnes iure p4 int , Di per praestriptum quirimo exemplum monstrarifri se petest,quomodo εν quarta π fptima Bes Criticae ipse Iint,at quomodo et undecima,et quartadecima,et uigesima, et hi imprima Criticae ira, demonstrari quidem non potest. Nam per

go quo pacto ti bi quoque dies Cretici sint expediamin. Primum autem sistud praemsua in melancoliae mod os et contaienes multiplices essessaepe.η. pauca est saepe muIta,interdit crassise,interdum tengior, odo tenacior, odo flatu magis,modo calidior,modostigidior.'militer si h et et celera,ex hac diuersitatuit,ut putrescente celera quandoque simul, et eadem die computrefiat et meIancolis,modo in initio parissem modo in medio,modo is fm,quod tum maxumest, quum ei pauca est, T subtilior, er calidior. ma

morbis prima die motus It utriusque humoris, acuti nams morbi a tenuioymm pauca, calidiori materiown is tardis autem morbis quos Cronisco uocant,quoniam crassiorem iri er mustam re tenace rigentemq; m uriam habent,moueri quidem melancoliam accidit non ris 1 e tertia, e si