장음표시 사용
11쪽
IX, 3, 3 - fieri potuit, ut multa, quae ab hac aetate aliena sunt, cognosceret et de orat0ribus vel potius orationibus, quae illo tempore insignes erant, audiret, es. X, 1, 2l: et nobis pueris
insignes pro V0luseno Catulo Domiti Afri, Crispi Passieni, Dedimi
Laeli orati0nes ferebantur.' Iam ero eum adolevisset, cum non solum optimarum rerum seientia instruetus esset, sed etiam se eundum morem illius aetatis de elamationibus satis Se Xercuisset, praeelarissimorum in foro
oratorum Iuni Bassi, Iuli Africani, Servili 0niani aliorum audivit orationes, neminem autem ita secutus est, ut Domitium Afrum, cuius dietorum editi erant libri VI, 3, 42 , qui praeterquam quod duos de testibus composuit libros V, 7, 7), non m0do oratoris osse io egregi fungebatur, principem fuisse quondam fori non erat dubium' XII, 11, 3 - sed etiam in re publiea administranda praeelare ei S 'batur. Anno b vel 60 in Hispaniam se eontulit atque cim eadem urbe, rubi natus erat. do euit it irandi in foro artem Xereuit. ubi postquam complures innos legit, a Servio Galba qui aba 61 is quo ad 4 68 Hispania, Tarraeonensi iraeerat, i 08t mortem Neroni. Romam perduetus istes ibi seliolam raperuit
eamque per multos annos summa cum laude et maXima dis ei pulorum frequentia moderatus est. neque ver mirum Videtur, quod talem Ventum consecutu est: non solum enim exquisita d0elrina
instructu erat, sed etiam artis iuventutis erudiendae peritissimus et vereeundia quadam eius imbutus cum mentem Miseipulorum eXcoluit, tum m0res emendavit, quippe cui per Suasum 8Set, DB posse iratorem esse misi virum 40num Prooem. 9. XII, 1). hue accedebat qu0d in dedi amationibus ipse quasi te et Xemplum ira I. 2, 36 praestantia hem0riae admirationem omnium Xeitabat XI 2, 39). quanta eius auetoritas fuerit, inde licet colligere quod cum e0rruplum et omnibus vitiis raetum dicendi genus revocare ad severiora iudiei a contenderet, ruontra Senecam qui tum solus deres in hanibus indulescentium irat, pro Spero eventu decertare ausus est X, 1. 12 sqq. . - PR, EFATIO. XPraeterea autem summo eum Studio in foro versatus est, qui de re saepius loquitur, ut IV, 1 19: ego pro regina Berente apud ipsam causam diSi', IV, 2 86: me certe, quantacumque nostris X perimentis habenda est fides, fecisse hoc in for0, qu0tiens ita desiderabat utilitas, pr0bantibus eruditis et iis, qui iudieabant, seio ' VII, 2, 5 suerunt autem tales etiam nostris temporibus controversiae, atque aliquae in meum quoque patro-dinium indiderunt', VlI, 2, 24: nam id est in ea sa Naevi Arpiniani solum quaesitum, praecipitata esset ab eo Κ0r an se ipsa sua sponte iecisset cuius aetionem et quidem solum in hoc
tempti emi Seram.'Paveo anno pOStquam Seholam aperuit, c. n. 70 Quin tilianus primus stipendium annuorum centenorum, quod e Spa'sianus rhetoribus onstituerat, ne 'epit i. e. primus proseSSOreloquentiae publieus suetus est eum autem viginti annos do- euisset, h0nestissimam a prinui pe adcepit mi8sionem ac prudenter
egit, qu0d paulo p0st etiam dicendi in foro munus deposuit, quia', ut ipse dieit II, 12, 2 io estissimum finem putabamus desinere dum est iuraremur', quod eo saeilius potuit sacere, qu0d
magnam sibi rem saniit inrem Compars Verat. Iam vero eum honestum otium nanctus esset, librum seripsit
de causis corruptae eloquentiae, quom VI Pr000m. 3 et VIII, 6, 76 Commemorat sorias se otiam II, 4 42 V, 12, 23 VIII, 3, 58 cuius libri nihil reliquum est. Operditi sunt etiam dii libri artis rhetori eae, qui sub n0mine Quintiliani serebantur lir00em. 7),
neque diti a me neque in hoo eomparati, namque alterum Ser-m0nem per biduum habitum pueri, quibus id praestabatur, X- ceperant, alterum pluribus sane diebus, quantum notando Onsequi p0tuerant, interceptum boni iuvenes, sed nimium amantes mei temerario editionis honore vulgaverant'. librum, qui h00 000 Commemoratur eundem esse atque librum deelamationum iiiiiii liani minorum quae voeantur eumque a Quintiliani diseipulis ante institutionem oratoriam vulgatam oditum esse Const. liter Die
12쪽
atque breviter in praestatione editi0nis suae M. Fabii Quintiliani declamationes quae supersunt CXLV Lipsiae 1881 p. V repotit:
quam opinionem tantum abest, ut eram esse iudicem, ut non solum maiores, de quibus non dubitatur, sed etiam has minores posteriore tempore conscripta es8e censeam ab eo vel potius
ab iis, qui Quintiliani sermonem non male imitarentur et ad
suum qualecumque opus et exornandum et commendandum celeberrimi artis rhetoricae magistri nomine uterentur. - aetione quidem non paucae sub eius nomine ferebantur neglegentia excipientium in quaestum n0tariorum corruptae ' VII, 2, 24), quas minimam partem sui habere profitetur ipse iam prius iuvenili cupiditate gloriae commotus unam atque solam Naevi Arpiniani,
quam Supra commemoravimus, aetionem ediderat tum autem a
multis rogatus consilium epit amplissimum opus de ratione dicendi componere et quod sibi prop0suerat essedit quamquam ea, quam tractabat, materia in universum ei notissima erat, tamen ut in epistula ad Tryphonem bibli0p0lam Sponit, plus quam biennium in ea retractanda et e0mponenda consumpsit atque id tempus non tam stilo quam inquisitioni instituti operis pr0pe infiniti et legendis auetori iis, qui sunt innumerabiles dedit erat enim e0pia librorum, quos investigare oportebat, maXima neque electio nisi ab homine harum rerum peritissimo haberi poterat. haec institutio oratoria dicata est Vit0ri Marcello homini studiis litterarum inservienti et Quintiliano amicissimo atque scripta c. a. 90. cum iam tertia pars huius operis emissa esset, Domitianus Quintiliano institutionem nepotum suorum Vespasiani et Domitiani, qui erant filii Flavia Domitillae septis et Flavi Clementis patruelis mandavit quem honorem quanti sederit, patet ex iis, quae in prooemio libri quarti legimus, quae a vero inceroque iudiei viri integerrimi 0nge re dedunt et n0 tam hominiquam tempori et mori condonanda sunt paulo post per Clementem etiam c0nsularia ornamenta aeeupit Aus0nii Gratiarum aetio p. 361 Peiper). neque tamen eo munere per longum tempus functus est,
cum hi principes brevi misere interirent in prooemio libri sexti de iis non sermo ist: 'u0d autem cibi He iis taeet Quintilianus,
inde certissime concludere possumus, eo tum, cum SeXtum librum edebat, eius disciplina non usos esse ibi enim domesticam calamitatem suam eonquestus omnibus, qui cari fuerant, amissis Soli se iuventuti vivere atque privata utilitate sublata ut studiosis iuvenibus utilis esset operam daturum esse dicit etenim cum aetate iam provectior seminam puellari laetates in matrimonium suxisset, 'aee
nondum explet undevicesimo anno duos enixa filios decesserat, fili. autem citem iraematura morte ei erepti Sunt, minor pauc0S menses ante bitum Xoris, mai0r iam Mecimum annum agens.
verbis compleetitur 'liberi primus ea, quae munt ante officium rhetoris, continebit seeundo prima apud rhetorem elementa et quae de ipsa rhetorides substantia quaeruntur tractabimus, Rumques deinceps inventioni nam iuui et dispositi subiungitur), quattuor elocutioni. in euius partem memori pronuntiatio Veniunt, dabuntur unus aecedet, in quo n0bis orator ipse informandus est. et qui m0res eius, 'ua, in suseipiendis, fiseendis, agendis ausis ratio, quod eloquentiae genus, quis agendi debeat esse finis. quae post finem ratudia, quantum nostra Valebit firmitas, disseremus.' quibus licet ilia inliis sint iucundiora, alia alii. mai0rii momenti. in universum in hoc opere Summae0pia eruditionis adeumulata atque coacervata est, ' Si quis b0mni parte perpendere et perspicere velit, Ximia sane doctrinaeXStruetus esses debeat. neque oro iudieabimus Quintilianum omnes has diseiplinas, de quibus J0quitur aequabiliter s0gnitas habuisse. sed ton pavea, tum luno librum seripturus erat, slibris aliorum hausisse veri simile ist inprimis, qu0d iam Gesnerus et alii ante eum in praefati0ne editi0nis suae a. 1738)monuit, libri septimo et non non pauca reperiuntur. quae subtiliora et quasi spinosiora sunt, quae proprie technica Oeantur, in quibus reprehensione non caret'. quamquam probe respl'ciendum ist. in iis potissimum rebus plurima ign0rantia si neglegentia librariorum e0rrupta ESSe. Fontes autem ipsos stendere, e quibus hauserit, difficillimum est egregie hoc saetum est, ut reliqua transeam, quae non unt
13쪽
huius odi, in libro deeim a Ioanne D. D. Clausseno in Quaest. Quintil. Lipsiae 1873 annal phil. Suppl. VI, p. 33 sqq. in cuius
capite primo Seriptores praestantissimi Graec0rum et Romanorum, qui oratori futuro usui esse possint, certo quodam Consilio recensentur ita, ut Graec0rum praeclaris Seript 0ribus R0mani, qui eis pares sint habendi, opponantur e subtilissima et diligentissima Clausseni investi ζatione cognose imus, Quintilianum multis l0 eis Cieer0nem, Horatium, Dionysium HalicarnaSSeum aliosque sedulum eSSe maXimus autem consensus utere edit inter Quintilianum et Di0nysium Halicarnasseum in libris de eo inpositione verborum et de veterum Scriptorum censura etenim eidem Scriptore eodem ordine ab utroque producuntur et si quando inter se disserunt, consentanea ausa discriminis demonstrari aut certe c0nici potest. Itaque etiam si non statuemus Quintilianum in omnibus, quae laudavit, aliorum opera inspeXisse vel SScripsisse, tamen, quinea in manibus habuerit, cum o seribebat, vel etiam e memoria repetiverit, On est quod dubitemus. TeStus, quem v0cant, Quintiliani praeeipue e0 die ibus ernensi, quocum fere congruit Bambergensis, et Ambrosiano nititur iam vero eum in h0 totus liber decimus, in illo magna pars scilicet 1, 1 - 10 desit, non est nitrandum qu0d in ea parte, quae propter materiem iucundissima est, quamvis et prioribus ut 0stris temporibus multi loci emendati int, etiam nunc non pauca minus recte leguntur confugiendum enim est ad codicem quem Halmius n0minavit , quo eae, quae in optimo BernensieXtant, lacunae e libro deteriore expletae sunt. Iam vero quod in hac qu0que editione, quae ex editione mea totius institutionis oratoriae Quintiliani initi huius anni missa repetita est, nonnullareetius quam in pri0ri bus editionibus me quidem iudiei leguntur, id actum esse egregia opera virorum doctissimorum, qui OViS' simo tempore in hune scriptorem studia sua contulerunt, equidem libentissime confiteor etiam eum hi liber typis iam exscriptus erat, e0mplures mihi allatae sunt emendationes, quas in teXtum
XIII ipso omnium fluminum sontiumque cursus initium capere, p. o 28 si eum dehoros in inventione facilis. honesti studiosus 'ncompositione, adeo diligens, p. 12. 1 a. 81 eum Moelfflino: quodam Delphiei oraculo dei instinctus, p. 14, 2 1, 100 eum
Albr. oelii ero, ut mecum communicavit oelirlinus cum famne Graeci quidem in alio genere linguae suae obtinuerint,p. 15, 21
sunt inventionis denique num p. 12 6 1, 82 secundum etilestii p
labris eius sedisse undam persuadendi eam', cum ipse Verba persuadendi deam abesse velit, iudicent peritiores.
Seripsi ratistaviae mense Januario a. 887.
14쪽
L Sed haec loquendi praecepta, sic ut cognitioni sunt nee e S Saria, ita non satis ad vim didendi valoni, nisi illis firma quaedam saeilitas, quae apud Graecos di nominatur,aeeeSSerit ad quam Scribendo plus an legendo an dicendo conferatur, Solere quaeri seio quod esset diligentius nobis
eXaminandum, Si qualibet earum rerum OSSemu unn SSe contenti. Verum ita sunt inter Se coneXa et indiscreta omnia,
ut, si quid e liis defuerit, frustra sit in ceteris laboratum. nam neque solida atque robusta fuerit umquam eloquentia, i nisi multo stilo vires deoperit, et citra lectionis Xemplum labor ille carens reetore fluitabit, et qui sciet, quo quaeque sint modo dicenda, nisi tamquam in procinetu paratamque ad omnes asus habuerit eloquentiam, velut clausis thesauris ineubabit non autem ut quidquid praecipue meeessarium i est sic ad effieiundum oratorem maximi protinus erit momenti nam certe, cum Sit in eloquendo positum oratoris officium dioere anto omnia necesse est atque hine initium eiu arti fuisse manifestum est, proXimum deinde imitatio est, novissimum scribendi quoque diligentia. Sed ut perveniri 20 ad summa nisi ex principiis non potest, ita procedente inm0pere etiam minima incipiunt esse quae prima Sunt. Verumno non, quo modo sit instituendus orator, hoc loco dicimus nam id quidem aut satis aut certe uti potuimus letum est), sed athleta qui omnes iam ierdididerit a praeceptore nu-25 mero S, quo genere Xercitationis ad certamina praeparandus sit igitur eum, qui res invenire et disponere sciet, Verba quoque et eligendi et collocandi rationem perceperit, instruamus, qua ratione quod didicerit facere quam optime, quam facillime p08Sit.
15쪽
Non ergo diibium est, quin i velut opes sint quaedam parandae, quibus uti ubicumque desideratum erit, possit:
eae constant copia rerum ne Verborum. Sed re propriae Sunt cuiu8que causae aut paucis Ommunes, Verba in universas paranda quae si rebus singulis essent singula, minorem curam postularent: nam euneta sese eum ipsis protinus rebus
offerrent sed cum sint aliis alia aut magis propria aut magis ornata aut plus effieientia aut melius sonantia, debente SS DCn Solum nota omnia, sed in promptu atque, ut ita dicam, in conspectu, ut, cum se iudicio dicentis ostenderint i 0 facilis ex his optimorum sit eleetio et quae idem significarent solites scio ediscere, quo fastilius et occurreret unum e pluribus, et, cum essent usi aliquo, si breve intra spatium rursus desideraretur, effugienda repetitionis gratia sumerent
aliud, quo idem intellegi posset quod eum est puerile et iocuiusdam infelieis operae, tum etiam utile parum turbam tantum modo Congregat, e qua sine di Serimine occupet proximum quodque. Nobis autem e0pia eum iudici paranda est vim orandi, non cireulatoriam volubilitatem spectantibus id autem con 20 sequemur optima legendo atque audiendo non enim solum nomina ipsa rerum cognoscemus iae cura Sed quod quo que loco sit aptissimum omnibus enim fore verbis praeter pauca, quae Sunt parum Verecunda in Oratione loeus est. nam scriptore quidem iamborum veterisque eomoediae 25
etiam in illis saepe laudantur, sed nobis nostrum OPUS intueri sat est onmia verba, Xeeptis do quibus dixi, sunt alicubi optima nam et humilibus interim et vulgaribus est opus, et quae nitidiores in parte videntur sordida, ibi ies
10 08cit, pr0prie die untur haec ut Selamus atque eorum non 30 signis eationem modo, sed formas etiam men Surasque Orimus, ut, ubicumque erunt posita, conveniant, nisi multa lectione atque auditione adsequi nullo modo OSSumus, eum Omnem Sermonem auribus primum accipiamus propter quod insantes a mutis nutricibus iussu regum in solitudine edit 35cati etiam mi verba quaedam imisisse ut aduntur tamen 1 loquendi facultate caruerunt. Sunt autem alia huius naturae,
ut idem pluribus odibus de elarent. ita rudi nihil significationis, quo potius utaris, intersit, ut ensis et gladius', alia
Vero, etiam si propria rerum aliquarum sint nomina, Ἀρο- 40
omnes Vocamus, qui caedem telo quocumque commiserunt.
alia ei reuitu verborum plurium Stendimus, quale est et pressi copia lactis plurima Vero mutatione figuramus: solo non ignoro et non me fugit et non me praeterit et 5 quis nos dit γ' et nemini dubium est'. sed etiam e proximo 13 mutuari licet. nam et intellego et sentio et video saepe idem valent quod seto'. quorum nobis ubertatem a divitias dabit leotio, ut non solum quo modo oecurrent, Sed etiam
quo modo oportet utamur. non Semper enim hae inter se 14
verborum Sic paratur, cita non Verborum tantum gratia legendum Vel audiendum St. nam omnium, quaecUmque
a docemus, hoc Sunt Xempla p0tentiora etiam ipsis quae traduntur artibus, cum eo qui dis ei perduetus est, ut intellegere ea sine demonstrante et sequi iam suis viribus possit, quia quae doctor praecepit orator ostendit. Alia vero audientes, alia legentes magis adiuVant. X- 16 20 eitat qui diei spiritu ips0, nee imagine ambitu rerum, sed rebus incendit. Vivunt omnia enim et OVentur, Xeipimusque nova illa velut nascentia eum favore ae sollicitudine nec fortuna modo iudicii, sed etiam ipsorum, qui orant perieulo adficimur. praeter haec VOX acti, decora 1725 accommodata, ut quiSque locus postulabit, pronuntiandi vel potentissima in dicendo rati et, ut semel dicam, pariter omnia ostent in te elione certius iudicium, quod audienti frequenter aut suus cuique favor aut ille laudantium et amor extorquet. pudet in im dissentire et velut nacita quadam 18 30 vere eundi inllibemur plus nobis redere, tum interim it vitiosa pluribus line eant, it in conrogatis laudentur etiam quae non laeent sed e contrario quoque aceidit, ut optime sdietis gratiam prava iudiein non reserant. leetio libera est nee ut actioni. impetus transeurrit, med repetere Saepius 3 lie et sive dubites sive memoriae penitus adfigere velis.
repetamu autem et retraetemus et, ut ibo mansos aeprope liques aetos demittimus, quo faeilius digerantur, italeetio non cruda, sed multa iteratione mollita et velut con- se et memoriae imitationique tradatur. 40 Aes diu non misi optimus quisque et qui credentem 20 sibi minimo allat legendus est, sed diligenter ac paene adscribendi sollieitudinem, nec per partes hod Serutanda
16쪽
4 QUINTILIANI INST. R. omnia. sed ierlectus liber uti lite e integro re SumenduS, praecipueque ratio, cuius Virtutes frequenter industria 2 quoque Oeeultantur saepe enim praeparat, dissimulat, insidiatur orator, eaque in prima parte actioni dicit quae sunt in summa profutura. itaque AEu, loe in minus placent, adhues nobis rivares diei sines ignorantibus, ideoque erunt 2 cognitis omnibus repetenda illud vero utilissimum, OSSe
eas enu Sas, quarum oratione in manu Sum pSerim HS et
quotiens continget, utrimque habitas legere aetiones ut Demosthenis et sese hinis inter se contrarias, et Servi 0
Sulpici atque IIussahie, quorum alter pro Aufidia, contra dixit initor et Pollionis it Cassi reo Asprenatin aliasque 2 plurimas. quin etiam si minus pares videbuntur aliquae,
tamen ad cognoscendam litium quaestionem recte requirentur, ut contra Ciceronis rationes Tuberonis in Ligarium 15 et Hortensi pro Verre quin etiam easdem cauSa ut quisque gerit utile erit seire nam de domo Ciceronis dixit Calidius et pro Milone orationem Brutus Xercitationi gratia scripsit, etiam si egisse eum Cornelius Celsus salso Xistimat,2 et Pollio et Messala defenderunt eosdem, nobis lueris 20 insignes pro Vobiseno Catulo Domiti Afri. Crispi Passieni, De ei mi Laeli oratione. serebantur neque id statim legenti
persuasum Sit, omnia, quae optimi uetores dixerint, utique esses perseeta nam et labuntur aliquando et oneri cedunt et indulgent ingeniorum suorum vobilitati, me in Semper m 25 tendunt animum nonnumquam 4 tigantur eum ficer0 nidormitare interim Demosthenes, Horatio vero etiam Homerus 25 ipse videatur summi enim sunt, homines tamen, neciditque
bis. qui quidquid lapud cillos reppererunt. dicendi legem
putant, in deteriora imitentur id enim est faeilius se 30
abundes similes mutent, si iii ix magnorum con Sequantur. 20 modest tamen et ei reum speeto iudiei de tantis Viri pronuntiandum est, ne, quod plerisque accidit, damnent quae non intellegunt ae si necesse est in alteram errare partem, omnia torum 'egentibus iliacere quam multa displicere 35
27 Phirimum diei oratori conferre Theophrastus lectionem poetarum multique eius iudicium sequuntur, neque immerito namque ab his in rebus spiritus et in verbis sublimitas et in adi et ibus motus omnis et in personis 40 decor petitur, praecipueque vehit attrita cotidiano actu forensi cingeni, optimae rerum talium handitia reparantur,
ideoque in hae te etione Cicero requiescendum putat me mi 28
Derimu tamen, non per Omnia poetas esse Oratori Sequen
dos nec libertate verbor uni nee Eeentia figurarum poeti eam
ostentationi comparatam it praeter id quod ,0lum petit voluptatem iamque itiam ingendo non salsa modo, sed etiam riuaedam cineredibilia mectatur patrocini in quoque
aliquo iuvari quod adligata ad certam pedum necessitatem 29 non semper uti propriis possit, sed depulsa recta Via necessario ad .loquondi quaedam levorticula confugiat, nec 10 mutar, quaedam hodo verba Sed iXtendere conripere, convertere. dividere togatur: nos vero armatos 'tare inaci, et summis rebus deeernere et ad victoriam niti. neque ego arma AEqualere Situ me rubigine selim, Sed 30 fulgorem in iis esse qui terreat, qualis est ferri, quo mens 15 simul visusque praestringitur non qualis inuri argentique, imbellis set potius habenti perieulosus.
Historia quoque alere oratorem quodam uberi iucun 31doque Sue potest, Verum et ipsa Si est legenda, ut Sciamus, plerasque eius virtutes iratori esse vitandas SV enim 20 proXima poetis et quodam modo armen solutum, et Seribitur ad narrandum, non ad probandum totumque pii non adactum rei pugnamque praesentem, sed ad memoriam OSteritatis ingenii sumtim omponitur ideoque Verbis remotioribus et liberioribus figuris narrandi taedium evitat. 25 itaque, ut dixi, me quo illa Sallustiana irevitas, qua nihil 32
apud laures aeua atque eruditas potest is Se perfecti IS,
apud te eupatum variis i0gitationibus ciuilicem et saepius ineruditum captanda mobis est neque illi Iiv 'aetere
ubertas satis docebit eum, qui non speciem Xpo Sitionis,3 sed fidem quaerit. adde qu0 s M. Tuli ius me Thucydiden 33 quidem aut Xenophontem utiles iratori putat, quamquam ilium bellicum eanere. huius ore usus esse locuta Sexistimet licet amen nobis in digressi0nibus uti vel isto rico nonnumquam nitore, dum in his, de quibus erit quaestio, 35 meminerimus non athletarum uoris, med militum 'acertis
OPUS SSe, nec Versicolorem illam, qua Demetrius Phalereus dicebatur uti vestem leno ad forensem pulverem facere. est et alius X historiis usus it quidem imus sed 4non ad praesentem pertinens locum, Ῥς cogniti0n in rerum
40 Xempl0rumque, quibus in primis instruetus esse Hebet orator, me omnia uestimonia iXpectet litigatore, sed pleraque ex vetustates diligenter sibi cognita sumat, '0 c
17쪽
potentiora, quod ea sola criminibus odii et gratiae
85 A philosophorum vero ieetione mi essent multa nobis petenda, vitio factum est oratorum, qui quidem illis optima sui peris parte cesserunt nam et de iustis, honestis, utilibus iisque quae sunt istis contraria, et de rebus divinis maxime dicunt et argumentantur aeriter Stoici, et altercationibus atque interrogationibus oratorem futurum optime 3 Socrati ei praeparant sed his quoque adhibendum est simile
tamen eandem esse condieionem seiamus litium ines disputati0num, fori et auditorii, praeceptorum it periculorum. 37 Credo exacturos plerosque, cum tantum esse utilitatis
in legendo iudidemus, ut id quoque adiungamus operi, qui Sint legendi et quae in auctore quoquo praecipua virtus sodo a persequi singulos infiniti fuerit operis quippe eum in
Bruto M. Tullius tot milibus versuuii de Romanis tantum oratoribus loquatur et tamen de omnibus aetatis Suae, quibuscum vivebat, Xceptis Caesare atque Marcello, silentium egerit: quis erit modus, si et illos et qui postea 20 fuerunt it Graecos omnes persequamur et ibi l0s0ph0s 339 fuit igitur brevitas illa tutissima, quae est apud Livium in epistula ad illiu in seripta, legendos Demost lienen atque
Ciceronem. tum ita, rudi quisque esset Demostheni 40 et Ciceroni simillimus non est dissimulanda nostri 25 quoque iudicii summa paveo enim vel potius vix ullume his, qui Vetustatem pertulerunt, Sistim O 088 reperiri,
quin iudieium adhibentibus adlaturus sit utilitatis aliquid,
cum se ieero ab illis quoque vetustissimis auctoribus, in geniosis quidem, meis arte carentibus, plurimum fateatur 41 adiutum nec multo aliud de novis sentio quotus enim quisque inveniri tam demens potest, qui ne minima quidem alleuius certe sidue in partis memoriam posteritatis Speraverit qui si quis est, intra primos statim Versus deprehendetur et citius nos dimittet, quam ut eius nobis magno 35 42 temp0ris detrimento constet X perimentum. Sed non quidquid ad aliquam partem seientiae pertinet, protinus ad faciendam etiam phrasin, de qua loquimur, accommodatum. Verum antequam de Singulis loquar, pauca in univer-43 sum te varietate opinionum dicenda sunt nam quidam solos Veteres legendos putant neque in ullis aliis esse naturalem eloquentiam et robur viri dignum arbitrantur alios
recens laee lascivia Melietaeque et omni ad voluptatem inutiitudinis imperitae composita delectant. ipsorum etiam, iqui reetum dicendi genus sequi volunt, alii pressa Hemum
et tenuia et qua, minimum ab usu cotidiano recedant, Sana
et vere Attiea putant, quoadam elatior ingenii vis et magis concitata et plena Spiritus capit, sunt etiam lenis et nitidi et compositi generis n0n pauet amatores de qua differentia disseram diligentius, tum genere Midendi quaerendum erit interim summatim, quid et a qua lectione petere p0810 sint qui confirmares saeuitatem dicendi volent, attingam: paucos sunt enim eminentissimi excerperes in animo est. 5facile est autem studiosis qui sint his similes, iudieare, ne quisquam queratur, imissos sorte aliquos, quo ipse valde probet, fateor in im plures legendos esse quam qui a me
1 nominabuntur sed nune genera ipsa lectionum, quae praeeipue convenire intendentibus, ut Oratores fiant, Si Stimem,
Igitur, in Aratus ab Iove in ei piendum putat. ita nos 46rit, eo opturi ab Homero videmur. hic enim, quem ad
20 modum ex Oceano dicit ipse amnium fontiumque cursus initium capere, omnibus eloquentiae partibus exemplum et ortum dedit hune nemo in magnis rebus sublimitate, in parvis proprietate superaverit idem laetus ac reSSuS, iucundus et gravis tum copia num irevitate hirabilis, nee 2 poetica modo, sed oratoria virtute eminentissimus. iam ut 47 de laudibus, Xhortationibus, consolationibu taceam, nonne
vel nonus liber, quo missa ad Achilleii legatio continetur, vel in primo inter dueos illa contenti vel dicta in secundo
sententia omnes litium ne consiliorum Yplieant artes ad 4η30 foetus quid om vel illos mites vel hos concitatos nemo erit tam indoetus, qui non in sua p0 testate hunc auctorem ha- buisse fateatur age vero, non utriuSque Operi Sui ingressus in paucissimis versibus legem pro0emiorum non die Servavit, sed onstituit' nam monovolum auditorem invoeatione 35 dearum, quas praesidere vatibus creditum est et intentum proposita rerum magnitudine docilem summa celeriter comprehensa facit narrnre vero quis brevius quam qui mortem 'nuntiat Patrocli, quis significautius potest quam qui Curetum Aetolorumque proelium exponit iam similitudines,
. amplifieationes, Xempla, digresSus, Si nn rerum et argumenta ceteraque genera probandi ac refutandi sunt ita multa, ut etiam qui , artibus scripserunt plurima earum rerum
18쪽
50 testimonia ab hoc poeta petant nam epilogus quidem quis umquam poterit illis Priami rogantis Aehillen precibus aequari quid in verbis, sententiis, figulis, dispositione totius operis nonne lium an ingenii modum ex dedit ut magni sit
Virtutes eius non aemulatione. quod fieri non potest. Sed 51 intelle etu sequi verum hic omnes sine dubi et in omni genere eloquentiae procul a Se reliquit, epico tamen praecipue, videlicet quia clarissima in materia simili comparatio
52 est raro ad Surgit Hesiodii magnaque pars eius in nominibus est occupata, tamen utiles circa praee epta Sententiae
levitasque verbo tum et tomp0sitionis probabilis. daturque 5 ei palma in illo medio genere dicendi. eontra in Antimacho vis et gravitas et minime vulgare eloquendi genus habet laudem sed quamvis ei Seeundas sere grammaticorum consensus deferat, et adfectibus et iucunditate et dispositione edi omnino artes defieitur, rudi plane Manis est appareat. si quanto sit alliud proXimum esse, Aliud se eundum Pany a Sin, e utroque miXtum, putant in eloquendo neutrius aequare Virtutes, alterum tamen ab eo materia, alterum disponendi ratione superari. Apollonius in ordinem a grammaticis datum non venit, quia Aristaretius atque Aristophane poetarum iudices neminem sui temporis in numerum redegerunt, non tamen contemnendum aeddidit opus aequali quadam 5 medio eritate. Arati materia motu caret, ut in qua nulla varietas, nullus ad se eius, nulla persona, nulla cui HS quam sit oratio, suffiei tamen operi, cui se parem credidit admirabilis in suo genere Theocritus, sed musa illa rustica
et pastoralis mon forum Odo verum ipsam etiam urbem 5 reformidat audire videor undique congerente nomina plurimorum poetarum quid Herculis acta non bene Pisandros γNicandrum frustra seeuti Macer atque Vergilius quid γEuphorionem transibimus quem nisi probasset Vergilius
idem, numquam certe conditorum Chalei die versu carminum sedisset in Bucoli eis mentionem quid 2 Horatius 5 frustra Tyrtaeum Homero subiungit nec Sane qui8 quam est tam procul a cognitione eorum remotus, ut non indicem certe e bibliotheca sumptum transferre in bros SUOS OS- sit. nec ignor igitur quos transeo me utique damno, ut 58 qui diXerim esse in omnibus utilitatis ali quid sed ad illos iam persectis constitutisque viribus revertemur, quod in cenis grandibus saepe saeimus, ut eum optimis Satiati SumUS,
varietas iam n nobis e vilioribus grata sit tune et elegiam 202530
40Vacabit in manus sumere, tutus princeps habetur Callimaehus, Seeundas confessione plurimorum Philetas occupavit. sed dum adsequamur illam firmam, ut dixi. sae ili 59tatem, optimi ad Suescendum est et Multa magi quam multorum lectiones formanda hens et dueendus color taque o tribus re e septi. Aristare hi iudiei seriptoribus Gamborum ad 4ξιν maXi me pertinebit unus in re hilochus. summi in hoe vix e loeutionis, tum validae clum ireves 60 vibrantesque sententiae, hirimum sanguinis atque OrVOrUm, i adeo rut videaturi quibusdam, quod quoquam minor St, materiae esse, non ingenii vitium. novem vero clyri eorum i longe Pindarus irinceps spiritus magnificentia, Sententiis, figuris. beatissima rerum verborumque copia et velut quodam eloquentiae flumine propter quae Horatius eum meritoi erodidit nemini imitabilem. Stesie horum, quam sit ingenio 2Validus, materiae quoque Stendunt, maXima bella et larissimos manentem duees et epici arminis inera lyra sustinentem reddit enim personis in agendo simul loquendoque debitam dignitatem, ac si tenuisset modum, videtur aemulari 2 proXimu Homerum potuisse, sed redundat atque es unditur, quod ut est reprehendendum, ita opiae vitium est Alcaeu 63 in parte Operi aureo plecti O merito donatur, qua tyranno Sin se etatus mulium etiam moribus confert, in eloquendo quoque brevis et Magni seus it illigens et plerumque iratori 2 similis, sed et hi sit et in amore solescendit, maioribus tamen aptior Simonides, tenuis alioqui, sermone proprio et II 64cunditate quadam commendari potest, praecipua tamen ei HS in Commovenda miseratione virtus, ut quidam in hac eum parte omnibus eius operi auctoribus praeserant. 30 Antiqua eo moedia cum sinceram illam Sermoni S 65 Attici gratiam prope sola relinet, tum facundissimae libertatis est et in insectandis viliis praecipua, phirimum tamen virium etiam in deteris partibus habet Pana et grandis et elegans et Venit Sla, et nescio an ulla, OS Homerum tamen, quem ut 35 Achillen s m per Xeipi par est aut similior sit oratoribus aut ad iratores faciendos raptior plures ii US Uetore S 66
Aristophanes smen et Eupolis Cratinusque praeci liiii. tragoedias primus in lucem Aese hylus protulit, Iublimis et gravis et grandiloquus saepe usque ad vitium, sed rudis 40 in plerisque et neompositus propter quod correcta eiu Ssabulas in certamen deferre posterioribus poetis Athenien-
Se permi Serunt. Suntque e modo muli eoronati sed longe T
19쪽
1 Iclarius inlustraverunt hoe opus Sophocles atque Euripides, quorum in dispari dicendi via uter sit poeta melior, inter plurimo quaeritur idque ego Sane, quoniam ad praesentem materia in nihil pertinet, in iudieatum relinquo illud quidem nemo non fateatur necesse est, iis, qui se ad agen 568 dum comparant, utiliorem longe fore Euripiden. namque is et sermone qu0d ipsum reprehendunt quibus gravitas et cothurnus et sonus Sophoeli videtur esse sublimior magis aecedit oratorio generi et sententiis densus et in iis, quae a sapientibus tradita sunt, paene ipsis par, et distendo e re 10 spondendo cuilibet eorum, qui fuerunt in foro diserti, comparandus, in adfectibus Vero cum omnibus hirus, tum in 6 iis qui in miseratione constant, facile praecipuus eum admiratus nXime est, ut Saepe te Statur, et Seu ut IS, quamquam in opere diverso, Menander, qui vel unus meo qui 15dom iudieii diligenter lectus ad eaneta, quae praeeipimus, effingenda sufficiat ita omnem vitae imaginem SpreSSit, tanta in eo inveniendi copia et il0quendi saeuitas. ita est 70 omnibus rebus, personis, adsuetibus ae commodatus ne nihil profecto Viderunt, qui orationes, quae Charis nomini ad 20 distuntur, a Menandri scriptas putant sed mihi longe magis Orator probari in opere suo videtur, nisi forte aut illa mala
iudicia, quae Epitrepontes, Epicleros, Locroe habent, aut meditationes in Psophodee, Nomothete, Hypobolimaeo monzi omnibus oratoriis numeris Sunt absolutae ego tamen plus 25 adhue quiddam ollaturum eum declamatoribus puto, quoniam his necesse est se eundum condicionem contro Versiarum
plures subire personas, patrum filiorum, militum ruSti eorum, divitum pauperum, irascentium deprecantium, mitium Sperorum. in quibus omnibus hi re custoditur ab ho poeta 3072 decor atque ille quidem omnibus eiusdem operis auctoribus abstulit nomen et fulgore qu0dam suae laritatis tenebras obduxit tamen habent alii quoque eomici, Si cum venia leguntur, quaedam, quae 908Si decerpere, et Praecipue
Philemon, qui ut pravis sui temporis iudieiis Menandro 35
Saepe praelatus est, ita consen Si tamen omnium meruit credi
Historiam multi seripsere praeclare, sed nemo dubitat longe du0 ceteris praeferendos, quorum diversa virtus laudem, paenin est parem consecuta. densus it brevis et 40
semperi instans inibi Thucydides. duleis it candidus itfusus Herodotus, illae conditatis, liu remissis ad se etibus
melior, ille e0ntionibus, hic sermonibus, ille vi, hi voluptate. Theopompus his proximus ut in historia praedietis minor, si ita oratori magis similis, ut qui antequam est ad hoc opus sollieitatus, iiii fuerit orator Philistus quoque heretur
qui turbae quamvis bonorum post ios auetorum e Ximatur,
imitator ahueydidi it ut multo infirmior, cita aliquatenus lueidior. Ephorus, ut Isocrati visum calcaribu eget. Clitare hi pr0batur ingenium, fides infamatur longo post 5
intervallo temporis natus Timagenos vel hoc est ipso proba a bilis, qu0d intermissam historias seribendi industriam nova laude reparavit Xenophon non X fidit mihi, sed inter philosophos reddendus e St. Sequitur oratorum ingens manus, ut cum de dem simul si Athenis aetas una tulerit. quorum longe trindeps Dem015 sthenes ac paene de orandi fuit nix vis in eo. tam densa omnia. ita quibusdam nervis intenta sunt tam nihil otiosum, dicendi modus, ut nec quod desit in eo nec quod redundet invenias plenior Aeschines et magis usus 7 et grandiori similis, quo minus rati ietus est carni tamen 2 plus habet, minus Jacert0rum dulcis in primis et acutus Hyperides, sed min0ribus causis, ut non diXerim utilior, magis par his aetate Lysias maior, subtilis atque elegans 78 et quo nihil, si oratori satis sit docere, quaera persectiuS: nihil inim isti inane, mihi P a reos situm, iuro tamen sontiet quam magno flumini propior Isocrates in diverso genere di 79cendi nitidus et comptus et palaestrae quam pugnae magiSaeeommodatus omne. distendi Veneres Seetatu est, nec immerito auditoriis enim so non iudieiis compararat in inventione stellis, honesti studiosus, in compositione adeo dili-30 gen S, ut eura eius repreliendatur neque ego in his, de qui 80bus sum docutus, ias solas virtutes, sed ina praecipuas puto, nec ceteros parum fuisse magnos quin etiam Phalerea
illum Demetrium, quamquam primuin inclinasse eloquentiam dieitur, multum ingenii habuisse et facundiae fateor, 3 vel ob ho memoria dignum, qu0d ultimus est fere ex Atti eis, qui dici possit orator, quem tamqn in illo medio genere dicendi praefert omnibus Cicero.
Philosoph0rum, ex quibus plurimum , traxisse elo 81quentiae M. Tullius confitetur, quis dubitet Platonem essed praecipuum Sive acumine disserendi sive eloquendi saeuitatu divina quadam et Homeri ea multum enim supra pro Samorationem, quam pedestrem Graeci voeant, surgit, ut mihi
20쪽
. non hominis ingenio, sed quodam Delptile videatur orae illo 82 dei instinctus quid ego commemorem Xenophontis illum iucunditatem in adfectatam, sed quam nulla consequi adsectatio possit uti ipsae sermonem finxisse Gratiae videantur et, quod Periel in veteris comoediae ne stimonium St, in hune transferri iustissime possit. in labris eius sedisse 83 quandam persuadendi deam. quid reliquorum Soeraticorum elegantiam quid Aristotelen quem dubito eientia rerum
an scriptorum copia an eloquendi suavitate an inventionum acumine an arietate operum clariorem putem nam in Theo 10
phrasto tam is P eloquendi litor ille divinus, ut ex eo
84 nomen quoque traXisse dicatur minus indulsere eloquentiae Stoi ei veteres sed cum honesta suaserunt, tum in colligendo probandoque quae instituerant phirimum valuerunt, rebuStamen acuti magis quam . id quod sane non adfectaverunt, looratione magnifici. 85 Idem nobis per Romanos quoque auctore ordo ducendus est itaque ut apud illos Homerus, si apud nos Vergilius auspicatissimum dederit Xordium, omnium eiu generi poetarum Graecorum nostrorumques haud iubie ii 2086 rOXimus utar enim Verbis isdem, quae e Afro Domitio iuvenis X cepi, qui mihi interroganti, quem Homero crederet maXime aecedere secundus, inquit, est Vergilius, propi0rtamen primo quam tertio et hercule ut illi naturae enelesti atque immortali esserimus, ita curae et illigentiae vel ideo 25 in hoc plus est, quod ei fuit magis laborandum, et quantum eminentibus vincimur. fortasse in equalitate pensamuS. 87 ceteri omnes longe sequentur. nam Macer et ueret ius legendi quidem, sed non ut phrasin, id est corpus eloquentiae saeiant, elegantes in sua quisque materia, sed alter 30
humilis, alter diffiditis Atacinus Varro in iis, per quae
nomen Si adsecutus, interpres peris alieni, non pernendus quidem, verum ad augendam facultu tem dicendi parum l088 euples. Ennium sicut saeros vetustate lueos ad Oremus, in quibus grandia et antiqua uobora iam mom tantam habent 35 Speciem quantam relligionem. propriore alii atque ad hoc,
de quo loquimur, hagis rutiles. laseivus quidem in horo is quoque Ovidius et nimium minator ingenii sui, audandus
89 tamen in partibus. Cornelius autem Severus, etiam misit versificator quam poeta melior, si tamen, ut est dictum 40
ad exemplar primi libri bellum Siculum perscripsisset, indicaret sibi iure secundum oeum. Serranum On Summari mors immatura non passa est, puerilia tamen eius opera et
maximam indolenim ostendunt ij admirabilem praeeipue cinnetates illa resecti generis voluntatem. multum in Valeri 90
Flacco nuper amisimus vehemens it poeticum ingenium
Salei Bassi fuit, ne ipsum senectute maturuit Rabirius a Pedo non indigni cognitione, si vae et Lucanu arden Set concitatus et sententiis eburissimus, et, ut dicam quod Sentio, magis oratoribus quam poetis imitandus. hos nominavimus, 1
quia Germanicum augustum ab institutis studiis Me-
10 eXit cura terrarum, parumque dis Visum est S Se eum maXimum poetarum quid tamen his ipsis eius operibus, in quae donato imperio iuvenis se eesserat, sublimius, Oetius, omnibus denique numeris praestantius quis enim enneret bella melius quam qui sic gerit quem praesidentes studiisi deae propius audirent cui magis suas artes aperiret similiare numen Minervae Vident hae plenius futura saecula, 2 nunc enim ceterarum fulgore virtutum claus cista praestringitur nos tamen neri litterarum colentes feras, Caesar, Si non uastitum hoc praeterimus it Vergiliano ierim versu
inter victrices hederam tibi serpere laurus. Elegia quoque Graeeos pro voeamus, cuius mihi et Sus 3 atque elegans maXime videtur auetor Tibullus. sunt qui Propertium malint Ovidius utroque laseivior Sicut 25 durior Gallus satura quidem tota nostra St, in qua primus insignem laudem adeptus Lucilius quosdam ita dedit0s sibi adhue habet amatores, ut eum non eiuSdem modo operis auet 0ribus, sed omnibus poetis praeserre non
dubitent ego quantum ab illis, tantum ab Horatio dissentio, l30 qui Lucilium fluere lutulentum et esse aliquid, quod tollere possis, putat nam eruditio in eo mira et libertas
atque inde eerbitas ut abunde salis multum eo est tersior ac purus magis Horatius et, non labor eiu amore, prae- Cipuus multum et verae gloriae quamvis uno libro Persius 35 meruit sunt elari hodieque it qui olim nominabuntur. alterum ilhid etiam prius saturae genus, sed non Sola Car 95minum varietate hixtum condidit Terentius Varro vir Romanorum eruditissimus phirimos hie libros et doctissimos composuit, peritic simus lingua Latina et omnis antiquitatis 40 et rerum Graecarum mostrarumque, plus clamen radientiae collaturus quam eloquentiae. iambus non sane a Romanis 6 celebratus est ut proprium opus, sed aliis quibusdam inter-