장음표시 사용
21쪽
positus euius acerbitas in Catullo, Bibaculo, Horatio, quam quani illi epodos intervenit, reperiesur. at lyricorum idem Horatius fere solus legi dignus: nam et insurgit
aliquando et plenus est iucunditatis et gratiae et Varius figuris et verbis felicissime audaX. si quem adistere Velis, bis erit Caesius Bassus, quem nuper Vidimus, Sed eum longe praecedunt ingenia Viventium. 27 Tragoediae eriptores veterum Attius atque Pacuvius
elarissimi gravitate sententiariim, Verborum pondere, uetoritate perSonariam. ceterum mitor et summa in Xeolendis 10
operibus manus magis videri potest temporibus quam ipsis defuisse: virium clamen Atti plus tribuitur, laeuvium 9 videri doctiorem qui esse do et adsectant volunt iam Vari Tityestes euilibet Graecarum comparari pote St. Ovidi Medea videtur mihi ostendero, quantum ille Vir 15
prae Stare potuerit, si ingenio Suo imperare quam indulgere malui S Set eorum, quos viderim, longe princeps Pomponius Secundus, quem sene quidem parum tragicum putabant, si eruditione ac nitore praestare eonfitebantur in comoedia
maΣime claudi eamus licet Varro Musas, Aeli Stilonis 20 sententia, lautino dieat sermone loeuturas fuisse, Si Latine l0 qui vetient, id se Caedilium veteres laudibus ferant, licet Terenti scripta ad Seipionem Asrieanum reserantur quae tamen sunt in io genere elegantissima et plus adhues habitura gratiae, intra Versus trimetro 25100 stetissent): vi levem consequimur umbram, adeo ut mihi sermo ip8 Romanus non recipε re videatur illam solis cone es Sam Atticis Venerem, cum es ni ne Grae ei quidem in alio genere linguae obtinuerint togatis excellit Afranius: utinam non inquinasset argumenta puerorum foedis amoribu 3
101 At non historia cesserit Graecis nec opponere Thucydidi Sallustium verear, neu indignetur sibi Herodotus aequari T. Livium, eum in narrando mirae iueunditatis clarissimique candoris, tum in contionibus supra quam enarrari potest eloquentem ita quae dicuntur omnia eum rebus, tum perSoni accommodata sunt ad feetus quidem praecipueque eos, qui sunt dulciores ut parcissime dicam,10 nemo historicorum commodavit magis ideoque immortalem Sallusti tel0citatem diversis virtutibus consecutus est nati Jmihi egrogi dixisse videtur Servilius N0nianus, lare8 eos nasgis quam similes: qui iti ipse a nobis auditus est,
elari vir ingenii et sententiis ereber, Sed minus preSSUS quam historiae auctoritas postulat quam paulum aetate 103
praecedens eum Bassus Aufidius egregie, utique in libris belli Germaniel, praestitit, genere ipso probabilis, in par-
tibus quibusdam suis ipse viribus minor superest adhuc et 104 ornat aetatis nostrae gloriam vir ne eulorum memoria dignus, qui olim nominabitur, nune intellegitur habet amatores nee immerito Cremuti libertas, quamquam circumcisi quae dixisse ei no euerat sed elatum abunde Spiritum et nudae est sententias deprehendas etiam in his, quae manent. Sunt et alii seriptores boni, sed nos genera degustamus, non biblio
Oratores vero vel iraeeipites Latinam eloquentiam 105 parem sacere Graecae possunt: nam Ciceronem euicumque 1 eorum sortiter Opposuerim ne ignoro, quantum mihi concitem pugnam, cum praesertim non id sit propositi, ut eum Demostheni eo inparem hoc tempore neque enim attinet, cum Demosthenen in primis legendum vel ediscendum potius putem. quorum eg Virtute M plerasque arbitror similes 10620 eonsilium, ordinem, dividendi, praeparandi, probandi rationem, inanin denique, quae sunt inventionis. in eloquendo est aliqua diversitas densior ille, hic copiosior, ille e0ncludit adstrictius, hic latius, pugnat ille eunti ne Semper, hie requenter et pondero, illi nihil detrahi potest, ute, nihil adici, curae plus in illo, in hoc naturae salibus ei te 107 et commiseratione, quae duo plurimum in ad se etibus valent, vineimus et fortasse epilogos illi mos civitatis abstulerit, sed et nobis illa, quae Atti ei mirantur, diversa Latini sermonis ratio minus permiserit in epistuli quidem, quamquam Sunt utriusque, dialogisve, quibus nihil ille, nulla contentio est cedendum vero in hoo, quod et prior fuit et 10se magna parte Ciceronem, quantus est, fecit nam mihi videtur M. Tullius, eum so totum ad imitationem Graecorum contulisset, es inXis se vim temosthenis, copiam Ulatonis, 5 iucunditatem Iso eratis nee vero quod in quoque optimum 109 fuit, studio consecutus est tantum, sed plurimas vel potius Omnes e Se ipso virtutes extulit immortalis ingenii beatis- Sima ubertate non enim pluvias, ut ait Pindarus, aquas e0lligit, sed vivo gurgite exundat, Ono Uodam pro videntiae genitus, in quo tota vires suas eloquentia Speriretur. nam quis docere diligentius, movere vehementius 10
potest cui tanta umquam iucunditas id fuit ut ipsa illa,
22쪽
1 ι quae extorquet, impetrare eum credas, et cum transversum
vi sua iudidem derat, clames ille non rapi videatur sed ii sequi iam in omnibus, quae dicit, tanta auctoritas inest, ut dissentire pudeat, nec ad voeati studium, sed testis aut iudiei adferat fidem, eum interim haec Omnia, quae ViXsingula quisquam intentissima cura c0nsequi posset, fluunt inlaborat, et illa, qua mihi pulebrius auditum est Oratio 11 prae se fert tamen felicissimam facilitatem quare non immerito ab hominibus aetatis suae regnare in iudieiis dictus est, apud posteros vero id consecutus, ut Cicero iam non hominis nomen, sed eloquentiae habentur hune igitur spectemus, hoc propositum iobis rati iXemplum. ille se 11 profecisse Sciat, cui ieero able placebit multa in Asinio Pollione inventio, summa diligentia adeo ut quibusdam etiam nimia videatur, et consilii et animi satis a nitore et tueunditate ieeronis ita longe abest, ut videri possit saeculo prior at Iessala nitidus et candidus et quodam modo praeserens in dicendo nobilitatem suam. Viribus minor.
C. vero Caesar si foro tantum vacasset, non alius X nostris contra ieeronem n0 minaretur tanta in eo is est,
id aeumon, ea concitatio, ut illum eodem animo diXisse, quo bellavit, appareat exornat clamen haec omnia Dira 115 Sermonis, cuius proprie studiosus fuit, elegantia multum ingenii in Caeli et praeeipue in aceusando multa urbanitaS, dignusque vir, cui et mens melior et vita b)ngior contigisset.
inveni qui Calvum praeferrent omnibus inveni qui Ciceroni
crederent, eum nimia contra se abimnia Verum Sanguinem
perdidisse, sed est et saneta et gravis oratio et castigata et frequenter vehemens quoque imitatori autem est Atti iis corum, fecitque illi properata mors iniuriam si quid adiecturus fuit et Servius Sulpi eius insignem n0n immerito famam tribus orationibus meruit multa, si cum iudieio
legatur. dabit imitation digna Cassius Severus, qui si
ii ceteris virtutibus colorem et gravitatem orationis adiecisset, ponendus inter praecipuos foret. nam et ingenii plurimum est in eo it me erbitas mira et urbanita et Sermo puruS, 11 sed plus stomacho quam consilio dedit praeterea ut amari sales, ita frequenter amaritudo ipsa ridi eula est. sunt alii multi diserti, quos persequi longum est eorum, quo Viderim, Domitius Afer et Iulius Africanus longe praeStantissimi verborum arte ille et toto genere dicendi praeferendus it 'uenis in numero veterum habere non timeas:
bi concitatior, sed in cura verborum nimius et compo Sitione nonnumquam longior et translationibus iarum modicu S. erant clara et nuper ingenia nam et Trachalus plerumque is sublimis et satis apertus fuit et quem velle optima Crederes, auditu. tamen Maior nam et vocis, quantam nullo cognovi, delieitas it pronuntiatio vel eaenis suilectura et decor, omnia denique ei, quae Sunt Xtra, Superfuerunt et Vibius Crispus eompositus it tueundus et delectationInatus, privatis nam ei causis quam publicis melior. Iulio 120 10 Secundo, si longior contigisset aetas, clarissimum proiecto nomen oratoris apud posteros foret: adiecisset enim atque adiciebat eteris virtutibus suis quod desiderari potest, 'clest autem, it esset multo magis lugna saepius 'scuram rerum ab elocutione respiceret ceterum Interceptu 121
15 quoque magnum sibi vindient locum ea est acundia, tanta in explicando quod velit gratia, nam candidum lene et speciosum ieendi genus. tanta verborum etiam quae 'u'siimpta sunt proprietas. tanti in quibusdam periculo petit , significantia. habebunt qui post nos de ratoribus 122 20 scribent magnam mos, qui tunc vigent, materiam Jere laudandi sunt enim summa hodie, quibus inlustratur 10rum,
ingenia. namque et consummati iam patroni Veteribus aemulantur et eos iuvenum ad optima tendentium imitaturae sequitur industria. 25 Supersunt qui de philosophia scripserunt, quo in geneI 123 paucissimos adhuc loquentes litterae Romanae tulerunt.
idem igitur M. Tullius, qui ubique, etiam in hoc pere
Platonis aemuliis extitit egregius vero multoque quam norationibus iraestantior Brutus sui ei ponderi rerum: 30 seias tum sentire 'unes dieit scripsit non parum multa 24 Cornelius Celsus Sextios secutus non sine sultu 'enitore. Plautus in Stoicis rerum cognitioni utilis. In lapi cureis levis quidem, sed toti iniueundus tamen auctor est Catius e industria Senecam in omni genere eloquentiae 12535 distuli propter vulgatam salso de me opinionem, qua damnare eum et invisum quoque habere sum creditus qu0a accidit mihi, dum corruptum et omnibus vitiis iraetum dicendi genus revocare ad severiora iudiei contendo tum autem solus hie fere in manibus aduleseentium fuit. quem 2640 non equidem omnino conabar excutere, Sed potioribu praeferri non sinebam, quos ille non destiterat meessere, cum diversi sibi conscius generis placerae se in dicendo OSSe
23쪽
iis, quibus cilli placerent, diffideret amabandi autem eum magis quam imitabantur tantumque ab eo defluobant, 127 quantum ille ab antiquis deseenderat foret enim optandum, pares aut saltem iroXimos illi viro ieri sed i laeebat propter sola vitia et ad ea se quisque dirigebat effingenda, quae poterat, deinde cum se iactaret eodem modo dicere,128 Senecam infamabat euius et multae alioqui et magii ne virtutes fuerunt, ingenium facile et eo pio Sum, plurimum studii, multa rerum cognitio, in qua tamen aliquando ab his, quibus inquirenda quaedam mandabat. deceptus est. 10129 traetavit etiam omnem fere studiorum materiam: nam et orationes eius et poemata et epistulae et dialogi seruntur. in phil0sophia parum diligens, egregius tamen Vitiorum insectator fuit multae in eo claraeque Sententiae, multa etiam morum gratia legenda, Sed in el0quendo corrupta 15 pleraque atque eo perniciosissima, quod abundant duleibus 13 vitiis velles eum suo ingenio lixisse, alieno iudicio nam si aliqua contempsisset, Si parum Sana non concupis Set, Sinon omnia Sua amaSset, Si rerum pondera minutissimis sententiis moi fregisset, consensu potius eruditorum quam 20131 puerorum amore comprobaretur. Verum te quoque iam robustis et severiore genere satis firmatis legendus vel ideo, quod exercere potest utrimque iudicium multa enim, ut diXi, probanda in eo, multa etiani admiranda sunt, elligere
modo curae sit, quod utinam ipse fecisset digna enim fuit 25 illa natura, quae meliora vellet qu0d voluit esse eit.
II. Ex his ceterisque lectione dignis auctoribus et Verborum Sumenda copia est et arietas figurarum et Omponendi ratio, tum ad Xemplum virtutum omnium mens derigenda neque enim dubitari potest, quin artis pars 30 magna contineatur imitatione . nam ut invenire primum fuit estque praecipuum sic ea, quae tenes in Venta AEunt, utile sequi. atque Omnis Vitae ratio rate constat, rudi quae probamus in aliis Tacere ipsi velimus sic litterarum ductus, ut seribendi fiat usus, tueri sequuntur si e musici vocem 35 docentium, lictores opera priorum, rustiei probatam ῬX- perimento culturam in Xemphim intuentur, inanis denique disciplinae initim ad propositum sibi praescriptum formari videmus. et hercule necessae est aut similes aut dissimiles bonis mimus similem raro natura praestat, frequenter
imitatio sed hoe ipsum, quod tanto aciliorem nobis rationem rerum omnium facit quam fuit iis, qui nihil qu0 seque rentur habuerunt, nisi caute et cum iudicio adprehenditur,
Ante omnia igitur imitatio per se ipsa non sufficit, vel quia pigri est ingenii contentum esse iis, quae sint ab aliis inventa. quid enim futurum erat temporibus illis, quae sine exemplo fuerunt, si homines mihil, misi quod iam 0gnovissent, Taetendum sibi aut cogitandum putassent nempe 10 nihil fuisset inventum. cur igitur nefas est reperiri aliquid a n0bis, 'u0d ante m0ii fuerit an illi rudes otia mentis natura ducti Sunt in hoc, ut tam multa generarent nos ad quaerendum mon e, ipso concitemur quod certe raeimus invenisse mos, qui quaesierunt cum illi, qui nullum 1 cuius tu'm re habuerunt Magistrum, plurima in p0steros tradiderint: nobis usus aliarum aerum ad inruendas alias non proderit, sed iihil labebimus misi 'onefiei alioni 2 quem ad modum quidam pictores in id solium student, ut
deseribere tabulas Mensuri ac lineis meiant. turpe etiam 20 illud est, iontentum esses id onsequi, quod imiteri S nam rursus quid erat futurum, si nemo plus effecisset eo, quem sequebatur nihil in poetis supra Livium Andronteum, nihil in historiis supra pontifidum annales laberemus, ratibus adhue invigaremus: non esset pictura, misi qua, lineas 25 modo iXtremas umbrae, quam corpora in Soles fecissent, cireumferiberet ac si omnia pereen Sens, multa mansit a S, qualis inventa est, nec intra initium stetit nisi sorte nostra potissimum tempora damnamus huius infelicitatis, nunc demum mihil ire sent: mihi P autem ires ei sola imitatione. 30 quod si prioribus adicere fas non est quo hod in Sperare possumus illum iratorem perfectum cum his, mu0smaXimos adhue novimus, mento sit inventus, quo nihil aut desideretur aut reprehendatur. sed itiam riui Summa non appetent, contendere totius quam Sequi debent nam 103 qui hoc agit, ut prior sit, forsitan etiam si non tran Sterit, aequabit eum ver nemo potest aequare cuius Vestigiis sibi utique insistendum putat necesse est enim Senaper Sit
posterior qui sequitur. adde quod plerumque jacilius est plus daeere quam idem tantam inim difficultatem habet 40 similitudo, ut mes ipsa quidem natura in hoc ita evaluerit, ut non res, quam Simillimae quaeque pares maxime Videantur. utique discrimine inliquo discern ntur. adde quod 11
24쪽
quidquid alteri simile est, necesse est illinus Sit eo, quod imitatur, ut umbra corp0re et imago facie et aetus histrionum veris adfectibus quod in orationibus quoque evenit. namque iis, quae in Nemplum adsumimus, Subest natura et Vera vis, contra omnis imitati, facta ist et ad alienum 5 12 propositum accommodatur quo sit ut minus Sanguinis aevirium declamationes habeant quam orationes, quod in illis vera, in his adsimilata materia est adde quod ea, quae in oratorin maxima sunt, imitabilia non sunt, ingenium, inventio, i vis, facilitas et quidquid arte non traditur ideoque plerique, 0 cum Verba quaedam e Orationibus excerpserunt aut aliquos compo Sitioni certo pedes, mire a se quae legerunt effingi arbitrantur, cum et verba intercidant invalescantque tem p0ribus, ut quorum certissima sit regula in consuetudine, eaque non Sua natura sint bona aut mala nam per Se ibsoni tantum Sunt), Sed prout opp0rtune proprieque aut Secu collocata sunt, et compositi eum rebus accommodata sit, tum ipsa varietate gratissima. a Quapropter exactissim, iudicio circa Jan partem Studiorum Xaminanda sunt omnia primum, quos imitemur 20nam sunt plurimi qui similitudinem iessimi uiusque et corruptissimi concupierint: num in ipsis quo elegerimus, i quid sit, ad quod nos efficiendum omparemus. nam in magnis qu0que auctoribus ineidunt aliqua vitiosa et a doctis inter ipsos etiam mutuo reprehensa atque utinam tam bona 25 imitantes dicerent melius quam mala peius distunt nec vero saltem iis, quibus ad evitanda vitia iudieii satis fuit, sufficiat imaginem virtutis effingere et solam, ut ita dixerim, cutem vel p0tius illas Epicuri figuras, quas i summis corporibus 1 dicit effluere hoc autem his aecidit, qui n0 introspecti 30 penitus virtutibus ad primum se velut adspectum rationis aptarunt et cum iis felicissime cessit imitatio, verbis atque numeris Sunt non multum disserentes, vim dieendi atque inventioni non adsequuntur, sed plerumque deelinant in peius et proXima virtutibus vitia comprehendunt fiuntque 35 pro grandibus tumidi, pressis exiles, fortibus temerarii, laetis corrupti, compositis exultantes, simplicibus neglegentes. 17 ideoque qui horride atque incomposite quidlibet illud frigidum et inane X tulerunt, antiquis se lares tredunt, qui carent cultu atque sententiis. Atticis seilicet, qui praecisis 40 conchisionibus obscuri sunt. Sallustium inique Thucydidem superant. tristes ac ieiuni Pollionem aemulantur, itiosi it
supini si quid ἡοd, longius circumduxerunt, iurant ita
Ciceronem docuturum fuisse. noveram quosdam, qui se 18 pulchre iXpressisse genus illud caelestis huius in dieendo viri sibi viderentur si in clausula posuissent esse vide- ntur ergo primum est, ut quod imitaturus est quisque intellegat et, quare bonum Sit, Sciat. Tum in suseipiendo onere tonsulat suas Vires nam 9 quaedam sunt imitabilia, quibus aut infirmitas naturae non suffieiat aut divorsitas repugnet ne, tui tenues ingenium 10 erit, sola velit fortia et abrupta, tui forte quidem, sed indomitum, more subtilitatis et vim suam perdat et elegantiam, quam cupit, non persequatur: nihil ist inim clam indecens, quam cum mollia dure fiunt atque ego illi prae 20 ceptori, quem institueram in libro se eundo, credidi non a15 sola docenda esse, ad quae quemque discipulorum natura compositum videret: nam is et adiuvare debet quae in quoque eorum invenit bona, et, quantum fieri potest, adicere quae desunt et emendare quaedam et mutare rector enim est alienorum cingeniorum iniquo dormator difficilius est 20 naturam suam fingere. sed ne ille quidem Moetor, quam 2 iquam Omnia, quae recta sunt, Velit esse in suis auditoribus quam pleni Ssima, in eo tamen, ut naturam obstare viderit, lab0rabit. Id quoque vitandum, in quo magna pars errat, me in 2 oratione poetas nobis et historicos, in illis operibus oratores aut deel amatores imitandos putemus. sua cuique propo Sila est leX suus iecori est nec comoedia in cothurnos adsurgit, nee contra tragoedia soceo ingreditur habet tamen inanis eloquentia aliquid ommune id imitemur, quod commune St.
s Etiam hoc solet neommodi laecideres iis, qui se uni salicui generi dediderunt, ut, si asperitas iis laeuit alicuius,
hane etiam in leni a remisso ausarum genere non Xuant: si tenuitas ut iucunditas, in asperis gravibusque cauSi Sponderi ierum parum respondeant: cum sit diversa mons eaUSarum modo inter ipsas condicio, sed in singulis etiam causis partium, sintque alia leniter alia aspere, alia Oncitate alia remisse, alia oeendi alia movendi gratia dicenda, quorum omnium dissimilis atque diversa inter se ratio est. itaque ne hoe quidem suaserim, uni se alicui proprie, quem 2 40 per omnia equatur, addicere longe perfectissimus Grae- eorum Demosthenes, aliquid tamen aliquo in oeo melius
alii plurima ille). sed non qui maxime imitandus, et OhIS
25쪽
QUINTILIANI INST. R. 25 imitandus est quid ergo non est satis omnia sic dicere,
quo modo M. Tullius dixit mihi quidem satis esset, si
omnia consequi possem quid tamen noceret vim Caesaris,
asperitatem Caeli, diligentiam lollionis, iudicium Calvi
2 quibusdam in locis adsumere nam praeter id quod prudentis est quod in quoque optimum est, Si 08Sit, Suum facere, tum in tanta rei difficultate unum intuentes vix aliqua pars sequitur ideoque cum totum Xprimere quem elegeris paene sit homini inconcessum, plurium bona ponamus ante oculos, ut aliud ex alio haereat, et quo quidque 10
27 Imitatio autem nam saepius idem dieam non sit
tantum in verbis illuc intendenda mens, quantum fuerit illis viris decoris in rebus atque personis, quod cola Silium, quae dispositio, quam omnia, etiam quae delectationi vide 15antur data, ad victoriam spectent quid agatur prooemio, quae ratio et quam Varia narrandi, quae vis probandi aerefellendi, quanta in adfectibus omnis generis movendis scientia, quamque laus ipsa popularis utilitatis gratia ad
Sumpta, quae tum est pulcherrima, cum equitur, non cum 2028 arcessitur haec si perviderimus, tum vere inaltabimur qui
vero etiam propria his bona adiecerit, ut suppleat quae deerunt, circum ei dat si quid redundabit, is erit, quem
quaerimus, perfectu orator quem nune consummari potis-Simum oporteat, cum tanto plura exempla bene dicendi 5 supersunt, quam illis, qui adhuc Summi Sunt, contigerunt. nam erit haec quoque laus eorum, ut priore SuperRSSe, posteros docuisse dicantur.
III. Et lae, quidem auxilia extrinseeus adhibentur: in iis autem, quae nobis ipsis paranda sunt, ut laboris, ii 30 utilitatis etiam longe hirimum adfert stilus nec immerito M. Tullius tunc optimum is sectorem ac magi Strum dicendi voeat, cui sententiae personam L. Crassi in disputationibus, quae sunt de oratore adsignando, iudicium suum cum illius luctoritate ioniunXit seribendum ergo quam 5 dilligentissime et quam plurimum nam ut terra alte rei OSSagenerandis alendisque seminibus secundior fit, sic profectus non a summo petitus studiorum fructus it tundit uberius et fidelius continet. nam sine lae quidem conscientia ipsa
illa e tempore dieendi facultas inanem modo loquacitatem dabit et verba in labris aseentia illic radides, illic unda 3menta sunt. illi opes vehit sanctiore quodam aerario conditae, unde ad subito quoque eaSUS, cum res Siget, pro 5 ferantur. Vires faciamus ante omnia, quae sufficiant lab0ri certaminum et usu non Xhauriantur nihil enim rerum ipsa natura obiit magnum esse eito praeposuitque pulcherrimo
cuique operi difficultatem. quae mascendi quoque hanc feeerit legem, ut mai0ra animalia diutius viseeribus parentis
Sed tum sit duple quaestio, quo Od et quae maXime scribi oporteat, iam hine ordinem sequar sit primo vel tardus dum illigens stiliis, quaeramus Optima nec pro 'tinus isserentibus gaudeamus, adhibeatur iudicium in-15 ventis, dispositio probatis dilectus enim rerum Verborumque agendus est et pondera Singulorum Xaminanda. pDSt subest, rati, collo eandi versenturque omni modo iumeri, non ut quod quo se proseret Verbum occupet locum quae quidem ut diligentius Xsequamur, repetenda Saeptu erunt 20 Seriptorum pr0Xima. nam praeter id, quod si melius iunguntur prioribus Sequentia, calor quoque ille cogitationis,
qui seribendi mora refrixit, reeipit e integro Vires et elut repetito spatio sumit impetum quod in certamine saliendi fieri videmus, it conatum longius petant et ad illud, quo 25 contenditur spatium iursu derantur utque in iaculando
braehia reducimus et Xpulsuri tela nervos retro tendimuS. interim tamen, si feret flatus, danda sunt vela, dum n0s indulgentia illa non fallat omnia enim o Stra, dum naSeuntur, placent: alioqui nee scriberentur. sed te deamus iudi-30 eium ij retractemus suspectam daei litatem. Si in Scripsisse Sallustium accepimus, et sane manifestus est etiam X Opere ipso labor Vergilium quoque paucissimos die OmpOSuisSe Vel Sus auctor est Varius. Oratoris quidem alia condicio est: itaque lanae moram iij sollicitudinem initiis impero. nam 3 primum hoc constituendum, hoe obtinendum est, ut quam optime seribamus: eleritatem dabit consuetudo paulatim res facilius se ostendent, verba respondebunt, Compositio Sequetur, cuneta denique ut in sumitia bene instituta in os fiet erunt summa hae est rei cito seribendo non fit ut 104 bene scribatur, bene scribendo fit ut cito sed tum maXIme, cum saeuitas illa contigerit, resistamus, ut provideamuSet esserentes se equos frenis quibusdam coerceamu8 qu0d
26쪽
non tam moram faciet quam novos impetus dabit neque
enim rursus e0s qui i0bum aliquod in stilo decerint, ad 11 infelicem calumniandi se poenam adligandos puto nam quomodo sufficere officiis civilibus possit qui singulis aetionum partibus insenescat sunt autem quibus mihil sit satis,
omnia mutare, inania inliter dicere quam occurrit velint,
increduli quidam iti des ingenio suo sessime herili, quii diligentiam putant facere sibi seribundi difficultatem. nec
promptum est dicere, utros peceare validius putem, quibus omnia sua placent an quibus nihil. aeeidit inini etiam in 10 geniosis adulescentibus frequenter ut labore tonsumantur et in silentium usque descendant nimia bene dicendi cupiditate qua de re memini narrasse mihi Iulium Seeundum
illum, aequalem meum atque a me, ut notum est, familiariter amatum, mirae saeundiae virum, infinitae tamen curae 16
13 quid esset sibi a patruo suo dictum is fuit Iulius Florus, in eloquentia Galliarunt, quoniam ibi demum Xercuit eam, princeps, alioqui inter paucos disertus et dignus illa propitiquitate is cum Seeundum scholae adhue Operatum tristem forte vidisset. interrogavit, quae causa fr0ntis tam 2014 ad duetae ne dissimulavit aduleseens, tertium iam diemesae, qu0d inni lab0re materiae ad seribendum destinatae non inVeniret exordium, quo sibi non praesens tantum dolor, sed etiam desperati in posterum fieret tum Florus adridens, numquid tu, inquit, melius dicere vis quam potes 251 ita se res habet curandum est, ut quam optime dicamus, dicendum tamen pro saeuitate ad prose elum enim pHS est studio, non indignatione ut possimus autem Scribere etiam plura celerius, non Xercitatio modo praestabit, in qua Sine dubio multum est, sed etiam ratio si non resupini 30 Spectantesque tectum et Oollationein murmure agitantes
etapeetaVerimus, quid obveniat, sed quid res poscat, quid personam deceat, quod sit tempus, qui iudicis animus,
intuiti humano quodam modo ad scribendum neceSSerimuS.i si nobis et initia et quae sequuntur natura ipsa praeSeribit. 35 certa Sunt enim pleraque et, nisi coniveamus, in oculo Sincurrunt ide0que ne indocti nec rustici diu quaerunt, unde incipiant quo pudendum est magis, si difficultatem
facit doctrina non ergo semper putemus Optimum SSequod latet immutescamus alioqui, si nihil dicendum videatur 40i nisi quod non invenimus diversum est huic eorum Vitium, qui irim, decurrere per materiam stilo quam VelociSSimo
volunt et sequentes calorem atque impetum e tempore seribunt hanc silvam vocant repetunt deinde et componunt quae effuderant: sed verba emendantur et numeri, manet in rebus temere congestis quae fuit levitas protinus 185 ergo adhibere curam rectius erit atque ab initio sic opus ducere, ut caelandum, non e integro fabricandum sit. aliquando tamen adfectus sequemur, in quibus sere plus
calor quam diligentia valet. Satis apparet ic eo, quod hane scribentium negle- 10 gentiam damno, quid de illis letandi deliciis sentiam nam 19 in stilo quidem quamlibet properato dat aliquam cogitationi
moram non conSequens teleritatem eius hanus, ille, cui
dictamus, urget, atque interim ludet etiam iubitare aut resistere aut mutar, quasi 40nseium infirmitatis nostraei timentes quo fit ut non rudia tantum et fortuita, sed impropria interim, dum sola est conectendi sermonis cupiditas, effluant, quae nec scribentium curam ne dicentium impetum consequantur at idem ille, qui excipit, si tardior in scribendo aut neertior in intellegendo velut iissensatori fuit, 2 inhibetur cursus, atque omnis, quae erat, concepta mentis intentio mora et interdum iracundia excutitur tum illa, quae altiorem animi motum Sequuntur quaeque ipsa animumqu0dam modo concitant, quorum est iactare manum, torquere vultum, femur et latus interim obiurgare quaeque Persius 25 notat, cum leviter vileendi genus significat nec pluteum, inquit, caedit ne demorsos sapit ungues, etiam ridieula
potentissimum dieam, secretum, quod dictando perit, atque liberum arbitris do eum it quam altissimum silentium eri-30 bentibus maxime convenire menio iubitaverit. non tamen
protinus audiendi qui credundi aptissima hoc memora silvasque quod illi caeli libertas do eorumque amoenitas
sublimem animum et beatiorem spiritum parent mihi certe 3 iucundus hie magis quam studiorum hortatori videtur esse 35 SeeeSSus namque illa, quae ipsa delectant, necesse est avoeent ab intentione operis destinati neque enim se bona fide in multa simul intendere animus totum poteSt, et quocumque respeXit, desinit intueri quod propositum erat. quare Silvarum amoenitas et praeterlabentia flumina et in 2440 spirantes ramis arborum aurae volucrumque cantus et ipsa late ireum spieiendi libertas ad se trahunt, ut mihi remittere potius voluptas ista videatur cogitationem quam intendere.
27쪽
25 Demosthenes melius, qui se in locum, e quo nulla Xaudiri vox et ex quo nihil prospici p0sset, recondebat, ne aliud agere mentem cogerent oculi. ideoque lucubrantes silentium moetis it clausum iubiculum it quinem unum velut 26 tectos maxime ueneat. Sed cum in omni studiorum genere, tum in hoc praecipue bona Valetudo, quaeque eam maXime praestat, frugalitas necessaria est cum tempora rub ipsa rerum natura ad quietem refectionemque nobis data in acerrimum laborem convertimus cui tamen non plus inrogan-27 dum est quam quod somno supererit. haud deerit. obstat 10 enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, Si vacet, lucis spatia suffieiunt, meeupatos in Oetem ne eessitas agit. est tamen lucubratio, quotiens id iam cintegri ae aes etivenimus, Optimum Secreti genus. 28 Sed silentium et secessus et undique liber animus ut 15 sunt maxime optanda. ita non semperi possunt contingere, ideoque non statim, si quid obstrepet, abietendi codices erunt et deplorandus dies, verum incommodis repugnandum et hic saetendus usus, ut omnia, quae impedient, Vincat intentio: quam si tota mente in opus ipsum derexeris, mihi 20 eorum, quae oculis Vel auribus incursant, ad animum per-29 veniet an vero frequenter etiam fortuita hoc cogitatio praestat, ut obvios non videamus et itinere deerremus: non consequemur idem si et voluerimus' non isti indulgendum causis desidiae nam si non nisi resecti, non nisi hilares, non 25 nisi omnibus aliis curis vaeantes Studendum XiStimarimus, 30 semper erit propter quod nobis ignuseamus quare in turba, itinere, conviviis etiam faciat sibi cogitatio ipsa secretum. quid alioqui fiet, cum in medio foro, tot circumstantibus iudieiis, iurgiis, fortuitis etiam clamoribus, erit subito con 30tinua oratione dicendum, si partieulas, quas ceri mandamUS, nisi in solitudine reperire non possumus propter quae idem ille tantus amator secreti Demosthenes in litore, in quo se maximo eum sono fluctus inlideret, meditans consuescebat
contionum fremitu non Xpavescere. 353 Illa quoque minora sed nihil in studiis parvum est)non sunt transeunda scribi optime ceris, in quibus saeillima est ratio delendi, nisi forte visus infirmior membranarum potius usum eXiget, quae ut iuvant aciem, ita crebra relatione, quoad intinguntur calami morantur manum et cogitationis 40 32 impetum frangunt relinquendae autem in utrolibet genere contra erunt vacuae tabellae. in quibus libera dieienti sit
excursio nam interim pigritiam emendandi angustiae saeiunt aut certe novorum interpositione priora confundant ne latas quidem ultra modum esse eras Velim, expertu iuvenem studiosum alioqui praelongos habuisse sermones, quia illos numero Versuum metiebatur, idque vitium, quod frequenti admonitione torrigi non potuerat, mutatis codicibus esse sublatum debet vacare etiam locus, in quo notentur quae 33seribentibus solent extra ordinem, id est X aliis, quam qui sunt in manibus loci oecurrere inrumpunt enim optimi non- 10 numquam Sen SuS, quo neque inserere oportet neque disseri e tutum est, quia interim elabuntur, interim memoriae sui intentos ab alia inventione declinant ideoque optime sunt indep08ito.
IV. Sequitur emendatio, par studiorum longe uti ii lissima neque enim sine causa creditum est stilum non minus agere, eum delet huius autem operis est adicere, detrahere, mutare sed facilius in iis simpliciusque iudieiuna, quae replenda vel deicienda sunt premere ero tumentia, humiliaeXtollere, luxuriantia adstringere, inordinata digerere,20 soluta omponere, Xultantia coercere dupli eis operae nam et damnanda sunt quae laeuerant et invenienda quae fugerant. ne dubium ist optimum isse emendandi genus, Si scripta in aliquod tempus reponantur, mi ad ea post intervallum velut nova atque aliena redeamus, ne nobis Scripta 2 nostra tamquam recentes fetus blandiuntur. sed neque hoc contingere Semper potest irae8ertim oratori, tu saepius scribere ad praesente usus necesse St, et ipsa emendatio
finem habet. sunt inini qui ad omni scripta namquam vitiosa redeant it quasi nihil Tas sit lectum esse quod ad primum est, Melius iXistiment quidquid ist aliud. id quo faciant, quotiens clibrum manus resumpserunt, Similes
medicis etiam integra secantibus. aecidit citaque ut cicatri-COS Sint et XSanguia et cura peiora. si ergo aliquando quod laeeat aut certe quod sufficiat, mi opus p0liat lima, 35 non exterat temporis quoque esse debet modus nam qu0d Cinna Smyrnam novem annis aecepimus Scriptam et pane gyricum Isocratis, qui parcissimo, decem annis dicunt elaboratum, ad oratorem nihil pertinet, cuius nullum erit, si tam tardum fuerit, auxilium.
28쪽
1 V. Proximum est, ii dicamus, quae praecipue Seribenda sint εξιν parantibus non est huius quidem peris, ut eXplicemus, quae Sint materiae, quae prima aut Secunda aut de indeps traetanda sint nam id saetum est iam primo libro, quo puerorum, et Secundo, quo iam robustorum studiis ordinem dedimus), sed, de quo nunc agitur, unde copia ac facilitas maXime Veniat. Vertere Graeea in Latinum Veteres nostri Oratores
optimum iudicabant id se L. Crassus in illis Ciceronis de Orator libris dicit saetitasse id Cicero sua ipse persona 10 frequentissime praeeipit, quin etiam libros Platonis atque Xenophontis edidit hoc genere translatos id Messalae placuit, multaeque sunt ab eo scriptae ad hunc modum orationes, rude ut itiam tum cithi Hyperidis pro Phrynes difficillima Romanis subtilitate contenderet et manifesta est 15
exercitationis huiusce ratio. nam et rerum eo pia Graeci auctores abundant et plurimum artis in eloquentiam intulerunt et hos transferentibus verbis uti optimis licet omnibus enim utimur nostris figuras vero, quibus maXime Ornatur Oratio, multas ac varias Xeogitandi etiam necessitas quae 20dam est, quia plerumque a Graecis Romana dissentiunt. Sed et illa ex Latinis conversio multum et ipsa contulerit ac de arminibus quidem neminem credo dubitare, quo Sol genere exercitationis dieitur usus esse Sulpi eius. nam et sublimis spiritus attollere orationem p0test, et verba 5 poetica libertate audaciora non praesumunt eandem proprie dicendi saeuitatem sed et ipsis sententiis adteoro licet oratorium robur et omissa supplere it effuga sub Stringere. neque ego paraphrasin esse interpretationem tantum Volo, sed circa eosdem sensus certamen atque aemulationem 30
ide0que ab illis dissentio, qui vertere orationes Latinas Vetant, quia optimis occupatis, quidquid aliter diXerimus,
ne eesse sit esse deterius nam neque Semper est desperandum aliquid illis, quae dicta sunt, melius p08Se reperiri, neque adeo ieiunam a pauperem natura eloquentiam fecit, 356 ut una de re bene diei nisi semel non possit nisi forte histrionum multa circa voees easdem Variare gestu pote St, orandi minor vis, ut dieatur aliquid, post quod in eadem materia nihil dicendum sit. sed isto neque melius Iu0d invenimus esse neque par est certe proXimis locus an Ver0 40 ipsi non bis ae saepius de eadem re dicimus et quidem
continua nonnumquam Sententias nisi sorte contendere nobiSeum p08sumus, eum aliis non possumus . nam Si uno genere bene disteretur, fas erat Xistimari praeelusam nobis prioribus Viam nune ver, innumerabiles mundi modi plurimaeque eodem viae dueunt Sua brevitati gratia, sua copiae, alia translatis virtus, alia propriis, hoc oratio recta,
illud figura de elinata i0mmundat. ipsa denique rutilissima est Xereitationi difficultas quid quod auctores maXimi sic
1 diligentius c0gnoseuntur' non enim scripta lectione Securati an Scurrimus. Sed araetamus singula it necessario introspicimus et, quantum virtutis habeant, vel hoc ipso cognOseimus, quod imitari non OSSumUS. Ne aliena tantum transferre, sed etiam nostra pluribus 1 modis tractare proderit, ut e industria Sumamus sententias quaSdam easque versemu quam numero Si SSime, Velut eadem
cera aliae aliaeque formae Muci 40lent. plurimum autem 10 parari saeuitatis existimo i simplieissima quaque materia. nam illa multipliei personarum, causarum, teinporum, loco - 20 rum, dictorum, Taetorum diversitates faelle dolitoseo infirmitas, tot se undique rebus, e quibus aliquam adprehendas, offerentibus illud virtutis indietum est, fundere quae natura contracta Sunt, augere parva, arietatem Similibus, voluptatem eXpositis dare et bene dicere multa de paueis. 25 In 0 optime scient infinitae quaestiones, qua Vocari theses diximus quibus Cicer, iam trinceps in re publicaeSereeri solebat his confinis est destructio et confirmatio 12Sententiarum. nam cum sit sententia ieeretum quoddam atque praeceptum, quod de re. idem de iudiei rei quaeri 30 pote St. tum Oei communes, quo etiam seriptos ab Oratoribus Selmus nam qui haec recta tantum et in nullos flexus recedentia copiose tractaverit, utique in illis plures excursus recipientibus magis abundabit eritque in omnes cauSasparatuS omnes inim generalibus quaestionibus ionStant. 133 nam quid interest Cornelius tribunus plebis, quod codicem legerit, reus Sit', an quaeramus: ruioleturne maieStas, Si magistratus rogationem suam populo ipse recitarit γ' Milo Clodium rectene ediderit veniat in iudicium, an oporteatne insidiatorem intersei vel perniciosum rei publicae 4 eivem, etiam si non insidietur': Cato Mareiam honestene tradiderit Hortensio an conveniatne res talis bono viro'. de personis iudieatur sed de rebus contenditur declama 14
29쪽
tiones vero, quales in scholis rhetorum dicuntur, si modo sunt ad veritatem accommodatae et orationibus similes, non tantum dum adulesei prolaetus, sunt utilissimae, quia ventionem et dispositionem pariter Xereent, Sed etiam eum est consummatus ac iam in foro clarus alitur enim atque enitescit velut pabulo laetiore facundia et adsidua contena tionum asperitate satigata uenovatur quapropter historiae nonnumquam ubertas in aliqua Xercendi stili parte ponenda ob dialogorum libertatae gestiendum carmine NuIdem ludere contrarium fuerit, sicut athletae, remissa quibusdam 10
temporibus ciborum atque Xercitationum certa neceSSItate,
i otio et tueundioribus epulis reficiuntur ideoque mihi videtur M. Tullius tantum intulisse eloquentiae lumen, quod in hos quoque Studiorum secessus excurrit. nam nobis sola
mutetia fuerit ex ditibus, meeessae est Meteraturi sulg0 et 15 durescat articulus et ipse ille mucro ingenii cotidiana pugna
1 Sed quem ad modum forensibus certaminibu Xer- eitatos quasi militantes reficit me reparat 'aee ' ut sagina dicendi, si adulescentes non debent nimium in als 20 rerum imagine detineri et inanibus Simulacris usque adeo, ut diffiditis ab his digressus sit, adsuescere, se ab illa,
qua iropes consenuerunt, umbra Vera discrimina velut 18 quendam solem reformident quod aecidisse etiam M. Porcio
Latroni, 'ut irimus itari nominis professor fuit. traditur, o
uti eum ei summam im scholis opinionem obtinenti sauSain foro esset oranda, impense petierit, uti subsellia in basilieam transferrentur. ita illi caelitam novum suit, omnisi eius eloquentia contineri tecto a parietibus Videretur quare iuvenis, qui rationem inveniendi eloquendique a praecepto 30ribus diligenter aeceperit quod non est infiniti peris, Si docere sciant et velint), exercitationem quoque m0dicam fuerit consecutus, oratorem sibi aliquem, quod apud maiores fieri s0lebat, deligat, quem sequatur, quem mitetur IudICHS intersi, quam plurimis it sit certaminis, cui destinatur, 35 20 frequens Spectator tum causas Vel easdem, qua agi audierit, stilo et ipse componat, vel etiam alias, Vera modo, et utrimque tractet et, quod in gladiatoribus fieri videmus, decretoriis exerceatur, ut fecisse Brutum diXimus pro Milone melius hoc quam rescribere veteribus orationibus, ut iecit 40 Cestius contra Ciceronis actionem habitam pro eodem, cum alteram partem satis nosse non posset ex sola delenStone.
Citius autem idoneus erit iuvenis, quem praecept0r i coegerit in declamando quam simillimum esse veritati et per totas ire materias quarum munes facillima et maxime
posui, fere turba discipulorum et consuetudo lassium certis diebus audiendarum, nonnihil etiam persuaSi patrum numerantium potius declamationes quani aestimantium. Sed, quoi 22 dixi primo, ut arbitror, libro, me ille se bonus praeceptor maiore numero quam Sustinere possit inerabit nimiam 1 loquacitatem recidet, ut omnia, quae Sunt in contrOVerSΙa, non, ut quidam volunt, quae in rerum natura, dicantur, et
vo longior, potius dierum spatio a Xabit dicendi necessitatem iei materias dividero termittet diligentem es et 23 plus proderit quam plures inchoatae quasi Megustatae.1 propter quod edidit ut nec suo loc quidque ponatur, nec
illa, quae prima sunt, Servent suam legem iuvenibus flos euios in tum partium in ea, quae sunt dicturi, congerentibuS quo fit ut timentes, ne sequentia perdant, priora confundant.
VI. Proxima stilo cogitatio est quain et ipsa ire ius ab ho accipit et est inter scribendi laborem extemporalemque fortunam media quaedam et neseio an usus frequentissimi nam seribere non ubique nee Semper p0SSIImus,
cogitationi temporis ae loe plurimum est hae pauci admodum loris Magna etiam 'ausas complectitur haee,2 quotiens intermissus est somnus. ipsis moetis tenebris 'diuvatur haec inter medios aerum ructus aliquid hVenit
vacui ne otium patitur neque Vero rerum ordinem Odo,
quod ipsum satis erat. intra ines ipsa iis p init, 'ed verbiι
etiam copulat totamque ita conteXit orationem, nihils praeter manum desit nam memoriae quoque plerumque inhaeret fidelius quod nulla scribendi securitate laXatur. Sed ne ad hane quidem vim cogitandi perveniri poteStaut subito aut cito nam primum saetenda multo stilo forma est. quae nos etiam cogitantes sequatur tum ad Sumendus s usus paulatim, ut pauea primum complectamur animo, quae reddi fideliter possint, mox per incrementa tam modica, tonerari se labor ille non sentiat, augenda Iis Sercitatione multa continenda est quae quidem maXIma ue parte memoria constat ide0que aliqua mihi in illum locumi disserenda sunt eo tandem pervenit, ut is, cui non refragetur
30쪽
ingenium, aeri studio adiutus tantum consequatur, ut ei tam quae cogitarit quam quae seripserit atque edidicerit in distendo fidem servent. Cicero certe Graecorum Metrodorum Scepsium et Empylum Rhodium nostrorumque Hortensium tradidit quae cogitaverant ad verbum in agendo rettulisse. 55 Sed si sorte aliqui inter dicendum offulserit Xtemporalis color, non superstitiose cogitatis demum est inhaerendum. neque enim 'antum habent iurae, rudi non siti dandus et fortunae locus, cum saepe etiam Ieripti ea, quae subito nata sunt, inserantur ideoque totum hoc exercitationis genus 10
ita instituendum est ut ij digredi ex eo et regredi in id
facile possimus nam ut primum est domo adferre paratam dicendi copiam et certam, ita refutare temporis munera longe stultissimum est quare cogitatio in hoc praeparetur, ut nos fortuna decipere non possit, adiuvare possit id autem 15 fiet memoriae viribus, ut illa, quae compleX animo Sumus, fluant oecura non mollieitos et respicientes et in spe SUSPenSOS recordationis mori sinandi providerer alioqui vel extemporalem temeritatem Malo quam male Ohaerentem cogitationem peius enim quaeritur retrorsum, quia, dum illa 20 desideramus, ab aliis avertimur, it e memoria potius res petimus quam e materia. plura sunt autem, si utrimque quaerendum est quaes inveniri possunt quam quae cinventa Sunt.
Quem ad modum extemporalis facilitas paretur et contineatur.
VII. Maximus vero studiorum fruetus est et velut 25 praemium quoddam amplissimum longi laboris e tempore dicendi facultas, quam qui non erit consecutus, mea quidem sententia civilibus officiis renuntiabit et solam seribendi facultatem potius ad alia opera convertet vix enim bonae fidei viro convenit auxilium in publicum polliceri, qu0 ad praesentissimis quibusque periculis desit, intrare portum, ad quem mavis accedere misi lenibus ventis vecta mon2 0ssit: siquidem innumerabiles accidunt subitae neeessitates ver apud Magistratus vel lepraesentatis iudieiis continuo agendi. quarum si qua, moi dico cuicumques innocentium ascivium, messi amicorum ac propinquorum alicui evenerit, stabitne mutus salutarem letentibus Noeem statimque, si non succurratur, perituris moras et secessum et silentium quaeret, dum illa Nerba fabricentur et memoriae insidant
et v0 a latus praeparetur quae vero patitur lio ratio, ut quisquam possit orator liquando omittere casus quid, cum ad yersari respondendum erit, et nam saepe ea, quae opinati Sumus et contra quae scripsimus, fallunt, ne tota subit eausa mutatur, atque ut gubernatori ad incursus tempestatium, sic genti ad varietatem enusarum ratio mutanda Si quid porro multus stilus et adsidua lectio et longa Studioruni notas faeit, si manet eadem quae fuit in-eipientibus disti uultus puriss profoeto confitendum est 10 praeteritum laborem, Qui semper idem laborandum est. neque ego li 0 ago, ut ex tempore dicere malit, sed ut possit id autem maXim hoc modo con Sequemur. Nota sit prinnim diuondi via: neque inina triuS Ontingere cursu p0test quam ei erimus quo Sit et qua per-15 eniendum nec satis est non ignorare quae sint inuSarum iudicialium partes, aut quaestionum ordinem recte di Sponere,
primum it a Secundum et dein eops quae ita sunt natura copulata, ut mutari nut intervelli sine confusione non possint. 20 quisquis autem via dueetur di et ante inanin rerum ipsa serie velut duce, propter quod homines etiam modice exercitati su 'illim in ten0rom in marrationibus servant. deinde. quid qu0que 000 quaerant, scient, nec ii reum Spectabunt nee sterentibus aliunde sensibus turbabuntur nec On-25 fundent e diversis orationem volui salientes huc illuc nec usquam insistentus postremo labebunt modum it finem, qui esse citra divisionem nullus potest. ῬX letis pro saeul late omnibus, quae proposuerint, pervenisse se ad ultimum
: Et haec quidem se arte, illa vero X studio ut copiam Sermonis Optimi, quem ad modum praeceptum St, Omparemus, multo ac doli stilo si formetur oratio, ut Scriptorum Colorem, etiam quae subito est usa sint, reddant, ut, cum multa Seripserimus, etiam multa dicamus nam eon 835 Suetudo et Xereitatio facilitatem maxime parit quae cipaulum intermissa fuerit, non velocitas illa modo tardatur, Sed ipsum os coit atque concurrit quamquam enim OPUS Stnaturali quadam mobilitate animi, ut, dum proXima dicimus, Struere ulteriora possimus semperque OStram Oeem pr04 Visa et formata cogitatio excipiat vi tamen aut natura aut ratio in tam multiplex officium diducere animum queat, ut inventioni, dispositioni, elocutioni ordini rerum verborum-