Annalium et historiae Francorum ab anno Christi 708. ad ann. 990. Scriptore coaetanei 22

341쪽

KARoLI MAGNI

nomine Farvnudus filius Marcomicis eius.

dem gentis illustris viri Post Faramunduunregnauit Clodio filius eius. Post Clodionem regnauit Meroueus filius eius. Post Meroueum regnauit Childericus filius sius. Qim tempore exortus est beatusEpa chius ex diuitate Petrocoxia patre Felice Aureolo Comite eiusdem ciuitatis. Post

Childericum regnauit Clodoueus filius eius qui primus de Regibus Francorum credidit in Christum, & baptizatus est a

Sancto Remigio Episcopo cu omni me citu suo & uniuerso populo Francorin Post Clodoueum regnauit Childebertus filius . eius cum tribus fratribus sitis Theoderico Clodomero &Clotario:quo tepore factus Eparchius in Egolisma virtutibus clarui &, ipso Childeberto regnate, post s tuagesimum annum statis tuae in pace ad Dominum migrauit. Eo tempore Anastasius

Imperator Augustus Imperij insulas tene-

bat. Quo tempore regnauit cli Childebe to Theodebertus nepos eius filius The derici,& claruerut sanctus Gregorius Papae primus,& Gregorius Episcopus Turonen

sis, & sanctus Aredius Abbas, & Nicetius Episcopus Lugdunensis. Post Childeber- . tu regnauit Clotharius frater eius qui sam . . . A

342쪽

8 VITA Etam Radegudem in matrimonio habuit. Post Clotharium regnauit Chilpericus si lius eius cum tribus fratribus suis Cariberto , Guntranno, & Sigeberto qui habuit Brunichildem in matrimonio. Post Chil pericu regnauit Clotarius filius eius. Clotarius iste genuit Dagobcrtum Z filia nomine Blitiidem, de qua Blitilde fuit generatio domni Caroli. Nam ista Blitildis soror Dagoberti regis habuit virum inconiugio nobilem inter Francos nomine Ans AEL 3- bertum,de quo genuit siliu nomine Ar- naidum. Arnaldus genuit Arnullam , qui postea derelicto seculo factus Episcopus Metis ciuitatis. Arnullas antequa esset Clericus habuit uxore nomine Beggam, filia maioris dom', Z5 genuit ex ea, A

tulum breuem, qui fuit abavus domni Caroli Regis. Pipinus vetulus Dux Francorugenuit Caroluseniore & Duce cognometo Martellii Carolus Martellus genuit Pipinu piu qui de illa linea generationis eleuat'

est prim' aFracis in rege,euacuata omnino

linea de genere Faramudi. Pipinus pius genuit domnii regem Augustu Imperatorsicarolii. Domnus Caroliis genuit domnu Ludovicu Imperatore. udovicus genuit.

343쪽

Carolii calua ex Iudith regina. Sed reue tar ad ordinem regii. Post Clotariu regia uit Dagobertus filius eius,quo tepore sanctus Elegius Episcopus claruit. Cui Dago-berto fuit Pipinus maior domus vir egregius,cuius Pipini filia nomine Beggam accepit in uxorem Arnullas vir nobilissimus

pater Ansegi sili. Post Dagobertu regnauit Clodoueus filius eius qui habuit sanctam

Baltilae in matrimonio, quo tepore sancti Benedicti corpus trastatu est de Beneueto in Fracia in villa Floriaco. Post Clodoueu regnauit Clotarius filius eius. Post Clot rium regnauit Theodericus frater eius, cui Ebroinus fuit maior domus, & Leodega riuit sanctus Episcopus claruit, que in te emit ipse Ebroinus. Qia o tempore Pipinus vetulus fuit maior domus in Austrastis curegibus Childerico & Childeberto iuniore. Qui Pipinus consensit nobilibus Fracis interficere Ebro inu: Et ipse Pipinus breuis propter Childericum regem Austra-siorum a Francis occisum, prectium fecit

cum Theuderico rege Francorum, &d uicit eu,5 cu eo postea concordanS, maior domus extitit in Francia,&bella multa c6tra Sueuos & alias gentes fortiter fecit: dc ipse Pipinus breuis de uxore sua, Cab Alpaide

344쪽

IO VITApiade genuit Carolum Martellum. Post

Theudeticum vero rege regnauit Clod ueus filius eius. Post Clodoueum regnauit achildebertus iunior frater eius. Post Chiudobertum iuniorem regnauit Dagobertus iunior filius eius. Post Dagobertum des cit genus regale a prudentia, & regnauit post ipsum Dagobertum Daniel clericus

insensatus frater eius,quem Franci, mutato nomine, vocaverunt Chilpericum. Chilpericus iste ineptus mouit exercitum contra Carolum Martellum qui tuc iuuenis erat in Austrassis maior domus & docum Clotario Rege, & victus est in bello Chilpericus, & victor extitit Carolus Ma tellus. Tunc Eudo dux Aquitanorum in auxilium Chilperici insensati mouit exercitum cotra Carolum Martellum&, victus est ab eo in praelio,caepitque Carolus Ma tellus inimicum suum Chilpericum Rege instillatum sed immemor malitiae sus red didit ei regnum suum. IV st Chilpericum

Regem insensatum regnauit solo nomine Theudericus insensatuscosanguineus eius. Post Theudericum regnauit loto nomino Childericus insensatus, frater eius,& defecit totum genus regale. Childerico insen-

sato deposito de solio facto clerico in

345쪽

monasterio,Franci cum cossilio domi P pae Zacharis & nobilium Romanoru, Deo

Volente , uno Consensu &. una voluntato

eleuauerunt sibi in Regem Pipinum pium Uiu Caroli Martessi. Hic Pipinus pius fuit pater domni Caroli Imperatoris magni. Itaque post Pipinum pium regnauit domnus Carolus nitus eius, quem postea Romam elegerunt sibi Advocatu sancti Petri contra Reges Langobardorum. Deinde aptum domnum Carolum elegerunt sibi in Patricium Romanorum. Deinde eleuauerunt in Imperatorem &Augustum Te- nuitque domnus Carolus, Deo largiente,

Inpoteitate sua omnem terram de monte

usque in Cordubam ciuitaten. Hispelae Pipinus vero pius pater domini

Caroli postquam eleuatus est in regem,r gnauit septem annos, & obiit septingent 1imo sexagesimo octauo anno ab Incarna tione Domini: &ipso anno omnes Franci magno gaudio exultantes eleuauerunt sibi in regem Dominum Carolum magnum io ab Incarnatione Domini DCCLXVIII. Sic enim computatur anni ab origine mu- in usque ad incarnationem Domini secundum LYX. interpretes. Ab Adam usque ad diluuium fuerunt anni duo milia ducenti

346쪽

x Lir. A diluuio usque ad Abraham anni nongenti XLII. Ab Abrahavsque ad Moia sem anni quingeti quinque. a Moise Vsque i

ad Salomonem anni quadringenti LXX VIIII. A Salomone usque ad restauratione

templi sub Dario Rege Persarii,anni quin

genti XII. A restauratione templi vique ad Aduentum domini, anni quingeti XLVIII. Et ab initio mundi usque ad Incarnationet domini secundum LXX interpretes sint anni quinque milia Cc. Secundum veritate Hebraicam ita computatur. Ab Adam usique ad Noe fuit prima aetas, & habuit an nos mille & sexcentos & LVI.Secunda stas a Noe usque ad Abraha habuit annos d Sentos XCII. Tertia aetas de Abraham Vsque ad Dauid habuit annos nongentOSΣrii. Et simul luisti anni trium aetatu fiunt, duo millia octingeti undecim.Quarta aeto

a Dauid usque ad captiuitatemin Babilone, habuit annos quadringentos LXXII

Quinta aetas a destructione templi usque ad aduentum Domini , habuit annoS quingentos Lxxx. Et fiunt simul ab Adamvsque ad Christum Dominum anni tria mil.nongenti LII.A Natiuitate domini us . que ad transitum sancti Martini sunt anni

347쪽

KAROLI MAGNI.

quadringenti xLv. A transitu sancti Martini usque ad transitum Clodouei Regis Francorum, qui primus fuit Christianus

de Regibus Francorum, sunt anni C X I I. A transitu sancti Martini usque ad transitum sancti Eparchij Egolisinensis patroni sunt anni centum viginti. Natus est enim sanctus Eparchius tempore Merouei Francorum regis pagani, qui fuit auus Clodouei Regis Francorum

primi Christiani, tempore Theodosij iunioris Diui Augusti Imperatoris. Vixit per tempora Theodosij, Martiani, Leo nis , Zenonis , Anastasij & Iustiniani Imperatorum , & per tempora Regum Fran- Corum , Merouehi, Childerici, Clodo- uel & Childeberti. Obiit tempore Iustiniani Imperatoris, & Childeberti Regis

Francorum, octogesimo anno aetatis suae.

A Natiuitate Christi usque ad primum annum regni Domni Caroli sunt anni septingenti sexaginta octo. Anno igitur ab incarnatione Domini DCCLXVIII. Ipso anno quo Rex Pipinus pius obiit, duo filij eius Domnus Carolus & Carlomannus eleuati sunt in regnum uno die simul, id est vii. Idus

348쪽

Octobris, Domnus quide Carolus in No

uiomo ; Carlomannus Suessionis ciuitate. Et celebrauit eo anno gloriosus Domnus Rex Carolus natale domni in Aquis villa,& Pasica in Rodomo ciuitate. Tunc domnusCarolus gloriosus Rex perrexit in quitaniam. VValdus voluit rebellare per totam VVasconiam & Aquitaniam, & cupaucis Francis dissipatum est iniquum c61ilium eius. Et in ipso itinere iunxit sema gnus Rex Carolus germano suo Carlo- manno in loco qui dicitur Duasdiues. Inde Carlomannus reuersus est in Franciam,& domnusCarolus benignissimus Rex tuit ad ' Egolisinam ciuitatem; & inde sumpsit plures Francos qui ciuitatem clipsam aspiciebant cu omninus utensilibus & prs paramentis eoru, simulque Launu Episcopum eiusdem ciuitatis qui fuerat Capellanus domni Pipini regis patris sui, que ipso

Rex Pipinus Episcopu fecerat de ipsa ciuitate.Et abiit super flume Dornoni & dificauit ibi castru quod dicitur Fronciacus:&inde misit exercitu suum qui persequeretur VValdum ducem. Et auxit eos Lupus VVasco princeps, sicut sciebat locos: captusque est VValdus & uxor eius, &adductus est ad domnu Carolum. Domnus

349쪽

Carolus recepto VValdo & praeparato C stro Fronciaco rediit ad Egolisinam, ubi postulante Launo Episcopo fecit in mona sterio sancti Eparchis auctoritatem praec pii de terris quae ibi sine contentione erat, id est super fluuiu Tolneram, Magnacum,

Iuvenacum,Vasnacum, Moterionem, Via secum , Rosiacum super fluuium Notram, Baudidanem villam,Camiton, Cauann rum,Vlciacum, Rosiacum minorem,Tose Ciacum, Sertis Tomolatum super fluuium Dornoniam, montem villam, Baciacum, Triacum,Marleua.Quod praeceptum Bartholomaeus cacellarius eius scripsit, & ipse domnus Rex manu sua firmauit,& de an

lo suo sigillauit. Erat eo tepore in ipso monasterio sancti Eparchij canonicalis babb.

tus. Inde gloriosus Rex Carolus reuersus est in Franciam,& celebrauit natale domini in villa quae dicitur Duria, & Pascha in Leo dico vico publico. Deinde habuit si-

nodum in VVarmaciam ciuitate, & Ca lomannus& Berta Regina iunxerunt se in loco Polassa. Et Berta Regina perrexit per Baioaria in partes Italiae, dc celebrauit domnus Carolus Natale & Pasca in VVa malia. Tunc domnus Carolus Rex sinodum habuit ad Valentianas , dc ipso anno

350쪽

Carlomannus Rex frater eius defunctus est in villa Salmontiaco. Et domnus Rex Carolus venit ad Carbonacum villa, ibi que venerunt ad eum VVallerius Archie piscopus & Folradus Capellanus cum aliis Episcopis ac Sacerdotibus, V Varinus Z Adalardus comites chin aliis primatibus lCarlomanni. Vxor vero Carlomamii cum paucis Francis in partes Italiae perrexit, &praeclarus ac gloriosus Rex Carolus cel bravit Natale in villa Attiniaco, & pasca in Aristallio villa. Deinde sinodum tenuit ad VVarmatiam, & inde perrexit SaXoniam, &Eresburgum castrum cepit, peruenitque usque ad Ermensul, & ipsum s num destruxit,& aurum& argentum quod ibi reperit,abstulit:Fuitque siccitas masna ita ut aqua deficeret in supradicto loco ubi. Ermensul stabat. Et dii vellet ibi stare tres dies gloriosus Rex ad destruendum fanum ipsum,&valde homines & iumenta sitiret,

subita Christi gratia , media die cuncto

exercitu quiescente, apparuit eiS torrens ebulliens salubres aquas, & cuctuS CXercutus & iumenta corum suffcienter recreati . sunt:&tandiu ebulliit aqua viva donec fa- num destrum cst. Tunc magnus Rex Caiarolus super fluuium V Visoram veniens ,ibi habuit