Annalium et historiae Francorum ab anno Christi 708. ad ann. 990. Scriptore coaetanei 22

361쪽

cum uxore sua domna' Aldeardi regina,& celebrauit natale in Papia ciuitate. Et se supradictum peragens iter celebrauit P scha Romae,& ibi Pipinus filius eius baptizatus est ab Adriano Papa, qui &ipse eum de sacro fonte suscepit. Et duos filios domni Regis Caroli Pipinum & Ludovi cum ipse Papa unxit in regem: Pipinum in Italia, Ludovicum in Aquitani , Et domnus Rex Carolus Mediolanis ciuitatem

peruenit,& ibi baptizata est filia eius ' Giς si ista ab Archiepiscopo Thoma, qui & ipse ea

a sacro baptismo manibus sulcepit. Inde Rex clementissimus Carolus reuersus est in Franciam. Tunc misit Papa Adrianus formosum & Damasum Episcopos ad Tassilonem ducem Besoariorum Una cum missis domni Regis C roli Riculso Diacono & Eberardo magistro pincernarum ad

commonendum & Contestandum,ut re

minisceretur priscorum saςramentorum suorum, & ut non aliter faceret nisi sicut iureiurando iamdudum promiserat ad pa

tem domni Pipini Resis & domni Caroli

Regis filij eius vel Fracorum: consensitque Tassilo dux Batoariorum ut sumptis obmdibus a domno Rege Carolo ad eius venixet praesentiam. Quod non renui; domni l

362쪽

matiam ciuitatem. Ibi renouauit sacrame-ta,deditque XII. obsides clectos, ut omnia conseruaret quae Pipino Regi iureiurando promiserat in causa clemetissimi Regis domni Caroli:& obsides recepti sunt in Carisiaco villa de manu '' Simberti Episcopi. Sed non diu praefatus dux promissiones 4 quas fecerat conseruauit,& celebrauit do-z nanus gloriosus Rex natale domni & Pascha in supradicta Carisiaco villa. Sequenti anno domnus Rex Carolus M. A;υμ Renum trasiit,& in Colonia sinodum te-

pto rebelle VVidochindo:&illuccouenerunt Normandi nuntij Regis Sigefridi. Similiter Auari conuenerui illuc missi a Ca-gano & Vigurro.Ibi peracto placito reue siis est domnus Rex Carolus in Franciam. Et cum reuersiis fuisset, iterum Saxones statim,sblito more, rebellati sunt suadente VVidochindo, & ignorante hoc domno Rege Carolo, Ludovicus filius eius misit misses suos ad Algisum& Guilone atque

UVoradum Comites,ut mouerent exerci

tum Fracorum & Saxonum super Selauos

qui rebelles fuerat Et supra nominati missi

363쪽

KAROLI MAGNI. 29 in via audientes quod Saxones rebellati fuissent, coniungentes ad scara Fracorum irruerunt super Saxones, & commiserunt bellum. Et fortiterpugnantes multos Saxones interemerunt ,& vieto S cxtiterui,

ceciderutque Adalgi sus & Geilo. hoc audiens domnus Rex Carolus sub celeritate illuc coniunxit & peruenit usque ad locum ubi Arola constitit in VVisoram.

Iterum omnes SaXones conuenientes

subdiderunt sei potestati domni Caroli, &reddiderunt omnes malefactorcs illos qui ipsum rebellium maxime terminaueruntis , In eo autem praelio occisi sunt de Saxoniabus quatuor millia quingenti. VVid chindus aute fuga lapsus est in partes Nor mandiar. His peractis domnus Rex Caroliis reue sus est in Franciam, S celebrauis . inatale oc Pascha in villa quae dicitur Teu- donevilla: Tunc obiit regina benemerita

domna Aldegardis pridie Cal. Naij inuigilia Ascensionis Domini. Iterum rebellant Saxones, & domnus Rex Carolus super eos ad Teolmalli venit. Ibi Saxones praeparauerunt se ad pugnam in campo Sed viriliter domno rege Carolo pugnante,Saxones terga vertunt & Franci victores existunt: ceciditque ibi multitudo Sa P

364쪽

Σonum ita ut pauci fuga euaserint.1nde vibetor gloriosus Rex Carolus venit ad P derbrunnicn.ibi iterum Coniunxit exercitum suum & super Saxones pergit ad fluis uium qui dicitur Hasa: Ubi, bello inito, plusquam sex milia Saxonum ceciderunt,& Franci victores extiterui. Inde domnus Rex trasit ad Albiam fluuium, reuersusque estin Fraciam, & in eodem anno obiit bonae memoriae domna Beria regina. Cumque Rex Carolus VVarmatiam peruenisis et iociauit sibi in matrimonium domnam Fastradam Reginam , & celebrauit natale& Pascha in Aristallio villa. Saxones iterum rebellat solito more, & cum eis albqua pars Fresonum. Domnus sortis Rex Carolus super Saxones Renum transit ad L Aaam Lippiam ,& vastando Saxoniam perue-HA.loruinit usque ad Huculin. Ibi consilium iniit , quia nimia inundatio aquarum erat, ut per Toringam de Orientali parte intraret super Ostfalaos , & filissim suu Carolum misit cum scara, qui perrexit per Thoringavsque ad fluuium Albiam, & inde ad Stag-furd,&inde ad Scaluingi. Ibi praelio facto

victor existes,cum gloria reuersus est Fra

clam,dimisso in Saxonia Carolo filio suo. VVestialai vero congregauerui se ad Lip-

365쪽

piam. m audito filius Domni Caroli ob

viam eis accessit cum scara sua. Et inito bello, victor extitit Carolus filius domni Regis Caroli: cecideruntque in eo praelio de Saxonibus plusquam septem milia hominum. Carolus vero illaesus remeauit ad genitorem suum in VVarmatia ciuitate. Ibi domnus Rex Carolus iniit consilium ut hiemis tempore iter ageret in Saxonia, quod & factum est.Et celebrauit Natale in λ' Cidrioburgi superfluuium Ambra. Inde niduοι abiens in Saxoniam peruenit usque ad Rimia super fluuium UVisora ubi confluit ' V Varana, & propter nimias inun- dationes aquarum, reuersus est Ereshurgum,&vxorem suam domnam Fastradam Reginam una cum filiis & siliabus suis ad se venire iussit Ibi tota hieme resedit&P scha celebrauit. Et ibi residens multoties scaras misit super Saxones,&ipse super eos

insurrexit, & depraedavit eos, & castra eorum coepit, & loca eorum munita abstulit,& vias mundauit. Synodum aute suum tenuit ad Paderbrunne. Inde iter peragens viis apertis nemine cotradicente, per tota 'Saxoniam quocunque voluit, ambulauit,

venitque in Bardingauin. Et misit post VVidochindum Albionem & viros.

366쪽

que ad se coduxit,&firma tui non se subtraxissent nisi in Fraciam ad eum venissenter i tis petentibus illis securitatenas venissent, quod & factu est. Inde reuersus in Fraciam missit illis obsides per missum suum Ama-luuonem.Quos cum recepissent, cum ipsis adiunxerunt se ad Domnum Regem Carolum ad villam Attiniacum.Ibi baptigati sunt VVidochindus, & Abio una cu sociis eorum, & tunc tota Saxonia subiugata est. Eo anno in ipsa villa celebrauit Natse &' Pascha.Deinde misit exercitum jn Brita nia una cum misso suo Audulse siue scalco, multa, &ibi multa castella conquisi* & loca Brit ' i & multa palustria & incaesa, de Capi' αὐε7 taneos Britonum repraesertinuexuimin Sihi σfr- nodo doriani Regis Caroli in VVarmatia. Σῶυ Tunc prospiciens se e c omniparte pace ii

osyalustri- bcre, consilium sumit oratiotris causa per

. I ' , &-limina beatorum Apostolo

rum iter pergendi causas Italicas dispo- nedi &cum missis imprimis placitu haberi di de covenientiis eorum, quod & factum est,& celebrauit Natalς domini in Florentia ciuitate. Igitur gloriosus Rex Carolus veniens Romam receptus est honorifice a domno Apostolico Adriano,& aE- ' a quot dies ibi moratus est. Argisus dux Bera neuenti

367쪽

TAROLI MAGNI.

neuenti misit filium suum Romaldum domno Regi Carolo cum multis muneribus, postula, ut non intraret Beneuentu , &s ceret omnes volutates donini Regis Caroli. Sed hoc Apostolicus minime credebatnaque optimates Francorum: consilia fecerunt cuni domno Rege Carolo ut B neuentum intraret ad causas firmandas. Et

ita factuni est. Et dum capuam venisset, reliquit Aregisses dux Beneuentum, in Salerno se reclusit: Et timore perterritus, non fuit ausus videre faciem domni Regis Caroli, sed misit ei ambos filios suos Ro-

inaldum Grinialdu curii multis muneribus &obsidibus ut obteperaret petitioni eius. Doninus vero gloriosus Rex C rolus una cum sacerdotibus & optimatibus sitis prospexit ut non deleretur illa te ia, nec desertarentur Episcopia mon steria,elegitque xii, oblides & tertium d cimum filium Ducis Grimaldum. Et acceptis muneribus , iurauerunt omnes Beneuentani domno Regi Carolo. Et reversiis est Rex piissi nus Carolus de celebrauit Romae Pascha cuni domno Apostolico. Ecce orta est contentio per dies festos P

schae inter cantores Romanorum &Gallo

368쪽

pulchrius quam Romani. Dicebant se L mani doctissime cantilenas Ecclesiasticas proferre, sicut docti fuerant a sancto Gregorio Papa, Gallos corrupte cantare & catilenam sanam destruendo dilacerare. Qugcontetio ante domnu Regem Carolu per uenit. Galli vero propter securitate domni Regis Caroli valde exprobrabant cantoriabus Romanis.Romani vero propter auctoritatem magnae doctrinae, eos stultos,rusti cos &indoAos,velut bruta animalia, assi mabant,& doctrinam sancti Gregorij praeferebant rusticitati eorum. Et cum altercatio de neutra parte finiret, ait domnus piissimus Rex Carolus ad suos cantores

Dicite palam, quis purior est , & quis melior,autfons vivus,aut rivuli eius longe d currentes λ Responderut omnes una voce Fotem,velut caput & originem, puriorem esse: riuulos autem eius, quanto longius 1 fonte recesserint, tanto turbulentos &st dibus ac immunditiis corruptos. Et ait donus Rex Carolus,reuertimini vos ad fonte

sancti Gregorij, quia manifeste corrupistis cantilenam Ecclesiasticam.Mox petiit d5nus Rex Carolus ab Adriano Papa cantores qui Franciam corrigerent de cantu. At ille dedit ei Theodorum & Benedictuni Romanae Ecclesiae doctissimos cantores i

369쪽

qui a sancto Gregorio cruditi fuerant, tribuitque antiphonarios facti Gregorij quos

ipse notauerat nota Romana. DomnuS vero Rex Carolus reuertens in Franciam, mi

sit unum cantorem in Metis ciuitate, alterum in Suessionis ciuitate , praecipiens de omnibus ciuitatibus Franciae magiastros scholae Antiphonarios. eli ad corrigendum tradere, & ab eis discere cantare. Correcti sunt ergo Antiphonarij Franeorum,quos unusquisque pro arbitrio suo vutiauerat, addens vel minuens, & omnes

Fraciae cantores didicerunt notam Romana quam nunc VOCant notam Franciscat

Excepto quod tremulas vel vinnulas, siue collisibiles vel secabiles voces in cantu nopoterant perfecte exprimere Franci natu rati voce barbarica, frangentes in gutture

Voces quapotius eXprimentes. Maius autemagisterium cantandi in Metis ciuitate re masit.Quantumque magisteriti Romanum superat Metense in arte Cantilenae, tanto superat Metensis cantilena caeteras scholas Gallorum. Similiter erudierunt Romani cantores sipradicti cantores Fracorum in arte organandi. Et domnus Rex Carolus iterum a Roma artis Grammaticae & Computatoriar magistros secum adduxit in Fr

370쪽

ciam,&ubique studium literarum expam dere iussit. Anteipsum enim Domnum Regem Carolum, in Gallia nullum studiusterat liberalium artium. Per ipses dies Paschae venerunt Roma ad domnum piissimuxegem Carolu missi Tassilonis ducis Epia scopus Isamus & abbas Henridus, peti xutque Apostolicum ut pace faceret inter domnum Regem Carolu & Tassione d ce Baioariorum. Et domnus Apostolicus

multum se interposuit postulando piissimuRegem. Cui ipse respondit, hoc se voluissedi per multa tempora quaesisse,& minime inuenire potuisse: & proferebat statim fi f.Voluitque mox inpraesentia Papae cum ipsis missis pacem firmare. Et renuentibus missis quia no ausi fuissent de eius parte viata firmitatem facere, cu cognouisset Ap

stolicus instabilitatem & mendacium eo rum,anathema posuit supra ducem eorum& suos consentaneos,si ipse dux sacrame

ta quae promiserat Pipino de domno C volo Regi , non adimplesse Et obtestatus est supra dictos mistas, ut contestarentur Tassilonem, ut non aliter faceret, nisi in Omnibus obediret domno Regi Carolo de filiis eius ac genti Francorum, ne sanguinis effusio proueniret vel laesio terrae ipsius.