Aphorismi inquisitorum in quatuor libros distributi, cum vera historia de origine Sanctae Inquisitionis Lusitanae, & questione de testibus singularibus in causis fidei. ... Authore P. fr. Antonio De Sousa Vlyssiponensi, Ordinis Praedicatorum, ..

발행: 1639년

분량: 518페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

191쪽

iue 6 LIB. II: CAP. IV.

dummodo sit fide dignus, literasque signauerit, O firma

uerit iuramento. Simancta cathol. tit. . num. Io. Farin.

6 Denuntiatio lassiciem est indicium ad inquirendum, di cum fama lassicit ad torturam. Locat. in iud. inquisit.

mi Facta denuntiatione Inquisitor procedit ex osscio, nec denuntiatio facta impedit procestum per accusitione,

uel inquisitionem formatam. EVmer. d. num. σδ. ubi d. comment. Is . Decian. crim. HL s. cap. 3o. num. s. Farimae g. F. num. Vo. . -- . '8 Denuntiator non tenetur probare suam denuntiationem, sed susscit dicere se denuntiare gelo fidei, vel metu

Poenae. Eymer. d. num. cae. ubi Pen. d. comment. Is . Farin. d. g. s. num. II eo quaest. I97 f. a. num. 36.

. 9 Ex ossicio tenentur denuntiare ossiciales Inquisitorii. Noministri iurat . Omnes etiam fideles ex pr*cepto, dccensura Inquisitorum tenentur quicumque nouerint ali quos contra fidem deliquiste, aut ii resis labe, vel hispicione illius infectos esse. Decian. d. Iib. s. cap. 3O. num . sect r. Zoachin. dehainet. cap. s. titera A. vers. Verum quia . . Furia. d. g. s. m. cf. orquεH. I97. f. a. num. 3s. Io In crimine hqresis fraterna admonitio ante demia tiationem raro praemittenda est. S. I hom. 2. 2. qua H. art. r. Castro de tacta haeret. punit. lib. a. cap. 23. concl. I. Soto de.graend. secret. membr. a. qua l. . concl. a. Farinac AEquἀH. 97. g. 2. num. 39.

Ii Denuntiator, qui per calumniam aliquem denu Dat Inquisitoribus grauiter puniendus est. Clarus f. . qu t. r. Farinata tom. I. qua I. 16. num. I s. Θ sequentibus. Aldret. d. lib. L. cap. 23. num. r. Vide quae dicuntur infra cap. δ. num. 37. Θ seqq. I et Falsus denuntiator in crimine hqresis, potest poenata limps puniri, sicut & falsus testis. Farinac. de har. quasi

s. a. num. s.

Hqretimur quem constat esse emendatum , nullus endtur denuntiare. Faunat. de hai s

192쪽

s 1. Si autem certo nod constet, denuntiandus est. Rrias

De probationibus in crimine haeresis.

1 D Robatio est octensio rei dubia per legitimos modos I iudici facienda in causis πώ tuum iudicem comirouersis. Mascard. de probat. to. I. quK:L 2. Πν. I . seqq., Probatio diuiditur in plenam, semiplenam . Probatio plena est illa, qua tantam fidem facit, quanta ad finiendam controuersiam'ssicit. Probatio semiplena est qua quasi dimidiam suem facit, scii late sumpto nomine semia plenae probationis est illa, rei gesti aliquam fidem faciti non tamen qua ad definienuam controuersiam Dinciat. Ma scard. quaeu. q. num. I 1. π I s. 'Aldret. de relig. discip. lib. i.

cap. 2. num.

3 Probatio plena censettir illa, quae iudicis animum adducit ad credulitatem eius, quod intenditur; semiplena

vero, quae hoc non praestat. Panormit. in cap. Tertio loco, num. II. de probat. ct in cap. et D. de uare iurando.

4 Cum catila introducitur per actorem, negatio staquitur per reum, iudex adducitur in dubitationem, quia nom sumit a uc nec pro a re, nec pro reo. Si addaturali quod leue indicium, vel argumentum, adducitur ad suspicandum. Si argumenta insumant fortiora, incipit opinari. Opinio tamen ad fidem, vescredulitatem non susticit. Si Ghuc alliquo alio magis fuIciatur probatio . adducitur ad credulitatem, & fidem. Barth. ind. Admonendi .F. iuri Panorm. d. cadi. Tertio loco. 'species seu quasi speclas diuiditur. Prima fit per tesses. Secunda per in mentum. Tertia per confessionem. Quarta per euidentiam friti. 'Quinta per iuramentum. Sexta per proumptionemiustam. Mptima per famam. Mascard. d. quiad. s. m. IS

193쪽

r 8 LIB. M. CAP. V

6 Semiplena probatio diuiditur in statuor quasi spe cies. Prima est, cum unus testis solum deponit. ticu a, cum de scripto dubitatur. Terti/ est priuata scriptura , . . Quarta est prεsumptio non urgens. Mascard d. aua'

Clim unusquisque praesumatur bonus, quamdiu non probatur malus, qui dicit aliquem esse ii reti in , tepcturillud probare. Farinac. Gh resi 187. I. m. I 8 In criminibus , & maxime in crimine hqresis probat iones deben t esse tu ce meridiana clariorOS. Simanc. eathoc

o Ad condemnandum pro crimine haeresis in pinn inordinariam , requiritur plena, concludens probatio.

In Gimine haeresis ad poeta m ordinariam non coi iunguntur duae semiplenae probatiodes; sectas vero, si poena extraordinaria sermo sit, ad quam eti m semiplen probatio sufficiens est. Simmc. . num. s. Θ num. ra. Pen.αρ cI irin. con nent. δο. Farin d. g. r. num. .is mii Indicia indubitatastaiciunt ad poenam ordinariam; sivero dubitationem admittgnt, extraordinari , seu arbitraria imponitiano m. in L a. f. r . Panorm. in ca Tinio loco num Atesebatis in eo Vestri eM M Clarisoae Omulieruam: Fgrm. de No Uess ct co tWM H. . num xj.

x Vm incri illae hqresis, sicut in alijscriminibus test ad probandum recipiqntur, & Yt pro diem dc an sic domi eo in necessuis: ditione e

194쪽

plicandae sunt, ut sciamus quanta eorum dictis fides actia

, Multi sunt qui in iure ad testificandum communiter non mittuntur, qui his versibu4 continςntur. Conditio, sexus; aetas,discletio fama, Et fortuna, fides: in testibus ista requires . siluesti is Armilla verbo Testis min. r. 3 Testis aut est idoneus, aut non est idoneus . Idoneus

est ille, eui nulla exceptio opponi poteis. Non idoneus, qui per aliquam exceptionem in toto, vel in parte repellitur. Cap. Placuit. de tectis. ubi Glos verbo Idonei . Testes debent esse iurati vi probent, Se quoties repetuntur, toties iurare debent. Iuramentum autem sit veritate dicenda super his, de quibus interrogantur. Mascard. m. 3 eones. 1 3 . farin. Din. . num. F. Eymo. 3. par. Dire f. num. δa. , quass. 62. Mi Pen. coms Itiram una pon presumitur, nisi expresia dei illo constet in depositione. Mascam. lib. 1. 'rari. . num. 83.cti 13. Frin. d. ν-. rvinum. γδ. 6 Testes deponentes extra articulos, nihil probans, Q do res nullo modo pertinet ad λrticulos arcondentes etiam non interrogati, suspecti sunt. Mascata. u.

7 Testes qui non reddunt rationem sui dita, vel miniussci xeni; non probant nis pro qualitate rationis. Malc.

η Non est ratio sussciens dicere: Scio, qyi nullus dubitat, vel quia sic reperio in meσ memoriali, sarinacius

s Suffcit taedere rationem impliciae . Farinaci qua'.

a o Testes cortinari, vel retro parietem ad cai clan , positi, nullo modo Nobant in Q iminibus. Farinata qu/M

ii Testes de auditu alieno in criminalibus non probant

195쪽

contrarietas totum, O concordia

i, Testes non debent esse contrarij, alioquin etiam in Oiminibus exceptis nihil probant. Non censentur c6trarii, quando Vnus deponit plus, quam alius, nisi transiti

3 3 Telles contrarij in accidentalibus remotis, & ima pertinentibus, non censentur contrari, respeetu probati nis , si in substantialibus , seu in articulis probandis con

num. II. Farinac. dim past. 1. -m. 1 c. 9 seqq.: 1 Si contrarietas est in verbis, non autem in subst . tia rei, non reputantur testes contraris, nisi sermo sit clas,malitate verborum. Mascard. a. tom. a. cones . I sc n H. Farina c. dict. pari. 18. is Quando non agitur de formalitate Verborum, teia

ses deponentes per eadem vorba, seu ex primeditato seria mone, sunt de falsitate suspecti, nisi snt plures, ac bonae faniae: hoc tamen iudicis arbitrio relinquitur . Mascard.

is Discordia in modo narrandi factum, super quo testes deponunt, si in substantia sit concordia, non vitiat testurionium. Butrio in es . Nihil. de verbor.significat. num. 3.

Farinac. d. p. I. num. as.

1 et Cum testes reddunt diuersas rationes, & causas suidicli, si concordant ad eqmdem finem, S uterque reddit bonam rationem, non reputantur contrarij, si autem unus det bonam ra ioncm .aliua vero non, plene non probant. l Felis.

196쪽

. Felin. in cap. Cum tu . num. de umb Specul. in rit. ieu. 6 Item de interrogatorijs. concl. s. vers. Hinc est,quod si quis. sub num. 1 . Farinat. dist. par. r. num 3 o. Θfeqq. 18 Contrarietas testium vitanda est, quoad fieri possit, j. interpretando eorum dicta ut sint vera, aut secundum diue statem, & multiplicationem actus, vel temporis per improprietatem verborum, per interpretationem suppletavam ,

19 Concordari debet contrarietas testtium, secundum ius ciuile, ut falsitas vitetur, non vero ut probent: secuduni ius canonicum etiam concordantur ut probent, dummodo tamen contrarietas non sit manifesta, aut non contradicant in facto principali, aut quando pro una parte inter plures testes non sunt duo contestes; in his enim casibus non probant. Abb. in cap. Cum tu . num. s. detect. Felin. num. Farin. d. p. a. num. γ s. o seqq.. xo Testium interpretatio debet esse probabilis,c6grua, consona veritati, & possibilis. Felin. d. cap. Cuin tu. nu. II. Farin. d. para. 2. num. seqq.1 1 In criminibus non concordantur testes ut probent, quamuis concordari possint, ad enectum vitandi periuri u .

is sequentibus.11 Si testes contradicant consessioni partis, non sint concordandi, sed si confessio sit contra partem, putandi sunt falsi, si vero parti fauorabiles, reputantur veri. A bb. d.cap.

13 Quando testes taliter sunt contrarij , quod conco dari non possunt, si in qualitate sint squales , standum est

multitudini, si tamen minor numerus superet in qualitate ', ipsi standrina est. Abb. & Felin. in summar. cap. In nostra aetin. Farinac. d. quἀH. cf. par.3. num. cor. 9 'Σ Dignitas teliitim ex nobilitate, moriun probitate, scientia, &diuitijspensatur. Felin. d. cap. In nostra. nu. I

197쪽

Si unus testis dicat factum contigisse in domo, alius vero iuxta domum, non conciliantur, sed sunt contrarij. Si mutem unus in prima depositione dicat contigisse in domo, in alia vero depositione dicat contigisse iuxta domum, interpretandus est,&accipiendus in iucundo dicto. karinaci

:6 Sunt etiam contrarij, si unus dicat factum conti- msse in domo, alius in porticu domus . Si vero idem tems in diuersis depositionibus utrumque dicat, interpretandus est. Pet. desdeicommus quast. 1 a. num. , se Farin. d. . quae s. a. num. a... Urseqq.

27 Si unus testis dicat quod sunt lex anni quando talis dixit, vel fecit, alius vero quod sent septem anni, conciliadi sint: quia qui dixit sex, non negauit septem. Farinac. d. ' ..

et 8 Si unus dicat talem cum gladio fuiste occistimatius eum claua, aut unus asserat fuisse occisum cum gladio m .cum, alius cu gladio c sim, non sivit in criminalibus co cordandi ad pomam imponendam. Farinac. dirit.

19 Si unus testis dicat Titium fuisse percussum i Seyci

in fronte, alius vero in manu, concordari possum ad vita dam falsitatem, non autem ad probandum. Farinac.d. p. .

3o Si unus tellis dicit tempore belli, alter dicit ante bellum, concordari possunt. Sicut etiam si unus dicat f ctuin tempore belli, alius autem post bellam. Farin. quais. num. a ι.ε seq.3i Si unus dicat ante bellum, alius post bellum, non concordantur ut probent, concordari tamen possunt ad via tantam falsitatem. Farin. d. p. . quἀLLIo tu. I cI. isses. 31 Si unus dicat tali die vidisse Titium sanum , alius vero dicat eodem die vidisse eum infirmum , concordari, possunt. Farinac. d. p. . quaese. II. num. 2II.

33 si unus teius dicat aliquid factum praesente Titio, Titius

198쪽

. Titius vero negat Disse se Prisentem, non concordantu ea sum contrarij. Si autem a itius dicat quod non vidit non audiuit, vel iiescit, concordari possint. Farin. 34 Idem dico, si unus testis afferat aliquid contigisse . praesentibus Titio, de Seyo, & nullo alio, alter vero dicat plures interfuisse, sunt contrarij, concordari tamen possunt, ii alter se invidisse plures assi et . Farinac. ID credulitas tentum .as Tellibus verisimiliter deponentibus magis creditur, Hiam si sint numero minores, & item quando eorum depositiones fortioribus conieeturis,& pr sumptionibus admi

o sequentiam Testibus quorum depositiones magis consenant cum

iure communi, & ei magis conueniunt, magis creditur. Abb. in cap. Auditis. num. de probat. Felim in In no

3 et Testibus deponentibus ad fauorem rei, magis creditur in criminalibus, quam deeoneutibus ad numen is victoris, etiamsi isti affirment ,& illi negent s ac etiam licet telles pro reo sint minus digni, utpote laici, aut Deminae, vel etiam minores in numero, nisi testes aetorisverisimilius deponant. Glossa in cap. In nostra. in veri Aduersa γ in ver. Prsferenda.ybi Abb. n. a. st . Farin. d. t. 3. n. rsa. ΘΡqq. 38 Mag is creditur testibus magis informatis,quam alias non tam informatis, & narrantibus totum factum, quam partem : immo testis interrogatus si non vult dicere totuquoad substantiam, falsus iudicatur. Felin. in d. cap. In nO

199쪽

19 Testibus in specie deponentibus magis creditur,

quam deponentibus in genere; & deponentibus uniuersaliter , quam indefinite. Bertas I a. num. c. Lb. a. Farin. d. pari. 3. num. 1Zo. 9sequenti. o Testibus deponentibus cum ratione,& redditione causae, magis creditur quam deponentibus sine tali causas reddentibus meliorem rationem , quam reddentibus non ita bonam. Baldus in I. Presbyteri. Db. -m. vers. Item testes contrarij. Cod. Episcop. Θ cleri Fella dicti. cap. In snosti anum. 1 o. Farin. d. pari. 3. num. 17a. Θ sequentibus. 1 Magis creditur testibus senioribus,& antiqui oribus, quam iunioribus , nisi iuniores digniores sint; & item magis clericis, quam laicis, nisi laici deponat ad fauorem

εα Magis creditur testibus mascul:s, quam foeminis: &s omnes sint foeminae, magis creditur virginibus, quam viduis , nisi foeminae deponant pro reo, & viri pro actore, vel foeminae sint bonae famae, viri autem malae. Felip. in d.

cap. In nostra. num. 11. Farin. d. p. 3. num.

43 Magis creditur testibus notarijs, quam non notariis, etiam si notaru deponant pro actore, & non notarii pro reos& nullus testis quantumcunque idoneus aequiparatur notario, etiam in fauore causae piae. Felin. ind. cap.In nostra , .num. 9. Mascard. tom. 2. concl. 11 oo. num. a. Farin. d. p.

3. num. ιδ3. Θ seqq. Testibus peritis magis aedinar, quam non peritis etiam si periti deponant supernegativa,& non periti su et affirmativa. Feli. In nostra . num. δ. Farin. num. 1δς. o sqq. s Testibus deponentibus pro causa fauorabili, etiam negando, magis creditur, quam deponentibus in contra,

6 Testibus distinguentibus magis creditur, quam nodistinguentibus, de assirmantibus, etiam minoribus numero, quam negantibus, sicci sint plures, O clerici, dummodo

200쪽

modo non deponant ad fauorem rei. Glossa in eo. Vt

Testisdeponens super assirinatiua ex qua sequitur probatio negativae, non dicitur super negativa deponere.

48 Testibus super negativa vaP, pura, & non coa elata loco, & tempore, clim sit de sui natura improbabilis, hon creditur. Secus vero, si deponant in negatiua coarct

aa r. is seqq. i 9 Deponentibus super ne ratiua , coarctata loco, &tempore, praeterquam quod daent esse idonei, etiam in casu dissicilis probationis dicere tenentur de toto tempore negotij, & non debent remouere actum a sensu, dicentes: Non vidi, sed sensium ab actu, ita ut affirment non potui*e illud fieri quin ipsi viderint , ac etiam reddere rationem lidicti, & scientiae , etiam non interrogati: & sic deponentiabus super negatiua , magis Ereditur quam assimantibus.

o: Testibus negantibusς titho magis' creditur , quam assirmantibus i, quando cuna eorum depositi e concurricturis praesumptio. Farinac. d. p. 3. num 33 .isse 'si missibi ipsi variuι, aut contrarius, absoluteio . quendo nihil probat, maxime in criminalibus, &licti con

si Testis varius, x contrarius , in re idem sunt diste niat tamen , quod varius diuerso ni o dςponit, c trarius

SEARCH

MENU NAVIGATION