장음표시 사용
271쪽
Z e de vervorum actisne eae coli lane. s. IX. Partium, ne ruetim cousi tuentium, functiones. a SyEx his itaque id consequitur ut fluido nervorum in actione praecipuaesiit tribuendae partes, verendum autem est, Ut naturae contrari Una ingregiantur res mitem, qui velint nullas etiam reliquis, ad nervum conformandum accedentibus partia
hus, adseribere stinctiones. Licet enim ipsi fluido in nervis absque omni dishio sacul tas sesa competat, quae ad sensuria requiritur, reliquis tamen partibus forte non abjudicanda erit aliqua, in motu fluidi nervet determinando virtus, quod, ubi probatum fuerit, collisionis effectus hic solos non agere, inde deduci debet. Diximus saperius IV. nervorum fibras involucris investiri, quae quidem pro essenti allibus eorum partibus eam valere nequeunt Ob Tationem, quod et sine his in principio et siue ex istant
nervi. Neque tamen inutiliter accessisse credendum est, quGd nervos extra cranium comitantur et interius eorum medullam recondunt, Variisque externiS, medullae nocivis futuris, injuriis resistunt, immo a nonnullis tanti aestimata sunt, quibus sentiendi ossi cium adjudicent, cui sententiae omnes fere recentiores physiologi adversantur ' . Hinc etiam ab eorum absumus opinione, qui chordarum ad instar tremere vel oscillare ner
brationes cum mervorum agitationibus minime cCuspirare, siquidem in nervis principio ad finem, in chordis tensis autem motus et vibratio in media lautum parte reperiatur. Multo minus tremoris species poterit induci, quod Sinnis nervus undique in suo progressu filamentis cellulosis revincitur, qui tremorem ita tae permittere non possunt 33. Accedit etiam, elasticam esse debere nervi chordam, cujus virtutis defectus in primis nervo inest. Attamen, si tremorem velis cuidam parti adscribere, cordine teret duriori certe meningi, quae tamen DerVOS Ubi Ue non comprehendit: arachnoi deam namque tunicam, quae mollem ei ephali substantiam jangit, etsi nervos comutetur ex cranio et circum eat, validis viribus instructam esse dici non potest. Nulla tamen non piae matris, vagina sua mollem nervi massam circumdantis, erit aes io,
quippe quae non resistat tantum, sed quod undique copiosis instruitur vasculis, etiam calore foveat internas partes, sine quo vita corporis et integritas partium non est diuturna sutura. Sit autem, nec tremendo nec Oscillando has partes nervi actioni quid addere, praestabunt non parum suo renisu, non quod ille possit sensum facere, quum sensus perceptio nec a nervo dependeat, sed quod fluidi nervet motus his quasi limitibus quodam modo mutetur. Ex eadem porro ratione fbrillae nervosae ipsae, quoad suam substantiam ab intus contento fluido diversae, Ob renisum suum motui temperando in serviunt; harum quidem, ut ipsius encephali, nulla est elasticitas, sed, ut videtur, sin
gulae fibrae cylindrica forma, ob quam in omnibus punctis snperficiei distensioni re Κ k a sistunt.1 Con . qui multa phaenomena collegit desiderantur, in collisione tantum, ut elasti-HEUERMANN Physiolog. To. II. p. a I i. q. cae sint partes, et se mutuo tangant. ab Hoc argumentum potissimum urget ab loc. cit. p. 8. et addit: In chordis lon- HALLER Elem. Physiol. To. IV. pag. 362. gitudines proportionat te et tensiones similes co . etiam MoriRO loe. cit. p. 3Sq. sqq.
272쪽
a si o Bose de ne reorum actione ex colli Cne,sstunt. Quum vero per eas fluidum feratur, cum interna superficio cohaerens, impulsus aliquam ex frictione vim demtam percipiet. Neque telae cellulosae, nerveis fibris interposi tae, actio praetereunda plane est, quae quidem a sibi inhaerentibus succis convenienter demum distendi debet, quo facto fibras et involuera humida retinet, et rigiditati obest. Imbecillitatem et motus difficultatem facit siccitas, quamvis encephali secretio ex voto adhuc succedat. In tela cellulosa vero est mollities, quae impetum non seri, sed destiniit. Si tandem ad vasa, quae in ipsis nervis decurrunt, respicimus, illa quidem eidem, ac exterius decurrentia, usui inserviunt, calori vitali fovendo idonea, quod vero illae arteriae, quae anatomicorum lyncei detegunt oculi, aeque ac reliquae nostri corporis, systallica atque diastallica reciproea actione moventur et tr*munt, non videmuS, quare et has, magis adhuc, si causae quaedam praeter naturales accesserint, certam quandam fibrillis nerveis mutationem inducere poste, nolimus adsit mare. Ad eam tamen amplius haud respicimus actionem horum vasorum, quod eorum extremi fines in encephalo cum ipsis cohaereant medullaribus fibris, prout supra f. III. innuimus, quum ultimorum finium connexio et agendi potestas obscurior sit, et per varias imminutas robore et actione serieS contingat.
Co I I i fit o n i s ricti ti m Q. Omnibus his, ad nervorum fabricam et actionem pertinentibus, jam pensitatis momentis, nunc potest de collisione, quae omne fere in perdissicili eventu punctum ferat, melius judicari, num scilicet illa sine dubitatione queat admitti nec ne. Quo
magis vero eam physicam conditionem, ex corporibus sibi applicatis enatam, perve-fligamus, eo minus inducere nos patimur, ut cum erudito opinionis, ad nervos relatae, Auctare faciamus, quem certe ab eo dissensum pro modestia sua non aegre laturum speramus. Sed, quo tvronibus, quibus haec scribimus, plenius res pateat,
primo generales collisionis leges ex physicis doctrinis breviter repetamus ' - Alia autem in solidis corporibus alia in fluidis eveniunt. Licet namque in utrisque globulos adsumere cogamUr, quibus motus tribuatur, in cohaerente tamen fluidorum massa diversitates et impetus et renisus enascuntur. In solidis itaque globulis in plano quodam in directum possitis observamus, motum, extremo globulo datum, facto impulsu, ad omnes reliquos sine mora transire, vim etiam applicatam, pro diverso suo grada et directione id praestare, ut anguli secessus globulorum a se invicem sint aequaleS appellentis globuli accessioni et directioni. Tunc autem simul quantitas motus dimetienda est ex corporis percussi seu collisionem patientis massa, et irruentis corporiS celeritate, quae utraque diverso adficitur modo ex obice, in quem incursus fieri solet. Si eundem durum aut aeque elasti eum adsumimus, ac est ipsius glaebuli irruentis elasticitas, tunc globulum illum, si medium, per quod ipsi decurrendum est, id permittit,
I Eas inter alios concinne, et quantum perimentale To. I. et T. II. NINCRLER in ad nostram tractationem susscit, proposue- philosoph. contemplativ. P. III. seu Physilearunt I. A. NOLLET Leqons de Physiique eX- cap XXI seq.
273쪽
etsi Bo se de tiei Pornm actione ex colligora. evidenter resilire atque repelli conspicimus. Sin mollis opponatur obex, impetus protinus coercetur et in motu antea cousiitUtUm corpus nunc quiescit. Quae de Una ni neglobulorum, sibi contiguorum, serie jam diximus, ea quoque valent de pluribus, sibi
applicatis et connexis, in quibus scilicet eadem omnia eodem modo eademque celeritate peraguntur. Quatenus igitur in fluidis etiam corporibus globuli, illique in diversas series dispositi inveniuntur, eatenus hae leges iis quoque tribuendae esse videntur, in quibus motum aeque ab obice, illis occurrente, coereeri vel propagari intelligimus, immo, si series globulorum , sibi in directum cum impellente sitae non sunt, divaricari motum atqUe in contiguas series propagari convincimur. Interim, quod fluidorum corporis illumani moieculae ad parietes vasorum, in quibus feruntur, perpetuo affricentur, et vix non semper inaequalem mixtionem habeant, leges illae aliquali cum limitatione ad eas erunt applicandae, videndum itaque est, num similia hisce in eorpore
humano vivo phaenomena iuveniantUr.
XI. Collis, ad fluidum nertierem usticata, lissimur. Nunc, quUm fluidum nerveum omnes utique dotes physicas fluidorum habere debeat, sequitur, ut leges illae hie applicari, et in iis actionis singularis privilegia quaeri debeant. Immo, de qua nemo dubitat, subtilitas ejusdem videtur praesupponere
pronuiores evidentioresque caussarum agentium essectus. Hoc tamen, etsi particularum minimarum copiam ostendat, non ex homogeneis moleculis componitur, VIII.
sed vehiculo aliarum reliquae immixtae sunt. Oportet autem omnes similes sibi et elasticas esse, in quibus sola collisio sine noxa motum propagare debeat, quia in si obex ponatur mollis, in eo vis movens pereat atque perdatur . Summo grAd V elasticas eas ponit CAMPER Us quibus post compressionem, a collisu factam, sese restituendi vim inesse constat: ast, tam magna est hujus in encephalo secreti , qudntitas, quae ex solis elasticis vel talibus, quibus tribuatur tam essicax, ut praesupponitur, collisio particulis confici nequeat. Si enim ejusmodi inoleculas sanguini admixtas ponas, solo secretionis mechanismo re luendas, quum suam nunquam exuere naturum possint, cur in sanguine ipso non agunt' sin minus inesse credas, unde proveniant But ii cerebro elasticitatem majorem acquirant, me non perspicere libenter profiteor. Trau eunt porro particulae illae elasticae per alias, quibus minor est elasticatis gradus, qude impetum illum, collisionem facturum, aeque debeant experiri, in utrisque Vero quantitas motus aequalis non est supponenda, quarum scilicet eadem non est materies, quid
quod vis, quam vocant physici, inertiae superanda prius, resistentiam producat. 8 dad ultimam porro respiciamus moleculam, quae impetum illum accipit, illa Vel tu nervi est origine vel in ejus fine. Origo in encephalo, quod animi voluntas in regendis nervorum areonibus ingens est, ab hoc potest impressionem percipere, cuju8 qui dem agendi modum, utut sit absconditus, certum habemus. Si per tantam, qua*nervet flamenti est, longitudinem ea vis per diversas mixtione moleculas deberet incorrupta perferri, metuendum est, ut in longinquitate viae illa sensim sui motui puer-
274쪽
ati a Bose de hertiorum actione ex colli M.tem aliquam amittat, quo minus effectum debitum non reddat. Nisi forsitan impe
tum liuncce multoties repetitum tibi fingas, qui tamen ea constantia non aget, quae in motibus consuetis est conspicua. Quoniam vero animi vim emetiri non possumus, fines
nervi consideremus, qui v. c. in organis sensoriis plerumque nudi a simplieissimis et levissimis adficiuntur impressionibus et sensum excitant, testem producti per omnes ambages motus. Alia deinde res est, fluidum quoddam, quale nerveum est, in vase contineri, seu a parietibus receptaculi coerceri, in quo quidem illud columnam quasi sistit, cujus inferiores partes resistunt superioribus, Si latera sunt elastica, ea quidem demere motui quidquam non videntur, vel parum illud erit, si elastica non sunt, quouniam cedere motui coguntur, partem quandam motus absument, ut impetus illla, qui
debet applicari, omnibus hisce resistentiis si par esse ponatur, sorte fiat major, quam qui queat sine structurae organi labefactione aut destructione admitti. Ast video effugium dari, si animalis vivi vim simul admittamus, quum a corpore nostro in motu musculari, ad quem etiam fluidum nerveum plurimum confert, talia praestentur. quae omnem sere virtutem reagentem superant: nisi tamen nos cuinsta saliunt, haec insita nobis vis ea est, quae a medico simul attendi et pro caussa simul agente haberi necessario debeat. In musculis praeter ea peculiaris est constructio, quae a nervorum structura discrepat, ut eam etiam ob rationem legem CAMPERT motum musculorum sequi nervet fluidi impulsum pro indubitata nondum admittamus. Sit itaque aliqua ex parte fluidum nerveum ad recipiendum impetum, collisionem producentem, idoneum, totum tamen, quale in fibris medullaribus est, pro ea non haberi a nobis potest, quod sola hac caussa optime regatur,
Colliflonem svsolagica momenta non con miant. Sed quorsum haec disputamus' inanis sane omnis erit tractatio, si ex iis, quae
in sano sese atque aegroto corpore humano offerunt, mutationibus expeditius cognoscatur, nullam naturae convenientiorem dari posse cxplicationem, quam quae a collisione desumitur. Nec negamus, omnem facile rem confectam esse, si hoc probetur. Utitur itaque hunc in finem adductis noster CAMPERUs quibusdam argumentationibus, quas itaquerintactas relinquere non licet. Interspersinus jam aliquas nostris disquisitionibus, quare, quum omnes corporis humani functiones percurrere, ad quas nervorum actio accedit, limitibus circumscriptus vetet scopus ; aliquas tantum tangere Volupe est. Mobili Sunum fluidum nerveum esse supra jam adseruimus f. VIII. idque ex
velocissimo ejus motu conclusimus, contra quam sententiam ita CAMPEgus disserit,
, stupenda Velocitas, qua continuo per nervos rueret, tantam abriperet partem Unic
si die, quantam anni spatio omne cerebrum praeparare non posset: intestina ad novam idoneamque materiem suppeditandam non sussicerent; hominem igitur dies nocteaques comedere oporteret: rebus itaque suis proinde neque vacare, neque victum sibi compa- Arare posset, quae Omnia, quam absurda siuit, nemo non clarissime perspicit. ' Verum, qua rationei Loe. cit. p. 6.idi Loc. eit. p. D
275쪽
Hose de nervorum actione ex collisone ratione haec velocitati in universum obesse possint, non probatur, sed potius. si memtem recte capimus, ad dissipationem et ex corpore eliminationem fluidi nervet pertinent. Haec sub vario quidem motu fieri poterit, sed S cur tam ingens fiat interitus, non patet. Est enim aliqua nervos fluidi ad suas fibras adhaesio ' , quam magneticnaum vocat LIE UT AUD ' , aliquam etiam particulam redire, utut vias indigitare datum nobis non est, non plane inprobabile est. Vehementiori autem motu corpus nostrum defatigari adeo manifestum est, ut, nisi tempus, quo restitui possint deperditi spiritus, concedatur, illud brevi pessumdetur. Obstant autem CAMPEuo adhuc alia, fluidi nervet partes nimirum impenetrabilitate sua sibi molestas esse suturas, motum dissicilem ob vim inertiae, hinc motum vicinis non absque ingenti virium jactura communicari posse, attritum partium supra se et juxta parietes canalium celeritatem imminuere, frequenter nervorum inflexiones et ganglia ita retardare fluidi velocitatem, ut non nisi turbatae et abruptae sensationes producantur. Exinde in sensatione facienda temporis dispendium fieri, quae vero in remotissimis locis velut in instanti fiat. Remoram talem motus et nos pernoxiam judicamus, attamen si ille, ut f. XI. explicavimus , in collisione quoque evitari nequit, in qua praeter ea inflexiones nervorum et innUmer biles in gangliis secessus flamentorum vel plane sisterent motum, vel admodum perversum eum redderent, nimisque variatam directionem facerent: nos certe in motu fluidi nervet progressivo mi demur firmius aliquod ad explicanda haecce phaenomena praesidium invenisse. Quippe quum et omnis operose admodum facta in nobilissimo encephali viscere secretio ulterior plane foret inutilis, in primis si tardissime avolandi indolem spiritibus nervosis tribuamus cum CAMPERO. Tunc enim plerumque pleni persistent nervi, novum tantum ad sui actionem expectantes impetum, vel centesimae forte encephali pars ad ea peragenda suffecisset. Si somni hominis ceteroquin sani necessitatem urgentem contemplamur, quo ipso viret cum sentiendi atque movendi potestate refocillari experimur, eam etiam ob collisionem minus requiri credimus, siquidem ob tardiorem fluidi nervosi dissipationem et impossibilem elasticitatis destructionem non deficere possit materies, actionibus corporis promovendiS et continuandis adaptata. Quod tamen experientiae refragatur. Animi tandem quaeeunque pathemata, ingrata aeque ac cum voluptatis sensu coniuncta, quantum habeant in nervos imperium quotidie constat. Haec sanitati conservandae eamque protinus iterum infringendae inserviunt. Etsi etiam ab his, graviter assicientibus corpus, quandoque deperditam quandam functionem restaurari appareat, illum tamen eventum motu progrediente facilius,
quam concussione praestari posse, jam dicta declarant; quippe quum excitatus ejusmodi impetus tamdiu durare non possit, quamdiu pathematum animi adfectiones diu
Nec morbi eam ad yrti tint. Faciliorem sorte expIicationem reddunt morborum varia symptomata, quibu8 Vel ipsi adficiuntur nervi , vel nervorum connexiones inter se, quorum tramitem et tractum a) HALLER Elem. Phyfiolog. To. IV. p. 3 Physiolog. p. Is s. sed eum vult in di-3TS, stans agere.
276쪽
ctum non rato solent materiae morbosae itinera sequi, prout eleganter idem docuit CAMPLpus in cancro linguae, labii inferioris, et aliis colicam pictonum insequenti bus adfectionibus '). In quibus etiam morbis ille duo adnotat, primo virus per nervos potius, quam vasa alia propagari, deinde collisionis effectus luculenter in iisdem con
spiei. Licet autem commodior Via promovendo veneno per vasa resorbentia patere videatur, tamen nervorum nUidum, quod in aliis etiam morbis non plane obscurum
est, aliquid pati poste non negamus- Sed, si supponamus, virus illud fluido nerveo
admisceri, mixtionem ejus turbare, series globulorum dirimere, elas ieitatis gradus immu uere et collisionis emetus inanes reddere deberet. Porro, si convulsionum caussas acres, in infantibus a vermibus, ab acido primarum sic dictarum viarum, vel alias rimamur, ex eo quidem, quod dolores in partes abeunt, quae similibus trunculis nervorum utuntur, posset consensus et collisionis cujusdam continuatio declarari. dummodo non raro easdem conditiones morborUm universalium, epilepsiae. totum corpus inses antis, et sic porro caussas existere experient a confirmaret. Vel enim tunc nervorum talis inter se anas Om Osis est, ut unius nervi globulus possit alterius contingere globulum, aut ex cerebro dimittitur impetus ad omnes partes. Sed utrumque feri nequit; quum priorem casum non existere supra probaverimus, alter autem nouadsit, quod morbus a cauila idiopathica cerebri non dependet. Si concussionum veli mentium deinde effectus, in restituenda paralysi, amata rosi et reparandis morbosis conditionibus, quae antea corpori inhaerebant, intuemur sollicite, non nervos solos tunc concuti, sed omnem fere Organicam fibram h clarum est, qua ipsa vi, quicquid invasis haeret, quicquid liberum succorum progressium impedit, in motum denuo pote stdeduci. Quis autem non in nervis solis parabaeos, amauros eos, imminutorumque motuum caussas haerere, nescit Z Punctura et vulnera nervorum a levioribus caussis introducta, in ea quidem parte, quam adficiunt, protinus dolores excitant, ad vici nas etiam abituros, ut in paronychia acutus ille sit, et ad brachium deferatur: non
raro tamen leviores illae caussae se asina dolores disseminant et tunc demum, si inflam mationem praecessisse jam videamus. Quum e contrario semper velox admodum pro xi essus esset ille , si theoriam collisionis sequimur. Quamdiu itaque secretio adhuc vi get encephali, tamdiu etiam, praesupposita hae Opinione, nulla potest actionis nervo sae, quoad suas dotes percipi mutatio. Sed, si videamus, cachecticum et malis suceis
repletum corpus torpidum et ad animales actiones ineptum reddi, numne in hoc etiam
Iiquidi nervosi progressum pati queat statui, aliis dijudicandum relinquimus. Assuma
mus autem in his et similibus casibus, prout v. c. in hypochondriacorum inolestis ad modum adfectionibus, obstructiones aliquas enasci, in quorum etiam cadaveribus docent studiosius institutae disquisitiones, per dissectionem factae, non semper visee.
rum internorum morbosas mutationes omnium effectuum caussas continere, ut ea propter aliqua in nervos etiam conjicienda culpa sit, sola sane particularum nervosarum collisio phaenomenorum explicatione non satisfacit. Siquidem ab iis, quae fluidi nera vosi motum accelerare possunt, vel eam ipsam globulorum inter se actionem effcaciorem vi Loc. est. passim . ALET. MONRo nervorum anat. contract. p.
ab Idem CAMPERUS in notis additis 16 et 3T. sqq.
277쪽
Asse de vettorum actione ex tolli ne. ciorem reddere, haud infrequenter cuncta peiora reddantur. Idem etiam valet audi cium de adhibitis, quae nervis in agendo aliquod videntur addere robur, de frictioni hus etiam valentioribus, de spirituosorum remediorum usi, immo de efficaciori alias Per elactricitatem secta conquassatione. Prout enim de electricitatis potentia ipse sub dubitat CAMPctu s, ita etiam docuit experientia violentiores ejus ira i motus aliquando symptomata exacerbasse. Nos quidem sacile largimur, vix esse aliquod remedium, quod fulminis ad instar tam subito totum pervadat et Ocyssime commoveat corpus ele Orica materia, noe irritabilem corporis nostri partem magis invenimus aliquam, quam quae nervosa instruina sit propagine, ut eam ob rationem, tu nervoum etiam fluidum effectus redundare debeant proxime et sed quum in facienda experiamur medicina, ali quando alia, quae solidas corporis nostri fibras soborandi et sollicitandi potentiam ha hent, medicamina, longe valentiorem, utpote non adeo impetuosam, sed successuevalidam actionem exserere, inde quidem non immerito judicare nos poste autumamus, reliquarum etiam, nervum componentium, partium actiones in dijudicandis morbo
rum effectibus simul considerandas, illisque partem aliquam in hujus fluidi virtute praestanda adjudicandam esse. s. XIV.
Praevidemus tamen, quum nune mentem nostram decollisionis theoria, pro inagenii modulo exposuerimus, a nobis postulatum iri, ut actionis in nervis proponaturalia dilucidatio, nec immerito id quaeri, intelligimus. At m difficillima re non facilis datur explicatio. Speramus nos penes omnes, qui eruditis libertatem sentiendi noudenegant, gratiam esse inventuros et penes ipsum opinionis oppugnatae doctissimum auctorem, cujus egregiam in anatome peritiam veneramur. Ubicunque enim phaeno mena aliqua ex hypothesi enucleari et demonstrari suffcienter non possunt, ibi etiani Iimiles ejusdem stabiliri debere philosophi arbitrantur. Ipse acutus in discemend;s cor roris humani eventibus HALLEuus de fluido nervorum sic judicat ): quid Pefas titi a luce diversitin ignem esse, Ab utroqtie magnesiae materiem, ab Omuibris cierem et oetherem di atra nunc constat, quin egi eri id proserium, suos Muste Per Oectus morum, elemenitim fit. Hosce effectus itaque intueri, cum collisione conferre, et num iis perspiciendis satisfaciat, disquirere placuit, sed veri nos amantissimos esse, meliora edocti comprobabiimus,
278쪽
s66 Platner de embis consensus nemorum Fufio glab.
CAUSIS CONSENSUS NERVORUM PHYSIOLOGICIS
Tanta est apud HALLERUM inuidia disciplinae Statilianae,. ut, si quando, vel insitus, ab ejus decretis paullo se propiorem esse intelligit, subito deflectat; quasi
abhorrens ac reformidans ST AH LII societuetem atque contagionem.. Nam cum physiologiae mechanicae taedio commotus, causam vigoris vitalis talem sibi quaerendam esse intelligeret, quae vivi eorporis naturae unice apta et conueniens esset, ideoque elas icitatem, qua mechanici ad explicandas animalium, tanquam machinarum aliquarum, functiones usi fuerant, selio repudiaret: erat sane STAMLio proximus. Sed eccet statim post intercipit harum verissimarum cogitationum curriculum et,. quodam quasi clinamine, STAMLii sententiam evitat; atque inducens irritabilitatem sensus expertem et
pi ne inanimam, (quae nihil aliud est quam ipsa elasticitas quaedam , ad mechanicorum errores relabitur inscius.. Deinde, ut id ipsum asseram, quod mihi materiam et argumentum suppeditavit hujus scriptionis,. in loco eo, in quo inquirit causas physiolo. gicas consensus neruorum, cerebri prineipatum acriter defendit atque tuetur contra eos, qui non cerebro, sed plexibus et gangliis contineri neruorum societatem dictitassent. At ubi vis ei definienda et explicanda est essiciens ac moderans in cerebro socias illas neruorum motiones, negat eam ab animo esse; veritus me, si hie animo non omnia detraxisset, STA HEro nimis multum tribuerume videretur. Itaque, quod incredibile dictu es , nervorum impulsus, imo cerebri actionem, a sensu et animo sejungit atque discludit. Simili modo latitat et laborat in explicanda utilitate neruorum cordis, quos et ab animi societate remotissimos, et ad sensum ac motum hebitissimos essicit, et plane otiosos esse jubet irritabilitatis suae spectatores. Sed ut ad neruorum consensum redeam , qualis illa cerebri in eo vis esse potest fine sensu Z aut qui sensus sine animo' Itaque longe tolerabilior est VisitissENII senientia cerebro in ea re Paene nihil tribuentis et omnem neruorum conjirationem re
279쪽
Platrar de causae consensus neruoram Pyssologicis. os
petentis a gangliis nemorum: udin quamvis ne hoc quidem verum est, tamen ossen. sione caret manifestae contradictionis. HALLER S autem dUm videt causam in cerebro illesse, et tamen eam ab animo separat: non errore videtur lapsus esse, sed fuga veri tatis. Et profecto si cum gangliis suis cerebri et animi actionem CEUssENius con iunxisset, potiri se tueri quodammodo, certe HALLERi disputationem probabilibus aragumentis confutare. Etiamsi enim nerui a medulla inter sese contingere nulli bi pos sint, propter membranas, quae illis et Uinditae sunt: non repugnat tamen, quin per nemorum apices mutui impulses propagentur, Tum si quorundam nemorum in apici
hus continuatio aliqua et cognatio ei et Omnes, etiam eXtra cerebrum, qualicunque so cietate copulatitur. Sed VI EUS SENIUM DUnc mittamUS. Igitur causa consensus neruo
rum aut in propaginibus eorum inest, aut in Ce bro. Si propaginum Nulla, aut non satis idonea conjunctio esse perhibetur: a cerebro manifes tam est vim, quae essiciat consensum illum, deduci oportere. Atqui absurdum est, cerebro vim attribuere sejun Hain a seirsu; sensum autem animi esse, id nimirum verbis non eget: ergo qui neruo rum socias illas ad hones a cerebro repetit, is, nisi consulto subterfugere veritatis tu ceni velit, animum etiam in hia dominari necesse est fateatur. Sed Hur sinus in tota hac quaestione, quam obiter tantummodo ac perfunctorie tractauit, nihil aliud sibi agendum esse putat, quam ut demonstret, neruos radicibus suis in chrebro copulatos esse et de vi, quae incitet illos motus- in quibus consensus eorum vel maxime apparet, prorsus non est solicitus. Illa vero radicum continuautione ad explicandam sympathiam utitur sic, ut ostendat quo modo nerui alicujus ina pulsus, si modo ad cerebrum peruenerit, in caetera neruorum principia, et hinc is ramos omnes possit dimanare. Est igitur ejusmodi consensus hic, ut totus emciatur quadam derivatione stimuli ex uno neruo in alterum. Hoc dicit HALLinus: stimuli impulsus primum defertur ad cerebrum, hoc est, ad nerui principium: nunc neruo rum principia in cerebro cohaerent: ergo impulsus eX radice nerui ejus, qui eum pii
mus acceperat, in ali Us nerui radicem commeat, et dehinc ad ramos propagatur: aniamus autem in hac re et sensu vacat et actione ; quippe ad quem stimulus nullo modo possit pertinere. Suspicor nonnullos de BoERHAAvia schola physiologos, in hac sti muli per neruos derivatione, multum tribuere illis scilicet tubulis medullaribus. Et
profecto horum, ut ad multas alias inanes opiniones, ita etiam ad hanc sympathiae ex plicandae rationem, insignis commoditas est. Nam positis tubulis, et una posito fluidone tueo, ut se muli propagandi instrumento: omnis consensus nervorum .ad quendam fluidi neruei motum in orbem sere reuocatur. Ad quam demonstrationem conficiendam, si forte opus videatur tubulorum medullariam in cerebro anastomosi, ea ne desiit continuo illi curabunt. Sed si HALLERUM miramur, qui negat neruorum stimGlos, quamuis ad foene
brum propagatos, in animo sensum excitare: quid de UNr Esto dicamus, subtilissimo homine ac physiologo vere docto, cui ne hoc quidem ratum ac demonstratum est, iulos semper ad cerebrum peruenire* Nam in libro eo, quem scripsit de animal una na
tura, sologie der elaenisichenethierischen Naturo neruis attribuit vires et actiones non I. l a solum
280쪽
h68 Plalver de causis consensus nemorum I Fologicis.
solum ab animi vigore, verum etiam a cerebri societate sejunctaS. Igitur ait Moiae eon tendit, fieri multos impulsus nemorum, praeeipue eorum qui conscientiae ac voluntati non subsint, qui cerebrum prorsus non contingant, nedum iu animo pereeptionem, aut conjunctam cum couscientia, aut non conjunctam, excitent. Tum causas affert, quibus neruorum impulsus a cerebri contagione arceantur: et primo quidem ipsius impulsus
lentorem, quippe qui nisi satis validus fuerit, ad animi domicilium non possit pertinere ;deinde ganglia, quorum impedimentis stimuli, caeteroquin satis fortes, a cerebro prohibeantur. Vult igitur stimulos sic, quasi praetervecto cerebro, per ganglia eum
aliis neruis loco vel alia societate conjunctis communicari, et in his Omnem suasit vim et actionem effundere Multo agis negat, neruorum impulsus , etiamsi cerebrum feriant, ideirco ad animum peruenire necessario Oportere; nam ad eam rem opus esse
viso vel simulacro impresso, (ideam materialem Cartesiani philosophi appellant ruunc, ut visum effligatur, et fortiorem neruorum impulsum requiri, et quandam cerebri actionem, quae tot causis et maxime omnium somno possit impediri. Itaque, quod caput rei est, animum a consensu neruorum plane removet UNE Rus, et si quando stimulus ad caput non peruenerit, (nam omneS eo peruenire negae, ne cerebri quidem ministerio putat esse opus et At nihilo magis vim deesse arbitratur, per quam neruorum impulsu S, utcunque remoti siue ab animo, siue a cerebro, siue ab Utroque, maximas turbas coneltent et hanc vim nimirum esse in ipso impulsu, qui per neruorum continuationem ac seriem, et in cerebrΘ, et in gangliis ac plexibus nam ni festam , continuo propagetur et et quidem tales motus hine oriri , quales futuri essent, si et visum imprimeretur , et perceptio feret coniuncta cUm animi actione. Ergo caua sim consensus neruorum ille partim in cerebro quaerit, partim extra cerebrum; illic ad HALLEur decreta accedens, hic ea etiam excedeus et VIE UsSENLUM quodammodo
Sunt issa quidem ejusmodi , quae serr non possint sine indi gnatione: ssimuI nec
vorum praetereuntes cerebrUm; motus a nervis absque cerebro suscepti; cerebri in pulsas sine animi perceptione; actiones aut males sine animo; animui sine animali vigore. Quodsi quis meam de sympathia neruorum sententiam requi rat, tribus verbiis eam deetaro: nimirum Statilianus sum: itaque ab animo illam vel maxime censeo esse repetendam. Nam animus stimuli sensu , quamlibet obscuro et conscientia vacuo, almonitus ejusque impatientia agitatus, vim suam expPomit, et neruos adhibet quoscunque potest, (scilicet omnes ejus subsunt ditioni ac potestati , quo et sensum stimuli retundat, et causam ejus amoueat atque depellat. Sensus ac motus eoia scientiae expers neminem hic offenderit , nisi imperitum hominem ae rudem elementorum philosophiae. Qui vel ideo negant hos animi conatus esse, quiae saepenumero inanes sint et ad illum finem nequaquam apti deprehendantur, his satis est a STA HLio responsum. Qui cum hanc objectionem prouideret, flatiin in principio eam ita occupauit, ut actiones non voluntarias voluntariorum exemplo ac similitudine illustraret. Igitur si homines