Disputationum anatomicarum selectarum /

921쪽

elastida sit btensa est. adnaodum sonora. Hanc, foetore carnium putrescenti una illectam, ipsis, quos interesse deceret, discipulis nostiis frequentiorem, sed moleste sedulam animadverti imus. λ1iquam consedit gravida plurimis ovulis mater, defixo, qui ano prope est, eculeo, parit prolem, quam dubium est ovum vel nympham vermi formem appellare cum scHV AII MERDAMΜIO ni debeamus.'Certe vermes vivos nasci putares, adeo breve, a partu OVi

ad animalculi vitam, tempus intercedit, nec forma quidemovi, qualis terorumque ira sectorum este solet, respondet.

Ova tamen esse puto, cum non nisi exuta, quam circumductam habent, membrana, vermis moveatur, parvUS pri'mum moX adolescens tandemque adultus. a. Haberes quo

tibi de is hoc satellitio gratulari posses, voracissimi enim

sunt vasa promptissime denudant, sed subito exsatiantur, quiescunt, & opus imperfectum relinquInt, parum etiam pr0pterea proficiunt, quod siccas partes non attingant, S celectentur putridis; nec aliud eorum famulitio beneficium percepi, quam quod pinguedinem, quae nam sculis interest, nitide consumserint, plus tamen damni semper quam com- modi habitum est. Exuvias, dum adolescit vermiς, poni, autor est REAUM Uni Us n . Quo magis ad maturitatis te Tm in Um accedit, ea plus crassescit, fit tardigradus, deserit opus, & in remoto loco prorsus obrigescit, dum cutis ejus mutetur in nympham b. totidem annulis, quam qui fuerunt vermi, id est duodecim. Diu in mutatione est, mensis spatio nondum apparuit musca; Si sero nascitur vermis, hye

me mam J Multa insccta nascuntur ex refert somnicas, pedi ulos, cica

num Ilia, qUae est Enimal, daῖ: quorum OVa put ta crescunt, Iom ScirWAMMEAD M. Libi. Nat. postquam nata sunt, tandemque 1. Hist. Inleci. Lugd. I gr. se l. adultum insectum emittunt.

922쪽

HEBENSTREIT DE VERMIBUS

mem, intra nympham statu medio transigit, hinc, 113 m. pha juxta locum qui vermi vertex est, fili tram agente, prodit musca madore primum humida, mox agilis, statim magna, quod omnium insectorum est, quae metamorpilos eos leges eXperiuntur, ut ea, quam omni vita servinu, statura sua, ex nympha efferantur; ViX esttigit musca, quam carnes appetit, quae equidem ex musicae depraedationibus no . xam habent nullam, muscae enim Omnes proboscide lugunt res liquidas, nec mordent, ast ex ovulorum foetura habent non levem. Ea est muscae matris industria, ut per media lintea, quibus cadavera obVolvimuS adacto aculeo, ovula ordine disponant, nec uno loco omnia ponat, sed in diverss. Qtiodsi in hoc argumento paulo liberalius versatus fuero, quod sit meo oblectamento . nec utilitati Lectoris scripsisse videar, pro me perorantem habeo QU1NΤ1L1ANUM: Parva aocemus, est etiam oua studiis infantia: Accedit orationi pondus ex rei, quae scribendi opportunitatem fecit, praestantia.

923쪽

DISSERTATIO AN ATOMICO MEDICA INAUGURALIS

OST EO GENIA

PRO sUMMIS IN MEDICINA HONORIBvs

TIRITAS A ZELANDVS. Ad diem gi. Maj. 173I. Lugduni Batavorum.

925쪽

ratum, me jam a puero huic scientiae initiavit; qua propter, absolutis, quae linguas spectant studiis, ex constitio eorum, quibus ea juventus regebatur, ct ipse laetus, quod a tam celebri docerer viro) sub auspiciis Cl. r. V1LHgLΜI V1NK,

viii in Practicis, citrurgicis, ct Anatomicis versatissimi, An

tomen, Theoriam, Pharmaceuticen ct caeteras, primo discendas, medicinae partes pertractavi ; mox inde ad hanc, adeo quaesitam, Academiam me contuli; ibi per tres annos moratus, exa minandum me iis tradidi, quorum utilissima praecepta avido animo ct insatiabili cupidine hau heram; Benevolentia o favor Clari

Virorum tam bene de bis primitiis exilitamavit, ut me medicorum albo inserere promitterent, si Academicis institutis obtemperans , medicam dissertationem consscriberem, conscriptamque defenderem ; obedivi Clarisinorum mirorum consilio O auctoritati; sed diu in eligenda materia haesitavi, donec tandem arrisit hocce de OsTEo GENIA rbema, quod quamvis pro dignitate non absolverim, si tamen modo pauca insint, Lector Benevole, quae tibi non displiceant, maxime laetabor ; si vero quaedam Ubendas, quae delicatum tuum ingenium minus approbet, neque Iovem omnibus placere, ut memineris, quaes'.

926쪽

DISSERTATIO AN ATOMICO - MEDICA INAUGURALIS,

OS TE OGENIA.

co deducitur Opουν, T mutato in S; Osrgo. GENIA vero compositum est ex Ozουν, os, dc Γινομαι, fio, vas Ora

. ILPer δ' autem intelligimus, illas humanἱ corporIs

partes , lunt sexceptis dentibus se maxime flabiles, mollitoribus si inendis, recondendis ct defendendis desina- latae. Osteogeuia vero est generatio istorum ossium-

Haec ossa II. in tres clastes plerique dividunt Anatomici, scilicet. α. In Ebulosa, id est, oblonga, utcunque teretia semper cavitatem in. medio continentia. 3. In Plana, quae tenuia & quasi compressa sunt. γ. In Irreeularia , quae ob suam figuram & processium cavitatumque varictatem a prioribus differunt. M Priscianus lib. I. IV Vossit Eumolo pag.

927쪽

BASTER DE OSTEO GENIA. 33sq. IV.

Si remotis integumentis Sc musculis, Ossui mram indagare velis, removenda est m Dima c) nervosa d), innumeris vasculis arteriosis praedita , et omnia ossa externe Ointerne proxime investiens, dentibus quantum super gingivas eminent, locisque, tibi musculi inseruntur exceptis, quae membrana, quia περὶ το οτουν Perio cum vocatur, & ob maxime consi derandos, quos ossibus praestat, usis, nos paululum detinebit. a. Superficies Jmjus periostii convexa, nullibi persecte polita est, multo tamen laevior, quam illa, quae ossis respondet supersici ei, quia haec longis, rotundis &c. tuberculis praedita et , quae exacte respondent cavitatibus ossi insculptis, ut pulcherrimum videre est in teneris infantum ossic tilis.

s. Duae f) in peri ostio numerantur fibrarum species,

Una - quae a dura mptre Originem capit, altera quae a mu-13 .sculorum tendinibus derivatur et fibrae g), quae a dura matre oriri putat Celeberrimus HAVERs , ubique sibi parellelae

sunt, decurruntque ab iano ossis extremo versus alterum, quae vero a muscillorum deri Vantur tendinibus, conctantem decursum sit tumque minime servant, sed pro varia musculorum insertione variant.

eJ MORNigs de re Analom Ic. vasis sanguineis selieiis me repletis, pag. t 8. tectum est. d) Sie apud Cel ViugiuM, vidi e) HAvεRs Osteologie lag. I s. elegantissimum sceleton puellae is fJ Id. ibid. pag. 18. circiter annorum, cujus unum la- gJ HAvEks Onetaogie. pag. I9. tus a vertice ad calcem periostio,

928쪽

336 BASTER DE OSTEOGENIA.

Peri osteum ossi firmiter & intime adhaeret, I Q quia vasa plurima ex illo in osseam dimittuntur substantiam, a se . quia b) os Iibtis est contiguum ; demonstrant sic experimenta Physica, maximam cohaesionem, ab immediato duorum corporta ia fixioris indolis contacta oriundam . ubi nulla materia, expandenti se conatu donara, intervenit, quae tanta vi polleret, ut illa corpora ab invicem separari admitteret.

Usus, quos ossibus praestat peri ostium, sequentes sunt praecipui; i olla ab illo sensium habent, ij hoc enim

orbat, uri & iecuri polliunt sine dolore a'. incrementum extensionemque ossium nimiam prohibet; fidem faciunt exo-stoses a rupto & lacero peri ostio ortae, ut Zc factorum ossium calli, qui propter eandem calisam semper supra reliqui ossis superficiem exurgunt. 3 Ossa nutrit, per innumera vascula arteriola, quae ex se in osseam substantiam dimittit, & hinc si bene purgatum exsiccatuari os microscopio conspicis, plenum vides foraminulis, antea ab arteriis, venis & nervis ex peri ostio dimissis, repletis; ita ut periosii mi sit ossibus, quod pia mater cerebro, nam innumerum sustinet vasorum munerum, quae per os medullam disiperguntur. 4 . Venas, sanguinem munere suo functum revehentes, recipit: s . Ossium cum epiphys, bus, & cartilaginibus conjunctioni inservit. g. V.

Remoto periosito, g. IV. conspiciendum sese praebet os g. IIJ, quod, olim liquida spumantis libidinis gutatula, in tam duram substantiam mutatur, ut ad frangendum crebris

929쪽

BΑsTER DE OSTE OGENIA. 337

crebris saepe mallei ictibus opus sit; miranda certe res, sed quotidie observanda, & quae maXimorum virorum ingenia tam valde & tam varie, extorsit, ut vix duos videas consentientes, sed quot capita, tot habemus sententias; Liceat no bis, quorundam opiniones referre Sc de in his, nullam exa minando refutantes, nostram de ossium generatione addere sententiam.

f. m. Ethnici religiosi, unicuique rei & actioni singularem

Deum Destinue piaeficientes, Oste Ogenium, teste ARNO Bro, adscripsere Deae OssIPAGAE sive OSSILAGINI, quae duret &solidet infantibus ossa. Philosephoriam princeps l) ARISTOTELEs putat, naturam ex materia sincera carnem & caeterorum sensioriorum corpora facere; ex eXcrementis Vero, sive reliquiis, ossa, nervos, pilos, ungue' dc ungulas constituere. ἡ) H. FABRici Us dicit, ossa tanquam fundamenta primum esse constituta, ut iis Cinnes corporis partes adnas. cantur, sppendantur, sabilia litur. Sed contrariatur, ut hoc tantum dicam, ei experientia docens cssa ultimo fieri, quippe artuum Osss 3c calvaria DCn prius nascu1utir, quam cerebrum de partes carnosce, sed post nati itatem tenellis, caeterum perfectis tCetibus, cartilagi Des duntaxat aut membranae sunt, quae pus ea, triactu temporis, Ossa Luadunt. Ossa in principio gel erati Cnis, ut refert magni nominis quondem n CRANEN, sucrunt ductus vel canales a

cenis

kJ Adversus gentes. lib. pag.

ιθ De generatione lib. 2. cap. q.

930쪽

338BΑsTER DE OST EO GENIA.

centro quodam orti, per quos continuo liquor, sed non adeo tenuis ferebatur, propulsus a liquore a tergo subsequenti, qui propter suum lentorem magis magisque in suo motu sistebatur, ut ita ulterius non progrediens δί ductus vel canales opplens stagnare, & id quod magis mobile erat, per

poros avolans, incrassare cum tempore magis magi Sque coepit, ct sic tandem ossium rudimenta fuerunt facta. Olla meras tantum tendinum productiones esIe, cum HS TE NON E , contendit Clar. BARTHOLINUS. Sic succum ossificantem patrocinatur doctissim iis L 'EMgαY, ossificationi inesse vim quandam, crystalligationis aemulam probare vult celeberrimus r) PEcHLINUs. q. VlI' . Si vero hi de reli his ab initio examinemus rem , &consideremus animal cui uiri in semine paterno haerens, defuturi hominis . rudimentum, s) continuo se movere S hinc Ossibiis, musculis, nervis, arteriis, venis, humoribus & spiritibus indigere, non ita improbabile est conjicere, olla caeterasque partes jam in eo tunc temporis elle delineatas, &conceptu facto, domum turgere incipere, paulatim se manifestare &-ut loqui amat nob. circulationis inventor t) HARVAEUs, quod antea jam erant potentia. autem vanam hanc conjecturam dicas, sequentibus eam probabilem reddere conabor.

I. VIII. Omnis ille, qui, diligentissimi naturae perscrutatoris, LEEUWgNΗΟΕcKII scripta legerit, dubius esse nequit, quin