Iani Dousae Nordouicis Praecidanea pro Albio Tibullo

71쪽

CAPUT XII.

Pallentes unda. mporis prisci factorum iumn - 'ribus comm/moratio , ruminantibus antiquitates. Pectore, vel Manu undam pellere, pro Natare Promittere, pro Rouere positum. Comitem negare. Mureti opinio confutata, Mretracta lectio fugitiva. Duum locorum integratio in Poemate ad Messaliam. A D illa porro E legiae v. progressiam aliquando quasi saltuatim faciamus: .Parcite , pallentes unda quicunque tenes'. ut silpra Nigrorem, ita hic Pallorem Erebi fluminibus assignatum videmus,quomodo & Elegia I. huiusdem libelli: Pallida Ditu aqua. Habes ibidem: Et referampueris tempora priscasenex. Sie idem prius: Temporu pris facta referrese nem. Huc adiice& illud in ter garrulae senectutis

incommoda reserentem Horatium: Laudator temporu acti

Se puero, censor,cactigatosi minorum. Legitur paulo post: Et facilis lenta pellitur unda manu. Idem loquendi genus usurpatum ab eo lib.I. Bie placidam niueopectorepellit aquam.

qu pro composito suo, Impellit lubido

72쪽

do est sit spicari. Novistinii vero distichi Hexametrum hoc modo exorditur: Interea nigrais pecudes promittite Diti. Promittite, pro Vovete. sicuti & Petronius: Ipse Senatus, redii boni ρraceptor, mille pondo auri C apitolio promittere solet ;'ne quis dubitet pecuniam concupiscere, Iouem quoque peculio exorat. Scribitur Elegia ultima: Neve neget qui quam me duce se comitem. Sic & Ouidius, caeterun omisse pronomine: Si qua recusabat nimium, comitem negabat. I tem Horat. Te Spes,stalbo rara Fides colit Volata panno, nec comitem abnegat. Noster porro Elegia eadem de vehementia Bacchicae i racundiae in ioco& vino sermonem exsequens: si uales his poenas Deus hic quantas minetur, Cadmea matris poena cruenta docet.

Sed procul a nobis hiest timor i illassi quaesi, Quid valeat iasisentiat ira Dei.

Vnde quum Muretus, tanquam e Labyrintho, secommode satis expedire non posset; alterarii lectionem ingeniose architectatus est nobis, & proverbis illis, Idas siqua est: ex vestigiis veteris sui ipsus attestatur scripturae has voces, Issas sicca, scho sit suis appingere non dubitauit. cuius sententis

73쪽

IANI DO VIAE siccitatem Tibulliano ardori restinguendo, me-ituo, satis visit: qui vulgatam lectionem retinondam quamuis audacter pronunciare non vereor. ut pol reseratur ad Matrem Cadmaam tauri ea me-maratam: quam, Si id est,si qua uspiam in rerum natura est, siue hic, siue sub terris nescio quo loco degens, ubicunque illa fuerit tandem, quamuis morte iampridem obita, irato Deo poenas pendere ob meritissimam hercule noxia exoptat Tibullus noster. more votoru Poetis non in-sblito; quo videlicet religiosiores caeteris hoc est, superum cultus obseruantiores, pientioresq. erga Deos, ac caelestiu animoru numina videri possint. Leve est,quod hoc loco a nobis adnotabitur,& tamen taliti,ut me id ipsum praetermittere pigeat

potius , quam pudeat adscribere. Scribit itaque Tibullus sub eiusdem Elegiae finem de subdola pellacia, ac blandidicis puellae suae periuriis, amantium more, per iustissimam indignationem

postulans:

si, risuos fallax iurauis ocellos,

Iunonem suam, per suam Tenerem, Nullasdes inerit. meo quidem iudicio non ineptE: sic tamen, ut, si optio mihi detur alterutrius deligendi, Iurarit, Modo me subiunctivo

legere haud cunctanter videar praeoptaturus.

In Poemate ad Messallam, haud placet sanὸ, proinde

74쪽

PRAECIDANE A. 7 s

proinde uti nunc legitur, pars illa de Vlyssis peregrinationibus apud Inseros narrationem contis uens huiusmodi: Vidit, ut inferno P Iutonisubdita regna Magna D eum proles leuibus discurreret umbris.

nisi forte Discurreret omnes partes discursitaret, acumbraticum in morem voli tando peruagaretur regna Plutoni subdita, acceperit Poeta. quomodb alibi etiam Q. Curtium elocutum videor obseruasse: quo loco narrat: Fama, visolet totaμ ηυrbes discurrit. Malim hoc modo tam e priorem versiam rescribi: Vidit,υt inferno Plutonissubdita redio, sec. nisi cui, Inferni, adlubescat potius . t, Subdita, non ad, Rirena, quemadmodum prius; verum ad, Magna Deum proles, reseratur. nihil tamen im

muta ndum temere.

Videamus, an & alteri Poematis eiusde versiai medicinam reperire queamus, ubi legitur: Cum memor accitos semper dolor admonet annos. Ego certe non Accitos squod nequam & nihili verbum est sed Accisos, temper utque adhuc legendum iudicaui, atque etiamnum iudico. qua

Metaphora Horatius pariter ac Liuius usi, Res accisam, pro attritis ac com minutis dixere,& Latin runa Poetarum Phoenix:

Acrisis coget dapibim consumere mens s. C AP vet

75쪽

Elegans votum congeminatio in qua etiam ouidium riualem sibi repperis Tibulius. Pedibus in Aurati ac Maluerisententias itum. Maroniani loci in Elegia ad Messaliam castigatior eἀdems Diuorum in sedem priuinam,

unde a foeminis suis iniuria depulsi fuerant,

reductio. Meretrices Toga pulla a Matronis adulteryconuictis qua Albata erant , discreta, siqua maria, seu Codicaria interdureis mafamilia probra, acoropudia habita antiquitu/. Bina Tibulli Epis rammata explicita

pariter, ac repurgata. Calor pro Febri. NIHIL venustius,aut argutius; nihil denique Latinum magis Epigrammatiis illis, quae & Sul, pitiae, & Cerinthi nomine a Tibullo edita circumferuntur. Atque utinam pura ea,ac mera, &proinde ut a Poeta amatore utrique & puero &puellae illi, delitiolis suis,expensa lata fuerunt, ad hanc aetatem peruenissent. quod quoniam optare procliuius nobis,quam sperare est integrum,querimoniis nil profuturis pausam faciam: eodemq., quo initio prosectus intenderam,reuoluar. scribit itaque inter caetera in laudem Sulpitiae suae ex Vertumni comparatione Tibullus: Mille habet ornatus, mitti decenter habet. cuius versiculi decentiam facete imitatus Ouidius

76쪽

dius pentametro consimili: Moesta erat in vultu, moesta decenter erat. Habes ibidem: Cui mollia caris

Vettio det succis bis madefacta Dros. Dibapham designat,de qua & Martialis scribens

itidem:

uod bis murice vestus inquinatum. Consule Plinium. In Elegia porro Iunoni Genitali inscripta ita legitur: Pracipit se nata materfludiosa, quod optat; Ista aliud tacita iam sua mente rogat. Sua, reposui pro Sibi, ex praescripto Chirographi

exemplaris, noeest, ἀυτόνομος, ac iuris iam tui facta per aetatem, qua ex magisterio matris excessit modo. neque secus eruditissimus Ioc caliger. Principium vero Hexametri ex decreto Auratim ei restituedum hoc modo: Pracipiet nata, o c. Ex Epigrammate porro sulpitiano ad Messallam ingeniose, nec praeter morem smum coniecturam duxit idem Scaliger, Tibullianam istam, magni illius Oratoris, Serub sulpitu filiam,a M. Valerio Mestalla Curuino deaφatam,atque eius dem Poetico, hoc est, Erotico praeconio concelebratam potissimum, Vergili, nobis auctoritate persuasit; ad eumpse Heroem illum directa in Prolusionilius Elegia, e qua hunc ab eo coniecto-

77쪽

te locum,ad Coruini amores csiprobandos,argu mento hercule non inani,in rem prae sentem productum habemus:

Certatim ornabant omnes Heroida Dius, Certatim Diua munere quaquesuo.

Felicem ante alias tanto scriptore puellam. Ingeniose utique, ac probabiliteri caeterum, ut Mipse ex hoc tanquam mustaceo quod aiunt)la reolam quaeram mihi; prius adeo edico omnibus, probari neutiquam mihi congeminationem illam verbi, Diua. Quis enim bis id em Vergilium dictutum fuisse persuadeat nobis Z Quoci ca pronunciare nullus dubitem, sub prioris Hexametri finem, haud Diua, sed Diiii, patrem Poetarum

scriptitasse. atque ita non Dii, ita omnes modo,Verum etiam Diuos, quantum est uspiam, munera

ac dotes siuas ambitiose in Sulpitiam Messallae amasiam, & quidem certatim congessisse intellisendum . idque ipsum haud dubitanter postulat, imo efflagitat sententiae fides. Scribit deinceps inter alia Sulpitianus iste Tibullus , vel Tibulliana potius Sulpitia ad Cerinthum situ, cuius amores alio porro a se translatos questa suerat antea ,&quidem quod indignissimum videbatur in leuitatis Togatae, ac Codicariae conditionis masticipium non nauci loco notandum, Togam, quae vestis meretricibus, caeterisque

78쪽

terisque adulterij damnatis propria erat, tacitὰ ab Sulpitia stolae suae matronali opponi) Scribit itaque,ut dixi, filia ista Serub: Sossicitisuntpro nobis, quibuι illa doloris, hoc est amici omnes,& benevoli mihi,quibus ita dolori est, . i. quibus mehercule ex animo dolet, scortistum illud quassiopressum tibi in amoribus Sedelitiis esse,mirifice de nobis anxij siant, ac soliciti ; Ne cedam ignoto maxima cura thoro, sita enim legendum statiana quoque Editione confirmatur hoc est, ne, quae tanquam legitima coniunx,

& quod rei caput est) Serub illius Sulpiiij filia,

maximae curae ac cordi merito utiq. esse debebam tibi ; posthabear nunc ancillulae vili pellici q. ignobili hoc enim est gnoto thoro herilibusque pensis, ac iniquis quasillis ad robustum codicem adfixae . quasi cum Petronio, dicas. Ape tam vero ironiam esse facile ex praecedentibus colligere licet. od autem memorare occoeperam, Matronas adulterij conuictas damnatasque, comunem cum ordine meretricio cultum hanuisse; vel uest: sed in hoc alterum etiam di scrimen facere debui, quod Matronae a maritis obitupri crimen repudiatae,iure Stolae deposito, Togam quidem ignominiae causa accipiebant, sed ham tamen colore

candido; ut hac quasi nota facilius internosci, &

79쪽

excerni a scortis publicis, ac prosedis quadrantariis , siue halicariis possenta. quibus idem ius non erat quippe quae non Albarae,proinde ut illae, verum Pullatae esse, ac non nisii in Togis pullis prostare cogebantur. Auctor, vetus Horath Com

mentator. , - . ς'

Epigramma porro, quod sequitur, nelcio, an credam ita scriptum Lisse. principium enim non placet. videturtamen ex persiona Sulpitiae in morbo cubantis id ipsum Cerintho insicriptum esse.lane perquam bono sensu, atque etiam subarguto,

si1 primum sui dixi modo) Epigrammatis versu excipias. siquidem reliqua satis belle se habent,&inter se utcunque aptὸ copulata videntur, ii tamen hunc in morem rescribantur: Ah,ego non aliter tristes euincere morbos

Optarim tesi quoque veste putem. Nam mihi quid prosit morbos euincere situ Noara potes iatopectore ferre malarhoe est, Ouid mihi prosit pristinae sanitati restitui , leua hac aegritudine, si tibi istuc lubentiae est.& voluptati, me scilicet male habere, incommodeq. amir Vides hic nihil a nobis variatum, praeterdictiunculam, Ruid, in penultimi lersius exodio:cuius in locu m, Ss, reposuimus. Haq. sine ulla dubitatione legendum. Quidὶ quod confirmat hariolationem hanc nostram manuscripti

80쪽

exemplaris lectio. cuius mihi ci,piam fecit haud

adeo nuper, vir non literis modo, sed & moribus antiquis ornatissimus, Iustus Lipsius. Paene praeterieram immemor, quod Epigrammatis huiusdem initio monitum oportuit, Calorem, in Pentametro illo: ima nunc vexat corpora fessa eator: haud proletario intellectu positum esse. Etenim, Febru,ex re nomini suo re spondens,hoc est, aestuosa ac serues notatur: quam significantissima Caloris appellatione insignibant Veteres, Varronis seculo non ignota. item Iuvenalis scribentis: Sentire calorem Si coepit Iocuples Gallita ct Paccius orbi Sed hoc Noniano testimonio firmandum exem plo nos impartientis huiusmodi: Febris, proprietatem habet a feritate morbi , vamali, ut a calendo Calorem, vel Caldorem. Var. Andabatis: Aperiendam putat: ius a rerum appetramuis a calendo Calorem,alterum uore Febrim. Atq. hic Epigrammatio huic nnis esto. na versus, qui ordine deinceps sequitur,&cuius initiu est:Ne tibi ,mea lux,etc. alterius esse Epigrammatis exordiu videtur, eiusdem amatricis nomine ad Cerinthum perstripti

Eum proinde quo eli fausum,acratum isto ais perioribus secludendum ac segregandum de ipsitus Sulpitiae sententia statuimus, atque de- .s cernis