장음표시 사용
121쪽
ruinis suis splendentia intueatur: quae longe lateque sub Burghe iano ostr0phio patent hanc autem Luculli pillum suis e numismata hoc loco eruta luculento indicio sunt. Cui aliud paulo supra, ingens delubrum suisse parietina demonitiant, in ipso angulo, quo e veteri ulla Burghesiorum , in montem Portium tenditur . intermedio , quod ego Bonae fortum templum , quantum ex Dion si verbis conjecturare licet,
suisse existimo Altera villa fuit eo in I si
loco , ubi modo hortus Ludo istorum iuhoe cst, ut ex inscriptionibus quorundam lapidum ibidem inventorum hisce ver bis L. LUCUL LUC. F. Tertia villa
122쪽
amplissima, magnificentissima fuit
eo in loco, ubi hodie milia cciorum k resorum visitur, ex qua tamen hodie nihil superstes est, nisi subterraneae Cryptae adlauc integrae, qua ego studiose dimensus, tales reperici Fabrica sui quadrata, is passuum geometricorum, muro circumdata, intra quam alia quadra ambulacrorum serieS, quorum longitudo coessere palmorum, lumen extrinsecus per arcus admittebat, mancipiorum , ut equidem existimo, habitaculum intra medium hujus fabricae septem ordines conclavium concameratorum sequuntur , quorum
unumquodque I 8 palmos in longitudine, in latitudine 2 habet, atque ex uno in alterum per portas fit ingressus: nulla prorsus fenestra, quae vel mini muna quid luminis admittere posset , reperitur , unde illa penuaria vinaria fuisse con'cio cui appositum impositumque suisse ingens palatium, rudera adhuc monstrant, quamvis jam partim vineis, partem fruticibus occupata sint omnia. Ab hac fabrica ad obsere
123쪽
co sere pedes, obvium locum in se mana amphitheatri excaVatum, tantae sere amplitudinis,quantae Pantheo; est, s pedum geometricorum in diametro, reperi, ex cujus praeamplo marginis ambitu per scalas descensus datur,& haud dubie piscina fuit, vel uti graece Vocant κολυριβηθω quibus mirum in modum delectatum svisse Lucullum scribit Aiuitu Piscina in Cumano astro ab eo immensis sumptibus exstructa clare docet hodie praeter muros nihil videas, hac piscina in hortos conVersa ambitus tamen marginis pino , lauroque circumcirca conspicuuS, nonnullam adhuc magnificentiam monstrat. Non procul hinc Vem sus Tusculum ad viam , quae mam tendit, aliud fanum occurrit figura rotundum , ex lapidibus quadris rarae magnitudinis exstructum cuinam vero Numini consecratum fuerit, apud Autliores non reperio. Hinc ad duo milliaria Romam versus tendentibus, alia ingens occurrit ruderum coacervatio, quam hodie Anticaglia dicentrone, vel a rotta di Lucullo vulgo dicunt, Grotta divastitate priori in Maresana vinea sitae non impar subterranea ambulacra ingentia , clongitudine latitudineque praeampla habet, tanto numero, Ut labyrinthus videri poss1t. Unum sit loco omnium, quod dimensum 6 palmorum altitudine , longitudine 6o pal Lucullana morum comperi, in quorum medio
piscina aqua adhuc cernitur frigidissi s
ma utrum Vero aqua iva sit, an ex
pluvia ibidem collecta , non ausim a. assismare.
124쪽
affirmare. In nonnullis locis meatus sunt adeo stricti S angusti, ut non nisi rependo penetrari queant ad quid vero fuerint, vix con)icere licet, nili canales fuisse afferamus, per quos aqua intra substructionum osticinas deducebatur 'unt, adhuc reperiri in nonnullis locis tametsi aditu disticillimis conclavia , musivo per exstructa,
quae no tamen reperire non potuimus. G saliro Nonnulli thesaurorum scrutatores se
z. e vili sunt intrare, sed ibidem latentis fortunae tandem investiganda spe delusi, loco thesauri, fere mentis inopeS, sive timore spectrorum, sive vitio aeris ac tenebrosae caliginis sormidine e culsi domum reduces, non multo post
in extrema paupertate Vitam cum morte commutarunt. Ego sane has vastissimas crypta alias non suisse conjicio, Cryptae nisi cellas seu Tpto 'inari is, praesem malix nullo in loco fenestra , per quam lumen admitti possit, reperiatur; Celia iniuria hodie pari modo e structi sat ostendunt. Cum enim Lucullus ingentem quotannis ex Ttifici δε-no inro vini copiam congereret, eidem sane ea , quam descripsimus, Cryptarum multitudo, quo tutis condi possent, prorsus necessaria erat.
Hisce Cryptis alia fabricae contignatio superimpolita suit, cujus magna pars adhuc superstes est, ambulacris, quae inferioribus responderent, ad amussim praeample instructa , sola disserentia, nisi quod haec per portas S senestras
lumen admitterent, illa perpetuis tenebris damnata qualerent. Sunt SI
conclavia sine ullis senestris, quae quem
usum habuerint, inter Authores con- Princit tro vertitur Latus fabricae meridiona-
mi. . te, quod Komam respicit, propylaeum fuisse videtur , exedris opere musivo
mire exornatis, quo tum aeris capiendi causa, tum mam ejusque campos longe lateque patentes contemplandi
gratia sese oportunis horis recipere solebant. Mirum tamen est, multa ibidem reperiri contra omnes Architectonicae artis regulas aedificia exstructa,
quorum usus ad quidnam conduxerit, nulla conjectura consequi possumus. Sed de hisce fusius in Tiburtinis antiquitatibus. Porro mille passibus circiter ab hoc loco dissitum castellum occumrit, quod vulgo Sorahetto, a multis orghet- etiam Castesiaccio dicitur, olim Addeci Ad deei
scilicet lapidem , appellatum , I 'A' 'p'quo ma distat ima Latina hodie moenibus solis adhuc integris totum desertum jacet Tuscidani tradunt, id prodigiosa propullulantium formicarum multitudine, quibus cum resistere Piv mi:
nequirent, tandem derelictum esse, , iud. ' incolis partim Marinion , partim Tuscidum se conserentibuS. Sub hoc vico , quadringentis fere pedibus, alia Lucullana fabrica occumrit, innumeris subterraneis cryptis implexa forma reliquis jam dictis haud dissimilis imo si paulo penitius
omnia perlustres , totum hunc districtum a Marino ad Montem Portium
usque, quinque aut sex milliarium spatio, tot fabricis sumptuosis, tot villis deliciosissimis, tot aedibus instructum suis e ut olim non separatarum villarum speciem, sed vastissimae urbis ima- ignem exhibuis e dici possit vix enim vel alio pedes progrediaris, ubi non
novas semper, novas veterum fabricarum ruinas reperies. Omnia autem Veuθα
haec Luculli divitiis exstructa fuisse L. ., Aviz.
C. ecilius apud Volaterranum apertissimis
tum conjectura assequi possumus, dictarum sine lumine fabricarum caligi-ginosa cryptas nihil aliud fuisse, quam
condendis doliis vinariis,quibus abundabat,oportuna aptaq;receptacula censemus Peridromides vero,seu vasta illa ambulacra I porticus, mancipiorum, quorum ad multa millia, in culturam villarum,aliaque servitia nutriebat, habitaculis deserviisse, verisimile est. Atq; ex horum ruinis postea magnificentissimas villas, qua hodie cum admiratione spectamus, posteris temporibus exstructas fuisse nemini dubium esse debet vide praesentem ruderii figuram.
125쪽
De Tusculo posterorum tempormi, quod Frasca tium hodie cicitur.
culum priscum in Tu simiani montis jugo conditum, saepe destructum, ac identi dem oportunitate loci restauratum, supra diximus,adebque non obstante mu,t Imperii felici dominio, Tu si utini tamen in sua veteri sede δ' - - non perstiterunt modo, sed&potenti viribusque suis confisi posteris temporibus urbi bellum movere non destiterunt inter quae celebre fuit id, quod subsidiariis copiis i Uerici Barbarus. G
manis intulit in Dux quo tantam Romanorum multitudinem conse-cit, ut Tusculanormn victoria illi quam
ad Cannas Hannibal de Romanorwn X-
ercitu pene ad internecionem deleto quondam reportarat, haud disparisso tunae suisse. Blo tilius, aliique Historicistribant quo infelici belli eventu Romani fracti, parum abfuit, quin de redintegrando damno illis illato omnem spem abjecerint;sed crescentibus interim viribus potentia, septennio
126쪽
Tusculi imdrai io de- Romanis potiris. Frascati ἀescriptis. Frascati delitiae s
post ruinam illis illatam elapso, praeteriti belli, injuriaeque illata memoreS, paulatim ingenti comparat exercitu, tanto impetu de violentia Tusculanam iubem invaserunt, ut tantis viribus impareS, cum undiquaque obsessi, quo confugerent, non haberent, usque ad ultimum spiritum pertinaci oppositione decertantes, pugnando mori, quam vitam ignominiosa servitute redimere maluerint. Unde ad internecionem deletis civibus, urbs divitiis, opumque abundantia referta a RomaniScapta, X-
pilata soloque aequata fuit qui vero ex T cutinis superilites suerunt, ad
primam urbis invalionem ruptis sese abscola dierunt, aut sylvas vicinas, vi tae fuga consulturi, se receperunt.De structa patrii, cum locum, ubi habitarent, residuum non haberent alii Rociaco Prioras, Molarς alii, alii denique Montis Compatra novis veluti coloniis constitutis originem dederunt Plerique tamen paulo infra si bem jam des ructam quingentis sere passibus distasito spatio, dum contra aeris inclementiam, casas ex frondibus arborum, quas vulgo Fra P. vocant, exstruerenti hinc nomen illi in hodiernum usque diem mansit , rascati tantumque successu temporis incrementum sumpsit, ut&inter septem manae Ecclesiae Episco-copatu una adnumerata suerit, atque etiamnum tanto illarum palatiorum
que splendore S magnificentia superbit, ut nulli in Italia deliciis celebri lota cocedere videatur, Vere manae urbis paradisus adeoque merito quispiam, num Lucullana magnificentia hanc, num haec illam superarit , dubitare queat. Strabo olim eandem, uti, hodie, villis, palatiis, sontium, aquarumque admiranda ubertate Laeditam fuisse, reser hodie non sontibus tantum abundat sed integris aquarum fluminibus. Inter caeteras vero plurimas villas, palatia, tria cum primis ab exteris summa admiratione spectantur Villa Aldobrandina, Mo=itis Draconis, &Ludohisia quibus sive fabricarum am-x2Villae Tusculi. Villa Aldobrandi.
plitudinem 5 magnincentiam, sive statuarum picturarumque excellentiam, sive denique Hydraulicorum organorum artificiosam structuram, sontiumque amoena ludibria speci es, nil sane ad raritatem S excellentiam Vere regiam accedere posse existimo. Sunt autem hodie duodecim villae a praecipui mame urbis familiis in hoc Tuta scuhiu districtu sundatae una cum palatiis, quarum prima, tibi audina, Villarum Regina, a P tro Aldobrandino, Cardinale Clementis VIII Pont. Max Nepote fundata, Una cum palatio ad omnes Architectonicas leges exstructo quam non sontes, sed flumina in hunc finem perfosso monte remotis scaturiginibus deducta , ad rusticantium delectationem non irri gant solum, sed, organis hydraulicis, aliisque aquarum ludibriis mirum in modum spectatores afaciunt. Altera est Villa Bur Nesia , vulgo Mondranone dicta , a Paulo V Pont. Max Burghesio fundata, una cum palatio prorsus Regia megnificentia, sive statuarum, sive picturarum exquisitissimarum copiam spectes . adornato hortis, pratis, sylvis circumstitis, nil deliciosius esse potest. Tertia est Ludo vim, quam in Autumnalium seriarum secessum, dici is non disparem re 'riis XV sundavit.Reliquae villae a diversis Pontificiae familiae principibus exstructae sequuntur. Taberna, immediate sui arce Montis Dragonis palatio a Cardinale hujus nominis olim condita. Falconeria, inter Tusculum, Mon-drno'nem intermedia, clivo imposita, a nobili Falconeriorum familia hodie possidetur. Boncompa'γra, a Gre' 'rio XIII sun Boncom-
data, hodie Duci Sorano Boncompa ube - '' familiae capiti subest, in radice montis ad viam manam situm habet.
Strorii, iam vero duci Ceritano paret. Villa Molitastina a Sixto Vioni Montalii-
Villa Ludovi M. Taberna Falcone