Commentatio de parodi et stasimi nominibus.

1쪽

Commonicita , pomo.

5쪽

INDICES

L E C TIONUM

PUBLICARUM ET PRIVATARUM

ACADEMIA MARPUR ENSI

SEMESTRE AESTIVUM

INDE A D. XXIlI. M. APRILIS USQUE AD D. XV. M. AUGUSTI MDCCCLXXXIXHABENDAE PROPONUNTUR.

Praemissa est L volcri Seiani lii commonialio de parodi et stasimi nominibus.

7쪽

ACADEMIAE MARPII 6ENSIS

RECTOR CUM SENATU

COMMILITONIBDS DILLOTISSIMIS

S. P. D.

In tanta mole librorum et libellorum ad antiquas litteras pertinentium, qui hodie scribi solent, sedulo prudenti homini cavendum videtur, ne praeter omnino necessaria quidquam typothetae tradat, atque a repetitione eorum quase iam dicta sunt quantiam fieri potest abstinendum. Verum est ubi hanc legem migrare siogimur: Nam Si ea, quae olim recte demonstravimus, ab omnibus neglegi videmus, pridem invenla oblivioni eripiendi officio deossse haud licet. At iup id mihi quidem in eis potissimum accidit, quae de parodi et stu simi nominibus in Muspi Rhsenarii volumine duodevicesimo p. 286-2si exposui: quem enim ibi errorem a Ferdinando Aschersonio commissum esse docui, in eo miro consenSU Usque ad hodiernum diem plurimi homines docti perseverant. Scilicet a falsissime rem fractant, qui quasi editoribus tragoediarum praecepta daturi quaestionem Droponunt, quid recte vocetur parodus et quid recte stasimum: immo qui fuerint intorveteres, qui his Vocabulis usi sunt, et quid eis significare voluerint, unice indagandum esse semel monilias intellegit, quicunque ultra prima philologae scientiae rudimenta pro

Iam Vero etsi utrumque vocabulum neque Aoschylo neque Euripidi ignotum atque a Sophocle in libello resoὶ χssoti aliquotions adhibitum fuisse haud improbabiliter conii ei poteSt, tamen quam vim hi poplae uni alteri quo subiecerint si quis hodie expiscari velit, Vix felicius agat quam si investiget, quid Iuno cum Iove fabulata sit. Quod ne petulanlius di etiam Videatur, non possum non in Museo Rhenano disputata in memoriam reVocare. Scilicet horum verborum eadem est condicio atque eorum, quibus varia Pindari carmina designabantur quaeque Alexandrini domum grminalici in artis usum ita Verterunt, Uteor Im OPE Certa carminum genera distinguerent: a quo distinguendi studio ipse Thebanus

8쪽

dum prolato scolii nomen non denegarpl. Ne quo id mirum videri debet. Nam ut nominibus considerate positis rerum diversi talem ratione et via significare ante Prodici do et rinam nemo Graecorum studuit, ita ne poterant quidem genera res multiplices complectentia eiusmodi nominibus discernere, priusquam definiendi ars exorta esset: haec autem constat quam sero apud Graecos, nata sit. Quam quod primus invenit. inter propria atque indubitata Socratis merita numerat Aristoteles: ante hunc vero qui fuerit animorum status, ob oculos luculente ponit Hippias maior dialogus, in quo cognominis sophista interrogatus, quid pulcrum sit, hae e respondet (28 ei: εστι γαρ, εἰ δει τάληθεc λεγειν, πασθενοc καλύκαλον. Varietas autem formarum in eis quae poetae procreabant et ipsa tanta erat, ut per certorum nominiam cancellos haud minore mentis contentione dispesci possent quam eiusmodi notiones morales definitionum terminis circumscribi: scilicet felici illa meundi fato,

qua antiquiora saecula excellebant, graeca ingenia carminum Spesties musicaeque eX- ornationis figuras facile secundum occasionum argumentorumque diversi talem immulabant sic invenia quibus vocabulis appellanda essent parum curantia. Unde saetum est ut nec Pindarus victoris agonistae laudes cum deorum cultu sive cum defuncti hominis memoria coniungere nec Aeschylus embalerios rhythmos, qui plerumque choreularum gressUs subsequebantur, PerSonariam et eru Velienti tam motui adaptare Vereretur. At venerunt tempora, quibus non iam novas in dies poesis formas creare, sed olim inveΠtarum origines et progressias scrutari, res secundum Speeios et gonera di Videro, VOrborum notiones diligenter discernere graeca ingenia gesti sebant, eaque ab Aristotele initium ceperunt: quo studio ducti non solum Alexandrini grammatici miram antiquiorum carminum Varietatem suis ordinibus ascribebant, sed iam ante eos Peripateticap scholae philosophi litterarum his loriae vias praeibant. Atque inter illustrissima huius studii monumenta ea verba sunt, in quibus Parodi et stasimi nomina primo nobis occurrunt quaeque hodie pro duodecimo Poeticae Aristoteleno capite leguntur: unde quidem illius aevi indoles eximie elucet. Nam et ut iuste voeabula definiret et ut rerum observatarum multitudinem uno conspectu comprehenderet singulariter eorum auctor adnisus est, qUod apparet quantopere conspiret cum Peripateticorum industria. Verum haec ut in universum facile intelleguntur, ita propius considerata illa verba plurimum praebent dubitandi materiam: nimirum et illud incerium est, utrum ab ipso Aristotele an ab aliquo posteriore eius Sectae aqseela profecta sint, et de eo ambigitur, quem poetarum tragoediarumque orbem hic auetor potissimum respexerit, et de Singularum Sententiarum interpretatione maximopere disceptatur. Quae difficultates Unum eorum, qui aesturalissime Aristotelem norunt, Joannem Vah lenium, moverunt ut prorsias ab eo capite

9쪽

αbor nichi oline einyehende Sucher iuruns eu ensscheiceri, ille hier Bona meis in m ecthlimie. Quodsi ab huius viri summa cautione Susemihi ius et ego nonnihil recessimus,

superamur lamen plerori miliae Portim, qui in fragoediaΘ compositionem inquirunt, considentia: qui quidem consensum inter duodecimi cupitis argumentum et suas de tragica arte sententias sibi demonstrandiam esse opinantur. Atque hoe caput quoniam eo quo nunc positum eSt loco continuationem sententiarum molestissime interrumpit, fuit tempus quo ego Stagiri lae ila id vindicari posse putabam, ut ex alia parte libelli de Poetica huc translatum cogitaretur: at nune non dissilpor a Susemi Filio, qui in Musei Rhenani volumine duodetricesimo p. 32T-336 prudentissime quaestionem tractaVit, Salis graVia contra hane rutionsem argumenta prolata essρ. Animadvertit enim vir doctissimus in Poetica, etsi ea haud paucis locis por temporum iniuriam gravia detrimenta ceperit, turbati tamen per totarum partium disiectum ordinis Vestigia nulla comparere, praeterea nutem similitudinem, quam inter cupita duodecimum et . duodevicesimum cernere mihi visus eram, minime in lem esse, ut haec antiquitus coniuncta cogitari debeant, nediae eonirnrium re anonymo fracta in de comoedia evinci posse, cui VS ordinem Aristoteleo parem esse probari nequeat. Necessario igitur duo docimum caput a genuina Poetica alienum iudicandum, illud autem in ambiguo relinquendum esse, Utrum eius Verba a Peripateticorum aliquo proprio Marte composita sinin singulis transformata ex Aristotelis ipsius dialogo περὶ που ' sir excerpta fuerint. Certe utroque modo ea, quam Verba capitis Spirant et ob quam plurimum momenti habent, ad historiam artis attentio explicari potest. Quae ditentio etsi manifesto agnoscitur, quaeri tamen potest num cum cognitione adeo plena omnibusque numeris absoluta coniuncta fuerit, ut omnem fragicae artis decursum inde a primis incunabulis respicerse eorum auctor aut potuerit aut voluerit. Atque si eum ipsum Aristotelem fuisse sumitur, cavendum maxime hodierno Serulatori est ne nomine viri, in quo praeter summum ingenium summam et doctrinam et diligentiam suisse constat, se in oblivion om eius diversi talis abripi patiatur, quae inter illius saeculi et nostrae aetatis studiorum rationem intercedit. Se ilico nos si vel olim lectorum partem aliquam retractare vel Versus alicuius sormam ad fidem verborum stabilire vel de ratione metra conformandi sive partes operis distribuendi ab aliquo poeta adhibita certiores fieri cupimus, commode instructos libros oculis celori serperlustrantes nee raro indicibuq adi uti brevissimo plerumque tempore ea invenimus quibus indiget investigatio nostra: id quod velorum littoralis longe deterius accidit. Hi enim voluminibus molestis atque ad singulos locos propere investigandoq minime aptis utebantur: unde factum est ut inter eos memoriam magis sequi quam iteratam omni Umexemplorum comparationem instituere deberet, quicunque quaeStionem magno poematiam Vel aliorum operum numero superstructam tractabat. Id autem si in quam alium in hane quae est de tragoediae partibus quaestionem cadit, quoniam illius aetatis viri si de fragica arte Universe agebant, non de triginta duabus fabulis sed de ingenii numero cogitabant, ut quae proponebant e generali imagine memoriae infixa magis illa am eXidentidem repelita omnium exemplorum perseria latione Pelere cogerentur.

10쪽

Quae cum ita sint, quaeri potest, utrum generalem eiusmodi imaginem an certum poetarum dramalumque numerum ante oculos habuerit qui duodecimum caput composuit, atque inde ex parte pendet Singulorum eius verborum interpretatio. Iam cum ego et in commentatione de paro di in tragoedia graeca notione et in Iahnii annalium volumino septuagesimo quinto p. IZ-Tyb antiquissimam tragoediae normam illi auctori obversalam esse propterea contendissem, quia sectandum eiu S desInitiones choricae partes pro centro et indamento fragoediae sunt, reliquae additamen fortam Vistes lenent, oblocutus

est West phalius in pro lego monis ad Aeschylum p. VII et p. 5 -68. Is Sophoclis laritum

et Euris j dis aetatem ab eo respectam PSSe arbitratiar, quia in horum poetarum suppr-slitibus fabulis nullum stasimum exstat quod anapaestica SyStemata praemissa habet, id quod contra se habet in Ae Achylo, ut praeceptum qUod eSt στασιμον δὲ μέλοψ χορου τώανευ ναπαιστου κῶ τροχα ου non ex hUiUS Sed ex illorum consuetudine pelitum videatur. Atque haec argument alio adeo imposuit Susonii filio, ut, etsi in Stapra commemorata Musol Rhenani commentalione mecum Senserat, postsea in commenlariolo indici scholarumhibornarum Gryphis valdonsium anni IS 3 praemisso P. I 2 in West phalii partes transiret. Atqui res ab hoc viro docto allatae contra meam rationem minime pugnant. Scilicet cum verbo fortasse minus felici usus capitis auctorem antiquissimam fragoediae speciem descripsisse dicerem, non id egi ut Phrynichoam et Aeschyleam aetatem Sophoclense et Euripideae opponerem, Sed polita S de originaria quadam norma cogita Vi, a qua plerumque tragici poeta se similiter deflexissent atque comici fecerunt in parabasi, neque ea .res fugerat Suso mi ilium, cum haec Scriberet (MUS. I hen. 28, 33i : γ on e nem solehen eliis iles oes, inuren Si in sun te reus et Seheint ille Unpeschi Uiehic it nichf ti, hepromtich bei urunpen Stehen sti bleiberi, melehe fur die Formen der Apuleren Primo te inne, lich tin solbst retissertieli nichi mehe Pussieri, α hei /6ρZCh n nur cie αllereinluchssen tinc recte rechfesten Grun formen Bors timeselet Sinc, αn melche nichi einmul Aeschylos curchmessieh Iehunc si hole. Atque huic normae, quae parodiam mere anapaeSticam Vel trochaicam, si asima mere melica, in initio prologum et in sine exodum flagitat, inter tra-goodias hodie cognitas aut respondent aut proxime saltem ad eam accedunt Sophoclis Aiax, Euripidis Hecuba, Aeschyli Agamemno - nam Agamemno quoque non iniuria ei respondere dicitur, modo una paestica systemata in media hac tragoedia oecurrentia asias imis Separentiar - , longeque plures sic dispositas fabulas Peripateticorum aetato lectas misso facillime credi potest. Quo accedit quod proclive est salis frequentem illam ac magis artificiosam primi chorici figuram, quae embateria cum canticis alternatione implicata habet, ex hac simplici ac primaria specie ortam cogitare. Quod si sic quoqUe dubitationes manere videntur, tantum affirmare licet, Resiphulianam interpretationem longe maioribus difficultatibus impediri quam meam. Nam si eam sequimur, discrimen vocum λεξισ et 3 Noc, quas consulto sibi opponi uissensus lector illico sentit, fere ad nihilum redit, stasimi autem desinitio ne omnino inanis sit, gravi verborum mulatione opUS PSt. Ac primum quidem quod ad graecas illas quas dixi voces attinet, λεξm quoniam inquario Poeticae capite μελει ita contraria est ut diverbia a canticis, in Sexto aeque atque