Schedae vaticanae, in quibus retractantur : palimpsestus tullianus De re publica, C. Iulius Victor, Iulius Paris, Ianuarius Nepotianus, alii, ab Angelo Maio editi

191쪽

ΕMΕΝDATIONES. 173lestium observationum rationem percepit. D ec facile absol ipotest editor quatuor vocabula aridi subsuratus Cap. 11 S in loco de pictore, qui equi naribus spumas ut adiiceret frustra moraretUr, tum ira accensus spongiam omnibus inbutam coloribus forte iuxta se positam adprendit, et veluti corrupturus opus suum, tabulae inmisit. Fortuna ad ipsas equi nares directam , desiderium pictoris coegit explere. D Haec eadem leguntur

apud Valer. ΙΙΙ, 11 Ext. 3 7. Simili ratione reddendum est vocabulum abbreviatori Lib. X, Cap. quippe qui ex Valerio X, 1 Ext. 8 1 dedisset invictum armis Iannibalem ad somnum deliciarum resolutum esse. D oc eodem

capite o ridiculum quid exhibuit Maius, ut facile apparebit,

quum missa suppleverim ex codice, quae item apud Valerium IX, 1 Ext. 4 leguntur: ci 4ntiochum Syriae regem imitatus

in luxuria exercitus argentea vasa ad Sum culina compara-υit et tabernacula textilibus sigillis adornavit. D Nec pus est, ut cum Maio detrahamus epit amatori dictum omyris etiamsi crudelius Cap. 10 3 3, quae caput Cyri in utrem humano sanguine repletum dimitti iussit, exprobrans ei insatiabilem cruorem vide Valer. X, 10 xt. Q. Capite 12, quod De mortibus non vulgaribus inscribitur gaudeat in posterum uventius su praenomine M. , cf. Valer. X, 12 3. Denique huic omissorum serie sinis imponatur inserendo Cap. 4 in loco Dionysii atque eliam cubicularem lectum lata ossa cinxit, D ut legitur in codice et a l. IX, 13 Ext. 4 4.

Redeamus ad colhitionem, cuius ope ex ordine emendari potest aris noster Lib. II, Cap. 1 3 30, ubi notandus numerus annorum a LV ΙΙΙΙ, per quos senatus popul mixtus spectavit. DValerius enim habet quingentos et quinquaginta octo, D quocum respondet primae manus scriptura: LVIII. Similiter cum

Valerio VIII, 13 xt S 5 conspirat aris VIII, 12 3 13,

dummodo per editorem licuisset pro CLXVIII genuinam codicis scripturam legere LVII, id est septem et quinquaginta et centum annos vixisse Epimenidum Cnosium D ut est apud Valeriunt.

192쪽

Cotilia adiicie inla est Eliis l. Cali , uti nulli nitia est . Gladiatoriunt in unus, D quod habet codex et Valer. II, Sod aliud quoque liuius pata Pupli collatione cdoctus Suni iluoi erat in Kein plius Suadente i rono vi addidit Valetio ex auctoritate unius libri antiquis si in inuitus dederunt M. et Decimus filii Bi uti Perae sun ebri ni emoria patris cineres honorando, D apud Paridem quoque inveni, etiamsi illud agnomen perae lineola in xerit codici corrector. Modo vidimus plurimis locis Maium unu in vocabulum vel plura omisisse, quod etiamsi notandum ignosci potest, contra haud aequo animo serendum videtur, quod doctissimus editor totas miserit paran raptios, quae quant0cius Paridi reddendae

sunt. Sunt autem hae Libro II, Cap. 2 postri s de Seipione fricano omisit turpe factum Scipionis Numantini ex

Valeri ΙΙ, 7 3 13 sic excerptum a Sci)yio Fumayttenusca Ff Carthagine, exteraretim gentium transfugas, in edendis populo spectaculis, bestiis obiecit. γγ Libro VI, Cap. post S 6 Maius sibi retinuit B0manae severitatis severum exemplum ex Valerio Ι ult sic abhreviatum ci C. Vettienum senatus, quod digitos sibi sinistrae manus ne bello Italico militaret, bsciderat, et inculis aeternis damnat it. M Nec me adversantem habebit is, qui hoc duce inserendum Valerio censeat A sibi sinistrae manus digitos absciderat, D quod ighius in uno codice inventum non improbavit. Denique Libro VIII, Cap. 10 post hoc magnum

artium essectus documentum ex Valer. VIII, 11 Ext. 4 his verbis excerptum GEquus pictura quae pictae motus adhinniti γγ in quo loco non valet Maii religiosi ista defensi , nam iisdem istis censoribus damnandae essent.

Quibus itaque aridis verbis publici iuris lactis redeamus ad sanandum Librum I ubi Cap. 2 3 15 impegit Maius in his

verbis: L. Marcius de rebus actis a se scribens, in hunc modum usus est L. Marcius pro praetore. Dot codex et Valer. ΙΙ, recte omnino: orsus est, D nam agitur de his quatuor verbis an lulia.

193쪽

Typothetis sorte, atque editionis correctori tribuerim Cap. 3 1 : Ob levia proelia quidam nperatoris triumphos sibi decerni postulabant pro imperatores, cf. Valer. ΙΙ, 8 L 1. Constat ex historia hilippum esse victum a T. Quinctio Flaminino, cuius fratrem Lucium quum Valerius I, 9 S

tradat a Catone senatu esse motum, summo iure editores vel

contra consentientem codicum lectionem dixerunt illum L. Flamininum a Paris Lib. II, Cap. 4 Verum servavit nomen, contra Maio placuit, qui epitomatori erroneam sormam Flaminium obtrudit. De proposito sprevit genuinam formam, nam

Lib. V Cap. Philippi victor ab eo appellatur: T.

Quantus Flaminius, D etiamsi codex recte omnino bis habet AI Puratius Flamininus γγ ut ex emendatis libris legitur apud

Val. IV, 8 S . Denique Lib. V Cap. veram codicis

lectionem Flamininum Maius abiecit deditque Flaminium contra Val. V 2 S , et historiam qua in re certissima si pus est adhuc testibus, consule Fastos Capitolinos, quibus item se defendere potest editor, quod Lib. VI, Cap. 6 recte contra codicem dederit Flaminio, vide Vat. VI, 6 4 3. His tribus locis emendatis pergamus in Libr ΙΙΙ, Cap. 23 12 levi errore liberando , qui codicis correctorem editoremque lusit: Scipio Metellus infeliciter Cn. Potnseio generi sui defensis partibus, gladio se traiecit. D 0dex enim et Val. ΙΙΙ,2 4 13 habent: Pompei. Eodem capite S 25 aris conspirat cum Valerio S 24 innumeri Spoliorum, Vulnerum, coronarumque, quibus L. Siccius , vel Sentius, Dentatus Ornatus suerit, praeterquam quod apud Iulium legitur a VIII triumphales currus secutus D dum Valerius scribit novem, atqui non spernenda Si nota marginalis A VIIII tri. DDe suo dedit Maius eod. Libro Cap. serniam compositam in loco L. Scipionis, cuius statua chlamydata et crepidata in Capitolio posita est, quo habitu usus aliquando, ita Re conformari voluit. D alerius ΙΙΙ dederat: quo ia-bitu estigium suam forma tram poni voluit; D et aris formari.

194쪽

Utilino miti Libri cap. 9 8 cri inus in e litione: Lectis epistolis, ut cavere Silii a 'iilippo corrulito a rege Dario, filexander ut prini uni petit potionem, legendas ipsas Plii lippo tradidit. D t in codice, nec vitiose otii nor legendas a Philippo triuiidit. Dici bro , Cap. 1 duobus locis Occurrit secundae nanu annotati in naargine, quavi eidein illi tribuo, cui in Libro IX plura debeinus suppletnenta ex alerio nempe petita a benevolo lectore, cui abbreviator parciora dedisse videbatur est 8, ubi ad verbum erroneum Λsricano et Gnae Scipionibus D glossema apparet statico, quod Valerius V, 1 g habet, quemadmodum ex Valeri opin0 ibid. 3 11 hausit Q. pro cc M. Scaevolam S 12 eodem nostro capite. Ad Lib. IV, Cap. 4 9 11: M. Scauro a patre hereditasse Servorum reversa est et XXX nummorum, D adnotat Maius

in codice lineam superductam, ut intelligatur milium recte, nec aliter habet Valer. IV, 4 S l. Verum passim iam in superioribus similis lineola numero superaddita a secunda manu erasa est valet enim in h0 codice, quod alibi quoque occurrit, lineola non semper milium , Saepius numerum tantum indicari; sic Lib. IV, Cap. 8 S , Lib. V Cap. 3 3 14 Lib. ΙΙΙ, Cap. 2 3 2 LIX, Cap. 6 SQ verbum milia recte scripsit editor pro lineola numero supraducta, etiamsi in ultimo illo Variant auctores. Verum Lib. VII, Cap. 6 3 1 numero XXIIII linea superaddita est, etiamsi verbum milia adscriptum suit, quae recte igitur sperni potest, quemadmodum Cap. 7 3 2 lineola supra CCC, quae trecentos illos Praenestinos ad millenum numerum non debet evehere , cf. Val. I, 6 ra. Eadem res est Lib. IX, Cap. 24 1, ubi codex habet IIII cc quarum altera lineola abundat, vide Vat. X, 2 S l. Contra perperam corrector expunxerat lineolam ibid. 3 13, nam LXXX νὶ illa Romanorum Mithridatis iussu occisa esse constat, is sal. IX, 2 It 4 3. Redeamus ad Librum, unde digressi sumus V Cap. 5 S

typotheta ruin errore liberantes expurigendo otiosam b in verbo substinuit Paragrapho sequenti sublata littera s dativus rescri-

195쪽

EMΕΝΙ ΛTIO XES. 177bendus est in his ci L. Flaminius coactus est a popul transire

in locum dignitati suae debitum. D L. Val. IV, 5 S a

quo duce etiamsi contra codicem corrigo Flamininus. Sunt haec minora Vel sine codice emendanda, contra incerta res quibusdam Videretur in scriptore, qualis est epitomator OS-ter, ibid. C. Cicereus, ut vidit se contrariorum unsragi praeferri Scipi0ni, abiecta candida toga suffragatorem eius agere coepit, D nisi vidissem aridem dedisse comitiorum

suffragio D pro Valerii IV, omnibus centuriis. DMale a codice discedit editor Lib. IV Cap. 6 scribendo niae, nam Vera seruia Minyae non latebat, nec in Valerio ΙV, 6 xt 3 3. Numerus captivorum Carthaginiensium in o Cap. 1 Lib. V non conspirat cum Valerio V, 1 SQ duum milium et septingentorum quadraginta trirιm, D verum aliter quam Maius dedit DCCXLV , nam code habet: d CCXLII. Bis in eodem vocabulo lapsus est Maius, nam hoc eodem

Cap. 8 12 dedit pauci temporis momento, D ubi colle habet parvi, cf. Val. V, 1 3 8 et Lib. ΙΙΙ, Cap. 6 SQ patico

post tempore, D etiamsi Valerius et liber s. paret o exhibent. Sequitur leve mendum Cap. 3 ubi acutissimos editoris oculos elusit codicis scriptura etiamsi valde perspicua, non enim exstat a Camillus ab puleio tr. l. accusatus, D verum .i id est a Lucio puleio vide idem praenomen integrum apud

Valerium V, 3 S 2.

Paridis codex, ut supra iam monui, a secunda manu ita correctus est, ut singulae fere paragraphi rite emendalae nunc legi possint, sed excepti non deest, nam male eius i. Cap. 7 correxit praesens tempus, ubi primae manus requiritur persectum: Ahala post Sp. Maelii mortem , quem ipse Occiderat regnum adsectantem, custodita libertate civium, exilio suo poenas pependit, D s. Valer V, 3 8 2, quod Maius spernere non debuerat.

Contra codicem exhibuit doctissimus editor Cap. 4 3 3:u L. Manlio Iorquat, diem missi populum . Pomponius ut pl.

196쪽

Ullinia S huius Capitis Maius cadent chorda, qua librarii

solent, aberravit: Cum inter Cartha: inena et x renas de agri naudo pertinacissiuia contenti cSSet, placuit utristique eodem tempOie iuvenes ad locum mitti no pacto duo fratres Carthaginiensiuin Phileni perfidia praecucurrerunt. D Non enim ablativo i opter illud hoc sed accusalix Opus est, quem Code et

ci male saniae, D et littera in loco patris, qui a uxorein iureiurando obstrixit v quae Inale abundat in fine eiusdem para graphi, non enim ille pater quum gladium silio tradidit ac iugulum seriendum praebuit, montiu haec re iuVenem Dsed movit opinor, ut aris v verbo dedit pro Valerii V, 9 4 cilia facto non paulatim sed magno impetu recta cogitatio pectus iuveni Occupa it. DContra grammaticam peccavit Maius codicis lectionem spernens Cap. 7 S 1: Horatius Pulvillus cuin in Capitolio Iovi Optimo Maximo aedem dedicaret, interque nuncupationem Ollemnem Verborum mortuum filium suum audiret, tolle , inquit, cadaver. D Paris autem Valerium V, 10 SQ describens dedit

audisset.

Libro VI, Cap. vitium irrepsit apud librarios frequens,

sed a quo editor cavere debet, atqui pro G Senatus c0nsulibus mandavit de his, qui sacris bacchanalibus inceste usi suerant, inquirerent, D e codice reponendus est genitivus bacchanalium

ut est apud Val. VI, qui ex Livio tradit de mulieribus

consules inquisivisse easque damnatas esse, dum apud Paridem legimus partem P. R. esse punitam et de his, que inceste se fuerant illis sacris, quaestionem esse habitam, quae historica disserentia abbreviatori non librario tribuatur. Contra grammaticae regulam Maius induxit Socratem loquentem Tap. 4 quum Lysiae defensionem recusaret hoc gra-

197쪽

Ε'IΕΝDΛΤI0NEs. 179viter dicto: si adduci possem, ut ea in ultima cJthia pero-Tarem, tum me ipSum morte multandum concederem. D Dixit ipse, ut codex habet et Vat. VI, 4 xt 4 2. Levius est, quod exhibuit Cap. huiusmodi, ubi codex praebet eiusmodi et Valerius VI, 5 3 1 huius ene 'is. Supra vidimus Romanum editorem impegisse pasSim Unum vel plura vocabula mittendo, hoc eodem Cap. 3 5 de suo addidit verbum otiosum omnino et prae ceteris ab ingeni epitomatoris alienum. Cum Ti. Gracchus et L. Claudius ob

nimis severe gestam Romae censuram accusarentur; D recte abest

in codice imo apud Val. VI, 5 3 3 loci indicatio. Perperam Maius explicuit notam Lib. VII, Cap. 2 S 33 in

loco de vacca , quam dominus in ventin ante aras Dianae constituit, D nam librarius recte dederat ara, id est aram ex

α Sertorius validi equi caudam ab inbecillo sene paulatim carpi, infirmi ab iuvene eximiarum virium universam convelli iussit. 0btemperatum imperi est. Sed dum adulescentis dextera irrito se fatigat labore, senior ministerium exsecutus est. Dot Maius dedit fatigabat. In quibusdam libris manuscriptis litteras r e s ea forma exaratas esse, ut facile misceantur a lectore, notum est, sed non cadit hoc in nostrum codicem, atqui non habet editor quo se defendat exhibens Libro VII, Cap. 4 SQ αδ ullius Hostilius, cum Metium Fufetium ipsam aciem deserentem videret, omnes adde ex Val. ΙΙ, 4 SQ globos vel tale quid)percucurrit, suo iussu dicens recessisse eum. D Rescribendum est Tulli s et secessisse, ut Valerius quoque habet. Eodem redit ibid. 3 3 si quam pluribus locis D ac codicis et Valerii scriptura conpluribus locis, D quod recipiendum Videtur. Vellem typothetae tribuere absurdum errorem hoc eodem Cap. 7: postrem cccc equites subornavit, qui destrictis gladiis poplites pugnantium R0man0rum caeciderunt. γγ Ode autem et

198쪽

Val. I 1t gae tenuinii in iubent cecide uni o Obversabatur sortasse adliuo Maii animo forina ista necidit ex Ciceronis dello Publio I g 8; at ibi vel stupidis stinus iste librarius errorem correxit punctum litterae a superaddendo. Dissicile dictu est quid sibi voluerit Maius contra antiquitalem de suo inserens Lib. VII, Cap. 6 SQ ciea de re patribri per trib. l. ad populum lata O Iatione, D quod absurdissimum additamentum nullo negotio t0lli debet, propter Odicem et Val. VII, 6 antequam nova crux antiquitatis ο

manae studiosis existat.

Sequentis Capitis a duo continet exempla , Casilinatum nempe quod est Valerii VII, 6 8 2 et Praenestinorum quod sequitur ibid. 8 3, nec aliter dedit librarius verba: In illa obsid. Da linea scribendo nec est igitur cur ab illa sana ratione discedamus. Contra recte omnino Maius sprevit librarii auctoritatem perperam novam incipientis para graphum I, Eo autem die, et V, 4 l 19 Hoc pacto necnon contemni poterat, quod librarius perperam has paragraph0s praecedentibus subnexas descripserit: I, 2 8 2, 4 S , I, 1 3 32, 3 S , V. 284, 3915, VII, 2 Si quod statim correxit, VIII, 8 23 IX, T superiori capiti adnexunt, IX, 15 item postea correctum denique Libri X, Cap. 15 3 3 et 4 uno tenore

scriptae sunt, Verum alia rati placuit ei, qui rubricas adscripsit, vide Valerium IX, 14 et . Ridiculus error irrepsit in Lib. VIII, Cap. 1 3 4 App.

Claudii iudicium dilatum esse beneficio subito ceri imbris. DAt codex cum Val. VIII, 1 habet unice verum coorti. Lineola Maii oculos sugiens ex accusativo secit ablativum in Lib. VIII, Cap. 7 S , ubi codex habet: C. Crassus cum in si adoristonicum regem debellandum venisset, D at i stam leuatur, vide Valer. VIII, 7 S . Odem mendo liberanda est 4 Cap. 6 Lib. seq.: Hannibal licerinos urbe egressos vapore et sumo balineorum strangulavit, D id est urbem p inspice

uter. IX, 6 xt S 2. Non exhibetur in libro nostro Cap. 9 La Missi a Cinna

199쪽

EMENDAΤIDNES. 181 et Mario milites ad M. 4ntonium occidendum, Sermone eius obstupefacti, destrictos iam gladios continuerunt, quibus de-ςν essis P. 4nnius ministerium peregit, D verum ἐς='eSSiS, ut

apud Valerium ΙΙΙ emendati codices. st autem in littera e cum permiscenda librarius noster longe diligentior quam alter ille palempsesti Tulliani de forma Dareus III, 2 26 disputari p0test, tum bene correctum est II, 3 SOPOTSeu pro , atque praeter locos, quos vide in Collatione, hic notasse sussiciat V, 4 3 7, ubi Maius dedit per medios ignis, D etiamsi in codice recte legitur ignes. Lapsus est denique in iisdem litteris corrector scribendo i, ubi VIII, 9 8

prima manus dederat: Pericles in tantum enituit eloquentia ut, cum a quodam Sene in contione auditus esset, non dissimilis hic diceret, thenienses , isistrati. DMale irrepere passus est editor litteram et Lib. X, Cap. 1 7: Gemellus tribunicius viator agitiosum OnVivium consulibus ac tribunis plebis conparavit, lupanari domui suae instituto. D Lege doni ut apud Val. IX, 1 4 8. Capite se l. 3 14 codex cum Valerio IX, 2 xl. V conspirat in scriptura Diogyridis, de quo Thraciae regis nomine

disputatur, sed non erat cur cum Wr scriberetur.

Notari potest secunda manus quod adscripsit deliciasque eoocaret IX, 1 3 9 ad Paridis verba Campana luxuria tanta fuit, ut invictum armis annibalem ad somnum deliciarum reso eret M attamen nondum audeo ista aridi reddere, nam respondent quidem accuratius Valerio IX, 1 xt g 1, verum hanc ipsam ob causam illa non ex eo excerpta sed ex integro Valerii codice crediderim descripta a lectore, cui libuit passim in hoc libro IX supplere abbreviatoris verba. Sedulo Maius sprevit ista additamenta, quae in Collatione invenies notata, praeter quam quod duo verba in textum receperit Cap. 3 3 2

quae epit0mator vix potuit supprimere: C. Figulus consulatum non adeptus, cum ad eum consulendi causa multi venissent, omnes dimisit Sic praefatus an vos consulere Scitis, consulem sacere nesci lis yD Contra deesse potest verbum in per-

200쪽

iu in t Ollicitus, pag. 80, quod .ap. 7 3 3 eceperit interpolatoris: Sein proni uin sellionein creditores, quod causa in c-biloruin Susceperat, pro aede Concordiae sacrificantu in ab F-5i a i fugere coactu χλ/l, in tabernula qua in petierat latitantem , discerpserunt. D 'rima inanias pro istis Valerii scripserat unu in Paridis verbum fugaci nec dederat participi uinci quo Carere possumus in epitoina. Recte innino Maius spernenda contendebat suppletnent istius hominis, qui male seduli interpolatoris munere dum fungebatur, ad 3 6 Cap. 7 adscripsit:

citantumque scelus curia castris se cedere confessa, nullum

habuit; D at sunt ista ex praecedentiri Valerii l. e. IV, 7 SQ. fit non constitit sibi in textum recipiens eius leni additamentum in Cap. 11 3 2: C. Fimbria interrogatus quod Scaevolae crimen obiecturus esset innocenti, cui pro securitate morum d/gna salis laudatio reddi non posset , hoc ipsum, inquit, quod parcius corpore telum recepit; D abbreviatori otiosa ista

videbantur, cui nolite ea obtrudere. Certarunt editores conscenderitne in Maenianum C. Licinius Macer repetundarum reus, A dum sententiae diriberentur, D ut

rescribendum iam olim iusserunt apud Valer. IX, 24 , an dicerentur, ut alii codices habent et aridis secunda manus Cap. 12 l . Ex Vunderi accurata disputatione prodiit, ni fallor, vera diribendi significalio, saepius cuin tabellas dirimendi notione permutata recte empsit Verain Scripturam exhibuit ex codice . dirit erentur, nec est cur Iuli non eandem reddemus, nam corrector ita mutavit di. . . Cerctitur, Ut primae manus agnoscatur diriuerentur. Xemplum qu Seu- lentiae diriberi dicuntur iro tabellis, analogia in est alvid Iustin. XXII. 3: sententias, priusquam recitarentur, in Urnam Oniectus obsignari iusserunt; D nec obstat Plutarchus de eadem rescribens vil. Cicer i την ψῆφον των κριτων διαφεροντων. Illa -