장음표시 사용
31쪽
spuere, quando frigidi, sicci venti ab orietate Joaniunt hoc est, quod observavi frequentius:
atque hac ex ratione apparere videtur, cur talite in pestate quidam asthmatici si genere parOXyiam sint obnoxii. Manuum tumor non tam consueta ratione λ-ciei detumescentiam, durante hac constitutione,
excipiebat, quam in aliis variolis observari epi-demicis. Luidam admodum parvo vel potius
nullo prorsus assiciebantur tumore Crurum pC- dumque tumor prius accedebat rarissime, quam donec aegrotus ereetus sederet, tune quo quudolore afficiebantur ista parte majore. Saepius hanc rem animo perpendi, utrum iste manuum tumor, qui istam faciei subsequitur, aliqua ex parte ab ultima inflammationein suppuratione pustularum his in partibus dependeat eum. dolor inflammatio stimulum humores ad parotem dolentem allicientem esseisiat. Ac speciatim observari potest, dolorem manuum brachiorumque plerumque illo tempore evenire, quando salivatio es are incipit ita ut manuum tum Γ, aliqua ratione succedaneum quid salivationis eis probet. Ubi vis obvia est observatio brachioni manuumque pustulas uno vel altero die tardius. quam istas faciei illas femorum pedumque tardissime instam mari maturarique, quae quoque Cru
rum tumorem istum manuum excipere, esse potest ratio. Eo magis huic opinioni subscripsi; quo saepius insignem manuum tumorem, cum pustulae valde dolerentis inflammate es erit istumque in discretarum genere, ubi pareae Vel nulta in faciei aderant, observavi. In genere, quo
32쪽
magis tumor dolet, eo inagis ejus intumescit margoa indeque sequitur, ut tumor partis in comparatione a dolore pustularum earumque numerσdependeat. His ex causis, ego usum epispasticorum circa carpum applicatorum paulo ante, quam tempUS, quo tumorem manuum accedere debere Xpectainus, in primis si symptomata adsint urgentia)urgerem, cum illa sint stimuli, a quibus non humorum solum attenuati ad partes derivatio dependeat, sed quoque illos evacuet' ita con-Veniens materiae morbosae antea ope salivationis nunc aliqua ex parte suppresse ejectae, praebeat colatorium. Nuehae applicata vesicatoria saepius summas coli dolores Heglutiendi leniunt dissicultatem. quae interdum aegrotum tertio variolarum stadio assiciunt gravissime, cum per alias vias derivent humores. Quid quod, nonnulli, quibus citius applicata sunt vesicatoria, .ut insigniter suppurarent, continuabantur, minore tumore minoreque assecti fuerant salivatione, quam incomparatione cum morbi venementia convenire videretur sine ullo athen ae taciti damno: Um Vesica torii essiuxus salivatiotiis desectum suppleret. Igitur ratione quoque consentaneum eue vidutur,
ut, quando humoris noxii translationem ad manus X peetimus, id, quod natura ipsi molitur, in ejus fluxu ibidem promovendo& exitum efficieI: do operam ponamVs. nam utiles hujus indolis sint evacuationes. ante aliquot annos in casu feminae cujusdam, cujus curam simul cum digno, eruditoque hujusu: vitatis medic D. EYMOUR habebam, Cognoscendi
33쪽
Elidemicis anomalis assuendi occasio sese milii obtulit ubi per prodigiosam essicatoriorum nuelle, auribus &iraelitis applicatorum evacuationem ; non minus quoque per copiosum urinae fluxum essiciebatur, ut neque tumore neque saliVatione per totum variola in confluentium valdeque periculosarum decursum ceretur, nihilo tamen secius iterum restitue
uilibet in praxi versatus, materiae niori, saetranslationem ab alia in aliam partem utilitatem 1aepius attulisse maximam, ubi in primis ejus adfuit evacuatio, observare debuit. Omnes quIdem evacuationes criticae hujus sane sunt indolis. Ego vero existimo, quoties non abscessus, postema aut femorum tumor evidens febrim determinandi fuit remedium P Hoc in me ipso ante aliquot annos Lutetiae Parisiorum sum expertus; cum febre violenta, inflammatoria cum deliri- laborans die non versus noctem insigni dolorem enuum brachiorumque corriperer, quo sentito. consilio duorum Virorum dignorum facultatis, adhuc viventium, qui tunc temporis studiorum meorum socii, apud me vigilias agebant, manus per longum temporis spatium aquae immergebam
calidae. Brevi tempore mea manus intumescebant, inuatuor vel quinque horarum spatio' dilirium meum febris prorsus cessabat, licet&manuum tumor .dolor aliquamdiu remaneret. Itaque si quibusdam in cassibus natura tam inconsuetas se a morbis liberandi eligat methodos, quanto magis in promovendis ejus pera-'tionibus in morbo esse debemus, ubi metastasis materia morbos ad manus .pedes in genere consueta' salutaris est.
34쪽
Hoc respectu procul dubio AG LIVIus jubet, iit spongiae decocto calido emollienti imbutae manibus pedibusque in variolis applicentur; atque hoc, ait magno fecisse cum successu. Ego vero non minorem perspeX a vesicatoriis brachiis cruribusque applicatis ast tunc quoque aegrotis imperabam, ut copiose tenue laetis serum aut 1imile biberent, quod maxima e parte cantharidun .erimoniam tollebat. Antea vero, quam huic paragrapho snem impono, delirium variolarum eruptionem comitanserataplasmatum emollientium applicatione ad pedes, in primis in infantibus insigniter levari, quin referam, sacere non possum. Hoc profecto est, quod plerumque consueta ratione applicare soleo, quando in morbi principio conssilium a me petitur, atque illud variis in casibus at riam variolosam ad hanc viam derivandi sui se re. Medium, me credendi rationum habuisse existimos&, cum eruptionem in inserioribus partibus multo iliceret copiosiorem, inde acies' pectus experiebantur minorem, quam alias contingere potuisse, mihi metuendi supporerat ratio. Μagna pedum teneritas, quae post istorum applicationem accidere solet, nullius momenti est incommodum, in comparatione utilitatis ex illis expectandae: cita quoque sunt dolores lancinantes saepius post usum cataplasmatum femora assicientes non dicam, illos potius utilitatis ab eo.
rum usu exortae esse argumentum.
In confluentium genere circa duodecimum aut decimum tertium diem generatim accedebat
micturitio' dysuria ' tunc quidem, quando nulla applicata erant vesicatoria. Si quando lata
35쪽
tidem cis arno riis. 27 ta turbidae urin e subiequebatur opis, illam cito excipiebat Urina, in tua ni ultum ubiiciebat: si quando autem illa tenui .linapida eriit, par Uaque in quantitate emittebatur deliri uni remor, tendinum subsultus aliaque eonvulsiva ymptomata cito subsequebantur. Nullium symptoria in harum Variolarum Π-tatione tam certo erat mortiferiana, quam delirium, . quod ego semper mali nil nis in statii omnis generis febrium exanthematicarum esse symptoma existimo dyspnoea vel anheloia respiratio quod si sanguinem, quam primum illa apparebant, emittebamus, aegrotum nostrum serVabamus; quo autem intermisso paucis horis damnum accedebat irreparabile. Hominibus his variolis afflictis valde erae commune, ut Octo vel decem pullulae inter se confluerent, magnam vesicam materia limpida, cruda repletam esseerent, quae per aliquot dies post incrustationem ita remanebat. In puella quadam, quae moriebatur, sub istis vesicis observabam destructionem mortifications . Necesse esse putabam, ut materia ista, quam primum fieri possit, ope lanceolae vel acus emittatur, ne exulceratio ut fieri solebat, si sibi relinquebantur
excitaretur; atque Ilon possum, quin, hoe On- Venire, existimem, idque eo magis, cum materiae tenuitas facile efficiat, ut in malsam sanguinis absorbeatur, inuo diutius relinquatur, eo reddatur acrior, siquidem illa nullam permittat concoctionem a In duobus aegrotis, varias pustulas sanie cruenta repletas observabam quorum alterum
36쪽
morbum tam facile superare, maxime mirabar, lives quo que genere laborarit confluentium. Desquamatio admodum enat lenta, cum rustae nigrae per varios dies quid γ quod hebdomadas post earum mutationem adhaererent, dum magna purulentae materiae copia sub illis haerens emanabat. Quae admodum foedas relinquebant sicatrices. Quo in casu nullius rei applicatio enfectum mihi videtur edidisse meliorent, quum crebriora ex lacte calido, Vel aquain lacte partibus applicata fomenta quae salia acria diluunt, illa abluunt, .cutim leniunt oleos linimenta40- ros obstruendo, saepius nocent. In uno alterove casu sub faciei manuumque erustis secedentibus pustulas epullulascentes Observavi. Luod speciatim in puero accidit, qui
maculis purpureis 1terum obtegebatur. Hae erant
distinctae liuet ille summo in gradu Tent confluentes.
Nihil tam certo post auguinis emissonem si indicabatur mitigabatin tollebat febrim secundariam, quam mitiora cathartica qualia sunt ha- barbarum manna tartarus, infusum sentiae fimiliaque Calida eammoniata, aloetica purgantia non adeo convenire identur, ad minimum initium ab illis ducere velis. Η ec decimo, undecimo, duodecimo vel decimo tertio die exhibebam, quando pulsum aegroti celerem, calorem febrilem, linguam siccam, capitis dolorem, irrequiem, anxietatem, cilia febris putridae symptoma deprehendebam. tuorum uno vel altero semel vel bis repetito, calomelanum exhibui&post isti id purgavi. Hae nostra erat methodus
generalis illaque utili ilima.
37쪽
sidemicis uomari. Non posum, quin X istimem, mundum iis .ctissinio D. PERINDso reliquisque viris , qua nostrae Facilitatis sunt ornamento , gratia de- here iustXlinas, quod lanc methodum introduxerint in ejusque favorem scripserint. In pr xeos meae principiis ego ORTONI auctoritate fretus, corticem exhibui per uvianum, ut febrim
cohiberem secundarianas in primis quando illam ut saepissime fieri solet e videnter intermittentem
inveniebam; ast illum meae expectationi ullo modo cum successu respondisse vix dicere possum: Non quin post proprias purgationes, O te admodum conveniat in extinguenda ad hecticam sanguinis proclivitate, quae saepius Variolas consequitur, cui, si frigidum regimen 6 lae asi
uinum nisi illud idio dia crasta vetat conjungantur, O fortasse tantum quantum in viribus est medicinae, praestitimus. Methodo hac tempestive purgandi in cohaerentibus' confluentibus variolis, noli nudos ab maxime imminente periculo servatos perspeXi, quorum restitutio potius resurrinioni similis esse
uae profecto unica prima vias purificandi
est ratio, quippe qu: scieti dat tim acriumque impuritatum a glandulis antestinorum secretarum
pondere replentur, de quibus, durante morbi hujus decursu ab eorum officio recedere, judicari nequit idque eo magis, cum cutis pori eo tem pore per pustularum incrustationem admodum obstipentur, inde intestinorum glandulas potius
plus, quam consueto modo secernere, ut cred mus, rationi consentaneum est; siquidem in medicina sententia est illlam tR, ut alterius evacua Mosais immi Lutio alturius sit .ugmentum ii pri-
38쪽
imis ubi talis peculiaris, qualis cutim 13tes Mintestina observatur consennaS. uod si haec ita sunt, excrementa per lielidomadem aut diutius retenta, pondereque suo la-gnam comprimentia arteriam, sanguinis liberiorem ad inferiores partes transitum impediunt,
it illo obruitur cerebrum I in ista deliria,
coma, Caetera ille, quae tam frequenter l1oc morbi in stadio imminent. Num i)orro In te coticipere pollumus putrida lalguinis nunc putridi recrementa conjund fortasse cum Variolarum interatarum pure,' aliquam partem morbosae materiae per faucium glandulas secretae per occasioneiam de Mutilae additam gerentia non agDOpere OCere debere, quando an intestinis relin i iuntur ubin agis magisque reddita acria, prout quoque suC- eorum nostrurum maXime balsami eorum elemanifestat natura, si illi extra circulationis aream haerentes perpetUO Corpori calore e ponuntur chylum aut liquores tuus os contaminant, resorpsa siti sanguinis taliam deserunti δε ita efficitur pabulum pilus febris, quam a citra per ipsum hane viam, aliqua ad minimum CX parte Xpellere ten
Acro vera quam insigniter insensas, foetidas, largasque Cudriones hoc in morbo post clysma. tuni usus magis in priniis post purgationes Observamus in statu puta aut declinatione Ita ut haed valde putrida materia diu in intestiniis haerens ita magis magisque merescens, tandem tam fiat virulenta, ut illa corrodatin ipsam illam alterat diarrhoeam aut Vfenteriam, quam frustra iniebant, ne Xcitaretur leni cathartico siquidem fauile semper fieri poterit, ut si neceis sit ejus vim iustingamus leni piat caeteriSque.
39쪽
Epidemici; ano aues. I uoties non depreliendimus, lecticuri calorem a primarum Viarum cacochymia, in primis in infantibus oriria quo in casu, parva rllabarbari dolis aut parvum itomachum leniter purgannplus ilicere potest, ut in febrim removeatur prOclivitas, quam tota corticis libra. liud sane satis crebro fieri solet, ut cognoscamus, corticem ipsum in ejus usus principio leniter purgare atque, quibusdam in casibus meliorem ita edere effectum, pro certo habeo. Nonne, quasdam febres intermittentes unico justo tempore exhibito vomit rio curatas suisse, vidimus Atque hoe etae mel se non per meram aliquam concultionem Mugitationem athrum sanguiferorum, generis nerUO- si caetrorumque, neque ita ut attenuantia agendo, sed per saburrae febriles parOXysmos alentis ex ventriculo inpulsionem ; ac hoc peculiari magis ratione manifestum est, in febribus repletioni
ventriculi haud raro supervenientibus. lnde, parvam uter dum corticis quantitatem post vomitorium plus valere, quam multo majorem ante
illud exhibitam, apparet. Itaque si in primis viis
putrida Leret materia, quae aliqua ad minimum ex parte febrim alit secundariam, cur non gliquo leni vomit Orio Vel purgante, prout praecipu*convenire judicatur, in ea revio Uenda operam Ponamus γCui medendi melliodo objeeerunt, o ieipotest, Cain a peripheria a centrum allicere noxios humores ast responsum redditum fuit, pia gationes potius peculiari modo defendendas esse, cum incrustati inchoatain materi nimisit spis se, tuin absorberi possit. uod si neque propria vi, neque artis auxilio
valeat natura, ut materiam OH ceat Octiosam, ne
40쪽
3a Dissertatio, de variose ne ad partes feratur vitales, sed per ejus infelicem
translutionem hujus ponderi succumbere videtur, uti post subitaneum tumoris faciei manuum regre sum post praematuram salivae fluxus aut similis rei supprellionem fieri solet: nonne necesse esse videtur ut materiam insensum per aliud quoddam emissarium eliminandi operam adlii beamus ut in praesenti casu per intestina, quae multo sacilius, quam cutis puri, Viae urini ferae, vel ductus salivales ad evacuatiostem stimulantur. mando saliva fluxus naturaliter cessat, mea
qsi dein opinione profecto necessarium esse vide-tium ut alia quaedam loco hujus promoveatur evacuatio. uo tempor cardiaca vel alexi pharmaca uredicamenta nullo modo tui melliodo si1 necessa est sunt contraria. an viam in infantibus eligit natura, ciuibus plerumque loderata diarrhaea maxime est utilis, cum eam salivationi adultorum hominum feliciter substituat. uam neces rium interdum sit, materia nacrem in intestinis haerentem quidem in medio ipsius suppurationis evaeuare, sequens evincet historia Ante tres circiter menses hominem C triginta circiter annorum variolis laborantem curabam.
Incidit, ut quarto ab eruptione die colle violenta biliosa, cui antea fuerat obnoXius afligeretur; qua in summum vitae periculum redigebatur. Variolae ejus collabascebant .n in minus pallescebant, quam interstitia pulsus erat quam maxime
languidus' prodigiosiis tremor vileido cum sudore conjunctus astieiebat aegrotum. Ut ipsi bina