De legum splendore, ac vtilitate oratio, initio studiorum habita in audit. magno iuristarum Bonon. a Ioanne Bertolotto cle. Bonon. die 19. Octobris 1600

5쪽

AC VTILITATE

ORATIO,

INITIO STUDIORUM

HABITA IN AVDIT. MAGNO

IvRISTARUM BONO N.

A IOANNE BERTO LOTTO CLE. BONO N.

DIE Xax. OCTOBRIs MDC.

7쪽

D. ALPHON SO

BONO N. ARCHIEP. ET PRINCIPI

DIGNISSIMO.i Ioannes Betiolottus Bonon. S. P. D.

P R AE s v I typis, prato indignam sequens amicorum impulse in m-- prodire compegeret, tum bono ipsem nomine in vulgus exituram flerui , sipatronum nacta esset eis modi, qui iudicio probare , authoritate crusrare , , Cirtute tueri facile posset; qua quidem, alijs non desint, tibi tamen uppetunt omnia cumulate. Accedit insuper, quod Amplitu-

8쪽

ditis Tua dudum Patrocinios ita sum addictus, ut qualiscunque in moli mei

minimam

9쪽

o RATIO

V A ta mihi onus impositum(N.N. N. qui relegata prouincia, qtis causa commissa iam satis, superq; intelligo; NM

mirum onus grauissimum humeris imbecillibus, perdifficilis prouincia viribus tenuissimis,resq; admodum ardua Oratori omni penitus Eloquentiae genere destituto. Agendum enim mihi est de LicvM SPE ENDORE AC UTILITATE , coram doctissiam is praestantissimisq; viris, coram iis,quorum in hac faculi te clarissimum nomen iam fere in totos terrarum orbis angulas se diffudit , coram ijs deniq; , quos magis humilis audire

sedens quam audax stans edocere deberem. Verum utcumq; ipsa me rei magnitudo deterreat, grauissimorum virorum conspectus utcumq; distrahat, nusquam tamen vestra beniagnitate iretus reticere, & qiue iam mente concepi turpi silentio inuoluere valebo. Vos eo Iibentius orationis meae seriem attentis auribus percipere decet,quod praeciput breuitati studens iam vix exorsus ad finem quam celerrime percurram. Sapienter inquirentibus nobis humanae creationis exo

dium, illud prosecto imprimis occurret, hominem idcirco ad ri Dei imaginem esse conditum, ut proprii imitator esset crea- '' i'toris, atq; hanc esse singularem nostri generis dignitatem , si in nobis tamquam in speculo quodam diuinae sapientiae splendor elucescat. Hinc quosdam quasi igniculorum fomites o timus ipse naturae parens in homines iniecit, quibus ad virtutes scientiam; capescendas adeo inflammantur , ut Peripateticorum Princeps , cuius clarissimum iubar omnes pene Philosophorum palaestras illustrauit, natura homines incredibili Meta. r. sciendi desiderio teneri a Trinarii; Idq; adeo verum esse a paret, ut homo eousq; a bellitis differre videatur,quousqm turali ductus impulsu scientias expetit, ijsq; tamquam dulcissimis animae suae cibis enutritur; sunt .n. artes ac disciplia iA g nae ve-

10쪽

nat veluti adminicii Ia quaedam, quibus ita natura nostra sulcitur, ut, si deficiant, statim in mille errorum foueam prolaba- Cie de An . tur. Quod quidem praeclare intuitus Socrates ille, qui unus ab Apollinis oraculo sapientissimus est iudicatus , summum inscientia bonum, summum vero malum in ignorantia colloca- in Tiri. Diuinus Plato tanti artes, disciplinasti; fecit, vi qui sine illis aliquam vitae partem transegisset, hunc quoq; reliquavitu aura merito orbandum esse existiniaret.

at sane cum ita sint ( Auditores sitq; ilIe tantum verus ac perfectus homo, qui aliquo scientia ruin genere quaerit imbui , & viri eruditi nomine insigniri ( ut iam ad rem nostram propius accedamus quaenam unquam dignior scientia, quae praestantior disciplina , quam legum peritia , larim; pruden-- tia p Si .n. non modo res ipsas , sed ipsam quoq; rerum s riem, quas illa continet recta mentis acie intuemur, si tot iuxChristianae Reipub. diuinum pene regimen , si vitiorum poenas, de virtutum praemia inspicinius ; Haec una intelligentiam

perficit, memoriam excitat, voluntatem accendit, moderatur affectus , mores componit, atq; totum hominem summo Deo & rationi conformat. Haec una urbes erexit,. paseimper arua aberrantes homines congregauit, ciuiles mores instruxit, disciplinam induxit, & rectam vivendi normam iam

penitus extinctam releuauit. Haec una errorum tenebras illastrat, dubia retaluit, veritatem edisserit, mendacia dissipat,necessitatibus occurrit, oppressos iuuat, defessos recreat, Matt.s,. plura haec una suum unicuiq: tribuit, quodq: Caesaris est Caesari, quod Dei Deo reddit. Verum non sunt illae iuri prudentiae laltiles, non sunt iraec lain diuinae scientiae enco-mia; altius quippe legum est origo repetenda, ut pet inde quaesit praecipua ipsarum nobilitas innotescat. Non. n. existimandum est (Auditores) ius istud, quo uniuerse terrariun orbis regitur, ab hominibus ortum iunipsisse, & leges, quas merito sacras dicimus, olbscurum in terris exordium habuit se. Nempe in coelestibus sacrarum veneranda legum autho ritas duxit originem'; Nempe a rerum omnium parente Mosa osancta iuris potestas traxit initium,tamquam ab aeterno fonte