Theoremata familiaria viros eruditos consulentia de variis physico-medicis lucubrationibus juxta leges mecanicas scribebat ... Ioannes Baptista Scaramuccius ..

271쪽

quoad colorem varius sit, ut mod6 niger, modo subit bidus inlia laridi, vel subruber, vel subiuger, vel fauca

a bus existat, dum quoad consistentiam eam reserat sc baceam ex congerie supposit . rum, d extensarum pellicularum , quae neruosum corpuS cum aliquali mucositate referant.

Imo Doctissimus Henricus a Moi nichen Romae deges Th. Bartholmucoscium reddit, in cadauere Eminentissimi Carcinalis Melti duos poli posita dextero vetriculo cordis fuisse inuentos, dum facta complicatione cum tendinibus aluu- laruan mitralium , varios ramos spargebat in pulmonicam arteriam' alter in venam cauam , in sinistro duos allos polippos a nexos valvulis tricuspidibus , demi lunaribus. Poli pum cordis unciarum quatuor describit Broclidonus scribens ad Bartholmum. Ad causas quod spectat, pluribus arrisit, poli pum esse pinguedinis frustulum ali)s esse pituitam concretam, alijs esse crudui humorem , soliditatem obtinentem a cordis calore tenuiores partes absumente, alphigius tamen ratus est , poli posas concretiones fieri, quatenus alba remanent fibros sanguinis particulae , excurrentibus rubris, a ijsque minus implica tioni subiectis, quam remorationem depenctere ab earundem fibrarum grauitate, supponit, eo quod cum malia humoralis debito non gaudeat fluore, compage , ipsε particulqconglobantur, & coaceruantur vn- est, ut concretiones poli poli bla materiei necessitate,

motu succrescant.

Seri substantiam a tali concretione excludit ipse alpi-ghius, ex eo quod poli pi subst inti medio calore non concrescit totam consistentem materiam eandem molem retinentem, sed gracilescit excitatis bullis sero, flatu turgidis, elixata tenuis redditur , quod cum fibrosis particulis in aqua calenti collectis accidat concrescibili sero, videtur, quod concretio poli pol a non sero, sed a sanguineis fibris deducatur . Uerum, cum album inosi seri pars sit concrclcibilia, cum in nauui. inspuetur egritudis

272쪽

nibus, iuxta praefati auctoris prolatum, nescir qua vali'

cla ratione posset albuminosa hq pays excludi a concretionibus poli possis. Cum enim poli pi substantia sit sero turgica, captu dissicile non est, quod sicut aquola par supponitur propter quam in ebullitione buli exciten ur, sero, fatu turgid , sic potiori iure supponi poteit par tem eius albuminosam irretitam deduci cum languineis Quod vero concrescibilestrum non gracilescat , nec tenuis reddatur prout gracilescunt, tenues redduitur poli polqconcretiones, simulque fibrae in aqua calente conecta , a Prouenire suspicarer, ex eo quod non idem in sero sumatur concretionis modus . Cum enim seriam concrescat, Vel pr

Dier partis aqueae priuationem , ut fit dum evaporanclum in loco calido exponitur, vel ob acidi effusionem, ob cuius. hamosas particula ; seri particulae fluore praepeditae simul irretiantur,' sic coagulentur, videtur impossibile, vi in elixatione gracilescat bullis urgeat , cum in 'Drimo modo coagulationis humidum euaporetur itundo modo irretiatur, vel foras propellatur expressum, Quod non accidit fibris in aqua tepida collectis, minu tum interstit ijs aquos fremanent particulς, maxime cum intra corpus fluidum stimul ad aptentur, quas aquosas modiculas cernere est quoque in parte ea coagulata sanguinis , quam albi coloris locari in superiori parte sanguinis extracti microscoplo videre certum est, ut dicemus suo

'Videtur er o non excludenda apoli poci concretione al-

humi nota seri pars, eo quod oleaginosum peri cardi humorem in 'iatorem redactum vidimus in eadem constitutione coidemiali, dum cor in parte extrinseca undique circumt

in quadam lanugine ellet , signum profecto lanuginem

vnnc nacta fuisse e concretione partis album ino eri,cu Q- me r1ttribuendit incoarcu concretioni seri is locus ni M. in nisi aque humori si concestus Sat enim notum X

actis pilito phiae Asglicet, usurente Boncto, quam ipsam

273쪽

pericar iij in gelatinam conueram extitisse, ut cultro scinderet ut prout vidimus, iuxta Obseruationem, quam insuperiori bii, pulmonum an tractus viscosiis leta implicatiti in Totum autem ulterius probabimus, dum di lcursum erimus initur de crustos alba tunica ialas quine extracto gi lili me deprompta. Conclusito ergo sit propa bilis, partes praecipuas, quq len- toti in Laudictae, ut de facili in coagulationem abire valeat,maxtine fundari in album in os ieri parte, non denegato, quod librae sanguinis promptius sint aptae referri ad lente- Rendum, coagulandum.

In suis hae meae lucubrationes si punctum tetigisse tibi

non videbuntur, hoc fine fuerunt ad tuam directet virtutem, ut corrigantur. Prosequere Interea mecanicis tentaminibus yandere Theoreticas AIeditationes oportet enim, ut dicitu irius , Philo phiam nunquam veritati indaganda tAdiuos

274쪽

Caria Symplomata videmia pleuripnet monicae ni icleantur, praecipue u ebris inuaseriti m dolore

meipe torisgrauitate, it dolor re)nisteretur peri- esitatis pos sanguinis missionem cum incremento anhelitus, it non nisi rect a ceruice locarentur Patientes obseruata iv -nibus super clocrus a, eaque alba, mel liuido alba in sanguine extracto. D ERUDITISSIMUM, ET E MANTISSIM MOR RUM

D DOMINICUM RACCAM A DORUM

IOANNES BAPTISTA G ARA MUC C IVS.I Terraemotum hethecides Samijs, imminentem pestem ess alis Hippocrates, defectum Solis Clazomenijs Timesasprqdixerunt , gloriosum sane fuere opus aggressi non limum tamen opus illud iudicari fas eii, quo ex quq euenerunt in fronte capillata verae causae ca-

Idcterismum deferre cernantur. Iam non me latet uentri

viro itis principium sub Minerus nomine, quae 'SP i stantibus ruis ferat substidium in morem Veneri adscri- e radium Vulcano deberi Choreas Apollini: Cantum Musi. Billum Marii, Ventos Eolo. Eiuuios Oceano, se

275쪽

ges Cereri ast scio perdificile esse horum singula perlustra

re pheno inena , verassit in operandi modo caulas pertino ere. Iudiciuniis morbis elle dissicile de futuris Cous enarrauit, perditicile elle de i), qu in morbis euenerunt, tantuna conceditur Erudiis, quorum numero cuna Te de mirer Cel. Vir, volui hoc Theorema de quibusdam morbosis phenomenis ad tuam dirigere virtutem , ut una punctum attingere

mihi non citcre iacuitum, hi, qui subsidialem habes Imer- vini, nedum causas proprias perscrutari valeas , sed ibi debitam prae virtute hanc excipias oblequi promptitudine.

Cum iam innuerimus a te brili fermentatione dependere inflammationem in pictara , seu pulmonibus, vel saltem illic hi amice, quatenus sanguinis particul quaquauersus expantioni coactS per i bri lcin effervescentiam , utpote coa, gulationi idonea: vel in pleursant actibus in cuneantur,

si pleuritis, vel intra pti nonum aetata , 5 sic peri-pheumonia, sic probabiliter iuspicamur Iebrem inuasisse, vel cum pectoris dolore quatenus in pleura impetuosa fibraria fieret sit uatio, vel cu pectoris grauitate, quatenus mater i fibulata erit in pulmonibus,qui cu complexu Vesticula ri sint constructi, taliter mole augentur, ut grauitatem

insequi necet se equatur haec forsan et potitii ma causa, pulmones etiam inflammati mortis sint cauta sine ullo Holoris vestigio. Nam licet multi dicant pulmones, vel

nullum, vel altem obtusum tensum obtinere, tamen cum pulmo circum vestiatur membrana , cumque vesiculae, qui- is componitur, membranacea sint, videtur, quod de negandus non it idem pulmoni caracteriimus sensationis, eum vndulatio illa , vel blanda , ut in cnlatione naturali, vel in v an dolore, potu propagari per neruos, qui per pulmones disseminatur ad cerebrum usque Verumta in ea cli quod, vel nullus, vel tantum dolor grauatiuus patientenacii: sicit Gum pulmone sunt inflammati Nullus Line, si in lateribus, cincuneatis humoribus i qualeat . in Lis nationet album moli partis seri prouentus,co quod lentor tu aculeatas Oleculas obtundere valeat si ade-

276쪽

rit, erit grauatiuus idque quia cum vesiculae membraneptenuissima tunica constent, ad talem deueniunx amplia

tionem, ut aliquando totam thoracis capacix Vmi Vim ne implere deprςhendantur. Hinc est, quod etiam si del-sent aculei vellicantes, tamen cum fibro 'dira xxim p imoloigco debeant procitari moti, ut molesta istas arum distractio ad animum usque communicetur, per talem qua qua uersus pulmonis ampliationem fibrae membranarum ve-ticulatium, aliter distrahuntur , ut ad diuersum motum

modificentiar is sic per talem motum molestus grauitatis sensus percipiatur, cum reuera ipsi pulmones mole increscant, unde cum maior sit molestia grauatiua j quam eselicativa, sequitur quod non dolor punctorius; sed graua

tiua percipiatur seni xio Verum tamen est, quod ut membrana sit aptum inuru

mentum sensus requiritur, ut fibris neruos sit textilis, qui bus sit concessus motus peris alticus. Huac est, quod pra ter rationem superius dictam possemus asserere hoc fundamento maxime esse concessam eam texturam pulmonum

membranis, perquam ipsis membranae natς sint posse m ueri non per se , sed ab alta , nam certum est pulmones dilatari, quia implentur, depleri, quia a costis concidentibus comprimuntur, unde patet nullum obtinere motum vesiculares membranas per se, cum ad instar vicis sese habeant, licet aliqui diuersimode somnient. Cum igitur rse membranulae ipsae moueri non possint, sequitur, quod etiam si fiat molesta vellicatio, cum non possit talis molestia successive communicari alijs partibus, quousque ad ce .rebrum, ter consequens ad animam pertingat sequitur, inquam, quod nuda doloris perceptio fiat. Vt sensatio percipiatur est necesse, partem moueri debere motu peristallico, ratione cuius successive contactus per alias partes propagetur ad cerebrum usque, praecipue ad principium neruorum , quo in loco probabiliter anima muniri corpori innuimus in alijs Theorematibus itavi sensatio non sequitur , si pars, in qua fiat contagus, motu sit

277쪽

destituta. Videtur apertE hoc deelatatum a Diuino Plato

udo in tu quo faciae οι eri let aliqua , vel breuis incia in p. sa, par uentibiιs partibus undique passio-

uam tra iij mme ad prudentis sedem perueniatur,

per has , ques aruncios potentia illius a raod Lusionem intulit,

t. -- 1 e vim hinc minime et Metur , sensus experi , id Roa

. Cum g tu mole augeantur pulmones , quaquauersus inpliari cogatu ur , equitur, quod nerui, qui uinionibu sunt uiterti, non aliud Miantur, quana compress nent,ratione cuius molestia grauitatis percipiatur ab antim. Π, quae protulimus de anima , id unum sup-- li Onal ne doloris non debere in te igi tristem illaici lati=ὶem, quae creditur a multis in ea conssistere parte, in quam nutrum facta sit continui solutio, sed formalitatein sol Oris conii stere in perceptione illius molestae vellicationisi brarum , quae iacta in tali parte per fibras nerueas ad cere- boum usque propagatur quatenus sequatur spirituum conturbatus motus, per quem propagata cerebro tali molesta spirituum motitatione , haec a mente percipiatur. Concludero ergo est necesse in parte, in qua est occasio doloris, formaliter non adesse dolorem, sed tantum fun-il um doloris, quod undamentum , seu causa non In solutione continui cum uti dicit Borelluc pasesio dolorifica percipi deberet toto tepore,quo partes di secte sunt, quod non depr*henditur imo multae partes secantur

sine dolore sed in vellicatione facta in fibris p r cipue membraneis propagata per propagines erueas media spirituum irregulari motione ad cerebrum , per consequens ad animam. Hinc accidit quod multi fuerint conquesti

de pedi dolore, quando illis in se ij pes fuerat abiciis xi .

278쪽

od dolor evanuerit in periclitatis post singulat ne

ctione potest aliqua extremitas neruorum xi in py mones vi extra situm etiam plaurae flammat , an ' i

vi diximus in antecedenti Theoremate, dicendum,mquas Quod per sanguinis missionem , vel rodificata fuerit Litractio , quatenus comprimentibus. mole flantibus Oleculis fuerit concessus nouus motus, vel quod sanguina millio, quod est probabilius, dum in periclitatis plerumque colore Uanuerit,ad perniciem suffragaret morbo medio spirituum exilio,, noua partis turbatione, per quam putrefactivus caracterismus succrescens spha celi ad initar, in pam , in quAmolesta vellicatio inerat, non amplius haec elle capax a

ouinis missionem locari cogerenturiatientes periclitati, di cendum , media sanguinis missione taliter deturbatum O- tum fluidorum extitisse, ut confusione maiora illata in pu I monum anfractibus, dissicilius aeri concederetur ingressus quadere cogerentur egri recta ceruice locari in tu enim supino, ideo non possunt decumbere , quia cum pulmones mole increscant, taliter graues fiant ut non mssinx , t dicit Cardanus facile leuari in tali situ. Cum enim quis d)cumbit pulmones origonialiter locantur, c sic premunt bronchiala ductus prae proprio pondere, unde liber no concellitur transitus aeri, cuni minime valeat superare resistentiam pulmonum , eo quod, ut diximus , cum graues lint obmolis incrementum non possunt in sublime leuari, adeoque praepedito aeris transitu sustocari coget enturi gri, nisi recta ceruice locarentur, quo in tu facilis conceditur

transitus aeri, quia pulmones perpendiculariter positi ligamentis, non sibi ipsit grauitant; cumque possint ab aere facilius ampliari, minore in inferunt aeri et sistentiam. quanam causa emergat, quod in sanguine extracto

279쪽

fuerit obseruata cum seri deficientia superficies erusto a

eaque alba , vel liuido alba, non tam de facili conueniunt Auctores, a pituita enim lenta oriri assirmat Bartholinus, ex I)ela in Mi ieius eam diiudicat pro parte san-

chili portione profluere testatur Riolanus, a fibrosa sanguinis compage alpighiuc Aristoteles eam vocat sanguinis partem crudam, inconcoctam. In hac diuersa disia sentione, ii aliquid liceret dicendum , assirmarem, talem crustam album inosam ab iisdem componi, a quibus poli-posas concretiones progigni autumaumatis, matrum abalbuti hi, i seri parte; qum poenitus librosam excludam.

Et otion excludimus, quia cum structurae talis sit,

ut segregata a n. ixtionis vinculo de taciti in stria membraneas concreicit. Imo experientia fui edoctus ex flebothomia in brachio celebrata in patiente triplici quartana detento , quam perficiendam in pluribus vasculis uisimus, si naulque etiam in aquam calidam sanguine in effund cndu in curauimus, deprςhendisse in aqua calida magnam aggeriem fibrarum , ut med ij surculis ligneis stabilitas vix posset eleuari nulque vidisse in Vasculis, quae quatuor extiterant, sanguinem crus os tunica , eaque alba insigniri, ut cruilam albam unius assis a parte rubra separauerimus atque aqua taliter abluendam curauimus ut in inferiori parte , quae rubram deosculabatur Homni prorsus ra-bedine spoliaretur . Aeri exposuimus crustam hanc albam, vidimus paucis diebus mole diminutam, lar-ctioris consillantiqeuasisse tertio autem die eam ulterius magis restri istam offendimus coccineo velamine perfusam Ex hoc rati fuimus primo ex copia fibrarum in aqua calida potuisse concipi ab earum aggerie, ruitosam illam supersiaciem concreuisse Secundo ex coccine colore succrescente tertia die, in crusta alba abluta earundem sit brarum existentia in potui .e percipi, nam rubri in Oleculae , Mas pluribus atomis minimis constare affirmat Phil. Burgund. pr

ptius irretiuntur cum fibris, quam cunualia parte sangui-

280쪽

nis. Hine est, quod rubrae athomi, quae sunt imperceptibilis compositionis potuerant intra fibrarum minima spatio Ia taliter incuneari , ut sensum effugerent; postea Vero mutata textura cum in solidiorem consistentiam ob humi a pri Mationem commigrauerit ipsis tunica,probabile est quoq; a aere exagitat:ipssa thomi rubrq, primeua apparentiam Oiῖς cerent, licet particulae ipsae per mutatam siluationem po tuerint restitui leues , teris, ac densae, tex lucis rene i ne rubrae iterum apparuerint. Hoc magis potest at paterς ex eo quod a diuersa colorum apparentia, quatuor humo sum existentia uinci non possit. Sanguis enim ruber ap

paret in superficie , quia citissime refrigeratur, haglSat scitur ab aeris appulsu. In fundo vero est niger , UI sensim refrigeratur aer non nisi remotae in ipsum agit, Vnde si in vasculo amplo senguis excipiatur, floridior appare-hit, si in angusto obscurior, nigrior, quia ubi ab aere

diverberatur cito refrigescit, secus vero si non diverberetur; sanguis enim in angusto vase collactus, prout visus in superficie coccineus, in fundo nigeri, si curetur locari, ut fundus imam partem obtineat, huc , que nigerrima erat, appa rebit coccinea. Vidi quoque non semel sanguinem, cui inerati perficies crustos , densa , tenax dissolutionem prq seruasse proba biliter , quia pars hec fibris destituta , commigrauerit

in crustam illam tenacen . Quod autem fibrariam copia in aqua , in qua fuerat extraehus sanguis, obseruaretur ,

ut ex hoc mihi arguere fuerit concessum ex i)sdem fibris c creuisse partem illam supereminentem in sanguine extracto in vase, hoc unum summe demonstrat, quod fibrae illae, quq de praehenduntur in sanguine extracto in aqua non emergutex parte albiaminosa seri, unde fibre languinis sunt habendet. Ad hancide in firmandam recordor me pluries de sangu me extracto, erciam coagulato accepisse serositates express 1 , easque in aquam calidam ni jcisse, quin unquam vesti, tum fibrarum de praehenderim Signum profecto eas emergi re a libro a sanguinis parte, non a parte album i- Non