장음표시 사용
1쪽
na a resedenda ordinem tenuitus quem tenuis, eundem iure dem astruenda tenebimurum Catque ut partem operis primam in confutandis alii possis,po eriorem in opinione a sabilienae, crotam baram Postianam feriem ita bipartito tribuemus , ut naa primo tueamur iAImetu deinde pugnemus aduersarium, idque tam tum in hac Assutatione es cere conabimur, ut apud omnes con tocari sanam istum nescio quem nomen enim suum consecto re
2쪽
v ERO ET FICTO. POSITIONE SM A THEMATICAE
HT o TR Ea ira, quae Cometas e multiplicium miri stellarum componit, an ali isna erastri, an nostra debeat, nil admodum interest, modo legitima concedatur esse. Me Democriti, sit Anaxagorae per nos licet et meminerit tamen Cartiasta recentistruo iure terrae mobilis hypothesim non semel Copernicanam appellat, eodem hancriptam qua nunc agitur, appellare nostram, potuisse de debuisse cum phases explicueriimuxeaplurimas, quas hactenus nemo, tuantum cognoscere legendo potuimus, aut eheicuit in eadem aut explicandas suscepit. Ducis dico si nostra non inque hypothens, nec die Cartesiana ouae artesio trabuitur, potest. Nilui tamen querimur,quod man iudicetur esse ab eo, a quo non videtur intelligi. II. . v nostra refellatur hypothesis, adeo non grauate serimus, ut illi potius gloriolam putemus esse quo iudicata sit ab homine Cariesiano digna quae et lietetur. Uuoa vero non intelligatur ab eode haud sane leuis est,quae nostrae inuritur opinioni, m cuia supponitida nobis radictum esse, vulgarum typis, quod ne evitatum est quiderii, nasci Cometas e multipIicium oecursus ita N:m in idem punctum conspirantium qua ratione profectis a diuersis circumferent, partibus lineae in unum iocinque centrum
con tanti Estotaiierint eos innasci Dcmocritus Anaxagoras, nos vero non ita. Me t vinum athemata nostram bipothesim , nobi e tandem morae sinat. II. DE sexiva Net x,aut re solemi sol enim opponitur Gobis,manetatum geomnium fere Cometarum centrum taut circa terram seu quemvis alium Plane- eam circuli mullit,lices buum euique circulo sydus assigatur, unicum unico alioqui vatia sidera, variis acta motibus, eandem terere orbitam non possent, quin occurrerent identidem sibi vi capita rapitibusvelut inerando simulitterent Statuatur Sil in pumst A, Moculus in una E, Cometa seu aegregatum ex multiplicibus stellulis in sedera affixa piois pioribus soli circulis suit maculatriolares quae tum incipient videri , cum plura ia
num quasi corpus sidera coaluerint. Quid habet haec hirochesis incommodii quid quod intelligi facit non queat quid quod non possit ecfenui nouisatum hypothesis hi thematica , sederim ut inius Plii Lar
3쪽
iva AN est absurdum aut ineredibile, an non potius maxime vera simile, solam esse centrumn tantum Planetarum visibilium sed multorum, qui viderieremnitati locopi 'ex paruitatem non possint, licet iis in , quibus exteriti legibus in er-nt. Mitii, 'steinudoe a plerisque ac mitratur ut thesis, a nemine repudietur ut hypothcsi cnegari tamen hine rite Cometarum ortum Ur interitum explicari unde non tantum probabiliter, at ceristissime, nontantum credibiliter,at demonstristitie sequitiar noua identidem conspici debere si itera quae paulatim dissipentur, evanescant Achis positis docti in principiis . explicari commode non possunt oliuii PhaenomenaCometaruin nego non-sse ac tametsi nonro set nego deterimur exteris ede noliram hypothesim.
mox porro eauda Cometariim seu balba in hae hypothesi nasceretur Iam satis alias superq;diximus,sed tarsan mentem nostram explicui miis obscure, nisi ius enim hoc explicationis obsistitati, iuvinatiorum sturori vertere ut eaperemilii nonrotirerint oranteriores corpori Cometico stellaeae non videantur, videanturauit posteriores. Diximus anteriores a nimio tegi litini ne retegi posteriotes, luce temperatiori seu mixta tenebri Quis enim neget si quae ellent virgulae lucidae tenebris interfusae, siturum ut multo suilius ab oculo distinguerentur, quam si per interualla,qnibus aliae dirimuntur ab aliis, niloatium obseuritatis esset quis neget ex reflexo ab occursimultiplicium stellarum lumine nasci os,ortere multis lices umbras, quibus trajecti per totum Coinetae corpus pauciores radia dii iirguantur. Iloc intelligere qui non potest,ne prima quidem opticabim
nee prima Philo Lia: nouit elementa.
V vis erines Cometis inesse aliqirando videantur . nullo negotio intelligitur in hypothcsi nostra, nec intelligentiae duntaxat sed, ipsis oculis in apposito schemate subiicitur. Nimirum, quoties ultra Cometae corpus sat multi penetrare radii non possunt,ut si,ectabilem a tergo caudam efficiant,hine inue multi tessectaeuurneeesse est, quo fit ut partes propiores, ad quas teilectuntur auctae duplicato lumine directo, Wreflexo umbrisque praeterea distinctae multiplicibus, instar capillitii lucidioris, intermicem Fatemur praeterea cum Cartesiano non aliam avemul melli,curetinitus Cometa videatur, quam quia Solem habet oppositum, quo fit ut longior illius auda non videatur; sed absit ut cum eodem dicamus. nunquam videri HS caritatem Cometam, quam. eum opponiatur soli, babet hoc Eno:litas nostr ita: caeteris uno quo fisue varietatem fis
rarum in Conretis explieri. v II. Adest hypothesis haec nostra aliena , verisimili: quid itan An quia, ut demonis strate facilepossumus, duobus tantum doctrinae principiis nititur, quae hactenus a nullo, ta sunt seu Philosopho seu Mathematico Aquibus porro dicitur haec hypothesis aliena ei verisimilio opinor ab iis , qui vortices in caelo turbulento . qui duros in siderabus, maculo solque cortices cssingunt, qui Soli, ne obtenebreseat, timent intiniandum supponunt indefinitum,nec tamen insaltum, iuxta quorum plincipia a. nis coelestis est animal, aut saltem vivit quam Canis latrans . quorum doctrinae quae fides adhibetur,sequitur id, quo nihil cogitari nec in Philosophia nec in Mathematica magis absensum potest, partem Moisil minorem toto sito ab hominibu huiusmodi hypothesis nostranon iudicetur verisimilis, id ipsis nonique prosta alicuius in illaverisimilitudinis argumentum est. v III. A Ne ita Aa ad bipothesim nostram leui eiustam explicatione premissa serio
denique singillatim refellendam aggrediatur Cartesi defenso acerrimus, id esse praemonendos omnes pro sua urbanitate putat, 'amauam nostra de materia Cometarum sententia paucioribus prima fronte principiis nutriae rure tamen ipsa duriora multa eaque pugnantia praesupponi. Nolim ego hane urbanitatem alia id genus urbanitate reset Iere: sitis est quod omnes qui me deinceps resutaturi sunt admoneam, nihil unquam illos quod ad rem pertineat consecuturos, ni uessiciant,ouod adeo huc usque non est effectum ,
ut ne tentatum quidem se, non m laestimam tirpothesim quae varia in recto statuitntatum quidem se, non ema rimam hypothesim quae varia in .st xx qua sint, miliaema amitimi, vixque vi seorsimetur
4쪽
potest, quodque ut rationi sic veniati niaxime consentaneum videtur , quisquamne et oui patienter non ferat Si nouum eum Cartesio mundum eonderem, si fatales in bis deribus ruinas, praeeipitia, si casus, si quosdam in coelo velut tuarum gurgites, Quorum alii alios a inerent, si perperira colluctantium inter si vorticum dia, vi . susque eontrarios effligerem, vix haec audire poesis ipsi posset, quin obstupefeenti ci iis exelamaret tantan animi, ea tibus ira non posset haec admittere Theologia, quaed quodammodo prucentiam illius desideraret, qui facit concordiam in sublimiam s. omnis denique Lina mens, omnis Philosophia reclamarer, contraque Carietam vehementius insurgeret, nisi conciliatet eam vicinaque sibi modestia sua attesiui, dum, ait non semel, me a se tanquam ingeniis diu meramque fabulam proponi.
imaru TARvM originem explicaturus, si quaedam incaelo materiae caelestis,auta sole aut ab aliis addensatae se delibus frustula supponerem . quibus inuicem compactis praesto sint illico caelestes a quibus deferantur intelligentiae, ea lege, ut ab iisdem, ubi primum tabluta fuerit ei nodi materia, deserantur, non mirarer quod intercederet illic Philosephia, hypothesim respueret, vae miraculo multo pius quam rationico
cedit: quae condensationem admittit, euius ne afferre causam , nec erplieare natu
iam potestri quae quot agnoscit in caelo densiora fragmenta agnoscit autemn si benesbi Muraet prime in mera tot exercere motrices ineui uias necesse tutar, ex qua emitque mulis requi vi itur , nos bene cum phaenomenis consentientia.
ADP quod eum in Planetis eaaem,ae in Cometis deprehendamus omnia ut alias ostendimus,alterintvm faeti necesse est metam, aut extraordinarium Mus esse. aut quiddam e multis oderibus iisque minoribus aggregatum. Si unicum sydus est, unde illa multiplicibus quasi dis uia virgulis cauda, qua caeteri carent Planetae Cur non idem Cometa recurrit post annorum aliquot inremalia quis ille, in quo voluitur, tam immanis epicyclus aut euentricus 3 Si terram omnesque Planetas ambitu suo contineat, quid est quod aliquando post tres aut quatuor dies evanescit atque ubi tam celeri iuga se proripuit, cur non eadem prope celeritate reuertitura quod si non omnes in ambitu si Planetas eoereeti sed attollatur interdum supra, interdum insta deminatura non videt perieulum esse ne in Saturnum aliosque Planetas incaua , neve colliga arur Denique eum haec hypothesis defendi, nee a Philosopho possit, nec a Mathei eico, nitul aliud est reliquum , quam ut nostra retineatur. XII Quo via Philosopho distingui debeat Cometam inter a sydus extraordinatium ratio manifesta probat, eum nillil esse videat cui extraordinaria odera gaudete lingulari longioris caudae priuilegio debeant, quod eandem a Mathematico adhiberi dictimionem oporteat, leges A momiae docent, quaevi iri ab hae hypothesisidentur:
Prima lex Astronomiae vetat, ne si moueri supponantu as tam vi alia aliis eis currere seque mutuo interdum contundere obtritu queant. Secunda , ne, obserua. tiones Astronomica conteinnaritur, ut negetur audacter ullum unquam exstitisse Cornet an, in quo deprehendi parallaxis aliqua potuerit. -a,ne dicam stellaepropius ad terram accedentes non ante videri,ut stellae sextae 'uintae, quartae, ce magnitudinis quani primae: atqui violaninrin hac hypothesi tres illae Astronomiae leges aut saltem e tribus u rubis sequitur admitti hanc hypothesin a Mathematico non debere. XIII. Nini et hie moramur bene mulias aliorum Authorum opiniones, quas in praesenti reis fellere non vaea hoc unum contendimus,allatam huc vlque nullam esse, nec afferr etianuiumpossit. xium multo in eaque longedariora unona quam quae supponimur in nostia si quaeris e propositi hamnus opili ionibus quo quamque loco numerem, Respondeo ne unam quidem e multis videri tolerabilem nosque fateri non,Ph omnibus defendendis,si bona fideres agatur, impares: longe tamen caeteris intiudicatur a nobisesse quam Canesista Asendit:Hoxiore ad hanc aeressere et elementati ostemate sua ores , deinde erumpens e sole fuligo, sequiturreriae caelestis tum hysiollusis Atistotelica, ea denique ininus intole '
eam inter&s dus unicum non distingui Diuitiarem, Cooste
5쪽
xlv. Ei volum it praespuam mutati ut Cometae breuioris esse aut diuturnioris minia, b deantur, aut a maior aut a minori motuum inaequalitate rem, ut ab aliis interdum
qioque causis repetariit, maxime vero ab eccentricitate motus qua fit ut Cometae via portionem ercentrici sui maiorem Sc remotiorem attiserint notitis Daulatim subditarantur oculis potest eadem praeterea immualitas orire vel a maiorinus, inin ribu cireulorum si intersecantiu:n, quos stellulae percurruiu angulis, quo sunt enim id genus anguli malo tes, eo citius aliae ab aliis stellulae secernuntur, adeoque eonilare corpus unum desinunt,quod si porcio visibilis ab alia visibili,auod rari maccidit,inuabet ire tempus inungeretur, orexvero duos in Cometas, idem Cometa retatueretur. xv SI vicishoe anno inlothronte nostro Cometas inuicem composuerimus, duplicem ma xime in utroque diuersitatem, ut de caeteris taceam, inueniemus. Prima motum p ctat, splendorem cera sutraque tam facilem, immo dctauiorem in hypothesi nostra quam in alia quavis explieationem habet. Prior Coneta motu ni Perigae Mage Heliorem hauri, quam posterior. Prior in occasum ferii visus est. in ortum pulterior. Fuit Doris cometae detritus admodum languidusque eoloe posterioris vero longe mica Mora vegetior, quae colorum varietas, vela prinorisaeisaccessu. necnon a remotis et ritatis obicibus nascitur vel a sereno magis aut mi ixin aere vella eos, sertis aut magis aut nilnus stellularum ordimbus,vel ab iisdem stellatis quatenus restes stelado lumini aliae suiu
SI quaeras, an Solem uterque Cometa pro entro sui motus trabeat. Respondeo tam. etsi nilut in hac re pronunciare certo possinius, credibile tamen esse priorem Coinitam suum citra solem habuisse eentrum ii quidem visisest in optiositione Perigaeosn celai ctiamus. quod habuit cum superioribus Planetis, qui circi Solem aguntur, commune qui vero posterior illuxit Cometa quia factus est in coniunctione Perigaeus, rumque cum Perigae elatinoveri visus est in ortum , lanceolligi non immerito potest recentiorem
hune metam, ita tabuisse a Sole centrum. Si pravis inerius idque quias a nobis ut quodnam illius e entriam extiterita minu re lotam mimii sis dere non esse huius loci.
v II. . pomi Tua opinioni nostrae autholitos Amoreis ammantis, se esse visis ostri ab Agyptiis coeuntes in unum stellas, ut nullus ex eiusmodi concursu Cometa nasi tetur Qua potio fronte authoritas Aristotelis adducitur ab eo, qui nullam Aristotelis, qua opportune qua importune, vexatuli occasionem tittit, eumque ne dignum quidem putat esse, qui ea dein cum Cartesio die nominetur. Non diffitemur, quin aduersantem nobis hae in parte Pliilosophum habeamus , de concurrentibus iam stellis , quae Cometam non effecerunt ut ita sit, nihil inde coiitra nos edicitur, eum de stellis agatur, quae ut videri aratim potueruntvita maiores exstitisse necesse est Metasse Esex quiabus Cometa eomponitur denique ita ellae concurrenis non unum effecere corpus. quo
pacto unus exillarum coitu nasci Cometa potnisset si vidis reciem voti reverunt, cutii rumimia compositusi cometa non appellabitura xv III. UT certoeonstet, nullam in hypothesi nostra verisimilirudinem esse, quaerit Carteiis a an hoc sit humam facultatis intelligere, qui fiat ut multa corpora ediuersis profecta imis inque punctum idem e currentia inhaerere sibi per sex re amplius menses aliquando videantur 3 addit fieri quidem pocti H in centrum coeant ductae a variis circumferentiae amibuslineae sed illae si procia uetur ulterius, longioribusillico seiunganturinteruallis acesse est ita nisi stellularerrantes e quibus eo ari Cometam fingimius, oblitae instore Iactori fuerint, hapis inubem medio quodam veluti glutipham intrem nisi exsistis,oia
6쪽
PBeea et in principiis canesista dum se loquitur: peerat ista elusione, si, ue vel
aures defuisse, vel fidein probat peccat in principiis i. dum verticales circulos curii parallelis confundit ne bene stellaru in concursum ab earumdem oecursu distingi sit a. Dum supponit eas ora glutirie quodain debere necti, em iuxta nostram hypothesim ne tangere quidem se mutilo possunt. Praeterea muli einem lusorie pereat: de elum hoc multiplicet,lhilai ocis tantiari me diuersis in idem coire punctum, quis noli fateatur. modo tarditatem hab ant maximam cum minima motus inaequalitate coniunctam , fieri
non tantum posse, sed, necessario debere Meremotiori loco cohaerere diu videantur si buvnissime, amomus: adem es-- nona x X. Iola xxvi inserie cartesianus diam ait, non videre se, eur stellae variis praesertinxaeti moribus dictamen cohaereant, atque in idem corpus compinga ntur, nisi tarte diacatu idem illis aecidere quod viatoribus qui socios itineris habere multos gaudintrat hoc quam ieiune dicaturae frigide viderint aequi rerum aestimatores. Quod addit dictui nano-- etain illustrissimo e reminitani volatum stellula affram luererelatelligentiam imbat uti iam monuitivis, velavies Mutilesin vestaem unum hoc diximus, non posse motus Cometarum omnes explicari in hypothesi reuae componit eos materia caelesti condensara, posse autem in noltra, si motricem activere velimus intellisentiam, eum miniis
me deceat asto diuinissumata inaesium legi sutemsistenisi Minanibus intelligea- xxi. HI Ne male colligit suam a nobis unicuique stellulae intelligentiam assignari eum vnaM
eadem mouere Solem circumsitasque soli Planetas, seu maiores,seuntinores eu miscilitate possit qua pondus idem omnes ingentis machinae rotas ageret spraeterea si propositas a nobis anno praeterito theses le virtute magnetica legisset, cui beneficio varios stet latinnsseu fixatum seu errantium inmusexplicuimus, speciali nobis diuque cogitatam thodo, agere bonafide modo vellet non vltra pronunciaret audacter nullam me in toto celo stellulam eui administiandae non addicta sit a nobis intelligentia. Paucis itaque mentem aperio explicare quidem motus omnes astrorum sine ope intelligentiae possumus , sed
Me quia praestate ruina tamdiui facile possimus, magis ea exteris paribus face bip thesis, in qua si neeessitas, ut, tonsus re ad itidium aequis, 'mea lueee hoe viden asilum reuoluitur. IA. M sibi praesidium viviis canesianus,lbs ratio desit, murest, ae a Telestorio, in
ius ope deplehendi stellulae multiplices e quibus conflari Cometa dicitur debuissent alis quininiquam deprehensae sunt:ergo nullae sunt vera sunt in hoc sillogita, omilia: maiorem, si minorem sigonsequentiam exemeris. Deprehendi stellae debuissent si quae in sent quid ita Quia detecti sunt ope Telescopij Iouis satellites, Lunube Saturni, aemulistae in via laete stestulae; Idem est ac si quis dicerei,deteguntur maiora in caelo sedera e M debent etiam minora detegi, detegimtur aliqua,ergo omnia. Atqui nullae hactenus in
Cometis en talenta sum stribilat conseia Cartein Croti praestantissimi sui Mathematici econia sustrumentis,si obieritationes aeratatissimas de Cometamni uiri longe recentiores de nuperos ut annorumtu .i s.coloniae facta suam ne in an sinandosecuritatem pastigeti
AT si multiplices essent in eorporeCometico stellulae,videri saltem oporteret illarum aliis quot dum Cometae cauda discernitur. Agitne serio Cariesista dum sic ratio einatur fisententiam nostram non intelligit,qua Te prudentiae ad eam refellendam aggreditur; si sane id sentiamus intelligit,qui est quodsipponat pendere diablutionem caudae Commetieae a ditatutione stellatum, quae sunt in eaudari eum tamen in hypothesi nosti haee dissolutio praecipue pendeat a varia stellularum, irae corpus ipsum Cometae conflantd- one, quae quidem disiositio, ut insinue imitabilis Oropter inaequalitatem manumita miratu facile auda,vel decuriari potest neque vero difficilius est hoc intes Urer,mnis qui fiat , ut iisdem etiam inter multa corpora, seruatis interuallista re nisi mutato fit , nune maior, nune minor solaribus radiis ininsituspareat. Hic: iri, vel este,
7쪽
XXI v. Qua tertio loco dissicultas opponitur hypothesi nostrae, petitu a motu Cometataraim et nimirum omnes Ianetae nobis cogniti motu proprio seruntur in ortum et ou etae, qui, sunt a nobis ad hanc vique diem, ite visi sunt in occasu in e unde seciuitur Cometas non esse conflatum quiddam es euis errautibus Atrinde habet Carteusta Planetas motu proprio in ortum ali, idque . quod fallam putamus hine ne sine causa tametsi verum concedatur . qua fiducia audet asserere visos uerisque C merus motum habuisse proprium versus occasum et eum Cometae an in . mali idenique eum manifeste feratur in ortiim , qui posterior nobis illuxi Patiemur perpetuis uti figmentis Carteiis has , dum suam uabilire volent hypoth fimis via vero alienam refigunt , ubi nostram' meminerint tolerabile non esse, quod adeo matuleste
SE 1, esto demus artesistae planetas omnes in ortum an motu*roprio quanquam existi'. cimus superiores in oceasem Planetas agi iuxta inuentam linobis iamque pr pugnat in hypothesim quae sane non mirum est quod non ineri ligatur ab eo , timcuin nihil aduersus nos probet hoc unum manifeste probat ne prima quidem Astro, Domi principia nosterieri dum ait pag. it a nimia illitanii fieri ut nulla Soli verti cali parallaxis insit , cum eidem otiEoo tali sit aliquari quasi vero minus a nobis distaret Sol orirentalis, quam verticalis Quid porro sit, cur nonnulli Planetae erantur in ortum, cum alii, iique numero plures , agamur in orealamo Quaestio est apud Cartesianos insolubilis quae facilei apud nos habet, expeditani tu solutionem , tam
a centro motus itum asellularum paruitate petitam.
pothesim nostiam pag. 68. Petitur autem ab ipso Cometarum lumine in hune fere ni odum. Fixae omnes suam a se totidem veluti Soles habent lucem ergo cum Cometae non a se, sed a Sole sulgeant , male dicuntur e stestis componi. Duo supponit haec arsusnentatio. r. fixas omrres a se ipsis lucere. 1. Cometam esse quid e stellis fixis insopinione nostra constatum. Quod primo Ioco supponitur, incertum est, infalso proinpius, quam vero ei quod secundo clarior: habet luce meridiana falsitatem Lucenta se-- ipsis stellae, et id unde constat quia scintillant . inquit i seintillat, venusta nec ramen a se ipsa lucet Concedatur hoe nihilominus scintillent, atqui non e fixis Cometa componitur sed e stellis etrantibus , quae fatentibus etiam aduersariis suum a Sole splendorem habent fateatur hic Carte sista, quod fateri iam saepe debuit, se errore lapsum.
XXVII. SI tu,stras de Cometa theses 3c praesertimvltimas legisset non dabit, quin e pag.
6'. o. I. vi L propositam innio loco difficultatem expunxisset , quam quidem, repetit a directione audae Cometarum , ita ut in partem Soli oppositam porrigatur. Sciat nunquam eo dementiae venisse nos ut arbitremur, quemadmodum fingit , quo-ties eaudae mutatur situs fitque ex occidentali orientalis, aut vicissim , toties necessarium esse, ut adhaerentes uni parti stellulae flectantur in aliam, volvanturque versatilis,
instar pinnulae Non nego quod saepe dictum est alias, Cometae caudato stellas a ter ii inhaerere multiplices nec fieri sine miraculo potest, quin multiplices inhaeceant; at
oe posteriori parti Cometae non ita speciale est ut anteriori caeterisque partibus notae peraeque conueniat. Cur eigo quae sunt anteriores . N ad Solem conuersae non videmetur quia paucioribus ae minoribus umbris pars anterio dui inguitur, multo pluribus, . iisdemque maioribus posterior.
id est quod in hae doctrina mirum cuiquam . aut incredibile videatur mirarisine quod in posteriori Cometae parte multo sint plures & maiores umbrae , quam in anaetiori pat hoc ita debere fieri manifestissimum est Miraris quod virgata sit C metae inuda,& longioribus quasi ramulis distincta concipe quod sane concipi nullo mgotio potest , pauciores rassios , qui ultra corpus ipsum Cometae per Merclusos meatus euasi unt , non posse non distingui multiplicibus umbris . quae quidem ori sunt ab impinunte in opaca corpora lumineri atque ut contraria contrariis opposita magis elucescunt mirari desne, quod traiecti per Cometae corpus radi j totidem ve-
aut illustres virgule . splendeant ceum, a porrectis in longum multiplicibus virbiis Coc distinguantur eca tialsis hine inde quarum distantia non aduertitur id ita '
8쪽
XXIX. Si quemadmodum salso notus amorire, stellas errantestae visibus Cometa eo me
ponitur , componeremus ipsime ad arbitrium nostrum 1 Conines nivius uniuersi partes ad arbitrium suum Carte sistae componunt tum vero non diffiteremur , inti
esset haec hypothesis nostra reprehendendari quanouam ne tuni quidem reprehendi Cartesiis a steret Cat hanc fingendi , compotiundique singula methodum utriat Ierabilem , multo citi magis seu pictori seu poetae , quam philosopho congruentem iraiicimus. Quo dispeii lentur ordine stellulae, e quabus existat Cometa colligimus abeginis si audatus est, vel barbatus hinc concludimus ita complicari stellulas, ut incilem radiis solatibus traiectum telinquant: si erinitus hinc acile coniicimus se illas inter se comprimi vel implicati ut nulli, aut nitiatum graciles ac pauci sint, per quos lumem Solis illabatur vlaetid recti tramites Q d habet in quo displicere Phialosopho debeat hae senu explicandariam methodus. xxx. Dui asserit pro singulati urbanitate sua Carte sista, dixisse nos coram vitis Principibus pugnantia duo ita ut stellas e quibus Cometa componitur, nunc lucere, iremus 1 re, nune suam tabere a sole lacem: ut duo tantum dicit; se duo tantum filia supponiis haec pronuntiata a nobis esse quae nunquam pronuntiata sunt de bure
duo esse contradictoria Ac primo quidem semper ita sensimus lucere stellas errantes, adeoque omnes Cometas a Sole, id clue professi palam tum voce, tuitincripto sumus Aelicet quod maiori dicitur audacia, ouam verecundia, utrumque dictum a notus esset, Clucere Cometas a se, a Sole seniliti esset proptereata unde vir urbantismus id exprobraret, quo nihil exprobrari,ingis iniuriosum potest, dixisse nos eodem tempore pugnantia duo; cum redargui falsitatis, multo minus contradictionis corum opinio non
possit, qui, in stellas omnes erat antes partim a Sole, rartim a se fulgere. XXXI. CAPAE RE Cartesianos non potest, qui irat ut Cometa qui nunc multo ceserius nune multo tardius agitur, componatur nihilominus e stellulis, qua variis agitemur in tibus caperet autem facile , si studere primis Astronomia principiis vellet , e quibus,
Intelligeret maximas inaequalitates motinim , quae stetilis errantibus accidere videntur non a maiori vel minori tarditate motus, sed ab eiusdem excetriticitate proficisci. 'rae
terea id sibi sandiat oneris ut theses nostras quas nunquam ut opinora legit, ligat saltem semel &Ignoscet Cometas nisi breuiuimae svi morae ex iis componi steli
lis , quibus non ut ait maxima motuum inaequalitas iniit , sed minima Ita luere vlterius dicat, nisi mulium detrahere de tua iam velit, non capere si qui nioco stillae, ouae sissem sere motibus aguntur , quaeque motuum inaequalitatem a communi ' sertim excentricitare repetunt, eandem ad tempus aliquod , equaliorem motuum retianere videantur. XXXII. M Narrari et nobis imponit, secum ipse Carte sista pugnat, dum persuadere simplicioribus nititur, velle nos stellas quae Cometam coussaut ita velut inuicem pacisci, ut si quae illarum in meridie in dirigitur eoae dirigantur, aliae ui ad septenistri mei reflectitur , reflectantur, aliae: si quae moratur in via, cum ea molentur, exterae. At monuimus expresse, Taepe monuimus, stritas errantes, de quibus hic agitur non iisdem cieti motibus, nec eodem ferri: ex hae ipsa motuum inarii ralitate, diuersitateterminorum , conclusit Callelista explicari a nodis non posse durationem Cometarum, Ciam suae conclusionis te sotius praemissarum immemor, supponit pag. T . InhT-pothesi nostra quod falsissimum est, se unanimi consensi stelliis omnes agi, ut, umorata mora sit omnium, nec illaru in aliqua dirigatur in ortum, quin, omnes pariter in ortum cum ea dirigatitur Nilui quicquam poterat, quod veritate manifestius abe raret, si Pponere. X X XIII.
Arno iusi sipponatur, inquis, non potest intelligi quo pacto fiat, ut nonnulli Cometae ni ultorum mensium sint ii enim aliis iuridiem declinantibus stellulis aliae ad septentrionem ascendant, statim distbluantur oporteta atque ut in plures Cometas abeat unus Cometa , necesse est. Detur hic vel septem annorum puer , faciemus, intelligatono nonduin intelligere subtilis ad modiim Cartesista potuit. Docilem autem habituri sumus puerum, modo dicamus stellas in diuersa tendentes moueri possi motu proprio, aut adco lento, aut ita earum inaequali, ut aliae ab aliis, nonnisi post aliquot mentium
interualla sensibiliter abiungantur. Addemus ad sarisiorem rei totius ut elimenti sit, v Cooste
9쪽
licitur. Reuocari ad certa Epheu,reri dum leges polium,iotus otianes cometarum, D
iraii t exlietientia locuit ergo non possiliri it iis comi oni stellulis 'uae motus liabe antili. qua s.Vt hoc indueriti viros palmare nolrirullis vidcatur argumetuum nouci quod ilic
ti iume anti similisi: ilustri aduersiruis, dicatque P. ets. iustitutum a piaesinitissimis sith tria icis Cometaria rarium esse eius ni odi, ut clui liquid, inioni nostrae affulgere claritatis
hic trivii et ibos rotat at licit t. intili det crat, sed trana Obscuret in extinguat omnino,no. .li inquam, quodian sibi de patra victoria gratia letur,cum eo tantum ratiocinio nit
tur,cuius antecedentia negari,ae consequentia impune possint,quodque praeterea ruimetsi legitimum concedaturis , mimininus hypothesi suae,quani nosti nocer. XXXV. PR. i, , quidem si quis neget reuocari polle ad cetras Ephemeridum lages motus omnes Cometariam, non video qua ratione possit falsitatis arguis licet enim cesserithoe in uno vel altero Cometa utcumque feliciter, non hine icti nil tu idem respectu Cometarum omnium qui liactenus extiterunt potuisse , atque ut id iplum accidere Com tis omnibus potuerit, nihil inde contra nos efficietur, modo dicantur stellure quibus C mcta componiturustem fere moribus Hi cum eosdem prope circulos describant,&aqua liter ad tensum uentio sui motus ditiunctos Aduatur talio praetereari praecipuam plerumque causam cur nunc citius agantur, nunc tantius, nunc videri incipiant, nunc videridentiant, repetendiu esse a mammuni, ut iam auremonuimus, excentoritate circulo tu in In Geometria pariter Astronomia sit inarii ne peregrimis necesse est, qui ex his duobus non videar,mii saepe confici accuratum utcumque cometae diarium posivi.
X X X v l. Si qui deinceps exemplum Cartesime secuti, nostiam hypothesim resillant, ratiantur
haec a nobis praemonet se pauca. i. Ne Censoris nostri praecipitantiam imitati,nos ante refellant quam bene quid senti nitas intellexerant, nec opinionem nostram tum opinione Democlitiet Anaxagorae omitii, confundant. et Euerrant si ouo modo possint principia doctrinae duo ex quibus demonstrai contendimus,n in tantum nasci Cometas ide ridem oporte te dedet longiorem aliis inesse caudam debere aliis nullam : ostendant aut non alia quam quae videntur esse in caelo lydera, aut illa, si quae sunt errantia, non inaequaliter in spatio liquido mox Diu id vero in ostendere nulla ratione possint, concessis Principiis, id latrem, quod nutiles reliquum conentur efficere, non euelagitimas,Maeniae ix nobis e ciuiuur conclusiones. Quia neutrum effrit cariesula, nihil effeta xxxv II. DE N i s vo me ultimum adiiciamus, nustus est qui eapete nostram hypothesim
iacile queat, ni peritus Astronomiae sit, motusque Planetarum omnes intelligat, cuius intelligentiae dei ectu, multa grauitemartesista peccata sunt. i. Cum dixit, quod iam monuimus, idcirco verticalcm Solem nullam pari parallaxim quod longius a nobis distet, quasi vero longius distare necessietaret verticalem Solem quam hortet talem. i. mas erit p. lis Mathematicos aliquot errasse miserabiliter cuni ea maiori eiusdem Cometae celeritate, non eundem illuni esse collegerunt, eausam errandi fuisse, quod hypothesi Carietati non adum eicerent, si quid unquam de legibus excentricorum, vel audiendo,
vel legendoeognouisset, Mathematicis, quod a sim non debuit, non in iuri vir, ut
XXXVIII. IvAM male opinionem alienam Curesista refutauit, tam misere, quae pars est harum
conclusionum altera stabilivit suam, idque duabus praecipue de ea usis prima est uoci fabulosis nitatur principiis secunda,quod adeo ratiocinetur infeliciter, ut e positis octrinae principias, tametsi vera concedantur esse, nihil quidquam inferri possit quod ad rem, qua de hic agitur explicandam pei tineat. De primatiis Cartesiana Philosophiae dogmatis dicemus alias singillatim Monere iam sufficia sic illa posse tripartito diuidi, ut alia dicantur pugnare eum planaturae lumine, alia cum re cartis fere omnia cum
sensi communi vi atque illa si eum nostris conferantur vllus est si modo paulum homini, habeat, qui non sponte concedatiora vinci suemum studuiarum sumi
10쪽
x XXIX. Plio vet, opinio nostra potest non tantum ut hypothesis , verum etiam vethias, Cartesinna non poteth.Nostra duo tantum docti inae principia supi onit, ea Pedi Leiliuna ec verisimillima longe itura statuumur a cartesio ae mi iratiora Niliti amo bis sinovitur,quod hactenus aut a quoquam negatum sit, aut negari prudenterponierit,
nihil propemociuid a Cartesint a quod aliter dici cluam aut ioculariter aut poetae queata Exylicare Cometarum natu iam artesista non potest, quin idem non tantium ab obta
diui Troiana, sed ec ab ipsi mundi origine rem altius repetat, nos autem a proximissi esse principiis ordimur. Quid multa vortices in caelo Cartesilla silpponit, nos astra; ille vortices, ovorum ali auos impediant, nos astra, struiciu eremoueantur, nunquam.
V prima Cartesianae fabulae sun damem iaciat marte sista suum a duplici salsitate exordium repetit, dum fidentissime P. et . pronuntiat,idclla, Cartesianam inter hypothesim di exteras adeoque nos tam diseriminis , quod nihil cometarum in gratiam Criesiana sipponat, eum supponere multa necesse habeamus, qua nulli forent Com eae numquam supponeremus Falsu nihil a Cartesio Cometarum in gratiam supponi,
filium ea in eorumdem gratiam supponi quidquam a nobis Vatque ut non ita certo de priman ate constet, oitem certissim constare altera palam si Cartein volet, demonstrabimus sic nullos D un Conietas extitisse, ideone uisquam neget, quin de multa sint in celo errantia o i, Deviacri nondum a nobis potuerint, variis acta
XLI. CuM ab obscuratos de re materiam Cometae reperit, primum obscurari posse odera
probat a se latibus ni aculis, deinde qui fiat,ut paulatim obscurentur declarata Finigit corpora quaedam nubila Soli circumpolitari quorum alia facile nectantur aliis, quasibula, quo glutine non explicat, quaeque sic litigentur inuicem, ut multum de Solis aritate detrahant. Qui de testatutSolem se vidisse tot eiussit odi corporibus seu maculis obsest sum, ut aegrotare diceretur a nonnullis,ac ne sint qui langoris illius originem interceptis
aliquot nudibus assignent, testatur vir utique fide dignissimus insita praeiertim causa, hoe eodem tempore stellas in caelo sibi distincte conspicuas invisisse unde colligit quemadmodum ab obducto sibi cortice veluti quodam pene totus obscurari Sol ipsi potuit, sic idem accidere fixis omnibus, quas totidem veluti soles effvit, nullo negotio posse.
MVi Tre, niihi videntur esse plures in hac doctrina, quam in sole moles sequiore
enim ex ea quod nemo sapiens admiserit, periculam esse ne Sol obtenebrescat, misdimque qua terra, caligine damnetur sv quitur praeterea quod admittere homo Christianus, nisi necessitas aliqua emat, non dare, Christo, Cruce suspenso affisi uti ten blas, quo te in pote stellae conspiciebantur in caelo caruisse miraculo, aut carere facile potuisse. Hi fides habeatur Cartesillae testimonio, tum sobrius extiterit, cum stellas in caelo dedi vidit. Quid inde ergo Solem inter de illius oculum nulla tum potuit nubes adium tempus intercipi. Denique,quisquamne Philosophus est,cui facile persuadeas, cox-pora maxime compacta satisque crassa, ut e terris distinguantur colligari qua ratio fieba- inustuli, seu circumductae cochlearum instar particulae aliae alus implicarentur, sic ut ne subtilior quidem materiae transitum relinquautax LIII. V. sint huius Philosophiae maculosa principia non dico, habeantur illa pro veris esto, quanquam ne veri quidem similitudinem aliquam retineant, possit idem ritus nunc obducere ubi corticem, inne obductum perfringere, ieri explicari quo pacto pe singatur nequeat nostrum in vorticem delabatur obi curatum misere sidus, 3 acceptum a sole lumen reflevit iam in illo Cartessta,ut est sagacioribus oculis, exclamat videre se, caudam,seuerines seu barbam pro reflexione varia radiorum solatium:nos veloqui.busest acies oculorum fortias hebetior,fatemur ingenue haec ipsa quae a Carte ista vi, dentur, adeo non videli a nobis, ut ne videri quidem possint deploret ille quantum v ut caecitatem nostram, eamque non vitio suo , sed nostro vertat ut ut sit caudam, crines