Jacobi Hollerii In Aphorismos Hippocratis commentarii septem. Recens per Joan. Liebautium in lucem editi : ejusdem scholiis doctissimis illustrati.

발행: 1620년

분량: 995페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

731쪽

HIPPOCR. As Hon. pria natura. Quibus enim calor natilius in cor de& vitalis quoque est languidior, ij solent este metiaeulosi & saepe moest torcs j sed praeter cons ietudinem& sine causa manifesta , ita ut nequeat reddere rationem eius metus & moestitiae , quae etiam ongo tempore perseueient atra bilis signiscatur. li re ergo sententia facit ad praecognitioncm & praeterea curationem, quia indicatur remediam: purgatio scilicet phlebotomia, vitae ratio sanguinem attenuaS. Possunt tamen excitari illa duo, causa externa adeo

ut si diu perseuerent, certum sit subesse causa in inter nam. Quum itaque causa externa iungi positi cum interna,ponamus quatuor aut quinque, quibus adferatur triste aliquod nuntium. hi omnes metu statim& moerore percellentur. Sed aliis quidem statim evanescet is metus & moestitia : in aliis vero I prosiquioribus videlicet ad timorem & moerorem, utpote habentibus causam internam diutius perseuerabunta Aliquando sola est causa interna, propter naturam succi melancholici, qui cum putruit, edit mille miracula, ut enthousiasmum,&c. Qihaeritur an huius

modi metus & moestitia, sint a calore an aqualitate humotis melancholici 3 Verisimile est esse a quali late indicibili , & malignitate quadam contracta,

propter non repurgatum humorem melaneholicum,

unde spectra illa, visa miranda & phantasmata. Alia

ratio est quia anima nostra , cum re vera constet

ex puro aethere & splendido , laeditur ab obscuro spiritu & caliginoso,habesque odio tenebras. Dum ergb vapores a succo melancholico sursiam attollun-xur & animae obuersantur , haec eos grauate fert,

732쪽

ggCTro sEXTA. sis inducunturque pavores & tristitiae.Quare hqc vident tu induci, & a colore succi melancholici & ab ineffabili eius qualitate. S C Η Ο L I A. TImor 9n aeror, qui opiviones sunt mali, hic praesentis ille tituri, ad desipientiam melancholicam se habent: partim υt signum artis ut caresa signum pathognomi- έmn.Vt signum quidem cum Utriusque assectus causa intemma sct nullomodo Manifestarqualis est humor melancholicus qui cerebrum obsidet, vel quod sit sepius, cor primum,

quod est origo pertarbationum animi, inde vero cerebrum qui mentem trahet in consensum.Is enim humor,vetati ex 'terna tenebrae omnibus pauorem inducunt, nisivel audaces

admodam,vel philosophia praeceptis instructi confirmatique fuerint. ita, olore uo atro se tenebris sit; hili timorem parito maerorem, multaque ei modisah a animo repraesentat, quae t en vera ob facultatis ratiocinatricis deprauationem reputantur. Nam ct humores se partium temper merita animi actiones mutant. Calor autem niger humoris

melancholici id praestat, non quod qualitra sit activa, aut quod priuatio si tenebrae imprimat in visum: aut calor,

non temperamentum,mores variet,ut Galeno obiicitfuer-roessed quia ex temperamento tum humorum, tu parti fulidarum consequitur: temperamentum Verὸ humoris nousetum prima qualitate sed fecunda,st splendore, vel obsim

ritate, funmonibus animi confert. Sio sanguis laritiam im ducit,melacholicus humor,metum. Dum enim animalis stiritus smul cum cerebri substantia nigrore in citur , , ut θeciem quamlibet externam horride recipiat, o elim ma-

rore,non secis quam si triste esset,quod recipitur: quo ani-mm c puro libere , silendidoque stiritu gaudeat , Φm-

733쪽

HIPPOCR. Ap Non juro ac tenebricos Ddatur. Quodsi per fetur sandiis per interuaga iaritiae signa eduntur e interdumque dum sanguis uritur, quia magis quam ante silendet, oes animo,

migor alacratas oboriuntur eademqxe ratione,incalescen-

. te humore metancholico, profusi interdum risus eduntur: τ ρ tamen Vmox refugit altisse sangui sollicitasHlicto. Metus ergo ct maeror signa sunt certi aeaque pathegmonica melancholia, quando manina adest ea a O .ccasio euidens , quae timorem se moerorem verepsit inducere: quasi diutius quam pro cause ratione perseuerent, cerebri temperamentum immutant, indeque me-

Oncholuum inferunt ignificant: Generant enim ct iuincultu sese i ani ct augent, timori moeror, , melancho-ιta. Nam Melan otia infert timorem maerorem, ct haec duo generant melancholaam, quamuis a causa euidenti oratum habe ant. unaquaque tamen earum esse tum sibi debitum producit,citiπs aut tardius pro ratione causa generan-ris,qua vel valida es aut imbecilia, pro corporis braparatione. alij enim in timorem ac maerorem promptini ncidunt,alν discilius. Parat autem ad hac non parum A P Η ο R. Xx IIII.

S J γρ ir cile intestinum persectim fit,non coal it.

Hic Aphorisinus es pars Apho.18. huius lib. quare QR Ualeni sententia potest hinc expungi a PHOR.

734쪽

ERysipelas foris intro conuerti, malum: intus verὸ soras

existere, bonum. ΡΑ rticulare est exemplum, quod tamen generalius licet ita telligere. Partes externae sunt ignobiliores internis,infimae superioribus. Optima itaque trasmutatio est materiae aut morbi a partibus internis ad externas,& a su mmis ad infimas. Ob id docet experientia in erysipelate non esse repellendum valde refriger. sed initio praesertim)utendum esse potius temperantibus, ut aqueis &frigidis a C Ηο LI s. emadmodum a nobili parte ad ignobiliorem decu- utus materia laudatur ita ab ignobili ad nobiliorem recursus vel doloris, tet alterius must, in malis habendus: At partes superiores sunt nobiliores inferioribus, ct interiores exterioribus. Ergo humorum translatio quasi ad exteriora relictis interioribus salutaris est, ut signum, ct causa: siquidem se natura robur, victoriam, atque rectam rationem signiflcat, o partes principes a morbo liberat. Contra fit in coimersione humorum ab exterioribus ad interiora. Cui ivisalubris ct insalubris translationis exemplum hic proponitur in erysipelatema materiae decubitus ad cute nudo in visceribus superstite foco mediocris paturae domi natus supra materiam gnu est,υt exordito persecta: ita ut praestaret interiorem materia per alvu ct Crinas ferri, du-mρήὸ sine mole sia nuturasteret, quam ad cutim transferri.

735쪽

inquies,cur igitur in E speiatefaciei opectori non ita Πs expedτω ac patentes. Sangamis quoque missio a superii- admota quo pulιν aintrore' erat ab externis.Praestat ergo, inquies mptIs in re Cerantibus atque humentibus risero zms, ul*ῖs, apsthemtibus hanc etim habentibus temperare lan tras do carι educere quo sub cute negotium faces

Revera,reuocatio mat

ν b exteriorabm ad interiora discitis ac mole sperme amenta sed hac qua instituitur in e 1 petate no tam si ' euacuationem I tor. ac D huc quὸd ea retractio humoris non minus bonis aegrι rebus fieri hic potes, quam ea quae natura duc up gratia in paro tribwωγὸrecArssu persaepe omnia lympromata mitiora redduntur quod nimirum insignis consequatur vacuatio per aluum is vrianas isto quoque sanguinis ron tare reuocatsanguinem ad utima quam re frigerat: neque tam stigidi; ct humidis iu T Melate vi ur,ut repellamus quis ut temperemine ad te quod repessentium usus reformidandis in morbis mam

ynts.natura de uti, ct materia tum acri tum copiosa, c m cerum incendio con/uncta: item in res imatione pst

736쪽

Quibus in ardentibus febribus .Haec sententia dubia est, ob id exiitimauit Gal. este i teriectam. Quidam sic intelligendam dicuntes od si sit febris

ardens & succedat tremor;cessabit febris. Si superueniat delirium,soluet treniorem & febrem: quod tamefalsum est Nam 3. Epid. Pythioni igne,id est, febre a dente correpto, primis statim diebus obortus est tremor &delirium,neque tamen tremore quieuit se bris. neque delitio tremor; neque smul his duobus febris ardens. Praeterca non est verisimile, qu bd in febre ardete tota materia inclusa sit venis & arteriis, S ad nerHOS transferatur,atque ita a tremore&delirio sedetur febris. Verti est,qubdin febre ardente excitentur tre mores Sed perniciosum est. Tum aut e spectare debemus an excitentur initio utPythioni accidit an progresso morbo, & post initia, ut in statibus aliquando,& alliquando sub mortem, quod est initium conuul- sonis quam sequatur mors. Difficultas est,an tremor ille sit lethalis. Potest esse. Nam, si circa initia contremiscat aeger propter exolutas vires squod tamen raro fi lethale est. Si tremor ob multitudinem materi ea grauantis neru0s,noia est lethale. Ac,quia circa initia morborum multis de causis potest esse prostrata virtus, ubi ad aegrum accesserimus, rationem inibimu unde potest esse illa vitium imbecillitas interrogabimusque,an praecesserit longa vigilia, longus labor,

Ines longa, immoderata venus. Si neque venus,nec utila alia causa praecesse it, oportet aegrum imbecillum csse ob multitudinem materiae, quae neruos Occ at

737쪽

HIPPO R. Ap ΠOR'α naturam ipsam aggraiiat:& tum detracto sanguine esurgit natura,& reuiuiscit pulsus andea laguimus. At tremor a vehementia & malignitate morbi, aut a causis illis externis leuaalis est. Qubd si ver b, post initia . emat aeger, signu est quod vis motrix est infirma, estque principium conuulsionis, re siccatis videt licet nervis unde etiam dicitur is tremor multatum salutis est spes.liaque non debemus expectare. vi: tremore semper soluatur febris ardens. in eiusmodigrturiebribus ardentibus, tremores circa initia indi-Cant neruosum genus grauari et qualitate vel Guaim litate materiae ut diximus: ita neruosorum affectu Commutarcato ipli principio, hoc esst,cerebro, fit delirium. Tremor tamen & delirium non semper sedant febrem ardentem, neque soluunt semper. S C H o L I s.

OVοι in a aut paucis vidit, quasi et uersale scripsit

estque exemplum potius tran sationis quam immis: morbi. non enim oluitur morbus qui ingrautorem trans taerar: aut qiri a parto ignobili ad nobilem transit: hoc fit, cum deliriu fuit tremores in ardoribus : traducitur enita lhumor biliosus e senis in nervos, o a neruis in cerebrym Proinde in febribus ardentibus,tremorem delirium fere e cipit ad perniciem agris vide tamen, an humor bilusus qai calidus α tenuis est,tremorem excitare possit. Tremor eηima frigida causa meatus in sarciente ac stiritum intercipi te fleri flet Sic enim Galeno, Des tremoris causae : Una ob-srustio neruorum a succis multis, lenti crastis altera facultatis motricis imbecillitas ex frigida intemperie contrari. At in febre ardente, duo illa catis consistere nequeunt. ΗΠ

738쪽

S E c T 1 o S E x T A. 3 8 Eiquis trem ius intellige, diu ' qui in febribus ardentibus

excitatur a vaporibus acribus sursum continvo ascendentiabis neruorum principia messicantibus, ioisique neruis ase Sapores istos expellere conantibus: in quo conatu nervi tr mulo motu concutiuntur, dum excutiant vapores illsi sbi noxios: quos si in meninges substantiamqme cerebri excres rivi,delirium suboritur, cessatque tremor, qui in delirium degenerat per translationem vaporis acris.. a P Η Ο R. x x V II.

νυου h si υδδατος όθρόει. - ντας Oricii ue empyi, aut hydropici Ortintur aut ecantur, si ptu aut aqua uniuersam a fluxerint, omnino

moriuntur.

Μ Agna vise ii huius sententiae . neq; lum debet iritelligi in suppuratis&hydropicili, sed etia in

omni magno abscessu, siue interior sit, siue exterior,& maximὰ ubi suspicamur magnas esse in parte & mul- 'as arterias ac venas .Vt in liene qui multas habet ar- terias ac venas si quis abscessus rumpatur, periculiam est ne statim moriatur qger.Nam pus in ab cessu diutius retentu erodit venas & arterias, quibus disruptis effluit & evanescit una cum pure multus spiritus vitalis: unde animi deliquiu ac syncope &hinc mors s peintra duas horas. Item fit in partibus omnibus quae multis ac magnis praeditae sunt arteriis ac veni S.C te-

ru ut veniam'ad sentetia Hi p. ipse εμ- vocare solet quibus effusum est pus in spatium thoracis. Accidit ' aliquando, ut pus illud non repurgetur in o. diebus ab eo die, a quo facta est ruptio. Post illud itaque Mmpus mora longiore pulmones erodit & tabem

739쪽

scit. sic vi&pus 2 aqua hydropicorum contrahit Halignitate quandam & putres est, & putreficta corarumpit pastes vicinas. Hinc fit, ut iis mortuis reperiasa anilixiuio sinitem, omentum putre, vili cera veluti Uderata & χ ρκιγώδη. Ob id recte pr aecipit Hipp. ubi agitur de ustione & sectione hydropicorum aut si ip-POratorum, animaduertendum esse,ut non consectisnieri pa ulatim aquam vel pus vacuemus: hoc est,OpOI-t e Primum facere viam aperta cute scalpello, incisorio, vel cauterio presertim potentiasti quod tutius est, ct na1norem infert dolorem: deinde habendum scabPellum aculeatum,ut fiat via angustior materiae hoc eV, Pur aut aquar: quo peracto inducatur linament si Cligno crudo, quo ita paulatim educatur pus aut aqua .Sed hodie rectius fit,& tritius. Habemus enim ca

Nuias qu asdam quas immittimus, Hisque apertis Vt in cantharis illis stanneis fit tantum educi cur aquae, quantum volumus.Oportet autem semel in die aqua e trahere , quantum vires sustinere poterunt , dc ita singulis diebus faciemus usque ad ra. diem. EYactis Ia Qicolas, die 13. si quid videbitur reliquum , totum immul poterit extrahi, aut certe, si viribus metuis ma gna pars Post is diem, si quid regenerabitur eo modo oportebit extrahςre paulatim. Sed interim uti rati0- ne vitae quae siccet reli Dum,& remediis quς fccent,aimulque erunt i uendae vires aegri. Sed sequitusnc, peractis his omnibus quae ex arte sunt,seruari debeta aegrum' minime verb, quia oportet secare aut Vrerstnondum confectis viribus aegri. Item sine febre: aut si eX febre laboret,id faciendum est in intermissione vel remissione. Deinde id fiat priusqua aqua aut pus p β' trescat & viscera corrupant. Praeterea no est expectam da cach exta. Si quis igitur accersatur ad suppurat'

740쪽

s pCT1o SEx et A. 3 s& hydropicos,oportet primum scire an sit urenda an

sic cadu, necne. Si hydropic 'iam inciderit 1ii cachexia aut tabem, si vires sint languidioresui biis adest c iura,sta praesertim cachexia, vel infirmis viribus .s proterea humoriam eis putre fistus ut a Gcta sint vi cora, nihil est tentandum sed totum Deo committemdu Fingamus ista non adesist,tum secabimus uti diximus. Sed ante sectionem & vsturam Hippocrates instituit multum lac aut alimentum aliquod boni succi. Qia aeritur an in aqua inter cutem leu leuc

phlegmatia propriὰ dicta sit secandum aut ustulam

dum aliis locis quam in ascite Θ In aqua inter cutem secare oportet aut urere in parte ita telio te tibiae .diagitis sipra malleolos,secarc oportet crura: aliquando in brachio supra manum,&c. In ascite verb in venim

re sub umbilico recta linea ducta aut etiam ilibus qua praesertim parte minus est carnis fere inter vi bili eum & a coxa loco decliui. Iam in suppuratis, aiunt nonnulli non esse perserandam tunicam su cingentem costas, quod ij postea vel napriantur, vel vivant cum fistula. Potest tamen confodi alioqui cusε crassior non posset effluere pus ita ut neque mo- riantur,neque si rectὰ & diligenter cures9 remaneat fistula. Vidimus duos, quorum alter aperto thorace interiit ralter vixit cum sistula. Poterimus ergo in his uti primum vesicationibus : deinde cauteriis potemtialibus:tum si ea non sussiciant, veniemus ad actu

lia. In quibus primo Exempli gratia poterit esse usus spongiae,quae igni candescat, aut etiam sub eis vel cui

alicubi facit Hippo. ungorum. Postremo usurpabimus cauteria metallorum.Post veniemus si opus evad-αραυντε b. Adhibetur autem cauteria in suppu-

SEARCH

MENU NAVIGATION