장음표시 사용
791쪽
at fatentes capitis repente doloribus corripiunturis protinus muti uni o flertunt: intra septem dies
intereunt, ni ebris interuenerόt. H Ec sententia exposita est Aphor. . lib. . citatur ab Hipp.lib.2. de morbo & lib. 1. αὶ κελων.vbi addit,lii autem sunt hiante & hiulco ore,s pe mei undneque sentiunt. Dissiculias fuit quando haec signa se proserebant, quisnam esset morbus ille ι an an Κάληψιζ, an is άληψιe. Gal. in com. dicit este apo
Plexiam. Aurelianus catalepsim.Hip. de rat.viet. acuta
apoplexin, id est, venarum interceptionem. Non est de nomine laborandum: sed scire oportet quid dicat Hipp.lib. secundo de morbis, quod solet accidere seianioribus, idque a commotione atrae bilis, ac ubi inquit , haec commouetur occupat partes corporis ubi sunt multae venae, ut pectus, collum, cerebri plexum. Itaque commota atra bilis,vel etiam pituita, vel spiri tus flatuosus,intercipit venas pectoris,venas colli seu iugulares,&cerebri quς vasa sunt in plexu retisormi. Vbi cognoscimus causam & locum am modum curandi tenemus. Si materia illa quae iis viis interceptacit non incalescit, perfrigeratur:cum perfrigerata est congelatur& tandem moriuntur hoc dico,ut in apo-plexia possimus notare uniuersalia tempora, ut rect sensit Philoth. Nam per dolorem capitis, notaturiniatium. per mutitatem siue ob tescentiam, increme-
792쪽
tum 'per steriorem; vigor: dc ubi conualescunt, decl1- natio.Sic ubi intercipitio tur ven. e,erit initium perfit- geratio,incrementum: congelatio, vigor febris superueniens, declisiatio: quae omnia contingunt senioribus bene potis, & aliquando quibus est crassiorian guis. Αφωνος dicitur, non is qui non loquitur , sed qui una cum voce & motu δc sensu, hoc est, altero vel Vtroque priuatur. Iam sterior accidit in vigore mali Minui id magis, ubi arteriae finis oppres Ius spirandi dissicultas auci a. Post steriorem nigrescunt toti, de intra septimum moriuntur, aliquando primo die,alia quando tertio,nonnunqua quarto,ubi leuior est morabus perueniunt usque ad 7. diem. Nisi febris i Fuchsius citat locum ex Hippoc.a. de morbis,ubi ait per ignem intelligi semper febrem vehementissimam.Sed neque 'G mρ semper significat febrem validam. neque hic ex
citanda vehemens febris, ut quae vires deiiciat unde mors. Non proderit etiam neque quicquam essiciet febris leuis propter materiae crassitiem di contumaciam. Qtiare oportet febrem,esse mediocrem intefleauem & vehementem , ac proportionata in materiae morbi , haec febris vires non deiiciet, inamb materiam illam crassam tenuabit, incidet, concoctu ef& dissoluet.
ΡRuiuosticon est funesti termini intra quem desii is est soporosilia assequa, initis quidem os ac bρή
malentes cum repentino ac vehementi dolore capitis,a ens , postra obtineseistiam is sertorem inuehit i hiemm funestum intra diem septimum mitiesur exitum hisi i superueniat. me ergo proguo suo. sim mi etur rca
793쪽
HIPPOCR. Ap HOR. serendu' ad fortem apoplexiam, ut putat Galenus in commentario: quod apoplexiam fortem soluere , sit impossibile quod fortis apoplexia intra momentum,nedum paucas horra aut dies septem interficiat, vix enim tertium diem excedit , inquit Aurelianus : quod apoplexia n n soleat bene .alentes repente inuadere, sed viciosis refertos humoribus: quod materia,quae apoplexiam committit,stigidast, igna- etia, ac crassa, quae sua qualitate solet magis sensum Mefacere, quam dolorem sua qualitate excitare: quod nulla febris iue leuis,sue salida, apoplexi a superueniens eam Asere positi. Leuis enim non satis potentem habet calorem ad concoquendam tam breui tempore materiam, alioqui contumacem apoplexis. Valida vero, virium imbecillitatem magis auget, calorem natiuumsuo acri calore absimendo: est enim axioma medicum, qua alieno calore incalesunt, sua refrigerari. Potius ergo intelligendus hic Aphor. de caro,
cetisporose quodam asse tu , qui praecumr est apoplexia, leamque mox adfuturam minetur. Cuius causa est multus lfatulentus ac vaporosis stiritus, ex crapula aut alia o casone gemm . qui initio quidem caput feriens, vehementem dolorem distendendo excitat, deinde multam pituita la uentis copiam promouet, unde postea obmutesientiasub- oritur, id est, vocis acsermonis, omnis denique motus volun- tar' ac sensus priuatio, ab obstructione humorum prohibente exitum spiritui animali ad vocis ac sermonis, sensu oe motus orgi na. Sic enim ἀφωνους vocat Hippocrat. Iphor. s. lib. 3. 9 Aphor. 38. lib. 7. qm nec vocem nec alium quidem i notum υllum voluntarium retinent, nec omninosentiunt, lsed tacent, eodem modo quo apoplectici sine sensu pariter O motu. Est enim vox omnium tititionum, voluntari rum praecipua, ex cuius naxa Hippocrates ,re- lli quarum quoque a um qua voluntariasunt, ensionem l
794쪽
-bsignificara sterior item metu ue in anhelitu disculatis suboritur ad illam a uentis materia eviam ob oppresss gutturis musalos , eo que non potentespra imbecillitate tantam pituita copiam excludere: tandem apoplexia cum latur In illo itaque temporis tractu,febris superueniens, a- ρο exi afortis absistionem prohibet, ct mortem arcet, quae alioquin imminet intra septem dies. Eam autemfuisse Hippocrati mentem facile ut colligere ex secundo ct tertio de morbis O sub finem libri de crisibus , Obi dolore capitis, obmutescentia, O steriore positu, scribit posmilio hominem fleri apo eriticum sanguine perstigerato ; quas ante vere apoplecticus non esset. Hunc igitur soporosum asseritum qui tandem fortem apoplexiam inuehit, febris nec maior quam Ut vires exoluat,nec minor quam ut nihil prosit, maxime iuuat: si qua tum spiritum issum uiuinum , tum humores pituitoses excalfaciat, attenuet se restiuat , quod fit nomnisnquum tribus diebus, aut quatuor, interdum pluribus. non tamen ultra septimum procedit diem,ob morbi magna rudinem 2 partis assectae nobilitatem. Η ΡΗOR. ii L
Θανατωδες πόδρα. SEd insemnis etiam ι an de oculis aliquid sub pure θectare oportet nam si quid non exacte commistis palpe bris de albo appareat, modo non ex alui pro luuio aut medica1nenti potione accidat i malum signum AIO salde per hiciosum
795쪽
Haec sententia scripta est lib. t. prognost. cap. q. hoc est: Ad praesagium in rei orbis prς sertim acutatis, dormire semia pertis oculis, ita ut sub appareat album, lethale est quemadmodum etiam exiciale est, per vigilias, semper esse oculis clausis. Illinc enim stagnificatur vel magna re siccatio palpebratum, vel imbecillitas facultatis mobilis: vel, quod musculi oculos claudentes patiuntur, quia aut conuulsi sunt aut resoluti. Per alui autem profluuium, intelligere oportet omnes immodicas vacuationes tam sporaneas quam artificiosas. Idcirco, si aeger dormiat oculis semia pertis,interrogandum: an id illi sit consuetum vel non sit quia diutius vigilauerit, aut defatigatus sit de longa via, aut prycesserit vehemens tristitia, aut longa alimenti indigentia vel, an non praecesserit multa & immodica vacuatioλSi nihil tale sit, lethale., S C Η Ο L 1 A.
mum his, qui caput obsident siue cumfebre suesine febre,petitum ab oculis , quorum dispositio prae caeteris partibus cerebri cui oeuli proximi sunt uncti,9 φuoi imgratia in arce locatum est cerebrum 9 dis' rionem indicat.
niuentibus ergo oculis dormire, I tu si non committan'tur palpebrabo aliquid partis albae otiuis ulniutur eίhale. Indicium enim hoc maximae imbecillitatismon flum p pebrari , sed O animalis facultatis, nam cum oculi semper ex minima facultate claudantur , si in semno claudi ne queant , quo tempore facilius quaru tempore ιigiliarum alaudotur retracto ni rum intro Diritu animali, qui a pere is oculorum author es,lethal unum,nisi tansuetu-
796쪽
dine aegris id acciderit. Sunt en in quidam, qui oculis comniventi tu dormire consueuerunt, aut vitio illo, quod λαγ- vocant a lep ribvi: aut morsit lovgit νdine aut vi alicuius morbi , ut in pueris vermiculosis. Caeterum genarum corrugatio ct ariditaε atque iη ς contractro, con- lsis item musiculoram qui octiloa claudunt, hρch toma
D liratio qua cum risust,tutior qua vero adio adhibito, periculosior. IAm saepe diximus α ισο συνίω dici tanquam g
nus deliciorum. Nam hoc nomine,manias,etiam de
melancholias intelligimus.Tamen proprie dicitur de iis deliri is, quaeaccidunt ad tempus in vigoribus ac-rcessionum, ut interpretatur Gai. statim initio prorrh. Dicitur quoque aliquando , ut sit genus ad maniam& melancholiam. Rursus mania dicitur aliquando de insania a flava bile, aliquando ab atra, vel succo me lancholico : ita vi ext ndatur ad phrenitidem & melancholiam & maniam proprie appellatam , quae est perpetuum delirium sine febre. Breuiter in his vociabus nihil perpetuum est in Hipp.Vt porro hunc Aph. intelligamus addendum est idem. Qie verὸ cum teme-rtate periculρ imae. Gal. in comm.tria cψmparat delirium cum risi, delirium cam studio , &destrium cum temeritate & ferocitate: ali j addunt cum ploratu. tamen non est necesse. Deluia,de quibus hic agit
797쪽
Hi P Po C R. APHOR dicuntur continua, siue sint cum febre,uiae sine febres Iam differentiae deliriorum sum uritur pro ratione corporum &materiae redundantis in corpore. Quemadmodum enim ut scribit Aristo t. in problem alij atque alij aliter afficiuntur a vino. Nam quibusdam,v1num est risui quibusdam dolori, aliis ferocitati sic, ut est assectum corpus,ita diuersassent deliria. Si itaque tantum 1anguinis incaluit, ita ut clemens sit necdum contraxerit malignam quandam 3 putrem qua litatem si item, tantum alteratum est & concalefactum cerebrum,fient maniae ludicrae,cachinia nes &Cum risu. . Si nimirum incaluerint, ita ut sit iam bilis quae incalescat & assari incipiat, efficiet manias CHm Budio,id est medias inter serocem &ludi cram, Vtδ-ger modo rideat,modb non. Sin,sanguis, is biliosus pra modum assetur fit ferina & temeraria mania, Graecas, ειωδης, & ij re vera suriunt, ita ut invadant& Impetant notos & ignotos. Alij, fiunt hydrophoboi morsa cane rabido, in quibus est etiam amata bilis Sunt enim maniaci a succo melancholico,
qui verbi gratia ) imbibitus ventriculi tunicis petit
Venas cerebri, in iisque agitatur, affatur, & corrumpi-:'r Idem sanguis melancholicus, si frigidior sit & ca-
iginosior,facit tristes, meticuloses, qui perpetuo de fixos habent in terram oculos, qui solitudines quae-xunt, qui lugent, & conqueruntur debita. Aliquando , is non est obscurus & frigidus , sed tenuior & calidior , facitque , facit prο- exas , sybillas , haec omnia accidunt , propior qualitates quasdam occultas &indicibiles,quas contrahit melancholicus succus, dum in corpore diutius
S putrescit, Ure,diligenter animaduer-
798쪽
SgCTIois Ex TA. 388temus, quis humor redundet,ut rect e curemus. Aliis enim languinem, aliis bilem, aliis melancholiam vacuabimus depurgabimus, quanquam mesancholia vix cedit medicorum remediis. S C H ο L I A. PSU 6licon est securitatis aut periculi in morbis, petitum ex dehri, Jecie.Securus enim is morbus est,qui coniunt tum habet del3rium cum risu. Periculoseu vero, quem destrium cum studio comitatur. Demium enim cum risu ,sta vaporibus a sanguine prodeuntibus in cerebrum elatis, Aut ab ipse sanguine struente cerebrum elusique membranas imbuente. Ergo morbus, a quo huiusmodi destrium ortum habet ecurus est: quoniam pendet a sanguine,qui humor mites ct benignos morbos parit. Deirrium vero cum sudio aut solicitudine se pertinacia fit u bile flaua , aut atra, aut faece ipsa sanguinis. Ergo morbus a quo huiusimodi debrim ortum habet, non adeo mitis, necsecurus,sed vel periculosior,vel contumacior, fel longior pro ratione humoris a qu' pendet. Hic autem potissmum fit sermo de det rishmptomatico: aut eo, quod Ῥitio sim aliquiis humor , substantiam cerebri aut eius membranas inficient, parit, cim febre aut sine fabre. A P H ο R. LIIII. EN Ni - σι αἰ
IN morbii acutis tam febre quasi gementium sestiriή,
799쪽
Hic Aphorismus exponitur 68. Aphor, lib. . ubi
dicebamus spiritium offensum repraesentari in multis, ut in pueris plorabundis, in amantibus, & iis qui graui aliqua iniuria taduntur. Catasa, cur tales - respirationei in febribus fiant f Galen. autem exponit de ostendente respiratione: est, propter imbecillita
tem tacultatis animalis vel duritiem musculorium, qui
inseruiunx respirationi. At ver b, duritiem eam sc quiatur talis respiratio, vel, quia in partibus spiritualis is, ut neruises: dispositio quς lana ad conuulsionem. vel dolorifica quaedam dispositio. Dd autem dicebamus de respirationGest quia in contextu est κλ-θ Hippo. meminit vocis , quae dicit in Duo Lunt genera vocis lethalia in nam bis acutis. Vna est qu' dicitur κλαγγωδης, quae fit propter re- IIccata asperam arteriam. Altera, est id sit plorabunda , quae sit ubi maior es Iesiccatio eius
S CR OLI A. PRO funestum in morbis acutis petitum exsuspiri fluctuosis. Est autemsu mina rarao, linritus ti o reuocatio, qua velati breui quadam qui n-rercipitur opus thoracis, idque m qua in irando, ηρη- nquam vero expirando. Cosa se uires duplex,aut virium inbecissitas qua nequeunt uno impetu thoracem elevare onre virationem adfine per Iucere: Auranstrumentorum duri ires,quae aut astigbre,aut Iccitatest. Quas stiria in mor- his acutis continuas febres habentibus, aut febribus couli' nuts.excitantur, manant asccitate infrumentorum. Ouoil
800쪽
olores podagrici Vere O mutum fere motienturi Vrelianus in chroni ess addit deinde hyeme, postremo aestate. quod scite quidem dictum est
Nam, tametsi Vere & Autumno dolores podagrici e citentur, tamen fiunt etiam layeme de aestate, quanquararius. Vere, quia relicta excrementa ab hycme,quae antea propter frigus erant concreta immotaque accedenth ,ere mouentur & funduntur: fusa ,decumbunt in partes imbecilliores, ut sunt eiusmodi articuli. Estatς,quiali uitiores sunt liquati corpus rarum,fit resolutio materiae,calor est amicus neruis & articulis: Ided, raro tum fiunt. Autumno, quia aestate usi sunt fructibus & oleribus, unde multa erirementa generantur: Praeterea, quia per Autumnum vires sunt imbecillae, ob id multa excrementa colliguntur. Vel tam est quod humores 1ncipiunt contrahi. Sed est inaequalitas pe turbans quae commouet materia at hyeme, humores manent fixi & immoti. S C Η ο L I s.
Non mρι- ndagrici sed se arthritici dolores , omnes
ique inorbi quis ita habent in intimo corpore cac=c mia, Vere 9 Aut o potius is multo promptius exci-rqntur, quam aestate oe breme. Nam Vere O Autumno, bu-