Auicenna Arabis ... Quarta fen, primi de uniuersali ratione medendi nunc primum M. Iacob. Mantini, medici hebraei, latinitate donata, & in studiosorum utilitatem, ab phisicae studiosis quibusdam, germanis typis tradita

61쪽

glebam,quam lutum armenum uocant,m mo granatoru sumat. Poris in his enarratis 'a purgatione utendu est

ni eam sistere velis.Caeterv si febris que piam 'a phρrmaci potione invadit, nihil

melius aicitia ordeacea. Syrupus vero acetosus 1 estina deradit, postpotii ergo debet, in secundu aut tertiu di donee

- itestina sibirestituta fuerint . Porro qui purgatus est balnea debet ingredi die se Ma,quoniani si quid relictu fuerit ex humoribus,id balnea dissoluunt.Quod si balneis oblectetur ac in deliciis habeo ac indicio est Qeu a residuo purgabutata sine eum. Quod si scias eum no oblectari illis sed potius molestari tu illine

eum auoces Nec telateat*qui ventricuitu 1 Sintestina imbecilla habet, fortasse ab ipsis medicaminibus quibus uis purgandi inest, facultatem solutiuuam dipiscetur,taliis affectus in eo perdur hi ita ut multis r ediis indigeat quo

stringatur an sinibus quo metuenda est

62쪽

est de solutivo & eius nocumentis. Praeterta sci edum est v bibere aqua fructussi

postmedicamina purgatiua febres perseturbationemQ inducit.Multoties etiam post purgationem vens sectionem res manet dolor in epat quem potus aquae calide tollit. In ortu etiam canis, at iras igoribus maximis non est purgationibus utendum, idcirco satius qst vere ves tum pharmacum sumere, autumnus tamen ei rei aptior est. Hyenas autem est tempus, quo nix in moles cadit. Ver autinas subsequitur. Ideo non sumatur in eo nisiquod tenue,sed autumnus est ualetemptis. Semper autem non est assuescenda natura ad pharmaca quoties idigetlenitione, quoniam id in usum couerteretur,& eius tandem exitus ad peris

niciem ducet. Pharmacu q* fortes uires dissoluit eius temperam habet sicca post potione aute debilis pharmaci parumouedsi e ne eius uis distatuatant medicamera debilia benedicta , numeradsist

63쪽

uo medicamento indiget,uentum obser uet austrinum, aestate vero septentrionalem. Aliqui tamen huius contrarist ut

Selid quidem distingvere oporret tu in Variosmorbos: miti sebilis indiguerit Mutilio pharmaco,Mnihil iud opere taequa* deb is moueri sed rit cui rei festasseverisse M o faterit.

Caput Sextum quarae iamde immodica alui purgatione re quando retinenda sit

Nier indicia quibus cognoscamus iam accedere tempus,quo

alui purgatio sistenda sit, est siti tis. Quod sipurgatio perseuera

ret resitis non euenerit n6 est cur timeas eum modum excedere. At sitis nonunt Rcciditnon propter multam Simmode

ratam purgationem, stapropter ipsum

uentricului

64쪽

CAPUT XXXIII

Detriculum.nam si calidus uel siccus fueritvel utrum horum habuerit citissime sitiet. Itidem propter ipsum pharmacu id fiet,ut si fuerit calidum exustiuu Itidem re ob ipsummet humorem si biliosus fuerit,ut satia bilis,propi huiusmodi ergo

causas non mirum si sitis acceleret. eadmodum si contraris his causae contino gant nihil a ratione alienum erit ipsam sitim tardius se offerre. At cum sitim immoderatam purgation non modicam uideris,lum omnino reprime ea, praesertim si nulla causaris uelocis ac citae sitis

adfuerit In limoi enim cum sitis apparea haud quai disserendum est. Et forte id quod expurgabitur,tempus quo puragatioabscindeda sit tibi indicabit. nam tibi ex flauae bilis purgativo iam purgati :pnem deuenisse ad pituitam perspicuu 'suerit, tunc excessu fecisse notabis. Ma, xime uero si ad atrae bilis purgatione res peruenerit. Sanguinis autem soluti ma

rimi periculi maximi mometi est.Caes

65쪽

SEPTIMUM

tertim si alicui tormina in ventre relicta fuerint recurrendu est ad id qd in uacitatione de torminibus dictum est.

Caput Septimum sen quartae, Quonam pacto corrigendus sit affectus illius cusius purgatio modu excessiti Vrgatio quidem redditur imis modica, uel ob uenanim imbecillitatem,aut earum orare

serata sint, vel Mpterea qd puragatiuum pharmacu ora earin mordet vesquia corpus exeo maIaacquisiuitteperaturam, et sic de aliis id genus. Si igitur alui purgatio immodica fuerit, tu sursure deorsum extrea diligenda sunt incipiendo ab ascellis & inguinibus,et descendendo inferius ab eis,exhibendum Q est Parii medicameli quod ex uiperis costat theriacam uocant,ct philonium,et sudorem prouoca si fieri potest siuebalneosue uapore aquae calidae sub eius pannis e

66쪽

s le

qeus caput extollat, A udor ad moritim exuperauerit,ppina eiqirae stinat imo latino os adhiex farina ordo tosti,ae astrinstentes

miridiore uisceribus sup inpona

MUS C. primit enim ac alitu soluit a cais

67쪽

ex uino granatorum & ge ra cibariorum farina ordei torrefacti,cofectorum,et cortices papaueris cotritas. Experientsa quo in coprobatu est summopere Uales ire semen nasturtii trium drachmaru posdere, quod prius torre fiat,moxlacte dietoso subagitata. Dogab arabibus dicto coquatur, donec coagules, deinde potudetur. Cibus praeterea debet uim astrinsoedi habere Θc niue refrigerari uelut est luinum, succus uuarum acerbarum & id lxenus alia. Ad retinedas etia alui fluxio ines multum ualet uomitum aqua calida excitare,extremamin ea ponet .sbod Haratia exempli animi deliinito corripiae

propina eis uinu, re si id tessi nihil prorderit, tande poteris uti his quae uim tinent soporifica, Sc quae sunt ualentissi ima remedia intractatione de sistenda suo cognita. JHedicus adhuc debet apua se paratos tum pastillos ac pulveres gentes deglutiendos, tum etiam clyres ac eorum instrumenta.

Caput

68쪽

Caput Octauu quartae sen. Siquis phara nacti solutiuu sumpserit aeno soluerit

Vmpurgatium medicamentano purgauerit, torminam acinquietudinem capiti si dolore uertiginem padiculationes,os scitationes ueintulerit , rectirredum e ad

clysterem ac glandes notas, bibat e masiche tres drachmas ex aqua tepida, fortasse iuvabit pharmaci operationem astringentiu potus, Vescim postea citos niss ac malis ut quae oc os uetriculi oc qaeanfra est coprimere ualeant,nauseam4sastant, oc purgatiui pharmaci motum qui fursum fertur deorsum reuocent,natura roboret. At si nihil clyster iuuerrit,malal accidetia orta fuerint ut corporis testto,oculi praeeminetia,motus quo p superiora petat, tunc haud qua* poteris ue nar se 'ionem euitare. Quod si nec pharmacum purgatione fecerit malil casus

iubsecuti fuerint, incidere quo uena

69쪽

postea par e imo etia post duos aut tres dies,nam nisi id fiat timendu erit ne liuo mores ad aliquas principes partes se con

uertant.

Caput nonu fen quartae, De medicamentis quibus purgandi uis inest. Vaedam sunt solutilia medicas

mina quae admodu uiciosa sutut helleboxus et genus tripolii quod turbit vocano praeserti quod vitiosum est etgenere croceum,itidem Nagaricum non album nessi purused ad nigredinem decliue,& sicut daphnoides laureolam dicunt. haec enim vitiosa sunt,et si qd horum sumatur, mala inde sequuntur accidentia,consentaneuigitur est a corpore quantu possibile fuerit,VomittI aut aluo expelli, & medicas mentum quod ex viperis constat theriacem vocant remedio exhiberi, ct multo tiens potio aquae frigidae, sederet in ea h

70쪽

, CAPUT XXXVI

pharmaci malitiam pellit, vetat* anheolittim ab eo corrumpi,q omnia ex turbitci trino et putrido inferri solet, ad idem

valetquicquid acredinem sua glutinositate 8c lenificatione ait pinguedinem anfringi si nonu δ praeterea adest quaeda

Proportio inter medicamera et quaedam singularia temperamenta ut scamoniis

quod quide in his qui in regionibus deis gunt stigidis, nisi in magna quatitate sumatur exiguam efficit operatione,ut in a gione germanorum. Caeterum in aliqDus corporibus at 3 regionibus fortasse non oportebit substantiam medicamelorum exhibere,sed eorum virtute. Porro medicamentis purgatiuis conueniens est adhiberi medicamenta odora, ut per haec mebrorum vires seruetur, ad quod negotium medicamento cordialia optime valent, cum vitalem spiritum in omni membro confortent & maior pars horum isa tenuitate oc penetratione ad id coierunt, re quado Q cψiunguntur duo