Cornelii Nepotis quae exstant omnia. Quid praeterea in accuratissima hac editione praestitum sit, indicat epistola ad lectorem

21쪽

Padi erat aetola , teste Plinio lib. III. cap. XVIII. uuia de Catullo epigrammate primo Italus ἱ Ausonio autem Idyllio VII. Gallus vocatur. Nempe quia Italia Transpadana diceretur Gallia Togata . De urbe patria quidquam se habere comperti, negat Elias Vinetus in Auson. Idyll. VII. At Veronensem fuisse in Leandri Alberti Italia lego : uti & in Cosmogi aphia optimi atque amicissimi quondam viri, Pauli Merulae . Immo, ex Veronensium historicorum syllabo quem doctissimus

amotissimusque Alexander Bezel lus , Ueronensis urbis Caneellarius , fecit, ac illustrissimus Comes Fernaniadus Noga rota , vir ut generi', ita literarum studio no bili limus, cum V. CL. Laurentio Pignorio , atque is mecum , communicavit) intelligo, natum fu i sse N potem in Hostilia : qui Veronensium vicus est , Tacito , Plinio , Cassiodoro , & Antonino in itinerario memoratus , hodieque ecclesiasticae Veronentium iurisdictioni subditus. Historicus hic Ciceronis amicus familia-xis a Gellio vocatur lib. XV. eap. XXVIII. Chronica

scripsisse , testis est idem Gellius lib. X VlI. eap. XXI. In his pro triplici tempore, , μυθικω , s se

, de quibus ex varrone , di aliis , libro de arte historica diximus ) tres videtur scripsisse libros , ac singulis unius temporis narrationem esse complexu S . Sa ne tres libros secisse Nepotem, quibus omne aevum comprehcnderit , liquido testatur Catullus initio Hende ea syllaborum. Nec historicum tempus ab eo solum esset raelatum , indicio est illud Ausonii : Apologos Titin .

ni , oe Nepotis Cbronica, quasi alios opologos nam ipsis Uar fabularum sunt I ad nobilitatem tuam mi . Item ex

eo quod Tertullianus in Apologeri eo adversus gentes ubi eum inter antiquitatum commentatores disertim

te ponit ) dicit, haud aliud Saturnum quam hominem , promulgasse . Quod etiam La Elantius tradit lib. I. cap. XIII. Reliquit praeterea libros illustrium virorum ,

22쪽

TESTIMONIA- xvii

quorum Gellius meminit lib. XI. cap. VIII. & Servius in 1. AE n. Eorum librum II. XV. dc XVI. citat Charisius . Ex his habemus viginti duos exterarum gentium imperatores . Ceteris libris egisse de Romanis , haec ejus verba ostendunt in extrema Hannibalis vita : Sed m, tempus est hujus bbri faceres em , er Romanorum eriplicarst imperatores , quo facilius collatis utrorumque fa-

iis , qui viri praeferendi sint , possi judicari . Operis ejus

genuina inscriptio patet ex ultimis hisce praefationis verbis : are ad propositum veniemus , ae in hoc expone-

mu, libro VITAS EXCELLENTIUM IM

PERATORUM. Praeter imperatores seorsim exara si e librum de regibus , argumento haec erunt quae Timoleontis vitae subdit : Hi fere fuere Graeciae gentis duces qui memoria digni videantur , praeter reges . Namque eos aIt inrere noluimus , quod omnium res fles in separatim sunt relatae . Neque tamen hi admodum fune multi Externi imperatores quos habemus , YEmilii esse Probi a multis creduntur . Qui error inde provenit , quod librario id suerit nomen qui vitas eas partim sua , partim avi dc matris manu scriptas , Theodosio ob tulit . Hoc ita esse , Ostendunt verticuli qui vitis istis praemitti in MSS. solent . Ac nec rumilium , nec Theodosiani aevi quemquam , eorum esse librorum au-etorem, abunde arguit pura & Romana dictio . opineiatur aliquis , ut Trogus ab Iustino , ita ab A milio, qui

sub Theodosio vixit, in compendium esse redactum Nepotem . Sed aliud suadet operis concinnitas , S illa praeiandi ratio quae est in Epaminondae vita , ac in Pelopida inprimis, ubi brevitatem justam pollicetur.

Attamen sententia haec, licet erronea , minus periculi habeat , dummodo extra controversiam mancat , ΛΞ-n,ilium omnia de purissimis Nepotis fontibus hausisse . Sane Tulliani esse aevi scriptorem , neque alium quam Nepos em , tum veterum aliquot librorum indicio coisi h pno

23쪽

xviii ΤESTIMONIA

gnoscitur tum etiam quod ad Pomponium Atticum s cujus idem rogatu de vita Catonis librum iacit ) vitae

istae scribantur: utcumque id in quarto Miscellaneorum suorum neget Hieronymus Magius 3 qui ipsa Nepotis praefatione satis refellitur. Accedit & altera ratio. Nam his in libris ea legere est quae opus hoc scriptuni esse clamant quo tempore Pompejus & Caesar plus poterant quam libera in republica expediret. Ea Lamiabinus Ioca congessit , ut nihil attineat illa hic reponere . Nec libris istis de viris illustribus solum persecutus est excellentes imperatores ; sed etiam commentationibus claros. Quod argumentum signat R. Hieronymus , praefatione de scriptoribus ecclesiasticis: ubi Nepotem inter eos refert quorum exemplo acturus sit de iis qui scribendo claruerunt. Egit autem Nepos tum de Graecis auctoribus , tum de Latinis .

De Graecis , colligo inde , quod in Dionis vita dicat , librum se fecisse de illustribus historicis : in quo in rex alia traefarii de Philisto historico . De Latinis, argumento sunt plurima . Nam de Terentio egisse , ex Suetonio scimus in Terentii vita , Donato perperam tributa . Ad haec primum de vita Ciceronis librum Gellius citat lib. XV. cap. XXVIII. Eoque ex opere fragmentum Hieronymus adfert epist. ad Pammachi uir. Immo verisimile est , inde esse tum vitam T. Pomponii Attici , quae exstat, tum vitam Catonis, quam

istis claudit verbis : Hujus de vita oe moribtis plura inoo libro per iecuti stimus quem separatim de eo fecimus , rogatu Titi Pomponii Attici. stuare sudiosos Catonis ad

iliud volamen relegamus. Aperte indicat, eo nunc do Catone brevius se agere , quia separatim de eodem scripserit. Ergo vita illa Catonis quam paucis perstrie a m habemus, majoris pars est voluminis, in quo

Romanorum complurium vitae continerentur. Reliquit etiam Exemplorum libros, quos citant Gellius

24쪽

lib. VII. cap. XVIII. & Charisius lib. I. Alia quoquo

ejusdem laudant veteres : sed non item quae ad historiam pertineant . Nam eX epistola ejus ad Ciceronem

quaedam Lactantius adfert lib. III. Instit.. Divin. cap. XV. Quemadmodum di Ciceronis ad Nepotem epistolae meminit Tranquillus i a Iulio cap. LV. Ammianus Mareellinus initio libri XXVI. ac Prisciaemis lib. VIII Immo & secundum Ciceronis epistolarum librum. ad Nepotem Macrobius citat lib. II. Satur. cap. I. Rucid siquis fragmenta omnia Nepotis desiideret , longe iis colligendis priorum vicit industriam Andreas Scholius. Hermolaus Barbarus castigationibus in Plinii lib. XU. cap. XXIX. censet , libellum de viris illustribus , qui Plinio tribui solet , Cornelii Nepotis esse, haud Plinii: atque id veteribus codd. adstrui posse , asseverat. Et iam Iani haec Parthasii sententia fuit. Utriussit, dubitari ait Uinetus , nec ea de re si .ituere quidquam ausus est . Immo aliqui aut Suetonium , aut Tacitum esse auctorem putarunt r ut indicat Gyral dus dialogismo XXVI. Sed omnino sunt Sexti Aurelii Victoris: ut satis nunc constat ex editione Andreae Sehotti . Non dubito interim quin pleraque ex Nepote Victor de sumserit. Nana quod Ludovicus Vives lib. V. de tradendis disciplinis , Nepotem ait de Graecis solum ducibus scripsisse ; id satis resellitur verbis Nepotis antea adductis. Vir doctissimus Io. Maria Catanaeus, commentario in Plinii librum I U. epist. XXVIII. quae ad Severum scripta est , etiam Daretem Phrygium a Nepote translatum arbitratur. Nempe decepit eum vulgaris επιγραφή. Attamen & hic aqua haeret Uineto notis in Auson. Idy ll. VII. Negat esse qui certi aliquid de tralatione hae ausit assirmare . Atqui omnes quibus ullum in hisce literis judicium est, satis vident, nec Daretem illum esse genuinum , nec dictionem ejus Augustaeam sapere aetatena , sed recentiorem b a mul-

25쪽

multo . Nepotem autem Caes. Augusti obiisse aevo , Plinius testatur l ib. IX. cap. XXXIX. Atque hoc sortasse impulit Genebrardum ut putaret , euna nato jam Clir illo 1uperstitem fuisse : qui & Jacobum Gualterium , cum primum tabulas ederet Chronographicas , in eam sententiam pertraxit. Sed Nepotem eo usque atatem Prorogasse , nemo temere dixerit , qui tanti

eum in literis nominis jam Tullii, Attici, Catulli temporibus, sui e cogitarit.

26쪽

IOANNIS ALBERTI

BIBLIOTHECAE LATINAE

CORNELIO NEPOTE,

Cum Supplemento eiusdem suis locis disposito.

Accedunt interpolationes quaedam commatibus distinctae . Cornelii Nepotis aeras . I. Meae quae exsant. 2. Earum auctην diversus ab AEmtaio Probo . 3. Editiones. 4. Scripta deperdita . I. Fragmenta , o de Corneliae matris Gracchorum Epissola ad C. Gracchum . 6. Scripta No-pori falso tributa ; Iiber Aurelii Virioris de Viris Uu-sribus . 7. Daretis latina ἐnte pretario duplex . 8. Ver- urina Episoia Alexandri Magni de mirabilibus In diae . 9. Plures Cornstlii Scriptores . IO.

exsat gularis Dissertatio Dan. Guilelmi Molleri. Allia domi A. I 683. 4. Onubrius Panvinius Veronensis in catalogo illustrium scriptoriam Veronensum e Constantissimo civitatis nostrae testimonio Cornelium Nepotem virum doctissimum & antiquitatum omnium periti iasimum Veronentem fuisse traditur, cui in summa curia cum reliquis Veronensibus illustribus etiam statua posita est ex publica auctoritate .

27쪽

parte quae antiquis Gallia Togata appellabatur. Sertaptor ingenio , studio veritatis , sermonisque pura aesuccincta elegantia laudatissimus , Catulli qui eidem carmina sua inscripsit , civis & amicus , defunctus primis annis principatus Augusti , hoc est post annum

V. C. DCCXXIV. qui fuit ante CHRISTUM

natum XXX. II. Ex stant ejus Vitae Excellentium Graeciae Imperaro-juin site belli ducum XX. dicatae Pomponio Attico: I. Miltiadἱs , 2. Tbemisociis , 3. Arsidis , 4. Pausaniae , I. Cimonis , 6. sandri , 7. Alcibiadis , 8. Thrasibuli ,

s. Cononis , Io. Dionis , II. obicratis , I 2. Chabriae , 13. Timothei , I 4. Datomis , IS. Epaminondae , I 6. Pe- Iopidae , I7. Agesilai , I 8. Fumenis , I9. Photionis , O I. o. Timoleontis . In quibusdam editionibus ut Oxonieniasi A. I 673. I 697. g. additur Vita Aristomenis Mestenti non auctore Nepote, sed Pausania , ex ejus Messeniacis, graece ac latine . Imperatorum Graecorum vitis Φῆ subjecit a I. brevem Regibus Persarum Graecorumque commemorationem , in cujus initio innuit omnium se res gestas separatim retulisse , qui liber hodie non exstat . Sed exstat praeterea Vita 22. Hamilcaris Bareae , & 23. filii ejus Hannibalis , Imperatorum Cartha

giniensium .

Romanorum quoque belli ducum vitas similrter tradiderat Nepos , e quibus sola aetatem tulit vita 24. Catonis majoris , in cujus extremo testatur se de Catone

separatim librum fecisse rogatu T. Pomponii Attici . Sed & ille pridem intercidit. Denique Nepote auctore scriptam habemus hujus ipsius 23. Attici b vitam, quam inter Ciceronis Epi- b In eodire Gisanti ante vitam Attici legebatur 2 Ex Iibro Cornelii Nepotis de Latinis Historicis. Sane do

taustribui Hisoricis librum se fecisse testatur Nepos in

28쪽

solas ad Atticum servatam notat Vinetus ad Ausonii Idyll. VII. Ejus priora duodeviginti capita Attico vivo Nepos edidit , cetera post eju4 obitum subjunxit . Capite XVIII. scripta Attici commemorat , de quibus vi de si placet quae ibi annotarunt viri docti , nihil enim eorum aetatem tulit , licet ad nos pervenisse quae de Familiis Romanis , quae de Magistratibus scripserat Atiaticus , etiam atque etiam erat optandum .

III. Z ilium Probum, ad quem veluti auctorem Uitas Imperatorum variae editiones male reserunt , con

stat vix iste sub Theodosio Imperatore e cui Nepotis

.volumen sua & avi scriptum ac recensitum , matris manu ornatum forte & expolitum, obtulit, ut colligere licet ex ipsis illis uersibus antiquo Codici praefixis , e quibus Probum auctorem harum vitarum iacere viri docti vOIuerunt: . Made Iiber nouer , fato meliore memento risis. C in leget haec dominus , te sciat esse meum. Me ximeas fuseoi strictos Aademate crines , dentes blandiam vel pietate oculos . Communis cunctis , hominem se regna tenere Sed meminit ψ vincit bine magis ilio bomines . Ornentuη seriles et facilis rectura libeni aeheodosio oe doctis earmina nuda placent . Si rogat auctorem , paulatim detege no strum πune domino nomen o me sciat esse Probum. Corpore in hoc manus es genitricis , avique , meaque s Felices , domini quae meruere manus . l-- b g

Dione , ut Vovila etiam animadversum . Vitam Attici separatim cum notis , glossario nomenclatore edidit Henricus Ernstias.Amp. I 638. 8.

29쪽

TESTIMONIA.

IV. Prodierunt Uitae Nepotis sub A milii Probi n6mine se Venetiis A. 147 1. fol. apud Nicolaum Jenson. , , , , ibidem , , I 473. sel. qua editione usum se testatur Io-

. . Inde Parmae . A. 148Ο.- Venetiis iterum . I 499.

Quarta se Veneta editio , Aldina II 22.8. , , in talisee ,, Just ini historiarum , eidem Sa varoni, perinde ut, , et . & 3. , , Venetae , inspecta . Hinc lueem vidit Coloniae apud Gymni eum I 343. 2. eum scholiis Dberti Longotii , quae recusa etiam sunt in editione Lugd. Rat. I 642. 2. & in Francostri. Isio 8. sol. Parisiis quoque edente Henrico Stephano I 36 o. g. ad calcem vitarum Plutarchi ex versione Hermanni Cruserit . Basileae I 363. cum Hieroumi Magii annotationibus . Parisiis ex emendatione Dion si Lambini cum eruditis ejus commentariis . IS69. 4. De plagio quod Lambino Gitanius impegit , constilendus Jac. Thomasii

liber 448. Ex recensione Nathanis CGFtraei. Bardi Pomeranor.3 94. 8. Editus praeterea Nepos Parisiis 16oχ, forma minore eum castigationibus & notis viri docti Jo. Savaronis .

, , Ejusdem , , & Gyberti Longotii notae subiiciuntur

Cornelii Nepotis editioni quae minore sorma lucom vidit Lugd. Bat. ex officina Jo. Matre A. I 642. Francos. I 6os sol. ap. Claud. Marnium di heredes Jo. Aubrii , in qua praeclara editione post librum Auia telii Vidioris de viris illustribus, commentario A. Schotti illustratum , exhibentur CorneIii Nepotis Fragmenta ab Andr. Scholio collecta cum eius notis r Petri Nannii Alcmariani de claris Corneliis liber, vita Scipionis ΛΞmiliani a Sigonio scripta , di notae integrae in

Cornelium Neporem Andr. Schotti , Lambini, Longotii ,

30쪽

Magii , & Savaronis . denique eastigationes & observationes a Petro Daniele adnotatae ad editionem Coloniensem , collato veteri MS. codice , qui deinde pervenit ad obertuna Gitantum . Praefigit ut volumini Chronologia Imperatorum Graeciae ab Andrea Scholio per Olympiades digesta , quam in sua etiam editione servavit Courtinus . Cum ueni Gebbardi spici legio notarum . Amst. I 644.

Cum notis Iohannis Raven. Ienae I 633. g. Hamb.

Cum commentario, notis & luculento indice I. Hem risi Somera . Argentorati I 64o. 8. ae deinde sis pius , ita ut jam iacita sit editio An. I 656. Septimae An. I 659. , , & octavae Anno I 669. D Lipsae s. Io. Vorstii curae

accessere .

Jacobi misi , adjunctis notis Boecteri , Gebhardi ,

E esti. Lipsae I 633. 8. Cum Io. Loecenis notis politicis atque indice philo- Iogico. Holmiae I 638. I a. Amst ei. I 648. 8- Holmiae 1634. S. Hamburgi I 673. I 2. Cum Io. Andreae Bosii commentariis . Lips. I 637. 8.& Ienae i67s. 8. additis Gebhardi , Boecterique notis& indice, Henrici item Ernstii ad Nepotis Atticum , curante Io. Christian. mirero Georg. Casparis Rirchmeieri , Prti sessoris mittebe gensis I 663. s. lRutger Hermannidis . Amst. I 663. 12. 1692. 22. Frid. Hildebrandi . Lipsiae I 666. I a. Cum notis Variorum , curante Roberto Κeurbenio. Lugd. Bat. I 638. 1667. & 167s. 8. apud Hackios , α1637. quae locupletissima est editio . Cum notis Augusti fluehneri ad tironum maxime captum comparatis. Hamburgi primum, deinde Liis psiae I 688. 3. in qua meliori editione accessit triplex iab 3 Ne in