Gerardi van Swieten ... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis. Tomus primus decimus

발행: 1745년

분량: 390페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

381쪽

enim GaDvur ver saluberrima seruare illa corpora, quae probis humoribus sunt praedita, ne e ex sua natura aliquid innoVare in corporibus ν quod dereliquis anni temp='itibiis dici nequit, cum etiam in puris corporibus aestas flaWam bilem exasperet; autumnus atrae bili generandae faveat, hyems secuistam colligar. , Veris' aurein efficaciam in Corpus comparaviti Corporis exeo citationi hiis quis ex sua natura salii heriuriae quidam sunt, mrerim tamen in cacochymicis comoribus, uti & in plethoricis , plurima. mala myucere Possunt , dum me illa movetur subito collem saburra , Uet plenis nimis vasis no sanguine imprudenter augetur humorum per vasa motus . Confirmatur hoc&-οὶ testimonio. qui notavit, Hyεme in Wr rae , er sit iursub ejussi, exitu, . Vere u adbio nassente . quota,ms emergere Mori 'D tomatis Persenesinonicis baud paucis conspicuam , quam M ipneuma-

Ubi ergo ex causis , in capitulo is morsis a glutinos antaneo ad n mahic citatos , explicatis, ςollecta est viscida talis collavies, atque eadem ver- tepore , dehaliis de cauti viae β. 87t. lata , eum sin ine movet Per Vasa , semper sere solet primam noxam sentire pulmo ι quia illa pituita νω. nis receξta, 2 sanguini mista , statim per pulmones moveri debet: atque ideo primo ibi haerere incipiet, quidquid minus meabile est , neque pulmonis actione sic attenuari potest . ut aptum evadat per ut imas Vasorum angustias fluere. Colligetur autem illius pituitae eopia .hic brevi ψ quia omnis liquoetotius 'corporis, quo tempore , cistributus per omnes partes, semel circuitum absolvit per cunctas, eo tempore totus semel transit per solos Pulmouex, uta in Commentariis q. 8a . notatum fuit . . Non mirum ergo erit, sensim si olafarciri Euhnones , d cc , obstructis plurimis ramis arteriolis per pulmo. nem distributis , impediatur transitus sanguinis ex corde dextro in sinistium . icque linprovisa sequatur mora .

S. 868. π TI'i paulatum adosevit id malam, produxit iam in totucorpore effectus plurimos 7 l. tumque praeterea eos, qui' peripneumoniae lentae Proprii 8a s. 8a 6. , unde malum curatu diiucillimum ..

Causa praedisponens ergo perieneumoniis nothae est pituitosa Iacta eae chymia, quae non potest diu adfuisse, quin l-ς fuerint iunctiones plures coris potis; unde signa habeo tur huju mali, quae paragraphis ita textu citatis enumerata sunt, atquh in Commentarim earundεm explicata. illlx signia ergo , & causis talem pituitam generantibus praegr4ssis, novimus , metue dum esse hunc morbum. uia autem simul apparent. indicta , quae docent , difficilius jam moveri sanguinem per pulmonis vasa, certo scimus , Pleuitam illam incipere haerEre is angustiis arteriae pulmonalis , adeoque adesse jam misripneumonuim notham . Notandum, tamen i, noti adco subito inere era, omota haec mala , ac in peripnelmonia instammatoria , cum is e tenacius si inflammatorium illud viscidum lento hoc & pituitoso, δε valida febre comitante citius adigatur in uasorum Myustias e unde etiam , uti, l. S a. dficetur, fallaci lenitate saepe opprunit luc morbuν nec Opi utra . Quamvis

382쪽

autem in initio morbus hic non adeo malignis si mroinatibus sti us esse Uudeatur , atque pituitosus ille lentor aqua solubilis sit, tamen in curatione magna difficultas saepe manet , quia in toto corpore mucosa talis cacochymiapramominatiu unde brevi, ob rationes praecedenti paragrapho datas . augebitur in pulmone malum ι simul etiam , quia optima ad lentorem illum pituitolum attenuandu emedia non nisi sumina cum prudentia adhiberi possunt uti sequentibus viragraphis pisebit. Peryulum augetur , quia nonnisi

a peritis ille morbus detegitur sicile , & saepe in initio negligitur , vel pα-

versa tentatur medela.

S. 369. . TAm missio sanguinis', eousque celebrata , ut in hol . . , 1 l m requiritur 8s40, nocet admodum ob debiliora vi scera, nimisque aliena humida lenta; hinc primo juvare

visa, mox mala auget. . te. Pectoris oppressio in hoc morbo venae sectionem quidem postulare viderer eque ac in Per utumonia vera , ut nempe minuatur moles liquidi movendi P e pulmonem simulque , depletis vasis , spatium fiat remediis diluentibus attenuantibas . Made δε Aretaeus is), uti in Commentariis M. Ss . di- ctum fuit , laudavit Venae sectionem , Si pituita aut Duma , vel alia quae Uir humiditas ruminaciat 3 venarum seni- inanitiones amniorem pulmonis Deum De ut ad res rationIs transitum . Sed M in cura Peripneumoniae Uexae dictum fuit s*. 8s . , repetendam esse venae sectionem pro vario mali gradu . In hoc autem morini minus tutum videtur , pectoris angustiam iteratis linquinis missionibus leWate. obtinet enim hic morbus sere tantum in talibus moribus, quae 3e Viscera debilia habent. 3c humores in morbosum Ierit rem , pituitosum degenerantes . Probatum autem suit ad Φ. as. I. Sc j. 43.3., . debilitatem fibrarum , vasorum Sc viscerum oriri ab impcdita assimilati ne ingestorum in naturam liquidi vitalis sata; Illam vero animi lationem impediri Ob.jadbaram nimiam humoris boni, sanquinis imprimis. Ob hane causam l. 69. inter causas antecedentes glu3ius Doriarii numerabatur Seboni sanguinis inopia , uti tunc probatum sala. LeUat ergo quidem Venaffsectio pecioris an ustiam, atque hinc primo iuvare Vuletur ἡ interim tamentaris nimis.vel ineptus repetita , lentorem pituitosum , peripneumoniae noetae causam materialem , auget, aduogae nocet.

I. 87o. Α .Ttenuantia autem adeo hic famigerata, dum im- . . Ix petum i in Vasa pulmonalia augent , densitatem , impactumque obstruentis saepe ament , simulque morbum cito reddunt lethalem.

, Cum ergo mucosa stigula cacoethymia adsitia videretur indicatio curatoria iubare , ut illud lentum dividatur 2 attenuetur ε ad quod perficiendum a ctus humorum motus Se stimulantia remedia' laudantur Uide β. 7s. 1. Verum accelarato humorum mota me intra datum tempas saepius 2 fortius

anguinem urget in arteriam pulmonalem , adeoque , nisi humores meabiles

383쪽

fuerint M vasa pervia , obstruens illud pituitosum adigetur in maiores υaso

rum angustias, vasa obstructa magis distendentur, vicina adhuc libera com primendo angustabunt 3 adeoque omnia mala augebuntur , Ω morbus cito te thalis fiet; uti toties sunestis exemplis constitit, dum aeris suus , tanqliam morbi causim unicam, incusantes aegri Uel a istantes calidistiima adhiberene remedia, piper vel 2ingiber contritum cum melle , potus acres sermentatos .

ut spiritumianisi , levistici 2 limilia , quorum noram observavit Odeubamust ν 3, monuitque, a similium usu liberali Ori omnes pulmonum aditus praeci di in hoc morbo . unde etiam in Commentariis l. 7s. , de Cura gluti. nos spontanei agebatur , haec cautela data fuit, ne subito glutinosis humo

ribus plena corpora validis exercerentur motibus , cum semper tunc adesset periculum, ne his glutinosis obrueretur pulmo. Patet ergo ex hactenus dictis, peripneumoniam notham dissiculier curabialem esse , summamque requiri prudentiam , ut rite tractetur.

I 8 i. Orbus ille senibus, pituitosis, frigidis, catarrhosis,

gravedine laborantibuis, frequens, sequi selet omnes causis, quae stagnantia cito movendo in Pulmones agunt, ut cursius, declamatio , cantus, ebrietas inprimis a valide calefit

cientibus, comessatio, calor soci, balnei, selis , maxime si aestum

hinc natum subito frigus ingens exceperit.

Morbus autem ille frequentissime contingit talibus hominibus , in quibuε aquacunque causa lenta illa pituita praedominatur . Tales autem semper senia senes , quibus frigidum esse corpus dixit Hippocrates s f)3 atque ideo spirane di dissicultate & catarrhis tussiculosis stequenter vexari monuit t). Tenaci enim Si frigido muco in hac aetate gravari solet pectus, quem firmis non satis lateribus inani tussicula stustra expellere tentant miseri. Huc etiam reseruntur pituitosi v stigidi, quibus Phlegmaticam esse temperiem dicere lene Medici. Glabrities cutis major, pili albi tenues, tarde crescentes, albello, tumor, mollities , pinguetudo corporis , venae angustae & latentes pro siani, talis temperiei habentur su). In catarrhosis autem & gravedine laborantibus iam adest talis dispositio, ut magna coWa humorum , cito lentescentium , per internam pulmonis membranam exeat, & tussi expellatur vide *.' s. 719. 793. , adeoque alia quavis accedente causa, 'uae talium humorum expulsionem sistit, his gravatus manet pulmo & insarcitur. Si jam praesenti causae materiali huius morbi iungantur aliae, quae illam aequabiliter hactenus per omnia dispersam ad pulmonem determinant, vel stagnantem hactenus in motum deducunt, st humoribus circulantibus miscent,

aderit peri eumonia notha . Tales autem sunt causae sequentes . Curius, declamatio, cantus . Cursu enim acceleratur sanguinis motus per pulmones , & stasnantia cito in motum deducuntur . Clamore autem secantu pulmoni ipsi vis insertur . Videantur illa, quae in Commentariis sa . de his dicta suerunt.

384쪽

Ebrietas &c. Λ vino aliisque sermentatis liquidis , & spiritibus inde destillatis, alioeri circulationis Uelocitatem & calorem, imo Ee ardentissima, s bres excitari posse , si nimia sumantur copia , antea in Commentariis q. s86. a. vidimus . Merito ergo & ebri las inter causas peripneumoniae nothae reia censetur; omnium maxime , si a valide calefacientibus , ut spiritu anisi, Ieυ istici 2 similibus, assumtis ortum duxerit. Praeterea miseri illi, qui his quotidie abutuntur, pallidi, tumentes , cachectici Vi Uunt, totumque coriapus frigidis 2 mucosis humoribus repletum habent saepissime . Dum enim plena turgent vasa his , a rarefactis liquidis ebrietatis tempore distenta, sequenti die, ubi hoc villi edormiverunt, flaccidum lauguet corpus, donec similibus stimulis illa languor superetur denuo . Hinc toties distentis vasis perit rubor illorum, & enervatur actio in liquida contenta , unde omnia lia quida sere in mucosam inertem cacochymiam degenerant. rideantur de his illa, quae in Commentariis I. 6os. I r. habentur. In ebriosis erso praesto est causa materialis peripneumoniae nothae , quae , novo usu spirituum sermentatorum mota , sacillime hunc morbum producere valet. Confirmavit modo dicta suo testimonio- κ) , qui habet sequentiae Paulo baiahitiores ne erassos prae caeteris aggreditur; virilem aetatem vel assequutos, vel etiam s quiasaepius accidit ) praetergressos , liquoribuis rituos solstimaxime spiritui) plus aequo addictos. Cum enim in hujusmodi hominiburs inguis humoribus piruitosis, brumae tempore congemis , fuerit eneratias .

atque idem ab ineunte vere in novum motum cieatur , russix hane nacta oeca

lon/m mox subingreditur, qua ministra dicti humores pituitos in ρώ-οουεν

irruunt e quo tempore si forte aeger , nullo vivens consilio , liquores ei modi Diritu/ses adhue liberalius hauriat , erassescente jam fere , quae tuom exeirabat . materia , ct ab ea praecluduntur pulmonum aditus, in febris omnem Dis Miuis masam deposcix r. . in . Commessatio merito & huc refertur, dum ultra satietatem, ciborum varietate k condimentorum illecebris allecti , .manducant homines. Inde enim

febrim accendi saepissime , in Commentariis q. s86. α. dictum fuit; sive s la nimia copia ciborum, sive A indigestilis illorum natura, hoc e Tecerit. Accedit, quod copioso nimis, crudiori, & saepe tenaciori chylo gravetuetunc pulmo unde etiam peripneumoniam veram nasci posse in Commentariis q. 824. demonstratum fuit. Calor soci, balnei, solis &c. Dum in corpore praeexistit lentum illud pituitosum , & dein a quacunque causa augetur calor , moventur stagnantia, & cum sanguine per pulmones rapiuntur , adeoque periculum est , ne ibi haerere incipiant. Calente autem corpore, etiam ab externo calore soci v. g. , videmus manifeste , dilatari vasa 3 adeoque facile admittere potali crassiores humorum partes r docet hoc rubor maior faciei in hominibus , qui hyemali tempore luculento assident soco . Si ergo aestum hinc natum subito sequatur ingens frigus , uti dum homo diu versatus in calido hyp eausto gelidissimo aεri se exponit , stringuntur uno momento Vasa , ait una tur fluidorum moleculae Vide l. 117.), adeoque aptissima nascitur obstinctioni s vide q. 1 .ὶ occasio. Omnium maxime hoc in pulmone fiet, quia reliquas corporis partes vestibus contra stigus munire possumus, aeris vero ingres- .

385쪽

ingressum impedire respirationis iugis necessitas prohibet. Patet ergo ratio, ruare toties peripneumonia , & vera , Ω notha, ab hac causa fiant. Vi- eantur & illa, quae in Commentariis f. iis. de hac re habentur.

S. 87α. DRimo fallaci lenitate opprimit necopinantes: quippex levi satigatione, debilitate, prostrato omni fere ani

mi motu, anhelitu, oppressione pectoris incipiens , adeo leves motus excitat, ut vix caloris, sebrisve indicia moneant periculit

mox vagae horripulationes, leviustuli sebris insillius adsunt ; unde subito c escente anhelitu & debilitate mors ; cirjus in urina di pulsu vix ullum adfuit praesagium .

Morbus hic, si ullus alius , fallaci lenitatis specie decipit minus peritos rnon enim hic calor intensus, magna febris , aliaque vehementia symptom ta , quae veram peripneumoniam comitari solent svide l. 826.), adsenti Causa enim morbi materialis iners k lenta pituita est, sensimque in pulmonalis arteriae angustiis accumulati incipit. Interim tamen magnum dita crimen, quod in hoc morbo adest, postulat, ut accurate cognosci possie in ipso etiam sui initio. Ii agnosis autem hujus morbi ha tur ex causis praetressis, M sunmonum laetionibus sedulo observatis . Si ergo noWimus,

nominem ex propria temperie, aetate, malo victu , aliisve morbis pra Messis, lenta mucosa saburra corpus gravatum habere, atque deinde accesse rint tales causae , quae illud mucosum movere, M circulantibus humoriabus miscere, potuerint, atque in pulmonem agere , scimus hunc morbum metuendum esse'. Inter illa Uero signa, quae docent, lentam pituitam una cum sanguine moVeri per vasa, eiandemque minus mPbilem reddere, ea

levis fatigatio , Ω maior debilitas , simulque hebetudo insolita , dum nullissere animi motibus amplius assiciuntur tales aegri, sensus externi 2 intem torpent. Mentis enim illa alacritas, A corporis agilitas , quae sanis adsunt, liberum humorum per omnia vasa motum, & debitam spirituum nervosorum copiam stipponunt o Verum , dum mucosa talis cacoetamia sanguinem gravat , humorum fit immeabilitas, secretiones impediuntur , subtilissimi liquiadi desectus sequitur , motus Uitales , naturales , animales Perturbantur, uta pluribus demonstratum fuit in Commentariis β. i. 2 72. Ubi autem lenta illa pituita in pulmonis. vasis haerere incipit, iam immaditur liber sanguinis ex corde dextro in sinistrum transitus , unde majore respirationis molimine aegri Viam expedire conantur ι hinc anhelant, deque molesta anxietate M pectoris oppressione conqueruntur . Interim tamen nulla , vel levissima saltem , adsunt febris indicia. Vagae tunc sequuntur horria pilationes, & leviusculi febris insultus, ita ut nunc incalescant aegri, nunc frigeant iterum sy . Sensim autem magis magisque insucitur pulmo, sic uePulmonum cometatio adfantium auribus pereipiatur sU , inῆrato nempe illo steriore , de quo in Commentariis l. 826. dictum suit. Λnhaitus crescit Sedebilitas 3 tandemque latercepta circulatione , sanguinequ=-Warsea

386쪽

ro sa), mors venit, licet nullarire, praesertim in habuioribus,sMir iudieia Ahi ch). Febris autem absentiam, vel causam quare vix percipiatur, partim ab intercepta circulatione ob insar in pulinonem deduxit Syaenbamus se) , partim etiam, quod sanguis , materiae pituitosae copia gravatus , in plenam ebullitionem assurgere nequeat. unde patet ratio , quare in pulsa & urtina vix ullum signunt apparcat, a quo lethale praelasium haberi pollit. Quamvis autem urina pallida vix olens in hominibus frigidis A pituitosis observari soleat vide l. 72.), in hoc tamen morbo quandoque R intense tubra cernitur & turbida statim, uti pariter notavit. - Λliquando & turbida mingitur, & manet i, is , nullo sedimento deposito ue plerumque etiam conquassata spumam colligit, k diutissime retinet. Adeoque

in urina ut plurimum tamen signa apparent, quae malum omen dant; licet etiam viderim, urinam in peripneumonia notha vix mutatam fuisse. oea

vis autem rubor urinae pro caloris interni signo habeatur, uti ad i. 67s. dictum suit ι tamen in hoc morbo adesse illum posse facile patebit, si consideretur, crassiores M obesulos hoc morbo imprimis corripi, uti praecedenti patagrapho dictum suit. Dam autem in his iners pingue minu , Iore Gris &c. solvitur & sanguini subito miscetur, pessima humorum im- meabilitas nascitur vide β. 6Si. , & hujus pinguis pars salibus urinae mista ruborem facit, quem ab oleo imprimis Pendere in Commentariis l. 673. pr

batum fuit .

Monuit 2 Ρdenbamur se , aegros hos , dum tussiunt, molestum capitis dolorem percipere , ac si dissiliret hac enim loquendi formula uti solent tNeque mirum hoc videbitur , si consideretur , impedito sanguinis per pulmonem transitu , simul etiam minui facilem venosi sanguinis a capita reditum , adeoque omnia encephali vasa turgere ε uti in Commentariis 3. 826. patuit . Hinc etiam patet, quare M saepe vertiginem patiantur tales aegri, quoa υ

dobamus t 1 pariter notavit. Haec sunt praecipua signa , ex quibus Diagnosis huius morbi hauriri poterit . Prognosis periculum indicat , nisi mature succurratur , quod quomodo fieri debeat, sequenti dicetur paragrapho.

873. 1 uratur hac methodo cautissimar I. Mittatur sanguis

ex largo vulnere. h. Mox eluatur alvus clysmate,

quod repetatur quotidie, donec signa docuerint levari pulmonem. 3. Utatur victu tenuissimo juris carnium, imprimis cum levi acido, potu tenui ex aqua S melle . 4. Vapores, sullitusque descripti 866. , decocta diluentia , abstergentia, lenissime aperientia assiduo potanda, adhibeantur ; simulque balnea crurum , pedumque , di larga vescantia.

. Simulae anhelitus M pectoris oppressio percepta ab aegris docuerintliulmonem insarciri, venae sectio instituenda est. Ita enim minuetur molesiquidi movendi per pulmoues, una cum educto sanguine tolletur pars illius

387쪽

lius pituitosi, quod cum sanguine per venas fluit, minuetur motus febrilis, si adsit, a quo naetuenda est maior impactio lentae pituitae in angustias ariateriae pulmonalis, simulque depletis Ualis spatium net commodum diluentibus 2 attenuantibus remediis. Verum quidem est , siabducto sanguine ac eri causam remotam hujus morbi r, cum constiterit ex illis , quae q. 69. a. icta suerunt, inopiam Mni sanguinis merito numerari inter illas causas, quae lentum illud glutinosum producunt. Se probatum fuerit in Commentariis q. 7s. 4. , au um motum prodesse , ut attenuetur illud lentum di sed illae noxae, quae sanguinis hanc jacturam sequentur , postea emendari poterunt , ubi pulmo fuerit levatus et vitae aute n imminens periculum , dum pulmo oppleri incipit,cogit,ut hoc remedium adhibeatur. Repetita autem se pius venae sectio, quae in peripneumonia vera toties requiritur, in hoc morbo noceret potius , uti k monuit Odenbamus tr) ; qui attenta observatione didicit , pessime hoc cessisse, imprimis in illis, qui crassiori erant corporis habitu , Se aetatis florem jam praetergressi, quales imprimis huic morbo o noxii sunt. Adeo autem metuebat secuturam post sensuinis missionem in hoc morbo debilitatem S enhamur th), ut jusserit, in Ie jacentibus ae-fris sanguinem mittendum esset sic enim & praecavetur optime animi de-iquium , in hoc morbo noxium , uti in Commentariis q. 8s . dii hum fuit.

Ex largo autem Uulnere sanguis emittitur , ne pituita gravatus sanguis, hin que lentescens , parvum vulnus obstruat. Tertia morbi die novam sanguinis missionem instituere solebat odenhamus ti)r cum autem urgente tantum

necessitate venae sectio in hoc morbo locum habeat, si pulmo levari jam inc perit , illa abstinere praestat. a. Post venae sectionem ilico injicitur clysma , ut alvus eluatur ue sicque eductis saecibus tersia intestina venulis bibulis resorbere possint illa, quae postea eadem via injicientur , M saponacea Se solvente vi in lentum illud pituitosum attenuare Valent. Unde in Materia Medica ad hunc numerum habetur clysma ex melle , nitro, oci vitello , Se decocto hordei, quod utrique indicationi satisfacere poterit. Tanti secte clysmatum usum araeteus isti in Peripneumoniae cura, ut Venae sectionis , st aliquod impedimentum illam prohiberet, locum supplere posse crediderit. Quotidie ergo haec iniiciuntur, donec respiratio facilior , Se pulsus auctum robur, docuerint, levari pulmonem et hoc autem Bela , illis abstinendum est, ne nimium debilitetur corpus αde quo videantur illa , quae in Commentariis ἔ. 6io. habentur . Blandum purgans anti logisticum, alternis diebus sumendum , donec convaluerit aeger , laudoit Θdenhamur I . Talia autem purgantia , quae solvendi Ut limul agunt, non autem subducunt de corpore liquidissima , pr desse posse videntur.3. Quoare Uictu tenuissimo opus sit, dum pulmo in suis vasis insaristus est , in eripneumoniae verae historia jam saepius dictum fuit. Laudatur autem hic ius carnium , sed dilutum , quia minime tenax est 3 2 in hordei, avenae Sec. decoctis sarinosus lentor adest , qui materialem huius morbi causam augeret potius Vide q. 69. i.): additur autem his jusculis leve acidum ,

388쪽

succus citri vel arantioriam, ut illa dispositio, quae in putredinem sponte

vergunt, emendetur. SIdenbamus sm a carnium jusculis abstineri jussit , quia inflammationem huic morbo subesse credidit, quamWis longe minorem ac in perieneumonia Vera et agnovit tamen , peri eumonitim notham a colia luvie pituitosa, hyemali tempore aggesta , ortum ducere 3 atque Videtur minus accurate distinxisse frigidam & inertem illam pituitam a viseido inflammatorio , quod longe alterius indolis est. Potus autem tenuis ex a lua 2 melle laudatur , quia mel seminacea sua vi omnem lentorem dividit , iacile tune aqua diluendum , quod hic requiritur . . Vapores calidos humidos, antea in cura peripneumoniae Uerae toties laudatos, hic eariter summi usus esse , satis patet. Laxata enim his vasa pulmonalia facilius transmittere poterunt illud, quod insarchum haeret; sumulque interna pulmonis superficies sic optime disponitur , ut per 'uta pars quaedam materiae morbosae educi possit. Medicamenta autem talia imprimis Irosunt , quae diluendo , abstergendo sc attenuando agunt i talis formula in lateria Medica ad hunc numerum habetur . In fiammatoria visciditas aqua sola dilui nequit lenta autem illa pituita satis commode aqua calida solvitur; adeoque iure multum boni in hoc morbo a diluentibus speratur. Verum quiadem est, laxis 2 eituitosis corporibus nocere largum potus aquosi tepidi usum; sed his tantum utimur eo usque, donec pulmo levatus fuerit, tunc enim perticulum abest.

Balnea autem pedum 2 crurum adhibentur, ut laxatis his Frtibus tumeae panniculus adiposus, 2 in illo copia illius lenti pituitosi colligatur . sicque a pulmone avertatur, quantum fieri possit. In leucophlegmaticis enim & stigia dis illis corporibus videmus, per totum corporis habitum adiposum panniculum tumere lentiori tali saburra , unde pastacea illa partium mollities pendet e sic per artem conamur reducere inertem illam pituitam ad illa Ioca, in quibus antea dispersa haesit absque multo periculo . Non enim sussicit levas. se pulmonem , soluta materia, quae vatis zjus impacti haerebat, nisi simul impediatur omni molimine , ne huic similis denuo magna copia ad pulmonem

de tur . . Larga autem vesicantia, imprimis cruribus 9 semoribus applicata , multum prodesse possunt. Irritant enim Partes, quibus applicantur , illas inflammane, epidermidem in vesiculast ichore , quandoque Viscidiore humore , plenas attollunt. Quantum haec usum habeant, ut copia & iminpetus humorum deriventur versus illas partes , quibus applicantur , antea in Commentariis β. - dictum fuit 3 adeoque & hoc respectu prosunt. Praeterea in Commentariis β. 7s. eorundem essicacia laudata fuit , dum acri stimulo lanbuentem humorum motum excitant, simulque omne pituitosum iners dividunt & attenuant, quod hic imprimis requiritur. Post v nae sectionem . clysmata , diluentia adhibita , dum nullus metus est , ne a

dio his stimulis humorum motu plus obruatur pulmo , tuto adhibentur . Apalchrum essicium praestant.

874. Ex

389쪽

ε. 8 4. PEM PN EUMONIA NOTHA. s. 874. D X his omnibus 8ao. ad 874. ratio datur, cur puctis ris hic morbus , foeminisque rarior Z ut & iis, qui . Iaxae sunt struicturae quoad scalidorum labricam , cur vix accidat tCur in his facile, & sere sponte, sanetur 2 contra in robustis exercitatisque corporibus t Ex iisdem pariter liquet, hunc mor-hum fere fieri ex omni alio praegresis, antequam ex eo moriatur aeger : adeoque proximam mortis causam , S ultimum ferme omnium lethalium morborum effectum esse Peripneumoniam.

Sequuntur iam quaedam corollaria , quae ex peripneumoniae historia traditalae te explicari possint. Cur pueris &c. Minus enim firma & in pueris , in Meminis plerisque , est Vasorum compages , atque ideo fluida Contenta minus condensa tur ; hinc dilutior in illis sanguis nec adeo cohaerens apparet. Simul V

si facile dilatantur r hinc , caeteris paribus , magis molle & turgidulum corpus est , quod pictores Sc statuarii optime notant. Monuerat hinc Hippo erates suin . peripneumoniam M pleuritidem non fieri ante pubertatem . Ut & iis , qui laxae &c. Reperiuntur enim M tales homines , quibus a morbis praegressis , vita otiosa, propria temperie , tam par a cohatilio solidariam partium est , ut vix agant in contenta fluida, vel saltem non tali efficacia, quae ad firmum & virile robur requiritur. Hinc in illis omnia eadem ac in meminis obtinent sere , Ω morbis inflammatoriis minus obnoxii

vivunt .

Cur in his lacile , M sere sponte , sanetur . si in talibus corporibus se quis immeabilis haereat in pulmonalis arteriae angustiis , cum nunquam iliam densitatem habeat, ac in firmo & robusto corpore observatur , sponte sua solυi solet illud obstruem i, mora Se calore loci, uti Se diluentibus p tatis , sacile attenuandum. Praeterea cum laxa in his hominibus Maia facillime cedant liquido distendenti , dum proximum cor expulso sensu ine urget lota obstructa , dilatabitur vas obstructum , ulterius ' promoUeoitur

obstruens molecula, donec ex arteriis transeat in venas, vel per ultimas arteriolas in cava pulmonis aerea patentes exeat, 2 per sputa eVacuetur.

utroque modo felicissime solvi pulmonis inflammationem , antea in Cominmentariis q. 8ῖ . Vidimus 3 ubi tunc simul notatum fuit, felicem talem peripneumoniae exitum sperari posse , quando laxitas u mollities in toto coris

re obtinerent.

Contra in robustis exercitatisque corporibus . Omnia enim hie contraria obtinent. Sanguis densus , compactus, pauca seri quantitate dilutus, cito concrescens , dum vena educitur et vasa firma , contracta, liquidis impulsis non facile cedentia. unde tales homines in morbos inflammatorios proni sunt. & illis correpti difficilius sanantur. Unde monuit Hippocrates so), uti iam aliis occasionibus saepius dictum fuit ; Densa exercita ea eου ma citius a morbis pisuritieis er peripneumonicis perire, qAominexercitata. Ex

390쪽

- Εx iisdem pariter liquet lic. In Commentariis I. i. dictum fuit , viatam omnium minimam consistere in amone cordis adhuc contracti & aperti . Uerum cor contrahi nequit, nisi simul contentum suis cavis sanguinem exprimati in homine nato autem omnis sanguis cordis dextri per pulmmnem transire debet. Dum ergo homo moriturus est debilis iam cordis , paulo post quieturi, nequit superare illa obstacula , . quae a Vasorum pulmonalium angustiis 2 resistentia fiunt i incipiet ergo haerere sanguis in Iulmone, tenuissima eius pars in venas transiens ad cor sinistrum perget,icque debilem vitam adhuc continuabit: omni ergo momento magis magis que insarcietur sanguine pulmo, donec tantae fiant resistentiae cordi dextro, ut amplius se evacuare nequeat 3 distentum tunc manebit & quiescet 3 ade

que aderit mors.

Si jam considerentur illa phaenomena , quae in moribundis apparent, patebit evidenter . ultimum serme omnium lethalium morborum eis Elam ess a Peripneumoniam . ultima enim illa vitae quasi cum morte lum, dum agonizare dicuntur homines, intolerabilem anxietatem facit, quae s vitis. 631.) sanguinis ex corde egressum impeditum pro causa ha t. Ingratus ille pulmonis fervor in moribundis certum insucti pulmonis indicium dat ianhela illa , sevulis elevatis, pinnis narium motis &c., suspiria in moriabundis quid aliud docent i Licet ergo concludere , peripneumoniam fieri ex omni sere alio praegreta morbo , antequam ex eo moriatur homo . Si enim excipiantur illi casus , u hi uno momento, corde quasi paralitico revidito , vita cessat, in perseru syncope a validissimis animi affectibus, pr fusissimis 2 subitissimis evacuationibus , summo senio &c., semper mortem praecedit tum illa, commurus maxime ad mortem via , 2 ipsa morte longi Peiora

SEARCH

MENU NAVIGATION