Elberti Leonini ... Emendationum sive observationum libri septem. In quibus praeter innumeros juris locos cum emendatos tum illustratos, pleraeque vtilissimae & in praxi vsitatissimae materiae, nova acconcinna methodo pertractantur. Ad reverendissimu

발행: 1610년

분량: 467페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

271쪽

pectinia reum merare p.rrutum idoneum obtuserit,ta haeres in mora fluxis sentem pro libertate dice ur. niaxi nium ilium communis, at quae etiama lorentinae editionis coarguunt, ἐ- mendatis verbis , ac planctis loco ibo restitutis, luculentam orationem,

gregiam sententiam C. efficiunt. Na statvliberisui negat reliqua deberi, non trahit nec est in mora, sed de eo quod cst obscur iis satisdare paetatus est: ideoque Neratius dc Aristo recte putant eucautione exposita liberta fore, ne multi ad libertatem pervenire non possint. si altiliberct dc statu liberis. Et lita semper in obscuris fideiussores admittunt ur. l. item liberatur s. i. . quibus modis pig. vel la pol soluatur l. promissos s.constitutost . de constit pecunia legimus autem refusum e quia haec antiquorum librorum scripturacst , quae vestigijs pandect. Flo confirmatur, in quibus non refusurum, sed refusurus legitur, vitio inde nato quod Elitera sit tu carieq; vetustati exesa dixera,superiori dictioni cohaeserit Rcli.

LEONINI

qua V autem dicuntur ea quae con .ctis , de consolidatis rationibus super silent , addendo enim deducendoque invenitur in conclutione talionum, quae reliqui summa stat. Et ut cogna ta tractemus,Florentiae apud Vlp. ini. si quis rationccst de liberat. legata. perperam ita lcgitur, mimpcditur reliquis exigere, qu es ms reliq/Arvit, cum

gendum sit quas quis ne re pravit, id

c si in quarum supputatione: conclusione, ipse administrator se cbitore naac reliquatorem esse annotavit, quae Oratio latina est , congruentem I C. sententiae interpretationem habet, sig-aaificatque eam qui vetitus est rationes cxigere, non prohiberi eas exigere, in qui bid administrator ipse post initana subductamque rationem se reliquato- re esse fatetur,aut quas dolose adiministrasse convincitur d. l. si qui rationeS. Plura ad hanc rem pertincntia scribit Franciscus Soannetus Rcrum quotidianarum,c. a. S Iacobus Capellius, in defensione vetoruin Ic adversus vallam. V M M AER I A. x. L. injure cini J.deret. ψ.cum l. iure irili decond. ct demovi. inuicem conciliata coenore

x. Conditione culpa redditoris non exissent conditio defecta censetur. 3 c. s. s. Condbilone culpa debitoris deficiente pro impleta habetur OG. init omisse miseetur quiper aliumprobitam in mora nonfuit.

Negantium

272쪽

EMENDAT.

rgantium vocularum adjectio vel detractio , nusquam maiorem dubitationem perplexitatem inuehit, quam in responsis vi p. in l. in jure civili C. de reg. juris Iuliani l jure civilius de condit. demonst. Nam in Vlpiani responso, in d. l. in jure civili Pandectarum libri

etiam Florentinis , ante verbum im .

pleri negatio adijcitur, quae a Graecis in librisBasilico omittitur. Min Iuliani re sponso, indu jure civili ijsdem pene verbis astirmativa est lectio, absq; vlla negatione, quam ab Haloandro addi,tam, removendam arbitratur Antoni' Augustin , Emend.lib. .cap. IT .ut videlicet Vlpian', secundu quoruda opinione accipiatur de mora obligati seu debitoris, Iulianus vero de mora taeditoris, seu ejus cui aliquid praestanduest. Sed huic distinctioni refragatur clausula, qu utriusq; responso est addita, his verbis exemplis stipulationes quo sic mittuntur, cum per promissorem sectum esset,quo minus stipulator conditionipareret. Quae non solum Vlpiani, veru metiam Iuliani lcgem applicant morae,quae a debitore seu obligato commi titur , Ob quod Petrus Fabet Tholosanus Praeses , in d. l. injure civili de reguli juris licet articu tum abnuti in iaci Vlpiani responso retinendum giscat,amrmative a me illud accipiendum arbitratur, prout Iuliani responsum accipitur in d. l.jure civili Quod neq; authoritate vetera interpp. neq; legis ration cofirmatur, propter naturale repugnantia negationis astarmationis,&quia exempla a fabro adducta rare proposita aliena I p. IIII. 2s Isunt,na quod in Diocletiani, Nisimiani rescripto dicitiiu in . vlt. C.ut in posses . legat quam Reipsi intererit fati acceptum Aran es e dirigendam cerisium es acyionem Successbres cor qui Reipub. negotia administrariat astringit, ob id quod satis acceptu non fuerat,no etia conditione in eoru favore existere denotat. vii ctia apud Vlp. in . I. in f ff. de novi op . nunciat verba illa. Odeius interfuit, ' novi amino esse, amegativa regula eiusdem Vlp. pro sus diversa sunt, longe alium sensium habentiari Nam ut apud Impp. Dioclet. Maximianum, it id apud Vlpianum non agitur de conditione defecta vel impleta, sed de actione exerceda adversus cum qui vel secit id quod non debuit, A et non fecit aut praestitit in quo tenebatur. Et mihi videtur , si responsi illa iisdem verbis concepta, , permutatis ac confusis nominibus Iuliani Vlpiani, non sint ejusdem C. in Ulpiani responso negatione retine-da, Min Iuliani resiponso,ex Haloandri lectione(quamuis Antonius Augustinus reclam ei adiiciendam esse: quoniam neutrius responsi absq; negatione idonea est sententia, sin contrariustat aperia uris ratio Nustiens enim

et stat per eum, cujus interest impleri conditionem, quo min impleatur, noperinde habetur ac si impleta suis et conditio, sed potius defecta in ejus prq, juditium existimaturri sive agatur de creditore,sive quovis ario, cui ex conditionis eventu aliquid dari,sive ab eo cuibost impletam conditioriem aliquid fieri debeat Iustum est emineum emolumento carere , qui ipse

273쪽

in culpa est fio minus exstiterit conditio, subqtra emoluimentum rclictum est. Et s ita si per creduorem stete- fit, quo miniis intra tempus traje litiae pecuniae pnenam aecipiat, amplici ea peti non potest. l. cauli deINU . foenor. Est si per sicubiti tutum factum sit ut conditio tu in uilonis cliceret, substituto actione, santur. Qua-

, uises per contrarium , , uotiens per debitorum seu obligat unita id eripervium cujus iitcrcii concitioncm conina pleri, et i quo minus i Dpleatur pe-xinde habetur ac si imple suis et conditio retenim per cum qui debitorcst, sit stet quo milius impleatur condi i , tenetur ac si nulla conditio addita sitiisset generaliter enim qui Itib conditione obligatus, curavit ne conditio is existeret, nillilo mi ini Sobligatur. Et Thanc interpretatione verba illa cum per promissorem Iuli Mai: Vlpiat: responsis additari pro istis exigunt quia ad eandem facti speciem riumque responsum astrjngunt , ut procedunt in promissore , debitore, leu Obligato, cujus intercit cotiditionem non impleri, non etiam in stipula tore aut alio, cui eveniente conditione aliquid prae-sanuum est, cuius interest conditioinem impleri talentam sicut iniquum cst eum qui est inculpatus, per quem non stati tro minus conditio implea-xur cmolumento iub conditione debito carere c. imputari de reg. jur in c.

Ita e diverta iustissimum est eum per

Cuem stat quo minus conditio implea. tiar,excludi ab eo quod ex conditionis eventu consequi potui ilici, quia pcr c-

una factum est quo minus conditio impleretiar. Quod verum et sine de stipulatione, sive de liberi e , v det aio sive de fidei commissis jure civili et thia i imperator Atri

iae, Scid quod tali cum c istic qui , ea cum qua contrahenduna crat data opera se celavcrit, nuptias rccusau

rit,aut ali nupserit rati hoc modo si quid mihi testamento relinquatur sub conditione si tibi darem decem, eaque

offerente metu accipere nolueris, aut

jussum ascendere in capitolium vetes ascendere, Capuae dare justitui Capuam ii prohibeas , quod relictum est mihi, jure petam ; neque enim per memora facta cst, d. l. I. C. de inst. dc sub cond. fac. l. s. in prin. l. non blum aute

. sed et si justum, l. si interes de statuliberis. ncque distinguemus in faciendone an in dando, vel aliquo casu consistat conditio Contra et sit per cumstet cui tu conditionc quid datum. re licium,aut asscriptum est, non debetur,

quia per eum stat, desipse in mora est.

l. i. de ilist .substit. d. l. 3. Scal si inter . I libertate in p. st de manu. te t. Quin i re, animadvertentes Pontia slicii ad tollendam embiguitatem juris

274쪽

DAT LIB. IIII. asseodem quod si staret per eam adretrem perti-

Iuliae ne quo minus mi ditio impleretur, cuia' nullatenusia ab da pro limpleta Quae nega certissima est iuris ratio mobservatio, uti regula ita it m inisestum sit, apud Vlpianum utra nos stati negationem recte praecedere dictione vipim, kIuliani responsum ea omissa ratione carere , dc uti regulis advehfari.

275쪽

TELBERTI LEONINI

EMENDATIONUM SIVE OB SER.

LIBER QUINTVS

x. a. anniculus s. ante decimum Tile verbi se emendaracte Ilicata. O. 3. . I. c. 8. Io. Is: E. smi calendas proxiiii as,an calendis proxim quusipulatur am intersit. . Matisculum amitti qui extremo anni die morituros. xi e sileo post diem ieri quid dicatur. i . a1. Otra, rao intra diem qui ieri quando dicatur.

CAPUT PRIMUM.

notant quod decimum diem praecedit; ita quod non utroq; sermone, sed altero tantum vndecimus dies secundum computationem futuri includatur. Et involutae disputationes valla Asciati Maliorum, in i qui ante de ver b. Obligat non possunt subsiste te, magis contaminantes IC. Responsum quam explicantes. Et i quod C respondit eu qui ante Calendas proximas stipulatur, similemisse ei qui Calendis stipulatur,non identitatem sedis militudine denotat; idq; magis considerata lacu tate exigendi, quam cssicacia obligationis natae actionis,qua ex juris benignitate,cum temperamcnto accipienda est, modica dilatione debitori indulta,J. quod dicimus C. de bl ut obtquod non potest subsistere id quod

niculus s. ante si . de responso ad legem Iu-

liamin Papiam, ma-- 'lam litera esse, propter intri tam xconcisam locutione, a q: interpretationem valde variam dc obscurissimam: Verba enim Pauli cor-cupte leguntur nec eodem sensit accipiuntur absimilibus Valla Budetis, Alciatus italeptant i me diem decimuolendarum. Post ditim decimum Calendarum viro .sermone et deciso Hes catur.Q syd absurdunt, si, dc ignificandi rationi, loquendi conitietudini ad vel saltar Etenim verba illa ante

276쪽

EMENDA

novissime scribit Iohannes Hennequiritis in notis suis ad d. l. anniculiis non proprietate verbor sed mente atque sententia C. speetandam, xverba illa .m dipdromu ad particulare facti speciem reserenda esse l. stipulationes. s. penult. Ede verbor obligat. quoniam

I de proprietate significandi ut ipse

tractatus,dc verborum significatio in

dicat disciuirit. Unde tali his difficultatibus moti non post diem decimum sed post diem duodecima legendu existimant. quod magis erroneta est, cum indubita ita siticii tro sermone duodecimii die coprehendi posth, qui, duodecimus dies longiori interuallo abest a decimo die Calendarsi, quelm undecis '. Haloander trigitur homo erudiit- si mus,cuius labore: indusii a Paride ctatu libri plurimis locis emedatiores leguntur, putat legendu nec 'tro r- mone,iu margine vero scripsit, Uirog emone quod aeque depraxatu est Pollis et hos Antoni Augustin velut arcana antiquitatis reconditae prClaturus, in libris Florentinis ita scriptum esse testatur unico contextum coniunctim. Anniculis amittitur qiu extremo anni

die moritur,ct consuetudo loquendi id ita

esse decinat inte diem decimuris Calendarum,post diem decimum Calendirum,neintro enim sermone undecimus dies II OZ-catur. Scribitque Antonius Augustinus sentientiam Pauli IC. esse,cum qui vitimo anni die moritur anniculum esse: idq; comprobari argumeto, quod amaante diem decimii Calendaridicimus ipse dies Calendaria numeretur, v significetur decimus dies ante Calendas.

T. LIB. .enda veritatis gratia maxime erroneia judico,na decimii die Calc daru dicim ipsium die decim v, no cum qui decimii antccedit vel sequitur, quonia dies qui

.estante vel post decimum di cm Calendarum est aut noniis aut undecimiis, per descensum a maiori numero Calendarum ad minorem in retrogrados ipputationis ordine, qui in Calenda.rum decursu observatur. Et verba it via ante diem decimum Calendarii non possit ni referri ad comprobatione praecedentium, de anniculo qui ultimo die anni moritur,nam illa molli consideratio in ipso circuitu sternit no anni

plere susticit licet ultima dies non perficiatur Cum t quibus nihil commu Ione habent sequentia, nam verba illa ante decimum diem Calendi m non pertinent ad ea quae fiunt ipso decimo die Calendarum, sed ad tempus quod praecedit initium diei decim , sicut verba illa post diem dccinium Calendarum, demum post finem diei decimi vim potestatem sitam exercent. Et proinde qu. unuis alta Pudaeus, Alatatus, Antoniu Augustinus,magna laudet&authoritatem habeant , di plurimal ad C. xveterum scriptorum abii lis meliciter mendatae illustrata sint, tamen in hujus loci explicatione plurimum verborum perdiderunt, in ch:-ca dis pii talione vagati, propter no animadversam loci uepravata lectionem,

qua ipsis cerebru excussit, cti secunduxeram lectionem no undecimus vi ipsi iugerunt sed decimi dies legere oporteat. t Hugo a Porta diligent istinuis

Tisographui ex antiquissinio Codice

is s

277쪽

restituit, hae legelido me diem detine Calendarum post diem decimum Calendam neutro enim firmione decimus dies Agni catur. Quae quamuis colicis iis n-cataq; sint inanifestam tamen ta non sophisticam, sed iuridicam S in communi usu obtinentena habent senten. tiani , clonge aliud denotant quam valla, Budaeu, Alciatus WAntonius Augustinus interpretAti sunt signi i-cant enim neutro sermone , id es neq; vcribus in Sante decimum diem a DL-rum neque ijsposuerimunt ara C. ω- durum decimum diem contincri: Qtua

V praepositiones illae amex' cone,

Sen tiruam conspirare,atque conti AU-um aliquid constitueresnon possunt. In quo etiam Graeci libris vitiosis usistini, ijsque mullicimus ornetitis deceptus fuisse videtur. Et ita Cicero&ali veteres scit plores particulas istasume,& os acceperunt Semm inquit Cicer, haberiante Calendas ibam s-

asper legem Ripiam idquod si is no potes .

Et rursus Ante diem xiii Calendarum ianirari, decretis enim istis comidi Geonsiliu tisi th. ec ad os Cilenius L .ntrariis es rreti-. Et huc pertinet quod meliusCiceroni scripsi Imibat in icit Ponetvejm se me Cisendae M irtia ncis post sine injuri. de raptunsi, Gescribs tuere,pos Calendo et finia se non dubi

raturu=3 2. Eodem modo scribit Suetoni' in Nerone cap. sexto Eum natum Anti

Ira novem mens quam Tiberis Qv cssit vi Calendis Iunius ias secundusicisteremtectionem, a qua Levinus Torrentius in elegantissimis suis commentari j, ad Suetoniti scribit recedere anaiquum nianuscriptum codice, in quo

legitur, Natus cs ame . c Ari rari in

quam Tibratus excessi, tii mortuus et tella Suetonio xvi Ca .npri is, Silaynodie ante nonum mensem quam excelsit Tiberius. Et sive legamus antetis e pias seno per vocabulis sua O. f. stiuicalio, ut dictio post ad pol criti, tempus Vc ictio ante ad praecedens e feratur. Et itale dixerunt

to os rem tu catum, ui u. thac ratio quod sit ante diem dister ab eo c. ad diem promisi una est. ad dieinivcrb.obligat Muci C. scribit, i. si in princ. si . de manumis testam inter hosicrmones, duodecimo anni, de post

duodecinitim annum , Iulium Interest: tioniam duodecimo anno continetur quod ante evolii tum duodecini anni circuluna factum est,anted ,

icci irium annum id tempus denotat, quod duodecimum annum antecedit. l. qui filium infiis ad Trc bellia Qu&niam praepositiones ista ante depol rationem ordinis, temporis seriem denotant Cicero ad Atticu sim quod

me mones quatri uo ante cogi ariam Dieinde invertitioine, Illi mucio ante lucem surrexit. Et alibi casultum merasse mihi et i sum es inter eum qui tum erat, ct anno antefaer. it. Idem Cicero ad Atticum. Hic Iragistratmmi tu innis pos Dece-

perata es mustis pos annis. Item caura paucos poti dies habuimus. Et ut praedicta manifestiora fiant, considerandum est haec omnia contermina, de junctis inter se finibus hiremisisse,ante decim

278쪽

mum diem Calendarum, post decima

diem calendarum,& successione prioris medij posterioris temporis,essentiam quandam habere continua. to sine intervallo mordine temporis in-Ia vicem distare. Eodem V modo significationc ita dicimus citra ultra, intra Nam qui dicit citra decimum die Calendarum, tempus illa complectitur quod est ante decimui die intra decimum diem, totum tempus quod est: in decimo die occupat. Et intra diem quid facere dare aut praestare iustus, Otum illud medii temporis spatiu libera habet, sive agatur de judici js, siue de arbitriis, siue de alijs dispositionibus ut

multis probat Guillelmus ornerius, in . si quis ars de verb signis. Et hac ratione qui dicit intra oppidum, intra cubiculum, intra ferias, non dicit aliud

quam in oppido, in cubiculo, in ferijs, ut de his similibus particulis scite

eleganter disputat Gellius. lib. I 2. cap. Is argute distinguens haec verba ante Calendas, intra Calendas .in Calentis dis Ex quib' manifesta fit Pauli IC. sententia pulcherrimis analogi j distinctai quotidiano usui in soris versa filium accommodita, ieci verba Pauli truncata sint, litore suo careant.' LIB. v. aspquem restitui posse aliquando arbitratus sum si hoc modo legeretur. Ante decimum diem Calendirumpos diem ae cim molendarum, non comissa sed diversi sum temo enim sermone decimus dies uni catur. Qivdi convenit re- ipugnanti dictarum particularum ante post, proprietati discrctivae atque praecisio earum significationia nisi ratione alicujus adiuncti,aut ex benigna interpretatione aliud actum inueniatura veluti si agatur non de ortu obligationis, sed de effectu blutionis , in quo ex benignitate dilatio debitori indulgetur aut si dictum sit ante compi tum diem, nam tunc dubium non est, particulas illas vim inclusivam habere,

non quidem ex proprio significatu sed

ratione subjecta materiae, & propter voluntatem disponentis verbis expressis manifestatam. Cum alioqui particula post declaret eum diem cui ad ij citur non comprehendi, sicut vis&potestasilictionis ami concluditur eo tem .p- quod diem cui adiicitur antecedat; ut magna coarcervatione allegationum probat And Tiraquellus , de retractu Constans. S. I glos. II. nu qu.

SVM MARIA.

r. hi ante Calendas proxiina stipulaturi miris est ei qui Catin is stipularuna. Ex viraque hacsiphlatione et mnon prateritoC.ilandarum die agipse. - . . s. Mensium initia ab exortu lana veteres observasse.

s. caeendarum illepromissum ante diem illum Finitum peti nequit.

279쪽

SC tibi Iulian lib. set. C. in .eu qui

itas qui ita stipulaturi deverbor obligationibu s. ita iiD- latur,ante Calendas proximas dare spondes,nihildissertas eo qui Casendis Dipi latur. Quod Vlpianus confimat in l. qui ante is is de vcrb oblig. his ver- Dd. vi ante Calendas proximas Pipula-imr,similis es ei qui Calendis Uulisur.

Vnde in teipp.nostri maxime Neoterici, Alciatus, Franci sic Duarcnus deviij, arbitrantur ex hac stipulationeagi non posse,donec totus ille dies CalendaruPraeteriret; propter veterem loquendi morem&cosuetudinem, qui ctima ante diem dicunt finitum diem intelligunt, ut Alciatus, in d. l.annicul amittitur s. ante diem decimum .Franciscus Duarenus,ind. l. qui ante Calendas re Franciscus Balduinus, in sua Muciana prudentia ex Cicerone de Gestio probare conantur,quoties de die lacn etiade anno aut mense agitur. Quod mihi a ratione alienum videtur, cum c insit proportio die , mensis dic anni, indimens italione temporis,& verba an redde non miniis prauci tam praefinitionem: determinationem temporis habcant, quam verba illa ante mensem vel annum Nam licet non sit aequalis terminus in omnibus, Mannus lardius moveatur: revolvatur quam mensis,&mensis maiora spatia habeat quani dies, eadem tamen omnium est analogia, per quam sit militudinem habere nexu eodem coniungi vidciatur , ita ut quod in melis aut anno constitutum est, tu dic etiam observari debeat idq; cauilioritare ipsius Ciccronis aperte

probatur, Philippica te diem sinquit Calendarim Ianuari daret ui eum inris concidit is, conui uis vi

haec ad et o Cal. Ianua referrentur. Et rursus Pili lippica vit O femoria tenent m ante tem decimum quartum Calenae Lama. Principem reet candia libertatis D, sic me ex Cal.Lanua adhunc horam et i isse . Adeo ut ipse Alciatus verba illa: anete diem decimumquanam Calenda iri telligat minterpretetur de eo qui es bdecimus tertius Cal. Ian. secundu propriam significationein particulae ante, qua nullo exemplo aut more veteruna. concellitur. Cum igitur apud Iulianii manifesta sit proprietas & significatio, verbinum, non est ab ea recedendunt praetextu alicujus antiqui motis vel co- suetudinis: quae ut in anno aut mense observata non inuenitur, ita nec in die recipienda est. Ob quod rectius Accii r- situs Scali veteres, comparationem stipulationi, ante Calendas proximas inica quae Calendis facta est, non ad nativitatem actisnis, sed ad petitionem cestcctum agendi retulerunt. Quibus etiam consentit dallicus Zasinis, adi. . qui ante De ver b. obligat. Ita ut ii uis stipulationis ante Calendas proximis dies forte cedat, actio nascatur,naomenio sive intervallo aliquo temporis,antequam veniat dies stipulationis ejus qui Calendis stipulatus est, agitamen non possit. Et hoc est quod Vlpianus lib. 22. ad edictum scribita stipulationes non dividuntur j pen. C. de vel b.oblig. d. qui ita Dipulatu sit ante Calenaeut caritasprimis opus cofectum non erit, tamquam id opus erit tantam pecuniam dari, dum promissionuc cre ex quo locuti in optes sed pol

Calenda

280쪽

EMENDA

Calenalis Mirtias equa nec conveniri ante Cais D fartias reus promittendi Iotenet intibus verbis I C. cedendi die metitur ex facultate petendi seli conveniendi, inspecto potius petendi agendiq: effectu(vt Accursius scribit quam

tempore natae actionis, quae in stipulatione ante Caletidas, puncto vel momento alicujus intervalli praecedit nativitatem actionis,ex stipulatione quae Calendis facta est, licet neutro casu re' promittendi ante Calendas conveniri possit ut apertis verbis c. significatur dum ita scribit,qitia nec conveniri ante CalendasMartias reus promittendi poterat. It1 viri similitudo in eo versetur. quod ex utraq; stipulatione ipta Cale-darum die agere liceat,nec opus sit stricto jure petitionem differri in finem Calendarum, etiamsi agatur de stipulatione quae Calendi facta est Nitia co- paratio Vsimilitudo efficit, ut sicut ex stipulatione ante CalendaS. ipsis Cale- dis agi potest, d. l. stipulatione non dividuntur s. penuit. Ita etiam ipso Cale darum die agi possit , ex stipulatione quae Calendis facta est, ut comparatum proportionetur ei cui comparatur. Id quod etiam Pauli responso comproba

c e diri Cisendis futuris sipatutu sit ius Publius. Naiia in hac itipulatione agi potest etiam ipso dic Calcri darii,

ad similitudine ejus tit hod: sibi dati stipti latus est, l. liber homos qui hodiest. de ver b. obligat. Quoniana majores noliri, initia mensium id cit Calendas non a completo die sed ab exortu

lunae observatami, dc Ponti si civili noti

T. I p. v. ets

(vt author est Macrobius haec provincia delegabatur, ut nouae liniae primum observaret aspectum, vissemque regi sacrificulo nuntiaret. Quem veterere rem et ex Romuli instituto profluente. I C. secuti, Calendas ad initium nouae lunae,&principium mensiS retulertint, non expectato implemento totius dici, ita ut ipso die Calendarum quibus quis sibi dari stipulatus est actio nascatur de exerceri possit. Id quod apud v ieres adeo notum fuit, ut etiam a Poetis celebratum sit Nam Horatilla lib. I. satir. satirari ita scribit.

Odiscis fugis et Drusonem debitor

aeris

vi mila cum triues misero venere Calendae

recedem,aut nummos etc.

Quibus naanifeste significatur , ipsis Calandis veni me soluendi diem agi

posse, quia simplex Calendarum appellatio ad primunt lunae aspcctum,&diei principium selerium, non exspectatomi us diei traii situ de fine. Licet Paliud sit quando dic Calendarum est addutta S, in quo non ipsum principium sed totius temporis quo dies concluditur exolutionem consideramus. Cuisrci ex idens argumentum est; quod cum dicimus post Calendas Ian die tertio. non quartuna led tertium illius mensis diem signi licanuis. Et huc pertinet quod pauper cbitor in Commoedijs Alistophanis optat tunc vincula Acca

vae lunae a creditoribus coia veniatur. quod aliter ic habet,qitando non sim pliciter, sed cum adjectione diei Calendarum stipui tuo facta est, ut post decia chri i

SEARCH

MENU NAVIGATION