장음표시 사용
221쪽
go 2 ARN. V IN NIV sapertius conscribere , unde inseri creditori imputandum .esse, quod non apertius egerit, cum contra eum sit
praesumptio juris. Secundum argumentum est, quia humanior est sententia, quae favet liberationi. Tertium, quia generalis est definitio d. l. a. f. I. eod. Quartum, quoniam nullus alius
finis redditionis chirographi in dubio intelligi potest, quam debiti remissio. Quintum , quia si unum ex duobus chirographis debitori legatum esset,
liberatio legata censeretur. Is . Caeterum hanc sententiam improbant Duaν. Fort. Garet. Paul. Bus. in d. l. a. f. I. excepto si id actum fuissse appareat, veluti si tabulae non simpli citer redditae, sed aut donatae sint, aut legatae debitori. Et sane rationes a Bariolo & aliis adductae tales sunt, ut pro creditore retorqueri possint in debito-Tem,nec minus creditori quam debitori faveant. Nam ut illi pro debitore sic 'Tatiocinanturiunum instrumentu est Llicet pluribus exemplis descriptum, VC-xum est igitur redditum esse: ita contra debitorem pro creditore hoc telum Ie-
torqueri potest ; Unum instrumentum est:atqui hoc acreditore retentum; igi'
222쪽
DI PACTI s. 2G3tur non est redditum. Sed nec illud 11mpliciter verum est , quod ajunt Urium tantum esse instrumentum. Unus quidem est contractus, aut una obligatio; at plures tamen cautiones hic esse aut plura instrumenta dici pos sunt. Quod si contraria sententia admittatur , magna occasio praebcbitur
improbis hominibus fallendi bonos Creditores suos : quippe in proclivi est
duo chirographa ejusdem argumenti conscribere, quorum alterum tradatur creditori, alterum a debitore retineatur, ut si quando, ex eo, quod traditum est, conveniatur , profeIat retentum,
dicatque illud sibi redditum esse a creditore : atque ita fenestra aperietur fraudibus. Censent igitur Duar. Garz.& Busus, unius chirographi redditione non debere intellisti faetam esse de-
biti remissionem, nisi id actum esse probetur. Quod si id doceri non possit.
potius actori, quam reo, juramentum deferendum , quo assirmet chirographum a se redditum non esse animo remittendae obligationis : quibus & nos subscribimus : facitque huc bonus textus in I. uti. de his quainies. del. 16. Superest, ut IespondeamuS ar-
223쪽
in l. veteribus. 3 p. hoc tit. de interpretatione paeli obscuri aut ambigui traditum est, non esse temere trahendum ad ea pacta, quae tacite ex facto aliquo colliguntur, ad hoc ut donatio intervenisse praesumatur etiam eo casa, ubi
alius istius facti finis dari potest. Vel
frivola causa excludere debet donationis praesumptionem cum nemo facile praesumatur suum jactare aut effundere velle. I. cum de indebito. pr. da probat. Θ ibi DD.Ia fini. 3. hoc tit. n. Bald. SL D. in I. 3. C. de non num. pec. Idemque ad secundum argumentum responsum esto; nempe non usque eo liberationi indulgendum , praesertim ubi constat de praecedente obligatione , ut quis sine causa suum perdere voluisse praesumi debeat: donare enim, perdere est, d. l. eum de indebito. as. de probat. l. 7. pr. de donat. Ad tertium, definitionem d. l. a. g. r. restringendam esse ad eam speciem, ubi una duntaxat cautio exposita, & eadem reddita eth Ad quartum respondeo, cum creditor umduntaxat e duobus ejusdem debiti chirographis , quae habet, debitori eddat, non continuo credendum esse,
224쪽
D E P A C T I s. 2 ς voluisse eum debitum remittere, cum
alius hujus redditionis finis esse possit, qui potius praesumendus sit; nimirum ideo id factum esse , quia ex altero, quod, retinuit, debitum satis probari
possit , ut supervacuum videatur u- irrimque retinere. Et cur quaeso si animum remittendi debiti creditor haberi non utrumque restituit, sed alterum retinet 3 Actus agentium, ut vulgo di-
Citur , non operantur vltra eorum in-llentionem. l. non omnis. Ist. de rekeria.
Adde & hunc finem, ne videatur creditor utroque chirographo retent aliquM malitiose velle machinari adversiis debitorem. Ad quintum, loquino e eo casia, cum quis unum e duobus chirographis reddit simpliciter, nec id se donare profitetur. Legare, est
donare. I. 36. de legat. a. si I. Inst. eod.
Nec dubium est, quin quemadmodum donatis , sic etiam legatis tabulis, nomen ipsum seu debitum donatum legatumque intelligatur. CAP.
225쪽
nam, deque eorum vi ac potestate. r. sui is pactum in rem, quid in lem
2. Pacta in rem quibus prosint. 3. Species I, 17. f. . hoc tit. - . Pacta in persensen, non egrediuntur personam ejus, euifacta sunt. I. Iure novis opactum rei, quantum-- - personale , etiam Mejussoti pro-ο. Vnde estimandum, utrum pactum ira rem sit, an in personam. D Raeterea pactorum alia in rem sunt, I alia in personam l. 7. A actorum. S. hoc tit. quae divisio ab effectu sumpta essi Sunt, qui ratione materiae sic diastingui pacta existimant i sed errore peripicuo labuntur: si quidem personae non possunt esse objectum pactionis.
I. Pacta in rem sunt, quotieS generaliter paciscor, nepetam. In personam, quoties ne a PeIsona petam, puta
226쪽
t g P A C T V S. 2 Tta a L. Titio. d. l. 7. A. pactorum. Mogloquendi veterum juris auctorum est,
ut quod generaliter & sine personae designatione.fit, id in rem fieri ab ipsis
dicatur. Sic actiones exceptionesque in rem scriptas, interdicta in rem concepta , nuntiationem operis no*i in rem fieri legimus i. metum. s. g. ultis quod met. U. l. a. . I. l. . g.pen. dedol. mal. exc. I.I. Asen. de interdicis. l. operis.IO. deop. nov. nunt. Cum igitur quis generaliter paciscitur, ne petat, nec personam nominat, aqua petiturus non sit, in rem paetiam dicitur conceptum esse. In personam vero , cum exprimitur
certa persona. Nec inutilis est hujus distinctionis cognitio. Nam quae pameta in rem concepta sunt, ea omnibu&prosunt, quorum obligationem dissolutam este , paciscentis interest. I. se Beriai.I. ult. hoc tit Itaq; pactum reale
debitoris proficit & fidejussori,quoties debitoris pecuniariter interest, ut fideiussori quoque prosit ; scilicet quando fidejutar ejus nomine , quod pro re
situ eriti mandati aut negotiorum gestorum actionem cum eo habet. Quisbus autem casibus fidejussori adversus.
227쪽
ho8 ARN. V IN NIVssi donandi animo fidejusserit, aut pro invito 3c vetante, pactum rei fidejus.sori non prodest. d. l. is heredi. g. ult. iuncr. l. quod dictum. 3 a. eod. LAro te. s. mandat. nempe quia rei nihil hie interest a fidejussore non peti. Eademque ratione nec pactum fidejustoris generale prodest reo principali, aut confidejusibri, qui socius non est, scilicet quia nihil fidejustoris principaliter interest , a quoquam eorum non peti, cum nullam adversus eum nomine
ejus , quod solverint , actionem habeant. l. fideiussoris. as. hoc tit. l. 3st. de Adejug. Prosunt porro pacta in rem &heredibus nostris. I. tale pactum. o. eod. Lsi pactum. s. de probari atque ut prosint, etiam nostra semper intereste intelligitur, crediturquo unusquisque eo esse animo, ut non minus heredibus
suis, quam sibi prospectum velit. d. L
p. de probat. --Non obstat lex a . g. . hoc rit. quoniam illic exemplum proponitur
tacti persenalis, si quis paciscatur, ne a se, neve a Titio petatur ,& ratio Ju-xisconsulti eo tantum pertinet, ut significet ei, qui non ut heres adjectus est, etiamsi postea heres extiteri t, ratae
228쪽
pactum non prodesse, nec ex postfacto confirmari, quod ab initio in persona adjecti non constitit.. 4. Pacta autem in personam concepta ejus , cui facta sunt, personam non egrediuntur. I. idem in duobus.as. f. I. eod. qua de causa nec heredibus prosunt. d. l. as. I. I. d. LII. s. 3. Θ . eod. nec fidejussori. l. nisi hoc. aa. eod. quanquam vix est, ut hoc procedat ju-xe novissimo. Jure veteri creditor electionem habebat a reo vel a fidejus Ie petendi, poteratque hunc etiam an te illum convenire. l. s. l.si alienam. Ist... C. de fideius neque hoc jus Non veniendi fideiussorem omisso reo, pacto personali sibi adimebat. At jure novo fieri non potest, quin pactum rei, licet per nate, fide-jussori quoque prosit. Nam cum hoc
jure Nov. . c. I. unde auth .praesente. C.
de ejusf. reum principalem priuS conveniri atque excuti necesse sit, quam ad fidejunores veniatur, nec ante cum
his emcaciter agi queat, quam si suum creditor a debitore consequi non possit; hoc beneficium ordinis & exculsio nis fidejussori jure publico datum, pactione debitoris ei auferri non potest.
229쪽
MO ARN. V IN NIVsItaque nunc etiam pacto personalicum debitore facto juvabitur fidejussor, nisi ipse beneficio suo ultro renuntiaverit , quod facere potest l. pen. C. is pact. Cui ae. in d. l. is heredi. ar. hoc tit. Borchola. depact. c. a. in tertia divis n. . diis Iul. Pae.
s. utrum autem pactum in rem sit, an in personam , non tam ex Verbis, quam ex mente paciscentium aestimandum e1h: adeoque in dubio, quantumvis persena adjecta sit, in rem tamen esse praesumitur: quia plerumque . persona pacto inseri solet, non ut pactum personale fiat;sed duntaxat ut demonstretur, cum quo pactum factumst. I. 7. Ioactorum. s. hoc tit. C A P. XIV.
r. Furiosi nullum omnino negotium gerere possunt. a. Ratum habetur, quo sum ante furorem aut in furoris intermissione. 3. Mente captorum is ebriorum eadem, . qua fur rosorum ratio.
230쪽
. Prodigi is furiosi dissimilitudo.
s. Luibus in rebus dissar conditio pro Lgi se minoris a s. annis. 6. Ipsone jure prodigo bonis interdicatuν, an decreto magistratres. v. xuid per verba ipse iure in I. r. de eur.fur significet Iurisconsultus. S. In his, qua animo ct assectu gerun- . tur, infans vix distat a furioso. s. Comparatio infantis is infantia pro
M. Comparatio infantia proximi Groximipubertati. o. Pupillum pubertati proximum ex conventione sua naturaliter obligari,
etiamsi locupletior factos non β.aa. Duo sensu nostri dicant, pupillum
sne auctoritate tutoris contrahentem ne naturaliter quidem obligari. 13. Puberes minores as annis , curatorem habentes, sine consensu ejus, iura . . civili non obligantur. 1 . Confutatio sententia contraria. Exponitur l. obligari. V. de obc is an .ro. Consideratio auctoris eisca I. pube-