장음표시 사용
251쪽
o. Pacium servi ct filii ne a domino austpatre petatur,prodes domino Θ patri. . Luid iuris,s filiussa. aut servus lacti, ne a sepeteretur.
s. aeuid si pater pac/us, ne a filio peta
ρ. Pacrum procuratoris negotiorum δε- mino prodes ad exceptionem doli. Io. Eius,qui plane extraneus est actum, nobis nonprodesse. ιI. Contemplatio auctiris eirca l. 3. C. dedon. qua submoLaa. Luantum vi se essectu disserunt prohibitio alienationis restamentaria is
NEmo pactione. sua alteri nocere potest, ne ei quidem, cujus est in
potestate. I. si tibi. 1 .f.pen.Ls unm. a . s. vers ante omnia. l. contra iuris. as. s. a. l. iat. hoc tit. I. Caeterum pactum a servo aut filio'sam. in rem factum , ne pecunia petatur , domino aut patri interdum nocet , videlicet si de re peculiari, cujus liberam habent administrationemra donationis causa , sed transactionis, aliave simili, qine non excedit fines adiaministratiovis, factum sit. d. L contra
252쪽
D a PACTIS. 233 furis. I. a. hoc tit. Quinetiam pactum de re dominica aliquando utile est, veluti si servus dominicam pecuniam credens pactus sit , ne ea ante certum tempus petatur. I. sin nutem. ast. eod.
Quod si servus aut filius pacti sint , ne ipsi peterent, inutile est pactum. d. I.
contra iuris. f. a. eod. Nam cum neque
servus, neque filiusfain. regulariter petere seu agere possit. l. fili am. p. de OM. Θ πιε. l. 6. C. de indic. pacta de non
petendo frustra in eorum persenam concipiuntur.
1. Quibu sdam tamen easibus in per na filitiam. id aliter se habet; veluti si paciscatur, ne injuriarum agat, vel alia quapiam action e ex earum n mero , quae jure singulari filiosam. competunt. d. LMis am. de obL ctaa. quod & Caius significat in Linpersona. 3 o. hoc tit. Item cum paetiim a filiosam. confertur in id tempus, quo sui juris effectus agere poterit. l ctheria. M .R.
3. Sed nec pactum a procuratore factum, ne dominus petat, nocet dOmino , praeterquam tribus in casibus. quorum primus est , si dominus pro- cuiatori suo mandavit, ut pacisterem
253쪽
13 ARN. VI NNIV stur: alter, sit sit procurator omnium rerum, totorum seu universorum bonorum. l. nam is nocere. Ia. eod. quibus verbis veteres compendio sermonis
significant eum , cui plena liberaque
rerum administratio concessa est. I.
procinator cur. IS. I. procurator totorum.
. deprocur. l. iusiurandum. 17. g. viride jurejur. Vaud. r. quas. T. Duar. ad LT. Lps procuratorem. ao, de acq.pos Arisque hujus procuratoris tam ampla potestas est, ut exigere, novare , aliud pro alio permutare, eaque omnia facere possit, quaecunque ad administrationem magis , quam ad profusionein dissipationemve patrimonii pertinenta Nam donationis causa pacisci non po-' est , ac ne eas quidem res vendere , quas diligens attentusque paterfami lias distrahere non solat. d. l. contra iuris. as. I. a. hoc tit. d. l. O., de procur. Is consensit. I. I. quib. moaepign. sis. Τ er eius casus est, cum quis procurator in rem suam constituitur, id est, cum ei actio ceditur ;- quia hic, ut ait Paulus, domini loco habetur. L sed β. 13. g. r. hoe sit. . Similiter nec pactum tutoris aut Curatoris donationis causi factum pu-
254쪽
DE PACTIS. 23spillo aut adulto nocet. Lpactum. 22. C. eod. nocet autem si factum s1t de re dubia transactionis causa. l. interdum. σα .pen. defura per t. tutor. 3s. pr. de iureis jur. Curator quoque sive administrator reipub. aut civitatis paciscendo non magis reipub. aut civitati , quam tutor pupillo, nocere potest. I. Imperatores.s hoc tit. I. prases. Ia. C. de transact. eademque causa est ejus, qui societatis vel universitatis magister dicitur. Q. item magistri. a . hoetis. l. actoris. rae. rem hab. atque ita accipiendum quod
Ulpianus d. l. I . ait, magistri pactum M prodesse & obesse. s. Pactio facta interemptorem lis teditaris & debitorem hereditarium
nocet venditori. I.si eum. Io. hoetit. nee mirum , cum totum commodum ademptorem pertineat, qui etiam utiles actiones proprio nomine habet ex conastitutione Divi Pii. d. LI6. Facilius ad
mittendum fuit, ut quis pactione sua alteri possit prodesse : quod & ipfutu
tamen regulariter receptum non est.
L si tibi. et . g. . t. si eum. 36. D tale pactum. o. g. ulti. hoc tit. I.stipulatio. 38. . alteri. 17. deverb. oblig. Pactum filii aut se tui, ne a patre aut domino pera
255쪽
236 ΑRN. V IN NIV stur, utile est, prodestque patri & domino. d. l.si tibi. in M. eum a. u.seqq. eod. quoniam pereas personas, qua: in potestate nostra sunt, melior conditio nostra fieri potest , etsi deterior fieri non potest. l. melior. 133. de νου. tur. I. 3. filius. a3. C. hoetit. Idemque dicendum & de eo servo, in quo usumfiuctum habemus, aut qui nobis bona fide servit. l. si debitor. s s. eod. Si filiustam. pactum fecerit, ne a se petatur, proderit ei. l. acquirent. Ist. I. I. eod. Nam ex
omni causa filiusfam.conveniri potest, scut pateriam. LAliusfam. 3ρ. de obl. ω ac tametsi pactum istud personalest, nihilominus tamen & patri proderit, si nomine filii conveniatur a utique quamdiu filius vivit: morte enim lilii extinguitur, quia personale es . QRodsi servus, ne a se peteretur, pactus sit, nihil valebit pactum ; quia ab eo peti
non potest. I. cum servo. Io 7. δε reg.tur.
At enim si in rem paciscatur, proderit domino pacti conventi exceptio. Si vero in personam pactum conceptum fuerit, dabitur domino hoc casu exinceptio doli subsidiaria. I. is heredi. ar.
8. Pactum a patre factum ne a filio pe
256쪽
tatur, filio non prodest, etiamsi postea heres filius extiterit. Isertibi.I .F. .. eoae quod tamen cum Culacio sic accipio, hactenus non prodesse, ut filius pacti exceptione directa utatur : nam doli exceptio non videtur ei deneganda .are d. l. π her.3. a. hoc tis.& ita quoque Zafind. t. si tibi. g. eumpossessor. n. 7. se Pac. in A. . eod. Sed si pater paciscatur filio, ut heredi futuro, quod facere intelligitur, cum super ea obligatione paciscitur, e qua non potest filius, nisi ut heres , conveniri , exceptio pacti filio danda est : nam heredi consilli conceΩsum est :& nihil prohibet uni ex heredibus providere ; caeteris autem non consuli, auctore Celso in L avm.33. hoc rit. quod & Pomponius probat. l. Io. de pact. dotal. Huic tamen sententiae obloqui videtur Iulianus I. eum qui.36. f. r. deverb. oblig. ubi ait, si quis promiserit se & Titium heredem suum
daturum , nihilominus caeteros quoque heredes teneri, quamviS conVenisse videatur, ne a caeteris peteretur; Nolo hic examinare varias responsio
nes cum Veterum, tum recentiorum
interpretum in d. I. 33. ct d. l. so. g. r. sed quid mihi ad d. l. so. I. I. Iespon
257쪽
138 ARN. VINNIus dendum videatur, breviter exponam.
Λjo igitur Iulianum illic principaliter
agere de constituenda obligatione in unum ex heredibus, quod fieri propter legem I 2. labb. non potest: utpote ex qua obligatio , quae in defunctum coepit, in omnes competit pro portionibus hereditariis. l. a. C. de her. act. Lo. C. fam. erc. Et quamvis, si verba stipulationis spectamus, in qua solius Titii mentio facta, possit videri tacitὰ convenisse , ne ab aliis heredibus, sed a solo Titio peteretur ι tamen taciti hujus , & tantum non imaginarii pacti rationem non habendam , propterea quod verisimile non est eam litisse mentem stipulatoris decem sibi dari stipulantis, ut a solo Titio eam summam peteret, a caeteris nihil peteret, atque ita integra decem non posset consequi. Certum enim est, Τitium ultra portionem hereditariam obligari non potuisse, & vel ideo, quia
heres ultra eam portionem habetur pro extraneo. LI . C. de rei vind. Lpen.
C. de her. act. Atque hinc est, quod Iulianus ait, Titii personam supervacuo comprehensam esse. Ex converso quo
que qui stipulatur sibi& Titio heredi
258쪽
suo dari, omnibus heredibus suis obligationem acquirit propter eandem le- em is . labb- ex qua etiam obligatio aefuncto coepta heredibus omnibus pro hereditaria cujusque parte acquiritur. quod cum procul dubio cum esse-ehu accipiendu sit, consequens omnino est , neminem partem suam petentem exceptione summoveri posse, contra quam existimat Accursus in Li. 33. h.t. At vero apud Celsum d. 33. non agituz de uno ex heredibus obligando, neque de obligatione uni acquirenda ;. sed de uno per pactionem liberando, eique ita consulendo,ut huic soli exceptio prosit,
caeteris non item. Hoc autem etsi tacita pactione non essicitur, expressa tamen
essici potest: Τutoris quoque & curatoris parum prodest pupillo . adulto,
furioso & prodigo. l. tutoris. 13. I. con
tra. as. I. I. eod. l. curatoris. aa. C. eod.
quia etsi personae extraneae sunt, tamen ob hoc ipsum rebus nostris administrandis sunt praepositi, ut faciant conditionem nostram meliorem. Sed& pactum procuratoris negotiorum
domino prodest, quan quam non ad exceptionem pacti, sed aa exceptionem doli, quae exceptionis pacti plerumque
259쪽
x o AR N. VI N NI ustumque subsidium est. l. rescriptum. Io. . ult. eod. QAippe exceptio doli non tam ex facto procuratoriS nobis nascitur , quam ex dolo creditoris nostri; quem certum est dolo facere,si id petat, quod procuratori nostro, id est, pene alteri domino, dc quidem nostro nomine remiserit. I.I. g-I. a. dedol. l. excepi. Et generaliter quicunque stipulando nobis acquirere possunt. iidem& paciscendo possunt conditionem nostram facere meliorem. loer quos. Ist. hoc tit. Io. At si quis plane extraneus est, qui nec in potestate nostra sit, nec rebus nostris administrandis praesit, ejus pactum nobis non prodest, nec inde aut actio aut exceptio acquiritur eX-traneo. I. stipulatio. 38. g. alteri. II. de in . obl. l. 3. C. de inut.sipui. I. quo tu-ula. 73. I. iat. de reg. iur. quanquam interdum in subsidium exceptio dolidatur. I. idem in duolin. as. f. ult. ΘLseq. hoc iit. Illud singulare esse videtur in donatione, quod ex donatoris pacto acquiri potest actio tertio alicui extraneo contra donatarium. Ie Ly. C. de donat. qua sub mod. cujus rei hanc esse rationem scribit Co r. I. var. re
260쪽
sol. e. r . quod id speciale sit in donato-xe liberalitatem exercente in donatarium, ut possit donator obligationem exigere in alicujus tertii favorem. obitet inspici potest & Ant. Fab. Codsuo forens add. tit. C. de donat. quasubmoLM . a. II. Tentari tamen potest, in d. I. s. C. eo tit. occurrere speciem fideicommissi in contractu constituti. Sane enim & in contractibus interdum fideicommissum constituitur l. Publia Ma- et M. ao.pr. depos. Isipecunia. 7 7. de legat. r. Et sic postum in traditione rei meae pacisci, ne res alienetur. Luit. C. depact. int. empl. Ovend. I. ult. C. de reb. a non AI.I. in traditionibus. g. hoc tit. l. 3. C. de cond. ob caus dat. cui non obstat L
pen. hoc tit. quippe quae ad eum casum non pertinet, cum pactio intercessit in traditione rei meae, sed inter duorum. praediorum dominos, quorum alter ab altero nihil accepit. 12. Atque haec est prohibitio con- v entionalis, inter quam & prohibitionem testamentariam, ut id obiter addam , hoc interest, quod ex testamen taria prohibitione aeque ac ex legali, ad rex ocandam rem alienatam actio