Praxis medica ... / [Rembert Dodoens]

401쪽

ere queant, victus ratione,

qualis ante dicta Observa- i ta Si pus videatur pur- Sante ined sive ex statuoso spiritu,sive alia de causa cor palpitet dandum erit aliquod, luod ventriculo proiit, nec cordi obsit, qualis iterapicra vel pili. alephantinae.

Osterenda vero, ex quamcunque tandem Causa cor laboret, quae ipsum confortare ac roboraret posse sunt: ut sunt cinnamomUm,nux Oschata,garyophylli, macis, 'crocus, humilia

his ex his componuntur. item agail Ichum, ambra, moschus. Iam, margaritae sive unioncs ac pleriq;

alij lapides pretiosi lapis

etiam comendantur, res de corde cervi Coveniunt quoque galanga, ' edoaria, cardamomum, Cub bae, praesertim quum Ventriculus cruditate laborat.

I . Maxime prodesse cordi fertur ab Arabibus unde subito qui

tuta.

cordi.rra Ramenta unicornu

nou sorbent combusta. ut eboris: neque corticem habet ebur ut unicornu ralde prodest, ire autem ebur, ire medulla unicornu sumatur inutilis est. 13. Eaees Zerumbet. rem de Ioaria alias av- tithora dicitur.

402쪽

PRAX is MEDIC IN Ediscutiendos Inter Ompos principatum habent eleet . de gemmis,diambra, de osco, dia margaritoncal descriptione Nicolai, dia margar cal. Avicennae,

si absque thapsia paretur. letificans Rhasis , alliam Oschata laudatur, a multis et alcermes quod quidem utile esse potuerit, si absque lapide laZuli praeparatum fuerit aliter adversus cordis palpitationem dari absque nocumento non potesti nisi detur ad humoris melancholici expurgationem quo casu, ju-ito podere exhiberi debet. quod est a 3 1 ad 3 i. Ut Megiae scribit. Ex clech. autem supradictis formari poterunt tabella cum sac- charo, aut addito aliquo syr. simul cons alicujus floris, conditum componi: ut pro aetate vigetibus, cum syr de violis, aut de bi glossa, conservis eorundem florum . pro senioribus vero ac cruditate laborantibus, cum syr de cortici- hui

403쪽

Topica.

vero theriace Andromahi, Mithridatium: Nessertim quando propter uteri consensum cor pal

itat.

Adhibenda autem sunt cordi palpitanti localia extrinsecus velut sacculi, epi themata de similia Sacculi componi possunt ex herbis, floribus, seminibus

avi dictis, additis specie ibus alicimus ex supra allatis electuarijs quae cum nossis pio in tela linea, aut po-itius ex serico eoq; rubente, lac cocco tineto consuent di,atque ad regionem cor dis admovedi, ac gestandi

sunt. Absq: gos pi, ex his quoque sacculi fiunt:quii in vino: aqua melisi, vel

simili,aut vino soli, 'deco et fomenti usum praebent. Fomentum vero etiam aqua vitae sola, quando aborans aetate provectior, emperarmento frigidior,

is. Si aetas major velis hac decoctione pav- num intinctum coccotinctum, rei sericum,res Iovinum, applica t.

404쪽

Prognos s.

as sed, a qui cor natura habent debile rix recreari possunt qui autem palpitatione Iabo rant, cor tale habent.& causa similis , multuna subinde profuit . Sic retheriace foris emplastri modo cordis regioni admota Prodest vero de

inunctio ex ol cinnam O-mi,maceris nucis moschatae, Lartesiciose extractis.

de si majoris refrigeratio: nis signa adsint exit de

spica lavendulae ConVeniunt vero de odores grati lut pilarum , quae ex ladano malijs odoratis cum ambra hoscho componuntur. quas saepius naribus ad movere convenit. Sic suffitus suaveolentes,veluti cx alipta moschata,& similibus copositionibus, Conducunt. Ventriculo etiam cruditate laboranti providendum , ut post erius di

Difficulter autem ista affectio integre curatur nam ubi semel quem invaserit, facile saepius recurrit.quiq; hac laborant ad magnam aetatem non provenient magna sic affectorum pars aetate agit, ut in-

405쪽

REMEERT DODONAEI qui Gai inferiorem o. annis sed quae o annos et r. Imperator Maximi excederet. rarissimum sane hamuri. o. alimo aeth aliquem ex his so annos tu mortuus es hoc modi superare non Omnes vero retiam ad O. perveniunt. Moriuntur nonnulli quum

sibi sani esse videntur subb tu,' syncope intercepti,alu 3. Sic Regina Mariac Peracutas febres, quidam subit. interrumi. longo diuturno morbo

conficiuntur.

pothymia.

cordis ut flectus mag- nitudine disterentes major ac vehementior jncope est; minor vero minusque vehemens lipothymia quar

lip sychia dicitur,

ut Gai ait diacopen praecedit.

syncope autem est psae cepsin subitaneus virium facultatumq; vitalium lapsus, quem comitatur sensuum pri alio, faciei pat i s eam Eliasius,

io 2 sudor frigidus, ritus.

406쪽

PRAxis MEDICINAE

In lipothymia vero ne is

sensus omnino cessant, neque sudor frigidus erumpit. In syncope autem, cor quandoque primario proprioque flectu laborat: quandoq; vero per consensum tantummodo Veluti quando propter ventriculi allectum, aut uteri strangulationem, vel vehementem alicujus partis dolorem, afficit Iris

Quando vero nullus alicujus partis vehemens dolor adest, neque ullius par tis affectus praecessit, ne

que signa alicujus insigniter allectae partis appa

reant, cor primario affectu laborare , ac deficere ex, stimandUm. Lea. i. a xiii Contingit autem fieri causis syncopen, sive animi deliquium, quandoque propter vehementem animi emotionem et veluti a subitaneto ma gno gaudio, vel repentino metu, aut ab ira&excandescetia immodica. sic

hab inspiratione corrupti ac venenosi aeris syncope fit

407쪽

REM BERTI DODONAEI sit: veluti ab aere ex fodinis nonnullis metallorum, ex

barathris, aut alijs similibus locis. Quandoque a venenis assumptis, aut ab ictu

venenatorum animalium.

Inam dici etiam sanguinis vacuationes, tum de aliorum subinde humorti, sive per purgantia medicamenta, sive aliter, frequenter animi deliquium inducunt. Sic abscessus prope corrveluti in pulmone subito erumpentes. Ingens vero alicuius partis dolor deliqui non raro causa est. Quando vero, cor ab aliqua occupatur inflamatione, aut exysipelate,priussequa affectus augeri queat,

nus etiam cordis ad uen possc te antur odiatriculum pertingens synco doctior . pen,' subitaneam mor tem subito infert A ventriculo autem per consensum syncope, sive deliquium accidit it quando vitiosi humores in corpore redundantes ventriculo, ac praemcipuo ejus osculo mole

i. In m ra parte. iudextra talis augeri

408쪽

curatio.

3. Idque per antiperis iv.quia excitat calorem naturalerii. . Quia 'iritus ac vapores malos a corde re-

xocat.

s. Ratione symptomatis,non cause Hic enim simploma magis urget. stiam inferunt. Ex utero vero: mulieribus fumi,ac vapores subinde afferuntur:qui animi deliquium in

In omni autem synco

pe sive animi deliquio si

non fiat ab utero mox naribus admoveda sunt odorata, quae spiritus reficere queant ut sunt aqua rosa-cea, cinnamomi, acetum, vinum generosum, praesertim aromatis conditum sic

aromata, ut garyophyllita similia Prodest vero subinde aquae frigidae, maxime in facie aspersio 'sic Wdigitorum, extremarum partium frictiones. Laborant utcunque restituto, exhibendum moκerit ibinum generosissimum, aetate vetus substantia tenue,colore fulvum,ac

boni odoris quod omnibus, ut Gal. Ia meth ait, quos syncope male habet, utilissimum etiamsi a flavabile os vetriculi infestetur. Tali autem vino deficien

te, substitui poterit vinum

409쪽

ditum: quod vulgo hippo-

craticum nominant Danda vero tale fluaria, ac Condita cordialia similia que fomenta, aut sacculi cordis regioni admovenda veluti in palpitatione. Si a venenis assumptis syncope exorta fuit, reparatis utcunq; viribus ac venenis vomitione expurgatis, exhibendum mox erit aliquod alexipharmacum , c. I id contra venena

ut theriace Andromachi assumpta , alexiphar- aut Mithridatium,vel aliud inaca theriaca, quae similis facultatis Cordi contra ictus animalium vero deinde cordialibus prostitit, dicuntur the- electi fomentis, unctioni riace Androm. Humili bus erit providendum: ut praestat. si qua maligna qualitas, velii imbecillitas relicta fuerit, corrigatur. Ab ictu vero

venenosa ferae, offerenda quoq; sunt antidota: ut the et . Ut tu neuri arariaca dicta sed vomitione erumpere. Verum etiam

non est opus hoc in mala humore usQuod si autem Maona inaque dropicorum, aliquao confertim facta r et puris in thorace con- evacuatio, sive sanguinis, tenti eri enim non po- sive alterius humoris causa es, ut nosmulsirituamiterit deliquu: non solumisitatis exhauriantur.

410쪽

S. Eoque liquido facilius enim impleri porrum, quam cibo.'. Hi fer=,ac maxime opus,post magnam fav-guinis exacuationem.

p. ae quum a desubtilium partiunc i,

parum nutrit.

vino odoribusq; reparandquires sunt, sed laborandum etiam, ut alimento idoneo restituantur et ' ut jusculis caponum, vel aliarum carnium, vel contusis ex pulpa caponum, pulli, aut perdicis quibus vel amygdala dulcia, vel nucleos nucum pinearum addi,valde expedit Dari etiam potest su Cus ex carnibus non pleno assatis expressus is vel ab ipsis,in duplici vase decoctis, resolutus, In valde debilibus exhibetur quandoque aqua ex carnibus caponis coetis atque ipsius jure additis cons rosarum , Or. cordialium , aromati;

nonnullis,extracta.

Dolorem vero syncopea causam etiam sedare portet, pro conditione Sc partis laborantis,s catas e em-cientis veluti de dolore in febribus dictum est. Si pravi, ac vitiosi humores, Os ventriculi infestan tes animi deliquium effecerint,expurgadi sunt, qua-lascunque tandem fuerint, uti