Subsidia Diplomatica Ad Selecta Iuris Ecclesiastici Germaniae Et Historiarum Capita Elucidanda : Ex Originalibus Aliisque Authenticis Documentis Congesta, Notis Illustrata Et Edita

121쪽

processionem propter aliquem tractatum habendum sed potius fugiat, ne ab alijs videatur. Item quilibet septimanarius per se vel per alium ydoneum Canonicum vel vicarium Missam sumini altaris studeat celebrare. Jtem precipimus quod si aliquo tempore anni due misse in choro, una die fuerint celebrande succentor debet precipere Smandare, septimanario precedentis septimane, ut per se vel per alium secundam missam celebrari procuret. Alioquin presentijs illius septimane se noverit fore privatum, ct cum hoc pene Decanis1bjaeebit. Jtem eanonici vel socij qui per sueeentorem ad imponendum legendum Vel eantandum fuerint intitulati cρὶ suum ossicium cum diligentia exequantur, si autem hoe eXequi non poterunt, saltem per alium canonicum vel chori solium suum suppleant defestium, si penam per Decanum indicendam Voluerint eVitare. Jtem precipiendo statuimus moX elevatione fienda omnes in choro eri-

stentes equaliter simul O semel se ponant & cum pater noster incipitur simul 1urgant ut deformitas valeat evitari. Addentes quod in Adventu 1eptuagesima ct quadragesima in genibus maneant & jaceant prostrati ct eum Domini sic jaeent prostrati nulli tune intrent chorum vel exeant, nisi causa legittima ad hoc eos compellat quod eorum conseientie ct honestati duximus relinquendum. Visitantes

cum .

p Intitulati. Qui notantur in tabella ad certum munus in choro peragendum. Statuta Collegist S. Bernardi apud Lobineli. Tom. his. Paris. pag. ID. In titulatus, cessante inevitabili impedimento quotidie missam iuvim celebret porse usum.

122쪽

- , IOI

cum thuribulo altare summum ct imponens seu imponentes cum Cappam induunt, utique supperpellieijs sint muniti. Sal benedictum more 1blito diebus Dominicis in choro Dominis minisTetur.

Jnhibemus etiam quod nulli eXtra chorum & armarium ct sedile positum ante armarium libris utRntur Sut quilibet honbr debitus observetur, statuimus ut per juniores, senioribus es per simplices , prelatis reverentia debita in assurgendo ct in alijs omnibus impendatur. Insuper ut vicarij Ecclesie nostre omnes ct singuli sciant K seire valeant, quando ct quibus horis sive temporibus dicere posmiat& eelebrare debeant suas missas ordinando duXimus statuendum quod vicarij qui in parochia ct in capella Saneti Michaelis post matutinas immediate ct ante primam missam plebant seu parochie missas dicere sunt asTicti, quod illas dicant, O celebrent infra dictum tempus ct horam secundum quod cru- Iibet eorum est injunctum Verumptamen nolumus quod iiij omnes suas missas simul celebrent. . Sed vidissim tam in parochia quam capella sed ne forsitan super prioritate o ordine missarum hujusmodi dicendarum inter essdem Viearios riXsse alteTea-

timis oriatur occasio. Volumus quod iiij in utroque loeo prius missas relebrent, quorum beneficia fuerint primitus instituta, nee immerito Nam secundum canonicas Sangiones Qui prior est tempore. prior est O jure. - preterea infra missas plebant sive parochie, nullus omnino missas dicere vacelebrare debebit, in ipsa parochia vel capella sed missis paroeliis dictis totaliter ς finitis. Vicarb altarium

123쪽

ti Johannis Ivangeliste ct beati jacobi apostoli ord, nate exire poterunt dimiri ad' eadem altaria suas ' missas. Post offertorium vero chori Vicarij altarium Beatorum Petri s Pauli Apostolorum Beati Iohannis Baptipe ct Salacti Andree extent. Sed omnes alii vim ij in inceptione pater noster. deeentur precedent, celebraturi similiter singuli suas missas. Quam primum autem vicarij qui primo ct secundo

ordine exierant missas suas compleVerint, ad chOrum penitus revertentur. Diebus tamen solempnubus, sive dum anniversaria peraguntur, aut quando funera fuerint, ita quod oblationes fiant, ct

fieri debeant, in choro, tune nulli Vieariorum B te oblationes in choro missam celebrare licebit, sed oblationibus in choro peractis Viearij Et dum Samctus cantatur secundo nominati ct reliqui in inceptione pater noster exire poterunt, ut premittitur ad missas eelebrandas Eo etiam tempore quo divinum ossicium in choro peragitur, nullus Vicariorum campanulam pulsari faciet ante elevationem vel in elevatione saeramenti ct hostie salu taris Sut premissa omnia eo diligentius O firmius obse ventur, inter cetera duXimus statuendum quod sicut canoniei Ecclesie nostre, dum ad capitulum assumuntur, jurant statuta ct consuetudines ipsus Ee-esese fideliter observare Jta smili ratione vicarij jam existentes S quos recipi contigerit in futurum, de data promittent loeo juramenti in manibus Demni seu femoris de capitulo quod hujusmodi ordi-

nationes consiletudines ct statuta in quantum eos

tangunt absque staude ct dolo firmiter observabunt Jn quorum omnium testimonium S perpetui robo-

124쪽

ris firmitatem presentes litteras conseribi sedimus G sigilli Eeelesie nostre appensione muniri. Acunn

Sequitur Clementina de eelebratione missarum loquens de disciplina in divinis ossieijs obferVancta.

Gravi nimirum turbatione movemur quod ex Bonnullorum rectorum negligentia, que dum spem impunitatis permittit multam nutrire pestilentiam consuevit in subditis , plerique Ecclesiarum mihistri, modestia ordinis clericalis abjerta, dum 0Dferre Deo saerificium laudis fructum labiorum suorum in puritate c0n1cientie ct animi devotione deberent horas canonicas dicere seu psali ere transcurrendo sine0pando extranea quidem O plerumque Varia prophona ct inhonesta intermiscendo colloquia tarde ad eliorum conveniendo seu Ecclesiam ipsam absque rationabili causa, ante finem ossieheXeundo frequentent. aves interdum portando seu faciendo portari, canesque secum dueendo Venaticos ae quasi nichil pretendentes, de clericali milicia in eorona vestibus 9 tonsura divina etiam celebrare aut eis interesse nimis indevote presumunt, nonnulli etiam tam eseriei quam lates, presertim infestorum sisnetorum Uigilijs dum in Epelesijs orationi deberent insistere, non verentur in ipsis earumque cimiterijs coreas faeere dissolutas, etiam interdum canere cantilenas, ae multas insolentias perpetrare, eX quibus Ecclesiarum & cimiteriorum violationes inhoneste variaque delicta quandoque sequuntur, ct ecclesiasticum qu0que perturbant os-

125쪽

fettim in divine majestatis offensem ct astantium standalum populorum. Jn multis insuper Ecclesijs, cum vasis vestimentis ς ceteris ornamentis ad di vinum cultum necetarijs indeeentibus utique pen satis earum facultatibus deservitur. Ne igitur transgressione invaleseant hujusmodi alijsque veniant in exemplum siueri Coneiiij approbatione hoe fieri prohibentes sancimus ut illi ad quos id pertinet O in eorum si utique exempti non sint negligentiam Vel defectum locorum ordinarij si vero exempti fuerint, aut alias cirra hoe privilegiati superiores ipsorum omnium negligentia Vel in curia penitus relegata cirea reformanda premisia , ct eorum singula cororigenda nee non ut in Cathedralibus regularibus S eollegiatis Ecelesiijs horis debitis devote psallatur in alijs vero convenienter, ct debite, eelebretur divinum ossicium diurnum ae nocturnum si Dei ct sedis apostolice indignationem evitare voluerint. stllicitam curent diligentiam adhibere, contradictores per centuram ecclesiastieam dummodo ad eos illam exercere pertineat alijsque oporiunis remedijs compescendo facientes prout ad eos spectat in iiijs S alijs, que ad divinum cultum, O m0rum reformationem pertinent ae eeelesarum ct eimiteriorum respiciunt honestatem saerorum statuta Canonum, ad que scienda diligens eurent adhibere studium irrefragabiliter observari. Magister Fabriee est offerim temporale ct non pereipiunt presentias , nisi sint membra Eeelesie hos ponit ct deponit rapitulum & debent esse duo Canoniel eapitulares residentes ad h0e aptiores e pitulo jurabunt S similiter eorum substitutus, Jtemt debent

126쪽

debent petere ct exigere fideliter redditus ad fabricam pertinentes, nee illos aliquatenus alienare vel vendere sine licentia ct scito capituli predicti speciali Jtem quod sint fideles Ecclesie Sancti Bartholom ei ct Capitulo ct illa nullatenus verbo vel facto impediam Jtem omnes ct singulos redditus Fabrice in usum ct utilitatem Fabrice duntaXat convertant, ct non alibi, nee aliquid edificare vel facere edificari presumant notabilis edificij, sine seito similiter & licentia capituli supradicti Jtem computum faciant de receptione O eXp0sitione ae alijs capitulo prefato, binis singulis annis vicibus per dietum capitulum ipsis assignandis Jtem de sepulchris assignandis in Ecclesia, se non intromittant diemquecumque reformanda Ecelesie reforment, etiam si aliqua ad osscium Μagistri funerum pertinerent, dummodo laeultas offeij Magistri funerum ad illa non sumoeret reformanda Vel de noVo ordinanda, Jtem oblationes cippi q) recipiant Item omnies Isingulos redditus labrice , speeifice conseribant chillos capitulo tradant, , cum nominum mutatione quorumcunque. Jtem qu0d singulis diebus delebribus ct festivis collectam fieri, in Ecelesia Sancti Bartholdmei ad fabricam ejusdem pertinet. Jtem quod petant a plebino peeunias proVenientes ex licentia violationis festorum que pertinet ad fabricam hujus Ecclesie. G s Forma s Cippus. Oblationes cippi hie silinitur pro mortuis.

Cippus significat lapidem insculpta defunctorum nomina prae se ferentem. Non levior cippus nune in- primit 'D. Pors. I. II.

127쪽

Forma Iuramenti Magistrorum Fabrice F similiter eorum jubstituti.

Ego Ν ct Ego Ν. juramus, quod simus fideles

Ecclesie Fabrice ct Capitulo Sancti Bartholo- mei Franckensordensis S quod fructus I redditus S alia cedentia ipsius Eeclesie fideliter petamus seXigamus per nos vel alios nec illos vel illa , alienemus Vel vendamus sine scito ct licentia capituli dicte Eeelesie 1peciali sed illos ct illa in utilitatem Fabriee ct Eeelesie hujusmodi, ct non alibi convertamus ct expendamus. Jtem quod nichil notabilis edificemus seu edificari faciamus in Ecclesia predim vel extra nisi de consensu S licentia capituli prefati Jtem quod binis vicibus singulis annis ad minus , per capitulum requisiti ipsi capitulo computum de receptis S expositis S alijs computum faciamus S singula Fabrice necessaria ediscanda debito tempore edificari faciamus sine dolo. Sic me Ν. ct me N. Deus adjuvet O hec Sandri Dei Ewangelia. Premissa jurabit etiam quilibet Substitutus -- gistrorum Fabrice capitulo quem etiam capitulum' ponit S deponit. , rUrsei Biselloffsheim Vechinhelm, RyedeFn.

Forma Iuramenti plebanorum in 'felin Bisicho Obrim Decano F capitula pr standi hujus Ecclesie Sancti Bartholomei.

Ego Ν. juxo quod ab hac hora in antea sim fidelis Eeelesie Sancti Bartholom ei Franehenso densis Decanoque o capitulo ac singularibus Canonici

128쪽

nieis ipsus Eeelesie obediens in lieitis ct honestisiplosque ct singulares personas ejusdem Eeglesie, indebita reverentia teneam , ct secreta capituli s ad' me perVenerint secretis semem utilitatem Leelesie predicte ae rapituli predictorum proeurabo ct que in eorum dampna vergunt ipsis inditate notifieabo,

Et ealiees libros ae alia 0rnamenta & bona res atque jura, ad pi ebanatum in ... pertinentia ct spectantia non alienem sine lieentia ct consensu Deeani & 'eapituli predictorum speetali, deperditaque subtracta es alienata juxta posse reformem eXigam, ct defendam evriamque dotis dicti plebanatus, ct alia ad ipsam 1pectantia, in structura cultura, ct

emendatione debitis conservem Jtem omnes redditus 9 eensiis ipsius Leeles e perpetuos fideliter eon seribam ct eonseripta se omni anno decano ct eapitulo cum nominibus dantium tradam Jtem quod dictum plebanatum non permutab0, absque Deea-ui ct capituli prefatorum licentia &e0nsensu 1peeia-Ii Jtem quod non impetrabo quicquam eunti a ductos Dominos Deeanum ct capitulum. Aut singulares personas Ecelesie Sancti Bartholomei ct non utar impetratis a qu0eumque. Jtem pr0mitto quod infra annum presentem in dicto plebanatu ct amplius eontinuam per me faciam residentiam Veram ct non fictam. Sie me Deus adjuvet O hee Sanctae mangelia Dei. Simile juramentum prestabunt seu furabunt,plebanus in Uectinhelm ct capellanus capelle Sancte fiatherine in Medem seolastico ct cantori eorundem collatoribus mutati, mutandis. Sie quou

129쪽

De Stabitario Ecclesie.

Judex secularis honorabilior respiciat festa infra

seripta ubi in quolibet habebit unum Thuro- . num pro presenchs Nativitatis Christi purificationis beate Μarie palmarum pasce asensionis Domini Penthecostes Assumptionis Bartholomei dedicationis Ecclesie simiaium sanctorum Et si non fuerit presens respiciendo processionem nichil ei datur 2 si propter nimiam sollempnitatem festorum scilieet nativitatis Christi ct pasce non portet baculum Judietatem portet tamen baculum Ecclesie argenteum vel aliam virgam ligneam Et se semper observatum fuit in Ecclesia ista.

Iuramentum plebant Ecclestae post in-

Ego Ν. juro ct promitto quod tres ad minus ct

si aliquando Dominis Demno ct capitulo predicte Ecelesie necestarium S eXpediens videbitur unum alium quartum capellanos saeerdotes hon stos O disseretos meeum in expensis meis habebo, qui mielii in cura ct regimine plebanatus diete Ee-elesie intelli eommissi fideliter assistere possint, ve bum Dei predicando, missas legend0 ct eantando eeelesiastica sacramenta ministrando e0nsessiones au diendo ct alia in talibus neeessario faetendo. Item quod apud dictam Eeelesiam personalem ct eontinuam residentiam ac in summis ct prineipalibus anni ct Leelesie festivitatibus si ad hoc dispositus

130쪽

Ioysitus fuero, Vel saltem ad minus quatuor solempnitatibus ct honestis vicibus in anno propria in persona sermones ad populum publice in ambone faciam Et in altari Sancte Crucis missas celebrabo.

. Jtem quod in adventu Domini quadragesimali saliis quantumcunque opus fuerit temporibus capellanis meis in confessionibus audiendis in sedibus ad hoc deputatis seu deputandis personaliter assistam, populum ad hoe debitis es oportunis exhortationibus previjs per me Vel capellanos eosdem, fideliter I diligenter incitando ct propterea a prima feria secunda post Dominicam invocavit usque ad diem Sabbati proximam ante Dominieam palmarum singulis diebus Dominicis duntaXat exceptis campanam ad hoe deputatam trina Viee pulsare procurabo, omnem euram ct ictilicitudinem possibilem adhibendo, quod paroctiani michi 1u bjecti

debitis & congruis temporibus ae sine tumultu ct pressura presertim cum tempore pascali ad Eucharistie 1aeramentum aeeedere consueVerunt, o de- bent devote ct humiliter confessiones suas faciant S ad ultimum periculose non retardent, Item quod nullum notorie eXcommunicatum scienter in cimu

terio paroctiali sepeliri permittam. Jtem quod nulli ex parochianis ecclesiastiea sacramenta que stus sive tueri cau1a denegabo, nee eorum introni-Zationes propter jura ob hoc michi solvi solita si tune illa 1blvere parati non fuerint, quomodolibet retardabo potero tamen illa postmodum honesta ct mansueta monitione preVin prout mihi de jure competit eXigere ab eisdem. Jtem quod interdictum seu cessationem disiu0rum Preterau quorumcunque