Subsidia Diplomatica Ad Selecta Iuris Ecclesiastici Germaniae Et Historiarum Capita Elucidanda : Ex Originalibus Aliisque Authenticis Documentis Congesta, Notis Illustrata Et Edita

151쪽

tur hujusm0di oblationes ipsorum Dominorum Regis & Εlectorum ae 0mnium aliorum illo die inpe-eunsis in aur0 ct argento pertinent ad ornatum dicte Leelesie in perpetuam rei memoriam. Finito cantu supradicto incipietur missa de spiritu sancto per cantorem super ambone Ecclesie ct ibi solet esse chorus propter evitare pressuram ct ibi ct in organis peragatur missa ipsis modo sollemnio- Vi quo fieri potest in omnipotentis Dei &sians torum eius ae Ecelesie sue laudem Dominorum Regis & Hectorum gloriam ct h0Π0rem smniumque Chri- . ' stianorum paeem ct salutem quam tribuat nobis qui vivit benedictus in secula seeutorum Amen. Anno Domini MCCCCLXXIV. die conversio is

strie cte intravit civitatem Franesurdensem per p 0rtam palgenp0rten quia Venit de partibus inferioribus V persone de tribus e0llegiiS Una eum mona-ctili 'de tribus ordinibus dederunt sibi obviam usque ad portam pretactam eum reliquijs ct pulsatis

omnibus campanis, nictit eantanteS USque ad D - . eu equorum. Ibidem Dominus Imperator Venit sedens in curru ct quando Vidit reliquias, desidendit de eurru ad terram ante aspectum capitis fans artholomei, osculando eaput. Tune sueeentor ineepit: aDenisi desiderabilir. quo finito Resiponsorium: justum deduxit. Resip. 3 estisset terre. Ant. O vitis se. 9 introeundo iterum omnes campane pulsiabantur per totam civitatem ct Imperator sequebatur pr cessionem in cunu usque ad cimiterium nostrum ,

tune deseendit ct ivit ad chorum genteulando ante

altare.

152쪽

altare. tune sileeentor iterum ineepit: Ecce advonit Dominator Dominus se. post hoe organista inee-pit : Te Deum laudamur , quo finit0 portans eaput S. Barabolomei legit Resp. Domine Disumfac Regem, 'salvum fac populum tuum Domine, Domine exauda ovaintionem, Dominus vobiscum, OreInuS : Deus qui couteris bella se. quo finito Impernior erivit ecclesiam ascendens ad currum eundo ad hosipitium suum Brum feis. Item quando clerus exivit de Eeelesia nostra tune claudebantur omnes janue usque ad adventum nostrum; Tune consules ordinarunt armatos circa

januam superiorem circa altare Sani Ratheriue Setiam ante ch0rum se qu0d tumultus populi non potuit intrare, nee monachi nee seolares intrabant Eeelesiam sed manserunt in capella S. Michaelii ct in demiterio, qu0d Prineipe , C0mites, Baropes militares & alij nobiles replebant chorum. Item cirru proeessionem fuerunt ordinate eerte persone respieiendo pr0eessi0nem, primo unus ea nonicus eirea portantes reliquias ct tres vlearij dd Eeelesia nostra una eum sueeent0re n0sstro cirea per sonas Eeelesie nostre ct aliarum duarum Ecelesia rum. Item quilibet ordo habuit etiam unum sta bilerer respiciend0 yerionas suas ct circa seolares re res ct locati.

Rem hi subscripti principes intraverunt cum

Domino Imperatore: Primo Dominus Maguntinus, filius Domini Imperat0ris n0mine Maximilianui, Ludexoicus, DUX BaVarie ct e0mes in F dentz. Epi

seopus Ostriensit a unus veruS Altur Imperatoris

153쪽

Tureorum I phires alij comites Barones nee non multi nobiles Item clerus propinavit Domino Imperatori XVI. quartalia vini ct quatuor quartalia malma1eti α) ct filio Domini Imperatoris Duci Maximilia- .no XX quartalia vini terrestri ct Domino Μaguntino XX quartalia Vini terrestri. Scriptum per manum Casparis fetaenum canonici hujus Ecclesie qui pomtavit tunc temporis caput S. Barthotimet.

Item eodem anno ΜCCCCLXXjjjj. Sabbatho post Ratherine quod fuit XXVj mensis n6vembris

Idem Imperator Fredericus iterum reVenit ad Franeofurtum eundo Versus Vinam ciVitatem contra Du-eem Burgundie ct Venit de Ascho=enburg per aquas de sero cirer octavam horam ct clerus non dedit obviam Majestati sue quia erat mox ct ipse ivit ad Domum Theutonicorum Dominorum. Item clerus Francolariensis videlicet tria col- 1egia iterum propinarunt Majestati sue XX quarta lia vini terrestria ct filio suo Μaximiliano eciam XX quartalia ct Domino Μ0guntino etiam XX quar- talia. Item post hoe in die Barbare que fuit quarta Decembris venit Marchio Albertus Brandeburgicus

cum x Malmastum idem ac Malfaticum, Arvisium vinum, Malsose. Bexnhardi de Breydenbach iter Hieros. p. 237. In radice Maue es civitas que Massa dicitur, juxta quam crescitprecipuum vinum quod nominant Massaticum es ab hoc vino a Uulit vulgus nomen in vinum creticum quod nunc permundum dicitur Malgaticum, quod ramen non odo Massa a sed de Creta vel candia vel intona.

154쪽

cum ma 0 eXerestu hora prima post prandium, sed egercitus mansit in villa Bergen ct circumcirca VIN Virorum eum curribus & equitibus ct ipse ivit ad civitatem. Dominus Imperator ct Domunus Moguntinus ct Dominus Treverensis dederunt sibi obviam foras portam Fredeburgensem ubi libtravit forte eum dueentis viris.

Item post in profesto Luete videlicet XII Decembris Venit Dux Albertus de schfen ad Franco- fordiam forte cum LX viris, sed exercitus suus qui erat etiam Valde magnus mansit in Guishusen ct

circumcirca.

Item Dominus Treverensis etiam venit ad Franclardiam prima Decembris forte cum XXX equis ct exercitus suus mansit in partibus suis. Item civitates Imperiales miserunt etiam sitos quilibet serendum posse situm eundo eum Domino

Imperatore.

Item feria sexta post Luete Dominus Imperator cum certis alijs principibus 9 civitatibus exivit Franc ordiam Versiis Coloniam ct Nussam contra Ducem Burgundie , sed ista nocte mansit in Misbaden. Expeditis negociis circa Nusseam taliter qualiter , Idem Dominus Fredericvs Imperator revenit ad an ordiam ipso die sancti severint veresima 3tia mensis Octobris anno Iss. Clerus Fransurdensis una cum monactis ct omnibus reliquijs iterum d dit sibi obviam versiis bockenheymer poIeten Smansit clerus in Ecclesia sancte ratherine, ibi eY- spectabat adventum Imperatoris, sed cum Imperator appropinquabat circa Reddelabum, noxi etiam

155쪽

I34 supervenit S se Imperator dixit ad proeonsules , quod clerus deberet intrare ad Ecclesias sitas, ipse Vellet facere suas orationes isto sero in Ecclesia beate Virginis; sic fastium fuit O quando ipse accessit Ecclesiam beate Virginis, ipsi de Ecclesia cantarunt: Te Detim laudamus Uc. y eosi. Et ipse Dominus Imperator mansit usque ad quartum diem; Clerus non propinabat sibi aliquid, sed consules propinarunt sibi lolempniter cte. Anno Domini MCCCCLXXXU. Dominus Archiepiscopus Maguntinus post electionem suam primum ingressus Franc fordiam solemni processione cleri receptus est ut in libro clauso nigro , quid ibi fashim 1uerit signatum est folio XX jj. In memoria enim hominum nullus Episc0pus Moguntinus apud nos intronisatus fuerat. Ubi tamen notandum, quod ex parte eleri fama existente de adventu Domini, clam missus fuit G. Schuaraenbeta Canoni sin Asch enburg ad exponendum Domino aflectum cleri in eXhibendo sibi honorem ct obedientiam ct paratos esse ad recipiendum illum cum intronisatione consueta, ct fuit accepta apud Dominum clerihujusmodi humilis exhibitio atque avisatio, ct cum sic eis assentiret, clerus se disp01uit ut Sc.

Anno D0mini MCCCCLXXXV. in vigilia sn-

Dee Imperator Venit Francofurtum, ubi vocatuS adpulsam magne campane quia nocte silperveniente circa VII. horam clerus non convenit, reliquijs tamen cum capite S. Bartholomei in altari expositis S eXspectato cessere, donec in hospitium praeterisse eum nuntiatum est. Ad crastinum mista ad cessarem

156쪽

rem per Dominos si velit audire mitam inquiritur, ct accepto responso missa dici incepta preciditur Sexspeetato cesare de festo sancto inchoatur denuo in

organis adventu non obstante. Qua finita per . . .

Henset plebanum facta est pro clero excusatio de re- ceptione hesterna pretermissa, exhibitio de vino propinando ct humilis cleri recommendatio, missis tandem XX. quartalibus vini ad hospitium. Item : sexta feria sequente ad horam primarum intravit chorum caeshr improvise volens cantari sibi missam de S. Bartholomeo , quod postpositis horis omnibus etiam anniversario chori laetim est &pro defunctis collecta defunctorum inferebatur. Caesar personis ad convivandum sub divinis obtulit VI. forenos & peracta missa ad reliquias altaris iij. flor.

preter ossertoria altaris.

Notandum hic pro futuro quod accedente principe ad caput S. Bartholomel , sertum deponendum est, ut aperta testa, factaque digitis credensa intro respicere O illud osculari valeat. Item Dominiea post Andree que fuit seeunda Adventus misit desiar exspectari presentiam siuam ct officium cantari sibi de stacta barbara, ubi cantatis horis omnibus exspectatum est sileneio usque post Decimam horam ct offetum tandem peractum de sancta Barbara ; sed magis expediebat missam diei peregisse in eapella Beate Marte usque ad ingressum Cesaris & tune aliam sibi pro voto in choro ine Nse. Eodem die Cesar abijt. ita Codex Mn.

157쪽

G. ARCHIEPISCOPUS

MAG. CONFERT PRAEPOSITURAM B. M: ' V. AD GRADUS Sc.

In Nomine Domini Amen. Hee copia litterarum

Reverendi Patris Domini Gerhardi Archiepi scopi Maguntini ct honorabilium virorum Phiatio st de Achonethe ct minriei de Libisberg canonicorum Ecelesie Maguntine sigillis pendentibus munitarum petita a me Notario infraseripto eX parte honorabilium virorum Decani ct capituli Ecclesie sancte Marid de Gradibus Maguntinet asiS. Gerhur dus Dei Gratia sancte Maguntine sedis Archiepiscopus sacri Imperij per Germaniam Archicancellarius dilectis in Christo Philippo dicto de Solonec ect Heinrieo dicto de Libisbem canonicis Ecclesie Naguntine salutem in Domino. Cum nos preposituram Ecclesie sancte Marte ad Gradus Magunt. nostre collacionis seu provisionis eX obitu bone memorie. . . Cantoris Eeelesie Maguntine quondam prepositi dicte Ecclesie ad graduS Vaeantem minrico dicto de Rodenstein canonico Ecclesie Μaguntine viro ydoneo ct honesto contulerimus propter Deum ae sibi providerimus de eadem vobis in virtute sancte obediendie districte precipimus ct mandamus qhiatenus dictum minricum de Rodenstein de prep0stura predicta investiatis ac ipsum in corporalem

possessionem ejusdem Prepositure inducatis ct inductum

158쪽

I3 duetum defendatis amoto ab eo si opus fuerit quolibet illicito detentore facientes eidem a subditis tam in spiritualibus quam in temporalibus debitas obedienciam ct revereneiam exhiberi tamquam preposto adhibitis circa premissa sollempnitatibus debitis & consuetis contradistores ct rebelles per cen-1hram ecclesiasticam compescendo, quod si amboli ijs exequendis non potueritis interesse alter Vestrum ea nichilominus eXequatur. Datum Pingui e Anno Domini MCCC. Kalendis Novembris. Item Philippus de Schoneche ct minricus de Libisbeet can0niei Ecclesie Maguntine eXecutores in hac parte a Reverendo patre ae Domino Gerhardo Archiepiscopo Maguntino constituti honorabilibus viris Dno

Conrado Decano jacobo seselasti eo Friderico cantori Conrada custodi Thilmanno Nigando dicto Rise Μagistro Nigando, Stephano , Foletoni de longa curia, Magistro Arnoldo, Gerhardo de Erpha, Trudimino, Crisiano jοanni dicto Stamn Thilmanno nato Uiee- Domini, johanni de Nubelm, Franconi, Magistros ohanni canonicis atque fratribus Ecclesie 1ane e Marte ad Gradus Magunt. salutem in Dns. Cum nos

virum honorabilem Heinricum de Rodenstein canoni eum Μaguntinum juxta formam provisionis desuper nobis traditam de prepositura Ecclesie sancte Marte ad Gradus Magunt. Auctoritate Reverendi Patris ct Domini nostri Arehiepiscopi Magunt. investiverimus ct in possessionem Prepositure ejusdem Eeelesie sancte Marte ipsum miserimus c0rporalem adhibittis sollempnitatibus debitis ct consuetis vobis auehoritate qua fungimur in hae parte in virtute

sancte obedientie ct sub pena suspensionis offeij I s vestri

159쪽

vestri districte preeipiendo mandamus o monemus

vos Conradum Decanum , jacobum Seolasticum , triderieum Cantorem , Conradum Custodem, Thilman- , Nigandum dictum , Magistrum Tigandum, Stephanum, Volaonem de longa euria, Magistrum Arnoldum ceterosque canonicos atque fratres Eeelesie sancte Μarie supra nominatoS tenore preseneium litterarum hortamur attente , quatinUS prefatum Heinricum de Rodensein canonicum Magunt. in vestrum ct Ecelesie vestre reeipiatis Prepositum obedientes sibi tanquam Ρrep0sito Vestro congrue ct convenienter, alioquin Vos Conradiam Decanum, jacobum Seolasticum, Fridericum Cantorem Conradum Custodem , Thilmannum, Nigandum dictum Rise, Μagistrum Nigandum, Stephanum, GLetonem ide longa curia, Μagistrum Arnoldum, Mimhardum de Erpha, Druiminum, Crisianum Johannem dictum Sta p, Thilmannum natum Vice Domini Johannem de Nubem Franconem ct Magistrum Johannem canonicos atque fratres Ecclesie prelibate, quos trium. dierum monitione premissa in iiijs scriptis eXcommunicamus eXeomm unicatOS ab omnibus Christi fidelibus preeipimus eX tune ut eX nune arcius evitari. Actum Anno Diti Μ'CCC R in crastino omnium animarum.

Et Ego Fridericus Frideriei de Argentina clericus saeri Imperij ct Alme Urbis prefecti auctoritate notarius publieus habens auctoritatem egemplandi acta prothocolla litteras ct instrumenta predictas litteras originales sigillatas sigillis predictis vidi non abolitas non cancellatas nullam rastram habentes stupe-

160쪽

1ii spectam easque fideliter de verbo ad Verbum tranS- scripsi sive exemptavi de originalibus litteris ni ehil addens vel minuens quod sensum immutet vel vidi et intellectum in testimonium me subscribens ct signum meum consuetum app0nenS rogatUS.

APPELLATIO OB MODO

DICTAM COLLATIONEM.

In nomine Domini nostri jlaesii Christi Amen.

Anno a nativitate ejusdem millesimo trecentesimo indietione quarta decima pontificatus sanetissimi Ρatris Domini, Bonifatast rape octavi anno sexto die quinta intrante mense Novembri que fuit sabbato post festum omnium sanctorum in preseneia mei Frideriei publiei Notarij ct testium subseriptorum ad hue specialiter vocatorum ct rogatorum discretus Vir Dudo Clericus Maguntinus seolaris Domini jacobi scolastici Ecclesie sancte Marte ad gradus Magunt: Uenerabilibus viris Conrado Dee Oaeoboseolastido silpradicto ct Friderico Cantore, Thilmamno ct Stephano constinguineis ejusdem Cantoris Μagistro Arnoldo Nigando dicto Risi Μagistro Nigando de Frideberg, Thimanno nato vice Domini johanne de Nuhelm ct jacobo etu Landeo e Canonicis dicte Eeelesie iuncte Μarie presentibus volentibus f mandantibus nomine procuratorio eorundem legit publice de verbo ad verbum litteras . infra scriptas eorundem Dominorum sigillo pendenti munitaS, appella