Adnotationes ad locos Agamemnonis Aeschyleae [microform]

1쪽

Funded by the

Reproductions may noti made Without permission hom

Columbia Universit Library

2쪽

COPYRIGHT STATE MENT

3쪽

LENHOFF. THEODOR

ADNOTATIONES AD LOCOS AGAMEMNONlS

PLACE:

4쪽

COLUMBI UNIVERSIT LIBRARIES PRESERVATION DEPARI MENT BIBLIOGRAPHIC MICROFORM TARGET

Masle Negativo Origina Materia a Filmex Existin Bibliographic Record

Restrictions o Use:

5쪽

illo ciu

e, la

7쪽

Adnotationes ad locos aliquos Agamemnonis eschyleae.

8쪽

Scripsit h. Le ost

φρονρας ἐτεια siῆκος ην κοιμιυμ ενος iλ. Statim ab initio tragoediae summa difficultas movetur Verbis φρουρας ἐτειας μῆκος, in quibus explicandis et veteres et recentiores interpretes mirum quantum exercuerunt ingenia. Valehenarii orieeturam μῆχος, probatam illam SchneideWino, vix dubium esse potest, quin Hermannus jure repudiaverit; nam quis tandem Aeschylum id egisse sibi persuadebit, ut anteeedentemvoeem ἀπαλλari et usitatissimam et maxime perspicuam quasi interpretaretur vocabulo Iongo minus usitato, quale μῆχος est Sed veram exsicandi loci rationem emermannus quidem mihi videtur ingressus esse. Quod enim accusativum μῆκος tamquam liberiore appositionis genero antecedentibus additum esse statuit intellecto tali verbo, quo significaretur in mente habeo coli Aesch. Ag. v. 1054. μαρτνρίομ γαρ olad ἐπιπείθομαι, λαιοιtενα τάδε βρεφη σφαγάς. Soph. Ant. v. 857. σγαυσας ἀλγεινοτάτας ἐμοὶ μερίμνας, πατρος τριπλοιμον ικzον): eiusmodi structura in carmine concitatioris arietus pleno ferri poterit, in trimetris ac sedato sermone non item. Cum lausenio autem si qui locum ita interpretantur, ni deleto quod vulgo ponitur post ποτων commate μηκος accusativum spatii esse opinati conjungant cum verbis θεους μεν αἰτῶ ιυν ἀπαλλαγῆν ποτων per annuae sigiliae langitudinem a diis peto malorum finem), vereor, ne contortum quoddam dicendi genus procudisse videantur, quippo quum ipsae vigiliae sint illud malum, quo speculator sese liberari cupiat. Quae quum ita sint, in vulgata librorum scriptura si acquiescimus, nihil restat nias ut in sententiam abeamus eorum, qui Seholiastam secuti μῆκος ad ἐzεως reserunt et φρουρας ἐτείας pro appositione esse judicant verborum τωνδε πονων. Negavit quidem nuperinunderus de Aeseb. g. p. 7.), Verbis φρουρας ἐτείας μῆκος genitivum τωνδε ποτιον explicari, quum ex iis, quae V. 12-19 sequuntur, πονους non tam excubiarum molestias, quam dolorem de misera domus Agamemnoniae conditione a speculatore intelligi satis appareat. At vero hi dolor ab exenbiarum molestiis non sejungitur tamquam diversus, sed aretissime videtur eum iis cohaerere, quia speculator, quum somno careret, per totam noctem dolori sese dare tristemque absente Agamemnone rerum domesticarum conditionem deplorare potuit. Quae v. 16-20 speculator dicit, ea, tantum abeat, ut prorsus novi aliquid contineant, ut sint ἐπε rq τις quaedam et uberior deelaratio verborum ἄνδε πόνων, φρουρἄς ἐτείας μῆκος. Quid quod pronomen τῶνδε, quod δεικτικέως ut junt usurpari solet, postulare videtur, ut de aerumnis, qua quasi oculis emuntur, de molesta scilicet illa excubito is ustodia potius quam do animi dolore

9쪽

dieendi soranulis quales sunt πολλοὶ et πλῆθος, Daro τον ἀριθμον, πλῆθος ταν αριθμοι Aesch.

Pors. v. 40 satis delanditur. In iis enim quemadmodum de multitudine et numero potissimni agi si miseatur si in ἐεείας tῆκος longitudinis notio intenditur. Stat in eadem sententia Engorus, quino quis illud μῆκος languide ne dicam cum undor inepte, additum esse censeat, o monet: μῆκος

vi filiarum impatientissimus miseram suam conditionem queritur. Ob impatientiam voci ἐτείας bonoriῆκος superadditum, Eamque ita pingit, ut Se excubi-is agentem jam sidera eorumque ortus et oecasus odidieisso ammot. Quamquam illud verum est, et in hoc accusativo explicationis causa addito eo minus inesse offensionis Et excubitoris vigiliarum impatientissimi do misera sua conditione querelas povideri justiores, si non unius anni, sed multorum annorum excubiae intelliguntur Grammaticam quidem

rationem quod spectat, Alirenουius Philol. 18bs. Erit. Suppl. est II p. 220 f. nihil demonstravit

obstare, quominus φρουραν ἐτείαν eo Sensu accipiamus, ut sit φρουρα, non τους, sed ετων, in iahre.

lange, Jahristi Jahr in auertite Sache. Atque idem. V. D. bene resutavit sententiam eorum, qui

propter notissimum illud Calchantis Vaticinium, ore, ut Troja nono demum anno exacto caperetur, exeubias illas non ante initium decim anni necessarias suisso statuunt. Verumtamen quotiescunque hunc locum legens diversas eius explicationes intueor, subnasciturniihi quaedam dubitatio, num recte sese habeat librorum lectio, animusquo magis eo inclinat, ut vitium in ea latero arbitrer, quo sublato interpretationis dimoulta levari possit. Quod quidem vitium non in εκκος, sed in Pronomine ἐν quaerendum esse arietas lectionis arguit. Quid plura addam Certum est, Aeschylum scripsisse: Θεους μεν αἰτι τωνδ' παλλαγην πονων, φρονρὰς ἐτείας ιιῆκος ο κοιμώιιενος κτλ.et v pro ος librariis deberi, qui neglecto sententiarum nexu pronomen relativum non ad excubitoris personam, Sed ad propiorem vocem φρουρας adnecterent. Qua conjectura recepta illud φρουρας ἐτείας μκκο nomo non intelligit cum participio κοι14ω3μενος conjunctum spatii accusativum esse idemque significaro atque μακρον χρονον νοουρας rείας sive δια φρουρἄς ἐτείας. In eodem pronomino ἐν arstentus, loci difficultates et ipse maiores esse ratus quam quae justa interpretatione tolli possint. vitium sibi deprehendere videtur locumque si restituero conatur: Θεονς μἐν αἰτῶ τωνδ απαλλαγην πονέον Φροορῆς τείας ιιῆκος ἐγκοιφυμενος Σιεγαις Ἀτρειδων Quam quidem emendationem nemo non latebitur et acilem esse et multum adjuvare, ut omnia fluant sine ullis salebris. Quamquam in eo sallitur . D. quod illam eo certiorem esse judicat, quod praepositio ἐν ante στεγαις omitti vix potuerit coiistat enim poetas ad locum ubi quid fiat significandum ab usu dativi praepositione εν carentis non abhorruisse. Cis Aesch. Prom. V. I. κωλοι τιν ibid. v. 147 πειρ/7 Soph. Antig. V. 26. δοῖς arach. V. 730. οἴκοις. Eurip.raee. v. 126 1. πόντιP. v. 7. 'Aστερας. ταν φθίνωσιν, ἀντολάς τε των. Wollius, quem de Aeschylo et emendando et explicando nuper optime meritum ess constat, quamquam vocabulo ἀσetsρας nusquam alibi ab Aeschylo usurpato offenditur idquo glossam sapore existimat ad δούστας additam, totum tamen versum ejiciendum esse negat, ne in verborum ornatu subsistat oratio, sed perveniat ad rem ipsam, qua anni tempora significantur. Itaqu pro interpretamento ἀστέρας satis habuit quod ipsi maxime probabitu videtur δυσμαῖς reponero. Sed ut alia omittam, quae in hoe vorsu insun multa cur abjiciatur potius quam fur servetur x illud certe non videtur

Artientum nusquam in fino trimetri apud poetas Atticos pronominis demonstrativi loco usurpari argumentia

negligendum, dissicile inventu esse, qua ratione cum antecedentibus verba ταν φθίνω ν, ἀντολάς τε των jungenda sint. Qua duo membra sibi invicem Opposita quum particula τε connexa sint, grammaticam Orum rationem eandem esse statuamus necesse est. Quemadmodum igitur alterum membrum ἀντολάς τε τῶν quod mutata constructione pro ἀνατελλωσί τε dictum esse videtur, ex verbo κάτοιδα aptum est, si prius membrum ταν φθίνωσι ab eodem Verbo pondero putandum esset, ita ut haecce sent tia evaderet: Mnt sidera, quando oc dant eorumque ortus i. e. et quando oriantur. Atqui hoc fieri nequit, quoniam particula ταν nunquam interrogative ponitur. Itaque verba ταν φθίνωσι non possunt reserri, nisi ad ea, quae proxime antecesserunt: φεροντας χεῖμα - θερος βροτοῖς. At his alterum membrum ἀντολάς τε των adjungi non potest, quod unde pendeat rustra quaeritur. Juro igitur hunc versum, omissum ab Achille Tatio Isag in Arat p. 81 et obelo notatum a Viachenario ad ur. hoen. v. 506 nuper arstentus et Hariungius quasi pannum inepte adsutum ejecerunt. v. 12-19. v αν δε νυκτίπλαγκgo ενδροσόν et πιο ευνθ, ονείροις ον ἐπισκοπουμενην,

ota δ' ἀείδειν ξ μινυρεσθαι δοκῶ,

οὐχ εος α προσρο αρισI δωπονουμένου. Nuper a Karstento eorum explosa sententia est qui protasin quae ab is incipit, interposita' parenthosi interruptam . 16 verbis ταν δ' ἀείδειν ἐντειενων ἄκος continuari atque apodosin v. 18 κλάω τύτ' οἴκου διαπονουμενον sequi existimant Videamus, quibus rationibus permotus ab hae sententia discesserit. Ac primum quidem negat, duo illa membra εντ ανδ νουκτίπλαγκτον etc. et Oeta δ' ἀείδειν etc. ita ess comparata, ut alterum altero continuari possit, quum tantum absit, ut unum idemque exprimant, ut sibi invicem sint opposita. In prior enim enunciat hane inesse sententiam sequum in lecto rem bo ad somnum capiendum, in altero sequum somnum cantilena pellere conor. Deinde versum 16. et μη βεβαίως βλεφαρα viaβαλεῖν πνω duobus vitiis aborare putat, quum neque et μή cum infinitivo adjungi possit Verbis φοβος παραστατεῖ et iteratum illud πνου - πνου - πνον mirifice Iangueat atque adeo inepte dictum sit.

Qua cur non recte disputata osse censeam, haec me argumenta movent. Primum enim

oppositionem illam, quam inter duo illa membra, quibus protasis extenditur, sibi deprehendere videtur V. D. Verbis non revera contineri, sed salsa interpretatione ab ipso excogitatam esse Milo invenies. Quid ita Quia speculator ille non ad somnum capiendum, sed potius ad vigilandum in cubili recumbit metuque impeditur, quominus palpebras arcto somno claudat. Quod quum ita sit, quid mirum, si nocturnum tempus conatur cantando aut minuriendo allere, ne somno opprimatur Vides igitur, sententiam superioris membri eam esse, quae interjectis verbis φοβος γαρ ανθ' υπνον παραστατεῖ continuari altero membro atque absolvi possit. Nequo tamen dissiteor, omnia multo rectius decurrere magisque sine salebris fluere, si amplectimur, quod una littera addita legendum esse suspicatur ellius

ενδροσον έ πων. - Neque maiori offensioni esse potest, quod poeta τὰ μὴ βεβαίως με rραφὶ arstentus: Deleto, inquit, hoc versu pulchro Mauditur nuntiatum Hondidis his verbis: λαμπρους δυνάστας, ἐμπρέποντας αἰθερι. Probabilo ost, versifieatorem, num ad δυνάστας adnotatum reperisseta στέρας, inde versiculum eoncinnasse, duetvin fortasse e Prometh. V. 457r

10쪽

συμβαχεῖν risu innxit verbis φοβος παραστατεῖ, quippe quibus impediendi vis subjecta sit. Quod autem pro simpliei μὴ σνμβαλεῖν positum est artices addito o ut συμβαλειν, hae dieendi ratione Aeschylum quoque interdum usum esse hisce Ioel eonfirmatur: Prom. v. 236. ἐξερνσάμν βροτους τ μη μολεῖν ingam. v. 1130. ἄπει δ' υδ επηρκεσο et μη παθεῖν. Choeph. v. 29 sqq. Eumen. v. 686. φοβος τε συπενης τὸ μ αδμεῖν σχῆσει. Vox autem υπτος, ut ad

illud tertium veniamus, quod ternia versibus proxime inter sese junetia ter recurrit, illud quamquam jam ante aratenium Schuelgius quoque vituperavit et a more Aeschyli variare verba soliti alienum esse censuit, ut tamen loco vel maxime eonvenire videtur propter sollicitum animum speculatoris, qui sub divo em tans somno se carere imprimis dolet. Quid Quod nemo omnino hodie hiae argumento multum auctoritatis tribuet post ea, quae michertus, Paldamus, ahnius aliique de iteraticino eiusdem voeabuli apud poetas haud raro obvia ad Vergilii libros exposuerunt. D. Sehneider ad Aesch. rom. . . lmes ad M. Med. v. 157. - Haec omnia si recte perpendimus, facile nobis persuademus, in utroque membro de eadem re agi, orationem autem propter parenthesin liberius on-sormatam esse, particula ταν perspicuitatis causa addita, ut orationis series longior interpositione obscurata iterum ab initio repeteretur. Ergo δέ particula post ora posita non opponentis est, sed resumenda orationi parenthesi interrupta inservit, ita νοτα δέ significet quando igitur. D. Wolf. Xen Hest. I. 3 20 Anab. V. 2. 13. Si quaerimus, qua ratione arstentus locum emendandum esse censeat, in onjecturas eum incidisse Mile intelligimus, quibus perversa quaedam orationis series effieitur qui si mutato μή in μέν et πτε in oti apodosin existere existimat, quae et protasi υτ α δε νυκτιπλαντον aptissimo respondeat et eum sequentibus optime concinat, prorsus neglexisse videtur, quam absurdo

conjunctae sint duae illae sententia φοβος at ἀνθ' υπνου παραστατεῖ et το μει βεβαίως βλεφαρα στι βαλεῖν κνω. Aliam emendandi huius loci viam ingressus est Rauehensteinius Emendationes in Aesch. Agam.

Aroviae 1859. , qui priorem rotasin removendam esse ratus hancce conjecturam proposuit: Ἀγω δὴ

-κτίπλαγκιον ενδροσον τ', ἔχι Euri ονείροις ον ἐπισκοπουμένην. iuriis; φοβος γὰρ te. Sed ne haec quidem eonjectura recipienda videtur, dummodo vulgatae lectionis sensum recte constituas. γv. 39 sqq επει Πρι*ιον

μίνας ἀντίδικος, Μευέλαος ἄναξ ηδ' Ἀγαμέμνων, διθρονον Λιόθεν καὶ δισκήπτρου τιμῆς χορὸν ζευγος τρειδἄν. In junetur verborum χθας ἀντίδικος, Μενέλαος διγαμέμνων amarstento inconcinnitas

quaedam castigatur, ut medendum esse arbitratur transponendo hoc versu, ut haeme orationis. series prodeat:

μένας ἀντίδικος, διθρονον ιοθεν καὶ δισκηπτρου

- Mirum est de huius Ioel struetura judietum ambergeri, qui Opuae Philol. p. 56. hae protulit: -Post νπνο aposiopeseos signum ponendum, qui apodosis omissa est. Noli enim de artificiosa eonstruetione eo tare, quam Wellauem proposuit, qua admissa exeubitor longe aliud diei atque in mento habeti Luget illa miseram auam eonditionem, quod pro somno insomnia, pro eantu, quo in Genbii et vigilii tempus fallere solebat, Iamentatio do domna Agamemnoniae miseria et gemitus ibi eontingant. Quam igitur in mente habet, apodosia hae est Quando Ieetum mem teneo, insomniis agor quam omittit, quia eandem sententiam jam protas intulit, unde, ne eadem repetat, orationem abrumpit. Quod quidem ambergeri judietum egre e renitatum est a Wundero de Aeaeh. Agam. p. η-

Ineoncinnitatis quid insit in vulgari ordine, equidem non perspicio bene enim verin μέγας viντίδικος horus primum Menelaum, euius injuria a Paride illata bellum eonflaverat, deinda Ag memnonem, belli dueem, adjungit, quos eum aretissimo inter sese connexi sint eommuni appositione -ροτον 'Ἀτρειδῶν omplectitur Coinrri possunt quam plane similiter dixit poeta v. 114.οιωνων βασιλευς -- κελαινὸς τ' Dπιν αργῶς φανέντες. Contra qua a arstento versuum serie eonstituitur, ea vix probanda videtur, propterea quod vox ζευγος genere non congruens eum masculino ἀντίδικος eontinuo illud sequitur. V. 50 sqq. οι τ' ἐκπατίοις ἄλγεσι παίδων νυπατοι λεχέων στροφοδινουν raι πτερυγων ἐρετμοῖσιν ρεσσύμενοι,

πονο ορταλίχων ὀλέσαντες. Epitheton ἐκπάτιος, quod hoc uno loco apud Aeschylum occurrit, praeeunte Schuelgio ab Engero ad παίδων refertur, quasi ἐκπατίοις ἄλγεσι παίδων dictum sit pro ἄλγεσιν εκπατίων παίδων, dolore de liberis abactis. Quae quidem interpretatio vereor ut recto sese habeat. Quamquam enim Verum est, tragicos epitheta saepenumero nomiuibus non suis applicare, dummodo notiones, quibus opus est, in tota verborum complexione adsint, eamque ob rem adjectiva, quae proprio genitivo

addenda erant, interdum substantivo, und genitivus regitur, adjungero eis. Soph. Phil. V. 1123 πολιῶς ποντον θινος. Eur. Jon. v. 292. χάσμα σὰν χθονος) hoo tamen fieri non posse videtur. nisi ubi genitivus is est, qui subjectivus dicitur, eiusque vis cum nomine, unde pendet, in unam quasi notionem transit. Nondum equidem in eiusmodi liberiorem adjectivi collocationem incidi, ubi genitivus objectivo intelligendus est. Accedit, quod in epitheto ἐκπάτιος ad pullos relato ea vis inesse non potest, ut παῖδας ἐκπατίον accipiamus pullos e nido abreptos dicuntur potius παῖδες ἐκπάτιοι pulli, qui atra tam agantur, quae quidem explicatio in hunc locum non caderet, quum ορτάλιχοι sint, ut ait Hesychius, o stηδέπω πέτεσθαι δυνάμενοι. Acquiescendum igitur in vulgata verborum interpretatione, qua ἐκπάτιον metaphorico sensu id dici putatur, quod extra viam tritam vagatur, quidquid igitur immodicum est et certis rationis sinibus destitutum Genitivus autem παίδων nescio

an Tectius eum λεχέων quam eum ἄλγεσι conjungatur, quum unde orti sint dolores, Versibus subs . quentibus χερινιοιηρη πονον ὀρταλίχων λέσαντες satis indicetur. Quae sequitur omnium codicum scriptura: πατοι λεχώ ον στροφοδινουνται conjecturis non temere tentanda est. Quamquam enim arsinnius πατοι λεχέων simpliciter dici posse jure negat pro ουπερ λεχέι ὸν quum υ τος significet summus, in eo tamen fallitur, quod superlativi vim ab hoe loco alienam ess judicat, neque omnino perspexit, quam praeelare inter sese cohaereant πατοι

λεχέων et πατος δ'ἀιων v. 55 et τωνδε μετοίκων v. 57 . πατοι λεχέων non simpliciterponitur pro περ λεχέων, sed ita, ut simul retineatur superlativi notio, quippe quum vultures in summo aethere supra cubile volitantes intelligendi sint. Neque sine causa iis hoc epitheton inditum est; quemadmodum enim dii et Apollo et an et upiter, sunt πατοι υπατος ἀιων τις πολλων ν Πὰν η ενς . . . , non solum potestate, sed etiam aedibus suis, quippe qui in summis in ,εκπατίοις ἄλγεσι παίδων pro ἄλγεσι διὰ παῖδας εκπατίους. . Est autem εκπάτιος i. q.

μέτοικος v. M. h. I. abactus, e medio rapima. Sehuet .

Eadem de ausa improbanda videtur interprotatio verborum δεμ νιοτήρη πονο ορταλίχων v. 53 ab Hesychio proposita, qua πονον resert ad euram parentum, δεμνιοτηρηὶ autem ad pullos nidum servantea, quasi idem sit atque πονο ορταλίχων δεμνιοzήρων Nihil aliud hi verbis signifieari potest nisi labor, quem parentes pullis ne ando sustinuerunt. Mis. odii de AesehyIo voeabulorum inventore eommentationem p. 56. P