Iulii Caesaris Scaligeri, ... In libros de plantis Aristoteli inscriptos, commentarii abstrusiore tum Graecorum, tum Latinorum scriptorum doctrina, quod & index ad calcem additus, commonstrat, referti

발행: 1566년

분량: 146페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

IN LIB. II. DE PLANTIS.

fructus interes pellunt. Sunt etiam, sicuti dice si summus argumentsi a tenuitare,priminerint bamus,'iue nullis anni tempestatibus obnoxiae, circuita es aut i sacruent Cinarasi

telluri per aut unanum conmittatur, Vere ma

gna ex parte Pineam redda pro opera fierit,ediem aestate perser, autumno. Haec igitur 1llis anteponetida aut sic dixisset α γαρ

nis,clim ait in ro x ταν.Non enim ex illo posi est hoc interri. Quanctum hic repetit, demutila Est igitur,inquit,planta, quae radicem

non habet:nulla serit folia. Est etiam, quae caulam sine fructu fert, L liis:cuiusmodi Chrysocome, siue Chrysitis. Sic diuidebamus nos: Quaedam partes habet omnes: quaedam non

fructuum portiunculae tenu sparies alias cras

sorcs.Atcnimuero Purucae corium prodit prinatim longe crassius tum frondibus matricis suctuin acinulorum sircco. Et Per1icus neutiquam

pinguis arbor est: antegreditur tamen fructus

rudimentum frondes. Non amplius immorabor: Vos deducetas animos vestros per ipsas species ad veritatem . Intcr herbas quoquc rhitio constare nequit. Necesse est enim, lia pro dire primum. Haec enim criti herbae definitio. Et in eis tamen pingues multae. Neque bonus Philosophus sic loquatur. Calor, aut maturitas in ramis corroboratur, inque iis feruet. Quis dicat, την γε μόπι-, qtnsnνm se feruere Sed Harum quaedam unicam,quaedam plures Tu B si interprctis durius scribentis. Illud condona hera erum tota radix mera sunt. Contra, quae radice carent, duo iunt generum . Aut enim radicem habent nullam neccilario, ut Viscum. Aliena enim radice tum nititur, tum alitur. Haec est necelsitas naturalis. Detracta nan

que Visci planta, atque humo pacta non vivet. Parasiticas hasce stirpes appellare consueui: quas quae vissilent aliena tiadra. Aliae sunt, quae non carent quidem radice, sed careret me possunt: ut Sedum, atque alia, quae auessa vivunt. Quae vero sit ista nurifica Chrysbeo me non equidem scio. Nam quid carnion existimem propiorem miraculo cui sit in no-

mane aurea coma,in re coma nulli . Tum alias ad partes deducamus diuisionem Sine ramis Iuncus.Sine solio Caecina. Sine fore Ficus. Sine mictu stos Iridis Sinc utroque Adiantum. lam vero propositae aententiae callias perpen-

ω, damus.Sic scribit Plantae, quae H ctum prius, edunt, quam solia, multum p nguis Obtinet. , Igitur extensis calore,qui naturaliter incst planis tae, Meius matUriras acceleratur, corrob

ν, ratur in ramis plantae scruendo. Tum prohi- , bet, quin ab ea succus ciccndat. Atque inde, tum fructus tum folia prodeunt. Tamen misti videtur huc nullam esse alia a ratio m, propter quam rirctus frondibus anteuertant.

quidem prodibunt, aut fructus non crunt . αυμ . Neque possimus interpolare tamri nequit: lore prohiberi luccum, quominus prodeat Aperit enim calor Deinde tot locis declaratum esse rare ficta plus occupare loci. Atque hic potuit is Quare testes adniueamus bellacis torminiis quae tu pilauti, iocosm minata vocitare solitus es. Vbi concepit ignem puluis ille tuliare, nitroque constans, occupat immensa spatia:vt vel serream prorellat molem vel tubim dirumpat ipsum:interdu etiam dissiciat. Videamus alterumortitionis membru. Ait sic:In plantis, quae celerius soli a producunt

quid intelligedum est Humidorum multisunt cieffectiones. Clim igitur Solis calor coeperit aquae partes dii rgere sursum trahit eas Sol,&maturitas serius eiic nil propterea qudd fructus maturitas non est nisi in copactione. Et antece-dut soli a fructus ipsos propter accessione multae humiditatis. Sequitur tultilos ius lententiam suam, quam explosimus: Crassiores esse partes,quibus constent frondcsMaior quocue

propositio falsi est Celerius in planta produ-

ei quod tenuius est. Hoc enim tum dudum,turnalia disputatione resedebamus. Quippe radix omnium partium maximὶ terrestris est atquaea long omnium prima generatur. Sic in nimali arteriarum prius tunicae, quam caro,

consorinantur. Finis enim primarius motor est vel artificis, vel naturae . At crassiorum partium quarundaminis nobilior , quam aliarum aliquo minus crassarum. Multa sunt duram orationem, ut dicamus, tenuiores pro D exempla Sed manisi stariaturatum ramis tum dire paries, qive frictibus debeantur. Nunquam concedam:qualuis stuctuum paries, quibusvis frondium partibus tenuiores . Membranas sue eiates, coria, putamina, testas contemplamini maximam haec auferent partem

Iuglandis, Comi, Ziziphi: ut Pinum taceam. In ipso quoque ves Pruno, vel Persico est e

rium, testa. At eae prius edunt fructum quam frondes Florem inquam, prius: qui ructus inchoatus est. Tum qua fructus excunt, quam folia , posteriores: eorum non omnium partes omnes' crassiores sunt frondibus . Palm lae raro tenuis Medulla Baiani Myrepsicae tenuior.Nuclei strobiloriun Quid Morat Ergo

neruorum comparetur Cordis quoque concretio crassor stri cuius tamen ortus primus ac princeps partium tenuitate stiperatur ab dipe , pari perquam ignaua lanes, atque etiam ignavorum. Intueamur illud exactius:M to, inquitatumore trahit eius partes Sol sui sum. Differtur itaque maturitas. At maturitas ad fructum pertinet. Quae verba vexabunt ingenia vegetiora. Nam si paries trahit, traheti nuiores Partes ergo fructuum non frondium. Praeterea dicit antecedere solia ν προσαγγῆταλλοῦς ἰγρύω 7s: Ergo nassitus educitur humor. Terrae igitur multum relinquetur. Qt anaobret efiitura fuerit fructuum materia. Id quod ab

122쪽

tin IV L. CAESI

eo long diuersum est quod intendit. Qui metiam ut hoc onuitanaus, illud est rami uertendum , Non posse quod ait, euenire ni turitas ut sat e τη συμπεἱει.Nam ille terrestris humor i ecandus,atque coquendus erit a Sole,quo fructus exeat tamen tunc, cum inchoatur educente Soles terrea sunt Illa μμ γρω Notabimus verbum g αλιξον unde nostrum dispergere. Postliaec coi una rationem reddi in quibus frondes simul, fructusque proueniuri iuniorem illum, siue lentorem esse pinguem: si citius e tenuioribus partibus edatur fructus: ν, ycnallioribus folia. Quam sententiam reda guat multarum natura plantarum. Exemplum sumatura Rosa: si quis eius partes mentis vale paratas diiudicet. Nam ut quaeque maximὸ terrestris pars est, ita primo quoque tempore roducitur: diculus,esar, turbinatus tumor il-ciqui tandem excrescit in capitas ct nomen, de

proportionem. Ipsius quoque floris folii sicut S alia Ductus omnes terrestria primum,

aerea postea fiui. ut non asilo μπηξ :quam linem ris maturitas. Hoc autem ex Aristotelis

principiis a Conciliatore aliis disputatu est:

Cococtio sit ne per inspillatione, an Der rarefactionem De hoc alibi. Tantum illud hic Non esse tutum illis perfugium, qui ventriculi opera negantcsiec onem: praeparationem aiunt ad coetionem. Hoc gladio putarunti polle toluere Gordianum illum nodum,quo captiua teneri Philosophi sententia videbatur.Nam in cntriculo nemo non videt succum, quam prius γrat in cibo,liquidiorem. Nec iudicium Comciliatoris latisfacit. Quemadmodum sit id a cipiendum axinaus suo loco. Falsitatem huiusce novae lententiae videamus. Omnis motus

quaeque Pr cuique parti univoca est. Omnis

pars alterationis alteratio est augmenti augmentum sis ἀ- en per Actio caloris naturalis in cibum, ut fiat iuccus: in luccum, ut fiat languis in sanguinem, ut fiat ros: in rorem, ut fiant alia tres illae θρυλλου Ma humia ditates inhalce, ut fiant corpus hae quam, onmes actiones alterationcsiunt. Eadem --

teria idem agens idem frus bidum monis igitur genere, subinde procedens per pecies adusque ultimam Scilicet alteratio una per hane specialem, de hanc de hane persectibilis alterationem. Non enim fit in ventriculo, sicut in cacabo praeparatio. Sed idem calor, sui similis, uno tenore, dissimilis ancum instr

mentis ut ad rem redeam noster hic arbitratus est, rerum summam in calore,tenuitate, tum

aliis eiusmodi qualitatibus versari . At quanto melius Peripatetici, Proclus ipse, quem equidem Platonis de Aristotelis glutinum appellare blitus sum Is enim in Alcibiade tria ponit. Primum, o uis, quam vocant οντ λεχειαν Peripatetici. Secudum, tentam,quam δω ἀ-iat, nominat. Tertium G αν, siue actionem.

Essentia dominatrix est. Ab ea fluit potentia.

. SCALIGER

A Ab hae actio Essentia consensu omnium est

in Ptaedicamento substantiae. Potentia siue testas, siue iacultas civis,aptitudove posterior est natura etiamsi,ut vult Duns, in eodenis praedicamento, atque idem re cum essentia Tanto posterior sit raritas, tenuitasan Obs qua itque adco nexu ipsius essentiae, cuius es proles,etiam si sit alumna. cfas enim est, ut ex Platone, Aristotcle cribit Plorinus, esse ctibus caulas superari: ut ego addo, vel etiam aequari. Ambitus quidem parisse polliti visio pollit. Sic etiam Galenus stiliis. Olρ - αν instinguit opportu .Pendet enim actio abeariatur quae in vitam, atque utilitatem constit ta est. Tametsi χρεία partium omni i cssequit: ργεια earum tantum quae valent aliquid e

n licere:quais ob causam dactae quoque sunt OG ficiales. Hinc scue licet, an cote Galeni tam , Deus uiamum interpretemur. Et i ne recte: si ear vlli est vici ad fines a natura destiliatos Vtinanque videtur ea pro partium supplemento Scilicet o facit , officium nullum facit. Quod si χρειώ capiatur ad anim

lis functioi,es, ut quidam videntur interpret r1: nullast carms in a. Non enim utitur animale Verim ad alia Vocant enim nos antiqui.

His enim scribi iste, morem fuisse, solia quoque fructus appellatione deserare mos hic

antiquos innuat,non laquet. Nec niale fecit v-sus posterii alis, quae tam ineptam sustulit ani-

guitatem. Vtinam vero ne scripsisset quae sequatur.Ponentur ergo,ne fallant, si quid est castigandum. Cum,inquit, humor tantus cst,ut concoqui compingique non possit, propter acris ὰν ῆι ιν, studi limattractionis, qua deiuper a Sole ni tum eiusmoda humor,in quem no est excitata concoctio, alteriitur folia, quae nul- εlo alio fine diriguntur, quam humiditatis at tractione atque ut sint fructuum operimenta, qua Solis vehementiam defendant. Non igi Mtur necesse est, ut eadem ratio sit, Dondium, fructuum . Nanque succus ascend s,vbi ulteratus fiterit,in foliorum naturam traiisit.

No me latet, quod Aristoteles de vite luxuria- te scripsi: qta6dque dicebat Theophrastus nimis laeto solo botrus arbores degenerare quod succus ille nequeat concoqui quaprciter abire in deteriorem partem opusque naturae quas stare citra fines suos . Haec ita capienda sunt. Oppressam nimio succo vim generativam sub stare ac cedere oneri non autem gradus esse concoctionis eiusdem operae in generatione dimidiata foliorum, de persecta fructuum Natameis succus idem est, eadem vis uniueri lis generandi, ac informardi: tamen priua vis

priuis operibus destinata est , haee fores signat, illa soli a Nihil, inquam, sonuitum ibi, sed certis praescriptum terminis, ac principiis. Diuersus vero abit saepenumero ad materiae

copiam, vel inopiam. Cum tamen de corpore minimo Scincus, ct traximo Crocodilus in

123쪽

N LIB. II. DE

eodem humore sub cadem figura, sub eodege

Te constituti sitit:ut o largusinia copianiateriae, cinyr increscitavem, ut aiunt, molcm libivudicrarit alicris cie x eodem altera thesauro tantilla fuerit unciai contenta. Adiat quinque tres illae notae spccies ex humore prognatae, atque in humoris, educatae, siccae adeo sunt ut omne tui ortu hoc est humoris, commercium respuant,ac societatem.Noster vero plantarius

Philosophus admodum materialis est. Proinde quali ludat clIeris, si non cadit senio, patiatur iaci Canem. Nihil magis ridiculum, quam pinta totam naturae molationem comparatam ad

fructus creationem. Id si Ptrare nequeat,conuertat ad frondes operam ac tanquam in diuerriculo meredam capiat: iuia non licuerit ad hospitem coenare. At enimuero natura eade quam ob causam non omnes fructuum partes ciculcntas secitasMie propterea quod alium sinciri cutis habet,alium putanacn,alium nucleus,alium alia: stipe radix,cortex irami,denique frondes ipsae. Quid, iuod Malibi i re, hac ite parte ibi contradicit Constitutas enim frondes tat tructuum

praesidio Id igitur agit consulto natura,non autem mistrata spe peris, atque ossicia prioris. Et quaeda proicci Plantae succi suac ra, neque ex proposito sed per accadens generatae vidercntur nimirum quae nullum serunt fructum.

At quotus quisque vel E plebe Philosophoriimputet: naturae condenti Lcolopcndrium ad se ctum defuisse materiamZAutot acutius dicam, superfuisse quae iccirco permanes incoctimst abierit in folia e Sed sormae ipsi, pio modo rationeque virium, quantum materiae deposcitura fine naturae consiliis atque opibus cist attributum Satis est hoc a Philosophorum principetum in libris niuersalibus, tum in priuata Historia declaratu. Nam in quarto De Caelo, so mam dici csse ducem, perrectionemque mat riατ- ω γ ει μή, is τι finiat ess, ψύλN. Sic in secundo Physicorum nisse m teriam , propterea quod αλὼ φι δει αλληυ .

Non alio modo alia, nisi quia recipit a forma,

vi sit hoc aliquid Variatio igitur, alietas est fundamentum -n: ut materia sit huius nil teria. Est siquidem alia quia aliud. Sic etiam in eodem libro de selo diuinitus:κ Mis . e 7 , I δ' Ir οὐ utem Vt secundum estentiam sit in praedicamento si bstanti an ecundum esse dicatur ad aliquid Est enim huius materia Quare optime dixerat, eris sis ubi nem ex viii vulgirro eo capiamus; quod est, occupare tantum, sed pro potestate ipsa faciendi atque gubernandi. Quemadmoelum Plato in Craiy

materia: forma vcrd princeps.Cum igitur a fructu solium forma disserat etiam materia diue sa erit. Non autem V τὸ ιαλλα . , τῆ ψm- ψε- Videmus enim post inchoatum fructum mustas arbores magnam vim sundere frondiu.

Esset alioquis bufructus incoctus: fructusfblium coetii. Sicuti de pituita,d sangui Ga-

cnus α ωφει Aut folium cssct Φυ βασις m-turae sicuti vocat idem Philosophus Et nasura cogeretur a materia dictator a plebe:vel sibi illa viuersaretur At Platonis in quarto De republica cita sententia est ἰαγ- τω γε απῆτο α

ex praeceptionibus uniuersalibus. Reliqua deinceps e priuatas narrationibus, atque disputati nibus. Nam in xx.sectione propositarum quaestionum, Myrtos nigras cultu mutari posse negat. Quoit,vr agnoicamus, imam constare, nec cedcre materiae, aut accidenti. In libro secundo Historiarum priscos Philosophos casti

Satos qui putarint,superioriam detium ordimes Incomuum ablum materiam. Quippe si ita sit:vitulo cornibus auulsi lut exustis, dentes luperiorc Semersuros Homo, cui maxamum sit cerebrum,unde tum detes,tum cornua confieri

queant, esto corniger. Balaenae quoque huic Cantabricae, cui dentes nulli, vastissima unio

cornua non defit enim micria. Igitur Aristoteles cum ταῶμαιαδ α carere cornibus, quia dentes haberent superiores, ex veterum lcntcntia prodidisset, medauit addita historia Nomnulla csse, qua tantibus careant superioribus, quibus tamen nulla sint cornua. Ibi nominat inclum. Non est igitur, quod aiunt recen- tiores, taxari a Plinio Philoibi hum sed ab

utrocue veteres, qui sic senserint Sequatur enim linius illum in undecimo, tota icnte tia Neque prudenter iidem Plinium reprehe-dunt, qui Ceruarum attulerit exesum. Sic a tem inquiunt, Non esse in Ceruis naturae dei ctu, sed occasione sexus euenire, careat vicem ua cornibus Tentasse nanque naturam misquoque, sicut in maribus, quod erat proprium speciei:ver m materia defcctam. Haee illorum opinio Quasi vero natura sit alia,quae materia suppeditet: alia,quae materiam deposcat sibL.t quam Eneas ab armigero Achate, cum oppressus hostium ridicina mere tela multa . At enimuero existimandum cui materiam facilius ac parabilius prasto esse, quam imponi formam. Operosior enim hac.Incer igitur svis est in miatrix, unde sumat, quod quantum pus liabet,nihil ei defuturum puto modo fit ab infinita illa potestate cenus praestitutus finis. Cornua vero non debetur Cercinaes' cici, vice ut species est: sed speciei in nrari tantum sicut

mammae, matrix, in flamina tantum omnino

vero mem bra,semina que genitalia, ali na in auterutro Profundius haec ita considerabuntur: Hasce differentias duobus esse modis. Vnus modus, iecurulum habitum utrinque positum: ut membra virilia. muliebria Alter modus, sectaum habitum, priuarionem:cornua,non cornua Rurius digeramus ad hunc modum: disseretiarum aliquas esse formales cae species

constituunt,neque variantur:vt spirare, sciatire.

124쪽

IV L. CAESAR CALIGER

moueri intelligere. Quasdam materiales, quae in specie principiis potiri non in us confistunt,

sed parnin in alium Gim,ut molabra generata nis:partim in alteram pr 'cis parten demittunt icte,nec quaerunt at clam: ut Leonu iubae,Ccruorum cornua. Qui la VHcamus quot luseritna ura modis. Dentata in anteriore mandibulae superioris parte,non comula: O. Cornuta nodenta a Bos. Ncque comura, neque dentata: Canielus Cornuta de dentara: Indicus Asinus. In utroque sexu cornuta Bos. In mari tantum:

Arietes nostrates. In mella tantum Arietes Africani. Non sunt igitur vel iubae, vel cornua specierudii retiae seu sicut par de impar ini

mero. Omnium vero stultallimum, quod proi Unturi Naturam malcria carere ibi,Ceruae lexu. Nam quotidianum naturae opus queat ab aliis operibus ei uidem mutari, di ferri,intercipi,

impediri in cum primordias tria triciem

inmmta,quare in niculo intcgram,in numellas ver mutilam d:cas ob inopiam, N5 habuit in penu sita Deus ina eria, eum Certiam fabriacabat, unde depromeret ad cornua um verbconiunctiones, atque neccisi inlines superioris naturae cum inferiori cohaerentes adeo ut una tantumuit Sapientibus,non duc:lta intellecti nis imbecillita e duae, non una,censeantur. His

iisdem de caulis male .sta Plistolophis pronu-ciatum qui naturae propositum diceret temper marem generaturim in od ad opus perficiundum elim impediaturiquod esset relictuum, se minam, quata hostiam ii ccidaneam supportere. Haud negamus esse marem, quam scemellam, maioris operae Αἰ Hominem quoqtie pers ctioribus esse constitum principiis,quam Leonem Ad Leonem tamen non diuertere quasi cum sit hominis frustrata creatione. Sic in Timaeo Plato stemmae virtim cum anteposuit, agnouit ex coparatione statum conditionis non

autem constituit operae gradum in officiis naturae Ibi, quit ille, viros,quid fortitudine d

generarint,l equere saeculo mutatos in mulieres.

Quin simul utrimque dicit aliquando erratosi a vi unum silerint corpus Disiunctos postea, quo more nunc fit ana rura Vbi voluit illestibiis ambagibus aequalem finem propositim c5siliis illi iis . Hanc dis pia arionem colligemus ex summis Metaphysicae principiis. Quae Sapie

tia eum Deum rerum omnium minorem censeat, eundemque omnii: irem rerim formam quodammodo diea' neccese est,ut quantu sormae aliae distrarabilia prima forma nobilitate, tantum a formis hiscema eria. Quod verbiertinet ad rrsente contemplatione de scii timae frondium generatione,ne nos moueat quod

in vigesima lectione scriptum est Rhaphano, inquit, hybemis temporibus si adimamr folia,

solumque desuper patriariir, ne descendat aqua, grandillima radix aestite fiet. Nam rametsi videnni verba haec eandem radiet, solis' ite materia eonstituere: haud tame ita est Dia succus a terra materia longinqua, communis esto.

Negatis solus soliorum creatrix vis in otio est. Succus qua non alcendit,uirtuti radicta auctrici

tranimi ilione inistratum restruatur a queata creteit. Nunquam tame dixeram:luccum illum,

ex quo rata con inuo futura suerar, ora cico ctum ac matura u, sese in folia daturi m , si permittatur. Sed commune mallam rudem a que inchoatam educi statim atque alterari ad tral- mutationem, fiersque materianas ecundasebam pro radice,atque in radicem, aliana in alia. De Ioliis quoque murusic ne loquutus cst: α

Nam si folia nullum sibi proponunt aliuarnem,

praeter humoris attractionem: igitur folia uni excrementa Excrementa nanque nullu habent

finem ipta, nullumoris attractione: ut pili qui dam. Qui non alia de caula sunt: nasi vine sint. Pili mustacei crescunt, ut tondeantur facti sunt a natura, non ut aliquid facerent, sed ut aliquid fierent Longe sane nobilior est eorum e sti

tutioiquam Hamus,quo ex concreatur. Quan

quam ne id quidem, tametsi tum Alexadrotum est Theophrasti iactatum authoritate, probatur mihi: Folia prςlita nomine condita quibus essa munimetum fructibus ab incomodis. Omitto,quae supra commemorabam,argumenta multa. Complures lunt planetae, qua nullum fructum serunt, Ea ferunt ergo non propter fructum. Erati flores sinu soliotu tutela plerisque in arboribus, longe salia imbecilliores, quam fructus ipsi:quato vero propiores iniuriit pruia nis extrema brumae, veris imbribus ineuntis. Non igitur folia fructuum causam unum sit: illud alterum. Si per se, si primo fructus ad propagati K Gliis prohibetur, quin maturescat: propagatio fieri nequit sine maturitate sola

non solum non asserent ullum iuvamentum, sed etia impedimento erunt. Sin secundo loco, n

turaeque institutis iide fructus sunt ad animalia cibum destinati: iam hoc quoque frondisi se quentia corrupitur Mneficiu Quocirca stringuntur vites, propterea quod obiunt frondes Quo interii genere mihi quide videtur naturae consilium multo callidis simum:quae ultroaux ri hominis stulum, non tam neglecta, quam rel:cta parte operis ei,cui thesaurum appararat. Adhaeci non omnes filictus sub soliis Postr mo fructuum omnium maximὸ utile ac neces.sarium nullo eiusmodi munimento tectum est:

Triticum, inqtiam, sicuti ne frugum quide alia

genera:quae tam curiosa iudicia non mediocriter hoe in negotio vexare possunt. Hinc ex

learum Historia diligentius prosequitur sententiam suam. Nam,inquit,quod hutnor hic sit s lia maturitas autem flos:ex olea patet Aliqirando nanque contingit certis annis, ut sterilescat. Suffecta deinde materia fructum ferant, solito prouentu. Hoc nos tantum abest ut negemus, ut etiam pro nobis ficere contendamus putantur sane vites nempe quo Ricci quantitas vulss ussiciat,

125쪽

IN LIB. II. DE

sussiciat,neque vel in brachia, vel in Dolides di Λstrahatur. tertim halu ita est: vi quo annosterilescunt Olcae, non fiat succus idoneus ad tructus consectioncm propterea quod vitem ore opera, tuam pro foliis illi percoquere nequeat. Sed visi a tructificans prioris armi sedulitate fatigata,lequenti ficeta conquiescit. Est enim, quoda alibi dicebamus, hoc omnibus materialibus commune rebus, ut agendo fallulcant. Sic intelligenda sentcntia est Theo'rasti,hac catam praedicantis in primo de causis Frondibus luxuriantem nunus ferre fructuum. Et in quinto Paucas extare frondes Amygdalinquae fructus diderat uberiores Concludetur ex illis Beontradictio deprchensa. Fructibus existunt praesidio frondes ubi nullus fructus, frondium rius Pro insuavibus illa verba notanda sunt:

ea sic lenietur Educi fructu de tenuioribus partibus, quas non absumpserit calor. Dixerim, - tui es: factum est, ut deticeret Nam uati praponebatur pro generatione Iccirco motus priuatio, paulis,dicta cst hic. qua voce Veteres vle bantur. Id si quis aliter interpretetur: moren stro, latis habeamus, ct acquiescamus: sequamurque libentissimὸ doctiorc . Neque mam,ves ego moror haec vel ipsa me moratur,in quabus vitainacio,quam iudici ut potior est. Or

tione scabiosa semper ungues nostri funis x c

Enarrat deinceps alias partes certarum specieru:spi iras scilicet quas este ait E genere plantariim:eodcm aes,sta non ex eadem natura. Ita σὸν capit hic Pro specie:ut sit minor,quam genus:non admodum scito consilio Et ait: in Gulmoda plantis raritatem inelle quadam, per qua ascen t humidit figida, qua Solis concrinstat vi Quorim verbori:m partim inepta, partim falla iunt. Ineptum: quando tanquam rem mysticam profiteturriliumoris conameat Um per corporis spatia Deinde contra, quam statuit, intelligamus Prosecto densiores 1unt arbores

spinosae, quam quae spinis carent in eodem genere.Exemplo est Prrus ipsa manifeso Exferis transsata locis adhibito cultu deponit agrestem illum habitum simul cum aculeis, quos a desintulisset simul laxatur illa densitas, quae via deri: in eius popularibus, unde trasportata fuit

ad naturam meliorem.Neque assentiendum 1uper illo buniore,quem frigidu profitetur. Quin stirpes quaedam,quoad frigidiusculae sunt, nulla spinam serunt: ubi per aetatem protinctiorem

tum anni,tum stram concaluere, ibi vero ademaculeuciant. A Lactuca petatur hoc quae 'r id tempus calorcm prodit ex a ritu line. Cinara quoque satis est calida. Nec Eryngisi ictatur aliud,nec taeet Alocatim Vrticae morsiis pertinacias omnes expugnabiit. Et opinione hanc sub triumpho lanius capriuam ducent Verba vero

sunt:nis sic accipiatui Ilii moris haud multiim

tionem sinuit reddit,quam ob causam sit aculeis figura pyranudatis. Ac lasso nanque prodesitς satrenuatur in mucronem. Propterea quod aer, inquit, paulari in plantae circunfusus eius auget paries cum uitensione materiali Id quod latis arcna ipsis euenit Tenuiore nanque cacuminei sunt. Caetcriam minus plene huius explicatse rei causam vuus cst dieque verum arbitror, augcri plantas aere circunfuso sed animae vim auctrice id efficcre Solcadiuta figulae vcio causa vide

tur in spina ueriuod baiis alimeto propior est,

atque iccirco latior. Sic racemorum facies,

ct Strobilori: m. Denique omnis stipes talis est. Quanqtiam Pyris, Cucurbitas contrariara tio excreicunt enim inextrcmuni magis ac que Cucumis, que Pepo Nam Oualexata. posterior enim pars minus ampla, quia premiatur inter exeudum.Iam hinc veto transeundum nobis est ad assectiones, a coloribus uittio 1kn pto. Vt ab his quoque priuatim noua materiai noua capitis inscriptione designanda sit Platuommbus duberi viriditate naturas ua, quatilcm communc m. v Idcanius,inquit,interior albedo quemadmodum communis est, ita ibris viridi tas. Hinus re causa. qUddituntur materia pro pi Ore, mastique cocta. Quo igitur viriditas mnibus in plantis insit, oportet,ut materiae tra irant,ct rarefaciat arboris lignum.Paruam tum efficit caliditas coctionem: de humoris aliqui rcmanet, qui foris apparet. Atque haeccst viri ditas, quae in platis inuenitur: msi maior fateo ctio Mediocris autem in foliis esse debet, ct in lignis potestate. Hic autem viriditas non cor rumpituris humor exstat in ea, qui sit e genere sic riae. Fit agatur ex utrisque his color ille viri dis Aigumento sunt arboris cortices, quini ogrescunt arescente illa. Intus aulcmatri sunt. In sarboribus igitur inter duos colores viridis co lor fit in earum superficie . Sententiae sun maest haec omnium assectioniis communem esse maximὰ plantis vinclitatem Eius autem modii ponit se: Inter candorena, nigrorem.Ab hi more vero causam. Eius aflictionis euenta pinnit: Interire in quibusdam: in aliis perpetuari.Idem a partibus. Propterea quod alius tali sit incute arborualiter 1 his. Et a loco: Quirpe non interior, i dexterior. At hoc subtilius perpendamus Pallcnt enim quaedam moritura. Alia contra,pallor occupat ineunte aetate: r-rd adulta virent talis BuIus Praeterea ne credamus,intus omnes albelcere, Sadala Nubnisi si

A Brasilum. Finago, Scotanu utra Varium Agalochv Niger Ebenus,acrebinthus, SO hus,tarix Iuglans, Pyrus,aliae multae non alis. Nunc propositiones ipsas contemplemur. Vt communis,inquit, intus albedo:scibris viridistas. Ergo non est minum viriditas si res det albedo Quin es domaior superficies enim non aequatur interiori toti corpulcntiae Ratio,

126쪽

no IV L. CAESAR SCALIGER

ci iam dicit, ut intus albedo sit, foris virulitas, A more terreo fieri viriditate non male Aresco haec est Qui inquit, interior natura propior te ergo conices nigrescere: propterea quiddest, ut coquatur. Ergo viriditatem retur adcia terrestre manet:abitaqueum Aquam enam victu coctionis. Nihil hoc alienius a veritate. Na ditatis esse matricem diximus alias unci sit folia iuum finent coctionis hunc habent. Alio subgri indiis au parietes musicosa cutis.qua reiicqui semper essent imperfectum ens. At vid us cata paululu colicitur impluviatus color. Non nullum alium praeterea colorem astequi. tamen iccirco sequitur verum esse,quod ait istetra potius appetente alio colore corrumpi. Sic de coctione diminuta Neque enim plus coctus moribundae vitium, Ruborum,Malorum iron chylus,quam saguis,lac aute tiam saguis cociades rutilant. Adhaec, extima sunt aut aeque in maius, productiore, non intensiore coctione: cta ut si disserunt ab intimis, coctiora sunt ne sed caloris facultate remissore. Itaque plus h cessario Aere nanque iuuatur, Sole Tamen et aeris, minus ignis. Sic agitatum albescit aeqiae cocta putandum cst. Plantae nanque vis eum concepto aere. Ita nixatas e genitale cxcoctrix aequalis cst pro paruulatione sibi qua sanguine.De coloris constitutioneobu,poter dem limili subiecto dissimilis. Tum autem: du tia,visibilitate iace, lumine, latis sibi disputaturior extima pars: Ergo cocta magis. Ite aridior B est. Inter quae illud a vulgo alienum. Hanc enu-At ab humore molle tit,qui calore nequeat ex clationem, aercst lucidus, alio modo sustinere pugnari. Etenim exteriora omnia sicciora Pro praedirationem, quam illam Paries est albus. munimero nanque data sunt. Ita constituuntur Phrasin attendamus mollillime namque dixit, ab emciere ill propter hiacm hunc Postremo a χλιαζακα κια virescens color,pro viridi Et si viriditas esset propter εαλ-σ siue incoctio e*iίλει quasi debitum a natura. Quod aute hicncmaemper cilciat mnraturi fructus quidam: ut appellat αγμα, sit potius πάθος Alterum ge-

in genere Malorum,PyTOrum,Poenorum,Cu nus aggreditur asscctionum,figuram: iram cumerum, Peponum Anguriarum,&aliorum dos Mugnat tres. Quaedam, inquit, ascendunt: multorum: lui nihilonianus&maturi sunt,&e quadanitas cendunt, quadam Inces una tunt radendo, abices Cretenses uuas preciosissimi uise attollunt in iis esse naturam in medulla, is

vel Pramnia,uci congeneris vina matres Amper quae calore ad sese trahat. Igitur in medullae ra is acerbas credideris ex colore. At illae tum sua ritate comprimc re acrem, atque iccirco turbi Huissimae, cum nectar illud fundunt, prope quod nari, scilicet ignis modo, qua leuitate sua cacu is voluit ille vetus Iupiter mihi:vt esset unde aut C minatur in Pyriunidis figuram. Quae vero de isse acciperet undecim epulones. Multis alias in cenduntiliarii meatus compingi Vbi velum is fructibus haec obseruatio necessaria est. Albi sit ad coctionem. tunc humoris materiam con iscant truci aut pallentHeuule virescunt postea densariretuo in humore medulla sit. Inde surium is

nigricantiaut rubidi fiunt. Ergo si,ut ait,viridi exit tenue: reciprocat humidum deorsum Mo istas est inter albedinem, nigredinemum erit uetur enim a propria grauitare. Quae vero sunt is mediocris inter coctum&non coctum. At ca interhasgarum humidatas attenuaturi propte is

didum a coctione fieri narrabat Coctum tam rea quod natura boni temperamenti propior is in exemplo est nigredinis, no coctum albedinis, fit coctioni. Tum meatus mediocres lunt. Ex is in infructibus ostendebatur. Post haec quae se tenditur ergo materiatam sursum quam deomis

quuntur,fallia lun :ι αδ cλακ Της - παισι τυ φυ- sum. Est aut sibJanta prima coctio. Secun is m. t. Non enim in quibus dicebamus,nec in Λ da in medulla, quae a terra exit, atque cxistit in is

spalatho nisi Aspalathum Seolanum est. Ne ci plantae medio Postea diuisio fit , quae euenit a meam nunc e scopulis Coralium planta nanque secunda,nona prima coctione. Tertia vero eo is in Exhortis autem Atriplices Betas, Blitaae ctio in animali est. Non enim fit hcc coctio,nisi areis medicamerariis Bistortam,Cyclamimum D propter naturς secretione in membris, O matu is pictas albo crpentarias:ex aggerum toris Car rati distantiam inter se. Quibus verbis habe is utrum argentaurin, Argetariam, Corroriariam mus explicationem Orutrium primo loco. Infia vero causas horum ipse qumite digerit. Deinde eis iudici secundo. CUerlim Reddenda huthlc,quam pol uamus alibi, usa primum, ac maximum erratu est,cum attribuit

quare sint in umbra Rubi palliditati plantae in ascensonem ae descensionem figurae. Hanes

opacis tanto iridiores. Vt ramobre rubescant nim Veterum opinionem de naturae diariis d

auruno soli Mali, Rubi,Vitis,opuli. Ex qui latam ostendimus a Philosopho . Tamenim hus agnoscamus albedinem in multis abesset scendens, quam descendens eiusde figurae queat gius a maturitate, quam virorem Vel cum se esse. Itaque Rhaphani, tum stipes,quis urs um, minum medullam videmus candidam prius in tum radix quae deorsum tendi pyramidalis est. viridem tres mutari plantam.Nempe fit haec vi Atque ira pyra dates ambo haec ut illam supeteriore coctione eoloratio Semen enim dixi ret faeie manis sta delineatione Tanto peius mu, alibi platam esse inchoatam Pessimὸ vero cum ipso agatu lim medias platas,quae ncque

nim attribuit unquam materiis actionem, vel utrisq; diuersa figura est e. Dicet ergo plus ignis

amoeotias, ves arciactionis trait vero ex hu obtinere, quae luctolluntur. At hoc falsum est. Altius

127쪽

IN LIB. II. DE PLANTIS.

13r Altius nanque Taxus attollitiirritiam Persica A quod ignis hic nostras pyramidem iniitetur,ria. Et acriores itines, et Spathulae,vel iridis,uci Acori bcvthici, vel aliarum complurium radices,quam stipites. intelligit mediiina,aut ad mediii. Sic Aristo cles lic Timaeusic crus,

ρμα. I ato vero etiam confutat cor Im opinio nem,qui iniam caeli circunserentia7 c ci a burarentur. Negat enim, in orbe persecto, cuiusmodi Mundus est, τὸ ἀνω, ct adist, ut

Veteres loquebantur,so de de Munit ala e lententiam hanc verbis hisce: ei γγ τ δεξερν ia

bi cauendum cenico nobis ab illa voce, οπις. Signa lacat enim mole, aut corpus,Omnino qua eius cerci cauta,rotus cst Siquiden Henuiores paricscclcrius ascendunt grauiores ab imo ni-1ae restitani: mcd:ocres antecedunt has,illas iubst tuuiuur. cd ct alibi demonstra. uist,iacu 1- quam pyramidis figularia igneae tiberi naturaeprop ur clerita cni Mobiliora nanque sunt

corpora subsecie globi. Nihil enim cst quod oficii dat Iiij cain:deda era iubi ad baluri aut

saltem latus vitum, multorum,.star laterum ut natura fur circularis. An ἰnialia quoque nos docent eius sententiae Valatia ι. m. Neque nuncaput pyramidis imita Urnaturam. Et ima ser- pcntum pars,nimiri:m cauda potius tam relare. Et illud a veri ate prcrsiis alienum in ii, quae descendunt, Obstrui medullae meatum irruici laedensi. at quando coquitur.In Rhapham stipi- titatem at non c5tinud in horum quopiam a i te raristinia medulla item in rapis: iuorum tae . Ignis γκον liabet, αξ non haber ο κώς caius eunque corporis est Πάρος non cuiuicunque. In animalibus aliter o iam statuitur ab Aristotele . Non lanesveterin Di1cibus,reptilibus,quadrupcdibus Hoc ille vocat υρ ν Quae veto caudae Propiora. eiusmodi, rati m. Non ad uniuersi rationem partium situm referes,scd ad corporis constitutionem. Sic ται οῖον in foliis Theophrastus Theodo us rectene iacian secus interpretatus, alibi disputatum cst. Author autemale loquutus hic est quod senti bat Natiira, inquit,est in medulla,caloremque tresiit Et falsum aeque . Rariorem naturam plus trahere: Sa- bucus enim, Fcrula, grandistima: Terebinnae radix grandi lima dcminitur. Neque id verius: T cnue iurium appetere lumidum deorsi:m Acriorcs cnim,scuti diccbamus, atque dora torcs stipi ibus tuis radices non paucae. Et Rhaphani mucro imus longὰ mordacior est, qt an radicis corona lumina de qua stipes exit Et illud putidunt, Gravitate moueri deorsum. Non quod negem,in ad ce multum crrae Millacri Veiuna,v. hoc concedam, ita illud obiiciani: Plantarum radices quariliatam.quam iuisti prcs lint iste laxiores Habcnuiset intaber c peregrinis cap firmo, radice rariore: cx nostratibus Ben rubrum. Ne nunc obicctem DLctuum partes,totas cmilia, compactiore sothus,5 Gaiacum essent minima. Tum autem si uiditate , ii am quali constent radices. Vel Iucrescit, quia nataulla trahit: at dum creIcit,medulla quoque crescit ipsae Fit igitur in aure

fit,non est in nondtim est nondum traiiet. Trahet quide propter c,ut fiat:non trahet prinpter alia,ut illa iaciat quippe ipsa nondum e

tecta est. Neque trahet, ut mittat iud vis attra.

Gua in omnibus partibus est:quae sibi quaeque

trahit. Quod vero dcnsitas raritas nihil faciam ad magniti: dinem comparatam patet cxFungis Quercu,si inter se comparetur. Sed neque adceleritatem. Simul enim tum carnestum ossa crescunt. Neque verbisagis in acumecalidae plantae fastigiantur, quam ves humidi res,vel frigidiores Lactucae, Taxi stipitcs con- glandium cstulas, vel Persicorum, vel Latii, vel Palmularum csscos lapideosque nucliorum ictus consideremus DeniqLe Lithoii crino: unde nonacia. Cum Strob lori iniquamincalorica illa quavis radix ccnseratur. quo a parserit huius ibi iditas cum illa conamara a Grave iENUrctiam ascendit. Fit enim Optis illudavi, sicilli diximus toties dis re utricc:quae uerram sursum leuat, cie cim deorsum vel pellit, velit ahit. Terrae so iacet, atque ignis domina,

Domini ipsius ilicis primi usui. Non enim dubito, vos sistimatre, non alium reruni css econditoror',alium qui conclita tueatur,spiritu. Et illum. bi ista coli didata scipsis, quia se non templemur. Neve mucronis causam tiro nos potin abesse, ab his abcsse noluisse Deus De- nossereri, existimetis. Aiphodeli, Aci, Altu, Rus, o viri Optimi, neque ora Otus,neque ncgoti- Dracontii bulbos orbicularibus globis recla ius,neque in opere, ne ille extra opus: cd incnaare,palam est. Tribulus au em non uno mucrone infestus cst Planrasaneaque tum natalibus,tu sapore. Piperis granais Agni casti rotunda Non igitur euenit ab igni ita a forma. Ad haec, ignis gura non est pyramidis,led .l bi:si qua tamen debetur illi,non propter propter niuersum. Neque enim eius propria

est, sed cum caeteris elemcntis omnibus communis propter loctim, non propic sormam suam neque propter finem. Elementi finem intes

ligo naturii hum corporuχ5stitutionem Nam

neque in opere, ne ille extra opus: operam ris caput, pruicipium c di irin. liniri toti.&,utino verbo omniatum expleam,tum

ambiam, tum lurcrcm Ipse citius implicissi' atque indivisibili bi intellcctione, sicuti sacta sunt uniuersa ita suum quaeque finem a que

ordinc omnia nancilciliatur. Flemcntorutem ratio cum ita sit:esse per te ut propter aliud sint scilicet ob eorpora sicuti diccbamus t ratia: tametsi propriis sorinis suori m locorum sedes,suam quodque appetunt:tame obicqvcntia nobilitati finis 1ui meliorum ae nobiliorum

128쪽

b IVL. CAESAR SCALIGER

G amniimperio parent. Vt non tam inca quavit sibi, gentili mentaci melliti potius,quam piae sit ius Apibus, it Hia spiculo,quod e rum pars est intima obstrepit deinde Philos phue legibus,ubi coctione tripartitur. Primam

Pinutum τοκ sic enim loquitur altera in me-aussa tertia in animali. At enim haud queat ira duponi: ut sit, , Τη, δευτέρο, L. non enim satin code talaneritiam statuit in animali, qL onaordine sit in plantis tertia aut si extra plantas est,quoinodo tertia estAn animali vero, quae coctio est, nec in planta est intellexit spiritus, qui dicuntur a medicis animales Hoc licita iit, erit etiam quarta .Plus enim distant spiritus,qui Melitaei senis.Natς, inquam Uni arbores, rquia natura habitae plus subire, quam demittere bicin manibus ungues Alexander ait n lagis cracu

re,quam in pedibus. In homine pili i requentat superiores potius paries,quam uaseriores Arsestoteles quoque. Aphrodiliensis idem prodiderunt, tu meta,non crescere a pedibus adge

ntia, tam posterioris, quam antcriori s cruris.

Contra, hominem plus ibi. Haec contemplatio periequeda est accuratius in iecundo Hiliori rum Est aute plantis in crescendo modus Nam quintam properant: aliae serius eriguntur. No sunt instrumcta ad intellectionem, S memoria Duellae, quae suapte natura testinant, udum solum

a sensoriis spiritibus,quam ipsi longe sunt a spiritibus aninialibus,qui sunt in planta Maius est interiussum uater homnem de ostream quam inter ostream &quercum. Praeterea quid est, rον nonne is φυῶ medullam pro parte statuat mona igittar modo illaiaut quid aliud, sane quiduis iubilatacstZSi radicem intellexit, male loquutus est, cum a plata radicem separ uit. Quod i tertiam Mone accipiamus pro ea quae iit in membris, narinopere considerandum cst, an in plantis vlla iit huius riaturae pro portio, quae deducit coctionis opus ab ore ad cutem vique Profectd radix tametsi oris vices gerere dicatur ab omnibus propter suctio em, tamen primores eius partes cohaeretes ipsi terrae videntur hanc sustanere proportionem. At cisteriores pro ventriculo simi. Et est, ubi Aristoteles ad vetriculi reserat officium qualis natibi primum vestigium concoctio Altera igitur aequὸ invenis erit,ime ullo iecore.sicut inarurialibus quibusdam cluae membrum no habent Eudesquemadmodum nonulla alia,quibus sine tem, his vasa sunt seminalia. Tum a venis inmebra per. eietur haee tertia, quam temerὸ stirpibus aditurinam solis cosigrat animalibus. Etiam fluctuat in 'riore sententia, qua negabat, plantas haberet sum distinctionem . Quincommune humidum vi Ham attractum in ra- diem mutatur ibi prim x. ad eius priuata co- mota Inde in medulla, atqu alias partes actu, distribuitur in venas,unde postr d fiat alime- tum verum,ac membrii ipsum Ap sat autem PQ is, secretiuae facultatis ollieiu G His νeam nomitia Galenus δὲ si σιν verbis σι ν differente constitutionem Q U Onia I succia&cami, neruis, medullis radici alius at in alius debetur succus. Nunc plantam perscrutarii analogiam veru intepestiue hie naque statim ad motum, quem hic resiquit redit tum ad figuras sic enim dicit , - ἐπι-πν υ τ - γ' κα-τει imo Quae meliore fato nunc omisisset, quam distulisset. Quis enim huic assentiatur: niaximam plurimamque platarum naturam addeseensionem propensam esses intenim arbor nulla nobis coperta est, cuius radix aequali maenitudine stipiti respondeat Fabulosam Esei uim excipio quae utroque tractu partes illas ae-

atque uber nactae, seipsas acuunt ad ea incrcm

in capienda,quae sibia a sint oneri Eadem fortuna illis,quaerimus studiis attondentur.Illae segitur, het,nis fulturis adiutenturiet dunt f xuosae Aliud genus,alia illarum causa,quae propter duritiam,atque siccitat camittunt recti ip

ciem. Hasce longaeuas esse s cripsit Democritus bimus enim morbolas, quia minus siccae sint. Sic AEgyptiorum crura, lic Athiopuma cal re concuruari, scriptum est in xuii. Sectione:scct crines . ubi facetissime diuinus vir: λθ - δενα-ρ λαμοῖ- ,eων Iam vero int postilia interposita verba illa videamus: Vicinae inquit, plantae sunt interse. Iccirco sunt nequcratiores multis locis. Quam vicinitatem huic se

quentiae praetendat,nescio ridicula orauonc

quia frequentes sunt, vicinas esse, aut E contrario. Frequentia est in vicini, in multitudinci

Vicinitatem non continuo frequentia sequatur.

Duae tantu vicinae possitnt esse. Illa relatio fim- datur in numero, in parua dastantia: haec in

irae ipsa distatia tantum in numero non est incesse Praecipitem dehinc sese agit in figuras iaterum .Eas in natura quantitate seminum c

sistere,Flore, fructus in humiditate,atque in

materiis. Quae verba sunt maximὸ perpende da. Rectὸ facit,cum figuras contemplatur. Tractat eas Mathematicus,hoe,quo sunt quantae sibi, quales.Physicus i ,quo sunt ali Net

physicus i ,quo sunt,quod sunt. Dicam inter

doctos Naturalis ut sunt mobilis assectione Mathematicus subsimilitudinis ratione, aequalitatis,inaequalitatis, proportionis continentis, cotenti, productilis,curiatilis, uritatis,pluralit tis simplicitati multiplicitatis, rationalis, irr fiorialis, fortuitae, necessariae, cocessae,consessae,supri datae,deductet,coclusae.Metaphysicus a dis inqua, inter vos,nihil veritus otiosoru I luutulerorum simultates, aut obtrectationes a leges entitatis,extremitatis,atque etia extrem ruatis liaee enim est forma considerationis eius:sicut actitalitas. potentialitas. Nam si

circulin quadrabilis est,potetialitas ea est in illo ad quadiaturam. Hie ridebunt illi sed mi rumcueniet:vt illi nos irrideant, non tamen irride

mur. Neque enim vel animus, vel eruditio sa

pientis ab ignobilibus Lucianoruingeniis pari

potest.

129쪽

IN LIB. II.

potest. et cim est. Tcla excipit: vulnera non accipit. Itaque illudent Diogeni Ac dicenti:o Plato, circulum vidco, circularitatem tuam istam non vitio. Nimiriam, inquit, oculos, quibus circulum videas, habes quibus circularitatem videas no habes. Videamus,ctia quemadmodudistinguat hic aliateria natura. Et animaducriamus quibus artibus a foru,fructuumque natura potucrit amouere aguraxamque nihilo seci' ponere in natura Noniac flores in natura sunt ponere in quatirare 1cnainu None in natura sui, tu natura lanamu,tum qualitas Aut quomodoniateria separat ab humiditate .ct materias dicat non materia. Vt primu excutiamus accipiat materiam pro causa efiiciente ut figura sit in ficultate spiritus generativi. Hoc sane probe: at illud non probe, cum figuram sic ponit inrittantitate, ut in natura. Non enim quantitatem figurae autorem cise isputatur tum alibi, tum in libro De substantia orbis. Si enim verum esset hoc, nullae duae diuersae uiae possent aequales esse. Id quod velitisticulis agrorum mentbribus csse alnim satis patet. Tum a quantitate dis lugere flores, extrema velo demetiae es. Quod

autem et , υλὸν diuersam statuitiam 4γ ῆ si quantitalcm solam humidam intellexit, queat ex ea m. ius constituere: San humidum procorpore aflicto humiditate non potuit a materia segregare. Dixit aurem, materias,in plurali, non

inconsulto Alia nanque florum est,alia fiuctua Eam accipit, quam propinquam vocat Phil

sophi. Et illud cxamiliandum:Cur forcs,ac se ctus exemeri auraturae vi,quam statucbatefi ctricem. Quasi vero icipsam insormet materia. Verum cras m talo manus ipsa qualitas humida. Haec cum dixit, vult adipias prcccdere causas generationis:quam more sit κίνησο vocat, sicut supra. Aristoteles in quarto de Caelo tres recenset motus ad locum, quantitate, generatione:quia motu alterationis in primo iiDro declarasset,ea ob causam omisit ibi: in z.Dcien ratione postea restituit.Plato in ira De legibus aliter. In qii into Physicorii negat generatione esse motu , sed lacredi iubet tians mutatione. Quod Salibi dictu est a nobis aduersus hosce nouos ac olescentiae prauos introductores. generatione discedens hic ad motum redit: quem attribuit primarium animalibus, ut cum plantis comparet abutitur oratione tamen Naprimum motum recognoscit in animalibus. At primus motus, tum nobilitate, tum alaa quavis

ratione consistit in primo corpore naturali, quod Calum appellatur, animal aequivoca

dicitur. Praeterea non omnia locum mutant

nimalia. Quaedam enim propter eius generis immobilitatem Graeci dicunt,uel ανυώ,vel o MLiae,Vci die; quae vox apud Platone in Phς-dro est. Adliaec,quod de hodie dicebamus,m tus,qua motus est, tametii per se competit animalibus,non tamen prinadsed tanquam corpori naturali More autem suo sentcntiam orati

ρ ζ. Nam siti in plantis,nobiliori lege sit in animalibus. Viactis verb, quatenus hac a superi ribus disiunxit.ad ea namque pertinent, ii ae supra de motu disputabat. Itaque nunc demum visignat causam incremcnti Plantae, inquit, inmnes ascendunt tanditi, quoad compleantur.

Cuius rei causa est, quod animalis cuiusque longitudo prope est illam latitudincm in planta

vero procul. Propterca quod eius radix,ignem intelligo aquam,propere ascendit,quo planta fabricetur. Principio, quod ita plantis ascribit, quas dissi rati hoc ab animali id amniali quoque conamune est,crcscere scilicet in longum, donec Opleatur Ratio praetcrcapcrobicura est: quisi per nos perspicua facta suerit, aduertetur aul ori Prope latiti duum est animalis longitudo Vult,opinor,dicere cor xiecur in missio constituta propter id animantes aequaliter icgelari, crciccre Vertim hai dita est.Inl gυmenim ad vaccsamum primLni ita crescimus:vt accre rotubus haud parum latitudinis icipondeat Inde ad vaces naum scptiamum, ut ait ni, iussae latili dinis ambiit in capimus. Eadcin ratio est a nobis in canibus&equis ammaduersa. Et posteriora prius in it m ras,quam anteriora. Atque haec iam tum cordi,tum iecori propriora. Quod aurem contra

ipsum faciat, sic videamus.In plantis, inquit,longitudo distat a latitudine. teucria ergolati tudo propinquior enim Prosccto sicilius est, in latum D Lmorem disiundi, quam ciccndere.

Neque opponamus ignis vim, cuius imperio Iareat hvmor. Nam habet ille imperarorcm:

ormam, inquam: quia toties inculcauimus: cuius praesci pro res agatur tota. Et plus aqU longe plus teriaecs. Et quare non cmper crescit arbor,quiandii vi uita Et sane non dcfit humor,unde fani additan .cta per ilia De huius vocis ριζα, tu,supra satis: tunc primum inmcnlcm crut, a Timaeo Locro ita scriptum csse: ιο πασα ατο ρ es ληα Aas Addit a sana sancquam ineptam: Bσδεμ ιηγωθοῦτ φυπν.

Quasi vero platae tota sit in i uti s ne sita adificatio. Perscrutemur in animatibus secUndum enera, modos incri metorrum, atqtre varietare:

facilὸ deprehedemus hominis init dicando stinationem Angues, Anguilla, Mi stela piscis,

Gonger, Acus in longum pene tantum proico duntur Orchis,Maia,Pagurus, Echinus in globum potissimum turgcnt:Solea,Ralaa asser, inlatu funditur. Homo aute arbori qu m simillimus. TEm Minusus, Recte admodsi hoc enim inuersam arbore dicebant Veteres homine Ad qua significatione Gramatici nome ipsum co- uertere Imd subuertere,inquit Ferre ius. Alia Irofectd vocis origo est: Onam iram. Vt i,ud sit: O Lm suum dedit, caelumque ride re D s. Cui Minutius, Cum auibus id quidem commune habet. Quanto melius,cerebriun,u

130쪽

est intellectione,non obrutum natura obvertas. set ad caelu Nunc vel mucris mortalibris lurium spectes os animus ad cellis vinariam, aut peius,quod mihi dicere nunc religio,atque etiacautio est. M vcrdlubiicias, Baiuli,iam licet Puto,inquit ille, nimis audacter additu adverbium ἀιi nequit enim neri,ut crescant temper vel hyemis interpone incommoditates vel ipiam operam haurienda, antequam trant mutetur,quod intractu est. QuM ii ἀαμ non tam crementi contini rationem lignificat,quam extensionem in longum,donec iustam nancucantur proceritatem: hoc etiam euenit accretioni,

quae fit in latum, quoad ea quoque nihilo secius

expleatur. Neque verum est,m logitudinem iolum subiici, tun aliquid addatur etiam ab lateribus dimensionis In septima decima vero Sectione quaerit Philosophus, cur in longum potius crescant omnia. Cuius responsionem suo loco sumus interpretati. Est enim Pythagorica, in verbis tantuin polita, atque notionibus eorum. Et cffectus ibi pro causa, pro sicctu

posita causa est. Non enim augetur longitudo ter, ut ibi dicitur niti quia crescunt corpora Longitudo namque corporum, non compora longitudinis Verum Pythagorei numeros accli meliones pro rerum principiis statuebant. In secundo De celo,cum plantis cofert nimalia. Animalibus dextrum assignat, sinistrum plantis nullum, ted i uperum, interlam. Asia similitudo: cum medici, platarii Phil

A trunque difficile concoctu atque ad hoc naturae diuertae . ratiocirca sequitur nonnihil inaequalitatis. Haud paucae vero platae non sunt teretes triquetra quaedam. Iuncus, quem c rum nominant, I runcus Africanus, quem vidimus grandioris baculi crassituditae, ferulae leuitate . quadratae vero multae. Qitare non est verum quod aiebat Archita, aequaliter moueri

succum,ut fiat planta, puncto medio ad ambitus lineam Praeterea non respondet in cateris

partibus eadem proportio. Nam folia plana sunt:&fructus plerique pressi. Leguminum iE- quae Foenugraeci papaueris, Thialpeos, O pu-h,Ceraciae, Casiae tot semilia. Caeterum haec crius cum disputare possem impedit me vocis illius, quam supra reiiciebam, recordatio ea erat,adverbium occi,quod temere attribueratincremetis, quae perpetuo fierenti ursum versum. SanE huius erroris monuit nunc nuper The

phrastus hi primo De causis Prima, inquit, generatione prodat prius radix, quam germina. hoc nos quoque supra memonabamus. Id quod cum fiat ante plantae absolutionem anteaolb- Iutionem planta descendc prius, quam abicendet. Qua contemplatione facetias erat Empedoclesn adicum generi terr riaturam cum a

tribucrenaequunt erat, illam primo quoque vel loco,vel tempore vindicar: Germina vero statheri curae ine. Qui cium sit remotior, post

riore iure serior ei pars deberi videatur Philosophus aute noster persequitur in ramis figura

sophi vocat alas, liachia. Ex situ vero pones mox, in quibus eam statuit alia atque alia arari Mant Edesignabitur:quibus habeamus ad Sole rate Dinerentia, inquit,in ramis est a sit perflua respectuna. Qilare etiam dextrum, sinistrum: ex situ,inquam,n5 ex ossicio Plato ad motum, opera aeque dextram ct sinistra natura comparatas usu. instituto defraudari putauit, in septimo De legibus, nimis ambitiose fortasse. Demonstrationaque aduersatur cuidentissima.

Ne in specie quidem ipsa deprehenditur aequalitas eiusmodi. Pauciores enim Scaeuolς. Sic sa-nEdicti priscis ii, quibus usus esibi in laeua potiori nunc ab Italis Mancini cuntur Latitudinem igitur, atque crastitudinem indiscreta habent atque promiscuam incipi,tereti: quaa raritate Copressis enim succis natura calcfit,&maturat coctione atque inde rami efformanturi extantque ipsa folia, licui praediximus. Quam

igitur constituit disserentia Non substatiae:nsi enim ab accidere variatur. Non figura quoniararii densum eade capi figura potest. At quatitatis Hoc quoque se fullerit. Haud maiore i cu occupet raru,quam densum superficie scilicet exteriore. Quid'eadem in arbore non disfert raritas densitas, nisi per aetatem: qua alius alio ramo compactior sit. Novelli ab imo stipite sunt teneriores, quθm ad summum verisetione longitudo quoque simul cum iis in globo inli. Quanquam equidem dixerim differre quae est. Ideo neque anticam,neque posticam neque dextram, neque sinistram dignoscere pollimus,

propter ossiciorum indisserentia, inisor tatis conditionem Nam dextrum A: sinistrum sunt contraria. Indi mensione corporis, ni r-mis nulla est 5trarietas,nisi eius ration in quo per se inest dextrum Inistrum. Sic enimn Dis intuentibus plantam, quaevis eius Prs, pro ratione locoriam a nobis mutatorum, fiet cadem modo sinistra, modo dextra nunc anterioris nunc posterioris adipiscetur appellari nem QEaeritur autenran xvi particula, quare teretes sunt stirpes . Sanὸ maxima pars talis. Quae minus explet eam persectionem, in ea tertie multum incst, humoris multum Horum sunt obuersa Soli, quae auersa. Adhaec si perflua raritas i uperfluae dissi rentiae causa sue rit, non cuiuscunque Raritatem ubi, linauit, ausus est subnectere vocem compressi nis. Apertio namque raritatis aut causa, aut

comes Compressio vero utrique contraria.

Maturatio aurem non estivi loquuntur de si sentia differentiae. Eadem fornia in maturis, ocinacerbis. Praeterea si rami raritate prouenirent, rariores essent ramosiores Hoc autem

falsum esse, docet Ariindo. Si a densitate frequen: ioribus ramis constaret Quercus populo hoc item a vero tan undem abeth Neutrumigi arci it pro causa. Tum non est necessem is sui χεάν, quo maturet riatura coctione. Quaedam

SEARCH

MENU NAVIGATION