장음표시 사용
21쪽
coporum, siqui extitissent,munus illud dc cendi veram pietate &nouis illis & veteribus Christianis:neq; ab hominibus . sed a Christo ipso illlis comissu: istis vero officiusuum aut ignorantibus aut negligetibo ,ne unus quidem fuit ex ordine vel episcoporuvel theologorόm, qui existimaret aula ri sibi bona functionis suae parte,ad qua nouu illud tribunal creabaturiadeo ones prorsus aboleverat Christians disciplinae leges. Neque vero instituta constabilitaque in eum modum Inquisitio , quantumuis summa orbis authoritate , regia videlicet atque pontificia, ad haec quoque, licet eximia illa specie sanctitatis, omnium calculis videretur approbanda, illico ab omnibus recepta est, Rege namque Ferdinanis do eam in patrio regno 'ragoniae obtrudere conante, Regni proceres modeste quidem primum intercesserunt: deinde cum vis immineret, vi quoque obstiterunt,ca sanies ad imminuendam potius Regni libertatem id spectare, quam ad religionis repurgationem. Neque prius recepta est
si tamen recipi dici potest, quod vi ob- ruditur quam multo sanguino cx utraq3
22쪽
parte effuso,sedes illi constitisiet. Testatur id hodie, praeter inuidiam qua sanctam Inquisitionem uniuersi tum proceres,tum populus in eo Regno prosequuntur, Magister AEpila ad id muneris cum summa authoritate illuc ab Rege missus, di a proceri busoccisus apud Caesaraugustam, in ipse summo urbis templo , quod diuinitatem postea illi apud superstitiosum vulgus peperit. Pro indubitato enim sertur cruorem recenter occisi ad ipsum usque altare ebullientem ascendisse, eo prodigio scilicet contestante numine & occisii innoce*tiam , & causae, pro qua occubuit , sequitatem. Licet vero apud ipsius sepulchrum crebra miracula illud ipsum etiamnum coa
testentur quae est hominum vanitas, & in eisdem decipiedis qui,iuxta dictum Pauli,
a. Thest. a. Veritatis amorem reiecerunta
diaboli potentia) tamen Sancti titulum, quo Sanctus AEpila vocaretur , nondum est consequutus, e0 quod occisus pro sanctissima scilicet causa, armatus subtus v
stes inuentus sit non solum serrea interula, quod diuinae, appellationi, ut inquiunt, non obstitisset, verum etiam machaera: id enim
23쪽
enim tanto honori unum obstat. Atqui, ut ad institutum redeamus, di ces , Non ut per eam in Religionis instit iis edoceretur quispiam introducta est Inquisitio, sed ut errores & haeresus punirentur, extirparenturque . Assentimur
equidem. Aliud enim pu reges in initio cogitasse, quam quod malignis con sultoribus postea exiit, ex ipsorum pietate apparet:quareInquisitione instituta in eos,quos dicunt fines, atque, ut nonnulli volunt,ante bellum Granatense , id quod instituto nostro nihil incommodat, illa certe cura edocendi scilicet iidem nouis Christianis in parrhochos primum, ab his deinde in suos edituos di clericos in suo quemq3 opis pido aut vico in totum reiecta est, qui ouiriculas misere deceptas, Aue Maria, Pater noster, Credo, Salve regina barbaris potius quam latinis verbis edocerent, ae per iocum etiam multamque miserorum irrisionem potius quam scrio: neq; id gratis, sed multo pretio, saepe etiam, praeter vulgatem exactionem, uxorum & filiarum pudicitia. At vero ouinque illa Ecclesiae scilicet praecepta ad salutem omnino ne-
24쪽
cessaria, De audienda Missa diebus festis
ac dominicis, De confitendo , De sumendo pane Missa , De ieiunando quum sancta mater Ecclesia iubet,De decimis di primi. tiispersoluendis, verbis plusquam perspiscuis ad nauseam usque urgerentur. Eiusmodi in Religione institutione quid obsecro aliud quaeri videbatur , quam perpetui m
serorum hominum errores, quorum occa. sione instituta ex altera parte Inquisitio,volui robusti atque armati venatores e specula insidiantes praede, ea sine sinc potir tur Sedadrem.
Vt demus in eos fines institutam Inquisitionem, neque iam ad eantam pertineat in fide edocere cuia intersit errorcs extirpare, tamen bonis ac circunspectis consultoriribus prouidendum erat,ne episcopi Christiani eo iunctionis suae iure fraudarentur, quod habent ex ipsis sacris literis. Item, ne alio serro, igneue extirpari haereses crederentur , quam ipso Dei verbo. Docebae ' Vtrumque aperte Apostolus in epistola ad Titum ubi inter alias Christiani episcopi dotes,eum tenacem esse vult fidelis sermo
nis , qui est secundum doctrinam, quo po-
25쪽
tens inquit sit ad exhortandum, & eos
qui contra dixerint, conuincendum. Vt nim veram ac salvificam fidem quae est i lius natur ) vi aut cruciatibus nunquam elicies, ita haereses neque ipsa haereticoa
runt morte extirpaueris: aptissimum vero
ad utrumque, ipsium Dei verbum, quo uno fides & gignitur & augescit: & quicquid verae fidei consentaneum non es ad ipsius verbi fulgorem expensum, illico deprehendetur . Erant ergo consiliendae sacre literae, ecquas poenas ipsae constituerent in refractarios & veritati obstinate resistentes: fa- gralae, an saeuissima omnium ignis suppliacia Θ Nam illis fortunarum proscriptioniabus quid auarius 8 iniquius absurdius, dea chri iana professione alienius λ Iam eo mulctae genere ignominiam illam nulla postea ratione compensabilem praetere mus ) vel erga eos uti,qui ab errore resipuerint, quibus verbis pro merito traduc mus Θ Paulus in eo, quem citauimus, loco nihil poenarum constituit. Fieri enim potest,ut quis couictus resipiscat, erga quem, non mulcta vilius generis, sed summa po
tiu6 imitate ac benignitate pastori fido sie
26쪽
tendum. Atqui alibi in refractarium quia
aperte constituat, audiamus. Haereticum inquit hominem post unam atque alteram commonefactionem devita . Commonefieri erroris iubet, semel, bis, idquasi episcopo, non in ius trahi, & ad erroris Poenas, easque longe grauissimas, continuo exigi. Quod si commonesectio bena succedat,est unde, de lucrato ad vitam fra-
ire, Christi membro, & episcopus&E elesia gratuletur. Sin minus, excommunita cari illum iubet, hoc est, a coetu piorum arceri, excludique, atque id non in erroris aut contumaciae vindictam , sed in rem
dium. Consonat haec Apostoli sententia decreto Magistri, Matth. I 8. Si nequeae 6 quio neque hos, hoc est eos qui secundo commonefecerunt, audiuerit, dicito Ecclasiae, quam nisi audiuerit, sit tibi sicut aethnicus & publicanus . Id est, iudicato eum ad piorum coetum & Regnum Christi non. magis pertinere, quam qui fide nunquam receperint. In hoc seueritatis gradu,eoq3. si bene perpendatur satis seuero, sistit grensum Christiana disciplina. Hoc tribunali, his legibus,tac in audientis methodo pro u dc
27쪽
sus omnis generis lisreses abude sibi a Christo prospectum existimare debuisset Christiana pietas si qua erat) quibus, in exti
pandis omnibus haeresibus , quae unquam in ea pullularui Ecclesia seeliciter usa fuit. 'Errores vero errantium morte qui vellet extirpam, perinde sane fecerit ac prouidus scilicet medicus, qui aegrotus malo quopiam morbo liberare cupiens, dedita opera extinxerit. Adde quod qui ea ratione liet reses extirpare se dicunt, praeterqua quod 'illud non consequuntur adhuc enim me dacium manet in opinione veritatis) erran praeci t. Fieri enim posset, ut sunt abstrusa atque incomprehcnsibilia Dei iudicia , ut in vita seruatus, ad meliorem frugem aliquando tandem reduceretur. At Perlaulum est, ne alios morbo suo inficiat.--
temur, atque ob id vitari di ab Ecclesiet coe 'ore resecari iubet& Magister& Aposto-us. Quod si rationibus forte probabiliori-
aus, poenis adhuc seuerioribus in eiu oli contumaces animaduertere libebat, an
ut id non erat sufficiens satis legitimus o
28쪽
dinarius magistratus Haud dubie respondebunt, ad seculares magistratus pertinere non posse haere sum cognitionem, ut pote qui & doctrinae sacrae eruditione,& rerum ecclesiasticarum
peritia sint destituti. Id enim plusquam vulgatum est apud istos scilicet sacrorum mysteriorum peritissimos antistites ad secul rem quem contumcliose vocant)magistratum, neque cognitionem; neque etiam scientiam sacrorum pertinere. At qua Qbsecro vel sacrarum rerum peritia, vel singulari docirinae fidei cruditione ad Inquisitorium munus admouentur ipsi de fide, cuius tamen dicuntur patres , deque haeresibus, quarum dicuntur extirpatores cognituri, ac demum sententiam laturi e Idonei satis
ad id muneris iudicantur, si in utroque iuro imperiali videlicet di pontificio sint doctoin tres. Theologum qualiscunque illius theo- logiae, ab illa de qua dictum fuit, Domini- canorum reiectione, in ea stactione nullum vidimus. Quid, si etiam ab eo tempo re inquisitoriis legibus cautum sit, ne quis theologus tribunal illud coscedat Atqui. quod ad iuris secularis prudentiam ait iij nox.
29쪽
net, Inquisitores secularisbo magiitrati haud sunt superiores: iuris vero pontificii vel se miliam eruditionem inficari' no potasurit ad iudicandum in causis fidei tantum dein prsitare auxilij, quantum secularis iuri peritia. Qui ergo fieri poterat ut adii dicandum de religione admoti, omni prorsus sacrarum literarurn cognitione & n etia vacui , uno humani iuris prεsidio contenti , amarum in dusce non ponerent, Sc
dulce in armarum, lucem tenebras diceret, di tenebras lucemΘ Hoc est, dum fidei se p tres profitentur, fidem extii Pent, erro Sucro portentosos alant: filios Dei inter mant ac satans filios foueant: Christi se vos occidant, antichristi tamen membraiccreent, consument, augeant.
Respondebunt hic nobis, de ficti quidem controuersiis licet haud iudicare ipsi
melius possint, quam caeci de coloribus,tamen ob id adhibere se in consilium & consultationem elusinodi causaru, theologos ex quorum praescripto decernat: in primis vero Dominicanos, quibus e tota illa semisma rerum inquisitoriarum id unu reliquum ι4 ur , Πςmpo ut ad consultationes,
30쪽
doctrinae qualificationes inuas vocat adhi
beantur. Atqui,ut hic nunc non expendamus qua isti theologia instructi ad id mi neris accedant, tamen si ipsi , ob eas ca
sas quas supra breuiter attigimus, ab officio amoti, & ad illud inepti iudicati,an ad illud ipsum iam euaserint aptiores, iudica, re non est difficile : praesertim cum veteris acceptae ignominiae dolor ex illius tribunalis contemplatione e loco infimo quotidie irecrudescens,&ex riualibus in eorum locum suisectis perpetua qusdam honoris amissi Zelotypia veteribus animi morbis ia iaccedit. Ea de re ad ipsosmet Inquisitores Provocamus, quibus nemo melius nouit qualia praetumentis intus viceris argumenta dare soleant, quoties ad eas graues d liberationes accersentur: atque ea de causa fortalisis alicubi cogitatu est de eisdem, Inquisitionis foribus in totum prohibe lis. Sed esto saniores iam illi sint: an ordinarius magistratus ad easdem consultationes ' eosdem theologos adhibere non posset Iam iudicemquenquam constituere de rebus quas omnino non intelligat, quare dccx aliorum qualibuscunque iudiciis illum