Bartholomaei Facii et Io. Iouiani Pontani Rerum suo tempore gestarum libri sexdecim. Quos idcirco cum Guicciardino coniunximus, quia vbi Pontanus desinit, Guicciardinus suam historiam inchoauit

631쪽

1 o. IOVIANI PONTAN fri Urificatur, illic ecm Taretini oratoribus depaceIo risi conditionibus deliberaturus. Ipse interim quibusto et artibus, illu bi conciliares det. Iisdem diebus

necas Geuara, comes Ariane sis vir multis artibus, ct in primis fide clarus,morbo correptus diem obit. Igitur ubi de pacis conditionibus alis conuenit, Legati ad Tarentinum redeunt, unassi Bartholor v. , ct antonesius cum ijs profecti, items Antonius Tricius, qui Francisci Mediolanensi ocu apud Fer lina una or torem agebat, simma tamen conditioncm Petrucio permi19. Agebat tunc Ioanne antonius Iugil,s, ὸ oppidum ad mare situm est. Ad eum Ioannes Picinianus 1 quotidie ab Trano ventitabat: ea enim urbs tr ter arcem Tarentino parebat. Quorunis seu pene comissium est,uti contra ius gentium legati violarentur. Quibus tamen a Ioanneantonio comiter acceptis, b nignes auditis ardus his conditionibus ictu est. Quod Deus optimus Maximus beneuortat, Ferdinando re

ct Ioanniantonio Vrmo sc uti conueni est a te, ne dolo malo pax inter eos perpes esto. Quae in duella antehac vi, do ae, raudeue acta, abadia, direptiaque sunt, eorum nussae utique expoIIulationes, nulla tu cioru actiones sunto. Quas urbeis,quai oppida, uoth es Ioannesantonius Vrs itas sub Alphose rege tenuit, 'quos etiam imperio tenuit, b Drdinando etiam te- neto,populisi ita moderator. Queis legibus, se is olim conditionibus Dan intonius Vrs iussub Alphenso rege vixit, Oilis legibiis,ollis conditionibus jub Fer ire r se vivito. Eadem it em in populis ob Ferdinando rege, quae fa re sub alphoseo,iura ei unto, libera, pο- te; at iso. QVbi pote te, uire mi ii ia magi-

632쪽

fer Ioannesuntoniussub Alphonso rege fuit,eodem iure, potestates sio Fer inaudo ma nus militiae magister utito pers Litori,aureum/ centum millia magistratus huiuι ergo quotannis regio ex aerario,rem sue e vectigalibus in merata capito.Idem hi e Ioannes antonius Vrsinum Tranum urbem perdinando Regi,

cum agro sui usi statim restituito,arcem, Salernia

tanam ad dictam diem refignato. Ioanne Andegavie seni, Iacobums Picininum intra dies quadraginta apulia finibus1 ei in ptisac riIoavesantonius cogia D: ollisi neue cla ncnepatiam,auro,argento,are,neue aho aaxili exere ubremito, neue xtri praesidiatori Rex De e is publica,qua tuto abiremibus hisce liceat, dato. Terra, mari5 abeundi itus fas pro arbitrio ollis esto. Si quas xybeis qzosue regulos Ferdinadus duri operet, nasiis copi s,nc a pecunia, nulla auxili, genere, clamaepalamve Ioanne antonius ei suppetias asserto, neue coptio, neue opera adiutato Debendi quos volet, idos volet libera pol ictas regi Hlo.Haecce occis foedera perpetuo Have,o,qua inter eos c couenere , uti ris

Ires,libereri uter I egerit, feceriti promiserit

dolo nes aude, bonas , ceptis verbis Deus. Nemque testemsi remavi seu anio. Pacefacta,rebusi cuTarem ino copositis, Fer iam ab avfido movens,at que in nes Daunorumprofectus, Feretanos versus ad amnem Frentonem castra posuit. Aduenienti Isin rites, Serraui, Precinenses, , capto etiampraesiosostas aperuere. Quorum exemplum nitimaeriam c Festa secuta sunt. Inde Montoriumprofectin rex, confestim istud recipit arx etiam paucis post diebus dedita.Hinc castris ad Sanctum Iulianum admotis, quias

633쪽

1 a Io. Io Is NI PONTANI praesidio erant cain manitiones erigi, torment ue δώrtiendis maris admoueri cernerent, paucis postquam ob eri coeperant diebus deditionem fecere. Iisti di bus inclinante autumno, tanti caelo hymbresfusi, ut cormpi quae in agris erant,non esset Pude pabulum Gquis submini Daretur: nec gregarius castrenseis pati labores amplius vellet, recti re iam militiam,m re rege palantii do reclare imperia, ipsi etiam equia Nigrauήri rarit adsigna ait ordines conuenire: ise cr*are duces, queri tabernacula iam asstinpta reum

peltatibus stigoribus, fames, confectos e os diurnis

v cturni A laboribus non corpora, non ant os ultra satis esse : quid demum hostes aliud optare, aut qaaer re,quamfame eos, quam tempestatibus absumis Qui bus rex clamoribus permotus, ecreuitia Samnium regredi ubi mitius coelum esset, ac regio stramenita, pa- Hos aba daret. Quo cum peruenisset, aliquot di rum quietem militi concessit, dum interim tormenta ex Apulia veherentur: quibus siti Iectan is vix boue,

iumenta 1 oso ob plumas substulente seu secerant. Haec

inter in castri; tumultuatum ellaearem ob causam in trer regium sortiam: quepestem exorta contentione, breui immo i tum laus sedatus, quanqitam non He graui regis a dae siexandri ae fcri nine,dum inter re-ιi, babitas, uteris 'ersa ar. Tormentis comparatis FaGrandus animo agitans, qua potissmum rationeoteqqam tae Campaniam in hyberna concederet,Nia colaum Campi bas atrum comitem aut ad deditioneim pes cres,aut ce re Ceret uti Vere adueniente, omni eum emere dominat posset, Pontem oppidum, cui, cis ego ai .itror,a condirore Iancusso nome est, on gnare δε-

634쪽

11 Is T. LI p. 1 II L. e decrevit. Quod veritus Ni elaus, mag o ante i Hos auerat. Qua tame rcgi 'atrus rare: inductos petere ab eo carpit, o agere interim deri itione vellet. st rex cog Mito Nicolai conseruo,eo acrius expugnando oppido in fetus erat,quod ab iis qui in rata sidio erant sit imis contra xiriba defuturi De lectis igitur opportuno loco muris,cum tio ,

raretur, infiij praefectui di ei toleraritias,

tum,cere de deditione corpit. Caeter m noctu ab rire qui inflatione erant,ad arma concarsium misesset,ratis nocturnam a praesecto pararifugam,consi raro muro pugna,oppidam t*MVltuariopraelio capiatur quod statim direptum at1 incensum est. Inde reumoues ιn Cerret o privisim, deinde in Telesino f, Calatino calirispo sitis, aliquot ex itinere caste receptu,antequam in 'berva concederet, Pantem Late

635쪽

Io. IOVI A NI PONTANI undis a regist poterant, nec omnino prohiberi, quo minim nocitu praesertim pers luas, ct confragosa loca r

centes milites, nouas qua ab Martiano mittebantur praesidia,acciperent. Cui rei magno etiam adiumento erat,quod propter brumam quamlongi mae noctes Grant.Frustra igitur aliquot diebus consumptis,potiundis castelli pluribus artibus in cassum tentatis, cum etiam equi viris diutius ferre caeli inclementia haud possent, Vortianus1 prae Vae miles militiam sic

trectaret, uti neque precibus, neque minis retineri in

castris vltra ptiset itius visum est regi obsidionem relinquere,quam, tumultuantescio, hostem ad erumpe dum inuitare. Cum satis etiam exploratum esset Mamtianum magna peditum manum gere: qua coacta, verendium erat,ne occupato ab hoste more,qri nostis

comode teneri ab praesidiari' posset in minora castra,

quae trans conualum bub montem posita erant,irrumperetur. Huc accedebat, quod Ioannes Picinmus1 quipo t ictum cum Tarentino foedus, in Ferentanos sa rucinosi longa naui ad Caldoras confugerant, ubi, gnae reliquin colligebant, arces iti a Martiano fuerat qui ne aut illam stu trarentur, aut belru quod in Massis, Pelignisq Rogerioneauthore, renouare parabant, praetermitterent , huiusmodi consillium in se quanquam falso dicebantur,uta Picininus diurnis, nouam nisi itineribus a Martia tum contenderet, Ioaves in Pelignis remaneret ad belrum, quod animo agitabat, instaurandum. His is cultatibus circumuentus rex, ob dionem divisit. Verum cum fama esset hostem a uentare, machinis Capuam perlatu, ipse ub montem Gailianum metatvi castra,expectare hostem decreuit. Tandem

636쪽

ΗI ST. LIB. IIII. 13sTandem cum satu exploratum haberet hostest Therino, castellisq, nitimis continere, circiter Idilus DG cembris Capuam concessit, distributurs per hyberna militibus, paulo post Neapolim proficiscitur. At in ea parte Samnij, quod hodie Mol tu dicitur, ct Pelignis

Ferentanis1 ab Alphonso, ct Inico Daualis multa cante a aut per deditionem recuperata, aut per Vim e pugnata sunt quaedam etiam incensa. Caldoras dum

tis in campis indipisci potuere. Extremo anni recepto Satara castello, arcem circumsessam tandem caprunt, suos1 in hybernis collocant. Per idem tempus Andeg

utensum partium, adis, cum Ferdinandi res superiores cernerent, viribus dis sivis, quod Pium pontiascem nullis ab rege artibuό alienare poterant, Romae inducias postulabant. Duos principes inter se de regno

contentire, utrunquepontificia maiestatis obseruant imam: decere pontificem Romanum, rectorem ombis,patrem omnium,mediam personam induere indignumst, indignit collegio, quod acrosanctum habeatur faccre,quod priuatam Ferdinandi causam aduersus Ioannem armis defendedam susceperit: quod Gallorum regem, Galbaei totiuό regulos de Romana ecclosa benemeritos prouocauerit in iram, odium, inobedientiam:exhaustu ecclesiae aerarium iam bellam mi

nime necessarium usipitur: Flaminiam atq Sabina bellis inuolutam,tot oppida direpta, in ipse etiam urbe trepidatum, Opene auditos equorum hinnitzs,dum Latium diripitur, dum agros Vrbi proximos Picinini eques populabundus vexat, vastats. Haec aliut dis rentes Ponti cis animum ni de faciundis etΜducys -

637쪽

Aitaret, impulerant. Conreenerant Romae undique ad Pontificem legati, reso tum in Senatu agitata, tum apud Cardinales,quibus demandatum hoc erat, tra Iai diutim iii contentionem venerat, dum ponti cis animus huc atque illuc incertus rapitur. Tandem literis regis consa matus,quod dum de induc3s agit,dum asu cepto bello retrahendi sui deciem exibet, parta iam victoria e manibis eripiat. Poplitos, reguisti, qui pro stratis Ioaunis rebius redire ad officium cogitassent,qui de se dedendis oratores ins sent, cunctari iam, O ditionem no mod) differre,verumetiam recusare. Nec autum bi Ponti cis nomen, pias, opes, in cum vj iem contulisse ad victoriam, quantu nunc detrimenti a serat induciarum mentio is tot iam dies ipso audiente, agitata Romae carest. Quid autem rationis esse, cur seruente beta, rebus a uers, vilitaria ad hose in clinante , tantum animi, tantum roboris prae se tui rit , ct inpropulsandis bellis, ct inferendis, nunc hoste castris exuto, regno maiore e parte in potestatem rota D, recuperata iam Flaminia, Si semundi rebus attritis, Latio Sabinaspulses hostibim: ubique victor for una ubique a stirante, non animum modo demiseerit, seἀ b rem iam desteratis rebus suis,cogitantem regno cedere ad bellam instaurandum invitet, hori mr,trabat' Veterem igitur firmitatem retineat, nes edi exitum id est victoriam qui sest kelli, elabi emanibas patiatur. His Pius literis permotus, cu etiam intesigeret Frac cum Vortiam in proposito per st re, confirmato tandem animo, induciis exclusi, antes en in hanc orationese; tentiam habita. Si memo-rcies o homines beneficiorum reuntio prasentem e

638쪽

HIS T. LIB. mi μ' es a Romanumstatum confiderare,haud pereor Caydinales,quin or caeteri mortales, ct vos iis me cupri-nnis a belli crimini,quod non tam volentes sit epimus, quam inviti quis mimus, liberetis. Nam ct ea in his indem alphans regis extant beneficia, ut neque pontifex Romanus, neque sanctim hic Senatus fir e obliuisti sine maxima infamia nata queat 9 spostolicaesidis ea magnitudo est,atque autoritas, m infuia tantem in regno nobis tribulario Gallum pati m nonὶ debeat ei ociosam regni cladum stectatricem pro bere. An quaeso, cuius patris munus eii ac beneflcium, ni Picenum omne inertit imavi , , ac requenti sinum Italia agrum in pace positIeremim , regna Gin ad aura

quam ij manus transire ingrati permittemus' Quasinovsquid honestam , quid tus, gratitudo, apud vos

let,me ct nolentem impellere, is cunctantem excitare ad defendedum regem bene meritu, adpropuia sandam ab eo iniuriam deberetis a qua inferenda j nimirum quorum tam II nctos estis, continuissent ,siqna reuerentia in Poni scern Maximum ,squis erga

segem apostolicam cultus, aut ei a Dexm metin eoruamimis insedisset. An non cum Mantuae ageremus,ab

D ct Daieio Renato, segs Gazornm regi, quorueratores apud nos agebant, declaraniminmecpusuros nos regnum nolis tributarium inuadi, pacemq' Italia ab Gallis turbari: nec foedus cum Alibuense ictu an quo Ferdinandus uitu secundum tenui, et locum,uiolaturos, aut periclitantem deserturos lium eius, qui labatem iam non modo non deserui ges eccle am, sed scimro armatus in acie pro tuenda eius dignitate fletisset,

639쪽

1M IO, IOVI A NI PONTINI late, bellorum periculis obtulisset' Hic mihi qui qua hi

Gallorum religionem aut modestum Ioannis animum nominabit 'audiuimus Carrinales, populatium agros nostros militum clamores. His oculis, his inquam o se

iis hau smus vibratos in perniciem nostram,o Roma nae excidium sedis gladios. Quodni e Senes agro,ep triosis,ubi agebamus, abire matura semus, ct Poma

diurnis, nocturnisin itineribus contendissemus, nec R'nia nunc nostra eget,nec Senatum bacishaberemus:

sederet Pontificio in solio Picininus, discursaret per

bem violentus ct rapax miles: veterum ornatin D

tificum,ct quibus Deo optimo Maximo sacra res sieri consuerunt, eos inquam ornatus, ct Petri Paulis insignia raptaret per Urbem Andegaviensis gregarius: argentea rasicula,loculas1 illos aureos, quibus Deo mi nistratur, quibus sanctorum reliquia virorum tanta cum hominum reneratione seruatur, eques in balteos sonuersos ac phaleras portasset in aciem, caede,acsa Guine foedaturus. Dica interim,ecquisiquam aut Danis moderationem,aut religiosis Gallorum animos nominabit' Timuit pontifex Romanus per agros seos in- erfaciens,Andegaviensiumgragatorum vim, ali occultas insidias: timuit nefario Picininiscario, ne prae- iturus esset iugulum in diuorum o Petri ct Pauli te-plo, in augusta bacsede, ais in js aedibus, quibus torsincti momm pontificum animae ad caelum migra νere, non securus, non tutin, non vitasu satis fidens. Π est istori vij Ducis Amma moderantiaZhaec Gaiatia hominum religio, ct apud gentes tam diu probatatietas'Non igitur volentes, aut bellorum cupidi armai m min, quippe quipriuati dum essemus, pace sit

640쪽

nIST. LI R. Tm L 16'yer coluimus:ac dum Aa storum tracitaremim negotia,adhunc in primis illaru invitabamus animos. Sed ut qui Romanae tum ecclesiae dignitati con tuleremus,

tum prouocati, ct in ipsis prope penetralibM parum

tuti coacti,inuitiDdum alia ratione rebus nosiris nequimin consulere, expediri arma tu ferimus. Videlicet nunc primum Iacobus bic Picisunus ecclesiam Romanam vexavit: aut ros memoria parum tenetis, dum quieta Italia, foedere publico, e communi Italiae comst ι omnium animis sententiis perciso, C alpina

mouens Gadia, tumultuosi mo exercitu, Cazissum pontificem,agentem tu ocio, ac pacis per entem bonis, nihil etiam minus 'quam bellum timentem inu si perculit,ex improuiso adortus est. Perat nuc igitur Lotoringius dux inductas,qui tot annorum pacem ambitione praeceps turbauerit O.Detur Picinino tempus ad arma colligenda, quibus tertio in pol cem Romanum maioribus copi', in egioribus militu animis insurgat. In uat Pius pol ex mediam personam, qui pene 'oliatus Pontiscatu inops, errans 1 aliorum opem quaerere est coactus. Non priuatam igitur Fer an licausam defendendam suscepimus, quaquam' usi pere deberemus , im honestasi 2 Ap tilico is diagnitas postulaban Uno tram ed restram qui in hoc consi su adestis ed Romana ecclesiae causam ct fusi pimus oesuscepi satiramur. Necprouocemtu Gallos

in odiu, nec ad bellam non necessarium exhauriamin ecclesiae aerarium. Scilicet nonfusicipit necessario bedu,

qui domo sita Ais e laribus prope pulsis est' Iactat pocuniam ,thesauros ipat, qui direptiones,caedes, in-c dia prohibere ab Ais parat: prouocat Gastos,qui iis